ijmm
'Prinses Beatrix bestudeert
het menselijk samenleven
ITE
-FppFik
wn-
BRYLCREEM
VAN MENS TOT MENS
flEUWE LEIDSCHE COURANT
s
ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1956
Wal is eigenlijk sociologie
veel J
Geen spectaculaire, maar wel
Lj belangrijke wetenschap
h^ELE LEZERS hebben ons gevraagd, wat sociologie de studie, die
basis Beatrix thans aan de Leidse Universiteit gaat volgen
^enlyk is. Wat deze wetenschap behelst. Wel, prof. dr. A. N. J. den Hol-
danlder zegt in de Winkler Prins hierover het volgende: „Sociologie is de
uiejemene wetenschap van het menselijk samenleven, dus van de maat-
!ang^PPeliJke verschijnselen als zodanig. Zij houdt zich bezig met de ver-
aa#inselen in het verkeer tussen mensen en mensengroepen". Men dient
enJsociologie niet te verwarren met de sociografie, die de resultaten van
a J sociologische researchwerk uiteenrafelt, bestudeert en er theorieën
e J opbouwt,
tijwri is duidelijk, dat de studi
e wel bij uitstek geëigend
eidsftaande vorstin. Immers, de taak, die
n j prinses Beatrix is weggelegd, is niet
zonder meer (constitutioneel) rege-
maar tevens, wil zij die taak zo goed
'ehfl|elijk vervullen, het zich op de hoogte
Is t|en van het verkeer tussen de men-
her, en mensengroepen in Nederland en
we|jbuiten.
J> sociologie is een wetenschap, die
meï1iet grote publiek een vrijwel onbe-
i>Hjlïe klank heeft. Men is min of meer op
prolioogte van de medische wetenschap,
ndeide the°l°gische, de juridische, de li-
."Ire en al in mindere mate van
jplosofische, maar de socoiologie staat
sslnfcel geheel buiten de algemene inte-
fcifeer. Zij is ook niet spectaculair,
t beoefenaars timmeren niet zo aan
oonjublieke weg. En de belangrijkheid is
nof de leek niet aanwijsbaar. Daardoor
gee(onwillekeurig de gedachte post, dat
J bij deze wetenschap niet zoveel di-
J belang heeft. Wij kunnen allemaal
it 01 worden, en dus hebben wij belang
lge^n stellen wij belang in de geneeskun-
idiniwii kunnen allemaal juridische bij-
r en nod'g hebben, vandaar dat we wel
Tover de advocaterij lezen en dit toch
akteeen nuttige bezigheid vinden. Maar
i diociologie. „Wat koop ik daarvoor?"
va* vraag, die wij, nuchter-zakelijk als
■achfijn. stellen. Vooral, nu deze weten-
b de laatste jaren meer en meer voor
"woetlicht treedt. En thans zéker, nu
1 Kroonprinses zich aan de studie er-
uidllgaat wijden.
revJ
nai
sociologie is in feite al een zeer
wetenschap. Reeds in de oudheid
zich bezig met het denken over
■rschijnselen en problemen van de
ilijke samenleving. Voordat de socio-
evenwel een wetenschap werd.
er heel wat eeuwen voorbijgaan,
namelijk ten tijde van de Franse
if Auguste Comte, die van 1798 tot
Al oude wetenschap
1857 leefde. In de jaren 1830 tot 1842
schreef hij de zes delen van zijn Cours
de Philosophic Positive, en
daarmee rekent men dat de sociologie in
feite het eerst haar officiële visitekaartje
heeft afgegeven in de tempel der weten-
In Nederland kwam de erkenning eerst
na de twintiger jaren, toen de Amster
damse hoogleraar Steinmetz zich als voor
vechter voor deze erkenning opwierp.
In 1922 kreeg ons land zijn eerste hoog
leraar in de sociologie, en wel dr. W. A.
Bonger. (S.U. te Amsterdam).
Hierna kwam een duidelijke opleving
der sociale wetenschappen. In 1925 ver
scheen het tijdschrift Mens en Maat
schap p ij, in 1931 werd de Nederlandse
Sociologische Vereniging opgericht en na
de laatste oorlog werden aan alle univer
siteiten en hogescholen in ons land leer
stoelen in de sociologie gesticht.
Het behoeft geen betoog, dat deze we
tenschap zeer belangrijk is, al is zij dan
niet spectaculair. Want ten slotte is de
sociologie niet in het leven geroepen om
de sociologie zélf, doch om de vruchten,
die men van deze studie kan plukken.
