OHRISTFLIJK
Chr. Geref. Synode sprak
over de televisie
Horecabedrijven hadden
deze zomer tegenvallers
Christelijke organisatie is een
noodzakelijk waagstuk
Gupa: KNEEDBAAR HOUT van Geta Bever
Boek
DAN
MAAR ZO!
Overdrachten van
het rectoraat
2
Afvaardiging prof. TFisse in discussie
Geen overeenstemming over het
uitzenden van kerkdiensten
(Van een onzer verslaggevers)
OP DE eerste vergaderdag van de synode der Christelijk Gerefor
meerde Kerken te Apeldoorn deden zich al dadelijk twee be
langwekkende vraagstukken voor, die elk een bespreking van enkele
uren eisten. BelangrijK was de kwestie van de houding der synode
ten opzichte van de televisie in het algemeen en godsdienstige tele
visie-uitzendingen in het bijzonder.
In hun rapport hadden deputaten voor radio-kerkdienstuitzendingen
vermeld, dat het Convent van Gereformeerde confessie, waarbij ook
de Chr. Geref. Kerken zijn aangesloten, de minister van ónderwijs,
kunsten en wetenschappen heeft verzocht, voor het uitzenden van
kerkdiensten via de televisie zendtijd beschikbaar te willen stellen.
Deputaten tekenden hierbij aan, dat, indien de minister op dit ver
zoek gunstig mocht beslissen, „dit nog niet voor onze kerken inhoudt,
dat wij van de televisie-uitzending moeten gebruik maken."
de middagvergadering was gedaan, zeide
ds. Velema, dat het bij zijn voorstel
bteef. Vijftien afgevaardigden van de
48 stemden tegen, maar twee leden
verzochten bovendien aantekening, dat
zij het onjuist vonden, dat de synode
moest stemmen over de vraag of de
kerkorde gehandhaafd moet worden.
De synode deed gisteren nog enkele
andere zaken af. O.m. dat de kerke
lijke indeling in het noorden van
land \vordt gewijzigd (instelling classis
Hoogeveen). De rapporten inzake E.B.P-
kas en van deputaten inzake Psalm
berijming werden aangenomen. Laatst
genoemde deputaten kregen opnieuw
de opdracht, zich op de hoogte te stel
len van wat geschiedt in de Inter
kerkelijke Commissie inzake de Psalm
berijming en tien onder auspiciën van
deze commissie opnieuw berijmde psal
men te bestuderen. Tijdens de middag
vergaderingen werden telegrammen ver
zouden aan Koningin Juliana en Prinses
Wilhelmina en aan de emeritus predi
kant ds. P. de Groot te Meerkerk, die
onlangs tachtig jaar werd.
Over de werkwijze van de synode Is
besloten, dat men deze week zoveel
mogelijk zal afwerken. Voordat
weer bijeenkomt zal men wachten op
het rapport van de commissie vooi
onderzoek in de zaak Westerloo.
kan vier, maar ook vijf of zes weken
duren. Ook werd bepaald, dat de vóói
zaterdag bij de synode Ingekomen stuk
ken nog in behandeling zullen worden
genomen.
D6. M. Baan uit Dordrecht viel hier
over, omdat hij een volstrekt afwij
zend standpunt tegen de televisie in
neemt. Ds. C. van der Zaal. voorzit
ter van deputaten antwoordde echter,
dat de zaak niet tegen te houden is.
ondanks het misbruik, dat velen van
de televisie maken. Moeten we de
televisie alleen overlaten aan de we
reld en het IiC.O.R.? De predikant
waarschuwde er ten zeerste tegen, de
weg tot het gebruik van de televisie
voor godsdienstige uitzendingen af te
sluiten. We moeten de mogelijkheid
openhouden, hetgeen nog lang niet zegt.
dat wij uitzendingen zullen verzorgen.
Dat kunnen wij trouwens ook niet
Prof. G. Wisse was het met ds. Baan
eens. Ter bevordering van de rust en
vrede in de kerken is het gewenst, zich
van deze dingen verre te houden. We
moeten niet vragen „Hoever kunnen we
gaan?" maar; ,,Wat eist het geloof".
Ook ds. S. v. d. Molen uit Aalsmeer had
deze bezwaren: „Veel dingen worden
gekerstend". Laten zaken als televisie
maar uitgroeien in hun goddeloosheid
en laten wij onze mensen ertegen
beschermen."
