Waar komt dat woord weer vandaan
NIEUWS "^SLEU
Tien over tien vanmorgen
liaan op Hoogl. kerk
Bus hing met touwtjes aan
elkaar maar reed toch
Gevestigde en vertrokken personen
Oude Statenbijbel gaat
vanavond naar Amerika
Jongveekeuring Wassenaar trekt
langzamerhand meer publiek
MEUWE LEÏDSCHE COURANT
6
MAANDAG 8 OKTOBER 1956
vatij
Schip der kerk zal voor diensten
met glas worden afgeschoten
VANMORGEN om tien minuten over tien hebben de heren C. Gabriël,
loodgieter te Arnhem, en G. Robijn, steigermaker te Leiden, onder
grote belangstelling van velen op straat de haan geplaatst op de gerestau
reerde dakruiter van de Hooglandse kerk, 55 meter boven de grond. Toen
de haan in zijn nieuw egoud helaas zonder zon stond te pronken,
staken zij de nationale driekleur omhoog, als teken van de blijdschap, die
er vandaag is bij de restaurateurs, de Hervormde Gemeente en ongetwijfeld
bij het hele volk van Leiden. De Hooglandse kerk is en blijft in het Leidse
leven een dierbaar bezit.
„Je krijgt er de kriebel van," zei een
van de toeschouwers, toen hij de beide
mannen langs het ranke steigerwerk zag
klauteren. Het ging alles heel vlug in zijn
werk. De mannen schijnen in hun dage
lijks werk niets anders te doen. Eén van
de kerkvoogden vond het blijkbaar zo
verrassend, dat hij naar koster Zaalberg
toesnelde en hem opdroeg de klok te laten
luiden. Dat gaf die eenzame plechtigheid
hoog in de luctht het onmisbare cachet.
In het koor van de kerk werd, toen de
heren Gabriël en Robijn weer vaste grond
onder de voeten hadden, koffie gedron
ken. Daar waren onder anderen de heren
Stigter, Van Iterson, Gijsman, Batenburg
en Van Vliet van de centrale kerkvoog
dij van de Herv. Gemeente, de architect
van dit jarenlange werk, de heer Van
der Sterre, de aannemer, de uitvoerders,
de werklieden en oud-koster Ranselaar.
Ook was de heer Kop van het kerkelijk
bureau er. We hoorden daar, dat de haan
een afmeting heeft van 60 bij 70 cm. Hij
staat op e ensaaf van enkele meters.
De her Stigter sprak een kort woord.
Als het hoogste punt van een bouwwerk
is bereikt, is er altijd even een adem
pauze De voorzitter van de kerkvoog
dij zei, dat de vlag terecht boven de haan
wappert, want zij vertolkt de blijdschap,
die bij velen over deze restauratie leeft.
De Hooglandse Kerk neemt in het hart
van de Hervormden in het bijzonder een
grote plaats in, al drukt deze restauratie,
ondanks de gunstige subsidieregelingen,
bijna te zwaar op de Gemeente.
Symboliek
De heer Stigter wees ook nog op de
symboliek van de haan. De haan doet
denken aan de apostel Petrus, die op het
dieptepunt van zijn leven de Meester drie
maal verloochende. Toen de haan kraaide
werd hij zich van zijn donkerheid bewust
Hij wist het toen, dat, als het licht in hel
leven van de mens wil komen, dit alleen
kan door de genade van Jezus Christus.
Naar Scheveningen
Vier Ambonezen
porteerd
gedep
Na het bericht van zaterdag, dat het de
leider van de Ambonese partij P.N.M.RS
Siwalette niet is toegestaan naar zijn
woonoord terug te keren, Is bekend ge
worden dat voor drie vooraanstaande par
tijleden eenzelfde maatregel van kracht
ls.
Een der drie partijleden is de kampge
noot van Siwalette. Turubasu, die het de
kampleiding van kamp Vllssingen II her
haaldelijk lastig heeft gemaakt.
De anderen. Marwa en Amanopunjo
golden in het kamp Nadorst I te Middel
burg als onruststokers.
Alle vier zijn ln Scheveningen ge-
interneerd. Het gezin van Siwalette is
overgebracht naar het strafkamp Heit-
huizen in Limburg, de gezinnen van de
andere geïnterneerden bevinden zich nog
in de woonoorden.
De haan is het symbool van de komende
dageraad. En de Kerk roept op tot het
aanvaarden van het licht, dat in de
lossing door Jezus Christus is opgegaan
voor elk, die weet, dat hij zonder de Heer
in het duister dwaalt.
Tijdens deze korte bijeenkomst werd
meegedeeld, dat deze maand een
deelte van de Hooglandse kerk zal
worden afgeschoten met glas,- w
door het mogelijk Is, dat de diensten
op zondag ook In de winter doorgang
vinden. Hel glazen schot komt te
staan bij het verlaagde schip. In de
omgeving van de preekstoel dus.
aantal zitplaatsen zal er met 400 500
door verminderen, maar dit zal
altijd nog 800 zijn. Als het koor
de kerk klaar is. zal de ruimte
de eredienst daar worden ingericht.