De leek vergeet maar al te vaak, dat elke
wetenschap, hoe nutteloos zij ook moge
schijnen, aan de mensheid ten goede komt
En dit geldt zeker voor de sociologie. Ver
betering van de menselijke samenleving
en het trachten tot een oplossing te gera
ken van de talloze problemen in deze.
is een uiterst belangrijke zaak.
Uitgebreid
Inge)
!n Een dokter nodig?
zondagsdienst der huisartsen te
'en wordt waargenomen door de dok-
voé Langezaal, Verhoef, Gaasbeek,
nièl en Jansen. Bij geen gehoor: 22222.
vo|
°Pe' Welke apotheek?
ondt
n Jterdag zijn 's middags, 's avonds en
achts geopend voor het klaarmaken
spoedrecepten: apotheek Van Drie-
i Mare 110, tel. 20406, de Zuider-apo-
*Fi Lammenschansweg 4, tel. 23553, en
i «heek Oegstgeest, Wilhelminapark 8,
n OÉ6274. Zondag van 's morgens 8 uur
imef avonds 12 uur is alleen apotheek
Driesum geopend. De nachtdienst
oi van 24 uur af weer waargenomen
1 apotheek Van Driesum, de Zuider-
vofceek en apotheek Oegstgeest.
b it
De menselijke samenleving bestaat uit
zeer grote variatie van groepen, die
alle het studieobject van de sociplogie
zijn. Noemen wij bijvoorbeeld: het gezin,
de familie in Schotland de „clan"
(bij de natuurvolken) de stam, de staal,
het volk, de kerk, de verschillende klas-
en standen, de talloze beroepsgroe
pen, kerkelijke en politieke partijen, de
m een wel zeer actueel pro
bleem de generaties, de menigte, het
dorp, enzovoort. De sociologie heeft tot
taak de verschijnselen van al deze groe
pen te bestuderen, en het is te begrijpen,
dat deze taak op de duur te veelomvat
tend zou worden. En zoals met het voort
schrijden van de ontwikkelingsgang der
andere wetenschappen specialisatie en
perspecialisatie noodzakelijk bleek
blijkt, zo ontstonden binnen de algemene
wetenschap der sociologie eveneens speci
ale onderdelen, met elk hun eigen aparte
beoefenaars (specialisten): op het terreir
van de economie, van de politiek, var
het recht, van de kunst, van de gods-
dienst.van de kennis en wetenschap, var
de cultuur, van de kunst in engere zin en
zelfs van de pathologie (ziektekunde).
Vakken
Het laat zich voorts indenken, dat men
de studie van de menselijke samen
leving van verschillende kanten kan aan
pakken. Hierdoor omvat de studie van de
sociologie een groot aantal vakken, zoals:
de rechtswetenschap, staathuishoudkun
de, sociale en economische geschiedenis,
psychologie, wijsbegeerte, empirische en
wijsgerige sociologie, sociale psychologie
en sociaal recht.
Al deze vakken worden dan ook
op de Leidse Universiteit gedoceerd. Aan
vankelijk kende Leiden alleen de kerke
lijke sociologie, die door prof. dr. W.
Banning werd gedoceerd. Later, in 1952,
kreeg hij voor de Verenigde Faculteiten
de leeropdracht wijsgerige sociologie,
doch inmiddels had prof. dr. F. van Heek
(van 1948 af) de sociologie in algemene
zin voor zijn rekening genomen.
Zo is de sociologie thans een druk be
oefende wetenschap. Aan de Leidse Uni
versiteit zijn nu ongeveer 150 studenten
hiervoor ingeschreven.
Ten slotte: de officiële benaming is niet
„sociologie" doch „Sociale wetenschap-
Volgt Leiden voorbeeld
van Rotterdam
Zes procent per 1 juli of
per 1 september
Het Leidse college van B. en W. heeft
ich nog niet beraden over de lonen en
salarissen van het gemeentepersoneel. Of
het gemeentebestuur de zes procent loons
verhoging zoals het rijk doet met in
gang van 1 september, dan wel vroeger
zal doen ingaan, is nog de vraag. Tijdens
een te Rotterdam gehouden raadsvergade
ring is besloten, de verhoging per 1 juli
j.l. te doen ingaan, welk voorstel zonder
enige bespreking de hamer passeerde. Tot
>e is het in Leiden altijd de gewoonte
est, zich ten aanzien van de loon- en
salarisregeling aan te sluiten bij het rijk.