Fel keerde ds. Van der Zaal zich
hiertegen: Als het voorgesteld wordt,
dat de televisie rechtsstreeks uit de
hel is gekomen, vraag ik, of de satan
de televisie heeft uitgevonden of dat
God de mogelijkheden ervan in de
Schepping legde. We hebben de roe
ping, dit alles in Gods dienst te stel-
Ien. Men kan met verboden komen
maar dan ontstaat het verschijnsel, dal
zich ten aanzien van de bioscoop heeft
voorgedaan. Vele Chr. Gereformeerden
gaan naar de bioscoop. Door dit steeds
te verbieden hebben wij het terrein
van de film verloren en nu heeft de
bioscoopbond de macht in handen. La
ten wij bij de televisie deze fout niet
maken."
Prof. Wisse: „Het geloof is uit het
gehoor en de televisie is er om te beha
gen en naar te kijken."
Prof. W. Kremer betoogde nog eens,
dat het openhouden van de mogelijk
heid geenszins betekent, dat de Chr.
Geref. Kerken mee zullen doen. „We
behouden ons volkomen de vrijheid
voor om neen te zeggen. We hebben
slechts met andere Geref. groepen de
weg willen openlaten."
Prof. J. J. van der Schuit adviseerde
nu. tijdens de experimentele periode van
de televisie er niet aan te beginnen.
Hij ontried de synode dit pad te be-
- t rr Tf.istelde
da" deputaten op het
terrein der televisie voorlopig tot de
volgende synode geen stappen meer
zouden doen.
Elf leden keurden bjj de stemming
het beleid van deputaten op het terrein
van de televisie af. In feite betekende
dit, dat het deputatenrapport waa aan
genomen. Evenwel waa nog niet uitge
maakt, of men nu de televisie al dan
niet aan de verkondiging van het
Woord dienstbaar moet stellen. Ds. Ve
lema meende, dat de uitspraak van de
synode niet Inhield, dat de televisie
voetstoots wordt aanvaard voor de
dienst des Woords. HJ) vertrouwde, dat
deputaten met het besprokene winst
zouden doen.
Prof. dr. J. van Genderen wil
de .het door praeses beloofde in
het synodebesluit opnemen: De depu
taten meenden hierin echter een bewijs
van wantrouwen tegen hun beleid te
zien. En ds. D. Biesma jr. zeide, dat op
deze manier voor goed de weg om
ooit nog televisieuitzendingen te kun
nen verzorgen, werd afgesneden. Ds.
Velema echter antwoordde, dat met de
clausule noch het een, noch het ander
werd bedoeld. Zij was er uitsluitend
om tegemoet te komen aan de „zwak
heid der broeders". Bovendien
trouwens een onderstreping v
beleid van deputaten.
Zestien synodeleden bleken
stemming tegen opneming van de clau
sule in het besluit te zjjn. De 32 overigen
schaarden zich aan de zijde var
praeses.
Prof. Wisse
Langdurig was de bespreking
eens over de rechtsgeldigheid va
afvaardiging van ouderling prof. Wisse
van Doorn. Het ls namelijk gebleken,
dat prof. Wisse nooit in het ouderlingen-
ambt ls bevestigd, maar wel als zodanig
de synodes van 1950 en 1953 had bijge
woond en dit ook nu weer op punt
stond te doen. Op punt stond, want
tijdens de morgenvergadering, waariD
de kwestie werd besproken,
lokte.
Ds. Velema verklaarde, dat het mode-
ramen zich verbaasde, dat prof. Wisse
is afgevaardigd onder deze omstandig
heden. De werkelijke situatie was haar
niet bekend. Het moderamen stelde
voor, het nu nog te dragen, en o
deze zaak bericht te zenden naar
Particuliere Synode van het Oosten
de classis Utrecht, overeenkomstig
tikel 22 D-K.O.
Ds. Van der Zaal wenste evenwel
de kerkorde strikt te handhaven. H-et
gaat, zeide hij, niet over de persoon,
maar over de zaak. Ds. Velema kon
dit standpunt begrijpen. Maar uit het
feit, dat we het ditmaal nog willen
dragen, blijkt, dat we ons in feite
achter ds. Van der Zaal stellen.
Ouderling J. L. Floor uit Den Haag
wenste wel de aanwezigheid van prof.
Wisse, ma^r dan zonder stemrecht en
in de functie van adviseur. Ds. Velema
zeide, dat dit onmogelijk was, en prof.
W. Kremer voegde er aan toe, dat
prof. Wisse in 1937 geen prae-adviseur
kon zijn, dus nu ook niet.
