CHRISTELIJK
Betere voorzieningen voor de
bouwvakarbeider
Boek
fHl^j coors
Oost en West ontmoeten
elkaar in Christus
der Ethergolven
Geen humanistischer boodschap
dan de Christelijke Boodschap
DAN
MAAR ZO!
De dokter
KANTTEKENING
Hygiënische
bepalingen in
de bestekken
13 ESPREKINGEN tussen de
-L* federaties van werkgevers
organisaties, „Raad van bestuur
bouwbedrijf", en de Bond van
Nederlandse Architecten B.N.A.
hebben ertoe geleid, dat laatst
genoemde organisatie zijn leden
met nadruk heeft aanbevolen in
hun bestekken een clausule op
te nemen ten behoeve van de
persoonlijke verzorging van de
bouwvakarbeiders op de bouw-
Deze clausule zal behelzen, dat
de schaftlokalen, schaftwagcns, rij-
wielbergivig, privaten en urinoirs,
wasgelegenheid en drinkwatervoor
ziening in overeenstemming dienen
te zijn met de riohtlijnen, samen
gesteld door cfe commissie hygiëni
sche voorzieningen
Deze door het bedrijfsleven in
gestelde commissie bestond uit ver-
VAN DE DAG
C. Fallentin: „Een jaar vol blijd
schap" Dagboek voor jonge mensen
Uitgave J. N. Voorhoeve, Den Haag,
derde enigszins gewijzigde druk.
Er zijn al heel wat dagboeken en dag
boekjes verschenen. Sommigen hebben
de jaren overleefd, anderen hebben het
nooit verder dan een eerste en vaak nog
kleine oplage gebracht. Dat dit dagboek-
n" in zijn derde druk verschijnt is
een aanbeveling. Het wil zeggen
naar gevraagd wordt, dal
gegrepen wordt voor
M.
dat er
graag
uitzonderlijk goed Vun idai
Het is wat verward, vliegt her
door de Bijbel heen. maar toch spreekt
net aan. ueschreven door een man. vooi
evBlïbeI meer, was dan een theolo
gisch boek, meer dan een boeiende no
velle laat dit dagboekje ons iets zier
Phri.H?! ^',erkSli^ bljj «elo<>f Jezus
Christus als Heüand en Heer. De ge-
Zljn ?let aan bePaalde dagen
en daarom heef' het boekje
juist aan waarde gewonnen. Men kan
net rezen wanneer men het wil; voor
da feestdagen zijn enkele speciale medita-
ues toegevoegd. In oorspronkelijke opzet
5 ,e,^or jonge mensen geschre-
11 i f 5.00 ons
tegenwoordigers van de bond van
Nederlandse architecten, van de
werkgevers- en van de werkne
mersorganisaties.
Punt van uitgang is geweest, dat
de verzorging vsn de bouwvakarbei
der op zijn werk niet ten achter mag
staan bij hetgeen in andere bedrijfs
takken wordt geboden, opdat een van
de oorzaken van de verminderde be
langstelling voor een beroep in de
bouwvakken wordt weggenomen.
Vierde conferentie
van Gereformeerden
Ook dit jaar zal in het conferentie
oord Woudschoten te Zeist de bekende
conferentie van Gereformeerden gehou
den worden. Het doel van deze confe
renties is bezinning op de situatie
waarin de Kerk en haar leden zich be
vinden, het zoeken van het antwoord
dat de Kerk te geven heeft en dat
ieder lid moet geven in de Kerk en in
de wereld. Het thema van deze vierde
conferentie zal zijn Het keerpunt.
Prof. dr. C. A. van Peursen, ds. H.
Volten, dr. H. A. Colijn en mevrouw
D. I. Bouman—Eringa zullen het woord
voeren en prof. dr. W. E. de Gaay
Fortman zal als voorzitter optreden De
conferentie zal van 13 tot 16 juli a.s.
gehouden worden. Men kan inlichtingen
verkrijgen bij de Conferentie-commissie,
Stadhouderskade 145, Amsterdam.
Weer Bijbelballons naar
Rusland opgelaten
De Internationale Raad van Christelijke
Kerken heeft enige dagen geleden de
vierde jaarlijkse Bijbelballon-actie vol-
J?°'d,- waarbij ballons met aangehechte
oijbelgedeelten voor Rusland werden
opgelaten in Cham West-Duitsland).