In de kringen van de ambtenarenorgani-
saties, die deel uitmaken van het georga
niseerd overleg, zijn echter stemmen op
gegaan, de verhoging per 1 juli te doen
ingaan. Of een dergelijke verhoging met
terugwerkende kracht de instemming van
ïinister van binnenlandse zaken zal
hebben, moet uiteraard worden afge-
"otenkrakersuite van Tschai*
Jwsky. (R.R.O. 21.10 uur)
mii» heerlijk ballet-feeërie, getiteld.
Jlfcoentsjiek" (Notenkraker), geschre-
ma~jn 1S92. Twee kinderen krijgen met
tvlottfeest een notenkraker cadeau. Erg
iedéPlezier hebben ze er echter niet van
leljf' want de tanden van de kraker
*n op een heel grote noot. Heel zorg-
W krijgt de notenkraker een plaatsje
pén poppenbed. Als een der kinderen
ndtf^c- er0 laat naar bed gaat moei ze
jj tven in het poppenbedje kijken. Plots
I A er mu'zen aangetrippeld en het
""Je vlucht op een stoel De andere
tusécadeai<s gaan ook meedoen: taai-
lig Poppen onder leiding van de muizen-
J9 Qaan vechten met tinnen soldaat-
wider leiding van de notenkraker. De
n botjes hebben het niet gemakkelijk en
grihen te helpen gooit Klaartje een
g yfntje naar de muizenkoning. Dat was
|.Jmoment waarop de notenkraker
jtte: hfj verandert in een Prins en
Klaartje mee naar zijn toverrijk.
soéprachtip is het daar en hoe mooi
resr* 'n het toverpaleis van de fee
tee allerlei dansen uitgevoerd. Na een
tiie Ouverture Miniature hoort u die
in de Suite, die Tschaikowsky zelf
i' sLel ®)a"ef maakte. Eerst de dans van
Jee (met celesta), dan een scherp rit-
l dflie Russische dans Trepak, daarna
lolilrielanchohsche Arabische dans (met
n ioerpn), dan weer een Chinese dans
hoge fluit-arabesken en een drie-
^e dans der mirlitons (afwisselend
pi en koper). Als sluitstuk van de
schreef Tschaikowsky een meester-
geïnstrumenteerde en naar V/eens
ibeetd geconcipieerde bloemenwals.
^■oikouiskj/ schreef dit ballet naar een
^Tjantastische vertellingen van E T. A
^Pc". Dat sprookje schreef Hoffman
Hjr uoor de kinderen van zijn vriend
Hitzig in Berlijn.
DAMEShoudt Dinsdag vrij voor
de gezellige
WSZ COy/;. SPOELTJESWOL
MODESHOW
in de Stadsgehoorzaal
is „Creatieve Ar-
Henk Kors.
8 uur: breishow
AGENDA VOOR LEIDEN
Zondag
Luxor-theater, 10.15 uur v.m.: film
voorstelling Bijzonder Kerkewerk der
Hervormde Gemeente.
Maandag
Schouwburg, 8 uur: Hoofdstad Operette
met Die lustige Witwe.
Steenschuur 6, 8 uur: De Natuurvriend,
film Aquarialogica door A. A. Gols.
De Doelen, 8 uur: Leidse amateur-foto
grafenvereniging, A. Lamboo demon
streert het ontwikkelen van kleurendia's.
Zoeterwoude, 10.15 uur v.m.: ge
meenteraad.
Dinsdag
Volkshuis, 7 uur; K.
van de beginnerscui
beid" onder leiding
Foyer stadgehoorz;
Gebr. Van Wijk.
Wijkgebouw Stille Rijn 13. 8 uur: hulp
vereniging van de Geref. Zendingsbond,
ds. Abma van Monster.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor volkenkunde. 10—f
ar: „Van klei tot pot" (tot 1 oktober).
Burcht (tot zonsondergang), open
luchttentoonstelling hedendaagse beeld
houwkunst (tot 9.september).
Prentenkabinet (Kloksteeg 25), 25
ur: „Tekeningen door Rembrandt"
:.m. 15 september).
Boerhaavezalen: werken van Miep de
Leeuwe, Jos Mertens en Dick Loef.
Vragen over Leids
dierenasiel
Mej. A. J. van Nienes
Meester van de fractie vi
de Arbeid in de Leidse
W. de volgende vrage
Op
n de Partij i
raad hebben
gesteld:
elke wijze wordt in Leider
'oorzien in de behoefte aan verzorging
ventueel tijdelijke plaatsing van zwerf-
lieren sinds de tijd dat het dierenasiel tc
Leiderdorp werd opgeheven?
