Een eeuwenoude voorpost van
de westerse beschaving
Dapper volk heeft verzet
nog niet opgegeven
DreesPaniek over beperking
bestedingen overbodig
„Te huur' en „Te koop"
weer bekende bordjes
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
VRIJDAG 26 OKTOBER 1936
Hongarije heeft roemrijke geschiedenis
DE ROEMRIJKE GESCHIEDENIS van het Hongaarse volk begint al met
de troonsbestijging van koning Stephanus, die in 997 (nauwelijks 20
jaar oud), Koning van Hongarije werd. Hij was de eerste Hongaarse vorst,
iie het Christendom omhelsde en een uitgesproken voorkeur aan de dag
egde voor wat in die dagen onder de Westerse cultuur werd verstaan,
pndsdien is het dal der Karpathen een voorpost van de Westerse cultuur
in beschaving gebleven. Het Hongaarse volk wist de ene na de andere
fanval af te weren en het is zeker niet in de laatste plaats aan het held-
jaftige verzet van de Hongaren te danken geweest, dat West-Europa niet
|oor de Mongoolse horden onder de voet werd gelopen.
gen. Integendeel. Dat hebben de gebeur
tenissen van de afgelopen dagen wel be
wezen. Het lijdt geen twijfel, dat het com
munistische regiem weggevaagd zou zijn
geworden, als er geen Russische troepen
in Hongarije waren geweest. Want de
Russische troepen hebben snel ingegre
pen, toen zij tot hun grote ergernis zagen,
dat zij niet op het Hongaarse leger kon
den rekenen.
Er is weer veel Hongaars bloed ge
vloeid. Uit de schaarse berichten over
het verloop van de strijd, blijkt dui
delijk, dat de Russen meedogenloos
zijn opgetreden tegen de verzetslie
den. Zij hebben het Hongaarse volk
opnieuw hard geslagen, maar versla
gen is dit dappere volk nog steeds
niet. Het verzet leeft voort en eens
zal het zich weer een weg banen naar
de vrijheid, die door de eeuwen heen
een groot erfgoed is geweest.
Toen in de twintigste eeuw overal in
lampa totalitaire regiems opdoken, bleek
Ie Westerse wereld niet over voldoende
nerves te besehikken om het dreigende
evaar af te wenden. Het akkoord tussen
filler en Stalin verstoorde het machts
venwicht in Midden-Europa. De landen
jet een Westerse cultuur konden zich
len niet aaneensluiten, om te trachten
Ich gezamenlijk tegen de gcmeenschap-
ftlijke vjjand te verdedigen.
TELE MIDDENEUROPESE LANDEN
bevonden zich tussen Seylla en Cha-
oen Hitier en Sta'lin het met el-
a de stok kregen. Neutraliteit
tot een mislukking leiden. Zij
partij kiezen of het gevaar lopei
It zij zonder meer geannexeerd zouden
orden. Hongarije koos de zijde van Hit-
r. Spoedig bleek evenwel, dat het mid-
tl erger was dan de kwaal. De „bondge
tot" trachtte Hongarije „mir nichts. dir
chts" in te lijven.
Zo stond het al lang voor het einde
l tweede wereldoorlog voor de m«
ongaren vast, dat het er voor hen
otte niets toe deed, wie van beide ti
!n de overwinning zou behalen. In beide
wallen zouden zij, de Hongaren,
trtste eind trekken.
Dat zij zich niet vergist hadden, bleek
t tal van gebeurtenissen. De Russische
tepen, die Hongarije binnenrukten
ID eld enhun woede op de burgers. Roof
verkrachtingen waren aan de orde van
dag. Er heerste een volslagen chaos,
t de Russische volkscommissarissen, on-
r leiding van maarschalk Worosjilof
t huidige premier van de Sovjetunie).
het toneel verscheen. Een handjevol
mmunisten bereidde de machtsoverna-
t voor. onder leiding van Mathyas Ra-
Ri. Zij begonnen met hun sympathie
r de democratie te betuigen, maar
btten tegelijkertijd volksrechtbanken,
ir door „arbeiders" recht werd ge-
•ken, zoals dat heette. Deze arbeiders
geselecteerde communisten. Zoveel
;elijk anti-communistische elementen
uitgeschakeld.
