slaap
De dijk is dicht, leve
de nieuwe polder
Zuid-Afrika verandert zijn
eisen voor immigratie
Jan Schoffel hanteerde
precisieapparaat
Lemsteraak voor Kroonprinses
reeds in mei gereed
Oorlogsgravenstichting werd
tien jaar geleden opgericht
Twee dansende mannetjes
(Van onze speciale verslaggever)
n !T"\E DIJK ging dicht en de Koningin aanschouwde het. Een polder, een
i- \U provinciedeel in wording werd gistermiddag om acht minuten over
'één aan Haar Koninkrijk gehecht. Reden genoeg dus tot juichenHet wach-
e ten is nog maar op het ogenblik, dat 's werelds grootste polder de kop
jboueu water wil steken. Om het daar zo snel mogelijk heen te geleiden, trad
n koningin Juliana enige uren later handelend op in het gemaal „Wortman"
te Lelystad. H.M. haalde daartoe de handle van een gecopieerde scheeps-
itelegraaf over. De gevolgen waren groot. Een bel rinkelde, lampjes floep-
Iten op rood en moeizaam, slepend haast, zetten de machtige machines van
J de drie hoofdgemalen rondom de thans gesloten ringdijk zich in beweging
1 Zo werden de eerste kubieke meters afgedankt IJsselmeerwater Oostelijk
Flevoland, 54.000 hectare groot, uitgedreven. Anderhalf miljard kubieke
'meter water moet nog volgen.
water binnen de
timeter gezakt: i
zal het nog dure
ingdyk al met c
l valt.
an-1 De dijk zelfruim 90 strekkende kilo-
meters lang, liet zich willig en volgent
eld, plan sluiten. Grijpkraan KS-6, die de slui
ting verrichtte, had de spec'e voor de
ferjkeileemdam maar voor het opscheppen.
erd wilde water van de ochtenduren was
dit\ueggeëbd en het vleugje stroming dat
co. i bleef staan, nauwelijks merkbaar vooi
j,ej cog, deed geen kwaad. Kraandrijver
Schoffel, op de bok, had de zaak i
jjuoor het neerkwakken. Maar hij deed
meer. Hij deed alsof hem deze morgen een
precisieapparaat in handen was gegeven,
in plaats van een grof werktuig. Jan
Schoffel dreef de spanning ten top met
zijn grijpmanoeuvres. Telkens als men
meende, dat hij de beslissende greep zou
doen om het vonnis te voltrekken en de
dijk met leem dicht te lijmen, kwam er
nog een greep met de grijper achterna.
En zolang er bruin modderwater bij
rd j iedere nieuwe worp uit het gat opspoot,
I wisten we dat het zover nog niet was. Op
de rond de opening samenklonterende
en invasievloot van volgboten en bootjes
peen schip zonder wimpel hield
de adem in. maar Schoffel schoffelde
voort en wachtte zijn tijd af. Die kwam
°8 om acht minuten over één. Met die laat-
an ste schep leem spoot er geen modder meer
jd omhoog. Even viel er een stilte over het
water, daarna joelden scheepsfluiten de
vreugde van de honderden opvarenden
uit: de dijk was dicht.
De handreiking
I dijk op elkaar toe. Zij reikten elkander de
hand op de dijk, die gesloten was. Gapend
J hing de geopende muil van de grijper
boven de hoofden van deze twee kleine
mensjes op de grote dijk. Het was
schoon, een goed gezicht. Zo ontmoetten
j soldaten van geallieerde legers elkaar ook
op het veelomstreden vijandelijk gebied,
i Dit hier was de handreiking van het dijk-
leger en de overwonnen vijand is het wa-
ter, dat tot staan werd gebracht.
„Wie zijn die mannetjes daar", wilde
ook de Koningin, die van de Piet Hein
op de salonboot Van Hasselt was c
gestapt, weten. Een speciale koerier
kwam haar het antwoord brengen. De
twee mensjes, die daar in de diepte
van de pas aaneengesmede dijk dans
ten, waren Piet Dekker jr. en Jan
Hushart. Twee uitgelaten uitvoerders.
