A. R. Partij gaat zich praktisch
en theoretisch bezinnen
Poznan toont schrijnend
ellende van het regiem
Plan voor een Europees
olienet gaat door
Contact met groepen uit liet volk:
Arjos heeft vele plannen
Zes classes over de
Synodale oproep
Wcst-Duitsland wil
nieuwe conferentie
Een waardevast pensioen zeer
moeilijk te verwezenlijken
Maatschappij ia Den llaag opgericht
Laat speciale verlangens na als
vliegtuigen worden besteld
KOOLZUUR MAAKTE CEMENT HARD
MEI WE LEIDSCHE COUR ANT
S
MAANDAG 1 OKTOBER lt.kfi
NA TERUGGANG BIJ VERKIEZINGEN
(Van een onzer verslaggevers)
ONMIDDELLIJK na de uitslag der verkiezingen werd het al duidelijk,
dat de A.R.-partij niet in het geleden verlies zou berusten, maar zeer
energieke pogingen zou gaan aanwenden het verloren terrein terug te
winnen. Al spoedig werd een Par tij-Convent belegd, waar ieder zijn bart
kon luchten en suggesties kon doen. Uit dit interne beraad heeft het Cen
traal Comité lering getrokken.
Thans is ccn plan dc campagne aan- huis-aan-huis verspreiding als om daar
mee geselecteerde adressen te bewerken.
Arjos
vaard, dat men het beste kan typeren met
het woord „bezinning". Men wil een gees
telijke benadering der politieke vragen
(dus principieel-theoretiscli). omdat dit de
enig juiste methode is om tot de oplossing
van actuele principicel-praktische kwes
ties te komen.
In daden omgezet betekent dit
1. Op vrijdagavond 26 en zaterdag 27
oktober zal een partij-convent worden
gehouden, waar gesproken zal worden
over de praktisch-politieke vraakstukken
De voorzitter van deTweede Kamer-frac
tie zal een overzicht geven van de werk
zaamheden, die verricht zijn in de afge
lopen parlementaire periode (o.a. d<
kabinetsformatie) en prof. dr. J. Zijlstra
zal de economische situatie in Nederland
behandelen.
2. In de komende periode zullen kies
verenigingen en leiding zich gaan bezin
nen op het beginsel- en algemeen staat
kundig program. De kiesverenigingen
krijgen tot 1 maart 1957 tijd om amende
menten in te dienen op het ontwerp-
program.
3. Op vrijdag 30 november en zaterdag
1 december zal op Woudschoten een be-
zinningsconferentie worden gehouden,
waarvoor leidende figuren op staatkun
dig, kerkelijk en maatschappelijk gebied
worden uitgenodigd. Voorzitter ar. W.
Berghuis zal een algemene beschouwing
geven over de politieke situatie, prof. dr.
J. Waterink zal de sociologische zijde
van het politieke vraagstuk belichten en
prof. dr. J. Zijlstra de economische pro
blematiek.
4. Tijdens het winterseizoen hoopt
men een achttal ..contactconferenties" te
beleggen, waar politici en leden van het
Centraal Comité telkens met een andere
groep der bevolking in contact zullen
treden ter bespreking van de in die groep
levende problemen en wensen. De bedoe
ling is tot een discussie en tot conclusies
te komen. Daartoe laat men om een
voorbeeld te noemen de C.N.V.-er drs.
C. P. Hazenbosch spreken op een contact
conferentie met werkgevers. Andere
groepen die men wil benaderen zijn: de
boeren en tuinders, de arbeiders, de mid
denstanders, predikanten, maatschappe
lijke werkers, jonge intellectuelen en ook
hoopt men op een conferentie voor en
met vrouwen, waar prof. mr. dr. I.
Diepenhorst als referent zal optreden.
Met ingang van november zal iedere
maand een vier pagina's tellend blad ter
beschikking worden gesteld zowel voor
De afgelopen dagen hebben verschei
dene classicale vergaderingen der Her
vormde Kerk zich bezig gehouden met
de oproep van de Hervormde Synode in
zake Nieuw-Guinea.
De classicale vergadering van Zut-
p h e n verklaarde zich erkentelijk voor
het feit. dat de Synode heeft gesproken
en stemde, met uitzondering van 2 leden.
In met de strekking van de oproep. Ook
met de inhoud daarvan was zij het eens.
De classicale vergadering van Doe-
t i n c h e m sprak, met 24 tegen 9 stem
men, uit, dat de huidige situatie ten aan
zien van Nieuw-Guinea niet zo vanzelf
sprekend is als door velen in Nederland
wordt gedacht.
De classicale vergadering van IJ z e n-
d ij k e kon zich unaniem achter de grote
lijnen van het betoog in de oproep stellen.