Ouderling K. Geleynse,
Den Haag. dacht, dat het moderamen
de Smit
P
Wisse ligt en ds Joh. Prins vroeg zich
af, hoe gehandeld zou wo
niet om prof. Wisse ging.
Het moderamen besloot nu, eerst oe
kwestie zelf met prof. Wisse te be
praten. Toen dat voor het begin var
Melodie en woord
der Ethergolven
Puzzel mee
DONDERDAG 13 SEPTEMBER 195«
i: AVRO: 7.00 Ni
VPRO: 7.50 Dagope-
•s. 8.16 Gram. 9.00
n.
In de steek gelaten -
doch
Wat een klachten van Paulus
aan 't slot van zijn tweede brief
aan Timotheus. Demas had hem
verlaten, Alexander berokkende
hem veel kwaad, Tróphinus moest
ziek achterblijven. En wat de
apostel 't meest aangreep: Bij
mijn eerste verdediging heeft nie
mand mij bijgestaan, maar allen
hebben mij in
de steek gelaten.
Onderwij sbenoemin gen
Benoemd tot ondenvijzer(es) aan: Ds.
J. Fraanje-school te Barne4»ld. mevr. C.
van Ruler-van Oosterom te Barneveld;
Chr. school te Stadskanaal, de heer M.
B. Visser te Uithoorn; School m. d. Bij
bel te Texel, de heer E. Korf te Urk;
Chr 9chool te Denekamp, de heer C.
Hoogendijk te Amsterdam.
EEN
WOORD
VOOR
VAN-
DAAG
(Vers 16).
In de steek ge
laten o, wat
kan dat pijn doen.
In de nood leert
men zijn vrien
den kennen, en
als die vrienden
in een spannend
ogenblik ons alleen laten, dan
voelen we dat als een grievend
leed.
Paulus heeft geleerd ook hierin
te berusten. Hij is bedroefd, meer
om de houding van zijn vrienden
dan om eigen eenzaamheid, en hij
schrijft aan Timotheus: Het wor
de hun niet toegerekend.
Allen hebben mij in de steek
gelaten doch de Here heeft mij
ter zijde gestaan. Als we aan Hem
ons in 't geloof vastgrijpen, dan
komt 't goed. Hij belooft Zijn kin
deren: Ik zal u geenszins veria-
en Hij houdt Zijn woord.
Paulus mag niet alleen roemen:
Ik ben uit de muil van de leeuw
verlost. Maar dit is vooral zijn
blijdschap: de verkondiging is door
mij tot haar recht gekomen en al
de heidenen hebben haar kunnen
horen.
Door het weer, polio-gevallen en
de Suezkanaal-kwestie
(Van
sociale redacteur).
De welvaart van deze tijd is voor de hotel-, café- en restaurant
bedrijven wat achter de schermen gebleven, zei de heer J. G.
Meijer, de voorzitter van het bedrijfschap HORECA gisteren, toen
hij de openbare bestuursvergadering van dit lichaam opende. Als
oorzaken daarvan noemde hij drieërlei: hel. weer, dat bij de hotel
houders vele afbestellingen binnenbracht en de omzetten ook in
restaurants en café's deed dalen. Vervolgens het voorkomen van een
aantal poliogevallen, die in het buitenland ten onrechte de indruk
vestigden, dat het gevaarlijk was, met kinderen in Nederland te ver
blijven. Tenslotte de Suez-kanaalkwestie. Met name Amerikanen, die
van plan waren naar Europa te gaan, hebben hun plan gewijzigd en
zij, die er al waren, hun verblijf bekort. Als deze moeilijkheden, zoals
indertijd die in Korea, in maart waren gekomen, zou het helemaal
mis geweest zijn.
De voorzitter deed de opwekking ho
ren, met kracht door te gaan. Daarbij
zullen de bedrijven, bij de stijging der
kosten, er toch op moeten toezien, niet
met prijsverhoging te komen. Ook de
tourist kijkt naar de deviezen, die hij
besteedt.
Het enige punt. dat de agenda dezer
bestuursvergadering verder interessant
maakte, werd door het dagelijks be
stuur voor nader beraad terug genomen.
Het was de ontwerp-verordening over
de glasinhoud van gedistilleerd. Deze
verordening bedoelde te vervangen de
Voor Paulus en voor ons gaat
't er ten slotte niet in de eerste
ts om of wij persoonlijke na
righeid te boven komen, maar of
mede door onze dienst het Evan-
e van Jezus Christus in de
wereld gehoord wordt.