T\E COMMUNISTEN verwachtten bij
llcn de verkiezingen in november 1945
iederccn 0rote overwinning te behalen Ei
bevonden zich 600.000 Russische solda-
'8r 'ten in Hongarije en maarschalk Wo-
*j88rrosjilo/ had op alle mogelijke manieren
lP* getracht, de verkiezingen te beïnvloe-
Lii,'den. Desondanks tuisten de
I J"'"1
Ute
slechts 17 pet x
i de stemmen l
behalen. De partij der kleine boeren
behaalde met 57 pet de absolute meer
derheid in het nieuwe parlement.
'eel plezier had deze partij echter niet
l de overwinning, want de Russen ble'
i in Hongarije en dwongen het partij-
■r, een coalitiekabinet met de
en te vormen. De communisten
zich daarna van een nieuwe tac-
bedienen; zij dwongen talrijke parle-
I itsleden van de kleine boerenpartij tot
eden, omdat zij „ondemocratische nei-
vertoonden. Op die wijze ver
en de. meerderheid van die partij als
-yuw voor de zon. In 1947 had zij zoveel
J /|oed verloren, dat de communisten de
voor nieuwe verkiezingen gekomen
tten.
e uitslag van deze verkiezingen stond
Ier reeds van tevoren vast. De com-
listen kregen de macht ook in het par-
ent in handen. Daarna was de kerk
de beurt. Het eerst werden de talrijke
lestanten aan vervolging blootgesteld,
keljjke leiders werden gebrandmerkt
eroordeeld. Het onderwijs werd on-
munistisch toezicht gesteld. De
afstand doen van hun
keltjl
■J'",»
wr;
N LANGE REEKS van gTuweldadgn
begon. Massadeportaties wezen er op,
de Russen toen getracht hebben, het
Hongaarse volk als afzonderlijke
e van de aardbodem weg te vagen.
faanstaande figuren werden in het
t van de nacht van hun bed gelicht
naar onbekende oorden weggevoerd.
gezinnen bleven berooid achter of
^vlen ook op transport gesteld. Velen
then verdwenen naar Siberië.
I Russen zijn er evenwel niet in ge
ld, het Hongaarse volk weg te va-
ij ven de kazerne voor
politie te Delfzijl
!N
- L marechaussee in Delfzijl krijgt een
ende kazerne. De thans in gebruik
e kazerne moet namelijk worden af-
>ken omdat op deze plaats een nieuw
caiytoor wordt gebouwd, en de nieu-
Hazeme is nog niet gereed. Een woon-
die maandag van Loenen aan de
t naar Appingcda/m wordt gesleept,
enige veranderingen zullen worden
^bracht, zal nu vanaf einde novem-
kazeme dienen.
fis 1
lijfenveertigduizend
vluchtelingen
stichting Hulp aan Landgenoten in
besië meldt, dat er thans 75.000 Ne-
rndere in Indonesië zijn, die het
Stoffer worden van de campagne te-
de heren Schmidt en Jungschlager.
p 145.000 staat vast, dat zij naar Neder-
k l.'wi,,en- Zii moeten geholpen worden
e repatriëring. Bovendien moet er
Ajpen worden met levensmiddelen,
lingenvoeding, kleding, geneesmid-
FOOl en versterkende middelen. Hier-
zijn miljoenen nodig. Bijdragen kun-
Jestort worden op gironummer 30304.
De brandweer van Boedapest
doet nog steeds pogingen de
kunstschatten van het Nationaal
Museum, dat gisteren door de
opstandelingen voor de vierde
maal in brand gestoken, te red
den. In de omgeving van het
museum, dicht bij het radio
station is zwaar gevochten.
Anthony Molnar, een der leiders
van de uitgeweken,Hongaren in
Engeland (zittend, links) luistert
in het Kardinaal Mindszenty-
huis" te Londen naar een radio
uitzending over de opstand in
Boedapest. Op de achtergrond
een geschilderd portret van de
kardinaal.
