't Microscoop in dienst
der microbiolologie
'n Leeg Sigarenkistje
Fofo-ciné JAN WOLFSLAG
Ned. blindenbond zette hier
wiiiterprogramma in
Pernix en Ons Eiland krijgen
sterke tegenstanders
Wat de voetballers morgen te
wachten staat
Valkenburg kan op gezellige
dagen terugzien
EU WE LEIDSCHE COURANT
Voordracht van profKingma Boltjes
Via onkunde en bijgeloof kwam
men tot wetenschap
ZOALS WIJ GISTEREN reeds schreven, is onder grote belangstelling het
door mej. dr. Maria Rooseboom geschreven werk „Microscopium" aan
ie minister van onderwijs en vele genodigden aangeboden. Bij deze ge-
egenheid sprak prof. dr. F. Zernike, hoogleraar in de natuurkunde en
werktuigkunde te Groningen, uitvoerig over de optische geschiedenis van
Ie microscoop, waarbij hij in het kort wees op de betekenis van zijn vin-
ing, de fasecontrastmicroscoop, waarvoor hij in 1953 de Nobelprijs ver
wierf. Een zeer interessante beschouwing hield vervolgens prof. dr. T. Y.
ingma Boltjes, hoogleraar in de microbiologie te Amsterdam, over de
elangrijkheid van de microscoop op het terrein der microbiologie.
(Microbiologie is de wetenschap, die
ch bezighoudt met de bestudering der
•oben. dat zijn de allerkleinste plan-
en dieren, die alleen met behulp van
microscoop zijn waar te nemen.) En
ndat in de eerste plaats de microbiologie
niet zonder de microscoop kan
en ten tweede omdat de micro-
oop door het boek van mej. Rooseboom
;n vernieuwde belangstelling heeft
kregen, achten wij het nie' van belang
itbloot ook de „gewone" mens, de leek,
deze voordracht te vertellen.
Spr. begon met erop te wijzen, dat hel
;enlijk nog maar goed honderd jaar ge-
dat men iets te weten begon te
over de veranderingen, die optre-
n in dode, plantaardige en dierlijke ma-
rialen en voorts over de oorzaak van
besmettelijke ziekten, die vroeger zo
ak als geweldige epidemieën optraden.
Wat is gisting?
Men zou zo zeggen, dat deze beide pro-
niets met elkaar hebben uit te
lan, doch in wezen is er geen verschil,
heeft al vroeg opgemerkt, dat het ge-
ischappclijke in beide processen is:
besmettelijke karakter. Fracasto-
is (1478-1553) is de eerste geweest, die
mening duidelijk verkondigd heeft,
enwel doet zich het merkwaardige
voor, dat men, ondanks het gebrek
inzicht omtrent de verschillende bij
lerf optredende processen, hiervan
Ichtans een nuttig gebruik heeft ge-
akt. De oudste toepassing is die van de
oholische gisting.
men in staat was mede (honing-
Irank) en w(jn te maken, behoeft geen
•ckken,
n reeds 7000 jaar v. Chr. in Ba-
uitstekend de kunst verstond
bier te maken men fabriceerde
elfs exportbier voor Egypte mag
och wèl verwondering wekken, als
weet hoe ingewikkeld dit proces
ankelijk dacht men dat gisting een
einigingsproces was, waarbij de gist
h als overbodig produkt afscheidde
1 had men opgemerkt, dat die „crême-
ssa" de eigenschap had een gisting snel
gang te kunnen brengen, maar verder
g de wetenschap toen nog niet. Er zijn
r voorbeelden van het ten nutte
ken van de werkzaamheid der bac-
iën: de vlasroting en het conserve-
door verzuring, bijvoorbeeld van kool
Vermoedens
Iet contagieus karakter de besmet
door direct of Indirect contact
verschillende ziekten was aan Egyp-
ren en Joden reeds bekend. Dit blijkt
uit de voorschriften, die Mozes gaf
■■erband met de lepra. Dit inzicht
nt evenwel tijdelijk in het vergeet-
te zijn geraakt, want bij de Grieken
ïomeinen vindt men er weinig van.
locrates zwijgt er tenminste over, hoe-
Thucidides de pest in Athene toe-
ijft aan vergiftiging der bronnen door
Peloponesiërs. Slechts enkelen hadden
ïoeden, dat bij gisting, rotting en
schillende ziekten onzichtbare micro-
smen een rol moesten spelen. Ter-
verwekkers van rotting en gisting
naam „fermenten" werden aange
verden de ziekteverwekkers „virus"
nd, dat „vergif" betekent. Dit woord
om. gebruikt door Celsus (±150 n.
in verband met de giftige beet van
honden. Dit wordt des te merk-
rdiger, wanneer men weet dat hij
gengif met „venenum" aanduidde, en
dus welbewust een onderscheid
ikte.
dat i
de overdracht
be-
ttelijke ziekten door direct of indirect
act. In 1383 werd bijvoorbeeld ver-
md dat, wannee» in de havens van
leille schepen binnenvoeren met ver
zieken aan boord, de schepelingen
lagen afgezonderd moesten blijven,
ne dus. Afgeleid van „quaran-
sertig.