/IJ HEBBEN' in een aan
tal artikelen op deze
plaats het geheel van de
Christelijk-sociale beweging
naar de mate van onze
kennis van zaken in ogen
schouw genomen en gewe
zen op de zegen en de zor
gen van deze beweging.
Daar was aanleiding loe,
omdat wij in ons blad re
gelmatig aan de arbeid van
die beweging aandacht be
steden, doch daarbij
Christelijk Sociaal
VII en slot
gen bevlekt is. Wij kunnen ken van de weg
ons daarom levendig de Evangelie,
aarzeling van sommigen
voorstellen, omdat die zon-
tekortkomingen
de Christelijke organisatie, geen wij al bij elk
van de mensen die daarin takken van de
werken, een smet kunnen sociale beweging,
zijn op de hoogheilige aangew
czeii uai men u.u- Naam- die ziï vo'
dal dit altijd broksgewijs
ook uit de laatste tijd, van
.werkgevers die spraken op
vergaderingen van afdelin
gen van arbeidersvakorga
nisaties. Het omgekeerde
kwam misschien zelfs meer
voor. Maar regel is het
zeker niet. De ontmoeting
ontbreekt. In,de gedachten
ligt, dat er, naast het lan
delijk Convent, ook plaatse
lijke conventen zouden ko
men. Hier en daar bestaan
die zelfs. Maar het is
de christelijk- sl"^ts e.en begin.
buiten het-
moet gaan, het gezicht op
het geheel verliest. En
daardoor ook de zin van
f het geheel niet
Nog niet
schreef ons een
„Waarom doet ge
toch? Het baat niets. Als
de Kerk maar goed is
en daar ontbreekt het nodi
gt- aan is het genoeg.
Dit is allemaal lapwerk!"
Wij kunnen dit standpunt
niet delen. De Kerk heeft
hebben geloven, dat de chrls-
zorgen telijk-sociale beweging niet
Toen de christelijk-sociale mag rusten, voor deze ln
beweging, nu 80 jaar gele- feite algemeen zijn. Daar-
den in ons land haar arbeid bij zal men er naar moe-
iemeii begon, was er één organisa- ten streven, om deze ont-
waae- tie, die allen bijeenbracht, moetingen niet alleen
iibn ni«t -anrr /if ptanri hPTIPrk PT1 f (it Hp hpcj'
agstuk. Maar
zich „Christen" noemen
niet ook reeds
stuk? Is het we
Kerk niet. een waagstuk,
lang geleden omdat de zonden en tekort
een lezer: komingen van de Kerk ook
dat een vlek zijn op de naam
Als van Hem, Die aan die
js Kerk haar opdracht gaf?
En is het optreden in
en niet-Christelijke or:a-
isatie niet veel meer dan
waagstuk, omdat het
mensen gelegenheid Er zijn verblijdende
hMl Fvi^PlVp6 tp6vprlfnnrtY* *eeft tot positief optreden? voorbeelden van broeder-
D* Christelijke organisa- lijke samenspreking en bid-
gen, maar kan nooit in di- tje bJedt de mogelijkheid, dend overleg. Van de eer
dat men zich aan de nand ste vergaderingen van Fa-
van het Evangelie bezin- trimonium af loopt op dit
nen kan op zijn taak op punt
maatschappelijk gebied. Ie e:
Daarom is die organisatie congres
zo nodig. En daarom
wat rang of stand beperken tot de besturen,
met de bedoeling dat doch ook de leden er bij te
tekort- met e^aar samen ver- betrekken. Misschien zelfs
gaderende, de wegen zou- ook daar zijn al voor
den zoeken op maatschap- beelden van dat het zin
pelijk terrein. zal hebben, de leden der
Is dit tot zijn recht' geko- christelijk-sociale bewe-
men? ging ondernemings- of be-
Wij behoeven gelukkig drijftaksgewijs bijeen te
niet zonder meer te zeg- brengen, opdat men con-
gen: neen. creet de problemen kan be
naderen.
recte zin op het maatschap
pelijk terrein optreden. Zij
kan geen collectieve con
tracten afsluiten, geen zit
ting nemen in bedrijf
schappen en wat al meer.
Dat is de taak van de
Christenen, die als leden
der Kerk op maatschappe
lijk terrein de beleving
•de waarheden van
Evangelie tot werkelijkheid
moeten brengen. Daarom is
Christelijke organisatie van
zo hoog belang. Ook daar-
allen, die de Christen- tijd
zij het bevend,
zich in die Christelijke
het orSanisatie begeven.