Deel ran handel onttrekt zich aan
afbetalingsbeschikkingen
(Van onze parlementsredactie)
De minister en de staatssecretaris van
economische zaken hebben aan de Tweede
Kamer een verslag doen toekomen over
de uitvoering van de wettelijke regeling
het afbetalingswezen en de Afbeta
lingsbeschikking 1956. Zij delen daarin
dat over de math, waarin de ver
koop op afbetaling is afgeremd, nog niets
met zekerheid te zeggen valt. Hiervoor is
langere période van waarneming ver
eist, temeer, daar seizoensinvloeden een
belangrijke rol kunnen spelen. Wel heeft
de Economische Controledienst geconsta
teerd. dat de naleving van de Afbetalings
beschikking tot dusverre dn het algemeen
zeer redelijk is. Daar het ging om voor
schriften van geheel nieuwe aard, waar
de handel vertrouwd moet raken,
heeft de controle vooral de eerste tijd een
opvoedend karakter gedragen en werd
slechts verbaliserend opgetreden in ge
vallen waar duidelijk sprake was van
kwade trouw.
Een verzoek van de Nederlandse Vereni
ging „De Rijwiel- en Automobielindustrie"
ten verlaging van de minimumkassa-
storting voor bromfietsen van 30 tot 20
is door minister en staatssecretaris afge-
n. Het is gebleken, dat de daling in
de verkoop van bromfietsen niet uitslui
tend aan de- minimumkassastorting van
30 moest worden toegeschreven, maar
aan een complex van invloeden, zoals het
slechte weer, de snelheidsbeperking voor
bromfietsers en vermoedelijk ook aan de
verzadiging van de markt.
De bewindslieden hebben geconstateerd,
dat sommige handelaren zich indirect aan
de afbetalingsbeschikkingen weten te ont
trekken. omdat het afbetalingskrediet zich
in beperkte mate heeft verplaatst naar de
particuliere geldschietbanken, betaalzegel-
kassen en volkskredietbanken. Mede uit
een opgpunt van rechtvaardigheid tegen
over dat 'deel van de handel, dat wèl
onder de werking van de Afbetalingsbe
schikking 1956 valt, zijn minister en staats
secretaris van oordeel, dat een aanpassing
de Geldschieterswet en van de wette-
Inhalen van verlet op
24 en 31 december
Dit jaar vallen 24 en 31 december tus
sen een zon- en een feestdag. Aangeno
men mag worden, dat verscheidene be
drijven de arbeid op deze dagen stopzet
ten en het verlet willen laten inhalen.
Teneinde hierin tegemoet te komen
heeft de staatssecretaris van sociale za'
ken algemene vergunning verleend om
de verzuimde uren tot een maximum van
17, onder bepaalde voorwaarden door ar
beiders van 16 jaar en ouder te laten in
halen in het tijdvak van 1 november 1956
tot 15 januari 1957.
Bliksem treft koeien. Tijdens een
onweer werden gistermiddag zes koeien
van boer P Mul te Graftermeer (N.H.)
door de bliksem gedood.
lijke regeling op de betaal- en spaarzegel-
kassen ernstige overweging verdient. Zij
zijn hierover in overleg getreden met de
minister van maatschappeOijk werk.
Teleurstelling over
draadomroep
Zal het op liquidatie
moeten uitlopen
(Van onze parlementsredactie)
De Tweede Kamer toont zich in haa
voorlopig verslag over de P.T.T.-begro-
ting voor 1957 teleurgesteld over dc
wederom grote verliezen, die de draad
omroep heeft geboekt. De Kamer zoi
graag van minister Algera willen ver
nemen, welke mogelijkheden hij in de
toekomst aanwezig acht voor het voortbe
staan van deze dienst. Moet de draadom
roep beschouwd worden als een sociaal
verantwoorde instelling? Zo ja, wordt
dan ook alles in het werk gesteld om deze
instelling zodanig te verbeteren, dat
sluiting aantrekkelijk wordt? Dit is op
het ogenblik zeker niet het geval, zeker
niet in de ontwikkelingsgebieden. Wordt
men daar integendeel niet eerder afge
stoten dan opgewekt om een aansluiting
te nemen? zo vraagt de Kamer.
