CHRISIFUJK
RODENT
Penella, Spaans evangelist
komt naar Nederland
Salarisdiscriminatie fünest
voor liet onderwijs
We mogen niet meer van elkaar los
1
l
Prof. Gispen over: Functie
van wijze in Israël
rs,
2
Verwarrende berichten over zijn plaats
in Spaans Protestantisme
FEN Nederlands comité bereidt op
het ogenblik een spreekbeurten-
toarnee voor van de heer M. Cignoni
Penella, die uit Spanje naar Nederland
komt om hier meer bekendheid te ge-
Ten aan de positie van en steun te
ioeken voor het Spaanse Protestan
tisme.
In sijn wekelijks bulletin schrijft het
Persbureau van de Ned. Herv. Kerk
hierover het volgende:
Het officiële Protestantisme in Spanje,
geconcentreerd in de Evangelische Kerk
van Spanje (Iglesia Evangélica Espanola)
en een aantal kleinere protestantse ge
loofsgemeenschappen. wordt in ons land
reeds vele jaren gediend door de Vereni
ging ..Het Évangelie in Spanje", waarvan
mr. C. H. Plug te Amsterdam voorzitter
is er. ds. G. Nutbey. Herv. predikant te
Vught, secretaris.
De Evangelische Spaanse Kerk is lid
van de Wereldraad van Kerken en via
deze officiële en betrouwbare contacten
onderhoudt zij in het buitenland goede
relaties, ook met het Nederlandse Pro
testantisme en daarvan om. met de
Ned. Herv. Kerk.
Van bevoegde Spaanse zijde vernemen
wij thans, dat de heer M. Cignoni Penella
in Spaanse kerkelijke kringen bekend is.
Destijds, zo deelt men ons van die zijde
mede. heeft hij in Genève de Bijbelschool
bezocht van de heer Alexander en heeft
hu sedert vele jaren de secte der Alexan-
drislen vertegenwoordigd. al(s hoedanig
hij in Barcelona het dusgenaamde B:j-
belhuis leidde Gedurende de republiek
werkte hij ook als bijbelcolporteur samen
met het Brits en Buitenlands Bijbelge
nootschap. Na de oorlog verzamelde hij
enkele personen o mzich heen. stichtte
een zaal voor samenkomsten, van welk
centrum hij de leider is. Predikant is de
heer Penella dus niet; hij is een zelf
standig prediker.
Indien het Nederlandse comité beweert,
dat slechts „weinig predikanten de be
schikking hebben over een kerkzaal,
waar gepredikt mag worden", dan is dit,
althans wat Barcelona betreft, zeer be
paald onjuist. In deze stad zijn 15 pro
testantse gemeenten ,die onder goed
keuring der overheid hun arbeid mogen
verrichten. Zij behoren tot de volgende
kerkelijke denominaties: 5 gemeenten
van de Spaanse Evangelische Kerk, 3
Q TUI de Unie van Baptisten. 1
gemeente van de Spaanse Episcopaalse
(Herv.) Kerk. 2 grotere gemeenten van
de ..Misión Christiana Espanola" Baptis
ten i. 3 grotere gemeenten van de Broe
dergemeenten (Plymouthisteni
De heer Penella behoort tot geen van
deze gemeenten of organisaties en hij
maakt derhalve ook geen deel uit van
het predikantenconvent van Barcelona
In elk geval kan de heer Penella niet
met enig recht optreden in naam van
no(L.-_
se Evangelische Kerk, die. zoals wij reeds
meldden, lid is van de Wereldraad van
K-rkcn en van de Wereldbond van Her
vormde Kerken.
trekking tot het Spaanse Protestan
tisme.
De grootste Protestantse groepering in
Spanje vormen de Baptisten en daarna
volgt de Vergadering der Gelovigen.
De Spaans Evangelische Kerk omvat
slechts Z0% van de Protestanten.
In Barcelona staan weliswaar vijftien
kerken, maar dit vindt zijn oorzaak In
het feit, dat in deze wereldstad vele
buitenlanders wonen. Een kerk sluiten
in deze stad zou sterke invloed hebben
op de buitenlandse betrekkingen en
de internationale politiek van Spanje
schaden. Evenwel zijn elders in Spanje
tenminste nog 50 a 60 Protestantse
kerkgebouwen gesloten.
