Het
kind moet maar naar
jouw kant, Els"
van liet draaiboek
VAN HENS TOT HENS
956 MtUWfc LUlUSCHt COUKANT
ZATERDAG 26 MEI 1956
99
De Leidse bevolkingscijfers
In gemengde huwelijken kunnen zich
bijzondere moeilijkheden voordoen
TTET BEGINT EEN BEETJE ROMANTISCH. Op een zekere dag komt Els
J-J- thuis en is ze anders dan gewoon. Ze vindt het moeilijk er over te
praten, want anderen voelen toch niet wat je zelf voelt, zelfs je ouders niet.
Die komen met lastige vragen. Die bekijken alles zo nuchter. En dan willen
ze je goeie raad gaan geven. Maar ieder woord, dat er over gezegd wordt,
lijkt wel een mes, dat zeer doet. Daarom probeert Els het alles maar alleen
te verwerken. Alleen haar vriendin met wie ze altijd omging, krijgt alles te
horen. Die weet, hoezeer Els zich volkomen aan Hans gegeven heeft, zoals
je maar één keer in je leven je helemaal aan iemand binden kunt. Daar is
dan ook geen speld meer tussen te krijgen.
Nu ,,Het Geheim'' in kruissteek
Toch komt op een keer de vraag: Wat
is hij van zijn geloof? Want dat
seert zelfs nog ouders, di^. hun kinderen
eigenlijk bij deze gelegenheid
eerst hierover aanspreken. Natuurlijk is
dat veel te laat en prikkelt het
dochter tot fel verzet, omdat ze
waarachtige er wel van dóór hebben. Als
vader en moeder zelf nooit naar een kerk
gaan, de godsdienstige opvoeding
kinderen lieten blijven bij een doops-
bediening en de zondagsschool, wat 5
recht hebben ze dan nog bij de levi
keus van hun kind om hierover te gaan
spreken? Daar is immers geen klank
bodem voor. Ouders en kinderen zijn hier-
in toch vreemden voor elkaar?
Nu ja. Els en Hans hebben er zelf óók
al over gepraat. En het is vervelend ge
noeg, maar hij is „katholiek" en zij is
.„protestant". Of hij er aan „dee", heeft
Els gevraagd. Na zijn dertiende ja;
meer, heeft Hans geantwoord. Hij heeft
gevraagd, of zij het gefloof en de Kerk
idan zo belangrijk vond. Zij denkt terug
aan de zondagsschool en de godsdi
juffrouw' op school. Zij wil niet zo
zeggen, dat het niets betekent. Die avond
hebben ze het er nog wel over gehad, dat
er maar éne God is en dat de dominees
of de pastoors je toch niet in de hemel
kunnen brengen. Bovendien: de hemel is
zo ver en het leven begint pas. Laten
daar later nog maar eens over praten
als we getrouwd zijn.
Daar is het toen bij gebleven. Alle be
denkingen van weerskanten hebben
zich hiermee van het lijf geschud. En ten
slotte is de grote dag gekomen, dat ze
bruid en bruidegom waren. Ze trouwden,
maar niet in de kerk. En het was toch een
mooie dag en een heel gezellige avond.
„Kerk-loze" trouwdag
Ik heb u nu maar één denkbeeldig ge
val genoemd. Maar zo waren er van de
756 huwelijken, die in Leiden gesloten
werden in het jaar 1955, niet mindi
91. In 16 gevallen is het huwelijk toch in
de R.-K. kerk ingezegend en viermaal is
men naar een dominee gegaan. Maar
blijven dan toch 71 paartjes over 1
als onze Els en Hans.
Er is trouwens nóg een mogelijkheid
om de vragen over geloof en Kerk, God
en Zijn gebod maar achterwege te laten.
Dat is wanneer de ander nóch R.K., nóch
Protestant is, maar uit een milieu komt,
waar men aan deze vragen niet eens meer
toekomt. Die heet dan: „tot geen kerk
genootschap behorend". Eén
bruidspaar dus wèl, de ander niet. Dat
loopt meestal ook af zonder huwelijks
inzegening. In 1955 werden er 73 van zul
ke huwelijken gesloten en slechts 13
bruidsparen kwamen naar de kerk.
Dat zijn samen al 131 huwelijkssluitingen
in één jaar, alléén in Leiden, waaraan
geen Kerk meer te pas kwam. Maar u
moet niet denken, dat we er daarmee
zijn. Nog 220 andere paren togen ten stad-
huize, zonder dat de auto's koers zetten
naar welke kerk ook. Van hen waren
bruid en bruidegom beiden „tot geen
kerkgenootschap behorend". Tezamen dus
351, oftewel 46,4 °/o van alle gesloten hu
welijken.