Inzicht kivam langzaam
•ch braken de betere inzichten slechts
•am baan. Mede oorzaak hiervan
o.m. bijgeloof en vooroordelen. Zo
ïen zich maar niet losmaken van de
tane generatie", dat is het spontaan
an van levende wezens uit dode ma-
Vuurvlicgen zouden ontstaan uit de
n der koperovens, muizen uit het
an de Nijldelta. enz.
Men kan begrijpen, dat de goede
studering van de kleine organismen,
of zonder bijgeloof, niet mogelijk
zonder de microscoop. De eerste,
met succes heeft gedaan was v.
'enhock (1632-1723). Hu heeft ons
effclljke beschrijvingen gegeven
fusoricn en bacteriën. Hjj kwam
:ljn observaties door een xelf-
kte microscoop evenals zijn
dgenoot Swammcrdam tot de con-
ie, dat bijvoorbeeld spontane ge-
of. Kingma Boltjes
belai
iding
rijke ontdekkingei
wetenschap, die het
•aren van het gebruik van
ip. Denken wij. om maar wa
aan Martin, die in 1720 met
uitziende blik een vrij juiste theorie
de tuberculose heeft gegeven en aai
er, die in 1796 de koepokinenting toe
paste, een vinding, die gebaseerd was op
de waarneming van boeren, dat melk
meisjes, die in aanraking waren geweest
met koeien, die pokken op dé uiers had
den, vrijwel altijd voor pokken gespaarc
Vorderingen
Doch ook in die dagen vorderde de we
tenschap met voorzichtige schreden, in
langzaam tempo. Zo speelde tot bijna het
midden van de vorige eeuw de micro
scoop geen rol in 't oplossen der proble-
van gisting, rotting en ziekten. Het
Schwann, die ten slotte met behulp
de microscoop de groei van gist aan-
de en wetenschappelijk beves
tigde dat door gist alcohol en koolzuur uit
uiker worden gevormd. Semmelweis be-
vees in 1848. dat men de gevreesde
craamvrouwenkoorts kon voorkomen,
vanneer men zijn handen en instrumen
ten goed waste met chloorbleekloog. Zijn
tijdgenoten, die hem niet begrepen, lach
ten hem uit; aanvankelijk. En wanneer
wij nog vermelden, dat Rayer omstreeks
het midden van de vorige eeuw ontdekte,
dat miltvuur door bacteriën werd ver
oorzaakt. wordt het langzamerhand dui
delijk, dat de microscoop, ook voor de
medische wetenschap, een zeer bruikbaar
instrument was. Pasteur o.a. heeft er de
profijten van getrokken, ondanks de te
genstand, die hij ondervond van medici
zowel als chemici.
Toch was de triomfantelijke Intocht
van de microscoop in de wereld der
wetenschap niet meer te stuiten. En
geleidelijk aan werd het een fnstru-
VRIJDAG 14 SEPTEMBER 1956
dat
bleek
niet
alleen medicijnen en chemie, maar
evenzeer voor microbiologie, patholo
gie, histologie, biologie, metallografie
en mineralogie, een apparaat dus zo
wel voor de wetenschap ais voor het
bedrijfsleven.
Maar vooral op het terrein der genees
kunde is zijn belang wel zeer duidelijk ge
bleken. hoewel er nog vele verbeteringen
moesten komen, (o.a. de achromatische
lenzen) aleer men tot een. naar mense
lijke inzichten, volmaakt instrument ge
raakte. Zo bleek al spoedig, dat het niet
mogelijk was voor elke ziekte een ver
wekker te vinden. Bijvoorbeeld voor pok
ken en tuberculose. Meer profijt verkreeg
men van de microscoop, toen Ehrlich
een methode had uitgedacht om bacteriën
te kleuren. De volgende verbetering was
de „donkerveldverlichting". Ten slotte
wees prof. Kingma Boltjes op de aller
laatste stappen van vooruitgang: de elek
tronenmicroscoop en de fasecontrastmi
croscoop van Zernike.
/Advertentie)
moderne collectie FOTO-ALBUMS
t.o. het stadhuis
Breestraat 123
Telefoon 21851
en kóóp zo'n fraai exemplaar.
102 naast Bata
Haarlemmerstr.
Telefoon 32778
OEGSTGEEST
DE LOCO-BURGEMEESTER van Oegstgeest, de heer J. den Ouden,
opende gisteravond de bijeenkomst, waarmee de Nederlandse blinden
bond het winterprogramma in Oegstgeest inzette. Spreker wees er op, dat
de mensen, die zonder lichaamsgebreken door het leven kunnen gaan voor
rechten genieten, maar dat thans in 1956 de blinden ook een menswaardig
bestaan hebben verkregen.
Na het hartelijke openingswoord volgde
tweede punt van het programma, de uit
voering van drie liederen van Frans Schu
bert, gezongen door de blinde sopraan-
zangeres Nelly Drëger. Zij werd begeleid
door de blinde pianist Piet Nieuwenhuy-
A. Vroegop dirigent
Hervormd kerkkoor
W. Bulthuis voor het
jongenskoor benoemd
Naar wij vernemen, heeft de heer A.
Blankenstein wegens drukke werkzaam
heden het dirigentschap van het Her
vormd kerkkoor te Leiden moeten neer
leggen. Het is niet uitgesloten, dat de heer
Blankenstein later in deze functie nog
terugkeert. Tot opvolger is benoemd
de heer A. Vroegop. organist van de Her
vormde kerk in Voorschoten en leerling
ïn de heer Blankenstein.