2 Zijn de besprekingen met het be
stuur van de Vereniging tot bescherming
dieren te Leiden in een zodanige sta
dium. dat binnen zeer korte tijd de stich
ting van een nieuw Leids asiel te
wachten is?
het antwoord
Mocht op vraag twe
ontkennend luiden, wat
zaak van de trage gang van zaken?
4. Welke maatregelen denkt het col
lege te nemen om bij het uitblijven van
asiel, hetzij tijdelijk of permanent,
de in de pers gesignaleerde wantoestan-
en te voorkomen.
Strijd mee tegen
de t.b.c.
Evenals vorig jaar zullen nu weer het
fonds Draagt Elkanders Lasten en de sa
natoria Sonnevanck en Zonnegloren een
beroep doen op uw offervaardigheid. De
collecte wordt gehouden van 10 tot 16
september. Hoewel het aantal tbc-geval-
len de laatste jaren aanmerkelijk terug
loopt, is het toch nog altijd noodzakelijk
de volle honderd procent de strijd
tegen deze ziekte voort te zetten. Nog
teveel patiënten wordfft jaar-in jaar-uit
sanatoria en thuis verpleegd. Zij
hebben onze hulp dringend nodig. Naast
offervaardige mensen zijn ook collectan
ten nodig. Wie heeft een ochtend, middag
'ond voor dit doel beschikbaar? En
en halve «dag teveel is, besteed dan
paar uurtjes van uw vrije tijd aan
ïooie doel. U betekent dan iets voor
anderen en is er betere tijdsbesteding
denkbaar? Toon uw dankbaarheid voor
gezondheid en meld u bij de heer A.
Kiel, Gerrit Doustraat 87, Leiden.
Zó boeiend is nu PANORAMA
Diplomazwemmen in
De Zijl
In De Zijl werd gisteravond gezwom
men voor het diploma. Het was voor de
badmeesters H. Rol en A. Westbroek een
groot genoegen, dat slechts één kandidaat
het diploma niet kreeg toegewezen.
De namen van de geslaagden volgen
hier.
Diploma A (jongens): Bram Branden
burg. Theodorus Johannes Geels, Petrus
Cornells de Wolf. Hans de Jong, Bennie
Bronsgeest, Wim Hoogendijk. Carel v.
d. Beuk. Johannes v. d Berg, Hans Smit.
Siegen Bennink, Henny Brakel. Jos Buis.
Kees Buis, Renier Gijzenij. Wim Bekooy,
Hans Mariens.
Jongens B: Cor Roelandsen.
Diploma A (meisjes): Anneke de Zwij^-
ger, Riet Jansen. Willy de Tombe. Dény
Oosterom, Angelia Aafje Brandenburg,
Siska v. Tongeren, Marian Vissed, Atie v.
Galen, Ineke Truman, Selly van Leeu
wen, Peta van Leeuwen. Geeske Groen.
Hona Broeksema, Willy Naves, Annie
Korenhof, Ria Mulder. Corry Kaspers.
Anneke Kaspers, Mathy van Sebille. Cor
ry Verver, Anneke Pruis, Truus Everts.
Anneke v d. Berg. Magriet v. d. Steen.
Tiny de Hartog, Liesje v. Kampen, Lenle
Teske, Els Broxterman, Corrie Pont,
Joke de Geus, Ineke Ooyevaar, Diny
Heemskerk, Jose Linderhof, Irene
Heemskerk, Elly van Leeuwen, Greet
Meerbrug, Marion Jasperse, Gonny Pen
seel, Rix Brouwer en Suus Verwerkerk.
Diploma B: Marijke Schinkel, Joke
Landesbergen, Aly van Proosdij, Ria v. d.
Water, Beb v. d. Kwaak, Selma Philippo,
Anja v. d. Zijp, Willy Wittebol.
Tussen
de
bladzijden
Eiland der verleiding
LIDO. Ugo Betti's toneelstuk ,,4'Ile
des Chèvres" is als een Frans-Italiaanse
film onder dezelfde titel uitgebracht,
kreeg in ons land de kassabenaming
„Eiland der verleiding mee. Betti heeft
zijn werk de psychologische uitwerking
willen geven van de reacties van drie
met-een-speelse-geest binnentreedt
de dood van haar in krijgsgevangenschap
gestorven echtgenoot is Agatha
boerderij achtergebleven, in gezelschap
van haar tot jonge vrouw gerijpte dochter
Sylvia en de zuster van de echtgenoot,
Pia. Dan arriveert Angeüo, di
vriend van de echtgenoot, aan wie hij zijn
intiemste levenservaringen heeft toever
trouwd in die bange jaren van gevangen
schap, en die zijn laatste uur heeft
gemaakt. Hij brengt een boodschap
de echtgenoot aan zijn vrouw mee: zich
zelf. En een map met onbeschri
pieren, waarop het levenswerk
echtgenoot had moeten staan.