Er zijn natuurlijk nog
eer variaties op dit the-
ia te bouwen.
De hoofdzaak is echter
dat was de bedoeling
in onze artikelen, dat ge
en wordt dat de christe-
vele andere sa- lijk-sociale beweging, naast
irekingen tot op deze haar zegen en zorgen, haar
staat eigen roeping heeft
daar sinds 1937 het Convent midden van ons volksleven,
van christelijk-sociale orga- Een roeping, die inhoudt te
nisaties als een symbool laten zien maar dan ook
van het inzicht, dat ook nu werkelijk te laten zien
Mits zij dan ook zien, dat nog de rfiannen „van alle dat het woord van de Bij-
:en rang of stand" uit het be- bel in zijn strekking, dat
of drijfsleven in dezelfde linie het de liefde predikt
zij niet klaar zijn met
formeel lidmaatschap
financiële
bijdrage hebben te staan.
de wet Gods stelt als
geiat net Bijoeise doch beseffeili dat juist die Het bezwaar, dat men richtsnoer van ons leven,
kan opperen is: Dit gebeurt volle geldigheid heeft, ook
alleen aan de top. Hoe is in deze tijd.
het met de leden? Ontmoe- Zij die de Christennaam
In ten die elkaar? Helaas, dat opheffen over hun persoon
woord: waar twee of drie
in Mijn Naam tezamen zijn, plicht
ben ik in het midden. ven e,
Wij weten, dat dit
Christelijke organisatie
ot hartelijk meele- alleen
medearbeiden.
leen in die weg kan i
i die organisa- gebeurt vrijwel niet,
dit tie de mogelijkheid zijn van thans veel te weinig.
Christelijk organisatiewerk een voortdurende opscher- zijn ook op dit punt enkele roeping èn het middel, om
met zonden en tekortkomin- ping van elkaar in het zoe- verblijdende voorbeelden, dit aan de wereld te tonen.
vroegere verordening van de vakgroep,
die een tweeledig doel had: de glasin
houd vast te stellen en de prijs te rege
len. Dit laatste is vervallen. Echter is
het gewenst, de glasinhoud van 35 kub.
centimeter te handhaven (met mogelijk
heid van uitzonderingen voor 40 cc) uit
het oogpunt van bescherming
publiek, omdat anders de glasinhoud
object van concurrentie kan zijn.
Dit laatste in tweeërlei opzicht, nl.
door grotere glazen te schenken (waar
door het publiek, dat een bepaald aan
tal glazen drinkt, toch meer alcohol
tot zich zou nemen, dan de bedoeling
is), of ook; door meer glazen vooi
lagere prijs te verkopen (waarin
„drinkdwang" zou gezien kunnen
den, althans een aanmoediging tot drin
ken). Tevens bedoelde de verordening,
het geven van geschenken (bitterballen,
bijv.) en toegiften (een paar glazen
extra, bij een behoorlijke vertering) te
verbieden.
Wat de oorzaak was, dat deze veror-
dening nog niet in behandeling kon ko
men, zullen we pas in een volgende ver
gadering
VAN DE DAG
Een roman, omtrent een eeuw gele
den geschreven door een vriend van
Dickens. Een roman, die zijn naam eer
aan doet: waarin héél veel gebeurt, dank
zij misdadige graven, moedige man
nen, beeldschone, ofschoon bezwijmende
vrouwen. De verteltrant mist het - voor
onze generatie te breed uitgesponnen
karakter van Dickens' verhalen en
blijft daardoor zeer vlot leesbaar. Er
zitten elementen in, die herinneren aan
het hedendaagse detectiveverhaal. De
auteur heeft zich bijzonder ingespannen
om ieder karakter recht te doen. Kort
om, een boek, dat uitermate boeit.
Advertentie
beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
doen wonderen!
Chefarine „4"
Beroepingsiverk
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te St. Maartensdijk C. Vos
te Westbroek; te Op en Neder Andel,
J. G. Jansen te Daarle; te Zuid-Beijer-
land, L. A. Klootwijk te Raamsdonks-
GEREF. KERKEN
(onderh. art. 31 k.o.)
Beroepbaar. De classis Amersfoort
heeft praeparatoir geëxamineerd en toe
gelaten om te staan naar het ambt van
dienaar des Woords, kand. H. van Om
men, Tromplaan 44, Baarn.
DOOPSGEZINDE BROEDERSCHAP
Viertal te Oldeboorn: kand. M. C.