Dat is trouwens al erger geweest. Wat
dat betreft schijnen we een dieptepunt
gepasseerd tc zijn. De „kerk-loze" trouw
dagen worden minder. Dit was in 1951
nog in 52.7 van de .gevallen zo in
1952 was dit cijfer 50.5 en in 1955
is het dus al gedaald tot 46.4
Na de trouwdag
Nu keren we terug naar onze Els en
Hans, dus naar de 91 huwelijken van
R.-K.—Protestant en naar de 73 huwe
lijken van Protestant en „tot geen kerk
genootschap behorend".
De trouwdag is geen eind-, maar een
beginpunt. Hoe gaat het nu verder? Want
we willen hen toch allen graag gelukkig
zien? Natuurlijk is er geen statistiek van
het huwelijksgeluk. Ten slotte is er ook
zo iets als de veilige beslotenheid van het
huwelijk, waar je geen pottekijkers bij
nodig hebt. Dat is iets van je samen.
Maar we kunnen er niet aan ontkomen,
dat er toch ook cijfers zijn, die iets zeg
gen over wat né de trouwdag komt. Niet
van ieder afzonderlijk, maar wel van de
groep waartoe je behoort. Bijvoorbeeld
over de kinderen, die geboren worden.
Dat geldt dus niet van Els en Hans, want
die zijn nog druk bezig alles voor de
eerste klaar te maken. We moeten hier
als maatstaf nemen de kinderen die in
1955 geboren werden en nu dus in de box
kruipen of al lopen.
Zo zijn er in Leiden op het ogenblik
1742 kinderen, die in 1955 hun ouders
kwamen verblijden. Ze kunnen zelf nog
geen uitspraak doen over hun geloof. Dat
"zoeten de ouders vooralsnog voor hen
waarnemen. En hierbij wordt een tip van
de sluier opgelicht hoe het in de huwe
lijken verder gaat.
Van deze kinderen hebben er 73
een protestantse vader en een R.-K.
moeder. Wat moet er met het kind
gebeuren? Daarover is heel wat heen
en weer gepraat. De grootouders zjjn
er aan te pas gekomen. Misschien
zelfs dominee of pastoor. En wat is
het resultaat? Van 19 kinderen is het
tot vandaag aan de dag niet bekend.
Vader en moeder konden er niet uit
komen. Het kind staat aangegeven
als „niet tot een godsdienstige gezind
te behorende". Hetzelfde is gebeurd
waar moeder protestant en vader R.K.
is. Uit zulke huwelijken werden 60
kinderen geboren en is het bij 20 in
het midden gelaten. Waar vader
protestant is en moeder „niets",
is dat bü 27 van de 48 kinderen het
geval. Waar vader „niets" is en moe
der protestant by 60 van de 88 kin-
Maar dat zijn alweer veel te veel cijfers.
We zullen ons beperken tot die gevallen,
waarin één der ouders R.-K. of protes
tant is. Wat is gebeurd met de overige van
de 73 kinderen met protestantse vader en
R.-K. moeder? Van hen staan dus 19 te
boek als zonder godsdienst zijnde. De an
dere 54 zijn te verdelen in 24 protestantse
R.-K. kinderen.
u maar meteen de vraag: wat ge
beurde met de overige van de 60 kin
deren met een R.-K. vader en een protes
tantse moeder? Van hen staan er dus 20
boek als zonder godsdienst zijnde. De
andere 40 zijn te verdelen in 25 protes
tantse en 15 R.-K. kinderen.
Hans doet afstand
Wat lezen we hieruit? Als we het goed
bezien, kunnen we tot de conclusie koi
dat moeder in de meeste gevallen de
doorslag geeft, als men tot een keuzt
komt voor het kind. Wat de twee laatst
genoemde groepen betreft: in 55 van dt
gevallen waar een keuze voor de opvoe
ding van het kind werd gedaan, ging dit
in de richting van de moeder; slechts in
39 gevallen in de richting van de vader.
vijftig vaders hebben verleden
jaar dus gezegd: het kind m<
jouw kant, Els. Ergens doet Hans
dus afstand van zijn kind, al vlak na
geboorte. Ergens ligt een scheiding tus:
hem en zijn kind, omdat er ergens
scheiding ligt tussen hem en zijn vroi
er meer kinderen komen, dan
wordt hij een buitenbeentje in zijn eigen
gezin. Trouwens, die 39 moeders, wier
kind naar de kant van de man ging,
komen óók voor heel moeilijke vragen
Waar Els en Hans zo vlot overheen ge
stapt zijn, blijkt later een bron van moei
lijkheden te zijn. Je wilt elkaar sparen,
elkaar geen pijn doen, de kinderen een
goede opvoeding geven. Maar je moet al-
:er erg voorzichtig zijn.
dit dan allemaal ongelukkige hu
welijken? Dat zou ik niet graag beweren
Ik ken heel gelukkige mensen, die toch
met deze moeilijkheden tobben. Maar a
je ouder wordt en de kinderen kome\
ga je veel dieper over de dingen dóór
denken. Je gaat ook veel meer
denken. Dan is het in zulke huwelijken
grote worsteling om samen één t
voor God. En omdat men vaak di
grote worsteling niet aandurft, wordt het
Welke apotheek?