Piet was op de zuidelijke dijkarm be
gonnen en Jan op de noordelijke, zo
dat ze elkaar niet konden mislopen.
De ontmoeting tussen deze twee man
nen zal de toeschouwer bijblijven als
het klassieke beeld van deze grote
dijkdichting, misschien als kijkspel
minder dramatisch dan de sluiting van
het gat bij Ouwerkerk destijds, maar
wel zo feestelijk.
Die twee daar op de prille dam, die
nog wankel onder de voeten voelde, ver
tegenwoordigden er de tweeduizend pol
derjongens, die ruim 50 miljoen kubieke
meter zand en klei verzetten met hun drij
vend circus van slepers, baggermolens,
kranen en perszuigers. Werkend Neder
land verrichtte weer iets groots, zeggen
we dan. Daarom ook speelde een meeva
rend muziekkorps het Wilhelmus, daarom
was de Koningin er en daarom werd zij
vergezeld door minister-president dr.
Drees en minister Algera van Verkeer en
Waterstaat.
De lUst om het schilderij „het polder
landschap Oostcljjk-Flevoland" is met het
sluiten van de ringdijk gelegd, maar het
schilderij zelf moet nog uit de verf komen.
Een arbeid die niet onderschat mag wor-
De heer J. F. R. v. d. Wall, hoofd
ingenieur-directeur der Zuiderzeewer
ken, sprekende in het gemaal „Wort
man" wilde het niet te bont maken en
hulde zich daar op het spreekgestoelte in
bescheidenheid.
Het maken van een Zuiderzeepolder is
een werk van grote omvang. Het staat
echter technisch niet op het hoge peil
van werken als de Afsluitdijk en de toe
komstige Delta-werken. De risico's, ver
bonden aan het maken van de omringdijk
zijn belangrijk kleiner. Het is immers een
der voordelen van het plan-Lely, dat de
dijk gemaakt kan worden achter een af
sluitdijk, vrij van getijstromen en vrij van
zeer hoge stormvloedstanden. Toch moet
men deze arbeid niet te laag aanslaan ook.
Met beide handen stelde konin
gin Juliana gisteren het gemaal
Wortman in werking bij Lely
stad, dat met de gemalen Colijn
bij Ketelhaven en Lovink bij
Harderwijk de 54.000 hectare
grote polder Oostelijk Flevoland
zal leegmalen. Achter de Konin
gin minister Algefa.
Het zegt iets, 94 km dijk in luttele jaren
uit het water op te trekken, daarin slui
zen en gemalen te bouwen en te zorgen
dat alles nagenoeg gelijktijdig gereed is.
Een geheel
Straks zal Oostelijk Flevoland met
de Markerwaard (die met z'n 56.000
ha nóg groter wordt dan O.-Flevo
land) en met Zuidelijk-Flevoland als
het ware één geheel vormen. Een
reusachtig poldergebied ter grootte
van ongeveer 150.000 ha, groter dan
onze kleinste provincie zal ontstaan.
Enerzijds zal het dan begrensd wor
den door het dichtbevolkte Holland
en anderzijds door het wat anders ge
oriënteerde Utrecht en de Veluwe.
Dit gebied voor wonenen werken
geschikt te maken, het in te richten
met wegen en kanalen, met boerde
rijen en dorpen, is een taak waar
voor geen precedent bestaat, al heb
ben natuurlijk de Wieringermeer en
de Noordoostpolder het nodige te
verstaan gegeven.
De omringdijk met de werken zal on
geveer 175 miljoen kosten, terwijl voor
het Inrichten van de polder nog een netto
bedrag van ongeveer 580 miljoen gemoeid
is. De nieuwe grond, klaar voor het werk
van de landbouwer kost Nederland dus,
geheel ingericht met alle behuizingen,
maar zonder rente, straks f 14.000 per ha.
Naar de mening van de heer v. d. Wall
toch niet te duur betaald. Langzaam
zal men nu het nieuwe land beginnende
langs de kusten van Gelderland en O'
ijssel zien droogvallen om tenslotte
Lelystad toe te reiken.