Dit heeft dr B. J. Hargis uit Amerika,
voorzitter van de Bijbelballon-actie
van de Internationale Raad van Chris
telijke Kerken aan Nederlandse func
tionarissen van de Internationale Raad
meegedeeld. De opgelaten ballons ver-
voerden 200,000 bijbeleedeelten in hel
Tsjechisch, het Slowaaks. het Pools,
i het Duits.
het Russisch
Advertentie
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Ridderkerk; F. J. Sinke
te Heteren; te Giessen-Rijswyk (toez.i:
P. Post, vik. te Wagenborgen; te Papen-
drecht: J. van Wier te Putten.
Aangenomen naar Wons: kand. Th.
Feenstra te Groningen; naar Terkaple
en Golngarijp (benoeming tot vikaris):
kand. J. van Zanten te Utrecht.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Vollenhove (Stad): kand.
N. Wijngaarden te Amsterdam.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Scheveningen: J. B. Bel
te Krabbendijke
OUD-GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Loenen aan den Vecht:
du Marchie van Voorthuyzen te
Leersum.
Schotse synode
geopend
Als hoofd van de Kerk van Schot
land verklaar ik de gereformeerde be
lijdenis in Schotland te zullen bescher
men. De hoge commissaris van de Britse
kroon in Schotland bracht deze plech
tige verzekering van koningin Elizabeth
over aan de Generale Synode van de
Kerk van Schotland, die dezer dagen in
Edinburgh gehouden wordt. De Schotse
synode wordt steeds met een nu vier
honderd jaar oud ceremonieel geopend.
De hoge commissaris vertegenwoordigt
er de koningin en opent namens haar
de synode, omdat zij weliswaar in En
geland hoofd van de Anglicaanse Kerk
is, maar in Schotland de (gereformeer
de) Schotse Kerk moet „leiden en be
schermen".
Opvallend was de aanwezigheid van
de aartsbisschop van Canterbury, die
in vol ornaat de plechtige opening bij
woonde en in de loop van de synode
een referaat over de door de Engelse
Kerk begeerde vereniging met de Schot
se zal houden.
EEN
WOORD
VOOR
VAN.
DAAG
Ik zie de hemelen
geopend
Luister en geloof: de hemel is
geopend en Jezus, de Zoon des
mensen, staat aan Gods rechter
hand. Die hemel is geopend voor
u en voor mij.
voor iedereen.
Omdat Jezus
daar staat. Eu
omdat Jezus de
zonden van u
en van mij ver
zoend heeft aar.
het kruis.
Luister en ge-
loof het doet
er niet toe in welke omstandig
heden u verkeert. Het kan me*
u niet slechter gaan dan met
Stephanus, de eerste martelaar
om het geloof. Hij zag de hemel
geopend op het moment dat
moordenaarshanden zich naar
hem uitstrekten. Maar hij zag
Jezus in die open hemel en toen
kon hij bidden, zelfs voor zijn
moordenaars!
Luister en geloof: de hemel is
geopend. Nu, op dit ogenblik.
Alle zorgen en alle moeite van
dit leven kunt u van u afschud
den, want Christus, uw Konink
wacht op u. In een geopende he
mel. Bid dan tot Hem. En in die
geopende hemel zal blijdschap
zijn om uw gebed!
Advertentie
ZETHAMETAN.V.
i
VLAARDINGEN
Sir Corea, Britse H.C. voor Ceylon:
DE VREDE KAN AFHANGEN VAN HET
BRENGEN VAN DE BOODSCHAP
OOST IS OOST, EN WEST IS WEST, schreef Rudyard Kipling
jaren geleden, „en deze twee zullen elkander nimmer ontmoe
ten", maar toen Sir Claude Corea, Britse Hoge Commissaris in
Ceylon zijn toespraak beëindigde, wist zijn aandachtig luisterend
gehoor in de prachtig met bloemstukken versierde zaal van hotel
Huis ter Duin in Noordwijk dat het Oosten en het Westen elkaar wel
konden ontmoeten. Deze zeer ontwikkelde man, die toch een kind
van het Oosten was gebleven, maar tevens een zeer gelovig christen
is, legde voor zijn westers gehoor de noodzakelijkheid van de predi
king van het Evangelie neer, juist in het Oosten waar ongeveer de
helft van de wereldbevolking woont.