Vandaag zijn 's middags, 's avonds en
*3 nachts geopend voor't klaarmaken van
spoedrecepten de apotheek Van Driesum,
Mare 110, tel. 20406. en de Zuider-apo-
toeek, Lammenschanswcg 4, tel. 23553
Morgen is van 8 uur 's morgens tot 12
"ur 's avonds alleen geopend de Zuider-
*Potheek aan de Lammenschansweg. De
nachtdienst wordt van 24 uur af waar
genomen door de apotheek Van Driesum
Jn de Zuider-apotheek.
Een dokter nodig?
De zondagsdienst van de huisartsen te
Lelden wordt waargenomen door de dok-
jtta De Bruijne, Pieterse, Pleiter, Ver
hoef en Jansen.
Bepaalde cijfers in de Leidse be
volkingsstatistiek over 1955 verdie
nen naar het or.? voorkomt nadere
toelichting. Ds. H. J. van Achter
berg, Hervormd predikant te Lei
den, was bereid, deze toelichting
voor ons blad te verzorgen. Zijn
artikel, dat voornamelijk gaal over
het zogenaamde „gemengde" hu
welijk, vindt 'ii hier.
Redactie N.L.C.
kwestie van: „elkaar vrjj laten". Ei
rdt niet meer over gepraat. Het moei
lijke wordt verdrongen. Op het aller
belangrijkste punt van het leven
Els en Hans aan elkaar voorbij en is de
eenheid van het gezin gebroken.
Cijfers spreken
Zulke dingen zeggen de cijfers, als je z«
leest met de ogen en de ervaring van eer
wijkpredikant.
Er zijn trouwens nog veel meer interes-
in te gegevens te putten uit ile Leidse be
volkingscijfers. Zo zien we, dat het aan
tal geboorten de laatste vijf jaren gelei
delijk dalende is. In 1954 nog 1869 ge
boorten; in 1955 slechts 1742. Maar het
aantal overledenen loopt op van 615 in
1952 tot 680 in 1955.
Wie zal hiervan de juiste oorzaak kun-
ïen aangeven? De woningnood heet
.Volksvijand no. 1". Zal de schaarste
niet op de een of andere
geboortebeperking in de hand
werken? Krijgen ouderen te weinig hulp
in deze tijd, waarin allen in de welvaart
delen, en waarin allen even hard Achter
uitgaan dn dienstbetoon? Voelen ouderen
■in-de-weg voor de jongeren?
Kunnen ze de enge ruimte, wa
vol is en altijd zo'n kabaal, niet meer aan?
Cijfers spreken: het aantal geboorten ge
durende vier achtereenvolgende jaren
beneden; het aantal sterf
gevallen gedurende dezelfde periode
steeds hoger.
Wellicht staat met de woningnood ook
n verband het teruglopen van het aantal
huwelijken. Werden in 1951 nog 892 hu
welijken gesloten binnen de stad Leiden,
in 1955 waren het er 756.
Mens is totaliteit
Maar ik begeef me hier op een terrein
waar allang de socioloog en niet langer de
theoloog aan het woord moet zijn. Het
geen niet zeggen wil, dat de kerken on
verschillig kunnen blijven tegenover de
uitslag van een sociologische waardering
van deze cijfers. De ambtsdragers der
Gemeente immers krijgen met alle moei
lijkheden en brokken te maken, die de
volkshuishouding veroorzaakt. Want al
deze cijfers vertegenwoordigen evenzovele
tnsen. Cijfers in nood betekenen: men-
1 in nood. Materiële nood heeft altijd
t iets te maken met het geestelijk te-
t der betrokkenen. Dit geestelijk leven
nl. niet een ghetto. De mens is niet
te splitsen in delen, waarvan het éne
deel tot de geestelijke huishouding en hei
andere deel tot de volkshuishouding be
hoort. De mens is een totaliteit.
Daarom hebben de kerken ook eer
boodschap aan de overheid. Deze zal
steeds weer attent gemaakt moe
den op Gods gebod. Deze zal zich hebben
af te vragen, gebogen over de cijfers: Wat
is hier van Godswege geboden? Wat moet
rang hebben en wat kan nog wach
ten? Mogen zo ook de cijfers van de wo
ningtelling, die op het ogenblik vergaard
worden, straks in studie komen.