Cignoni er van te betichten Alexandrist
te zijn, werd onzin genoemd. Hij heeft
inderdaad op de Bijbelschool van de
beer Alexander te Genève gestudeerd,
maar heeft daarna geen officieel contact
met de heer Alexander gehad. De be-
wering is juist als er mee bedoeld Evenals voorgaande jaren organiseert
dt, dat Cignoli. noch vrijzinnig noch n-
Beroe pin gsiverk
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen te Ede wijkgemeente 1
Bouw te Ridderkerk: te Schoonrewoerd
en te Leerbroek: kand. I. Kok te Veene-
daal; te Wolfaartsdijk: K. van Liere t(
Oudega (H.O.) en Kolderwolde; te IJs-
selmuiden: J. G. Abbringh te Ooster-
wolde: te Zuid-Beijerland: H. Kraay te
Hardinxveld.
Aangenomen naar IJmuiden: kand. D
H. Gijsbers te Amsterdam; naar Zierik-
zee: C. Bezemer te KerkdrieL
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Zonnemaire: kand. D. En-
£el te Woerden; te Alphen aan den Rijn:
J. Boeijinga te 's-Gravenzande; te
Zuidhorn: A. Brink te Joure.
Aangenomen naar Hilversum: J. L.
Wielenga te Kampen.
Bedankt voor Capelle aan den IJssel:
J. van der Zanden te Murmerwoude;
voor Oldehove: H. Dijkstra te Oosterend.
CHRISTELIJKE GEREF. KERKEN
Gij zijt mijn
Allle schrijven over de Bijbel
moet altijd weer leiden naar de
Bijbel. Men kan op een enkel
woord de aandacht vestigen, maar
om dat woord ten volle te ver
staan, moet men 't lezen in het
verband, waarin 't in de Schrift
staat.
Dat geldt inzonderheid van
Jesaja 431 r ,,Maar nu, zo zegt
de Here, uw Schepper, o Jakob,
en uw Formeer
der, o Israël:
Conferenties
midden-orthodox ls. maar rechtzinnig,
aldus onze zegsman. Cignoni Is met
rijn gemeente lid van de Internationale
Raad van Christelijke Kerken en dus
niet van de Wereldraad van Kerken.
Cignoni is vrijwel by alle Protestan
ten in Spanje bekend, omdat hU jaren
lang als Evangelist het land Is door
getrokken. Hii is dus zeker In staat om
namens het Spaanse Protestantisme te
«preken al stelt hii geen pry» op het
lidmaatschap van de Spaanse Evan
gelische Kerk.
Ds. Bik in het harnas
tegen Lou
Honderden Amsterdammers hebben
gisteravond een discussie aangehoord
tussen ds. B. E. J. Bik. voorzitter en
predikant van de Hersteld Evangelisch-
Lutherse kerk in de hoofdstad en de hee-
Ton Haentjens Dekker over de vraag:
..Kan Lou uit Muiden de wedergekomen
Christus zijn." De discussie werd gehou
den in de grote zaal van Krasnanolskv.
Ds. Bik betwijfelt^ het goed recht van
Lou om zich de wedergekomen Christus
te noemen. ..Ik tart Lou. zijn goddelijke
afkomst te bewijzen", zo riep hy uit
heer Haantjes Dekker nam het von
Muidense palingboer op. ..Lou getuig'.,
zoon Gods geworden zijnde, van de
zoon", zo argumenteerde hij. ..Brabbel
taal", reageerde ds. Bik.
Na drieëneenhalf uur debat lieten de
twee sprekers het erbij Zy hebben
plkaar niet kunnen overtuigen Lou zelf.
d.e onlangs door het gerechtshof te Am
sterdam tot één dag gevangenisstraf
werd veroordeeld wegens het niet ver
schijnen als getuige in een rechtsgeding
tegen een ouderpaar uit zijn volgelingen,
dat geen dokter had geroepen bij het
ziekbed van hun kind. was niet bij het
debat aanwezig. Wel ongeveer honderd
van zijn discipelen.
Melodie en woord
der Ether golven
WOENSDAG 24 OKTOBER
13.15 Tentoonstelllngs-
het Gereformeerd jeugdcentrum ..De
witte hei" het komend winterse
een aantal weekeindconferenties.
opzet van deze conferenties is een
tal jongeren uit het land met elkaar
in contact te brengen in een gesprek
over bepaalde zaken uit het jeugdwerk.
De eerste conferenties worden gehou
den van 3 tot 5 november en 10 tot 12
november en zijn respectievelijk ge
wijd aan het culturele element
jeugdwerk en Gespreksgroepen
jeugdwerk. Deskundige referent
len steeds de onderwerpen bij c
ferentiedeelnemers inleiden en de dis
cussies bijwonen.
EEN
WOORI)
VOOR
VAN
DAAG
Vrees niet, want
Ik heb u verlost,
Ik heb u bij uw
naam geroepen,
gij zijt mijn."
