Ilicuiue £riiksrl)c (Courant
Over 3 weken een
konvooi |j|
als proef
Poging De Gaay Fortman
in beslissend stadium
Egypte laat de loodsen
vrijuit vertrekken
Koningin bij historisch
moment van dijk sluiting
Rem op de prijzen nodig
voor Europa s welvaart
DONDERDAG 13 SEPTEMBER 1956
BUREAUS: Steenstraat 37.
ABONNEMENTEN: 7.— per kwartaal;
2.35 per maand: 0.55 per week.
Postrekening 58933
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Familieberichten 0.18 per millimetet
Directie. Redactie. Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 31441.
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-red.: W. J. ENSERINK
CHRISTEL1JK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantvastlcfi Is fftclltvca
mya bert ia tcgljenspoct
Zevenendertigste jaargang No 10754
Politiehonden zijn
niet te verleiden
ZIE PAGINA 5
Frans-Brits plan voor internationalisatie
De Britse socialisten protesteren heftig tegen het gebruik van geweld
in de kwestie rond het Suezkanaal. Voor het begin van de vergadering
van het Lagerhuis demonstreerde gisteren een menigte van 5000 per
sonen in Londen tegen de houding van de regering Eden.
(Van onze parlementaire redacteur)
Hedenochtend heeft de heer A. B.
Tilanus aan de kabinetsinformateur mede
gedeeld niet bereid te zijn de portefeuille
van Maatschappelijk Werk op zich
nemen. De heer Tilanus zeidc deze besli;
sing geheel zelfstandig te hebben geno
men. Zijn C.H.-partygenoten hebben hem
vrygelaten.
I Wel heeft hij van de heer Staf v«
men, om welke reden deze niet in
kabinet zitting wilde nemen.
Clay nog beeld
van rassenstrijd
Engeland volgt het
slechte voorbeeld
I Slechts twee negerleerlingen en het on
derwijzend personeel bevolkten gisteren
het drie verdiepingen hoge schoolgebouw
van Clay in de Amerikaanse staat Ken
tuckyDe zeshonderd blanke leerlingen
bleven weg.
De twee negertjes, een 10-jarige jongen
en een 8-jarig meisje, broertje en zusje,
Iwprden door de commandant van de na
tionale garde naar school gebracht en
door een politieauto weer afgehaald.
e burgemeester van Clay vertelde aan
jers, dat de negerkinderen maar „tij-
deiyk" op school waren: „Ze zyn er door
de soldaten geplaatst." Hij voegde eraan
toe: „wy willen niet, dat de rassen zich
rmengen. Ze zullen de soldaten hier
it eeuwig legeren en we zullen probe-
de school blank te houden
n een textielfabriek te Nottingham in
Engeland zijn de gekleurde meisjes ge
scheiden van de blanke arbeidsters,
dat een aantal blanke meisjes
tegen had zij aan zij met gekleurde
beidsters uit Afrika en van Jamaica te
werken. Zy dreigden het werk neer te
:n. In de fabriek werken ruim hón
derd blanke en twaalf gekleurde arbeid-
Daarna heeft de informateur de staats
secretaris van marine de heer Moorman
ontvangen. Hem is geen portefeuille aan-
geooden. Wel is de heer Moorman advies
gevraagd over de bezetting van het depar
tement van Oorlog en Marine.
In de loop van de dag was ook het ant
woord te verwachten van de tweede voor
zitter van het C.N.V., de heer Van Mas-
trigt, die gepolst is voor Sociale Zaken.
Gisteren was het een belangrijke dag xerwyl de twee premiers hun planm
voor informateur De Gaay Fortman. Toen Iwereldkundig maakten, lieten meer dai
heeft hij nl. de bereidverklaring gekregen 400 buitenlandse loodsen, ingenieurs ei
HET PLAN van Engeland, Frankrijk en Amerika om een vereniging
van gebruikers van het Suezkanaal in het leven te roepen, is van
officiële Egyptische zijde een provocatie genoemd, die een oorlog tegen
Egypte tot gevolg zal hebben. De Amerikaanse deelneming aan dit plan
kan de Suezkanaal-crisis zelfs veranderen in een derde wereldoorlog, zo
werd in Kairo gezegd.