Dit ongewone gegeven is op zeldzaam
fijnzinnige wijze uitgewerkt. De film vi
loochent zijn toneelafkomst niet, m<
heeft toch ergens vormen weten te vinden
onder de bekwame hand
Charles Brabant. Het verhaal stelt hoge
eisen aan de toeschouwer,
voelsopzicht als in psychologische bena
dering van het probleem. Da;
mooi, gezond haar
Tien jaar financiën
MOG EEN PAAR DAGEN, en de
h ïr D. van der Kwaak is tien
jaar wethouder, namelijk aanstaande
dinsdag 11 september. Juist dezer da
gen heeft hij de gemeenteraad van Lei-
den zijn edfde begroting aangeboden.
En daarbij kijkt hij niet op een paar
bnakjes: in die tien jaar passeerden
niet minder dan ruim honderd miljoen
gulden zijn goedkeuring Maar men
zij gerust, onze populaire wethouder
van financiën en bedrijven is een man
met werkelijkheidszin. Enerzijds weet
hij voor geld te zorgen, wanneer dat
nodig is, anderzijds heeft hel leven
zélf hem wel geleerd op de kleintjes
te letten.
Weet u nog, dat de heer Van der
Kwaak op reis ging met een koffer
„vol goodwill" om leningen voor Lei
den af te sluiten in een tijd, waarin
dat bijna geen enkele stad lukte en toen
het niettemin toch het eerst vereiste
was voor een juiste stedelijke huis
houding? Dat was een voorbeeld van
„enerzijds", dat heel wat gemeentebe
sturen jaloers deed zijn op de Sleu
telstad.
Maar „anderzijds" was het vooral
ook deze wethouder, die streefde naar
een intern beleid van de gemeente
diensten, dat zakelijk gezien het meest
verantwoord kon worden genoemd.
Ook ambtelijke diensten zijn onder
worpen aan de wetten van efficiency
en bedrijfseconomie. Voor Sinterklaas
spelen kan wel leuk zijn en een wet
houder van financiën nog in populari
teit doen stijgen maar het is een
grotere kunst met gemeenschapsgelden
even concientieus om te springen als
met je eigen portemonnaie.
Hoe het zij, de heer Van der Kwaak
heeft elk jaar weer de eindjes aan el
kaar weten te knopen. Dat is een feli
citatie waard, vooral in een tijd waarin
het rijk de juiste houding tegenover
de gemeenten nog steeds niet heeft
kunnen vinden Tot schade van de ge
meentelijke autonomie.
P.S. De heer Dirk van der Kwaak
zal voor ons gevoel ook steeds „de
voetballende wethouder" blijven. Niet
direct als oud-voorzitter van de club
„Leiden", maar meer als keeper van
het elftal uit de gemeenteraad, dat
iedere zomer tegen de pers pleegt te
spelen. Dit jaar is de match niet door
gegaan. Uit de raad konden niet vol
doende mannen worden gerecruteerd
om keeper Van der Kwaak bij te
staan. Ook hier was de basis van de
formatie te smal.
Goochelaar van zestien
J~\E ZESTIENJARIGE George van
den Heuvel uit Alphen aan den
Rijn is een jongeman, voor wie niets
veilig is. Geen goud horloge, geen
kostbare sieraden, doch evenmin de
allergoedkoopste scheermesjes. Al een
jaar of vier is goochelen namelijk zijn
liefste hobby en na veel geëxperimen-
teer is de jeugdige wonderdoener thans
zo ver gekomen, dat ook het „grote"
publiek op zijn toeren kan worden ver
gast. Zo trad George deze week op tij
dens een bijeenkomst van de Alpheuse
E.H.B.O., waar het meest indrukwek
kende moment van dit programmapunt
wel het inslikken van zes vlijmscherpe
scheermesjes was. Bloedloos kwamen
ze even later, netjes aan een draadje
geregen, weer uit zijn binnenste.'
Toch wil de vingervlugge Alphenaar
geen goochelaar van professie worden.
Hij vindt het veel prettiger zijn kunst
jes en trucs zuiver uit liefhebberij te
doen. Als vak heeft hij immers het
etaleren gekozen, waarvoor hij, na het
mulo- en middenstandsdiploma te heb
ben gehaald, in Leiden in opleiding is.