God maakt zich
op om Zijn volk
redden. Dat
heeft dit volk
niet verdiend, maar de Here blijft
trouw aan Zijn verband. Voor die
•edding moest er heel wat gebeu
ren: daarvoor moet de -ereldge-
schiedenis in beweging worden
gebracht. „Ik geef Egypte, Ethio
pië en Seba als losgeld in uw
olaats. Omdat gij kostbaar zijt in
mijn ogen en hooggeschat en Ik u
liefheb, geef Ik mensen voor u in
de plaats en natiën in ruil voor
uw leven. (Vers 4).
Zó kan alleen God spreken. Zo
sprak Hij tot Zijn volk in oude
tijden. En zo spreekt Hij vandaag
tot ons.
„Ik heb u verlost." Daarvoor
heeft Hij Zijn Zoon gegeven. „Ik
heb u bij uw naam geroepen." Dat
deed Hij reeds bij onze doop, bij
onze belijdenis en in zo vele dagen
van blijdschap en droefheid. „Gij
zijt mijn!" Wij zijn het eigendom
van Jezus Christus, die ons niet
Amsterdamse leraren protesteren
„Het gaat niet om ons, maar om het
voortbestaan van het V.H.M.O.''
(Van een
redacteuren)
De onrust in brede kringen van het voorbereidend hoger en middelbaar
onderwijs, die ontstaan is door het regeringsbesluit, de verhoging der sala
rissen der hogere ambtenaren niet te laten gelden voor de leraren V.H.M.O.,
uit zich in protestvergaderingen in verschillende delen des iands. Vorige
week is in het Zuiden zulk een bijeenkomst geweest en gisteren kwamen de
Amsterdamse leraren bijeen in de aula van het Vossiusgymnasium, waar dr.
A. la Fleur, voorzitter van de Raad van Learen bij het V H.M O en rector
van een der twee christelijke lycea te Haarlem, in een uitvoerige rede
de voorgeschiedenis en de betekenis van het regeringsbesluit schetste. De
motivering achtte hij niet alleen grievend, maar vooral onwaar en kort
zichtig.
De regering heeft namelijk haar besluit
gemotiveerd met de stelling, dat de
leraren in 1953 al een aanzienlijke
salarisverhoging hebben ontvangen. Dr
La Fleur, die nauw bü het toen gepleeg
de overleg betrokken is geweest, stelde
hier tegenover, dat in 1953 is vastgesteld
met welke groep hogere ambtenaren de
lerarengelijk staan. Dat zijn de hoofd
ingenieurs bij de waterstaat: dit is dus
de functie, die een wis- en natuurkundig
doctorandus die onderwijsbevoegdheid
hebben in de regel bereikt.
Het ïykt juist dat twee geiyk bevoegde
A dv*rten*ie
Spierpijn
'of rheumatiek? Flink wrijven
met Kloosterbalsem, die
diep in het weefsel dringt.
Kloosterbalsem
wrijft de pijn weg J
met goud of zilver maar met Zijn
bloed heeft gekocht.
„Gij zijt mijn!" Dat moet een
stempel zetten op héél ons leven!
dV d
weerber; 8.15 Roem
9 00 V d zieken. 9 25 delen
3 33 Necro spirituals; 12 53 Gram
ii'ffiS
door A. Pengel; 18.00 Nws en comm;!
Acl; 18-50 Pianospel; 19.00
Bezitsvorming, caus; 19.25'
O: 19.30 V d jeugd VARA:
i Nws; 30 05 Tien Jaar Belgisch-Neder-
ar. orgel; 18.45 Spectrum van het Christelijk Jeugd. NC
organisatie- en Verenigingsleven, caus. 19.00 schip. TV-
23 50—24 00 Soc i
Televisieprofr. VARA:
ln Esperanto.
7 00—17 30 Voor de
Orgelconc; 1
9 30 Bul-I_
19 50 Gram; "30 00 Radiokrant:
30 30 Concertgebouwork en soliste, 21.10 Weg
en werk der Kerkhervormers, caus; 21.30
Gram: 3:40 Muz vragenbeantw; 23 00 Film
beschouwing; 22 10 Kar
14.00 Gram.
ïermuz; 22 45
Europa: 22 00 Dagsluiting.
Woensdag 24 oktober vaa 18—20 uur
De tegenstelling Hervormd-Gereformeerd
De Leeuwarder Cou
rant (neutraal) geeft
onder de titel Moeilijki
verhouding'
beschouwing, aie, hoewel
allereerst op Friese ver
houdingen geïnspireerd,
van breder belang lijkt.
