Meuuw £riïiscl)c (fouranl Nederlandse expeditie van 70 man naar Nieuw-Guinea Rusland wordt tot akkoord met Westen gedwongen r Formele opzegging was „niet nodig" tl Goud aan bovenloop van de Digoel-rivier? Rebellie in India bijna de kop ingedrukt Pools vissersschip kapseisde vannacht op Doggersbank VRIJDAG 5 OKTOBER 1956 BUREAUS: Steenstraat 37. ABONNEMENTEN: 7.— per kwartaal; 2.35 per maand; 0.55 per week. Postrekening 58936 ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting). Familieberichten 0.18 per millimeter Directie. Redactie. Abonnementen- en Advertentie-afdeling: Tel 31441 Directie: F. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER Chef-red.: H. W. J. ENSERINK CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „(tsntvastlclj li ghebfevea tnya hert la tcgljenspoct Zevenendertigste jaargang No 10772 Loonsverhoging verder dan economische pols stok lang is ZIE PACIS'A 7 Naar Papoea's in het stenen tijdperk Mening van Indonesië: Schulden aan derden zijn nog niet geschrapt.... DE WOORDVOERDER van de In donesische diplomatieke verte' genwoordiging te 's-Gravenhage heeft een verklaring uitgegeven naar aanleiding van de brief der Neder- landse regering aan de secretaris generaal van de Verenigde Naties over de eenzijdige schrapping der In donesische schulden aan Nederland, welke Indonesië vrijwillig op zich had i genomen op de Ronde-Tafel-Confe- rentie. j Hij vertelde, dat de besprekingen, welke laan deze overeenkomsten waren voorafge- gaan, de betrekkingen tussen Nederland jen Indonesië naet op een nieuwe grondslag hadden gesteld, in het bijzonder wat be treft de principiële punten Nieuw-Gudnea en de financiële betrekkingen. Voorts ver klaarde de woordvoerder, dat de verbre king der R.T C.-overeenkomsten door In donesië voorafgegaan waren door een een zijdige daad van Nederland, waaraoor hel „betwiste gebied van West-Irian" werd opgenomen in de Indonesische Grondwet Bij de onderhandelingen op de R.T C. had jlndonesië voorgesteld de schulden te rege len na de overdracht der soevereiniteit. Indien noddg onder toeziicht van de V N pit voorstel werd kortweg door Nederland van de hand gewezen, zodat Indonesië ge- Dwongen was de eisen van de schulden- commissde te aanvaarden zonder voldoende kennis van het juiste bedrag en de reke ningen van deze inwendige schulden tot een bedrag van meer dan drie miljard gulden. „Na een uitgebreid onderzoek Is de In donesische regering tot de slotsom geko men, dat b(jna alle schulden, die aan In donesië zijn opgelegd, in feite uitgaven waren ter dekking van de kosten van de koloniale oorlog", aldus de woordvoerder. Sie verder vertelt, dat Indonesië andere landen niet het slachtoffer zou willen i worden van het langdurige geschil :n Indonesië en Nederland cn bcslo- eou hebben alle uitwendige schulden t betalen, hoewel het deze als een grote ist beschouwt. De Indonesische regering vond het niet -Morgen in het TJ HEBT ongetwijfeld wel eens die sportvliegtuigen geziendie hoog in de lucht de één of andere re- clameslagzin achter zich aan sleep- ten. Over deze bijzondere tak van de vliegerij schreven wij in het zondagsblad van morgen. Eveneens op de voorpagina vindt u een ver haal over „Macedonië", een onbe kend land". Jan van Straten schreef voor ons een kort verhaal, dat speelt in de kringen van de Parijse clochards. Op bladzij 2 staan ook de Volkswijk, de radiorubriek en een bijlage van onze weerkundige medewerker. Blad Zij brengt uitvoerig het verhaal van Mieke Verhoeff. die zich als handweefser bezig is een bijzon- dere plaats te veroveren en in het i Cultureel