Eén cijfer vind ik te belangrijk ten
slotte om ongenoemd te laten. Evenzeer
het aantal „kerk-loze" trouw
dagen zien afnemen, zien we ook over de
vier jaren een afneming van het
aantal kinderen dat wordt ingeschreven
onder het hoofd „geen godsdienst". Dit
daalde van 24,78 °/o tot 23,13 °/o van het
\E 78-JAttlGE mevrouw Groot Hulze-Deenik (Coninckshofje) is
deze week aan een schilderij in kruissteek begonnen, voor
stellend twee over een minnebrief gebogen meisjes, terwijl hun
moeder, die ongemerkt de kamer is binnengeslopen, meeluistert
naar de inhoud van de brief. Zij heeft het plan het werk te verko
pen als het af is. („Ik hoop dat mijn gezondheidstoestand me dat
toestaat") en de opbrengst te bestemmen voor het nieuwe Diacones-
senhuis. Voor het- stuk, dat de titel „Het Geheim" draagt, wordt
D.M.C.-zijde gebruikt, in 48 verschillende kleuren. Mevrouw Groot
Huize, die dit werk al jaren doet en in de loop van de tijd veel suc
ces met haar werkstukken boekte voor het nieuwe Diaconessen-
huis maakte zij ook „Christus' Opstanding" heeft al eerder voor
haar zoon en haar dochter ditzelfde schilderij gemaakt. Van het
exemplaar, dat in de woning van haar dochter hangt, werd dit
plaatje gemaakt.
Foto N. van der Horst
Tussen
de
bladzijden
Verloren Continent, Italiaanse reportage-
in-kleuren uit het Verre Oosten
jnEN HEEL BIJZONDERE FILM hebben we deze week aan te kondigen
-*-J voor het Lido-theater. Tien maanden lang heeft een Italiaanse film
ploeg onder leiding van Leonardo Bonzi met een oud-Maleis zeilschip het
voetspoor van Marco Polo gevolgd. Oostwaarts ging de tocht, naar China
en de Indonesische archipel. Met een waarlijk vorstelijke buit aan in
kleuren-CinemaScope opgenomen filmmateriaal is de ploeg teruggekeerd.
Hieruit is een uiterst boeiende reportage samengesteld, die de toeschouwer
een blik-van-nabij gunt op het leven van stammen en volken in dit uitge
strekte gebied.
AGENDA VOOR LEIDEN
Zaterdag
Omgeving Beestenmarkt, half 35 uur
grote B.B.-werkelijkheidsoefening.
De Doelen, 4half 6: receptie atletiek-
ereniging De Bataven (25 jaar).
Gulden Vlies, half 8: leerlingenavond
Martien Opdam (piano).
Tent Herengracht (De Doorbraak), 8 u.:
Evangelisatiesamenk.omst..
Troephuis Prinses Irenegroep, Middel
stegracht hoek Oude .Rijn, 3—5 en 711
uur--bazar.
Schouwburg, half 8: speeltuinvereniging
„Ons Eiland", muziek, toneel en dans.
Leiderdorp, Dorpshuis, half 8:
citeerclub „Ons Genoegen" met
partijtje poker" ten bate van de tocht
der ouden van dagen.
Zondag
Stadhuis, half 11: officiële ontvangst
aantal jong-geborenen. Wij zijn geneigd
niet de woningnood, maar eerder nog de
ontkerstening van ons volk te beschouwen
als Volksvijand no. 1. Dat uit de cijfers
van een middelgrote stad in West-Europa
als Leiden is, een tegenstroming, tegen
de ontkerstening in, zichtbaar wordt, is
een verheugende zaak, waarmee we dit
artikel willen besluiten.
Want ook voor onze dagen geldt het
psalmwoord: Welzalig het volk, welks
God de Here is (Ps. 33 12a).
uur: feestavond,
gemeenteraad,
uur: Toon Hermans'
in de Burcht; f
Stadhuis, 2 uu
Schouwburg,
De Doelen, 8 uur: Leidse amateurfoto-
grafenvereniging, bondscollectie.
Tent Herengracht (De Doorbraak), 8 u.:
Evangelisatiesamenkomst.
Rehoboth (Rapenburg 10), 8 uur: Staat
kundig Geref. Partij, sprekers ds. P.
Zandt en ds. J. C. Ravenswaay.
Warmond, half 11: officiële opening
van drinkwatervoorziening Boterhuis-
Zwanenburgerpolder door de burgemees-
Alphen aan den Rijn; Hervormde
Kerk, Julianastraat, half 8: opwekkings-
dienst Hermann Zaiss
Dinsdag
Station, 9 uur v.m.: Snelverkeer Ont
houders Vereniging, autotocht door Zuid-
Holland.