Vele Kamerleden vrezen, dat een verho
ging van de tarieven bij de draadomroep
niet zal leiden tot een verbetering van de
resultaten en dat daarom liquidatie in
overweging genomen dient te worden.
Een toeneming van de .aansluitingen
met IV» per jaar is voldoende on
steeds stijgende kosten te doen verdwij-
Een aantal wijst er in hetzelfde verslag
op, dat de lijst van wachtenden op eer
telefoonaansluiting na 1953 in steeds snel
ler tempo is gegroeid. Wanneer het hier
gaat om aanvragen van personen, die
slechts aan hun grotere welstand uit
drukking willen geven dan is er geen
reden tot zorg, maar indien het aanvragen
betreft, die voor het bedrijfsleven van be
lang zijn. dan is dit wel verontrustend.
:t zou onjuist zijn, indien de volgorde
n dc aansluitingen alleen van dc volg
orde van de aanvragen zou afhangen.
Kan dc minister meedelen, zo wordt ge-
gd, hoe lang aanvragers, die aanne
melijk maken, dat een aansluiting zake
lijk gewenst is, moeten wachten voordat
zij worden aangesloten?
Prof. Zijlstra verhinderd
het woord te voeren
Het centraal comité van anti-revolutio-
lairc kiesverenigingen deelt ons mede.
dat door onvoorziene omstandigheden prof.
dr. J. Zijlstra verhinderd is op het partij-
convent van zaterdag 27 oktober te spre
ken over het onderwerp „De financicel-
economische toestand van Nederland".
Bejaarde autorijder
gaf geen voorrang
Op de hoek van de Rijksstraatweg en di
Van der Oudermeulenlaan in Wassenaai
deed zich een aanrijding voor tussen twei
personenauto's, resp. bestuurd door de
81-jarige A. uit Wassenaar en de 32-jarige
Van L. uit Den Haag. A. kwam de laan
uitrijden en gaf op de straatweg geen
voorrang aan de uit Leiden komende
andere auto. De botsing had tot gevolg dat
beide auto's ernstig werden beschadigd en
dat de hoogbejaarde A. en zijn 79-jarige
echtgenote naar het Leidse akademisch
ziekenhuis moesten worden overgebracht.
Of
pnieuw Nederlander
gearresteerd
De Indonesische politie heeft onlangs de
Nederlander Elias Niehof aangehouden,
een oud-officier van de Koninklijke Land
macht, die er van beschuldigd wordt een
Nederlander, een zekere J. v. B., te heb-
Prof. Romme wil niet wachten op
hoger heroep in zaak-Schmidt
(Van onze parlementsredactie)
Minister-president dr. Drees heeft gistermiddag in de Tweede Kamer in
antwoord op vragen over de voorgenomen bestedingsbeperking verklaard,
dat er geen enkele reden is voor een paniekstemming. De veronderstelling,
dat door deze beperking de binnenlandse consumptie, en met name de ar
beidersconsumptie onder zware druk zal komen te staan, is onjuist. In ver
band met spanningen, die voortvloeien uit de huidige hoogconjunctuur,
zullen de investeringen, waaronder de overheidsinvesteringen, beperkt
moeten worden, maar desondanks kunnen verschillende sociale plannen
verwezenlijkt worden. „Afgezien van het woningtekort verkeren wij met
onze welvaart in een verblijdende situatie", aldus dr. Drees.
De minister-president herinnerde er ting op suiker en textiel, kon de minister
dat de Sociaal-Economische Raad
eerstdaags advies zal uitbrengen
regering over de bestedingsbeperking.