Tot dirigent van het pas opgerichte jon
genskoor is benoemd de heer W. Bulthuis
te Katwijk aan den Rijn, die vroeger or-
mist is geweest van de Gerei kerk aan
de Herengracht.
Men verzocht ons nog, mee te delen, dat
de repetities van het kerkkoor worden ge
houden op woensdagavond van 8 tot 10 u.
de Hervormde ulo-school aan de Asser
straat en de repetities van het jongens
koor op vrijdagmiddag in het wijkgebouw
Pniël aan de Middelstegracht van half
5 tot half 6.
Bevestiging en intree
kandidaat Molenaar
Kandidaat A. C. Molenaar te Dordrecht
zal op dinsdag 18 september 's avonds om
zijn intrede doen in de Geref. Ge
meente. in het kerkgebouw aan de Nicu-
Rijn. De bevestiging heeft 's middags
plaats door ds. L. Rijksen van Rotterdam
west, die de Leidse gemeente van 1944
tot 1951 heeft gediend.
Leids soldatenkoor
twee jaar
In de Doelenkazerne werd het twee
jarig bestaan herdacht van het Leids sol
datenkoor Adjudant Nieuwenstein kon
in zijn openingswoord mevrouw
overste Gerth van Wijk, de officieren
hun dames en afgevaardigden van 1
zijnszorg welkom heten. Hij feliciteerde
het koor met zijn tweejarig bestaai
sprak er zijn vreugde over uit, dat het
koor in zo korte tijd al een begrip ls ge
worden in Leiden.
Het koor. dat onder leiding stond van
4e heer R. Rijnbeek, met aan de vleugel
de heer Opdam, verkreeg solistische
medewerking van de bariton Bert Mul
der. In het programma waren werker
Schubert, Grieg en Verdi.
Het ensemble de Kopala Hawaiians
onder leiding van Dolf del Prado vulde
de rest van de avond.
sen. Hierna bracht Piet Nieuwenhuysen
een wals van Chopin ten gehore.
Voorts hoorde men verschillende v
drachten en cabaretliedjes van resp. Annie
M. G. Schmidt en Jules de Corte, ge
bracht door Nelly Drager en Piet Nieu
wenhuysen. De heer Johan van den Berg,
die reeds meer ddn 30 jaar ons land door
gaat en al getuigende de belangen va
Ned. blindenbond dient, verheugde zich
er over, dat de inzet van het winterpro
gramma zo goed begon. Met de 140 avon
den, die wij nog te geven hebben in het
seizoen '56'57. aldus spreker, is het onze
bedoeling het Nederlandse volk bekend
te maken met het werk van de Ned. blin
denbond.
Meer kansen
es op de belangrijkheid der orga-
■n zei dat de blinden o.a. door
het Brailleschrift een goede plaats in de
wereld kunnen innemen.
De vakopleidingen van vroeger beperk-
n zich voor de meisjes tot haken enz.
1 voor de jongens tot borstelmakcn enz.
Thans hebben zij veel meer kansen, voor
al de laatste tien jaar. Op de ministeries,
bij Philips, bij de P.T.T., overal doen zij
mtwoordelijk werk. In Neder
land hebben wij o.a. meer dan 200 tele
fonisten. Er zijn opleidingen voor psycho
logie, filosofie, musicologie, wiskunde c.d.
te veel om op te noemen.
er met nadruk op, dat
dat de blinden niet be
schouwd worden als stumpers, maar als
volwaardige mensen. Wel richtte hij de
vraag aan het Ned. volk in het algemeen
om aan de goede zaak medewerking te
verlenen. Spreker eindigde met een op
wekking om toe te treden als lid tot de
blindenbond. Voorts dankte hij het comité
al het werk, dat er verzet was er
n het bijzonder dankte hij mevr. P
H. Smits—Witvliet en mevr. M H. J. Tee-
ilHulskamp.
Spreker
Geslaagd
Na de pauze was er een Braille-dem
stratie met verloting, waaraan 6 priji
m verbonden. Hierna deed de heer
J. Foudraine, lid van het voormalig stu
dentencabaret, twee voordrachten van eer
Russisch schrijver. Het eerste stuk wa:
getiteld „De vader van het gezin", hc
tweede „De echtgenoot". Hierna volgdi
de vertoning van de film „Sport en spe
door blinden".
Het comité kan op een zeer geslaagde
avond terugzien. Het comité van voorbe
reiding was als volgt samengesteld: H. L.
du Boeuff, burgemeester; J. den Ouden;
dr. K. Simon Thomas; Jac. de Visser; mr.
Bergmeyer; mevr. G. A Kramers-de Vla
ming Pleysicr; mevr. P. H. Smits-Witvliet;
ds. G F. Callenbach; ds. Jac. Eringa;
J. van Goudoever; ds. H. A. C. Hildering;
pastoor J. J. C. M. Looyaard; H. F. Me-
dendorp; mevr. M. H. J. Teebaal—Huls
kamp; ds. B. C. Visser.
Botsing tussen tram en wagens
Bij de Geversstraat had gistermorger
een aanrijding plaats tussen een stads
tram en twee wagens. De gevolgen ble
ven beperkt tot materiële schade.