Maar dat zal voorlopig niet het geval
zijn. Met de restauratie vordert
goed, maar het geheel is een werk
vele jaren. Het kunnen er wel tien
Statutenwijziging van
Nat. Bezit Aniem
Op vragen van het lid der Tweede Ka
mer mr. K. T. M. van Rijckevorsel (kath
v.) heeft minister Van Oven geantwoord,
dat hij met voorbijgaan van het bezwaar
schrift der Vereniging Effectenbescher
ming de verklaring van geen bezwaar op
de statutenwijziging van de N.V. Natio
naal Bezit van aandelen Aniem heeft ver
leend, omdat hem na ampel onderzoek en
gezette overweging gebleken was, dat
noch de wijziging, noch de wijze, van tot
standkoming in strijd zijn met de goede
zeden, de openbare orde de wet of een
wettige bepaling van de akte van oprich
ting. In zodanig geval mag volgens arti
kel 45d van het wetboek van koophandel
de verklaring niet worden geweigerd. Dat
een. minderheid gebonden is aan besluiten,
die met meerderheid van stemmen ge
nomen zijn, .is normaal, aldus de minister
Volgens artikel 46a kan iedere aandeel
houder en belanghebbende in rechte de
nietigheid van een besluit der algemene
vergadering inroepen. Tot slot merkt de
minister op, dat een verklaring van geen
bezwaar niet is verzocht door de Al. mij.
Aniem N.V.
„Het leven begint bij 40'"
hielp 8000 personen
De stichting „Het leven begint bij 40"
heeft gedurende de twee jaar van haar
bestaan achtduizend werkzoekende „bo-
ven-de-veertigers" aan een betrekking ge
holpen. Naar aanleiding hiervan wordt
op 22 oktober in Amsterdam een feest
avond gehouden.
Kandidaten
Nobelprijs voor
de vrede
Uit goedingelichte bron is te Oslo ver
nomen dat 36 personen kandidaat gesteld
zijn voor de Nobelprijs voor de vrede, die
op 10 december zal worden toegekend.
Op de lijst komen o.a. voor: de Indiase
minister zonder portefeuille Krisja Me-
non. de Britse premier sir Anthony Eden,
premier Nehroe van India, de Franse
staatsman Pierre Mendes-France( die ook
in 1955 kandidaat gesteld was) en de se
cretaris-generaal van de Ver. Naties, Dag
Vorig jaar werd deze nobelprijs toege-
Hammarskjöld.
kend aan het Hoge Commissariaat voor de
vluchtelingen der Verenigde Naties.
Prijswinnaars concours
te Genève
Zaterdag zijn de te Genève gehouden
internationale muziekwedstrijder.waar
aan door 233 vrouwelijke en mannelijke
musici uit 39 lenden 16 deelgenomen, ge
ëindigd. Enkele uitslagen zijn: Hoorn:
eerste prijs Albert Lindner uit Kopen
hagen; viool: geen eerste of tweede
prijs toegekend. Eerste medaille Salvatore
Aecardo uit Napels; Piano: voor vrou
welijke musici: geen eerste prijs; twee
de prijs: Ruslana Antonowicz uit Wenen.
Piano voor mannelijke deelnemers:
eerste prijs: Robert Alexander Bohnke
uit Tuebingen (Did.).
Haagse rechtbank
„Een autobus uit 1938, die met touwtjes aan elkaar hing", zo beschreef
de officier van Justitie bij de Haagse rechtbank het vervoermiddel, waar
mee een chauffeur uit Alphen aan den Rijn reed op de laatste dag, dat hij
bij een autobusonderneming in dienst was. Er deugde bijna niets aan de
bus. In de remvoering zat een lek en onder het rijden begon de radiateur
ook nog te koken.
In de week van 27 sept, tot en met 2 okt.
Hoewel de stoom onder de motorkap
vandaan eliertte reed de chauffeur toch
door, wanit de passagiers mochten hun
aansluiting niet missen en het was nog
maar twee kilometer tot het eindpunt.
Op een hoek werd het uitzicht hem door
de stoom die tegen de voorruit sloeg,
helemaal ontnomen. Bij het wegtrekken
de wolken stond hij voor een tegen
ligger, maar een aanrijding kon nog net
worden voorkomen.
'e officier vond, dat de chauffeur zeer
'erant woordelijk had gehandeld; dit
zeer ernstige gevolgen kunnen heb
ben. De chauffeur vertelaarde dat hij van
de onderneming afscheid wilde nemen
omdat hij het leven van haasten en op tijd
rijden meer dan beu was. De kanton
rechter te Alphen aan den Rijn had
hem een serie geldboetes van in totaal
f 125, en een jaar ontzegging van de
rijbevoegdheid, veroordeeld. De officier
ei6te bevestiging van dit vonnis. Uit
spraak 19 oktober.
Wilde eend geschoten
Voor de Haagse rechtbank verscheen
in hoger beroep een 22-jarige
van Alphen aan den Rijn. Deze
niet eens met een vonni6 van de Alphense
kantonrechter, die hem had veroordeeld
tot f 40 en f 30 boete en verbeurdverkla
ring van zijn jachtgeweer. Op 22 juli had
verdachte in de polder Nieuwkoop een
En onze verslaggever vliegt mee
De oude Statenbijbel, die door de Kat
weker Nieolaas van der Mey aan het
Amerikaanse volk wordt geschonken (sie
ons blad van dinsdag 2 oktober), zal van
avond door onze verslaggever Albert
van Duljn naar Amerika worden ge
bracht. Om kwart voor negen start het
K.L.M. vliegtuig (KL 601) van Schiphol
met bestemming New York en reeds
morgenochtend om 8 25 uur hoopt onze
verslaggever de BUbel daar aan de na-
tionale-voorzitter van het BiJhelweek-
comlté. mr. Meivin H. Baker, te over
handigen.