Tent Herengracht (De Doorbraak), 8 u.:
Evangelisatiesamenkomst.
Tentoonstellingen
Prentenkabinet, 25 uur: Het Parijs
sn Jean Marot (tot 16 juni).
Atelier wijlen Lodè Sengers (Pesthuis
an 6), 106 uur: expositie schilder- en
tekenwerk en grafiek (tot 17 juni, gesloten
op 26 en 27 mei).
Boerhaavezalen, Lange Vrouwenkerk
steeg 12, 25 en 7—9 uur: Leids Kunst
centrum (tot 9 juni).
boord een vrachtauto met
kampmateriaal heeft de filmploeg over de
tropische wateren gezworven. De camera-
troffen in China een bruilofts
stoet aan in de stad op het water in een
ongenoemde haven. Zij filmden het leven
op de Indonesische rijstvelden, maakten
opnamen van de geestenbezwering
e oevers van de zee. en woonden de
ijding bij van een novice in een Boed
dhistische kloosterorde. Op Bali maakten
1 rituele plachtigheden
Jianengevechten. Op een andere
waarschijnlijk Madoera, zagen de
Italianen de enerverende race van de
ploegstieren. Zeldzaam suggestieve op
zijn gemaakt van de bezwering van
de kratergeesten en de dienst in het Boed
dhistische heiligdom in een grot. Het
hoogtepunt van de film komt met de wer
kelijke sublieme reportage van een huwe
lijk bij de koppensnellende Dajaks in de
binnenlanden van Borneo. Hoogst zelden
de gelegenheid een werkelijk
goed filmversflag te zien van het 1<
andere volken. Die kans is er nu
hoe. Het brede CinemaScopedoek vervult
hier nu eens een onmisbare functie. De
kleuren zijn voortreffelijk en het
werk is eenvoudig subliem. De Italianen
leggen met deze eerste produktie
CinemaScope eer in.
(Boeiende reportage van het leven
hinese en Indonesische volken).
Aida
Casino vertoont deze week de Italiaanse
en van Engelse uitleg voorziene verfil
ming van Guiseppe Verdi's beroemde
opera Aida. De hoofdfiguur Aida wordt
op het doek vertolkt door de actric»
Sophia Loren, terwijl de zangstem die
Christen-vrouwen op
filmavond
De Christen-vrouwenbond hield gister
avond in Rehoboth de laatste vergade
ring van het seizoen. Er werden bespre
kingen gevoerd over de zomerreizen naai
Alkmaar en Bergen en over de grote lan
delijke algemene vergadering in Der
Haag op 7 juni waar een dertig dames
van de afdeling Leiden o.a. zullen
doen aan de vaandelshow.
Voorts werden enkele filmpjes va;
Ned. Heide Maatschappij vertoond met
pliicatie van de heer Schut. De
wezigen kregen te zien „Langs ongebaen-
de klingen", een film waarin over
ontstaan en de werkzaamheden vaa
Ned. Heide Maatschappij wordt verteld,
het filmpje „De ideale keuken", dat in
bijprogramma was opgenomen.
GEMEENTE LEIDEN
Officiële publikaties
STREMMING SCHEEPVAART
VERKEER
Burgemeester en Wethouders
Let-
openbare kennis, dat de
Blauwpoortsbrug in de gemeente Leiden
op 2, 3, 4 en 5 juni 1956, in verband met
het uitvoeren van herstelwerkzaamheden,
het scheepvaartverkeer zal zijn ge
sloten.
Onze stem op de band
DONDERDAG wilden we een
goeie kennis opbellen, maar
vermoedelijk draaiden we één
cijfer verkeerd. We kregen ten
minste niet de bekende stem aan
de telefoon, maar een nogal bar
se meneer die een nummer pre
velde. Wisten we nu maar, welk
nummer
Want het korte gesprek liep
verder ongeveer als volgt:
O, neemt u me niet kwalijk,
dan heb ik zeker verkeerd ge
draaid.
Dat doet u wel 's vaker, hè?
Nou ja, een enkele keer
Ja, u draait wel eens vaker
het verkeerde nummer, maar u
wordt bedankt, uw stem is opge
nomen op de band.
Toen werd er afgebroken. En
wij stonden even verbouwereerd
te kijken: Onze stem was zo maar
ineens opgenomen op de band.
Dat was ons nog nooit overko
men. En nu. ineens, zomaar, onze
stemDat was toch fantas
tisch/
De moeilijkheid is nu, waar
die opgenomen stem van ons ligt.