Premier Eden heeft gisteren in
een zeer bewogen zitting van het
Lagerhuis het nieuwe westelijke
plan onthuld, terwijl hij werd toege
juicht door de conservatieven en
heftig aangevallen door de oppositie.
Het initiatief van de westelijke Gro
te Drie bedoelt een vereniging in het
leven te roepen, die de rechten van
de gebruikers van het kanaal zal
waarborgen. Het voorgestelde or
gaan zal loodsen in dienst nemen,
het verkeer op het kanaal regelen, de
vrachttarieven vaststellen, de gelden
innen en de inkomsten delen met
Egypte.
Evenals de Franse premier Mollet, die
de nieuwe stappen van het Westen giste
ren voor de radio en televisie aankondig
de. deelde Eden in het Lagerhuis mee
dat Engeland en Frankrijk de Verenigde
Naties van de kwestie op de hoogte heb
ben gesteld. Het is evenwel niet de be
doeling. dat de Veiligheidsraad vai
volkenorganisatie het conflict onmiddel
lijk zal behandelen.
Uittocht technici
de heren Van Campen (Fin:
Witte (Wederopbouw) en Luns (Buiten
Iandse zaken) om een ministerszetel t«
accepteren.
Het is duidelijk dat de informatiê-
poging van prof. De Gaay Fortman in eei
beslissend stadium is gekomen. Voor
Landbouw is prof. Horring, directeur v:
het landbouw economisch instituut ge
polst, die het aanbod in zeer ernstige over
weging heeft genomen. De contouren van
het kabinet worden langzamerhand duide
lijk. Nu prof. v. d. Grinten belast zal wor
den met justitie, is het zoeken naar een
neutrale figuur op Oorlog en marine en op
Verkeer en waterstaat. Binnenlandse
aken is in dit geval bestemd voor een
K.V.P.-minister.
chnici in Egypte dat is ongeveer 90
procent weten, dat -y morgen te mid
dernacht het werk zullen neerleggen. Zy
zyn van plan het land te verlaten en zul
len vermoedelyk in dienst treden van het
door Frankryk en Engeland voorgestelde
orgaan.
Hoewel vrywel zeker is dat door dit
vertrek het verkeer op het kanaal be-
langryk zal stagneren, legt Egypte het
vertrek van de loodsen niets in de weg
en wordt hun zonder uitstel uitreisvisa
verleend.
De directeur van de Egyptische beheers-
autoriteit heeft verklaard, dat het werk
bij het kanaal desondanks normaal zal
Vannacht telefoneerde onze corres-
VANMIDDAG is de negentig kilometer lange dijk rondom Oostelijk Fle
voland, met een oppervlakte van 54.000 hectare vruchtbare grond,
gesloten. Nu kan worden begonnen met het droogmalen van wat eens
's werelds grootste polder zal worden.
V.S.: Koerillen
terug aan Japan
De Verenigde Staten hebben tegenover
de Japanse minister van buitenlandse
i zaken verklaard, dat de Sowjetunie de
'zuidelijke Koerillen aan Japan behoort
'terug te geven. Dit zou een positieve by-
drage zyn ter vermindering van de span-
ning in het Verre Oosten.
Ongerust Bonn roept
ministers bijeen
Atoomwapens te hoog
aangeslagen
De ministers van buitenlandse zaken
van de W.E.U.-landen zullen op 15 sep
tember in ParUs byeenkomen. De Bonds
republiek heeft om deze vergadering ver
zocht.
Londen meent te weten, dat op verzoek
van West-Duitsland gesproken zal wor
den over een algemene strategische her
ziening van de toestand. Volgens de
Bondsregering mag men niet ten koste
van de gewone bewapening voorrang
geven aan de atoomwapens. De West-
duitse regering vreest, dat de westelijke
mogendheden zoveel belang aan de af
schrikwekkende kracht van atoomwapens
hechten, dat zy hun troepensterkte op het
Europese vasteland zullen verminderen.