Daarna zullen om half tien de verte
genwoordigers van de Amerikaanse pers
en televisie vragen kunnen stellen en op
namen maken en de Bijbel wordt vervol
gens tot zaterdag in een kluis opgeborgen.
Van zaterdag 13 oktober tot maardag 22
oktober is het Boek der boeken naast
tal van andere Bijbels te bezichtigen in
de etalage van het K L.M. gebouw in de
Fifth Avenue en later op de tentoonstel
ling. die door het Nationaal Bijbelweek-
comité georganiseerd.
Op woensdag 24 oktober zal in de New
York City Hall een bij/endere plechtigheid
plaats vinden waar ook de Nederlandse
ambassadeur in de Verenigde Staten, dr.
J. H. van Roijen, aanwezig zal zijn. Ten
slotte wordt de Bijbel op vrijdag 26 okto
ber door de Nederlandse consul, de heer
H. E. van Ravenstein. aan de directeur
van de New York Historical Society over
handigd, bi welk museum het Boek vol
gens de wens van Nieolaas van der Mey
tot in lengte van dagen zal blijven ten
toongesteld.
wilde eend gedood toen het jachtseizoen
nog niet was geopend. De Alphenaar zei
dat de eend van hem was, want hij had
de eieren zelf laten uitbroeden door
krielkippen.. Toen de eenden groter wer
den gingen ze de polder in. De man had
ze niet geringd. Er werden nog twee ge
tuigen gehoord, maar die konden niet met
zekerheid verklaren dat de betrokken
eend van de verdachte was geweest. De
raadsman, mr. Meyer, vroeg een lagere
boete en teruggave van het geweer. De
officier eiste echter bevestiging van het
vonnis van de kantonrechter. Uitspraak
over veertien dagen.
Te Leiden vestigden sich:
L J van der Laan en fam„ onderwijzer.
Muldersstraat 18; C Jongewoord en fam.,
reclassenngsambtenaar. Witte Singel 99;
A Vonk en fam., timmerman. De Goejestr.
9; M E Mielen-den Dikken en fam Hugo
de Vriesstraat 76; W L Onstenk en fam.,
militair, Coornhertstraat 63; H A Glm-
brère, textiel technicus, Verdamstraat 60;
H. Baars, bakkersknecht, Oosterstraat 47;
H A Deinum, Terweepark 2; A G van
Klmmenaede-Wijgers, Burggravenlaan 129;
C L M van 't Riet, Tib. Siegenbeekstr. 14;
M K Young, Witte Singel 92; C J A Pan
ders, 11. verpleegster, Rijnsburgerweg 10;
A. A. Poot, gezmsverzongster, Rijnsbur
gerweg 86; M de Goede-Hoitsma, Janv06-
sensteeg 37; J B v d Klugt, Haarl-etraat
256; A T v Munster van Heuven, Witte
Singel 98; E C van Zwieten, 11. modiste.
Oude Vest 89; A C M M Bol, verpleegster.
Hooigracht 1119; J de Vries, 11. gezins
verzorgster, Rijnburgerweg 86; P. Raap
horst, 11. gez.verzorgster, Rijnsb.weg 86;
W P Marinissen, 11. gezinsverzorgster,
Rijnsburgerweg 86; M. Marinissen, gezins
verzorgster, Rijnsburgerweg 86; A. J.
Scbmieman, 11. gezineverzorgster, Rijns
burgerweg 86; C Goedegebure, 11. gezins
verzorgster, Rijnsburgerweg 86; S. de
Groot, 11. gezinsverzorgster, Rijnsburger-
H Haasnoot, 11. gezinsverzorgster,
Rijnsburgerweg 86; A J van Scherpenzeel,
nsverzorgster, Rijnsburgerweg 86;
A de Mooij, lil. gezinsver2orgster, Rijns
burgerweg 86; L G L M Poell, Haagweg
50; J J C Brouns, Haagweg 50; E G H v
Vloten, huisschilder, Pr Wilhelmdnaetraat
34; J W Schmieman, militair, Suringar-
P Brinks-Verduyn, secretaresse,
H Rijndijk 75; C J E van Ketwich Ver
schuur, Fagelstraat 17; J M Roozendaal,
Nic. Beetsstraat 40a; H. M. Quant, Vliet 3;
A S Tollenaar, lerares NO, Nachtegaal-
15; J. Kurpershoek-Bark, Tasman-
64; M D Stafleu, Kersenstraat 25;
L L de Jong, assistente Universiteit, Ge
recht 10; A W Heümans, verpleegster, De-
cimastraat 11; K Drewes, huishoudster,
Fruiniaan 1; J C A Zoete, documentaliste,
Witte Singel 58 a; L C Amesz, Zoeterw.
Singel 52;'C F M Damava, kantoorbedien
de. Meloenstraat 13; A W Vandevelde, 11.
drukker, P J Blokstraat 43; D M Kerk
vliet, huishoudster, Roodbo re tst r a at 20;
C E Verheijen, hulp i.d. hulshouding,
Warmonderstraat 5; W. Hazeleger, Hoge
Rijndijk 79; J Verboon, bankwerker, Bali-
straat 49; W. Maaren, Rapenburg 131; A.