Venster wordt speciale aandacht besteed aan vier nieuwe boeken, die over Rembrandt ver- Ook de rubriek „Via naai plaat" is weer aanwezig en ove boek dat Erika Mann over vader Thomas Mann schreef, u eveneens een beschouwing gegi De pagin het i Geestelijk Leven be- artikelen, dat ds. H. J. Teuscher voor ons schreef over Nieuw- Guinea onder de titel „De andere Papoea". Wij bevelen deze reeks in uw belangstelling aan. nodig Nederland formeel in kennis te stel len met de opzegging der schulden, daar dit een der logische gevolgen zou 7-ijn van de opzegging der R.T.C.-overeenkomsten". (De schulden werden vastgesteld nadat een commissie van Indonesiërs, Neder landers en vertegenwoordigers van de V.N. hadden berekend, welke schulden waren aangegaan in verband met d< krijgsverrichtingen tegen de Indonesi sche opstandelingen. Dat gedeelte ten bedrage van f 2 miljard, werd door i Nederland kwijtgescholden. De in- dige schulden van Indonesië zijn na tot een derde verminderd door deva luatie. Nederland nam Nederlands Nieuw-Guinea in de Grondwet op. nadat Indonesië eenzijdig Nieuw-Guinea tot Indonesisch gebied had verklaard. - Red.) Slag in Zuid-Algerië woedt voort Bij gevechten, die thans in de bergen van Zuid-Algerië worden gevoerd zijn 39 Fransen gedood en 30 gewond, terwijl de verliezen van de opstandelingen ge raamd worden op 100 doden. In de buurt ■van Tobossa, aan de Algerijns-Tunesische grens is 'ook een gevecht gaande. Maandag uitspraak in proces te Poznan Het proces tegen de drie Poolse jonge- lannen, die beschuldigd worden van toord op een korporaal van de veilig heidspolitie te Poznan is gisteren geëin digd. Maandag zal de rechtbank uitspraak Elk van de beschuldigden verdedigers, van wie een hoofdza kelijk aandacht besteedde aan de poli tieke achtergrond van het gebeurde e: dc ander trachtte, dc verantwoordelijk heid van zijn cliënt zoveel mogelijk te Enerzijds stelde men, dat de beklaag- ïn mensen van geringe ontwikke- ng en beperkte geestelijke vermogens sterk waren beïnvloed door een massa psychose, anderzijds werd er de nadruk opgelegd dat zij het slachtoffer slechts één of twee slagen hadden toegebracht dat het dodelijk effect van deze sla- niet was bewezen. iok in het tweede proces, dat tegen negen jonge Polen, die terecht staan we gens het stelen van wapens en het aan- ■allen van het hoofdkwartier van de veiligheidspolitie te Poznan, werd gezegd sprake is geweest van massapsv- chose. Dit proces is tot maandag ver- Vandaag begint een nieuw proces tegen tien Polen, die worden beschuldigd van verschillende vergrijpen tijdens de op stand, die aan meer dan vijftig mensen het leven heeft gekost. (Van onze speciale verslaggever.) A AN DE BOVENLOOP van de Digoelrivier, vlak tegen de Australische grens van Nieuw-Guinea, vertonen de landkaarten van dit stuk Neder lands grondgebied witte vlekken; het is terra incognita, en als de loop van een bergrug en een rivier al ingetekend is, berusten die plaatsbepalingen op vermoedens. De enige gegevens over het honderden en honderden kilo meters lange en brede land van het Sterrengebergte put men uit een serie luchtfoto's, die Amerikanen na de oorlog maakten. Voorlopig wel want als de zeventig man tellende expeditie, die in januari 1958 in Tanah Merah start met vliegtuigen en helikopters, radiozenders en een Geigerteller, om dit gebied te gaan ontdekken, zal er een begin gemaakt worden met kleuren en lijnen in te vullen op die witte stukken in de kaart. Ook andere vragen zullen dan worden opgelost; is er goud in de bergen, waar de Digoel ontspringt? Zijn er ertsen in de bodem, groeien er bomen, waarvan het hout van waarde is? Verkeren de paoea's, die er wonen, nog in het stenen tijdperk, eten zij hun vijanden op? Grootste expeditie, ooit uitgezonden Naar Papoeas in het stenen tijdperk De expeditie, die in januari 1958 ondei leiding van dr. L. D. Brongersma en kap.