Te Djakarta is medegedeeld, dat zes
politie-agenten, die vorig jaar twee Ne
derlandse meisjes hadden ontvoerd, ver
oordeeld zijn tot vier jaar gevangenisstraf.
Gisteravond was het gat tot op vijftig
meter verkleind en stroomde het water
bezwaar n0g vrijuit de polder in, maar hoewel van-
,._j_ ochtend de weersomstandigheden niet
ideaal waren, vorderde het werk goed. De
t vanochtend een storm zou op
steken. waardoor het onmogelijk zou wor
den met de bakken keileem de plaats van
de dichting te bereiken, is niet bewaar
heid.
De meeste last van de wind werd on
dervonden door de mensen op de boten,
e van naby dit historisch moment mee
pakten.
Onder hen bevond zich koningin Ju-
ana, die de wens te kennen had gege-
=n om vanaf haar jacht Piet Hein de
eerste fase van dit enorme werk te zien
beëindigen. Was de dijk eenmaal geslo-
zou de Vorstin op symbolische
wyze drie gemalen in werking stellen,
die in acht maanden tijds anderhalf mil
jard kubieke meter water buiten de dyk
moeten pompen.
Reeds gisteravond zijn de grotere
schepen, die wegens hun breedte de pol
der niet door de schutsluis bij Lelystad
kunnen verlaten, buiten de steeds meer
naar elkaar toegroeiende keileemdam-
men gedirigeerd. Zo blyven de bagger
molens, die reeds nu de kanalen voor
de toekomstige polder graven, nog bin
nen de dammen. Maar de grotere kei-
leemkranen zetten aan de buitenzijde
van de dyk gisteren en vanochtend hun
arbeid voort.
Over Suez
Boelganin zendt
Mollet boodschap
De Russische premier Boelganin heeft
aan de Franse premier, Guy Mollet, van
daag een persooniyke boodschap gestuurd
inzake de kwestie rond het Suezkanaal.
Dit is te Parys bekend gemaakt. De in
houd van de boodschap is echter geheim
gehouden.
Uienstop. Als gevolg van de prijsont
wikkeling op de Belgische harkt hebben
België en Luxemburg de invoer van uien
(geen zilveruien) uit Nederland met in
gang van zaterdag stopgezet.
Door een opening van nog en
kele tientallen meters banen
scheepjes zich een weg naar
het nog vrije gedeelte van het
lJsselmeer, voordat de dijk-
dichting is voltooid en een
aanvang wordt gemaakt met
het droogmalen van de polder.
Met man en macht werd ge
werkt om het sluiten der dij
ken op tijd te doen plaats
hebben.
(Luchtfoto N.F.P.)
pondent in
derheden
Drie.
Edens aankondiging, dat Groot-Britan-
nie. Frankrijk en de V.S. besloten heb
ben tot oprichting van een „Genootschap
van kanaalgebruikers" heeft aanvankeiyk
nogal enige verbazing gewekt. Men be
greep niet goed, hoe zulk een genoot
schap ertoe zou kunnen bydragen he
geschil over het Suez-kanaal tot oplossing
te brengen. Pas langzamerhand kwam
enige klaarhéid. De drie grote mogendhe
den, die samen meer dan 50 procent
de jaarlijks door het kanaal passerende
scheepstonnage voor hun rekening
willen door de stichting van dit genoot
schap de pleitzaak der kanaalgebruikers
oor het wereldgeweten rechtvaardigen.
Zodra het genootschap georganiseerd
hetgeen waarschyniyk binnen drie w<
ken het geval zal zyn zal een konvooi
den gevormd, samengesteld uit sche-
van zoveel mogeiyk landen, elk met
door het genootschap in dienst geno-
loods aan boord. Het spreekt vanzelf,
dat deze loodsen zyn overgenomen van
.lige Suez-kanaalmaatschappy.