Ondanks het feit dat er duizend mil
joen inwoners zjjn in het oosten ii
nauwelijks één procent christen. De
vrede kon wel eens afhangen van het
wel of niet bereiken van deze volkeren
met de Boodschap van de vrede. De
moderne wetenschap heeft de wereld
klein gemaakt. Oost en West zijn buren
geworden, en juist daarom moeten wij
de verantwoordelijkheid voor deze
oosterse buren gaan dragen. Het is de
taak van de christen om het Evangelie
uit te dragen aan een leder die de
boodschap nog niet heeft gehoord.
Als we echter het Oosten willen berei
ken, zullen we goed voorbereid moeten
zijn. Het is een absolute noodzakelijk,
heid dat West-Europa en het Noord-
amerikaanse continent zich richten tot
het Oosten. Maar we moeten in staat
zijn om het Oosten te kunnen ontmoeten,
en we zullen door ons leven moeten laten
blijken dat het Evangelie wel degelijk
invloed heeft gehad op ons eigen leven
Als wij zelf de boodschap niet beleven,
is de wijsheid van de prediking zeer twij
felachtig, ja kan zelfs gevaar opleveren.
Bovendien zult U moeten weten wat de
grondslag van het christendom is.
heb teveel mensen ontmoet die zelf
eigenlijk niet goed meer wisten wat zij
geloofden.
het Oosten zien als
rijkelijk duur.
I11C
dan lijkt de prijs
MELODIE en WOORD
ZONDAG 27 MEI 1
m. NCRV: 8.00 Nws e
one; 8.30 Morgen wijdine
ng KRO- 9.30 Nws; 9 45 Gram
9.15 Kc
9.55 Inleiding hoogmis; 10.00 Pit
mis: 11.30 Gram; 11.45 Orgelcom
12.20 Apo
rijzer; 13.00
13.40 Boek
5.25 Wetenschap en leven
18.40
17.00 Ev Lutherse kerkd; 17.50 De cuu,
in Nederland caus; 18.15 Filmrubriek: 18.
Overpeinzingen van een dor- J
Muzikale caus; 18.45 Even u,
?'udeeI,ka,7!er van Ds P J de Geeter. NCRV.
19.00 Boekbespr; 19.10 Nws uit de kerken
19.15 Vocaal ens; 19.30 Het Evangelie in eer
draaikolk caus. KRO: 19.45 Nws; 20 00 D<
gewone man; 20.05 Amateursuitz; 20.25 Act
de partij? caus
22.45
23 15—24.00 Brat
21.1
10 P
mdgebed
Chrles Riband
Promenade-ork
solisten;
G-.
II 298 m. VARA: 8.00 Nws en
8.18 Weer of geen weer: 9.45
jgHjH jeugd-
VPRO: 10.00V
IKOR10 30 Oud-Kath Hoogmis. AVRO:
Elektronisch-mandoline ens; 12.30 Sportsph
Puzzel i
"1
16.30 Sportrevue. VPRO
VARA: 17.30
3.10 V d militair
let leven van Mc
iuz; 16.00 Dansmi
7-C0 Het plattelar
Progr t g v Camllie Huysmans i
AVKO: 20 00 Nws. 20 05 Amus
Saint-Germam des Prés is et-storvF
21.05 Popularis: 21 40 Radiojourn;
NCRV: 7.00 Nw;
e muz; 7.30 Gram;
ag; 8.00 Nws en v
V d
atje;
10.10 Gram;
12.25 Voor boer en tuinder; 12.30
tuinb meded: 12.33 Meisjeskc
im of act; 13.00 Nws; 1315 Oude
40 Gram; 14.05 Schoolradio:
1.45 V d vrouw; 15.15 Lichte i
delen overzee: Dr A van der Horst: Mew en
melodie in de Nederl. Antillen; 18.00 Koor
zang; 18.20 Sportuitsl; 18.30 Gram; 18.40 En
gelse les, 19.00 Nws en weerber; 19.10 Or
gelspel; 1930 Pari comm; 19.45 Verkie-
zingstoespr; 20.00 Radiokrant; 20.20 Banjo-
ork; 20.40 Berglift, hoorsp; 21 20 Vierhan
dig clavecimbelrecital; 21.40 De Bijbel onder
de Zuid-Toradjas. caus; 21.50 Omr ork en
solist; 22.45 Avondoverdenking; 23.00 Nws:
23.15 Gram; 23.40-24.00 Evangelisatie-uitz 1 d
Duitse taal.