De classicale vergadering van N ij m e-
g e n was van oordeel, dat het wenselijk
ware geweest vooraf overleg te plegen
met de grondvergaderingen der kerk. Zij
betuigde met 24 tegen 10 stemmen haar
instemming met het discutabel stellen van
de soevereiniteit van Nederland over
Nieuw-Guinea.
De classicale vergadering van Gorin-
c h e m zag in de oproep geen profetisch
getuigenis Het stuk heeft naar haar een-
stemminge mening een weinig bezonken
motivering en schiet tekort in Bijbels
theologische fundering. Zij betreurt de
wijze, waarop de oproep is voorbereid en
verbaast zich. dat over het zelfbeschik
kingsrecht der bevolking van Nieuw-
Guinea niet wordt gerept.
De classicale vergadering van Utrecht
meende, dat de oproep Biibels-theologisch
ernstig is tekort geschoten. De overwe
gineen van de Synode zijn eenzijdig en
schijnen ten onrechte In een bepaalde
richting te gaan. Zij acht het teleurstel
lend dat men name is gezwegen over het
zelfbeschikkingsrecht van de Papoea's.
Nieuwe raket maakte
proefvlucht
Het Amerikaanse ministerie van defen
sie heerft bekend gemaakt, dat er een
goedkope raket is geconstrueerd, die bij
een eerste proefneming een snelheid van
6000 km per uur en een hoogte van 128 km
heeft bereikt.
Het apparaat, dat 4.5 meter lang is en
slechts 101 kg weegt, heeft de naam
Terrapin gekregen, naar de mascotte van
de universiteit van Maryland, waar de
proeven worden genomen. De raket kan
met haar lanceerinstallatie op een kleine
spoorwagon worden vervoerd De start
baan kan binnen een kwartier gereed
worden gemaakt.
De Terrapin zal gebruikt kunnen wor
den om ontploffingen op de zon. die
slechts enkele minuten duren, op de ge
voelige plaat vast te leggen.
De kostprijs van de raket wordt op
2000 dollar geraamd. De elktronische in
strumenten er voor werden in de zomer
vakantie door vijf jonge studenten ge
bouwd en gemonteerd.
Het bestuur van de Arjos heeft een
uitgebreid program opgesteld, waarbij
alle leden zullen worden ingeschakeld
gionale en landelijke conferenties. Grote
voor huisbezoek, een brievenactie en re-
aandacht zal ook worden besteed éan de
training van het kader, waartoe eveneens
een vijftal conferenties zal worden be
legd.
Vele malen is gevraagd hoe het zit met
de gelden van het Jubileumfonds. Dit
fonds staat thans op de balans met een
bedrag van 106.340.87. Dit geld zal in de
komende periode worden besteed voor
propaganda-doeleinden. Zo is al besloten
om de Arjos voor haar plannen 12.000 te
schenken uit dit fonds. Het moderamen
laat weten dat het niet zal aarzelen het
geld voor de ontwikkeling van andere
plannen aan te wenden.
„De periode van 1956 tot 1960
achten wij van beslissende beteke
nis", zo wordt in A.R.-kringen ge
zegd. Alle beschikbare krachten moe
ten in deze periode worden gemobili
seerd. Nu reeds willen wij beginnen
aan de voorbereiding van de verkie
zingen van 1960. Daarbij zullen de
statenverkiezingen van 1958 als test
case dienen."
Ook grenscorrecties
Da voormalige premier van de West-
duitse staat Noord rijn-Westfalen, Kart
Arnold, heeft er in de Rheinische Post op
aangedrongen dat. zodra er een nieuw
Nederlands kabinet is gevormd, de onder
handelingen tussen Nederland en West-
Duitsland worden hervat. „Ook aan de
top van het naburige koninkrijk is er
meermalen over gedacht de kwestie Elten-
Zelfkant-Wyler aan te pakken", aldus
Arnold.
„De fakkels, die aan de grens brandden
toen de onderhandelingen over de trak
taat-lande rijen begonnen, beduidden dat
er gevaar dreigt. Met het verdrag met
België en het „Europese plan" van
Adenauer is nu een nieuw begin gemaakt,
dat er toe noopt ook met Den Haag tot
een behoorlijk compromis te komen", al
dus deze oud-premier.
Nieuwe rijksweg Den Haag
Rotterdam ten dele open
Het eerste deel van de nieuwe provin
ciale weg van de rijksweg Den Haag-
Rotterdam in de richting Rodenrijs (de
Doenkade) is vandaag tot het vliegveld
Zestienhoven voor het verkeer openge
steld. Ook het viaduct ten noorden van
Overschie over de rijksweg werd in ge
bruik genomen.