Nasser zal verzocht worden het konvooi
vrye doorvaart te verlenen. De doorvaart-
vragende naties betwisten dus niet Egyp-
tes eigendomsrecht op het kanaal, doch
vragen louter vrye doorgang op grond
de kanaalconventie van 1888, die aan
schepen van elke nationaliteit de vrye
doorvaart garandeert, zowel in oorlogs-
Is in vredestyd.
Weigert Nasser, hetgeen hy zeer waar-
schynlijk zal doen dan zullen de V.N.
'an in kennis worden gesteld, dat Egyp-
opnieuw de kanaalconventie geschon
den heeft. De kanaalgebruikers hebben
dan het recht zich de doorgang te force-
daar Egypte hun redelyke en wettige
verzoek tot vrye doorvaart samen met een
aanbod tot betaling voor gebruik van het
kanaal van de hand heeft gewezen.
k niet onmogelijk, dat Nasser
het verzoek om vrye doorvaart beant-
■oordt met het tot zinken brengen van
blokkadeschepen in de beide Suez-kanaal-
monden. Het is bekend, dat hy voor dit
doel reeds enkele schepen in gereedheid
houdt. In dit geval is onverwyld gewapend
optreden gewettigd, daar hy de vrye
doorvaart in strijd met de de kanaalcon-
•entie materiële obstakels in de weg heeft
gelegd.
Hoewel de V.S. hebben toegezegd tot
het genoodschap toe te treden is het waar
schyniyk, dat zy niet aan een gewapende
actie zullen deelnemen om Rusland en de
Arabische landen niet het voorwendsel in
handen te geven dat „het imperialistische
Westen" zyn wil met geweld van wapenen
Egypte oplegt. Militaire actie zou
evenwel het laatste middel zyn, waartoe
het genoodschap zyn toevlucht neemt.
Eerst wil men een unanieme boycot van
het kanaal in toepassing brengen door de
:deryen hun schepen opdracht te doen
:ven om de Kaap te varen. De doorvaart
door 't Suez-kanaal zou dan tot een voor
Egypte ondraaglyk minimum zyn geredu
ceerd en men hoopt, dat deze boycot Nas-
ertoe zal bewegen met de kanaalge
bruikers tot een overeenstemming te ko-
beidc partyen bevredigend
is.
Afkomstig uit alle delen van het land, trokken gistermiddag velen,
gróót en klein, oud en jong, in een lange stoet langs prinses Beatrix.
De Kroonprinses dankte steeds op charmante wijze voor de giften die
haar op het Binnenhof werden aangeboden voor het Nationale Fonds
voor de bestrijding der kinderverlamming. Even tevoren had de
Prinses in een bijeenkomst in de Ridderzaal het beschermvrouweschap
van het Fonds aanvaard. (Zie verder pag. 5).
Economische commissie V.N.:
De afdeling onderzoek en plannen
t economische commissie der Verenigde
Naties voor Europa (E.C.E.) spreekt de
hoop uit, dat maatregelen voor toezicht
de pry zen, zoals die in Noorwegen
Engeland genomen zyn, de styging
kosten en pryzen zullen remmen zonder
nen de toevlucht zal behoeven
:n tot een deflatiepolitiek, welke
krachtig genoeg Is om de werkgevers te
ciële offers komen te staan, daar de Kaap-
uiteraard veel duurder is en
vracht- en passagiersvervoer ongetwyfeld
aanmerkelijke vertraging zou ondervin
den. Het is dan ook niet uitgesloten, dat
de by de doorvaart van het Svlez-kanaal
betrokken landen bereid moeten zyn de
ationale buikriem voor enige tyd
er aan te halen.
Men dient de stichting van een „Ge
nootschap van kanaalgebruikers" dus
beschouwen als een tussenfase op de lange
weg, die leidt naar een definitieve oplos
sing in het Suez-geschil. Gewapend optre
den der kanaalgebruikers - zou, zolang
Egypte geen blokkademaatregelen neemt,
de ogen der wereld agressie en inbreuk
op Egyptes soevereiniteit betekend heb
ben. Weigert Nasser eenmaal het recht
vrye doorvaart dan is er van de zyde
der kanaalgebruikers geen sprake i
agressie, maar van wettige handha
ving hunner bij internationale over
komst vastgelegde rechten.