W ittebroods-tenen
AM NOG EVEN in Alphen te blijven:
Sedert een collega van ons daar
half augustus in het huwelijksbootje is
gestapt, is hij niet meer op z'n krant
verschenen Niet omdat het hem zo
Sea Girl
GIRL prijkt er op de boeg van
het zeewaardige jacht van de heer
en mevrouw J. E. Smith uit Lowestoft
in Engeland. Dezer dagen lag het schip
in Leidse wateren. Maar het eerste,
dat we ervan ontwaarden, was een
klein roeibootje, gemeerd bij de Bees
tenmarkt. Daarmee was het echtpaar
stadwaarts getogen omdat het van de
Haven zo'n lange wandeling was
De heer Smith ontpopte 'zich als een
gul gastheer, een even aangenaam cau
seur als levenswijs man. Samen met
zijn vrouw heeft hy tot zijn vijftigste
jaar bijna dag en nacht gewerkt in een
familiezaak te Coventry, die elektrische
artikelen vervaardigt. Als elektro-tech-
nisch ingenieur maakte de heer Smith
zich in de oorlog verdienstelijk met het
fabriceren van elektrische uitrustingen
voor vliegtuigen en onderdelen van
torpedo's. Nooit hadden ze vakantie.
Daarom liet het echtpaar zich, toen de
heer Smith vijftig werd, uitkopen en
vestigde zich in Lowestoft. De inge
nieur volgde daar een cursus van een
jaar in navigatie, volgde in Londen
een cursus voor radio-communicatie,
kocht een tweedehands zeewaardig
jacht van ruim dertigduizend gulden
en was klaar om van het waterleven
te gaan genieten.
In juli, nog voor de zomerstormen
losbraken, trokken de twee dieselmo
toren van elk 750 pk de boot met een
snelheid van negen knopen van Har
wich naar Oostende, en vandaar door
de wateren van Vlaanderen en Zee
land naar Dordrecht, Gouda en Leiden.
Overal bleven de Smiths lang genoeg
om in rustig tempo stad en omgeving
te bekijken. Mevrouw kookt aan boord
op persgasen de slaapplaatsen zijn
zeer gerieflijk, konden we constateren.
Van Leiden gaat de reis naar Haarlem.
dan naar Amsterdam en de Zuiderzee
werken. Via IJmuiden wil de heer
Smith dan in de loop van deze maand
de punt van zyn boot naar Lowestoft
Zilveren luchtridder
^TILVEREN VLIEGERS zijn er in Ne
derland eigenlijk maar weinig, of,
om in luchtvaarttermen te spreken:
zilveren vliegers gaan maar zelden
op. Het is maar een kleine groep pi
loten, die een kwart eeuw lang werke
lijk blijven vliegen. De oud-Leidenaar
H. A. J Klusman is een van die weini
gen Hij woont thans in Den Haag
(Meppelweg 396). Het is vijfentwin
tig jaar geleden dat hij zijn vliegbre
vet kreeg en nog steeds is hij actief
„luchtridder".
In 1931 ontving de heer Klusman
zijn internationaal vliegbrevet en
sindsdien heeft hij met 29 vliegtuig
typen ruim 6500 uren in het luchtruim
doorgebracht. Eerst als militair vlieger
op Soesterberg bij het jachteskader
Van Weerden Poelman en in de oor
logsjaren in het toemalige Nederlands-
Indië. waar hij onder meer deelnam
aan de slag op de Javazee. Het oor-
logskruis met twee gespen en het ere
teken voor orde en vrede, eveneens
met twee gespen, zijn hiervan nog her
inneringen.
Nieuw reclamesysteem
MA DE OORLOG in Nederland terug
gekeerd. begon de heer Klusman
aan de oprichting van een luchtrecla-
mebedrijfdat hij nog steeds exploi
teert. „Op het ogenblik heb ik nog
maar één vliegtuig", vertelde hij. „maar
binnen afzienbare tijd hoop ik een
tweede te krijgen." Dit wordt een
glider (een toestel zonder motor, dat
moet worden gesleept door een motor
vliegtuig). In de onderkant van de
vleugels zullen ruim duizend lichtpun
ten worden aangebracht, waarmee re
clameteksten kunnen worden gevormd.