Dr. Wesselings, secretaris-generaal van het departement i
wijs, neemt het hoek „Observationum microscopicarum'' voor de
minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen van mejuffrouw
dr. Maria Rooseboom in ontvangst.
Voer de tweede ronde van de competitie
is morgen met name In de hoofdkl. west
en de beide eerste klassen een interessant
programma samengesteld. In de hoofd
klasse zijn bjj Ons EilandVr'schaar en
ExcelsiorR'dam-zuid de bezoekers favo
riet. hetgeen betekent dat Ons Eiland dan
de tweede nederlaag boekt.
Pernix ontvangt VES en de lang niet
forse Pernix-ploeg zal alle zeilen moeten
bijzetten tegen de fanatieke Haagse ploeg
om een nederlaag te ontgaan, Het pas ge
promoveerde DES zien we ten tweede
male winnen, op eigen veld tegen DIO.
TOP komt voor de eerste maal in het veld
tegen PKC. Dat levert misschien een ge
lijk spel op.
In de le kl. A gaa tDES 2 een zekere
nederlaag tegemoet tegen Ijsvogels. Veel
meer spanning zien wij bij TonegoWar
mond en FiksVES 2. Wordt het geen ge
lijk spel dan zien we kleine winst voor de
thuisclubs.
Als wij het goed zien, 'dan krijgt Pernix
2 in 1 B één van de zwaarste tegenstan
ders op bezoek. Het zal een toer worden
om van de reserves van landskampioen
Vr'schaar te winnen. Or. Nassau heeft op
eigen veld een redelijke kans tegen ODT.
Weinig krachtsverschil is er weer bij Snel
—Excelsior 2 en Blauw Wit—Oranje Wit.
Het nieuwe Tempo krijgt in 2 A zijn
eerste thuiswedstrijd. De jonge reserves
van Ons Eiland zien we in Alphen door
grotere schotvaardigheid winnen. Veloci-
tas heeft tegen Pernix 4 de beste papleren,
terwijl ook Fiks 2 die bezit tegen VEO 2.
verschil in cijfers zal echter niet groot
zijn.
Hoofdkl. west: PernixVES. Ons Eiland
Vr'schaar. ExcelsiorR'dam-zuid, DES
-DIO, TOP—PKC.
Classis Leiden over
Nieuw-Guinea
Op woensdag 26 september zal in een
vergadering van de classis Leiden van de
Ned. Hervormde Kerk gesproken worden
over de Oproep van de Generale Synode
tot bezinning inzake Nieuw-Guinea.
Gisteravond hebben de ambtsdragers
van de Leidse Gemeente zich met het
vraagstuk beziggehouden Inleiders waren
dr. Óppenheimer. mr. Graaf van Rand-
wijck en prof. dr. Prins. Van deze ver
gadering kunnen wij geen verslag geven,
omdat zij een besloten karakter droeg.
Wij vernamen nog. dat in de classicale
vergadering als inleider zal optreden dr
E. Jansen Schoonhoven, rector van de
zendingshogeschool te Oegstgeest.
NOORD WIJKEKHOVT
Prijsuitreiking van tie
oranjefeesten
Gisteravond om acht uur heeft bur
gemeester Van der Weyden, als ere
voorzitter van de Oranjevereniging,
de prijzen van de door deze vereni
ging georganiseerde volksspelen uit
gereikt. De prijsuitreiking werd op
geluisterd met muziek en er waren
dan ook zeer veel belangstellenden.
Om tien uur werd bij het feestter
rein een vuurwerk ontstoken.
De uitslagen van de wedstrijden luiden:
behendigheidswedstrijd bromfietsen: 1. J.
Hermans (duo), 2. Joh. Zonneveld (koffer-
rek), 3. W. van Kampen (bromfietsset)
Versiering fietsen: 1 Doortje Musegaas
(tas). 2. Mejuffrouw Houdijk te De Zilk
(luxe tas). 3. Annie van Paridon (koperen
schaal). Touwtrekken: 1. groen Joop v. d
Mei 20). 2. groep Jan v d Berg 12).
3. groep H. v. d. Nieuwendijk (f 8). Snel-
rokken voor horen' 1. G. Wosselink (kist
je sigaren) 2. A. van Noort (idem) 3. Jan
Duivenvoorde Lzn. (idem). Ringrijden
fietsen: 1. Truus Warmerdam (klokie). 2
Jos van Noort (elektrische lamp). 3. Ria
Pennings (fietstas). Versiering auto's:
W. J. v. d. Berg (bowlset), 2. P van No-
belen (keukengarnituur), 3. R. Warmer
dam (koperen sigarettenstandaard).
Kransloggen: 1. Tiny Kerkvliet (3 pannen)
2. Bep v. d. Meer (vruchtenzeef), 3. Rie
Muilwijk (fluitmelkkoker). Tobbetjesteken
1. Theo Bader (aktentas), 2. J. Pennings
(lamp). 3. C. Warmerdam (overhemd).