Postema te Amsterdam; mej. T. G.
Siccama te Boven-Knijpe; A. Veldstra
te Hfallum en H. D. Woelinga te Hollum
(Ameland)
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: Voor Zeist W. Hage te Nun-
speet.
De rector magnificus van de rijksuni
versiteit te Utrecht, prof. dr. Chr. P.
Raven, zal op maandag 17 september
in het groot auditorium verslag uit
brengen van de lotgevallen der uni
versiteit ln het afgelopen studiejaar
daarna het rectoraat overdragen a
zijn opvolger, prof. dr. H. W. Obblnk.
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal: 1 Begerig. 7 blijft goed.
9 voedsel. 10 telwoord. 11 hoofddeksel.
13 zangnoot. 15 uitroep. 16 openen (van
bloemen». 17 dier. 18 Gode zij lof. 19
wijnmaat. 21 vreemde titel. 22 aalvork,
24 Gouverneur-Generaal. 25 niet raken
Vertikaal: 2 Amsterdams peil. 3 jonge
hond. 4 buitengewone prijs. 5 onbep.
voornaamwoord. 6 pers. voornaam
woord. 7 bewijsvoering. 8 schijnsel. 12
behendig, 14 in gevecht, 15 belegering.
19 oosterse mannennaam. 20 snijgereed-
schap. 22 titel, 23 zangr.oot.
OPLOSSING PUZZEL NO. 13
Horizontaal: 1 Kombuis. 8 noria. 10 ut,
12 fijt, 13 da. 14 cel. 15 ezel, 16 HG,
17 bon. 18 1.1.. 19 teer. 20 sta. 21 in,
22 aal 25 A.D.. 26 palet. 28 pompoen.
Vertikaal: 2 On. 3 mof 4 brij. 5 uiten
6 ia 7 luchtig. 9 ballad- 11 tegen.
delta. 17 braam. 23 alp, 24 Leo, 26 Po.
het bedrijfsleven.
13 15 Nws.
13.56 Bei
Joedo: D<
i. 18 00 Nw
15.30 Rep dijk-
45 V d jeugd.
Ingsultz.: Ne-
M H
landse bijdi
reld: Mr R M H Koe
an de Verenigde Na
18 15 Sportproblemen18.25
00 Gesproken brief uit Lon-
llt kal. 8.00
II, 298 m: KRO: 7.00 t
Morgengebed
8.15 Gra
m, 10.30 Morg«
ieken, 11.45 Grs
rouw. NCRV' 10 00 Gi
lenst. KRO: 11,00 V d
2.00 Ang.
led. 12.33 WIJ
13.35 Piai
V d vrouw
:p dijkdlcl
Leger des Heilskwaï
•rdenking. 15.30
KRO: 20 15 Operatie ,.I
ntalr progr. 21 10 Coppéll»
?iloog NTS: 22.15—22.45 Recht
120.
Na de lunch trokken ze er wederom op uit, nu
naar St. Omer, waar dit keer heel wat meer
Duitsers in dezelfde kleine formaties rondzwier-
Van alle kanten werden ze door vijandige
ogen bekeken en toen draaiden de 101's gevaar
lijk in de zon. Iemand schreeuwde een waar
schuwing toen de vijand een aanval deed en Ba
der verspreidde zijn wing onmiddellijk voor een
gevecht van man tegen man hetgeen de enige
oplossing was waarna de lucht in enkele se
conden vol elkaar bekampende vliegtuigen was.
Van dichtbij kreeg hij een achter de andere aan
komende 109 te pakken en er spoten rook en
oranjekleurige vlammen uit de Duitser, toen de
ze omlaag stortte. Maar er kwamen nog meer
109's op hem af. Hij trof er een recht van voren,
die schuin voor hem langs joeg en toen de
strijd wat overzichtelijker werd, voegde hij zich
bij Ken Holden's squadron, gaf nog een vuur
stoot naar een ronddolende vijand en kwam, he
vig transpirerend maar opgewonden op zijn ba
sis terug.
Weer twee sterretjes in zijn logboek; er kwam
werkelijk weer leven in de brouwerij. Van dat
ogenblik af maakten ze op zijn minst één
..sweep" per dag, tenzij het weer te slecht was.