Vroeger maakte men op deze manier
wel meer luchtreclame. Toen moest
het vliegtuig echter bij iedere verwis
seling van de tekst landen om de
lampjes anders te rangschikken. Door
een uitvinding van de heer Klusman
zal dit niet meer nodig zijn. Hij ont
wierp namelijk een installatie, waar
mee binnen twintig seconden een an
dere tekst op het vleugeloppervlak
kan worden aangebracht, terwijl het
vliegtuig in de lucht is. De letters zul
len een en twee meter groot worden.
Over acht maanden hoopt hij zover
te zijn, dat het toestel de lucht in kan.
Deze uitvinding, waarop patent Is
aangevraegd, is niet de eerste van de
heer Klusman. Enkele jaren geleden
kreeg hij patent op een uitvinding,
waardoor het opslepen van reclame-
netten werd vergemakkelijkt.
Ook in de sportluchtvaart is de heer
Klusman actief. Zo richtte hij twee
jaar geleden de landelijke vereniging
tot bevordering van de luchtvaartsport
op, waarmee hij meer succes heeft dan
met zijn streven naar een veiliger ver
keer. Van de genoemde landelijke ver
eniging is hij instructeur en daarmee
helpt hij vele enthousiaste „luchf-
vaarders" de eerste schreden op het
vliegerspad zetten
Naar Australië
eilUk
bU
komen, neen, de reden i
'n thuisblijven moet lager b(j de grt
•orden gezocht. En wel in z'n tener
Onze collega had zich voor de gele
genheid namelijk een paar prachtige
glimmende puntschoenen aangeschaft,
die hem tijdens de plechtigheid toch
eigenlijk wel een beetje krap bleken te
zitten. En op zo'n dag kun je je schoe
nen moeilijk verwisselen voor een paar
gemakkelijk zittende pantoffels. De ge
pijnigde bruidegom bleef dan ook dap
per glimlachen hoewel met gekrulde
tenen aan de zijde van z'n lieftallige
bruid.
De volgende morgen evenwel kwam
de aap uit de sok. Eén van de grote te
nen bleek ontstoken te zijn, en op ad
vies van de dokter moet voorlopig
rust worden gehouden. Zo zit de pas
getrouwde journalist dan met z'n been
op een stoel en z'n krappe bruidsschoe
nen staan verloren in een hoekje van
de zolder. Of hij ze ooit nog eens zal
aantrekken
Sea Girl met de heer
Leidse Haven
ken dinsdag met de Sibajak naar
Australlt. De koks zijn afkomstig uit
allerlei steden en ook uit Noordwjjk.
Ze hebben hun diensten aangeboden
ten behoeve van de in Melbourne te
houden Olympische Spelen. Daarna
zullen ze door de Australische regering
aan werk worden geholpen in hun
nieuwe vaderland.
Uit Voorschoten emigreert met de
Sibajak de zeventienjarige Mechteld
Scheuders, een balletdanseres van de
Nederlandse opera. Op de passagiers
lijst komen nog de volgende ongewone
beroepen voor: een letterhakker (steen
houwer) uit Oegstgeest. een meeltap-
per uit Rotterdam en een katoenkras-
Ruïneus
EEN winkelend echtpaar in
Ruurlo
De vrouw zei: Wat kijk je toch
zuur, Jo!
Hij zuchtte: Een jas hij je tas
Ruïneert onze kas.'
Geloof me, dat wordt veel te
duur zo!
daarom ook allleen, is hij slechts te ver
staan voor geestelijk volwassenen. Wie
hierin alleen maar een schildering ziet
van een sexueel motief heeft slechts ge
deeltelijk gelijk. Dit gaat veel verder. Het
werk raakt de diepten van het menselijke
gevoelsleven. Ja, ook zijn geloof. Made
leine Robinson, Raf Vallone en Magali
Noël leveren hier spel om stil van te
worden. Ondanks de botte reacties van
het bioscooppubliek.
(Film. die niet de buitenkant zoekt).
Gas'oil
LUXOR. Het leven van de vracht
autobestuurders, die transporten over
lange afstanden verzorgen, is vaak hard.
Met de werkboekjes wordt het niet zo
nauw genomen en wie zal de uren tellen,
dat zij bij nacht en ontij achter het stuur
van hun voortdaverende wagens, met van
vermoeidheid en slaap prikkende ogen
over de schier eindeloos onder hen weg
schietende wegen turen? Dezelfde zorgen
en moeilijkheden, die deze mannen met el
kaar delen, hebben een goede kameraad
schap doen ontstaan en wie zo'n trans
port eens meemaakt, wordt getroffen door
de hartelijke collegialiteit, die al deze zo
verschillende rijders soms van allerlei
nationaliteiten onderling bindt.