Postduiven wedvlucht: 1. P. Duivenvoor
de. 2. K. Heshof, 3. K. Duivenvoorde
Ringsteken auto's: 1. P. v. d. Slot (thee
servies), 2. R. Warmerdam (llmonadcset),
3. P. v. d Berg-Pennings (tinnen vaas).
Aanleg van riolering
Gistermorgen is de aanleg van een rio
lering in de Dorpsstraat en Langevelder-
weg tot aan de gemeentegrens aanbesteed
De kosten waren op f 56.500 begroot.
Er werd als volgt ingeschreven: firma
v. d. Bron en Visser. Den Haag f 78.000.
H. Jol Strijk. Rijpwetering f 77 000, Nii
Overdevest, Zoeterwoude f 76.850. W. Hen
nepman, Leiderdorp f 76.700, J Stam
Voorschoten f 76.400, A. J. Langeveld,
Leiden f 75.636; B. Smallegange. Aerden-
hout f 74.000; J. Mens, Lisse f 72.000; W
Vierwijk, Amsterdam f 69.800; W. Jansen,
Haarlem f 58.980 en W. Lampert, Noord-
wijkerhout f 54.677.
De gunning is aangehouden
le kl. A- Fiks—VES 2, Tonego—War
mond, DES 2—Ijsvogels.
le kl. B: Pernix 2—Vr'schaar 2, Snel
Excelsior 2. Or. Nassau—ODI, Blauw Wit
—Oranje Wit.
2e kl. A: Velocitas—Pernix 4. Tempo-
Ons Eiland 2, Fiks 2—VEO 2.
3e kl A: Ons Eiland 3—TOP. Warmond
2— Fluks 2.
4e kl. A: Velocitas 2SVOW, Fluks 2
Fiks 3, TOP 2—TOP 3.
Jun. A: Pernix aVelocitas, SVOWOns
Eiland a.
Jun. B: Fluks bPernix b. Warmond
Fiks, TOP b—Ons Eiland b.
Nederland-Columbië
gelijk in Moskou
Voor de finalcgroep van het fideschaak-
toernooi in Moskou zün enkele afgebroken
partyen uit de tweede en derde ronde ge
speeld, waardoor de uitslagen van de lan-
denontmoetingen In de tweede ronde als
volgt werden: RoemeniëArgentinië 2\4
Denemarken—Tsjechoslowaküe 2—2.
In de derde ronde luiden de uitslagen:
ArgentiniëEngeland 2V21Vz\ Tsjecho-
slowakijeZuidslavië 12 (en 1 afgebr.
partij); BulgarijeRoemenië lVi—2V2.
Na de derde ronde luidt de stand in het
finaletoernooi: 1 Rusland 9^4 pnt, 2 Hon
garije 7Vè pnt en 1 afgebr. partij, 3 Zuid
slavië 7 pnt en 1 afgebr. partij, 4 Zwitser
land 7 pnt, 5 Roemenië 61/!- pnt. 6 Argen
tinië 6 pnt; 7 Denemarken 5V4 pnt, 8 én 9
Bulgarije en West-Duitsland ieder 5 pnt.,
10 Tsjechoslowakije \Vs pnt en 1 afgebr.
partij, 11 Engeland 31!; pnt, 12 Israël 3
pnt en. L.afgebr^.partij.
Donderdag zijn voorts In het eerste en
tweede kwalificatietoernooi de afgebroken
partijen uitgespeeld. De resultaten waren
in de eerste ronde van het eerste kwalifi
catietoernooi: PolenBelgië 114214.
In de 2e ronde PolenFrankrijk 22,
NederlandColumbië 22, Noorwegen
Oostenrijk Wt—iVs.
In de 3e ronde: ColumbiëZweden *4
3'4. OostenrijkPolen 2Vi114, Finland—
Noorwegen 114114 (en 1 afgebr. partij.
In de 2e ronde van het 2e kwalificatie
toernooi: PhtlippljnenIndia lVz2%.
In de 3e ronde: SchotlandPhilippijnen
2—2, Porto Rico—Mongolië 1—2 (en 1 af
gebroken partij).
De overige afgebroken partijen werden
nog niet uitgespeeld.
In hét eerste kwalificatietoernooi heeft
Zweden na de derde ronde de leiding met
10 punten. Frankrijk bezet met 8 punten
de tweede plaats en daarna volgt Neder
land met HVz pnt.
Het wedstrijdprogramma voetbal voor
zaterdag luidt:
2e kl.: Qüick Boys—'s-Gravenzande SV
SSS—Zwaluwen, HoogvlietExcelsior P,
ARC—Ter Leede, VVGZ—RVVH; 3e
kl. A: Excelsior MRCL, Rijnsburgse
Boys—Jodan Boys 17 uur, Schev. HS—Or-
nas, TSB—CSVD; 3e kl. B: Zuidland—
Capelle, Zwart Wit '28Groote Lindt,
DOTO—De Zwerver. Kozakken Boys—
NSW; 4e kl. A: Koudekerk—Bodegraven
17 uur, Sportlust '46—Rouwkoop, Leiden-
VWS, RCV—GWS, Noordwijk—Katwijk
15.15 uur; 4c kl B: Spirit—DEVJO, PP3C—
RAS, Die Haghe—Duinoord ter. Ocken
burgh. Semper AltiusHBSS, Sportver
.935—HVO, 4e kl. C: TOGR—Bolnes. SHO-
ASWH, WE—Heerjansdam. Wieldrerht-
Unicum, IFC—MFB; 4e kl. D: The Gun
nersGood Luck, DinteloordWijk, Veen-
Aalst, Sprang—Woudrichem, Aalburg—
Zwaluwse Boys.