ER ZOU geen aanleiding
bestaan op deze plaats in
te gaan op de dit jaar tus-
—i de hervormde en de ge- J£rv
Moeilijke verhouding
der burgers en notabelen,
het huis van wijze en def
tige bezadigdheid, van zeer
brede en zeer vage ver-
Volgende Hel verleden werk. tog TOCH GROEIT bij dit alles
zijn nog niet
de de overtuiging, dat r
leantie. zo de toekomst toch niet j d Sympathïe der autori-
politie- kan mgaan. Enige kerit.ro- ltiten. kafrentegen rat in
den trachten aarzelend
vooral voorzichtig!) t
der contact te komen
elkander enkele plaatsen hebben dé den
en dicht elkander licht kwa- kleine hervormde
lijke eigenschappen toe
gereformeerde noemt
hervormde lauw, slap,
beltjnd. veel te meegaand,
teiten. Daarentegen
afscheiding zowel als do
leantie een sterk element
rebellie der kleine luy-
en ook een hartstochte-
- het kerkelijk ongedisciplineerd, toch ,al vr'i
dat hierbij de zaak weln,K Benelgd tot offervaar- v*n de „grote kerk
g. digheld. omgekeerd be- gepformeerderfheb^^d^
van de eenheid der kerk
het geding is gebracht. En
ook daarover zouden we
hier nog kunnen zwijgen, rechtig, farizees, hard, pre- hun
ring der „gemeente"; het
hart sprak zijn protest te-
gen de afgemetenheid
uitsluitend op de g, redelijkheid, du. kil
fn nf hervormden de
te geven.
gereformeerden als eigenge- beden wel
interne moeilijk-
gehele volksleven
en zeker dat in ons gewest
daar niet zo nauw bij
betrokken was. In de prak-
ïrdogmatlseerd.
tijk
Aangenomen dat over i
allen dae "stoot "eer met ^aricaturen 4«r kerk-zljn altijd keuze
rs voortdurend op JgS.Jïïf- SP"SanEÏ geestelijke beslissingen i
vroegere zekerheden verdwenen, maar toch is
n opgeven. een groot onderscheid in
mentaliteit, in psychologi-
1 immers voortdurend op
de moeilijke en vaak pijn
lijke verhouding van her
vormd en gereformeerd
houdins als grote kloven m„rdc„ begrepen
het volks.even verdelen. „r mPt hun isnlemei
dër£ï«.1t EitriKÏÏLÏ leven'verdelen^In^Frlesland
ruch en enti-revolutionairi. fel ".Tiff lu n nïfi"™ t°ur uc
3L ÏSÏTSBJ'US WdSÏ
lijk gereformeerden. Bijni
HET ZIJN zeker niet uit
sluitend de theologische r-H; üprk njët alles geleerd
ixfgTt dV,3ranarn0daarb?ih Sta *frl<eli*e worded dS de* plaat-
vorma, maar aaaroij zijn die de beide groeperingen
die nauwelijks verdeeld houden. Een pre-
heel
behport
plaatsen hebben "beide
groeperingen een ei
school', met betrekking
de organisering van het
(voorliefde^voor de nlgeme" S0*,,!"1" b»"d Herk d^Ün.'Üede'b.T'ol
organisaties, eontr^ be, ïg EfflSTS? Z"
een kwart zal komen. Nu- aandacht niet mee
meriek ontlopen de groepen ceuw geleden.
elkaar dus niet zo ver; wel js bij de hervormden
die ze °Xer verschillen- presbyteriaal geworden
menleving te komen,
elkaar sterk wantrc
zij hebben echter ook ge-
dringen naar op confessio
nele basis staande organi-
mag worden, dat de plaat
selijke gemeente kern en
centrum van christelijk ge
loof is en dat deze gemeen-
door overvloeiende goed-
Deze verhouding Bi -
maar al te vaak uitsluitend
bestaat in het feit dat er
geen enkele verhouding be
staat heeft het samenle-
diep gestempeld. De
ge. principiële, mar
vaak stijve en stroev
telijke statuur van
De posities zijn langza- wel i
plaatsen merhand wel vastgelegd i
1 pp! geefsheid in stand gehouden
moet worden. De gerefor-
geleden. De kerkorde meerden zagen in de door
ortinrm on mooi hen talloze malen doodver
klaarde hervormde kerk
nieuw leven opbloeien en
werden plotseling met de
geconfronteerd."
die der gerefor
meerden toegebogen. Over
punt als Assen kan nog
lijken bevroren. De kerke- meerden tallozen, die
ook lijke situatie op het platte- opzicht
gees- land zit ogenschijnlijk muur- der hei
inspireerd aller-
Beide groeperingen*
het' standpunt komen niet meer van
•hellen. eikaar los en mógen
inspireera aller- uok ae sociaie acmer- j -ti
1 apostolaat of zelfs grond van de verschillen is dat. zeker om der Wille
langs elkaar heen leeft, delijke
Men heeft zich lang zo duidelijk niet
et het onvermij- als in de vorige eeuw. Toen
oend. was de grote kerk de kerk
van het volksleven, ook
niet.