De A.N.W.B. heeft zes blauwe voorlich-
tingsborden en vijf nieuwe richtingsbor
den geplaatst.
Dr. W. G. N. van der Sleen. wereld
reiziger en natuuronderzoeker^ auteur van
enkele boeken over zijn zwerftochten,
wordt donderdag zeventig jaar. Hij woont
thans in het Bosch van Bredius bij Naar-
den. waar Vondel zijn Windzang schreef
en Rembrandts schoonzuster op Oud-Bus-
sum woonde.
Accountantsdag te Utrecht
(Van onze sociale redacteur)
Ongeveer negenhonderd accountants uit alle delen van het lantl waren
zaterdag in het schouwburgcomplex te Utrecht bijeen gekomen om twee
zeer belangrijke onderwerpen te behandelen, waarvan vooral het eerste,
waardevaste bedrijfspensioenen. ook in brede kringen buiten de accoun
tantswereld de aandacht had getrokken. Men had prof. dr. P. Kuin als
preadviseur uitgenodigd.
Beklaagden beschuldigen zelf
Het proces in Poznan tegen de Poolse arbeiders, die hebben deelgenomen aan de
opstand op 29 juni, lijkt om te slaan in een aanklacht tegen het communistische
geweld in dat land. Zaterdag besliste de voorzitter van de rechtbank, dat alle „be
wijzen", verkregen door mishandeling van gevangenen tijdens de verhoren, buiten
beschouwing dienen te worden gelaten.
MORGEN zal waarschijnlijk de beslissing vallen of de voorgenonu-n
oliebuisleiding van de Noordzee naar het Roergebied in Rotterdam
dan wel in Wilhelmshaven (West-Duitsland) haar beginpunt zal krijg< v
Intussen is door enkele grote olieverwerkende bedrijven een nieuwe on
derneming gevormd, die haai- domicilie in Den Haag heeft en die de naam
ki'eeg van N.V. „Sappeur".
Deze vennootschap en de bij haar aan
gesloten ondernemingen zijn geïnteres
seerd in een oliebuisleiding van Rotter
dam naar Marseille met aftakkingen naar
Parijs, Straatsburg en Antwerpen (al:
mede eventueel naar Zwitserland, het
Saargebied en Lotharingen). Zij zal een
studie laten maken van de mogelijkheid
van een uitgebreid oliebuisleidingensy-
steem door geheel West-Europa door het
Amerikaanse ingenieursbureau Bechtel
Corporation. Men hoopt, dat een rSpport
hiérover nog vóór het einde van dit jaar
ter beschikking zal staan.
Tot de deelhebbers aan de „N.V. Sap
peur" behoren dc Pctrofina (België).
Compagnie Francaise des retrolcs (Frank
rijk), Deutsche Erdöl A.G., Gelscnbcrg
Benzin A.G., Ruhr-Chemie A.G., Scholven
Chemie A.G. en de Union Rheinische
Braunkohlen Kraftstoff A.G. (alle In IVest-
Duitsland), Caltex. Socony. Standard Oil
(Amerika), de British Pertoleum Co. (En
geland) en Royal Dutch Shell (Nederland).
De maatschappij is evenwel bereid, la
ter ook de deelneming door andere olie-
en olie-verwerkende bedrijven te over
wegen. Ondanks de veel breder opgezette
doelstelling van de N.V. Sappeur (een
Westeuropees net van oliebuisleidingen)
staat de allereerst voor aanleg in aan
merking komende pijplijn van de Noord
zee naar het Roergebied in het middel
punt der belangstelling. En voorts na
tuurlijk de opvattingen, die de N.V. Sap
peur heeft ten aanzien van Rotterdam dan
wel Wilhelmshaven als beginpunt dezer
buisleiding.
terdam is beslist, omdat de twee preek
ten (NoordzeeRoergebied en Marseille—
Poergebled) nu *(tn samengevoegd. De
'ilile eapaciteit van de buisleiding r»n
Marseille naar Rotterdam vla het geV-d
om Keulen zou rond 60 millioen ton olie
per Jaar bedragen.
Het proleet NoordzeeRoergebied nis
afzonderlijk bulsleidingplan is echter n<»g
geenszins van de baan. nu de moeiHik-
heden rond het Suezkanaal de betek-:-
van Marseille enigszins hebben verm n-
derd. De beide, later tot één samen te
voegen projecten, moeten dus worden P"-
zien als wederzijds complement. W
schijnlijk 7011 bij uitvoering van het Sap
peur-plan toch eerst worden begonnen
met de aanleg van de ..kleine" buisleidln«
Rotterdam (c.q. Wilhelmshaven) nn
het Roergebied, die in 1959 gereed -
kunnen zijn. De „grote" buts zou pas in
1962 klaar kunnen zijn.