Reserve 3e kl. A: Ter Leede 2-Noord-
wijk 2 17 uur. SVOW 2—Schev. HS 2, RCL
Rijnsburgse Boys 2 17 uur. Jodan Boys
2—Quick Boys 3; reserve 3e kl. B CSVD
2—Monster 2, HBSS 2—TSB 2, Ornas 2—
Die Haghe 2, 's-Gravenzandse SV 2Zw.
Wit '28 2, Zwaluwen 2—Quick Boys 2;
reserve 3e kl. C: Quick Boys 4—Kozakken
Boys 2, NSW 2—VVGZ 2. Excelsior P 2-
DÓTO 2. Capelle 2—SSS 2. Groote Lindt
2—TOGR 2.
Tenzij anders bepaald beginnen de wed
strijden dm 16.15 uur
AFDELING LEIDEN
1 A: AlphenSleutels, 4.15 u. M. Ber-
voets; Hazersw. B—T.A.V.V4.45 u. J.
v. d. Zwart; Oegstgeest—Alphia, 4 u. H.
Kamst; WoubruggeKagia. 4 u. M. Ba-
1B; A.R.C. 3-Lisser B 2, 4,30 u. J.
Imthorn; Katwijk 2—Leiden 2. 4 u. P.
Verboom; Rijnsb. B. 3Koudekerk 2,
H. v. d Laar; Noordwijk 3Quick
3.30 u. G. v. d. Heiden.
2 A: G.W.S. 2—Rijnsb. B. 4, 2.45 u.
d. Plas: Rouwkoop 2Ter Leede 3, 4 u.
G. Lanklaar; N.S.A. 1Leiden 3 4.15 u.
an Elten; V.W.S. 2—R.C.L. 3. 4 u. J
Lankhaar.
2 B: Koudekerk 3—Woubrugge 2. 2.45 u.
A. Keyzer; Katwijk 3—Noordwijk 4, 4 u.
Arie v. d. Oever weer
bij Quick Boys
Arie v. d. Oever, die enige tijd voor
Scheveningen-HS heeft gespeeld, heeft
gisteren van de KNVB toestemming ge
kregen weer voor Quick Boys uit te ko
men. Zoals bekend is, speelde v. d. Oever
reeds enkele vriendschappelijke wedstrij
den voor de blauw-witten. In de morgen
te spelen competitiewedstrijd tegen
's-Gravenzandse SV staat Arie als mid
denvoor opgesteld.
Jaarvergadering van
S. P. W.
De schaakclub Professorenwijk hield
haar jaarvergadering in het clubgebouw
tje „Het Profje" aan de Burggravenlaan.
De jaarverslagen van de secretaris en
de penningmeester werden goedgekeurd.
De aftredende bestuursleden Van Os en
V. d. Veen werden herkozen, terwijl de
Van Tol, die als wedstrijdleider
moest bedanken, werd opgevolgd door de
zer Vink.
Bij de prijsuitreiking werd de wissel-
prijs voor de onderlinge competitie voor
de tweede maal in successie toegekend
de heer De Vries. De heer Huussen
ontving een prijs voor de beste resulta
ten in de bondswedstrijden.
Na het besluit weder met twee tien
tallen uit te komen in de competitie van
de L.S.B., kwam het punt onderlinge
competitie aan de orde. Besloten werd
voor het a.s. speelseizoen het „systeem-
Keizer" in te voeren, hetwelk vele v
delen blijkt te hebben.
Z"1 ISTEREN VIERDE Valkenburg Oranjefeest. Een vieze motregen be-
dierf in de morgenuren de sfeer. De liefhebbers van de hengelsport
moesten al vroeg uit de veren en het zij tot hun eer gezegd: zij lieten geen
verstek gaan. Achtenveertig personen hadden zich vorige zaterdag reeds
opgegeven en slechts twee ontbraken er op het appèl. De vangst was ook
dit jaar gering en de weegschaal moest er noodzakelijk bij te pas komen.
De prijzen: 1 Van Puffelen; 2 G. Barnhoorn (was dit niet de jongste deel
nemer? 3 H. Botermans; 4 A. Schaap; 5 A. van Roon.
Op het plein voor de Chr. school ver
zamelden zich om negen uur de kinderen.
Onder leiding van het personeel werden
allen opgesteld voor de optocht Een paar
leuke versierde karretjes reden ook mee.
maar dit aantal was zeker veel te gering
F.en volgende keer zal dit onderdeel ster
ker gestimuleerd moeten worden. Bij het
Gemeentehuis verscheen burgemeester
Van der Have met zijn echtgenote op het
bordes en luisterden de kinderen naar de
volgende toespraak van dc eerste burger,
die voor het eerst al deze activiteiten in
zijn nieuwe gemeente meemaakt.
„Het is vandaag een heel andere dag
dan gisteren, want in de eerste nummers
van het programma staat de jeugd op de
voorgrond". Spr zei. te hopen, dat de
jeugd goed zou beseffen, waarom deze
dag iets bijzonders had. „We vieren feest
ter ere van ons Oranjehuis" Hij wekte
de jeugd op tot trouw en aanhankelijk
heid Hij bedankte namens dc kinderen
het bestuur van de Oranjevereniging en
besloot mot een driewerf „hoera' Aller
eerst voor de jubilerende Oranjevereni
ging; daarna voor ons eigen dorp en ten
slotte en dat moest extra luid gebeuren
voor ons Oranjehuis.