Advertentie
in de maastd.' 4ée dxg SANOSTOL
academici, die beiden in rUksdienst ko
men (de een by waterstaat, de ander
hetzij direct, hetzy via de organen van
het bijzonder onderwüs by O., K. cn W.)
hetzelfde salaris verdienen. Dat was de
zin van 1953.
In de persoonlijke sfeer, aldus dr. La
Fleur, ontstaat door het nieuwe besluit
geen noodsituatie: de tijd is voorbij, dat
een leraar niet „rond kon komen". Nog
steeds echter worden jonge mensen, die
het leraarsambt ambiëren en er ook zeer
geschikt voor zouden zijn, afgeschrikt
door het feit, dat de regering niet de
voorgeschreven „voortdurende zorg" aan
het onderwijs besteedt. Het is nu een
maal zo, dat het vrije bedrijf beter be
taalt dan de overheid, hoewel men dit
feit ook overdreven kan zien. Maar het
gaat niet aan, dat de regering discrimL
natie toepast tussen gelijkwaardige amtP
tenaren en semi-ambtenaren.
Dit klemt te meer, nu berekeningen
uitwazen, dat in 1963 krap geschat
178.000 leerlingen middelbare scholen
zullen bezoeken. Men kan gerust zeggen,
dat dat aantal wel 190.000 zal zyn. Op
grond van deze schatting heeft men in
1963 ongeveer 3600 leraren meer nodig
dan nu nodig zün (en nu is er reeds een
tekort waardoor een groot aantal lesuren
eenvoudig niet gegeven wordt, omdat er
geen docenten zyn).
Die3600 leraren zouden nu met hun
studie moeten beginnen, indien ze tegen
1963 bevoegd moeten zijn. Er is inder
daad een oproep geplaatst en het
ministerie stelt voorschotten en beurzen
beschikbaar. Hier zijn inderdaad veel
jonge mensen op afgekomen, maar door
een merkwaardig beurzenbeleid heeft
maar een deel van hen regeringssteun.
Als dezen bij het onderwijs gaan, wordt
hun die schuld kwijtgescholden: deze
mensen gaan dus naar het onderwijs.
Maar de anderen, die geen bijdrage
hebben ontvangen, hoewel ze er om ge
vraagd hebben?
Weet de regering wel, dat 55 procent
van de maniyke afgestudeerden in het
vak geschiedenis een vak, waarmee
men ln het vrye bedrijf bepaald niet ln
topfuncties terecht komt, zoals de wis
kundigen niet by het onderwys komt?
Niemand weet, waar deze mensen heen
zyn gegaan.
Het beleid van de regering moet er
op gericht zijn zoveel mogelijk stude
renden te bindén aan het onderwijs:
door een beter beurzenbeleid en vooral
door het salarisbeleid te gronden op
rechtvaardigheid en niet op incidentele
discriminerende maatregelen. De daar
door ontstane onzekerheid voedt de ge
dachte. dat men als leraar altijd achter
aan komt. Dat is funest voor het onder
wijs.
Daarom zün de leraren het aan hun
eer verplicht (niet aan hun portemon-
naie), hier tegen op te komen, ondanks
de bü intellectuelen wel voorkomende
Innerlijke weerstand tegen salaris-
stryd. Want de Nederlandse jeugd heeft
recht op waarachtig V.H.M.O., een
vorming, die hun beloofd wordt op
grond van de wet en van het recht,
zo besloot dr. La Fleur zijn meermalen
door byval onderbroken betoog.
Bij acclamatie werd een motie aange
nomen. waarin protest tegen de gang
van zaken wordt aangetekend. Deze
motie zal ter kennis gebracht worden
van de regering en van de beide kamers
der Staten-Generaal.