Samen voeging
Prof. Kuin zette in zijn pre-advies uit
een. dat het grillige verloop van de kos
ten van levensonderhoud in onze eeuw
de weinig draagkrachtige groep der ge
pensioneerden betrokken heeft in een
reusachtig gokspel, dat meer nieten dan
prijzen heeft.
Het gevolg hiervan is niet alleen, dat
de gepensioneerden in tfjden van duurte
gebrek lijden, maar ook. dat op dc_werk
gevers een morele plicht komt te rusten,
om op pensioenen, waarvoor zy reeds een
volledige regeling hadden getroffen, duur-
tctoeslagcn te geven. Deze „oplossing" is
niet bevredigend, omdat de gepensioneer
den geen rechtszekerheid hebben en om-
Drs. Nederhorst over E.G.K.S.
Op sociaal gebied nog
weinig resultaten
(Van een onzer verslaggevers.)
Zaterdag heeft de Politieke Jonge
ren Contactraad in het Utrechtse
Trianon een studiedag belegd over de
sociale aspecten van de Europese Ge
meenschap voor Kolen en Staal, on
der leiding van de wnd. voorzitter, de
heer W. Scholten (C.H.J.G.) te Den
Haag. Drs. G. M. Nederhorst, socia
listisch Kamerlid, hield er een lezing
en betoogde zelfs, dat hij het welsla
gen van de Europese eenwording
prefereerde boven het vasthouden
aan de leer van de geleide loonvor
ming.
Hij noemde de resultaten der K.S.G
sedert 1952 zeker niet onbevredigend. De
produktie en handel in steenkolen, ijzer
erts en staal zijn gemiddeld met 14.6 pet
toegenomen.
Voor werknemers en verbruikers zijn
de resultaten minder goed daar de op
richters dachten dat de resultaten aan
deze wel automatisch zouden ten goede
komen.
Dit automatisme heeft niet gefunctio
neerd, en het gezagsorgaan mist de no
dige bevoegdheden om sociaal In tc grij
pen.
Regeringen en producenten zijn in het
algemeen zeer huiverig om het sociale
voordeel, dat de integratie biedt, te in-
asseren, uit vrees, de kolen-, ijzer- en
taaiarbeiders in een bevoorrechte positie
•e plaatsen.
Spreker bestreed, dat de hoge kolen-
prijzen zouden te wijten zijn aan dc
K.S.G. Deze zijn een gevolg van de toe
genomen vraag en verdere stijging is te
verwachten. t
De praktijk van vier jaar Kolen-
en Staalgemeenschap heeft geleerd,,
zo besloot drs. Nederhorst, dat een
terug volstrekt onmogelijk is. Er
blijft slechts een aanvaardbare rich
ting over: steeds verder voorwaarts
en wel zo snel mogelijk, maar men
dient eerst te praten over sociale ver
betering en dan pas over een ge
meenschappelijke markt.
Tijdens een voorstelling in de Rex-
bioscoop te Malang ts zondagavond een
handgranaat ontploft. Een portier kwam
om het leven en twee personen werden
zwaargewond De schade was groot. Vier
leden van het personeel zijn door de
politie voor verhoor aangehouden.
dat de werkgever dc last van deze extra-
voorzieningen geheel alleen moet dragen.
Oplossingen moeten gezocht worden in
de beleggingspolitiek der pensioenfond
sen en/of de bijdrageregeling.
In het kopen van „index-obligaties" zag
spr. geen grote mogelijkheden, meer in
een* grotere mate van belegging in aan
delen. Maar ook pensioenen, op- en neer
gaande met de beurswaarde van het
effectenbezit van een pensioenfonds, zul
len geen oplossing zijn.
Meer heil zag spr. in een plan. ge
maakt door een Amerikaanse lucht
vaartmaatschappij, waarbij men de
dekking voor het garanderen van een
waardevast pensioen zoekt in beleg
ging in aandelen zowel als hogere
premies. De preadviseur zou het toe
juichen. als enkele krachtige fondsen,
bijgestaan door bankiers, beleggingc-
maatscappijen of andere experts in
deze richting zouden willen gaan.
Bij de discussie over dit onderwerp
merkte prof. Ten Doesschate op. dat
voor de garantie van een waardevast
pensioen de overheid erachter moet
staan. De bedrijven kunnen bij een
grote inflatie zichzelf nooit zo benade
len. dat zij een waardevaste uitkering
kunnen volhouden.