Dat er ook met tegenslagen gerekend
moet worden, viel ons gistermiddag al op.
Want het gemaal „Wortman" kon slechts
aan een derde van zijn capaciteit komi
Het werk heeft hier namelijk in de winl
nogal gestagneerd. Maar dat is slechts e
kwestie van weken en dan is ook hierin
Aan het slot van deze middag reikte
minister Algera een aantal onderscheidin
gen uit aan hoge en lage dijkwerkers. De
hoogste kreeg ir. F. J. B. G. Geers uit
Den Haag. Deze hoofdingenieur-direc
bij de Zuiderzeewerken werd benoemd
tot ridder in de orde van de Nederland;
Leeuw en de laatste op de benoemingslijst
was de 68-jarige bakschipper Tie
Weerstand uit Urk, die de bro
Oranje-Nassaumedaille kreeg. De Urker
bakschipper overhandigde daarvoor i
plaats minister-president Drees een
dijk-dichtsel van eigen hand. Waarna dag
en dijk als gesloten werden beschouwd.
Nederlands kansen
in Mexico
Op de Utrechtse jaarbeurs deelde de
heer G. M. Kruissink, directeur van de
Nederlandse kamer van koophandel in
Mexico, mede, dat Nederlands uitvoer
naar Mexico in 1954 20 miljoen bedroeg,
in 1955 23 min. en in de eerste helft van
1956 13'/£ min. Vooral kapitaalsgoederen
en chemische produkten stegen, terwijl
kaas enigszins is gedaald. De Nederlandse
zakenman heeft nog te weining belang
stelling voor Mexico met zijn 30 min. in
woners. wier aantal jaarlijks 3V« toeneemt,
terwijl het levenspeil stijgt o.m. door uit
breiding van het industriële apparaat. Ka
pitaalsgoederen kunnen afgezet worden
voor industrialisatie, mechanisatie van d
landbouw en verbetering van het verkeei
Kort geleden heeft Van Berkel een show
room en servicekantoor in Mexico-Gity
geopend en Grasso zal 1 oktober een ver-
koop- en installatiekantoor beginnen. Phi
lips. K.L.M. en Organon zijn in Mexico ge
vestigd en de Ver. Machinefabrieken en
Chemische Fabriek Naarden hebben daar
kantoren.
Veertien maanden ge-
eist tegen grafschender
De officier van justitie te Groningen
heeft veertien maanden gevangenisstraf
geëist tegen de 26-jarige F. E. uit Stads
kanaal, die zich verscheidene malen zou
hebben schuldig gemaakt aan grafschen-
Verdachte was werkloos, ging handelen
in oude metalen en zocht zijn handelswaar
op de begraafplaatsen van Wildervank,
Nieuwe Pekela, Kielwindermeer en Veen-
dam. Hij heeft voor vijfduizend gulden
schade aangericht, terwijl het metaal hem
honderdzeventig gulden opleverde.
Zaak-Anneke Beekman
Belgen voelen weinig
voor uitlevering
De officier van justitie van de Kamer
van Inbeschuldigingstelling van het hof
van beroep te Luik, die de zaak tegen
mevrouw G. LangendijkVan Moorst be
handelde. heeft zich verzet tegen het ver
zoek van de Nederlandse regering iot
haar uitlevering.
Evenals de beide advocaten meende hij.
dat voor het delict wat betreft de Belgi
sche wetgeving verjaring kan worden
ingeroepen. Hij gaf echter toe, dat de fei
ten die mevrouw Langendijk ten laste
worden gelegd, zijn opgenomen in de Bel
gisch-Nederlandse verdragen over uitle
vering en de Belgische wet.
Het gemotiveerde advies van de kamer,
dat met gesloten deuren zal worden ge
nomen, zal aan de minister van justitie
worden overhandigd, die vervolgens over
het al dan niet uitwijzen zal beslissen.