Niet op alle punten kan echter op het
S.E R.-advies worden gewacht. Enkele in
vesteringsmoeilijkheden vereisen een op
lossing op korte termijn. Zelfbeperking
overigens naar het oordeel
ben ontvoerd en munitie te hebben gele- Drees veel toe kunnen bijdragen, de span-
verd aan de Daroe-l-Islam. Hij zou de ningen te verminderen. Over een
heer H. C. J. G. Schmidt hebben gekend. I tuele wederinvoering van de omzetbelas-
Bij onze Zuiderburen
Maar nieuwe huizen bieden veel
minder comfort dan
ons
(Van een onzer verslaggevers)
/~\NZE ZUIDERBUREN zien steeds meer bordjes aan de huizen „Te koop"
..Te huur". Enkele jaren geleden heeft men het huisvestingsbeleid
verzacht, zonder dat dit ernstige sociale storingen heeft veroorzaakt. Het
is zelfs mogelijk, dat er in sommige categorieën woon gelegen heden (wonin
gen met een gemiddelde oppervlakte) binnenkort een overschot bestaat en
dat het aanbod de vraag overtreft. Van een huisvestingcrisis kan men in
België niet meer spreken, vooral wanneer men de toestand vergelijkt met
andere landen, zoals Engeland, Frankrijk en zelfs Zweden en Nederland.
overheid zijn, hier een overwegende taak
heeft. In geheel België zijn slechts zei
meenten, die een rechtstreekse bouwpoll-
tlek voeren. Dit neemt niet weg, dat ook
in de particuliere sector, mede een gevolg
van het loslaten der huren en het soepeler
hanteren van de woningdistributie,
grote activiteit wordt ontplooid.
Deze mededdeling^deed de directeur
van de Vereniging van Belgische steden
en gemeenten, graaf B. de Grunne, bur
gemeester van Wesembeek-Oppem, die
evenals zijn Alkmaarse collega mr. H. J.
Wytema een pre-advies had uitgebracht
over het vraagstuk van de gemeenten
het woningvraagstuk. Dit onderwerp ls
besproken op de vanmiddag in Utrecht
begonnen Benelux-gemeentenconferentie.
welke door de vereniging van Belgische
steden en gemeenten en de Vereniging
van Nederlandse gemeenten was georga
niseerd.
In zijn uitvoerig pre-advies dat met tal
van cijfers en statistische gegevens wa
toegelicht, gaf graaf De Grunne een ovet
zicht van het woningvraagstuk in Belgh
In zijn slotconclusie stelde hij met nadruk
vast, dat het woningbouwbeleid in België
en Nederland zeer verschillend is. Tal
oorzaken, zoals de door de beide landen
gevoerde economische politiek, alsmede
het temperatnent der beide volken,
klaren dit verschil. De Belgische woord
voerder gaf toe dat zowel het Belgische
als het Nederlandse systeem voordelen
biedt, maar vroeg zich ten slotte af of
het niet wenselijk zal zijn, dat de Bel
gische gemeentebesturen een nog actiever
en meer rechtstreekse rol inzake de
ciale huisvesting zullen gaan spelen.
Zivarte lonen
In tegenstelling tot ons land is het
tal bouwvakarbeiders in België van
tot en met 1953 vrij sterk toegenomen,
o.m. door het aantrekken van vreemd)
arbeidskrachten. Ook in België ls het
systeem van de z.g. zwarte lonen niet
onbekend. Zijn de officiële lonen der
bouwvakarbeiders van 1948 tot 1954 met
28 procent gestegen, de werkelijkheid Is
echter, dat z|j nog 15 tot 25 procent hoger
liggen en dat dc laatste tjjd een nog gro
tere verhoging waar te nemen valt.
Hoewel België vodr wat betreft het
aantal gebouwde woningen per 1000 in-
;rs in vergelijking tot andere Euro
landen op de twaalfde plaats staat
Nederland staat op de zesde plaats kan
Zuiderburen zeker niet spre-
woningnood, zoals Nederland
die kent. In kwalitatief opzicht is de toe
stand echter minder goed, zo erkende
graaf De Grunne. Het overgrote deel van
is niet voorzien van het mo
derne comfort, zoals we dit in de Neder
landse nieuwbouw aantreffen. Het over
grote deel der huizen heeft geen riool
aansluiting en mist een badkamer.
De gemeenten spelen bij de woning
bouw een indirecte rol, omdat het aan
deel van twee nationale maatschappijen
Woningbezit
de aandelen ln het bezit der meentebestuur.