De middagvergadering werd besteed
aan een bespreking van enige aspecten
van de elektronische verwerking van ad
ministratieve gegevens. Preadviseurs over
dit onderwerp waren prof. dr. ir. L. Kos
ten, voorheen chef van de mathematische
afdeling van het Dr. Neher-laboratorium
der PTT. prof. dr. ir. R. M. M. Oberman,
chef van het schakellaboratorium van ge
noemde instelling, en de heer H. Reinoud.
hoofddirecteur van de financieel-econo-
mische en organisatorische zaken der PTT.
(Over dit pre-advies schreven wij vo
rige week vrijdag reeds).
Bovendien hebben twee van de drie
verdachten in de zaak betreffende de dood
van een politieman nu gezegd, dat hun
vaders zonder geldige reden gearresteerd
waren, lang voordat de opstand uitbrak.
Een van de vaders, de nu 67-jarige
nachtwaker ^Suart, is in mei 1954 bij een
amnestie vrijgelaten. Hij zat zaterdag op
de publieke tribune toen zijn 22-jarige
zoon Janusz werd verhoord. Deze vertelde
snikkend, dat het op valse gronden ge
vangen zetten van zijn vader, een vete
raan onder de Poolse communisten, zijn
moeder krankzinning had gemaakt en een
broer tot zelfmoord had gedreven en hem
zelf uit wanhoop en armoeder tot stelen
had gebracht. Hij ontkende, actief aan de
onlusten te hebben deelgenomen Aanvan
kelijk had hij bekend uit vrees voor mis
handeling.
Suarts vader werd na de zitting door
Poolse en buitenlandse verslaggevers om
ringd. Hij zei, dat men hem nog steeds
Televisiekijkers gaan
zich verenigen
In Krasnapolsky te Amsterdam is zater
dag een Vereniging van televisiekijkers
opgericht, die zich voorstelt toestelbezit-
ters invloed te laten uitoefenen op de sa
menstelling der prog.amma's. De invloed
der kijkers zou niet tot zyn recht komen,
wanneer deze zich beparken tot lid worden
van de bestaande omroepverenigingen.
Het voorlopige bestuur, waarvan voor
zitter is G. L. W. Sliepen, directeur van
de V.V.V. te Breda stelt zich voor binnen
kort een televisie-maandblad te doen ver
schijnen.
Secretaris is H. van der Klift, dreeteur
van de N.V. Tele-service te Amsterdam,
penningmeester H. Bakkenhoven te Haar
lem.
niet had gerehabiliteerd. Zijn vrouw was
in een krankzinnigengesticht gestorven.
De laatste tien getuigen in de zaak
tegen de drie van moord beschuldigde
jongelui werden gewaarschuwd, geen
medeleven of haat jegens de verdachten
te tonen.
Vliegtuig streek neer in
New Yorkse straat
Terwijl New York lag te slapen, lieeft
vannacht een klein vliegtuig voor twee
personen een volmaakte landing gemaakt
in een straat van Manhattan, New York.
De piloot, de boordwerktuigkundige, Tho
mas Fitzpatricb vertelde aan dc politie,
dat hü motorstoring had gekregen, doch
inspecteur Edward J. Chapman meende
te mogen vaststellen dat de werktuigkun
dige dronken was.
Fitzpatrick, die een vliegbrevet heeft,
zette zijn machine keurig op etraat net
toen de café's in de buurt zo tegen vier
's morgens gingen sluiten. Hij wist
zijn vliegtuig precies tussen huizenblok
ken van vijf en zes verdiepingen te doen
landen. Fitzpatrick, die 26 jaar oud is.
was na een avondje uit r._ar hot vliegveld
Teterboro gereden, daar in een vliegtuig
geklommen dat niet va nhem was. opge
stegen en naar Manhattan teruggevlogen!
Enige tijd geleden is in Straatsburg ge
sticht de „Société Civile d'Etude du Pi
peline Méditerrané" (afgekort „Sopimer").
Het terrein harer belangstelling beperkte
zich tot de aanleg van een oliebuisleiding
van de Middellandse Zee (Marseille) naar
Straatsburg.
De N.V. Sappeur heeft evenwel een
grotere actieradius en het is de bedoe
ling. dat Sopimer t.z.t. in Sappeur zal
opgaan, omdat de belangen in ieder geval
parallel lopen voor zover betreft hei tra
ject MarseilleStraatsburg.
Al beslist
In deskundige kringen meent men
da stichting van N.V. Sappeur te moeten
afleiden, dat het pleit voor het beginpunt
der oliebuisleiding naar hel Roergebied
daarmede in feite al ten gunste van Rot-
Labour tegen militair
ingrijpen in Egypte
Engeland en Frankrijk hebben tot dus
ver geen overleg gepleegd met de Vere
nigde Naties over een gemeenschappelijk
optreden in de Veiligheidsraad tijden6 de
behandeling van de kwestie Suez.