Mevrouw LangendijkVan Moorst is
•egens het verborgen houden van het
Joodse pleegkind Anneke Beekman in
Nederland tot gevangenisstraf veroor-
ld, maar naar België gevlucht.
VRIJDAG 14 SEPTEMBER 1956
Mooi schip dat echter eenvoudig
zal worden ingericht
(Van een onzer redacteuren)
DE LEMSTERAAK „De Groene Draeck", het toegezegde cadeau van het
Nederlandse volk aan prinses Beatrix bij haar achttiende verjaardag
zal in mei klaar zijn en aan de kroonprinses worden overgedragen. Over
enkele maanden wordt de kiel van het jacht gelegd, maar met de voor
bereidende werkzaamheden zijn de bouwers, de N.V. Amsterdamsche
scheepswerf G. de Vries Lentsch Jr. al zover gevorderd, dat na de kielleg
ging het jacht als een blokkendoos in elkaar wordt gezet, aldus drukte de
heer Ernst Crone, voorzitter van het comité „Varend Nederland" zich uit,
tijdens een persconferentie, waarop ook enkele tekeningen werden ge
toond.
Over het geschenk zijn destijds al uit
voerige mededelingen gedaan. Een Lem
steraak is van oorsprong een vissersvaar
tuig van sierlijke lijn. Het heeft weinig
diepgang en daardoor kan het door bijna
alle Nederlandse waterwegen varen.
Op verzoek van de prinses wordt de
inrichting eenvoudig. Zij wil het nl. alleen
gebruiken om met vriendinnen de water
sport tè beoefenen. Er komen geen aparte
éénpersoonshutten, maar een hut voor
vier dames met drie vaste kooien, twee
hangkasten, vaste wastafel en klapkooi.
grenzende aan een toiletruimte. w<
een scheepscloset, douche en vaste
tafel, en. aan de overzijde een tweeper
soonshut met twee vaste kooien, vaste
wastafel en hangkast. Het kombuis zal
worden uitgerust met een butagas w;
Gesprek met secretaris Boekooi
Inspanningmensen en kennis
zijn noodzakelijk
(Van onze sociale redacteur.)
ZUID-AFRIKA ZIET IN, dat het zijn eisen voor immigratie moet wijzigen.
Tot dusver hechtte het uitsluitend waarde aan vakmanschap. Nu gaan
hoe langer hoe meer stemmen op, vooral te Ietten op karaktereigenschap
pen en op de mogelijkheid, dat de toekojnstige immigrant zich bij het Zuid-
afrikaanse volk zal aansluiten. Daardoor kunnen ook veel mensen worden
geplaatst, die uit hoofde van de formele normen niet in aanmerking zouden
komen, maar die in de praktijk toch goed bleken te kunnen slagen.
Dit vertelde de heer A. Boekooi secre
taris van de Christelijke Immigratiever
eniging in Zuid-Afrika, die momenteel
verlof iri Nederland doorbrengt, doch
mede op verzoek van de Zuidafrikaanse
legatie en de Christelijke Emigratie-Cen
trale zich bezig houdt met het geven van
voorlichting over de emigratie naar Zuid-
Afrika.
de heer Boekooi zelf als een
„emigratiegeval" kunnen zien.
onderwijsman, heeft in het verzet
gestaan, was later secretaris van prins
Bernhard, werd vervolgens bij de oprich
ting van het N.O.I.B. secretaris van deze
onderwijsinstelling, waaraan hij ook eco
nomie doceerde, doch besloot, toen zijn
oudste zoon emigreerde, dan liever het
gehele gezin over te plaatsen naar Zuid-
Afrika. Daar maakte hij, net als vele emi
granten, moeilijke jaren mee. Maar thans
heeft hij een behoorlijke positie als ver
koopsleider van een grote zaak in elek
triciteitsmateriaal en muziekinstrumenten.
Ook zijn vier oudste zoons de jongste
is daar nog niet aan toe vonden een
goede plaats. Eén als kunstredacteur van
Vaderland", waar hij zich als 16-
jarige aanbood, doch alleen een plaatsje
kon krijgen als loopjongen op een „sa
laris" van 1.- per week.