Beek, 11. gezinsverzorgster, Rijnsburger
weg 86; D van Akker, 11. gezinsverzorg6ter,
Rijnsburgerweg 86; P Baars, 11. gezinsver-
zorgster, Rijnsburgerweg 86; A W Groe
nendijk, 11. gezinsverzorgsterRijnsbur
gerweg 86; C G Klein, 11. gezineverzorg
ster, Rijnsburgerweg 86; B S Jonker, 11.
gezinsverzorgster, Riineburgerweg 86; A.
A. W. Opbreek, Janvossensteeg 54; A. de
Weijer. contr. plantenziektekundige dienst,
Rijn- en Schiekade 45; C F P Zuyderhoudt,
Verdamsfcraat 60; MCI Krens, Jan van
Goyenkade 44; J M A Verschilldng, Apo-
thekeredijk 27; P C Buiketra-Hoogervorst,
Hogewoerd 89; R. Leopold, Rapenburg 51;
M Thoman, Witte Singel 89; C A Boon,
Burggravenloan 26; R van Sikkelerus. ver
pleegster, Rijnsburgerweg 10; S M ten
Berg, maatsoh. werkster, Plantage 16; J
M Brands, stations-assistent, A van Bu-
renhof 18; T M J W van der Kraan, kleur-
ma-ker, P de la Courtstraat 54; D. Zand-
stra agent van politie, Evertsenstraat 17;
M R Veen, Hoge Rijndijk 60.
Uit Leiden vertrokken
C G Jansen en fam., Jan Lievenstraat
10, Oudenbosch, WiJheiminaplem 9; H Hol-
vast en fam Pieterskerkgracht 9. Den
j Haag, Lonnekerstr. 20; H I J A Schrandt
jen fam., Breesstraat 130a, Oegstgeeét. Ln
van O. Poelgeest 40; J W v d Ham en
fam., Sumatrastraat 5, Doorn, Heuleweg
13 bis; J G A Borghan6 en fam., Heren
gracht 23, Ned. Antillen; H W Rensink en
fam., R en Schiekade 72, Goresel, Dorther-
weg 16; T J van Oort en fam, Maresingel
75, Nijmegen, Meidoornstraat 11; A Ha-
zevoet en fam.. Lam mens chaneweg 119,
Utrecht, Nijeveldsingel 10 I; J W Lorimer
en fam Aloëlaan 36. Vla ar dingen, Schim-
melpenninckstraat 5d; A v d Velden en
fam., Hogewoerd 146a, Verenigde Staten;
W A Bijlefeld en fam., Kaiserstraat 47,
Katwijk, Boulevard 11; W Z Shetter en
fam., De M v Streefkerkstraat 34, Vere
nigde Staten; W# K A Stokvis en fam.,
Zeemanlaan 36, Woerden, Merelstraat 91;
J W Felldnger en fam., Leemansstraat 38,
Geldrop, Beemdstraat 24; P A Vis en fam.,
Van Baerlestraat 8, Ogstgeest, Nassau-
laan 5; W J Klootwijk en fam., O. Singel
232a, Ned. Antillen; A Ouwerkerk en
fam., O Rijn 24a, Rijswijk ZH, v Vollen-
hovelaan 77; C M van Driesum-Van Has
selt en fam., aan boord. Brit6-Afrika; C
Blaauw en fam., L Rijndijk 79a, Indonesië;
J J van Giezen, Rembrandtstraat 5a,
Breda, Resedastraat 11; J Vegt, H Rijn
dijk 112, Den Haag, V. d. Kapellestraat 4;
E. Pferhagen, Kapteynstraat 45, Ede, Bos
weg 8; M van Kampen, Roodenburger-
etraat 22, Oegstgeest. Hofdijck 58; M. Han-
lo, Boerhaavelaan 32. Stad-Delden, Sta
tionsstraat 50; J H Kluivers, Kam. Onnes-
laan 17, Amsterdam. Sarphatistraat 50; E
L Fhjyt, Groenhovenstraat 11, Den Haag,
Ieplaan 63; H C Hogervorst, Oranjestr. 19,
Wageningen, Veerweg 105; M P van der
Hulst, Papegracht 20a, Arnhem, St. Wal-
burgiueplein 2; M Seeger, Sterrenwacht
8, Groot-Brittannlë; M H E Heijmeijer,
Plantage 16, Den Haag, Elandstr. 126; R
del Prado y Aguilar, Plantsoen 29, Mexi
co; P E Nassy, H Rijndijk 50a, Ned. An
tillen; C M E Smit, De L de Kanterstr. 18,
Amsterdam, Fr. van Mierisstraat 56 II; I
C Ferguson. Zoetrw Singel 39, Ede, Gld.,
Stationsweg 71; J M van Henneigen, Kam.
Onneslaan 56, Den Haag, Borneostraat 14;
A H E Peetere, Kam. Onneslaan 33, Be
verwijk, H Burgerstraat 66; W van den
Berge, De Sit terlaan 2, Terneuzen, D Vis-
serstraat 4; J H A Naber, R en Schiekade
39, Hoogeveen, Wilhelminastraat 4; P L
Donk, Rijnsb.weg 10. Rotterdam, Broeder-
straat 92; W M Vos, Rijnsburgerweg 10,
Groningen, Oostersingel 59; M T Wete,
rings, J. de Wittstraat 14, Beverwijk, Beu
kenstraat 7; C van den Oever, Houtlaan
42, Rijnisfourg, Burg. Hermanstr. 27a; J W
an Reele-Van Hoek, Houtlaan 11,
Aljechin-schaaktoernooi
in Moskou, sterk bezet
Van 9 oktober tot 3 november wordt te
Moskou het internationale herdenkings-
toernooi van Aljechin gehouden. Het toer
nooi ls sterk bezet: Najdorf (Arg.), Un-
zicker (W. Did.), Taimanov (Rusl), Sliwa
Polen), Stahlberg (Zweden), Gligoric (Zd.