We hebben nog een paar num
mers gedraaid, in de rekenkun
dige buurt van onze kennis. Maar
die barse stem hoorden we niet
meer, de stem van iemand die
blijkbaar telefonisch geplaagd
wordt.
Het laat ons sinds donderdag
niet meer los. Ergens in Leiden is
onze stem opgenomen, op een
band, en we weten niet waar.
Nog nooit hadden we die kans
gekregen. Nu ineens, zonder
moeite, was de grote kans er.
Maar waar in onze goede stad
Wie beschikt er over onze stem,
op een band, opgenomen per te
lefoon?
Misschien dat dit stukje helpt.
Misschien worden we een keer
opgebeld, en dan zegt iemand
nogal bars: Hier is je stem, luis
ter maar.
En wij dan maar luisteren. En
aan die nogal barse meneer vra
gen: Waarom neemt u stemmen
op per telefoon?
Geheel in stijl
DE 78-jarige luiten:
N. Versteeg en
mt-kolonel b.d.
74-jarige echt
genote mevrouw VersteegKusters.
Wasstraat 69. vierden dezer dagen hun
gouden bruiloft. Hun tien kinderen
(waarvan er twee in het buitenland
wonen) en hun 38 kleinkinderen heb
ben hun on die dae een schier onver-
geteiyke hulde bereid, terwyi ook van
buiten de altyd gastvrye familiekring
werkelük overweldigende belangstel
ling werd bewezen.
In het Snouck Hurgronje-huis werd
gerecipieerd, de bruidegom in zün
nniform van luitenant-kolonel, de
bruid met bruidsboeket, terwql ook
bruidsmeisjes en -jonkertjes present
waren: kleinkinderen uiteraard! Een
van de allermooiste geschenken was
de aankondiging van een dubbele pro
motie: die van twee zonen, beiden arts
en promoverend te Leiden op één dag,
ja zelfs op één middag.
Streng toch gezellig
TVICOLAAS VERSTEEG, geboren te
Amsterdam in 1906. promoveert
aanstaande woensdagmiddag om drie
uur op een proefschrift over de reuk.
Hij is specialist in keel-, neus- en oor
heelkunde. Promotor is prof. dr. H.
A. E. van Dishoeck.
Zijn broer Johan Marie Versteeg
werd te Dordrecht geboren in 1922. Hij
promoveert op een gynecologisch on
derwerp. Promotor is prof. dr. A. J-
M. Holmer. Deze promovendus is om
vier uur aan de beurt.
Het behoeft wel geen betoog, dat
voor deze promoties veel belangstel
ling zal bestaan. Niet alleen uit de
familiekring, niet alleen uit Breda,
waar eerstgenoemde zijn praktijk uit
oefent, en uit Rotterdam, waar de
jongste van de broers zi;
uit
De familie Versteeg is vele jaren
lang een aantrekkingspunt geweest
voor talloze jonge mensen, die op het
ogenblik allen een positie in de maat
schappij innemen. Dat was geen won
der, want er heerste een voorbeeldig
gevoel van saamhorigheid, dat zich in
1939 zelfs uitte in de oprichting van
een fafnilievereniging met een eigen
blad: De Klit, en een eigen vaandeltje.
Het eigenaardige is, dat er ondanks
alle gezelligheid in het gezin Ver
steeg ook een streng regiem heerste.
Hoezeer echter jonge mensen in hun
hart verlangen naar de combinatie:
strengheid-gezelligheid, blijkt weer
eens te meer uit een van de stellin
gen, die promovendus N. Versteeg aan
zijn proefschrift toevoegde:
,,Een strenge opvoeding is bevorder
lijk voor een goede onderlinge ver
standhouding in het gezin."
Een bijzonder hartelijke felicitatie
onzerzijds lijkt hier wel zeer op zijn
Blaas- en kauwgom
17" INDEREN kunnen soms aar-
dige dingen zeggen, zelfs als
het over onprettige dingen gaat.
Een Leids gezin had de laatste
tijd veel met ziekte van de kin
deren te kampen. De een kreeg
oorpijn, een ander keelpijn en een
derde werd zomaar onpasselijk.
Alleen de oudste zoon van negen
bleef kerngezond. Hij weet de
ziekten van zijn jongere broers
en zusjes dan ook uitsluitend aan
hun levenswijze, die hij als „on
gezond" betitelde. En het bewijs
leverde hij, toen zijn jongste zusje
buikpijn kreeg, hetgeen, volgens
de behandelende arts te wijten
was aan een blaasaandoening.
Niet zodra had hij van deze dia
gnose gehoord of hel jongmens be
gaf zich naar het ziekbed van zijn
zusje, haar toevoegend: „Och
kind, nu zie je eens wat ervan
komt, als je altijd maar blaas-
kauwgom snoept".