Men
Intellectuelen
VESTIGEN zich de laatste tjjd trou-
■eel Nederlandse intellectuelen in
Zuid-Afrika, Ingenieurs, chemici e.d. Ook
MTS-ers zjjn er zeer welkom. Dat is in dit
land. dat de laatste tjjd zijn industriële
mogclUkheden hoe langer hoe meer gaat
ontplooien, begrijpelijk.
Men steekt er bijv. 42 miljoen pond in
een bedrijf om benzine uit steenkool te
winnen, Kleine plaatsen, in de omgeving
waarvan bijv. goud en uranium gevonden
wordt, groeien in korte tijd uit van 500
70.000 inwoners. Zoiets vraagt inspan-
Hoe vakbekwamer, hoe meer kansen.
En bij de kennis hoort ook de kennis van
Engels, althans de basis daarvoor. Zuid-
Afrika is tegenwoordig bewust tweetalig.
Wie vooruit wil komen kan niet volstaan
met Zuidafrikaans (Nederlands), maar
moet ook Engels kennen. Omgekeerd
geldt hetzelfde. Zelfs hogere Engelse
functionarissen kunnen struikelen, als ze
niet bereid zijn Afrikaans te leren. Daar
door ook verdwijnt het overheersend
Engels-voelen in bepaalde kringen, die
tot voor kort Engeland nog als het „home-
country" beschouwden. De jongeren leren
op school ook Afrikaans en gaan zich echt
„Afrikaander" voelen.
was van een dergelijk vraagstuk, doch
dat dit ontstaan is door de industrialisatie,
toen duizenden Bantoes in de mijnen en
fabrieken kwamen werken) hun maat
schappelijke plaats te ontzeggen. Dr. Malan
heeft het zo gezegd: het gaat er om, de
naturellen met behoud van hun eigen
nationaliteit tot het Christendom te bren
gen en ontwikkeling te geven. Alles
wordt er dan ook op gericht, het aantal
intellectuelen onder hen uit te breiden.
Eigen stempel
Apartheid
NATUURLIJK kwam ook de Zuid
afrikaanse „apartheidspolitiek"
ter sprake. Daarover heerst veel on
begrip en misverstand, meende de
heer Boekooi.
Het gaat er niet om, de naturellen (men
moet goed bedenken, dat die later in
Zuid-Afrika kwamen dan de blanken en
dat de eerste ontmoeting pas plaats had
150 jaar na de vestiging aan en 800 km.
van de Kaap en ook, dat er in de tijd
van de boerenrepublieken geen sprake
tfezonaC
bieden geven, die in een hoeflj;
om de .blanke" gebieden heen liggen. In
de laatste zullen zij als gasten kunnen
komen. Maar hun eigen gebieden, waar
voor de beste landbouwgebieden zijn uit
gezocht en voor 100 miljoen pond aan
gekocht, zullen hun eigen stempel dra-
Waar het om gaat,, is, dat men in Zuid-
Afrika als waarschuwend voorbeeld ziet
naar zuid-Amerika, waar Spanjaarden en
Portugezen zich-met de autochtone be
volking vermengden. Bovendien is hier
het verschil van de blanken met de natu
rellen veel groter dan daar, zodat een
vermenging niet mogelijk is.
Het is voor een Europeaan heel ge
vaarlijk, zich op grond van een bezoek
van een maand of drie over dit onderwerp
gezaghebbend uit te laten. Daarvoor moet
men er wonen en dan zich nog heel
goed van allerlei op de hoogte stellen.
En dan is onze ervaring, aldus de
heer Boekooi, dat een Nederlander,
die zich bij de bevolking weet aan
te passen, ziclj. na een aantal jaren
zo thuis voelt, dat hij, bij een be
zoek hier al spoedig bemerkt, dat
zij in een andere richting zijn ge-
watergeiser en een bordenrek, met een
elektrische koelkast van ca. 65 liter in
houd en een driepits Butagas-kooktoestel.