Boek VAN DE DAC
Tussen Nederland en de Nederla
se Antillen bestaat sinds einde v<
jaar een nieuwe verhouding. Dank
niet het minst het bekwame sta
manschap van minister Kernkamp
een Statuut tot stand komen, dat
wel voor Nederland als voor de Vi
bevredigend is. Het spreekt vanzelf,
het voor velen, in allerlei funktie
hoedanigheid, van belang is, de
schikking te hebben over een
trouwbare kommentaar op de niei
staatsregeling. Welnu, deze toelicht
is thans verschenen, en wel van
houd van een deskundig man
mr. W. H. van Helsdingen („De stas
regeling van de Nederlandse Anti]
van 1955, historische toelichting
praktijk") en op voorname wijze u
geven door het Staatsdrukkerij- en
geverijbedrijf te 's-Gravenhage. Het
uiteraard geen vlotte literatuur,
bracht het onderwerp nu eenmaal
zich. Maar het is wel waardevol n
riaal. dat hier bijeen is gebracht,
nisneming van deze stukken vers'
het vertrouwen in de hechtheid var
Statuut, dat kon worden bereikt.
Advertentiën
VERDELG
rat en muis fj
met
Kamerleden vinden;
R.V.D. te duur
(Van
parlementsredactie)
Verscheidene leden der Tweede i
mer hebben aangedrongen op verse
ring van de Rijksvoorlichtingsdienst,
uitbreiding van de R.V.D. door
neming van enkele ambtenaren vai
ander departement, kan hun goedki
ring niet wegdragen. In het
over de begroting van algemene
voor het dienstjaar 1957 wijzen
op, dat het bedrag, dat voor
dienst wordt uitgetrokken, is opgelo
tot niet minder dan 1.278.700. Zij h
den met het oog hierop gemeend eeri1
een inkrimping dan een uitbreiding
mogen verwachten.
In hetzelfde verslag stellen enige
merleden de vraag, of het nieuwe k: j
bereid is aan het rijkspersoneel
5 mei geheel of althans voor de h
van de dag vrijaf te geven, het parti
liere bedrijfsleven en de lagere publi
rechterlijke lichamen te ad'
soortgelijk besluit te nemer
ciële steun te verlenen aan
reiding en de organisatie vai
gemeen mogelijke feestelijke vie;
van de 5de mei. Andere leden wij
deze aandrang af.
Nog steeds runioerij
in Apeldoorn
Het rumoer om het vertoningsver
van de film „Rock around the clo
was gisteravond in Apeldoorn
steeds niet geluwd. Reeds vroeg
avond was het in het centrum bij
der druk en de politie moest verse
dene malen van de gummistok geb
maken om groepen demonstranten
een te jagen. Tot ernstige baldadij
den kwam het echter niet. omdat
een versterkte politiemacht op de
was. Een groep marechaussee, die
de Koning Willem III-kazerne ger
werd gehouden, behoefde niet uit
rukken. Er werden enkele demons
rende jongelieden naar het bureau
gebracht.
Advertentie
VüihaAe
chocolade
PASTILLES
Stichtingsdag Vrije Universiteit
Ontstaan van schriftgeleerde en rabbi
r"
TN de Woestduinkerk te Amsterdam is gistermiddag de stichting der V
Universiteit, thans 76 jaar geleden, herdacht in een openbare zitting
de senaat. De rector-magnificus prof. dr. W. H. Gispen hield een rede, i
getiteld was: „De wijze in Israël".-
Vormden de wijzen in Israël een afzonderlijke klasse of bekleedden
een apart ambt? Kan men hen stellen naast de priesters en de profeten
de koningen? Op deze vraag wordt door velen een bevestigend antwo
gegeven. Tegenwoordig zoekt men de wijzen meestal onder de zgn, sch
vers, die dan ambtenaren en politici waren, zo zei prof. Gispen.
Om een antwoord op de gestelde
vraag te vinden brengen de Hebreeuwse
woorden voor wijze en wijsheid ons niet
veel verder. Wel zullen de daarvoor
155.
In gedachten zag hij de kaart van Zweden
ictiy like voor zich, dat misschien 500 kilometer van het
*re kamp vandaan was. De oplossing was het ste-
1 len van een vliegtuig. De Duitsers zelf moes
ten hem er heen brengen. En dan.. Dan was
Edel" I het niet nodig dagen lang tussen vijanden te
- (strompelen, hopeloos in de gaten te lopen en
I hier maar het einde van de oorlog af te wach
ten. Geen gereis in treinen, waar de politie voort
durend kwam controleren. Geen moeilijkheden
met eten of met de taal. Alleen maar in een
toestel kruipen, starten en dan op bevriende
bodem landen met een kostbare buit. om ver-
»»w o Kjna in;» v°lëens de ambassadeur een kaartje naar huis
15 Town «nd countrv;' te vragen!
JJJ JJ
DAN
PAUL BRICKHILL
MAAR ZO!