Burgemeester mr. H. T. Wytema uit
Alkmaar kwam in zijn pre-advies over de
gemeenten en het woningvraagstuk tot de
A'olgende conclusie: Het eigen woningbezit
voor arbeiders en daarmee gelijk te stel
len zelfstandigen verdient gelijkwaardige
overheidssteun als woningwetbouw. Voor
andere groepen blijve de premieregeling
gehandhaafd, waarbij de woninggrootte
als criterium geldt. Mr. Wytema was
der van oordeel, dat de financiële I
heidssteun voor eigen woningbezit in het
Besluit bevordering ei gen-woningbezit
recht is gekoppeld aan technische vo
lichting en bijstand. Louter financiële
hulp van de overheid miskent Immers het
element, dat het hier om de volkshuis
vesting gaat. De regeling van het Besluit
bevordering elgenwoningbezit, krachtenj
welke in geval van volledige overheids-
garantie of overheidskrediet geen toeslag
wordt gegeven, terwijl de overheidsga-
rantie met toeslag slechts voor het „bo
venste part" der geldlening zal gelden,
waardoor de overheid als het ware als
achterborg optreedt, miskent de beteke
nis van de praktijk uit de jaren 1948-1955.
zowef van de Limburgse en Brabantse
bouwkredletregelingen, als van de Bouw-
kas Nederlandse gemeenten, waarom mr.
Wytema deze regeling onrechtvaardig
noemde. Omdat deze regeling ook het
gevaar van een lastenverzwaring met be
trekking tot de eerste 60'der stichtings-
kosten met zich mede brengt, zag spr.
haar als een stellige achteruitgang, welke
mede een gevolg ls van het feit, dat dc
regeling dc bevordering van het eigen
woningbezit nodeloos Ingewikkeld maakt.
Ten slotte coiicludeerde mr. Wytema,
dat door de blijvende band tussen de be
er en de woning het elgen-woningbe-
een sterkere tendentie tot verhoging
de kwaliteit (gerief) der woning heeft.
Eigen woningbezit, mits financieel vol
doende aantrekkelijk, is een positieve fac-
gunste van het inhalen van de re
latieve achterstand in Nederland met be
trekking tot de woningkwaliteit, aldus
spr.
Na de middagconferentie zijn de deci
ders aan deze Benelux-gemeentencon
ferentie ontvangen door het Utrechtse ge-
president nog geen mededelingen doen.
Deze zullen worden verstrekt in de
morie van antwoord op het voorlopig
slag van de Tweede Kamer over de al
gemene financiële beschouwingen.
Op de bekende Irendcdhe wijze heeflt dr.
Drees gisteren de zeven fractievoorzitters,
die woensdag bij de algemene politieke
beschouwingen het woord hadden ge
voerd (o.m. over dc regeringsverklaring),
van repliek gediend. Zijn rede gaven
gisteren reeds in grote trekken weer.
Met betrekking tot de zaak Schmidt
verklaarde dr. Drees ook na de replieken,
dat de tijd nog niet gekomen is
kwestie vla de Assemblée der Verenigde
Naties voor te leggen aan het Internatio
nal* Gerechtshof. Er la Immers hoger be
roep aangetekend en het zou onjuist zijn
de normale rechtsgang te doorkruisen
door voorbarige stappen te doen.
De moeilijkheden In de landbouw zullen
de volle aandacht van het nieuwe kabinet
hebben, maar men moet niet denken, al
dus de premier, dat de regering tegemoet
zal komen aan de verregaande eisen
het landbouwschap. De vraag, of e
verband met de slechte zomer bijzondere
maatregelen genomen moeten worden
voor de boeren (b.v. kredietverlening), is
bij het ministerie van landbouw in
weging. De kritiek op de verhoging van
de hogere-ambtenaren salarissen,
Drees van de hand. De verhoging was
volgens hem meer dan noodzakelijk.
De premier besloot zijn rede met de
hoop uit te spreken, dat in het nieuwe
kabinet de nodige samenwerking gevon
den zal worden. De brede basis moge dan
een noodbasis zijn, ze heeft toch dit voor
deel, dat grote groepen van de bevol
king zich vertegenwoordigd voelen.