Ook wordt een schippersverblijf inge
richt voor een bemanning van twee man,
die steeds aan boord zal zijn voor het
zware werk, bijv. het ophalen van de
zwaarden en voor de bediening van de
zeilen.
Een droom99
Van het ogenblik af, dat haar het jacht
werd toegezegd toonde onze kroonprinses
zich zeer enthousiast. De heer Crone, die
tot de vier Nederlanders behoorde, die
op het paleis Soestdfjk de mededeling van
het geschenk deden, vertelde, dat prinses
Beatrix van vreugde in haar handen
klapte en uitriep: „*t Is een droom, 't Is
een droom."
De hoofdafmetingen van het jacht zijn:
lengte over alles 15 meter, lengte over
de waterlijn 14 meter, breedte 4.40 meter,
holte 1.90 meter, diepgang max. 1 meter.
Het zeiloppervlak is: grootzeil 71 m2, fok
30 m2 en kluiver 27 m2.
Het is altijd de bedoeling geweest van
het comité „Varend Nederland", dat het
jacht een geschenk zou worden van het
gehele Nederlandse volk. Dank zfj de be
reidwilligheid van een klein aantal voor
aanstaande Nederlanders, die zich garant
stelden voor de kosten, kon reeds in
augustus de opdracht tot dc bouw van
het jacht worden gegeven. Maar het co
mité doet nu een beroep op alle Neder
landers om door het storten van een bij
drage het schip tot een waarlijk natio
naal geschenk te maken.
Bijdragen kunnen worden gestort op
postgiro no. 1818, Amsterdam, ten name
van het Comité of op rekening van het
comité bij de Nederlandsche Handel Maat
schappij te Amsterdam. Vermelding van
volledige naam en van adres verdient
aanbeveling, omdat de bedoeling voorzit
de prinses met het jacht een register met
namen der schenkers aan te bieden.
Ook giften in natura zijn welkom. Het
verdient dan echter aanbeveling eerst
contact op te nemen met het comité,
•van het secretariaat is gevestigd:
Soetensteeg 46 te Rotterdam.
Protestantse school op Aruba
Te „Mon Plalsier" op Aruba is een nieu
we protestantse school geopend in tegen
woordigheid van de gezaghebber mr. L.
C. Kwarts, gedeputeerde en de president
directeur van de Lago. Mevrouw Kwarts-
Spruyt onthulde een gedenkplaat.
(Advertentie)
Welterusten
Kunt U niet slapen door rheumatlek,
spit, ischias, hoofd- en zenuwpijnen,
neemt dan geregeld Togal. Togal ver
drijft snel en afdoende die pijnen en
U sflaapt weer rustig de gehele nacht
door. Togal baat waar andere midde
len falen. Togal zuivert door de nieren
en is onschadelijk voor hart en maag
Bij apoth. en drog. f 0.95, f 2.40 en f 8.88
groeid als het Nederlandse volk, en
dat zij, als ze teruggaan naar Zuid-
Afrika, dit voelen als een naar huis
gaan.
Gistermiddag om acht minuten over één stortte een drijvende kraan
een grote „hap" keileem in het laatste gat. Daarna stapten uitvoerder
Piet Dekker en zijn collega Jan Hushart van beide zijden van de dijk
op elkaar toe en drukten elkander, zonder veel woorden, de hand.
De dijk was gesloten, het enorme werk op sobere wijze bezegeld.
Toch is het zo
IN 2000 JAAR NIET GEWERKT
737) Ook in onze streken heeft h«
lang als eervol gegolden, wanneer me
niet behoefde te werken. Dat wil zei
gen, iemand die niet werkte stond allee
maar in hoog aanzien, indien h(j gi
fortuneerd was. Een arme rekel, die ni.
werkte maar liever over het wel en we
van de wereld in de zon lag te mümerei
werd voor een luie kerel uitgeki
een ieder begrijpt alleen al
lemen van deze naam, dat
klaring daarvan in ChinB
China kende tot voor kort
dlieht ook thans nop) een
en, waarvan werkelijk kan
ed. dat zij. noch hui
ming krachtdadig onderdrukken en
overgaan tot de. orde van de dag. Dan
worden we al direct geconfronteerd met
het naakte feit, dat een geslacht waarvan
geen der voorouders in 500 jaar heeft
gewerkt, ongeveer 15 generalies luiaards
en dagdieven heeft opgeleverd. (De ver
maar vergeleken met het geslacht, dal
wy op het oog hebben, zjjn die aristo
craten pas aankomende O.W.'crs. Want
de nakomelingen van Tsj'ioe hebben in
ruim 2000 jaar niet gewerkt!