De Britse Labourpartij, die in Blackpool
haar 55ste conferentie houdt, heeft een
resolutie voorbereid, waarin de militaire
maatregelen van de Engelse regering wor
den veroordeeld. In Londen is vandaag de
conferentie begonnen op ambassadeurs ter
oprichting von de organisatie van gebrui
kers van het Suezkanaa'.. de Scua. Van
de zeventien andere landen hebben drie
het voorbehoud gemaakt, dat zij nog niet
kunnen beslissen over het lidmaatschap.
Consulaat-generaal van V.S.
in Rotterdam
Het Amerikaanse consulaat in Rotter
dam is met ingang van vandaag verheven
tot consulaat-generaal.
Naar aanleiding hierva-n zeide de con
sul-generaal. Paul J. Reveley, dat de Ver
enigde Stalen sinds 1794 ih Rotterdam een
consulaat hebben. In het consuia.rc ge
bied, Zuid-Holland, Noord-Brabant, Lim
burg en Zeeland, woonden aan htt begin
van het jaar 1600 Amerikanen, ruim 300
r dan in 1954. Ook het aantal ingeze
tenen van de Verenigde Staten dat over
Rotterdam reist, neemt jaarlijks ongeveer
met twintig procent toe.
Vermaan tot luchtvaartmaatschappijen
TEDER, die dit congres heeft bijgewoond,
-1 gaat naar huis ofwel met nieuw ver
worven kennis, ofwel belast en beladen
met nieuwe problemen. Deze overtuiging
sprak de heer P. C. de Winter uit in de
slotzitting van het tweede Europese con
gres voor luchtvaarttechniek als voorzitter
van het comité van voorbereiding. IIü zei,
dat dit congres ccn volledig succes is ge
worden dank zij dc uitstekende bijdragen
van zovele vooraanstaande wetenschaps
mensen civ technici.
Deze komen over twee jaar weer bijeen
en dan vermoedelijk in Duitsland, hoewel
een definitieve beslissing hierover nog
niet is gevallen.
In de laatste sectie-vergadering, vooraf-
Toch is liet zo
7481 Eigenlyk zijn de meeste proceseen,
die «irh om on* heen afspelen, veel
ingewikkelder dan zy on* toesehjjnen.
Daar slaat als gelukkige omstandigheid
weer legenover, dal geen sterveling zich
daarvan rekenschap geeft, waardoor hel
leven niet al Ie vermoeiend wordt. Stelt
u zich eens voor, dal u by aankoop van
een paar schoenen diende Ie heseffen,
welke chemische en natuurkundige pro
cessen zich in de dierenhuid voltrokken
hebhen. eer er een dragelijk stuk leer
uil gesneden kon worden! Of dat. u by
elke pan behoorde te weten aan welke
mechanische krachten uw lichaam onder
worpen is! Ook al zouden we in staat
zijn ons van al dergelijke dingen reken
schap te geven wat uiteraard onmoge
lijk is dan zou het toch hoogst onver
standig zyn ons hieraan over Ie leveren,
want er zou geen tyd overblijven om
werkelijk te leven.
Niemand kon het ons dan ook kwalijk
nemen, dat we voor de meeste verschijn
selen om ons heen weinig aandacht
hehhen, en indien ons eens iets merk
waardigs opvalt we daarvoor een ge
makkelijke verklaring zoeken, die ons
voor al te diepzinnige overpeinzingen
behoedt. Wilt u een voorbeeld? Vraag
dan eens aan een willekeurige leek.
waarom mortel of cement hard wordt.
In de meerderheid der gevallen zal hij
u vertellen dat dit komt door het droog-
proces, waaraan de natte cementmassa
in de buitenlucht onderhevig is.
De gedachtenassoriatie is hier duide
lijk. We kennen het uitgedroogde brood,
dat hard wordt, en allerlei andere stof
fen, die een zekere hardheid vertonen
zodra hel daarin aanwezige water er uit
getrokken is. Daarom zal het roet mortel
ook wel zo zjjn.
Vragen we vervolgens, hoe het dan
komt. dat bepaalde soorten rement ook
onder water verharden, dan ontstaat
uiteraard een vraagteken, want door het
verhardingsproces met nitdroging gelijk
te stellen, is een hijkans onoplosbaar
probleem ontstaan ter verklaring van het
harden van cement onder water.