Provocerend
Vijftig minuten duurde de rede, die
premier Eden gisteren tijdens de storm
achtige vergadering van het Lagerhuis
hield, een vergadering, die zoals gewoon-
ijk met gebed was geopend. Opgewonden
■waaide de premier met zijn armei
:yn stem daalde en steeg, terwijl hij zyn
overtuigende woorden uitsprak, die steeds
verden onderbroken door geschreeui
.an de oppositie. Indien president Nasst
•r niet door de druk van de internatio
nale openbare mening toe gebracht Kan
en internationale controle te aan
vaarden", zo zei Eden, „dan moet hij
daar met andere middelen toe gebracht
■den. De regering is vastbesloten alles
(Zie toervolg pag. 5).
i de loon-
Volgens het rapport zyn de voornaamste
factoren, die de uitvoer van West-Europa
kunnen vertragen, nog altyd aanwezig,
namelijk de onzekerheid over Amerika's
bedrijvigheid, de lage inkomsten, die de
grondstoflanden uit hun uitvoer genieten,
benevens de. door hen toegepaste invoer
beperkingen en de deflationistische poli
tiek.
Daarentegenover zal Europa's behoefte
aan invoer van steenkool en staal toe
nemen, tenzy de industriële expansie be-
langrijk zou verminderen.
De betrekkelyk stabiele handelsbalans
en de langzaam doch gestadig groeiende
goud- en deviezenreserves van West-Euro
pa verbergen grote inwendige verschillen.
Nederlands saldi by de Europese Beta
lingsunie zijn nadelig geworden en zyn
goud- en deviezenreserves verminderen
doordat de uitvoer sneller groeit dan de
invoer en wellicht door enkele ongunstige
kapitaalbewegingen. Byzonder opvallend
is de toegenomen invoer van afgewerkte
produkten. De toeneming van West-Duits-
lands overschot by de E.B.U. en de overige
wereld is enigszins verontrustend en bergt
een risico in zich voor West-Europa's
liberalisatie en industriële expansie. Het
gevaar zou sterk toenemen als de beta
lingsbalans der andere Wcstcuropese lan
den met de overige wereld veel minder
gunstig werd. Het zou te betreuren zyn als
overdreven vrees voor prijsinflatie in
landen met een overschot op de betalings
balans of protectionistische druk zou lei
den tot een deflatiepolitiek die de over
schotten sneller zou doen groeien en de
noodzaak van deflatie elders zou doen
toenemen, aldus het rapport.
Ziekte-verzekering
voor bejaarden
Ter vervanging van de verplichte zie
kenfondsverzekering, waaronder thans
degenen vallen die een uitkering genieten
krachtens de Noodwet Ouderdomsvoorzie
ning. is by de Tweede Kamer een wets
ontwerp ingediend voor de ziekenfonds
verzekering van deze bevolkingsgroep per
1 januari, wanneer de Algemene Ouder
domswet in werking treedt.
Het zal dan niet meer mogelyk zyn de
ziekenfondspremie op de uitkering in te
houden of alle bejaarden, zonder onder
scheid naar inkomen, tot de verzekering
toe te laten. Administratief is het onmo-
gelyk, alleen premie in te houden op het
bodempensioen van degenen, die zich by
een algemeen ziekenfonds aansluiten.
Voorgesteld wordt een vrijwillige zie
kenfondsverzekering in het leven te
roepen, waartoe alle bejaarden kunnen
toetreden, wier Inkomen de 3300 gulden
per jaar niet overschrijdt. De premie
voor deze verzekering zou één gulden
per week bedragen, voor welk bedrag
de echtgenote en kinderen beneden de
zestien jaar eveneens verzekerd zyn.
Hiermede wordt de helft van de kosten
gedekt.
Bejaarden met een inkomen van min
der dan 2400 gulden per jaar betalen
slechts een kwart van de kostendekkende
■emie, dus vyftig cent.