Hun verliezen waren betrekkelijk gering, doch
stegen niettemin langzaam en er was geen uit
zicht op het einde van de strijd. Je moest daar
maar niet aan denken alleen maar voor het
ogenblik leven. Maar dat was moeilijk en het
was vooral moeilijk wanneer je voor het aan
breken van de dag wakker werd en aan het den
ken sloeg; in de lucht had je er geen hinder
van, want dan waren je ogen en je hersenen te
druk bezig.
Bader had niet de minste last van nervositeit;
hii was altijd de nonchalante kerel in het zwarte
vliegpak een blauwzijden das met witte stippen
om zijn hals geknoopt, de man die zijn onaf-
O» levensgeschiedenis
de piloot zonder bene
scheidelijke pijp pas in z'n zak stopte wanneer
hij zich in zijn cockpit hees. Wanneer ze bo
ven „Diamond" (de codenaam voor Beachy
Head) rendez-vous hielden en koers naar Frank
rijk zetten, zagen ze beneden zich het kielzog van
de snelle boten der Opsporings- en Reddings-
Dienst van de R.A.F. die hun posities in zee gin
gen innemen teneinde vliegers op te pikken, die
in „de plomp" waren beland. Dat was niet leuk
om aan te denken, maar aan de andere kant
toch wel geruststellend.
XX
Met de dag werden de Messerschmitts bruta
Ier en namen ze in aantal toe. Verbeten vielen
ze de buitenste Spitfires van de escortes aan en
steeds vaker liet Bader zijn vliegers de forma
tie verbreken, waarna de lucht een paar wilde
minuten lang daverde van de grommende
draaiende en vuur spuwende jagers Verscheide
ne vliegers van de wing behaalden successen er
drie Spitfires gingen verloren
De Messerschmitts bleven zeer verstandig
nooit lang in de buurt om het met de beter ma
noeuvreerbare Spitfires uit te vechten, omdat zij
in een gevecht van man tegen man de mindere
Doch ondanks hetgeen de Britse propa
ganda beweerde, waren de 109's een tikje sneller
en daarom was voor de Duitsers de aangewezen
tactiek: op de vijand neerduiken, schieten, en er
vandoor te gaan Soms trokken ze hun toestel
len weer op of maakten ze een halve rol,
na ze in tegenovergestelde richting uit de strijd
wegdofken. Voor elke Spitfire die na een lucht
gevecht van zijn makkers was afgedwaald, gold
onherroepelijk de order dat hij zich onmiddellijk
bij de dichtstbijzijnde jagers moest aansluiten
zodat er op z'n minst twee toestellen naast el
kaar vlogei., die eikaars staart konden dekken.
Want daarboven gold de wet van de jungle en
de eenzame liep het grootste gevaar.
Toen ze op een dag boven het Kanaal op huis
aan vlogen, zag Dundas tot zijn ontsteltenis dat
Bader, die naast hem vloog, het dak van zijn
cockpit openschoof, zijp zuurstofmasker afdeed,
z'n pijp in de mond stak, een lucifer afstreek
(hij moest de stuurknuppel dus met zijn knieën
bedienen), zijn pijp aanstak en als Popeye zat
te paffen, terwijl de slipstroom de rookwolken
weggriste. Dundas smachtte naar een sigaret,
maar kon zich bedwingen omdat geen normaal
mens vuur maakte in de cockpit van een Spit
fire. Bader keek zijn kant uit, zag Dundas' stom
verbaasde blik, grijnsde en maakte een gebaar
van ,,je kunt 't me doen". Na die vlucht rookte
hij altijd een pijp op weg naar huis en de vlie
gers naast hem plachten dan van hem vandaan
te stuiven, ten dele bij wijze van grap, maar
toch ooft omdat ze er helemaal niet zeker van
waren dat Spitfire D.B. niet plotseling zou explo
deren. Maar dat gebeurde niet en versterkte de
'roeiende en inspirerende mythe dat Bader bom
vrij, kogelvrij en vuurvast was.
IWOKD7 VERVOLGD,
Y^OLGENDE week is er niet alleen
de openingszitting van de Staten-
Generaal; dan openen ook de univer
siteiten en hogescholen haar deuren.
Een als regel belangwekkende gebeur
tenis gaat daaraan vooraf: de rector
magnificus van universiteit en hoge
school draagt zijn waardigheid aan
zijn opvolger over en hij doet dat met
een rede, die om meer dan één reden
aandacht toekomt.