Wie Tsj
:uller
traks o
(Nadruk verboden)
Erevelden in vele landen
Nabestaanden waren in
Den Haag bijeen
T
WAALFHONDERD nabestaanden
na 9 mei 1940 gevallen Ne
derlanders, hebben gistermiddag ii
de Dierentuin te Den Haag het be
stuur van de Oorlogsgravenstichting,
die tien jaar geleden werd opgericht,
begroet als blijk van verbondenheid
en waardering. Op initiatief van wij
len reserve luitenant-kolonel dr. A.
van Anrooy, ving de stichting in 1946
haar werkzaamheden aan: de aanleg,
inrichting, instandhouding, verfraai
ing en verzorging der graven van de
in de oorlogsjaren gesneuvelde of
door de vijand omgebrachte Neder
landers, zowel militairen als burgers.
Op bescheiden schaal begonnen, heeft
de Oorlogsgravenstichting in die tien ja-
haar taak allengs in versneld tempo
uitbreiden en strekten haar zorgen
uit tot zo goed als alle Nederlandse
oorlogsgraven, waar ter wereld die zich
ook bevinden. Vele duizenden, die voor
hun land het hoogste offer brachten en
graven vaak verspreid en niet zel
den in een zeer verwaarloosde toestand
werden aangetroffen, zijn thans samen
gebracht op erevelden, die door de stich-
werden aangelegd in Nederland
(Loenen en de Grebbeberg). West-Duits-
land (zeven velden met 5000 Nederlandse
oorlogsgraven), Engeland en Noord-Ier-
land (500 oorlogsgraven). Indonesië (22
erevelden met ruim 35.000 slachtoffers),
Thailand en Birma (2900 slachtoffers van
de Birma-spoorweg), Hongkong, Australië
a Ceylon.
Nog niet alle in Europa verspreid lig
gende oorlogsgraven zijn samengebracht
op erevelden, doch tegen het einde van
het volgend jaar zal de stichting dat deel
van haar taak, de aanleg en inrichting
van het Nederlandse oorlogsgraf, hebben
vervuld. In Frankrijk (te Senlis bij Parijs)
is een ereveld in aanleg en maatregelen
voor velden in Oostenrijk, België en de
Skandinavische landen zijn in voorberei
ding.
Bij het tienjarig bestaan van de stich
ting is een smalfilm samengesteld over
haar werk en de verschillende erevelden
in Nederland, Engeland, Duitsland en
Indonesië. Voor een aantal genodigden
ging deze kleurenfilm gistermiddag in
première in hotel Wittebrug te Den Haag.
Dat gebeurde na een ontvangst van het
bestuur, die werd bijgewoond door vele
autoriteiten uit binnen- en buitenland.
In de Dierentuin waren de nabestaan
den in de gelegenheid met elkaar kennis
maken en inlichtingen in te winnen
de plaats en toestand der oorlogs
graven. Een aantal maquettes van ere-
elden in Indonesië stond opgesteld en
oto's waren te bezichtigen. Namens de
nabestaanden dankte de generaal b.d. jhr.
W. Roëll te Den Haag. de raad van be
stuur voor het verrichte werk. De pre-
idente, mevrouw H. G. van Anrooy—de
Kempenaer, noemde de bijeenkomst een
demonstratie van verbondenheid Na haar
ipraak werden enige ogenblikken stilte
betracht. De bijeenkomst werd besloten
het zingen van het Wilhelmus.