SI.). Botwinnik (Rusl Uhlman (O. Did.),
Keres (Rusl Golombek (Eng Smyslo'v
(Rusl.), Cimkaltia (Roem.), Pachman (Tsj.
SI.), Bronstein (Rusl.), Padevsky (Bul.),
Szabo Hong.).
Eindhoven, Jonckbloetlaan 13; G Lacourt,
Merelstraat 33, Nijmegen, Daalseweg 380;
S L Kan, Rood'borststraat 7, Rotterdam,
Mijnsherenlaan 171c; J Gaasbeek, Haven
62, Borne, O., Oonksweg 14; J W Otten,
Apotih.dijk 35! Weert, Kazernelaan 101; B
A Luif, H Kerkgracht 14. Heemstede, J
de Witetr. 21; J F van der Meijden, Hooi
gracht 58, Amsterdam, le Oosterparketr.
17; F L Kepel, Soembastraat 63. Den Haag,
Frankenslag 402; J Lek, Oosterstraat 46,
Haren, Gr. Oude Schoolweg 3; R J Meijer,
Rijnkade 1F, Rotterdam, Sohietbaanlaan
15b; T. A. Pleij, L Rijndijk 106, België;
W Groeneveld, Driftstraat 88, Voorscho
ten, Haagweg 6; P van Egmond, Groen-
oordstr. 1, Oegstgeest, Borneostraat 7; G
L Lindenhovius, W. Singel 66, Delft,
Julianalaan 87; C W F H Borst Pauwels,
Haarü.str. 71, Wapeningen, Dr Nlemeyer-
straat 2; E M J Bosch, Weidehof 11, Was
senaar, Wilhelminaplein 8.
Hulde aan jubilarissen op
feestavond van De Spil
Zaterdagavond werd de grote zaal van de Stadsgehoorzaal geheel gevuld
met personeelsleden van de Leidsche Textielfabrieken Gebr. Van Wijk en
Co N.V., die stortregens en guurheid getrotseerd hadden om de befaamde
jaarlijkse feestavond van de personeelsvereniging „De Spil" bij te wonen.
Op deze feestavond, die de luchtige versiering vormt van de huldiging der
werkers, die het afgelopen jaar een jubileum gevierd hebben, zouden dit
maal acht jubilarissen in de bloemetjes gezet worden, doch door huiselijke
omstandigheden konden vijf jubilarissen de avond niet bijwonen, zodat er
na de pauze slechts drie feestelingen met hun dames op het podium ver
schenen.
Om acht uur heette de voorzitter van
de personeelsvereniging, de heer L. Gijs
man, de aanwezigen hartelijk welkom en
zei het te waarderen, dat de directeur,
de heer J. W. Heringa, en de adjunct
directeur. de heer R. de Jong, met hun
dames aanwezig waren. Voorts ging een
speciale groet naar de afgevaardigden
van zusterverenigingen en de gepensio
neerde leden van „De Spil".
Het cabaret „Florida" uit Den Haag.
dat na het welkomstwoord, o.l.v. de heer
Kees Nouens, de muzikale show „Sterren
stralen uit Den Haag" over het voetlicht
bracht, was uit gevarieerde krachten op
gebouwd. De conferencier Cor de Graaf,
die ongetwijfeld goede kwaliteiten bezit,
miste het vermogen om voldoende contact
met de zaal te krijgen, waardoor voor
al na de pauze zijn optreden met on
gewenst rumoer gepaard ging. De Jelly's
gaven een vlotte accordeonparade van
populaire liedjes en Cor Bielen oogstte
als „Neerland^Jongste kunstfluiter" vrij
veel succes, al was de grammofoonbege
leiding hoorbaar aftands.
Het glansnummcr van het programma
verzorgde de gastspeler Kees Stet, die
als „boertje van West-Friesland" enkele
sappige anekdoten door de zaal deed rol
len, die een dankbare weerklank vonden.
Het trio „De Howards" poogde in Willy-
Derby-stijl" de zaal tot tranen toen te be
wegen, maar de aanwezigen wilden de
klok geen 30 jaren terugzetten en bleven
onbewogen.
Na de pauze verschenen de heren F.
Pison, M. G. Donders en A. Plezier met
hun dames op het toneel, waar zij door
de voorzitter van „De Spil" hartelijk ge-
Expositie „Het boek in
Rembrandts tijd"
In Amsterdam is zaterdag een unieke
Rembrand (tentoonstel ling geopend met
als titel: „Het boek in Rembrandts tijd".
Deze t.m. 21 oktober durende expositie
in het historisch museum „De Waag" is
georganiseerd door de Nederlandse ver-
nigingen van Antiquaren.
De tentoonstelling omvat 139 boeken uit
het bezit van de leden, voorts tien histo
rie-penningen en tien geldmunten uit
Rembrandts tijd. In drie werken „Der
zee^vaert lof" door Herckman6 (1634), het
treurspel „Medea" van Jan Six (1648) en
„La piedra gloriosa" van Menasseh ben
Israel (1656) komen etsen van Rem
brandt voor.
huldigd werden voor hun resp. 50-, 25- en
25-jarig jubileum. De heren G. Nieboer,
I. Broomans, I; Louwrier, B. A. Diersman
en H. Mattere, die in het afgelopen jaar
resp. hun 40-, 40-, 40-, 25- en 40-jarig ju
bileum vierden, konden dcior huiselijke
omstandigheden de hulde niet in ont
vangst nemen. De hartelijke woorden
van de heer Gijsman gingen vergezeld
van bonbons voor de dames en sigaren
voor de heren.