- ltz. G. F. Venema de bergen zal binm dringen, is de grootste, die ooit in isch gebied is uitgezonden. Tien v chappelijke stafleden met ieder één assistent, mariniers, politie, een arts, idministrateur. een bestuursambten: echnische helpers, vijftig Nederlandi :n daarenboven nog twintig papoea's dragers en helpers. En de technische lage zal bestaan uit vliegtuigen, he likopters. foto- en filmcamera's. Het is niet de eerste expeditie ieuw-Guinca: in de jaren 1903, 1907/1909, 19091912, 1920, 1935 cn 1939 nam men hel zelfde initiatief, en de laatste expcditii die van Lcroux in 1939, staat nog bekend als de „goud-expeditie". Voorbereidingen De voorbereidingen voor deze grootse expeditie begonnen eigenlijk al, toen prof. dr. ir. Vening Meinesz na de oorlog het idee aanhangig maakte. Als voorzit- an de Ned. Mij. voor natuurweten schappelijk onderzoek van Oost en West (de vroegere Treubmaatschappij) hij contact op met het Kon. Ned. Aardrijkskundig genootschap en uit sa menwerking tussen die twee maatschap pijen werd in mei van dit jaar ter ver dere afwikkeling van de voorbereidingen de „Stichting Expeditie Nieuw-Guiena" in het leven geroepen. En deze stichting maakt tot vaste plan- en, wat tot nu toe maar vage voorne- lens waren. Van regeringszijde heeft men grote instemming met het plan, de we tenschappelijke wereld van Nederland achter de tien mannen iiit haar midden, die een witte vlek op de kaart gaan wegwerken. Het bedrijfsleven zegde medewerking toe, en de materiële gang van zaken is: de expeditie kost ongeveer acht ton, één ton is reeds aanwezig, een regeringssubsidie plus bijdragen uit het bedrijfsleven zijn toegezegd. Het gaat om een gebied van onge veer 150 bij 40 kilometer dicht tegen de oostgrens van het Australische deel. Er leven daar wellicht vele pa poea's in onbekende omstandigheden, waarschijnlijk in een stenen tijdperk, zonder kennis van metalen, aarde werk en vele andere zaken, die voor ons zo heel gèwoon zijn. (ZIE VERVOLG OP PAG. 5) Door interne moeilijkheden HET KAN WEL EENS ZIJN, dat de Russische leiders, gedwongen door interne moeilijkheden, zich genoodzaak zullen zien een j jg dodcil ID VCl'tcCl* akkoord met het westen te sluiten volgens de stelregel „leven en laten leven". Deze visie van de Amerikaanse regering op de recente ontwik kelingen in de Sowjetunie heeft de Amerikaanse onderminister van buitenlandse zaken, Robert Murphy, gisteren gegeven in een rede. welke hij in West-Berlijn hield. „U zult zich herinneren", zo zei Murphy, „dat Churchill in een van de werkwaar- dige fasen van de oorlog, een zeker punt in de tweede oorlog beschreef als niet het einde, evenmin als het begin va einde, maar als het einde van het begin. meer wij vernemen over de gisting i: Rusland en de satellietstaten, des te mee Geen kans meer op „Nagaland Legerkringen in Delhi hebben medege deeld. dat het belangrijkste verzet van de opstandige Naga's in het noordoosten van India is gebroken. De Indische militairen hebben de laatste dagen 900 jachtgeweren, 228 legergeweren vee machinepistolen van de koppen snellende Naga's ontvangen. De activiteit de opstandelingen is thans beperkt tot enkele overvallen en het optreden van sluipschutters. De Naga's wilden door middel van een gewapende opstand de Indische regering dwingen