Eigenlijk is het ten onzent met het
bestuur van universiteiten en hoge
scholen vreemd gesteld. Hoogleraar is
men om in de gemeenschap van de
universiteit wetenschap te beoefenen
en om voor zijn deel werkzaam te zijn
aan de vorming van de studenten. Bij
de benoeming wordt overwogen, of
men aan deze eisen voldoet- Maar
naar toerbeurt wordt van de hoog
leraar nog, zo niet iets meer, dan toch
iets anders verlangd: hij moet gaan
optreden, een jaar lang, als rector
van de universiteit of van de hoge
school. En dat rectoraat is toch wel
bij uitstek een besturende functie.
J-JIERIN schuilt iets vreemds. Wordt
iemand als hoogleraar benoemd,
dan pleegt geen vraag te zijn die
gesteld wordt: is deze man bekwaam
om te zijner tijd ook eens rector mag
nificus te worden? Aan dit vermogen
ontleent men geen voorwaarde voor
zijn benoeming. Intussen: dat hij eens
rector zal worden is zekerder dan
dat het zomaar ligt in de lijn der ver
wachtingen.
Er zijn ook ten onzent de laatste
tijd wel stemmen opgegaan om in
deze procedure verandering te bren
gen. Zoals hier en daar in het buiten
land zou men het rectoraat tot een
meer blijvende functie kunnen maken,
waarmee dan een daartoe bij uitstek
bekwaam persoon te belasten zou zijn.
Op zichzelf ware hiervoor iets te
zeggen. Maar het huidige systeem
heeft toch ook wel zijn eigen bekoring
zelfs zijn eigen bekoorlijkheid.
Want bij dit systeem wordt nu, soms
zelfs plotseling, een man van weten
schap, een man van de studeerkamer,
geroepen tot een gans andere functie.
Niet meer het specialisme van zijn
eigen wetenschap, maar de totaliteit
van de universiteit is nu en een
jaar lang zijn werkterrein gewor
den. Maar midden in dat nieuwe en
wijde werkterrein staat hij met de
onbevangenheid, die, als het goed is,
de man van wetenschap eigen is en
ook nu eigen blijft.
^ULK een rectoraat vergt van degene
die er mee bekleed wordt bijzon
der veel- Men kan wel zeggen, dat de
drager er van gedurende dat jaar
voor zijn eigen wetenschap nagenoeg
verloren is. Na dat jaar zal hij boven
dien nog enige tijd nodig hebben om
de voortgang, die zijn wetenschap in
middels heeft gemaakt, in te halen.
Daarom is het jaar van het recto
raat voor de drager in zekere zin een
offer, een offer overigens dat de één
gemakkelijker zal brengen dan de
ander. Maar het is een offer, dat toch
ook wel wordt beloond. Want er zit
in deze gewoonte ook veel boeiends.
Boeiends zit er in voor dc rector
zelf. Hij komt in aanraking met veler
lei uit het volle universitaire leven.
Hij moet zich verdiepen in allerlei
aangelegenheden. Hij krijgt wetten en
besluiten voor zich. Studentenkwes-
studentenproblemen worden
hem voorgelegd in een bonte veelheid
menigte. Dit alles mag voor hem
niet maar blijven een object van stu
die; hij moet er ook beslissingen in
Dit brengt het besturende ka
rakter van deze functie met zich-
J-JET boeiende zit er ook in voor de
buitenwereld. Voor de universi-.
en hogeschool, die kunnen zien,
hoe elke rector ook het telken jare
weer gebruikelijke volvoert in eigen
sfeer, in eigen opvatting en in eigen
stijl. Ook onder de hoogleraren is nu
eenmaal veel verscheidenheid, die
door eenvormigheid van toga en baret
niet kan worden verhuld.
Dat boeiende komt vooral ook naar
voren, wanneer het jaar van het recto
raat een einde neemt en het ogenblik
daar is, waarop de rector, met meer of
minder graagte, zijn opvolger de
ambtsketen om de schouders gaat
leggen. Want dan is ook het moment
daar, waarop de aftredende rector in
een rede verslag gaat uitbrengen van
zijn bevindingen. Dan gaat hij vertel
len, hoe hij, de man van wetenschap,
de man van de studeerkamer, een
jaar geleden terecht kwam in heel
deze wereld, en hij gaat rapport uit
brengen met de onbevangen nauw
gezetheid en plichtsbetrachting, die
hem, de man van wetenschap, is blij
ven kenmerken. En ook dit doet hij
weer in zijn eigen persoonlijke stijl.
Wij voor ons willen wel zeggen, dat
we met gepaste belangstelling naar al
die redevoeringen van volgende week
uitzien.
Advertentie
VenhcJk.
chocolade
PASTILLES