Replieken
Prof. Oud, die bij de replieken als eer
ste het woord voerde, ging uitvoerig in
op het laatste stadium van de kabinets
formatie toen de liberaal Korthals wei
gerde om blindelings in het door infor
mateur Burger voorbereide kabinet t«
stappen. In eerste termijn had hij deze
episode maar overgeslagen, omdat hij het
optreden van mr. Burger in deze „met
de mantel der liefde wenste te overdek
ken". Nu mr. Burger echter zelf de zaak
ter sprake had gebracht, kon prof. Oud
niet achterblijven. „De heer Burger
schijnt nog niet overtuigd te zijn vai
feit, dat hij de heer Korthals vroeg blin
delings in een kabinet te stappen. Dit kan
niemand worden verlangd," aldus
prof. Oud, die er op wees, dat mr. Burger
vankelijk te kennen had gegeven zijn
opdracht te zullen teruggeven wanneer
de liberalen niet zouden meedoen, maar
later de inconsequentie beging toch zon
der de liberalen verder te gaan. Prof.
Oud had de, informateur gewaarschuwd
de a.r. geen tweede zetel aan te bieden,
daar anders de V.V.D. haar medewerking
weigeren; mr. Burger bood de
later toch een tweede ministerspost aan,
zonder hierover aanvankelijk met de li
berale kandidaat van gedachten te wisse
len. Toch wilde prof. Oud het optreden
mr. Burger niet alt onoprecht kwa
lificeren. De moeilijkheden zijn hem bo-
het hoofd gegroeid. Hij heeft gehan
deld onder druk van de K.V.P.
De beschuldiging, dat de a.r. ministers
vast aan hun zetels hebben gekleefd,
irzachtte prof. Oud met de opmerking,
dat „zetelverkleefdheid" een zeer hono
rable zaak kan z(jn, wanneer de betrok-
Verzending van zeepost
Met dc volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet
zijn bezorgd, staan tussen haakjes achter
de naam van het schip vermeld.
Argentinië: ss Highland Chieftain (30
okt); Australië, mg Joh. van Oldenbarne-
velt (30 okt), via Engeland (3 nov.); Bra
zilië: ss Highland Chieftain (30 okt);
Brits O"Afrika: ss Africa (1 nov.); Cana
da: ms Westerdam (1 nov.); Chili: via
New York (1 nov.); Indonesië: ms Willem
Ruys (3 nov.); Ned. Antillen: ms Osiris
(29 okt,); Nieuw-Zeeland: via Engeland
(3 nov Suriname: s« Johann Blumen-
thal (30 okt); Unie van Zuid-Afrika en
Z.W.-Afrika: ms Arundel Castle (3 nov.)..
ken ministers het in 's lands belang ach
ten aan te bl(jven.
De houding van de heer Tilanus (c.h.)
kon hij niet bewonderen. Hij vroeg zich
af, of de heer Tilanus niet te goed is voor
de politiek. Hij wil alleen maar praten
over samenwerking en beziet alles met de
grootst mogelijke vriendelijkheid. Maar
als iedere parlementariër zo debatteerde
als de heer Tilanus. zou ons volk weinig
belangstelling meer hebben voor parle
mentaire discussies. Een groter gevaar
voor ons democratisch bestel is moeilijk
denkbaar.
Te kras
Dr. Bruins Slot (a.r.) bleef bij zijn me
ning. dat er fundamentele meningsver
schillen tussen de socialisten en de con
fessionele partijen zijn ten aanzien van
bijv. de bezitsvorming. De minister-presi
dent heeft in zijn rede de tegenstellingen
trachten te bagatelliseren, alsof er ln Ne
derland niets aan de hand zou zijn. Dit
was dr. Bruins Slot toch te kras. Er zijn
in de Nederlandse politiek wel degelijk
diepgaande politiek-godsdienstige con
troversen. Ook handhaafde de a r. woord
voerder zijn bezwaar, dat de regerings
verklaring geen duidelijke beleidslijn
aangeeft
Met de minister-president was ook de
heer Burger (60c.) het niet eens met dr.