een onafhankelijk „Nagaland" te erkennen. Deze eisen werden door minis ter-president Nehroe van de hand ge- Vorige maand deelden leden van een afvaardiging van de Naga's mee, dat pre mier Nehroe had gezegd, dat de regering bestuurshervormingen in het gebied zou overwegen, zodra de vrede in het door de Nagastammen bewoonde gebied, zou zijn hersteld. De opstandelingen onder de 200.000 Na ga's zijn twee jaar actief geweest. Er zijn tot nu toe 400 gesneuvelden. Daartegen over werden 68 Indische soldaten gedood. Rijswijks drieling, de meisjes Ver boom van de Haagweg 19, wordt morgen één jaar. Het vrolijke trio ging daarom op het plaatje: op de schaal Yvonne, links daarachter Astrid en rechts Ingrid. Grootscheepse speuractie Oud-kantonrechter na wandeling vermist Militairen en jachtopzieners hebben de laatste dagen in samenwerking met de politie te Zeist de bossen rond deze ge meente doorzocht op zoek naar de 81- jarige mr. J. A. van der Mersch, die sinds maandag wordt vermist. Vermoed wordt, dat de heer Mersch. die overigens goed gezond is, door een geheugenstoornis de weg is kwijt geraakt bij een boswande ling en daarna aan het dwalen is geraakt. Mr. Van der Mersch is kantonrechter geweest te Wijk bij Duurstede en waar nemend kantonrechter te Utrecht. schijnt het mij toe, dat wij misschien op een dergelijk punt in de betrekkingen tussen de vrije wereld en het Russische blok staan". Volgens de Amerikaanse onderminister hebben de Russen besloten minder de nadruk te leggen op geweld in hun buiten landse politiek en enige verdraagzaam heid in het binnenland toe te st De Russische politiek beweegt zich tus sen twee uitersten, het uiterste gevaarlijke gedragslijn, die oorlog ten- der A. gevolge heeft en het uiterste van een vrij volk en een vrije regering. Het alternatief is een vreedzaam naast elkaar bestaan, wat ook met zich brengt de bevordering van de internationale belangen van Rusland. Het moeilijke voor de Russische leiders is de juiste middenweg te vinden en uit de moeilijkheden te komen door de tegen stellingen waarmee het communisme nu te kannen heeft, aldus Murphy. In volle vaart is gisteren de 21-jarige monteur E. P. Epping uit Gieten zijn motor door een vrachtauto met hangwagen aangereden. Hij was op slag dood. De vrachtwagen moest uitwijken voor een geparkeerde auto en kwam daarbij op de linkerhelft van de weg. Te Panndmgen is gistermiddag de 75-jarige G. Ebisch. die per fiets uit de 'richting Helden naar Beringen reed. .bij het oversteken van de provinciale weg door een auto gegrepen. Hij overleed tei Op de Zuiderzeestraatweg in Weze; botste gieteravond de 22-jarige motorrij- pitzen uit Heino bij het passeren van e enstiletaande vrachtauto tegen een hem tegemoetkomende vracht wagen. Hij overleed ter plaatse. K.S.G. Ministerraad te Luxemburg werd het niet eens over reorganisatie schrootmarkl i.v.m. Frans en Duits zet; bestaande regeling gehandhaafd tot 31/1. Prof. Zijlstra heden geraadpleegd De Quay vice-preinier (Van onze parlementsredactie) Nu behalve prof. De Gaay Fortman ook en andere anti-revolutionaire hoogleraar, irof. mr. A. M. Donner, om persoonlijke edenen voor het ministerschap van o%'er- verzeese rijksdelen heeft bedankt, zien de informateur mr. Burger en de toekom stige formateur dr. Drees zich voor een bijzondere moeilijke situatie geplaatst. De vraag, die hen thans bezig houdt, is deze: heeft het nog zin andere a.r.-kandidaten te polsen of moet na twee bedankjes aan genomen worden, dat men in a.r.