Nu weet een ieder, dat liet voor
naamste bestanddeel van metselwerk ge
vormd wordt door de kalk, die al>
ongebluste kalk uit de kalkbranderijen
kontl. maar door toevoeging van water
in gebluste kalk overgaat. Deze gebluste
kalk is liet eigenlijke bindmiddel in
metselkalk, rement. beton, of wal u ver
der ook wilt hebben. En het harden
van deze kalk is niet afhankelijk van
■en iiitdrogingiprocea, maar van een
verbinding niet dr koolzuur uit de lucht,
waardoor de harde koolzure kalk ont
staat en water vrij komt. De vermenging
•net zand ter verkrijging van metsel-
peeies. heeft tot doel de toetreding van
koolzuurhoudendel lurhl mogelijk Ie
naken. (Voorts belet zand het inkrim-
>en van de massa, en vormen zich vooi
•en deel silicaten met hel zand. moa
'at doe' momenteel weinig ter zake.l
Door de ve-hinding met koolzuur ui
Ie lucht komt per kg I-alk Ivijns» '4 der'
aan water vrij. Dit tr verklaring, waar
om een pas gebouwd huis in het hrgiu
zo verschrikkelijk vochtig U.
Maar genoeg hierover, want we moeten
eens spreken over hele bergen die voor
liet grootste deal nil natuurlijk beton
hrstaan.
Daarover een volgende krer.
(Nadruk verboden)
gegaan aan de slotzitting antwoordde pro
fessor ir. E. van Emden. technisch direc
teur van Fokker, op een eerder uitgespro
ken klacht van de heer I. A. Aler, presi
dent-directeur van de KLM.
„Ik geloof", aldus professor Vttn Emden.
„dat de heer Aler gelijk heeft. Ik zou ech
ter van de zijde van de ontwerpers en
bouwers tegen de directies van de lucht
vaartmaatschappijen willen opmerken
houdt op met het uiten van speciale ver
langens",
Hij vergeleek deze speciale wensen met
die van dames, wier Japonnetje wel soort
gelijk. maar toch weer heel ander? moet
zijn dan die van andere dames. Ter illustra
tie noemde hij het ontwerp van een be
paald Brits vliegtuig, waarin na verloop
van enige tijd acht keer zoveel uren 1
ren gaan zitten dan oorspronkelijk, alle
maal ten gevolge van speciale wensen van
de afnemers.
Volgens professor Van Emden kan de
Europese vliegtuigindustrie alleen dan
haar produkten verkopen, haar positie be
houden en versterken, als zij onder strak
ke voorschriften van seriebouw vüegtul
gen produceert van uitgesproken nieuw
ontwerp. Dozp moeten tecclijkertijd uit
stekend zijn wat de mogelijkheid van pro
duceren cn wat de duurzaamheid betreft
Verder moet men deze vliegtuigen snel en
goedkoop bouwen. Hij bepleitte het op
stellen van een programma voor het me
ten cn vergelijken van de produktlviteit
bij Europese vliegtuigindustrieën.
Hulpvaardigheid met
kwade gevolgen
Op het Frederifeplein in Amsterdam
waren zaterdagavond vier inwoners van
Bergen, die voor een dag een auto hadden
gehuurd, gestrand omdat iets aan de
benzineleiding mankeerde en zij geen ga-
ra-ge wisten.
Een onbekende Amsterdammer bood aan
een garage te zoeken. De man nam achter
het stuur plaats maar was (men had in
middels bij twee garages vergeefs aange
klopt) de stuurkunst kennelijk niet zo
goed machtig, want de wagen eloeg in
een bocht over de kop en vloog in brand.
Een agent slaagde er in drie van de vier
inzittenden, die beiemd zaten te bevrijden.
De vierde, die een schouderblessure op
liep, was zelf uit de wagen gekropen. De
hulpvaardige Amsterdammer verdween in
de drukte.
Militaire mutaties
Met ingang van 1 november 1956 is eer
vol ontslag uit de militaire dienst ver
leend op verzoek, aan de kolonels O. J.
Sionsema van de generale etiaf, J. K. H.
de Roo van Alderwerelt van het wapen
der artillerie, W. B. Boon van het wapen
der genie, J. van Waning van het wapen
der Koninklijke Marechaussee, voorts aan
kolonel titulair A. C. Cambier van het
wapen der infanterie, de luitenant-kolo
nel-s C. W J Bruens van het wapen der
infanterie, G F. C. D. de Jonge van het
wapen der infanterie, aan de kolonels R.
Romer van de generale staf, J. H. Bart-
m^o van het dienstvak der militaire ad
ministratie en aan de luïtenant-kolonela
F. J. M. van der Linden van het wapen
der infanterie en H. E. Dieudorme van het
wapen der infanterie.
Met ingang van 1 januari 1957 is be
noemd cn aarrgestëM, bij het reserve-
personeel der krijgsmacht, bij het regi
ment verbindingstroepen tot reserve-kolo
nel G. W. J. van WadTaven.