Bruins Slot. Heeft prof. Zijlstra bij het
debat over het soda-project nu zo'n spe
cifiek christelijke politiek gevoerd? Noen.
hij heeft zich door handige zakenlui te
graze laten nemen. Een andere zaak. waar
van dr. Bruins Slot zo'n zwaar pricipiële
kwestie maakt, de vrijere loonvorming,
is een debécle geworden. Aan de mantel
der liefde, die prof. Oud hem wilde om
leggen, had mr. Burger geen behoefte.
De feiten spreken Immers een duidelijke
taal. Mr. Burger is nooit van plan ge-
weest zijn opdracht terug te geven, wan
neer de V.V.D. uit eigen beweging haar
medewerking zou opzeggen. Toen dat in
derdaad geschiedde, was er geen bezwaar
zonder de liberalen verder te Raan.
Slechts wanneer men de V.V.D. er uit
zou dringen, dan zou hij zijn pogingen
hebben gestaakt.
De beer Tilanus (e.b.) geloofde niet dat
het goed Is om leven In de brouwerij t«
brengen door scherpe hatelijkheden te
lanceren In de stijl van de heer Oud. De
beschuldiging van prof. Romme, dat de
C.H.U. door niet mee te werken aan de
vorming van een kabinet op smalle basis
de politieke samenwerking in Nederland
in een slop heeft gebracht (wat slechts de
kenze tussen twee noodwoningen, de
brede basis en het zakenkabinet mogelijk
heeft gemaakt), vond de heer Tilanus
niet reëel. Een regeringsmeerderheid van
51 zetels Is In deze tijden, waarin be
langrijke beslissingen genomen moeten
worden, bepaald te gering. Zou er onder
znlke omstandigheden een crisis ontstaan,
dan zou deze nog veel moeilijker zijn op
te lossen dan nn het geval Is geweest.
Waarom noemt prof. Romme de brede
basis een slechte keus waar hij er zelf
alt|jd voor heeft gepleit?
Klemmend beroep
Prof. Romme (kath. v.) was het oneens
met de minister-president, dat eerst het
vonnis in hoger beroep in de zaak Schmidt
moet worden afgewacht alvorens men
zich tot het Internationaal Gerechtshof
kan wenden. Hij deed een klemmend be
roep op de regering om nader te over
wegen of het wel juist is te wachten op
het hogen- beroep. Er is hier immers geen
sprake van een normale rechtsgang. De
politieke status van staatssecretarissen
wilde prof. Romme nader bevestigd zien.
Als reRel moeten zij dezelfde politieke
kleur hebben als de minister, onder wiens
leiding zij werken; dit om te voorkomen,
dat zij bij de samenstelling van het kabi
net als een stukje in de politieke leg
kaart gaan fungeren.
Ds. Zandt hield vast aan zijn princi
piële bezwaren tegen het regeringsbeleid
vroeg of de regering haar invloedt
niet kan aanwenden om een einde te ma-
aan de verdrukking van protestanten
In Spanje. De communist Paul de Groot
schaarde zich achter de regeringsverkla
ring over de kwestie-Soestdijk.
Dr. Drees deelde aan het einde van de
vergadering mee (in antwoord op vragen
n de heer Burger), dat het regerings-
mmissariaat voor de belastingen niet
gecreëerd om de gewezen staatssecre
taris Van den Berge „schadeloos" te stel
len. Dc nieuwe minister van financiën
kon de heer Van den Berge, die reeds een
aantrekkelijk aanbod had, eenvoudig
niet missen.
(Advertentie)
Ow mailtijd
hoeft 0 Biet op te breken
Een ol twee Bennies
blnssen dat murbranden dadelijk.
n Uitkomst die Rennles. voor alle
lijders aan Brandend Maagzuur. Zorg
steeds ze bij de hand te hebben. Makke
lijk bij u te steken één voor n hygië
nisch verpakt nog makkelijker In te
nemen, zonder water of wat ook. Vraag
Rennles bij uw Apotheker of Drogist. U
e t ze in huis hebben, voor uzelf, voor
huisgenoten.