Collega's zagen Rembrandt
Gouden bruid en bruidegom Versteeg
Lakenhal gebracht. Ze kwa
alle delen van Europa, één van hen
zelfs uit Warschau.
De regering had onze collega's uit
genodigd ter gelegenheid van de Rem-
brandtherdenking. Zij bezochten ook
Amsterdam, het Muidcrslot, Rotter
dam en andere steden.
Vandaag zyn de buitenlandse gas
ten weer vertrokken. Verrukt over ons
land, dat hun zo goed bevallen was, en
verrukt over het feit dat ze kennis
konden maken met de werken van
Rembrandt en zgn leerlingen.
Prof. De Zwaan niet terug
pROF. Dr. J. DE ZWAAN, de be-
kende Leidse hoogleraar en poli
ticus. zal na de verkiezingen niet in
de Eerste Kamer terugkeren; hij heeft
zich niet meer herkiesbaar gesteld. De
hoogleraar heeft de leeftijd van 73
jaar bereikt
Prof. De Zwaan is eerst predikant
geweest, resp. te Heemse en te Baam-
brugge. In 1912 werd hij benoemd tot
buitengewoonhoogleraar te Leiden.
Van 1914 tot 1929 was hij hoogleraar
te Groningen in de oud-Chrisetlijke
letterkunde en de exegese van het
Nieuwe Testament; in 1929 keerde hij
naar Leiden terug.
Naast het terrein van de wetenschap
heeft ook de politiek de aandacht van
prof. De Zwaan gevraagd en gekregen.
In 1924 kwam hij voor dè Chr. Hist.
Unie in de raad van Groningen, hij
had ook zitting in de Staten van deze
provincie en sinds 1937 maakt hij deel
uit van de Eerste Kamer.
Wil men een typering hebben van
prof. De Zwaan als politicus, dan doet
men er goed aan, te luisteren naar de
parlementaire redacteur van het niet
meer bestaande Chr. Historische dag
blad „De Nederlander", die in 1948 ter
gelegenheid van de 65ste verjaardag
van de hoogleraar schreef:
„Mannen als prof. De Zwaan schu
wen zeer stellig de schittering van
politieke successen, die niet zelden
verkregen worden door groot vertoon
van gewichtigheid of onmisbaarheid,
maar vervullen in alle eenvoud des
harten taken, welke alleen de aller-
besten onder ons ten bate van de
volkskracht kunnen volbrengen. Tot
de „veelpraters" behoort htj zeker
niet. Spreekt hij, dan kan men ook re
kenen op een gedegen rede. Zijn hoog-
wetenschappelijke belangstelling doet
hem meer voelen voor de commisso
riale parlementaire arbeid, in de vei
lige beslotenheid van de commissie
van Renate Tebaldi is. Zoals wel bekend
mag heten gaat het hier om de geschiede
nis van de Ethiopische prinses, die als
gijzelaarster in Egypte gevangen wordt
gehouden, terwijl haar vader pogingen
doet haar te bevrijden. Zijn leger wordt
echter verslagen door de Egyptische leger
aanvoerder Ramades, de geliefde van
Aida. In zijn liefde voor haar verraadt
Ramades de Egyptische legerplannen en
hij wordt wegens hoogverraad ter dood
veroordeeld. De geliefden worden levend
ingemetseld in een grafkelder.
Enkele van Verdi's bekende aria's en
duetten kan men in deze film zien en
beluisteren. Het ballet van de Romeinse
opera verleent de kleurenfilm een bij
zondere charme. Regisseur Clemente Fra-
is zich gelukkig niet te buiten ge
gaan aan overdreven massa-regie, waar-
ie het onderwerp alle aanleiding gaf.
(Goede verfilming van één van Verdi'»
beroemdste opera's).
El Alamein
De film ,,E1 Alamein", die in Asta wordt
vertoond, is grotendeels bedoeld als een
documentaire van de strijd, die in 1942 en
1943 in Noord Afrika werd gevoerd. De
producent Esedra Fiilm te Rome
heeft zich blijkbaar niet laten afschrik
ken door twee andere rolprenten, die
over deze bloedige woestijn-oorlog op de
markt zijn gebracht: „Woestijnratten"
(een Engelse versie) en „Rommel" (geen
Duitse, maar een Amerikaanse vertol
king). In beide films is van een verheer
lijking sprake, die ver buiten alle pro
porties valt. In „Woestijnratten" wordt
het Engelse Achtste Leger op meer dan
chauvinistische wijze op een voetstuk ge
plaatst; in „Rommel" wordt de Duitse
veldmaarschalk van die naam dusdanig
geïdealiseerd, dat hij eerder een roman
tische dromer dan een houwdegen van
Hitier lijkt.