De tekorten, die de ziekenfondsen by
deze verzekering zullen lyden, worden
de helft door het rijk gedekt en voor
de andere helft door het vereveningsfonds
(gevormd uit premies voor de verplichte
ziekenfondsverzekering, afkomstig van
werkgevers en werknemers).
De premiereductie voor bejaarden die
thans by de vrijwillige verzekering van
kracht is, zou, indien dit ontwerp tot wet
wordt verheven, vervallen.
Actie tegen toelating
van ex-S.S.'ers
De Westduitse commissie van burgers,
die de benoemingen van het ministerie
van defensie voor de rangen hoger dan
kolonel moet goedkeuren, heeft haar veto
uitgesproken over dertig van de 322 be
noemingen. Bovendien heeft het ministe
rie 24 hoge officieren niet benoemd, nadat
duldeiyk was geworden, dat de commis
sie zich tegen hen zou verzetten.
Het Duitse vakverbond heeft voorts ge
protesteerd tegen het besluit van minis
ter Blank om oud-SS-ers beneden de rang
n kolonel als vrijwilligers tot het leger
laten toetreden.
Kort voor het vertrek van prin
ses Margaret naar Brits Oost
Afrika is door Buckingham
Palace deze officiële foto vrij
gegeven. De Prinses draagt een
robe van abrikooskleurige zijde
en een paarlen halssnoer van
vijf strengen en een diamanten
broche.
Radarsysteem langs Waterweg
op 31 oktober in bedrijf
Op 31 oktober zal het havenradarproject
langs de Nieuwe Waterweg ten behoeve
de ifeven van Rotterdam in gebruik
worden gesteld. Dan zullen zelfs tijdens
mist alle schepen zonder gevaar de Wa
terweg en de haven kunnen binnenlopen.
Er is ruim drie jaar aan dit project ge-
radarstations aan de wal zullen
ngen, die langs de gehele ri-
:n in de havenbekkens worden ge-
radiotelefonisch aan de loodsen aan
boord van de schepen doorgeven.
De details voor dit systeem werden uit
gewerkt door het Nederlands Radar Proef
station in Noordwyk aan Zee.
Bij het onderzoek werden enkele uit
vindingen gedaan, (o.a. het vastleggen
de zgn. lichtenlyn op het radar
scherm), terwyl een walkie-talkie werd
ontworpen voorzien van een ingebouwde
luidspreker, die iedere loods bij zich
heeft. Door middel van deze luidspreker
kunnen allen, die aan boord van het schip
by de navigatie zyn betrokken, onmiddel-
onverkort kennis nemen van alle
verstrekte informaties.
Voorts is een methode gevonden waar
door ook aan schepen, die niet over een
eigen radarinstallatie beschikken, de po
sitie op de rivier of in de haven niet
alleen radlotelefonisch, maar ook zicht-
aar kan worden doorgegeven.
De havenautoriteiten hopen met de In
gebruikstelling van dit radarsysteem con
trole te kunnen uitoefenen op de juiste
ligging van de betonning en in korte tijd
overzicht te krijgen van het verkeer
in het havengebied en op de Nieuwe Wa
terweg.
Slim gevonden
Het comité dat eigenmachtig de Druk
kerij Makassar geroofd heeft, verklaart
thans dat deze nationalisatie onontbeerlijk
de stryd van Indonesië om Nieuw-
Guinea te krijgen.
HET WEER EM EUROPA
is:
si-li
s ü-5 zï
wzw
wzw
ONO
WEERBERICHT
Zacht weer
Tot morgenavond verwacht
De Bilt:
Vanavond en vannacht
plaatseiyk wat regen of mot
regen. Morgen overdag over
wegend droog weer met en
kele verspreide opklaringen.
Overwegend matige weste
lijke tot zuidwestelijke wind. Zacht weer.
(Opgemaakt te 11.15 uur.)
Zon 6.15—18.59. Maan 16.14—0.16. Op 20
september volle maan.