OPGAVE PUZZEL NO 49
HORIZONTAAL: 1 Metaal. 5 gereed- |"e
schap. 8 soort gracht, 10 spil, 12 op- 2(7
achlk. 14 drlnkbakje 16 onmeetbaar ge- Dai
tal. 17 file. 18 gelei. 20 gesloten. 22
kleine egge. 24 zangnoot, 25 naakt. 26
binnen. 28 dichtbij. 30 verfrissing. 31
roede. 33 grondtoon. 34 wünmaa'
VERTIKAAL: 2 Bestaat. 3 muurholte
4 grendeltje. 5 uitgestrekt. 6 vluchtig,
7 omslag voor een boek. 9 dier. 11
ruitersabel. 13 lnsekt. 15 worm. 1« onbe
dorven. 19 Fr. lidwoord. "1 dier. 23 kolen
emmer. 25 gereedschap. 27 dichtbij. 29
hooggelegen weide. 31 heilige, 32 zang-
DOC OPLOSSING PUZZEL NO. 48
muz: 20.00 Gevar progr;
ln the city; 2100 Ork
ws: 22.15 Caus: 22.30 DIscumU
KnoU: 23 30 Gram; 23.45 Pari
ws; 0 080.13 Koersen,
land. BBC Licht Protrammr.
12.00 Nws en voordr; 12 15 Mrs
dagboek
3.15 Dar
HORIZONTAAL: 1 Braak. 5 mat. 7
aal.. 8 Agi 10 LS 12 as. 13 mut 15
kei. 1" matinee. 18 kan. 13 nar. 21 te. 23
•i. 24 erf. 26 ore. 27 mol. 28 appel.
VERTIKAAL: 1 Balk. 9 ras 3 «L 4 ka
S masker 6 trui 9 ga. 11 Fijt. 13 mantel.
14 tin. 16 Ee. 17 ma. 17a nat. 18 krom.
■V) kiel. 22 er. 23 are. 25 fa. 28 op.
Ber:
V d stouw. 15.00 nw
Lichte muz: 17 15 Mn
Voordr. 17.45 Ork conc;
4 45 v
„Soms gebeurt dat wel, overste." zei de ser-
geant. „Ik snap waar u heen wilt. Laat 't maar
rx;aan ons over!"
i Drie weken verstreken. In het hospitaal was
het tamelijk comfortabel, maar ontzaglijk ver-
Woo parll velend. Bader en Palmer zagen hoe ettelijke
14 00 werkploegen onder bewaking de poort uit gingen
}j45 Maar voor ze naar buiten mochten, werden ze
Tdagboek; ':7 30 allemaal uitgekleed en onderzocht in een barak
18 45 xoo^zF1'- bet hosP',aa' za8 hoe andere gevange-
13.45 Pianospel;
Jazzm
1130 Hoorsp: 23.00 Nws; 23.15
2320 Dansmuz: 24.00 Voordr; 0.15
0.50 Progr-overz; 0.55—100 Nws.
ber; 1234 Gri
nen de straat aanveegden, vlak bij de hoofdin
gang en opeens kreeg hij een idee Hij vertelde
het aan de „Big X". de sergeant, die instem
mend knikte.
De sergeant kwam op een avond aanzetten i
14 Sc,V£'rv!!V \V?o twee stoer uitziende sergeants-vliegers een Aus-
i73or Boekbespr; 18.00 Cau«; 18 30j traliër. Keith Chisholm, en een Brit. Hickmar
ilste: 22 00 Nws
Nw-s: 19 30 Gri
m. 2'. 15 Omr o
Uil Gram. 22.45 Liederen,
155 NWF'
20oo| (die Bader voor de oorlog bij de Shell Compa
in Londen had leren kennen)
.Kijk. overste." zei Big X. „morgen gaat er
**•'•1 een ploeg naar buiten voor lichte arbeid op eer
mui. n"»1 vliegveld bij Gleiwitz aan de Duits-Poolse grens
7 50 Dat is echt iets voor u. Licht werk zoals gra*
maaien en zo. Als u en luitenant Palmer nu
zin hebben.."
Bader en Palmer zeiden dat het in orde was.
De sergeant wees op de beide sergeants-vlie
gers „Deze twee knapen gaan ook mee en ver
der een Israëli, die uit Polen afkomstig is en
vloeiend Pools spreekt. Ze gaan met hen allen
Poien in en ze hebben vervalste identiteitspapie
ren Die zullen we u ook bezorgen."