Ook in „El Alamein" de Italiaanse
titel luidt: Divisione Folgore voert de
verheerlijking de boventoon. De film is
een typisch produkt van een land, dat
de oorlog verloren heeft, want de helden
daden van de mannen, die tot de Ita
liaanse parachutisten-divisie Folgore be
hoorden, vinden tegen de achtergrond
van een grote Geallieerde overmacht
plaats. De bedoeling is duidelijk. De Ita
lianen, die nu niet bepaald als goede sol
daten de historie zullen ingaan, willen
door middel van deze film tonen, dat ze
de laatste oorlog ten onrechte voor
lafaards zijn uitgemaakt. Eigenlijk wil
„El Alamein" alleen maar beklemtonen,
dat de verloren strijd in Noord Afrika
een kwestie van materiaal en niet van
moreel is geweest.
De film in Luxor zelf staat op een kwa
litatief hoog niveau. Zij is suggestief, niet
alleen door opnamen, die van het strijd
toneel zijn gemaakt, maar ook door het
spel. Marco Guglielmi, Nando Cicero. Aida
Bufi Landi en José Jaspe spelen de
hoofdrollen in deze typische mannenrol-
prent, die gelukkig gespeend is ge
bleven van het sentimentele liefdesge-
■chiedenisje.
(Italianen willen op de film tenminste
xog moedige mannen zyn; geschiedenis
vervalsing met nare bigsmaak).
Het meisje van de rivier
Italië is deze week favoriet in de
Leidse bioscopen. Ook Trianon heeft een
Italiaanse film op zijn programma geno
men, „Het meisje van de rivier". Klaar
blijkelijk heeft regisseur Mario Soldati
de bedoeling gehad een beeld te geven van
het leven van arme mensen. Hoofdper
soon is een meisje uit Comacohio, dat het
eerzaam beroep van palingrookster uit
oefent. Buiten de afbriek brengt zij ech
ter mannen het hoofd op hol door zich op
dansvloeren bijzonder uitdagend te ge
dragen, daarbij een dankbaar gebruik
van haar geslaagde lichaamsvormen ma
kend. Voor deze rol kon men moeilijk een
betere keus doen dan Sophia Loren. Met
een smokkelaar beleeft zij enkele lief
desnachten in haar huis. maar deze jonge
man denkt niet aan trouwen, ook niet
wanneer deze liefde gevolgen heeft. Hard
nekkig de toenaderingspogingen van een
politieman afwerend vertrekt zij naar de
boorden van de rivier de Po, om daar
met rietsnijden de kost te verdienen.
Wanneer haar zoontje daar verdrinkt
wordt zij in de begrafenisstoet met haar
onwaardige minnaar verenigd, die dan
nog enkele jaren gevangenisstraf tegoed
blijkt té hebben.
Zoals men ziet een verhaal, dat in do
regel als „realistisch" wordt aangeduid.
Toch haalt deze kleurenfilm niet bij de
produkten uit de school van De Sica.
Laatstgenoemde werkt met mensen uit
het volk, Soldata houdt het maar bij de
„sterren". Dat hij daarmee het enorme
nadeel heeft aan de realiteit van de situa
ties afbreuk te doen, is blijkbaar niet ki
zijn hoofd opgekomen Of hebben de pro
ducenten soms gedacht, dat Sophia ..-en
voldoende aantrekkelijke blikvanger zou
'jn? We zijn geneigd die vraag met
a" te beantwoorden. Het sociale ver
sje over „Het meisje van de rivier" is
'en doorzichtig als de kleding der hier-
optredende vrouwen.
(Nogal doorzichtige poging de aantrek
kelijke Sophia Loren uit te buiten als
warmbloedig volkskind.)
De Pelsjager van de
Berenrivier
De film, die deze week in Rex draait,
getuigt van het „stoere" leven der eerste
kolonisten in Amerika. Men zit nauwe
lijks op zijn stoel of enkele Indianen zijn
al geveld. Mooie Indianen dit keer, met
een kaal hoofd en een paardestaar't. Da
knappe Bushrod Centry wil naar het
Noorden. Maar voor hij daar aankomt
hij al tegen z'n wil getrouwd met 1 n
ikere Mary Stuart, loopt hij al verwon
dingen op in vechtpartijen en om dingen,
die de filmbezoeker eigenlijk niet snapt
Toch zitten er soms geestige momenten in
deze overigens nietszeggende film.
Wat de Nederlandse titel van de film
betreft, er waren veel pelsjagers maar
beren werden niet gezien. Misschien wa
ren de beren er nog vóór de kolonisten
of misschien hoorde er nog een deel aan
deze film, te zijn geplakt.
(Nietszeggende film, waarin men het,
eer eens. niet zo nauw neemt met men
senlevens.)