Nadat de burgemeester en zijn
vrouw met het bestuur van de Oranje
vereniging plaats genomen hadden
In de gereedstaande rijtuigen, werd
er een toeht door het dorp gemaakt.
Het weer was inmiddels veel minder
gum
•rilt s
1 hckoi
;n de
Kinderspelen
Na een traktatie in de school begonnen
de kinderspelen, die vooral van de zijde
van de ouders toch nog veel belangstel
ling trokken. Iedere jongen en ieder
meisje kon aan een spel deelnemen. Het
was dan ook geen kleinigheid, deze schare
van 250 kinderen bezig te houden. Om
twaalf precies waren de prijzen echter
verdeeld en had de jeugd zijn „Oranje-
dag" weer gehad.
De prijzen werden behaald door: jon
gens van 6 jaar. bal rapen: 1. Gerrit
Ooms; 2. Marlus van der Meij; 3. Henk
van Gessel; 4. Cor Schoneveld Jongens
van 7 jaar. blokjes rapen: 1. Niek Tijster
man; 2 Kees van Gruting; 3. Wiggert
Vierbergen; 4. Henk Oudshoorn. Meisjes
van 6 en 7 jaar, vlaggetje steken: 1. Ma
rianne van der Meij: 2. Alie de Vries; 3.
Leneke Zwaan; 4. Gcrda van der Meij.
Jongens van 8 jaar, zaklopen: 1. Paul
Zandbergen; 2 Jan van Duivenvoorde; 3.
Piet van 't Veer, 4. Theo Eijkenbroek.
Jongens van 9 jaar, zaklopen: 1. Henk
Slootweg; 2. Dick de Vries; 3. Bob Star;
4. Micky Challik. Meisjes van 8 jaar, bal
in korf: 1. Tilly Varkcvisser; 2. Sija de
Vries; 3. Cobie Star; 4 Hennle Hoekstra.
Meisjes van 9 jaar. bal in korf. 1. Alie
van der Meij: 2. Willy Royers; 3. Jannie
van Dijk; 4 Anneke de Wit. Jongens van
10 en 11 jaar. blokjes rapen (afvalspel): 1.
Koos van der Meij; 2. Adrie Korpershoek;
3. Frans van der Nagel; 4. Cock Rhijns-
Lurger. Meisjes van 10 en 11 jaar. was
ophangen: 1. Maria de Vos; 2. Gerda Post
mus; 3. Corrie van Duivenvoorde; 4. Nel-
leke Teljeur.
Wachten
Om half elf waren ook de spelen op het
Kerkplein begonnen. Bij het ringrijden
per fiets kwamen de prijzen aan Kees van
Dijk, Wolter Visscher, Leen Varkevisser,
Jeanne Imthorn en Jan van Leeuwen,
's Middags heeft het bestuur van de
Oranjevereniging op de hoek van de Lot-
systraat veel te lang moeten wachten op
enkele deelnemers, die per rijtuig zouden
meedoen aan het feest. Ook de juryleden,
drie personen uit de omliggende plaatsen,
die de versieringen moesten beoordelen,
te lang wachten. We hopen, dat
•olgend jaar anders zal zijn, te-
G. de Boer; Quick B. 6—Oegstgeest 2,
4.45 u. A. van Beelen; T.A.V.V. 2—A.R.C. 4.
4 u. W. Bösker.
3 A: Leiden 4—G.W.S. 3, 2.30 u. J. Fol-
kertsma; R.C.L. 4—Hazersw. B. 2. 2.45 u.
J. Makkes; S.V.O.W. 3—Lisser B. 3. 4.15
u. M. Fokker; Quick B. 7—Katwijk 4, 2.30
u. C. van Ooy.
3B- Alphia 2—N.S.A. 2. 2.30 u. J. Ver
sluis; A.R.C. 5Koudekerk 5, 2.30 u. J. P.
Versluis; Kagia 2Woubrugge 3, 4 u.
C. Ratering; Hazersw. B. 3Alphen 2,
2.45 u. W. van Went.
3 C: Lisser B 4—V.W.S. 3. 4 u. J Sjaar-
dema: Quick B 8—G.W.S 4. 2.30 u. A.
van Dorp; Ter Leede 4Katwijk 5, 4 u.
H. Fennes.
OVERZICHT
Twee van de tien clubs uit
de tweede klasse zullen aan het
eind van de competitie plaats moeten
maken voor de kampioenen van 3a
en 3b, aldus de Sportkroniek. Men
weet dus waar men aan toe is. De
eerste ronde wees op weinig krachts
verschil: drie van de vijf wedstrijden
eindigden in een gelijk spel. Alleen
Ter Leede en SSS boekten een over
winning.
Ter Leede kan morgen duidelijk maken
in welke richting hij koersen wil. De
Sassenheimers gaan op bezoek bij ARC
en dat belooft een spannend duel met niet
veel krachtsverschil te worden. Quick
Boys lijkt ons sterker dan 's-Gravenz. S.V.