HAZERSWOUDE
De heer J. de Jong
overleden
Opnieuw is machinefabriek De Jong te
Hazerswoude door een ernstige slag ge
troffen. Gisteren is namelijk de oudste
mede-directeur, de heer J. de .Yong, op
89-jarige leeftijd overleden. De begrafenis
is bepaald op donderdag 11 oktober om
1 uur op Rhijnhofl
Aanrijding
Zaterdagmiddag stond bij de firma Vai\
Dijk aan de Rijndijk een bestelwagen uit
Boskoop in de berm. Toen de bestuurder
wilde wegrijden, slipte de wagen, in ver
band waarmee hij wat meer gas gaf. De
man lette daarbij niet op het verkeer en
schoof de weg over, terwijl uit de rich
ting-Leiden juist een personenauto nader
de. Deze schoof over 't fietspad en kwam
ln de berm tot stilstand. De beide wagens
werden beschadigd. Vele eieren kwamen
er ook slecht af.
Bedankt voor beroep
Ds. A. Brink te Joure heeft bedankt
voor het beroep van de Geref. Kerk al
hier.
De Chr. middeustandsvereniging verga
dert morgenavond half acht in het oude
Raadhuis.
KOUDEKERK A. D. RIJN
Ds. Zijlstra voor de
plattelandsvrouwen
De afdeling Koudekerk van de bond van
plattelandsvrouwen hoorde een lezing van
ds. Zijlstra, Geref. predikant, over de rijk
dom der Kerk. De predikant zag de lezing
als een verlengstuk van de voordracht,
die ds. Poort in het vorige seizoen voor
de afdeling hield. In opzet en uitwerking
bleek ds, Zijlstra goed te zijn geslaagd. De
lezing bevatte zowel een historisch over-
zicht als een indruk van de liturgie der
Protestantse Kerken.
Na de pauze werden vragen gesteld.
Agenda
Hedenavond 7 u.; bloedtransfusie Rode
Kruis in openbare school.
Morgen, 7.45 u.: filmavond in vereni
gingsgebouw.
Rijndijk, vrijdag 7 u.: bloedtransfusie
Rode Kruis.
Indonesië en China. Onder leiding van:
Ta'ner Ibrahim, hoofd afdeling handel van
Indonesische ministerie van economische 1
zaken, is zaterdag van Djakarta naar
Peking vertrokken om te onderhandelen
over een nieuwe handelsovereenkomst
Indonesiës handelsbalans met rood China
heeft een iekort van bijna ƒ60 min en
het wil de uitvoer van suiker en rubber
vermeerderen.
Zwartbonten voeren boventoon, kwaliteit
wisselt nogal
De vereniging van oud-leerlingen van
landbouw onderwijsinstelling te Wasse
naar—Voorschoten en de fokverveniglng
„Verbetering zjj ons Streven" organiseren
nu al enkele jaren met succes de jongvee
keuring. Het terrein was weer beschikbaar
gesteld door de heer C. v. d. Marei. De
belangstelling is nog steeds niet groot,
hoewel hierin langzamerhand wel vooruit
gang komt. De aangifte neemt ook gelei
delijk wat toe.
De zwartbonten zijn hier in de meerder
heid: 90 tegen 41 blaarkoppen. Bij deze
groep waren alle dieren, op enkele na, af
komstig van de K.I.-vereniging Vita Nova.
Bij verscheidene dieren kan van bevre
digende kwaliteit worden gesproken, al
dient hieraan direct te worden toegevoegd
dat de kwaliteit in de rubrieken niet-vol-
bloeden heel matig was. Stierkalveren:
tweede prijs Ernst, van Bonda's proefboer-
derij, aardig, goedsoortig stiertje. Volbloed
koekalveren: la Marie 79 van Bonda's
proefboerderij; lb Anna 19 van idem. Dit
vonden wij het meest typische kalf. Twee
de prijzen Mien 7 van idem en Neetje 14
van idem.
Kalveren, niet volbloed: la. Marie 37
in J. Kromhout, Rijnsburg; lb. Lientje
in J. D. Binnendijk, lc. Minke 9 van
Kromhout. Tweede prijzen: Willemke vi
gebr. Oosterveen, Voorschoten; Annie
van B. Beijersbergen en Sisca van dezelf
de. De volgende rubriek nie't-volbloeden
ii
erkeerd aard rijks-
en naam doet ont-
die feitelijk volkomen onjuist is. Zo heet de
k a i k o e n naar Calcutta, ofschoon het dier uit Mid
den-Europa naar Europa is overgebracht.
Een ander voorbeeld van een geheel veranderde
oorspronkelijke betekenis is het woord brief (afge
leid van breve: kort). Het is dus volgens de afleiding
onmogelijk over een lange brief te spreken. Maar er
zijn meer van die tegenstrijdigheden in de taal. Men
denke bijv. aan een kristallen glas. een koperen blik.
een stenen bord (bord betekent plank of hout), een
gouden oorijzer. Ook kan het voorkomen dat een
woord zo logisch gevormd schijnt te zijn dat er. om
zo te zeggen, geen twijfel kan bestaan aan de afleiding.