Twee dagen later smokkelde het X Comité be
:ems en landmachtkleding het hospitaal binner
en 's avonds schoor Palmer zijn martiale snor
af-
De volgende dag was het warm en zonnig weei
Ze hingen in legeruniform wat voor de
barak om en deden hun best onverschillig te
kjjken, ofschoon ze één en al spanning waren
De werkploeg marcheerde het grote kamp uil
en de bewakers stuurden hen de barak in om
te worden gefouilleerd Bader en Palmer grepen
hun bezems, slenterden de weg op en begonnen
te vegen. Eén voor één kwamen de soldaten van
de werkploeg weer naar buiten en bleven in eer
groep staan wachten Al vegende kwamen Bader
en Palmer op hen af De laatste man die uil
de barak kwam, liet zijn zak met gereedschap
vallen en ging geweldig tekeer De bewakers be
gonnen te lacnen en op hetzelfde ogenblik gaven
Bader en Palmer hun bezems aan twee man
nen van de werkploeg, die onverschillig tussen
de anderen door veegden in de richting van het
grote kamp. De bewakers riepen „Kornm!
Komm!" en de groep marcheerde naar de hoofd
ingang. Het escorte liet de papieren zien, de
onderofficier telde de neuzen, duwde het hek
open en ze marcheerden naar buiten, waarbij de
hele troep het tempo stevig drukte en zich ver
drong om de hinkende „soldaat Fenton", alias
wing commander Bader Iemand nam zijn be
pakking over en hij fluisterde: „Zeg toch geen
„overste" tegen me. Ik ben gewoon een van de
ploeg."
„Maak je maar geen zorgen, makker," zei
Chisholm. „Zo gek zullen we heus niet zijn
Op een stopplaats stapten ze in een trein en
terwijl ze drie uren lang door het land hobbel
den, dacht hij er aan hoe krankzinnig het eigen
lijk was dat de Duitsers zelf hem naar een vlieg
veld brachten ja, er zelfs op stónden dat te
doen Maar toen schoot hpm iets anders te bin
nen. Het zou heus niet lang duren of ze zouden
lem in het kamp missen Hij zou verdraaid vlug
noeten handelen
In de middag van een hete augustusdag kwa-
nen ze in de gore industriestad Gleiwitz aan en
moesten toen nog een dikke drie kilometer te-
^en een berg op lopen naar het vliegveld Het
iuurde geen twee minuten of hij transpireerde
hevig en weldra bemerkte hij dat zijn rechter
been stuk schuurde Een lange soldaat die ze
Lofty noemden en die uil Nieuw-Zeeland kwam,
ging naast hem lopen en hielp hem vooruit, ter-
vijf de anderen zo dicht mogelijk om hen heen
liepen opdat de bewakers niets zouden bemer
ken. Het rechterbeen deed hem pijn als in die
verschrikkelijke nacht in St Omer. en Lofty, die
zelf droop van het zweet, droeg hem bijna Niet
temin was Bader aan het einde van zijn krach
ten toen ze twee barakken bereikten, die binnen
een prikkeldraadomheining stonden, afgesloten
van wat een groot militair kamp scheen te zijn
(WUKDl VLKVULGDj
in aanmerking komende plaatsen
het Oude Testament moeten won
onderzocht. Men moet daarbij bed
ken. dat de wijsheid in het oude
een internationaal verschijnsel 1
Het Oude Testament spreekt dit i!
delijk uit en de opgravingen v:
laatste eeuw hebben dit treffend t
tigd Juist voor de wijsheid hebben d
veel materiaal geleverd. Prof. Gis$
besprak vervolgens dit materiaal,
name uit Egypte. Edom. Arabië, T
nicië, Babel en Perzië.
De wyze in Israël blükt met p
beoefening van de wijsheid in het ka ti
van dc volken van het nabije oos u
te staan. Maar de wijzen buiten Kand n
waren van ambt of beroep iets andi z
In zoverre zou men geneigd zijn, d
bovengestelde vraag voor Israël a e
kennend te beantwoorden. JJ
Het Oude Testament biedt echter a j
enige gegevens, waaruit blijkt, dat I a
wijze in Israël vooral in de tijd a u
Hizkia en daarna, de man was, die d
op het gebied van het onderwijs
dc jeugd en wat literaire werkzaam!» I
betreft zich toelegde op het formulei l
en doorgeven van de wijsheid, pralj f,
sche raad voor het gewone leven. I j,
Daarbij nam hij. met alle ruimte 4 jj
opvatting, zijn uitgangspunt in de 9
bied voor Jahwe Misschien maakte!
een afzonderlijk beroep van de I
noemde werkzaamheden. o
Zyn vroomheid heeft hem op
duur doen worden: schriftgeleerde. 1
bi. Door het latere jodendom werd
chokma gelijkgesteld met de tora. Je
was de grote wüze, vooral blijkens i J
onderwüs in de Bergrede en in de gé j
kenissen. aldus prof. Giapen. c