-kring niet bereid is een onvolwaardig departe ment als overzeese rijksdelen te gaan be heren. Vandaag zou een van hen hierover n oriënterend gesprek hebben met de :-fraetieleider van de a.r., prof. Zijlstra, die gisteren met minister Algera in Luxemburg een bijeenkomst van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal heeft bijgewoond. Het probleem, welke K.V.P.-er be- Gevreesd moet worden, dat achtIboven bleef drijven, zich een luchtbel ge-' re'd za^ z'in vice-premier, minister van opvarenden van hel Poolse vissers-Ivormd had >vaarln achl mensen kon- binnenlandse zaken, p.b o. en bezitzvor- vaartuig Cyranka omgekomen zijn nafweMite''XnkSTar toen hun schip ten oosten van Schot- er nog andere overlevenden zijn Een Noors bergingsvaartuig heeft de eerste radioberichten van het Poolse 1 moederschip der vissersvloot, de Marska- wola, koers gezet naar de plaats ramp. De Engelse kustwacht, die radio- de vissersvloot onderhoudt. Acht man verdronken De Middachter Allee hcrudt weldra op te bestaan en daarom sterft dit herfstbeeld van deze legendarische Nederlandse laan tot weemoed. Maar de majes tueuze bomen, die de leeftijd der zeer sterken al ver achter de rug hebben, lijden aan ver val van krachten en kunnen nu de hakbijl niet meer ontlo pen. Voor de laatste maal in hun lange bestaan, dat in 1780 begon, laten deze koningen on der de bomen hun bladerlast vallen en voor de laatste maal ruimen deze oude lieden, die de Allee nog in zijn volle glorie hebben gekend, het gemorste blad. Zo beleeft een koninklijke laan zijn laatste herfststemming Schot land in de Noordzee is gezonken. De Cyranka kapseisde bij slecht weer op de Doggersbank. Zes man wisten van boord te komen werden opgepikt door andere schepen. Acht man verdwenen echter met het schip in de golven. Lang nog heeft klopsignalen gehoord. Men vermoed de. dat er in de Cyranka. die onderste- Vijf Israëliërs in hinderlaag Vijf Israëliërs zijn gisteren om het leven gekomen en één gewond toen twee auto's, die op een woestijnweg reden, in een hinderlaag vielen. De Israëlisch-Jordaanse bestands commissie heeft Israël veroordeeld wegens het opblazen van het politie bureau te Hoessan in de nacht van 25 op 26 september waarbij veertig Jor- daniërs werden gedood. De Israëli sche aanval werd een flagrante daad van agressie genoemd. deelde mede. dat de toestand hopeloos is. Razzia op Cyprus Brits soldaat in eigen hinderlaag gedood By de grootscheepse jacht op leden van de Eoka in de bergen van noord-Cyprus gisteren twee Britse militairen in door eigen troepen gelegde hinder laag gevallen. Eén van hen werd gedood, de ander gewond. De Franse troepen op Cyprus, driedui- :end parachutisten en duizend man van de luchtmacht, zullen tot volgend jaar april op het eiland biyven. Er worden thans voorbereidingen getroffen voor de er van de noodzakeiyke voorraden, officieel in Nicosia bekend gemaakt. ming te worden, nadert thans zyn oplos sing. Naar verluidt zou de commissaris de Koningin in Noordbrabant, prof. dr. J. E. Da Quay, niet afwijzend staan tegenover een eventueel aanbod. Dwangarbeid voor Zweedse spion De 46-jarige Zweedse instrumentmaker, Anatole Ericsson, is vandaag te Stock holm tot twaalf jaar dwangarbeid veroor deeld wegens spionnage voor de Sowjet- Hij werd schuldig bevonden aan hot verschaffen van inlichtingen over ge heime radarapparatuur aan Russische agenten. Buiig en koud it- Buiig en koud weer. Matige tot krachtige, aan de kust tydeiyk harde wind tussen west en noord. (Opgemaakt te lt.15 uur). ZON EN MAAN Zon: 6.51—18.08 uur 9.46—18.56 uur. Maan: Op 11 oktober eerete kwartier.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1956 | | pagina 1