Nemen we als voorbeeld het woord zondvloed: een
vloed die de mensen deed verdrinken als gevolg van
hun zonde. Maar deze mening is toch onjuist. Want
vroeger luidde het woord sintvloet, waarin sint „groot"
betekent. Het is dus eenvoudig grote vloed en niets
Als men van een onbestorven weduwe spreekt, be
doelt men daarmede een vrouw, wier echtgenoot tij
delijk afwezig is. Maar in sommige dialekten zegt men
ook nog stoppel weduwe, wat min of meer over
eenkomt met het Duitse Strohwitwe en het Deense
Graesenke grasweduwe). Maar daarmee bedoelt
men een ongehuwde moeder. Een Deense verklaring
van deze woorden is dat men ln vroeger tijd zulk een
vrouw bij haar huwelijk geen bloemkrans, maar een
strokrans op het hoofd plaatste En het woord gras
weduwe wees terug naar de wijze, waarop het kind
was verwekt.
ÏN ZUID-AFRIKA gebruikt men ln plaats van schoe-
1 nen of laarzen het woord stevels, Ook hier
wordt dit woord in min of meer hoogdravende taal nog
gebezigd. Nu denken wij bij het gebruik van laarzen
in het bijzonder aan slecht, nat weer. Toch is het
woord stevels ontleend aan het Italiaanse stivéle, wat
licht schoeisel of zomerschoen betekende.
Het zal bekend zijn dat brandewijn In het Frans
eau-de-vie heet, wat levenswater beduidt. Minder be
kend is wellicht dat het woord whisky precies de
zelfde betekenis heeft. Het is een Gaelic woord (uisge-
beatha). De Denen noemen het akvavit, wat een over
neming is van het Latijnse aqua vitae. Ook hier vin
den we dus de term levenswater terug.
Beschuit is een verbastering van het Franse bis
cuit (tweemaal gebakken). Deze betekenis vinden we
ook in het Duitse Zwieback, en het Deense Tvebak.
Hoe komt men aan de naam bolwerk? Het Fran
se boulevard moet reeds ln de 15e of 16e eeuw aan
het Nederlandse woord ontleend zijn en de tegenwoor
dige betekenis wijst er op dat men de naam behield,
tJen het eigenlijke ding verdwenen was. Deze naam
gaf men dan aan de plaats, waar de versterking had
gelegen. Bij verdere uitbreiding dacht men zelfs niet
meer aan een bolwerk, maar gaf de naam aan elke
brede straat, inzonderheid langs de kust. Maar wat
betekent het woord bol? Dit is de naam voor een
boom of plank, zoals het Duitse woord Bohle (dikke
plank) duidelijk laat zien.
De dadel is een vrucht, die wij hier geconfijt eten.
De populaire naam wijst er op dat men dit woord
confijten (in suiker inleggen) niet meer kent, ofschoon
men wel een confiseur en confituren weet thuis te
brengen. Ik heb de ingelegde vrucht namelijk vaak
koffie-ten-dale horen noemen, waarschijnlijk omdat
de kleur wat aan koffie herinnert. De naam van de
vrucht betekent: vinger (dactylus) omdat haar vorm
daaraan doet denken.
FJE GOOCHELAARS WOORDEN: h o k u s-p o k u s-
p a s moeten wel aan het Latijn zijn ontleend.
Een Nederlands afleidkundig woordenboek geeft daar
over de volgende mening: „Ten dele zal de formule
vervormd zijn uit de laat-middeleeuwse, z.g. Latijnse
toverspreuk hax max pax (Deus adimax). Maar een
andere gedachte is dat het een verbastering zou zijn
van het Latijnse: hoc est corpus (meum, fiiii) beteken
de: dit is mijn lichaam (n 1. van de zoon). Een bezwaar
tegen deze afleiding ls dat tovenaars zich niet van
deze openlijke godslastering zouden hebben durven
bedienen. Ik geloof echter dat de verbastering zo
groot is, dat zelfs de geestelijkheid de oorsprong niet
zal bemerkt hebben.
Hoe vreemd met afleidingen wordt omgesprongen
bewijst het woord kangoeroe. Ik heb ln een En
gels boek de volgende geschiedenis gelezen: „Toen de
eerste blanken ln Australië kwamen en het zonder
linge dier met de lange achter- en de korte voorpoten
zagen, vroegen ze aan de inboorlingen hoe het hei
Maar deze mensen antwoordden, wat heel logisch toas:
„Ik versta u niet". Dit was (volgens het verhaal) in
hun taal: Kangoeroe. „De blanken meenden n
ernst dat dit de naam van het dier was". Doch ik heb
in geen enkel woordenboek deze afleiding bevestigd
gezien, zodat het wel een verzinsel zal zijn.
Het woord koffer ls een verbastering van het La
tijnse cophinus (grote mand). Van dit woord is ook
het Engelse woord coffin (lijkkist) afgeleid.
Een woord dat zeer modern lijkt, is raket. Toch
heef^ dit ook een oude oorsprong. Hot komt van het
Italiaanse rochetta wat spinrokken betekent. De vorm
hiervan heeft de naam doen ontstaan.