De Franse regisseur Gilles Grangier
heeft het hier geschetste bestaan aange
grepen voor het maken van een rolprent,
die uitmunt door soberheid en milieu
schildering; in vaak uitstekende beeldei
de sfeer van het alledaagse leven vaa
de chauffeurs op verfijnde wijze weer
gegeven. Jean Gabin geeft een geloof
waardige creatie als onverzettelijke
vrachtrijder en zijn tegenspeelster, Jeanne
heeft niet de minste moeite mat
de zorg voor het vleugje romantiek.
Het verhaal is pretentieloos, doch niet
geheel onaardig. Een stelletje gangsters
rooft een tas met een aanzienlijk bedrag
ontanten en wanneer één van de
s door een vrachtrijder wordt over
reden en het geld zoek is, vermoeden'de
andere leden van de bende, dat de chauf
feur de tas in de wacht heeft gesleept
Zij blijven hem dan ook op al zijn wegen
•olgen, hetgeen uiteraard een ware ob-
essie voor de man wordt. Het hoogte
punt van de spanning wordt bereikt,
de vrachtrijders uiteindelijk ge
zamenlijk de groep louche figuren on
schadelijk maken.
en simpel verhaaltje is door goed
erk en fijn spel een behoorlijke
film gemaakt).
Ik verdedigde mijn kind
Casino Komaan, heeft men kennelijk
>ij J. Arthur Rank gedacht, een kind ver
tedert de bioscoopbezoekers altijd, hoe
veel temeer als een verhaal om dat kind
ook nog in een artistenmilieu speelt! En
werd „Ik verdedigde mijn kind" op
ipel gezet, met de hartenveroverde
Mandy als het in gevaar zijnde kleintje.
De dreiging komt van de vader, een mooie
jongen, maar met een zeer slechte inborst.
getrouwd met een balletdanseres,
omdat hij in deze begaafde vrouw uitslui
tend een fraai winstmotief ziet. Maar in-
heeft hij z'n oog alweer op een
ander danseresje laten vallen. Begrij
pelijk dat hij met haar verdwijnt als de
seres, tegelijk moeder van Mandy, bij
ongeluk haar been breekt en nooit
r zal kunnen dansen. Een begrijpende
annex vrijgezel staat al klaar
haar op te vangen, maar dan keert
de echtgenoot uit Amerika terug. Nu is
dienst van een dikbuikige filmme-
die wel wat in Mandy ziet en haar
wil meenemen naar Hollywood. Zoals
dat immer gaat in melodrama's, de
schurk verdwijnt te rechter tijd. In dit ge
val in de vlammen van het huis, waaruit
hij z'n dochtertje te rechter tijd heeft
gered. Typisch een film, enkel en alleen
vervaardigd om het publiek tot diepe
ontroering te bewegen. En het produkt
daarmee tot een kassucces te maken.
(„Realistisch dxama", waarin het woord
je „meilo" is vergeten.)
Jungle Jim en de Zwarte
Duivels
Rex De beschaving gaat met rasse
schreden vooruit. Zo kan het publiek in
„Jungle Jim en de Zwarte Duivels" be
leven, dat Johnny Weissmuller, die het
in vroegere films niet verder bracht dan
het uitstoten van het hele oerwoud in be
roering brengende kreten, nu de lees
kunst machtig is geworden.
Het gaat nu om de diamanten, waarvan
ten vreest dat ze uit Afrika gesmokkeld
zullen worden. De Franse regering zendt
drie Engels sprekende personen uit om
toezicht uit te oefenen. Twee van hen
worden vermoord; de derde, ene Leroux,
kan de begeerte naar rijkdom en macht
niet weerstaan. Hij roept de Morro's, een
m, te hulp. En dan komt Jungle
ctie. Hij bedient zich van een
andere stam, de Kambezi's, en samen
met nog een paar blanken slaagt hij erin
Leroux onschadelijk te maken. Natuurlijk
aat het gepaard met gevechten tegen
euwen en krokedillen, terwijl twee apen
aor de lach zorgen door op menselijke
ze te reageren op bepaalde situaties.
Dat laatste is dan ook het enige ver
dienstelijke facetje van de film. Dat John
ny oersterk is en goed kan zwemmen was
s reeds geruime tijd bekend.
(Simpel verhaal uit het oerwoud, com
pleet met sterke man.)
Charlie's tante
TRIANON. De niet zeer fijnzinnige
humor van Charlie's Tante blijft nog een
•k zichtbaar. Blijkbaar tot genoegen
velen. Niet tot dat van ons.
Wrijf Kou en Pijn
we9 met DAMPO