O. M. E. Lo 11 part is 40 jaar
bij Philips
Vandaag viert de heer O. M. E. Loupart,
sinds 1945 lid van het presidium van de
raad van bestuur van de N.V. Philips tc
Eindhoven zijn veertigjarig jubileum.
Zaterdag fi oktober zal hij gehuldigd wor
den in de Philipsstad. Dr. A. F. Philips en
de heer Loupart kunnen beiden worden
gerekend tot de bouwmeesters van de
commericiële organisatie van Philips over
de hele wcrefld. De aanstaande jubilaris.
nu 65 jaar is, zal per 1 Januari 1957
het bedrijf met pensioen verlaten. Op de
aandeelhoudersvergadering in december
zal worden voorgesteld hem te benoemen
tot commissaris van de N.V.
Zes maatschappijen kochten
128 Electra's
Dc Lockheed Aircraft Corp. heeft be
kendgemaakt. dat zes grote luchtvaart
maatschappijen orders geplaatst hebben op
haar nietrwe Flectra turboornpvliegtuigcn.
In totaal ziln 128 van deze vliegtuigen be
steld. welke in totaal circa ''f5 miltoen
do'lar zullen moeten kosten Zoals men
WCOt *»eoft H» tr t st „r tw»*»'' hestpfd
ACADFM'SCHP RXAMgN*
AMSTERDAM (G.U r> -«pt. - Geslaagd
voor kcrke'ijk e«»mrn M. Fokkem» MlddclMum
(Fr): H W Doornik Aalten: I. FnOtri»ma. Kou-
diim (Pr): G O Vll/elaar. Amsterdam
ORONtVGFN ?fl «cpt r.c-' -ord voor k.md
orncc\kunde 2» de dame» S. F Gfocnholv Ofo-
ninueri, RAM Hccacr, Kolltim. J v.in der
Schaaf. Wijnaldum: dc heten ft Su-art Oronin
urn. P Bonnema. I.rriiwardrn. M. fi M L.
Olrwhot. Helvoirt. II A Polman. I een»arden
A i Slim. Hoogc/and. II J lloclur.i. Ilccrcn
I veen. J van Rrureen. Stadskanaal Kerkeluk voor
bereidend etamen K. Vcncma, Rcrgum.
Nieuwe schepen voor
Mij. Nederland en KRL
Dc Rotterdamse Droogdok Maatschap
pij heeft zaterdag de Maaslloyd (ïnnni)
•ton), overgedragen aan dc Koninklijke
Rotterdamschc Lloyd. De Maaslloyd Is
de eerste van een serie van zes schepen,
die dc naam van een met do letter ,.M"
beginnende rivier zullen dragen, gevolgd
door het woord Lloyd.
Het schip. 161 meter lang en 20 meter
breed, kom: in grote trekken overeen
met de rcede in de vaart zijnde ..Wono"-
schepen. maar is iets langer. De Maas
lloyd is uitgerust met een ultra-sonoor
gr-iuidsapparaat ,ccn nieuwe vinding om
het aangroeien op de scheepshuid te be
strijden.
In Amsterdam voegde de maatschappij
Nederland eveneens een nieuw schip aan
haar vloot toe, de Batjan, (draagvermo
gen 10.400 ton), gebouwd door de werf
P. Smit Jr. te Rotterdam. Het schip is
ruim 145 m lang en 20 meter breed.
Personalia
- J. G.
Vcmrnbn» te Velp (Gld.) volgt
D. E Horst, eervol ontslagen, op als
notaris binnen het arrondissement Arn
hem met standplaats Doesburg.
Dr. J. C. Ilooykaas te Brummen is als
opvolger van mr C. T. de Vries Robbé te
Oorinchem benoemd tot algemeen voor
zitter van de Vereniging van metaal-
ndustrieën.
F. van Monsjnu. oudste firmant van
de fa. Monsjou en Endel te Amsterdam,
redacteur van het vakblad De Hou',handel,
oud-consul van Letland en een bekende
figuur op litterair gcoied. is vrijdagavond.'
72 Jaar oud. in Amsterdam overleden.
Verbond van w^rk^evers
verg 'derf in A rn
Hot Verbond van N -e-
vers houdt op 25 cn 26 oktober in Arnh-m
ene ledenvergadering. De -
rede zal worden uitgesproken door de
voorzitter van het verbond, de heer T. J
Twijnstra Voorts zal prof dr E. dc Vries,
rector vnn het Instituut voor Sociale Stu
diën in Den Haag en oud-economisch ad
viseur bij dc Bank for Reconstruction and
Development te Washington spreken over
..Met wereldbeeld 1956 cn da toekomst van
Nederland".