Interessant is ook het treffen tussen SSS
en Zwaluwen. Terreinvoordeel is hier van
belang. HoogvlietExcelsior P en VVG 2
—RVVH konden wel eens een gelijkspel
opleveren.
Rijnsb. Boys (3A) is zo overweldigend
begonnen, dat we 't gepromoveerde Jodan
Boys uit Gouda geen schijn van kans dur
ven geven in Rijnsburg.
RCL had een zeer matige start. De
Leiderdorpers spelen uit tegen nieuwe
ling Excelsior M. dat heel wat mans is.
Oppassen dus voor een tweede misstap.
Ornas kan zich herstellen tegen Scheve-
ningen/HS en TSB—CSVD is vermoedelijk
voor de thuisclub.
In 1 A kan Koudekerk zijn tweede
overwinning behalen ten koste dit keer
van Bodegraven. Noordwijk begint tegen
Katwijk, dat reeds twee punten rijk is.
Dan is er de derby tussen Leiden en
VWS, waarvan de uitslag immer Jan en
alleman verbaast. GWS stevent ver
moedelijk op zijn tweede overwinning
af. Slachtoffer zou dan zijn RCV, dat
nog op 0 staat.
De afdeling Leiden gaat morgen be
ginnen. In 1 A spelen, zoals bekend is,
Alphen, Alphia, Hazersw. Boys, Kagia,
Oegstgeest, TAVV. Woubrugge en Sleu-
els. De kampioen promoveert naar de
.ierde klasse KNVB. Zal TAW dat di-
/erse keren tweede werd, nu de titel
grijpen?
Amerikaanse olie voor
Engeland
De News Chronicle meldt dat er te
Londen. New York en Washington on
derhandelingen gaande zijn voor de ope
ning van kredieten, die het Engeland mo
gelijk zullen maken voornamelijk tegen
betaling in ponden sterling olie in het
dollargebied te kopen bij wijze van voor-
irg tegen een sluiting van het Suez-
kanaal.
daar bleek, dat slechts drie rijtui
gen met bloemen opgetuigd waren. De
jury kende de eerste prijs toe aan J. van
der Nagel; de tweede aan L. Varkcvisser
de derde aan J. van Leeuwen. Voor
het ringsteken per rijtuig waren er maar
negen deelnemers. Zou dit punt van het
programma een volgend jaar werkelijk
en vervallen? Laten zij, die dit tra-
nele programma-onderdeel willen
handhaven, ervoor zorgen, dat het aantal
deelnemers weer dicht bij de twintig zit,
anders moet het bestuur van de Oranje
vereniging uitzien naar een andere vul
ling van het middagprogramma.
Bij het ringsteken hadden de volgende
dames het meeste succes: 1. Wil van der
Plas. die met de heer L. Varkevisser reed;
2 mevr. Schalkers-Van Dijk, die de heer
Joh. Bouman als stuurman had; 3. Annie
van Leeuwen, die bij haar broer ln het
Stoelendans
Het nummer stoelendans bleek ook nu
weer veel aantrekkingskracht te hebben;
de groep van de dames moest zelfs in
tweeën gesplitst worden. De uitslag was:
1. Truus van der Meij; 2. mevr. Imthom-
Rhijnsburger; 3. Gerda de Boer; 4. Maai
ke Visscher; 5. Jeanne van der Meij. Bij
de heren waren de gelukkigen: Joh. van
der Nagel, W. van Duivenbode, P. Ouwer-
sloot, C. Bol Jaczn. en L. Noort. Het weer
was veel zachter geworden en onder de
vrolijke marsen van Valkenburgs Harmo
nie viel het ons ook nu weer op, dat er
zoveel volk op de been was.
In de avonduren hield een opdrachten-
spel veel jongelui bezig. Wethouder
Ouwersloot wist hierbij de eerste prijs in
dc wacht te slepen. De marinekapel zorg
de voor de muzikale opluistering. Na het
spelen van het Wilhelmus verliet de ka
pel de tent en keerde een stroom van
feestgangers huiswaarts. Valkenburg kan
op een paar zeer gezellige dagen terug-
Trouwe muzikant
Een der leden van Valkenburgs Harmo-
rie, die zich gisteren ook danig geweerd
heeft, is de heer H. de Wit. Het is wel leuk
te vermelden, dat het gisteren juist 25 Jaar
geleden was, dat hij zich als lid van de
Harmonie liet inschrijven. Het bestuur
van de Oranjevereniging bood hem in dè
muziektent bij monde van de heer Th. van
den Berg een klein geschenk aan.
Collecte
Evenals vorig Jaar zullen ook dit jaar
weer het fonds „Draagt elkanders lasten"
en de sanatoria Sonnevanek en Zonne
gloren een beroep doen op onze offer-
aardigheid. De collecte zal morgen
morden gehouden.
Opbrengst collecte
De collecte voor de kankerbestrijding
hteft f 161,40 opgebracht; dit is ongeveer
en cent per inwoner.
Jubileum
De heer C. van der Meij hoopt morgen
de dag te herdenken, waarop hij 25 jaar
geleden In ddenst trad van 't automobiel
bedrijf van de heer S. M. Poot. De Jubi-
heeft de wens te kennen gegeven, dit
feit slechts in intieme kring te vieren.