"C^EN KANNIBAAL ls een menseneter, vandaar waar-
J-i schijnlijk dat De Génestet ln een van zijn ge
dichten. „Vliegenvreugd en dichtersmart" over een
kannibaalse mug spreekt. Oorspronkelijk moet het
woord evenwel de vorm caribal gehad hebben, dat
tn het Spaans tot canibal werd verbasterd. Het zal
nu wel duidelijk zijn dat caribal eenvondig bete
kende: bewoners van de Caraïbische eilanden
Hoezeer de betekenis van een woord zich kan uit
breiden en veranderen zien we ook nog uit „m a-
n i e r". Dit Is een afleiding van manus (hand). Het be
tekende oorspronkelijk een handbeweging, maar heeft
thans alle mogelijke betekenissen, die met de hand
niets te maken hebben.
Een walnoot is volstrekt niet van wal afgeleid,
al zou men kunhen denken dat de boom zijn naam had
gekregen, bijv. omdat ze vaak op of bij wallen stond
Het eerste deel betekent „Waals" een vertaling van
het middellatijnse nux gallica Het geheel is dus Waal-
Laten we met iets geurigs eindigen: lavendel.
Deze plant werd In Italië en Noord-Afrlka tot het be
reiden van geurige baden gebruikt. Het woord staat
in verband met het latljns-Itallaanse woord: la'vare
(wassen). In vroeger tijd werd de plant ook vaak ge
bruikt om aan het linnengoed een aangena.me geur te
geven, waarom men er enige takjes lavendel tussen
legde.
Dr. F. C. Domlnicus.
was zeer gewoon: la. Theodora 4 van gebr.
Oosterveen, lb Corrie 3 van J. Kromhout;
tweede prijs Bleske 2 van Jac. Nell, Voor
schoten. De jongste rubriek koekalveren,
niet-volbloed was eveneens matig. Eerste
prijs Klara 6 van Jac. Nell, 2a. Marijke 2
van A. C. van Winden, Voorschoten. 2b.
Margriet 2 van C. P. v. d. Voort, Voorscho-
De volbloed pinken vormden slechts een
kleine klasse, waarin geen eerste prijs
werd toegekend. De beide Roland Adema-
dochters van Bonda's proefboerderij haal
den een tweede prijs, namelijk Anna 16 en
Mien 5.
De oudste groep pinken, niet-volbloed,
was vrij gewoontjes: la. Irene van B.
Beijersbergen, iets rond achterstel; lb.
Sisca 3 van dezelfde, 2a. Martie van Joh.
Zonneveld, Voorschoten, 2b Beatrix 3 van
A. C. v. d. Winden.
De rubriek ongeregistreerden was klein
met een goed kopnummer, waaraan een
wisselbeker werd toegekend, namelijk
Frida 4 van Gebr. van Wissen, Wassenaar;
typische pink met niet te sterke achter
benen; lb Martha van J. G. Oliehoek, Was
senaar; tweede prijzen: Marijke 18 van
Jac. Nell en Carolien van A. C. v. d. Win
den.
De jongste groep pinken was knap: la.
Lena van gebr. Van Egmond, Rijnsburg,
typische pink; lb Lucia van fa. Schrama,
Voorschoten. 2a. Emma 3 van dezelfde, 2b.
Keetje 27 van G. van Leeuwen. Valken
burg.
Bij de melkvaarzen een behoorlijke
goede groep kwam de goedsoortige,
typische Albertha van Jhr. Sandberg aan
de kop, gevolgd door de eveneens knappe
Wietske 3 van gebr. Oosterveen, vooral
goede uier. Tweede prijzen Marga van B.
Beijersbergen, Dora 2 van gebr. Ooster
veen en Corrie 3 van G. J. v. d. Meer,
Rijnsburg. Bij de groepen, drietallen van
één bedrijf, werd Bonda's proefboerderij
la. en Kromhout lb. Voorts Beijersbergen
2 en gebr. Van Egmond 3.
Blaarkoppen
Volbloed koekalveren, zeer knappe col
lectie zonder bepaalde uitvallers: la. Mar
griet 19 van J. C. van Santen, fraai gelijnd;
lb Ida 5 van P. v. d. Marei, diep, niet te
vast; tweede prijzen: Margriet 18 van W.
van Santen, Maartje 8 van dezelfde en
Trui 3 van P. v. d. Marei. Koekalveren,
niet-volbloed. goede groep typische kal
veren: la. Gretha 3 van P. v. d. Marei,
best kalf; lb Irene van G. v. d. Hulst, Voor-
•hoten; lc Jaantje van dezelfde. Tweede
prijzen: Geertje van T. Brak, Nellie van
G. v. d. Hulst en Dien 4 van P. v. d. Marei.
>e volbloed-pinken vormden een kleine,
de rubriek, la Maartje 6 van W. van
Santen; solied. sterk dier; lb Tinie 2 van
Van de Marei, zeer goed type; lc Margriet
van Van Santen. Tweede prijzen: Ietje 4
in dezelfde en Ida 3 van P. v. d. Marei.
Van de niet-volbloed pinken behaalde
rees van G. v. d. Hulst een eerste en
Nellie van dezelfde een tweede prijs. Van
Santen had een best drietal melkvaarzen.
Maartje 5 werd 1. beste, solied gebouwde
eikvaars; Sijntje 2 werd 2a en Annie
werd 2b.
De ongeregistreerde vaarzen vormden
-n matige collectie. Eerste prijs Neel 2
m Van de Marei, goed type; 2a dier van
J. Binnendijk. Wassenaar, 2b Dien 3 van
Van de Marei. Bij de drietallen werd het
best trio melkvaarzen 1. P. v. d. Marei
werd met een iets mindere groep 2a en
v. d. Hust met drie jonge, flinke die-
i 2b.