Hilversum II 298 m. AVRO: 7.00 Nws;
.10 Gym; 7.20 Gram; 8.00 Nws; 8.15 Gram;
- 9 40 Morgen.
12.00 Orgel en sopr; 12.30 L
meded; 12.35 V h platteland
13.00 Nws; 13.15 Meded of gi
11.45
12.45 Grar
Verkiezingstoespraak; 19.15 Byzantijns koor
19.45 Regeringsuitz: Landbouwrubriek,.U'
25-24.00 Filmprogr.
PUZZLE No. 421
Horizontaal: 1 afstandsmaat, 8 ge
reedschap. 9 echtgenoot. 10 ïeeds, 12
opwaarts. 13 -lier. 14 sportterm, 17
akelig. 20 kleedje. 22 voegwoord, 24
lyrisch gedicht, 26 zangnoot, 27 ver
tragingstoestel, 29 verbeterde wereld
taal, 31 op de achterbenen staan
Vertikaal: 1 zuivelprodukt. 2 de le
zer heil. 3 oude heer, 4 dapper, 5
voorzetsel, 6 ik, 7 grove vijl, 11 strem
sel, 15 aanzien, 16 behoeftig. 18 kle
dingstuk, 19 nog fris, 21 telwoord, 23
vistuig, 25 gemeente in Gelderland.
OPLOSSING PUZZLE No. 420
Horizontaal: 1 mop. 4 neb, 7 boord,
9 S.L.. 10 al. 11 meer. 12 mm, 14 te.
15 p.f. 16 berk, 18 grof, 20 ik. 21 oh,
23 avé. 24 plat, 26 er. 27 is. 29 klkar.
31 eik, 32 opa.
Vertikaal: 1 M.O., 2 oom, 3 pref.
5 es. 6 bluffers. 7 bliek, 8 deeg. 10
ambitie. 13 Nr, 15 pover. 17 kolk, 19
ra, 22 halo, 25 tap, 23 si, 30 Aa.
Sport; 12.20 Gevar nvuz; 12 55 Weerber; 13.00
Nws: 13.10 Gram; 13.40 V d scholen; 13.57
Cricketultsl; 14.00 V d scholen; 14.10 Gram;
14.40 Voordr; 15.00 V d scholen: 15.10 Viool
recital; 15.30 Oaus; 15.45 Cricket; 16.15 Ork
conc; 17.00 V d kind; 17.55 Weerber: 18.00
Cricket; 18.35 Rep;
19.00 Gevar
>rogr; 21
r; 19.30 Ork
Nws; 21.15 H<
23.08—23.13 K<
Light
22.45
13 00 Cricket; 13.35
6.30 Hoorsp;
21.00 V d
Nws: 22.15
Voordr: 23 15
23 55—24.00
i Koersen) 13.00 N\
Koersen; 16.02 V d zieken: 17.00 Nws; 17.10
Lichte muz; 17 45 Kinderliederen: 18.00 Fran
se les; 18 15 Gram: 18 25 Kron voor Beschaaf
de Omgangstaal; 18.30 V
22.55—23 05 Nw
20.00 Int wedsti
olano: 22 30 Nws: 25
i. 12.00 Gram: 13.00
Geen betere helper dan de Heiland, en.
NA Sir Schuster, die op
donderdagochtend sprak
over christendom en de
technische eeuw, belichtte
de rechtsgeleerde Alexan
der Tsirintanes, hoofd van
de faculteit der rechten aan
de universiteit van Athene,
een Grieks-orthodox gelovi
ge, de houding van het
het christendom tot het hu
manisme.
Hoewel er zeer veel ver
anderd is sedert de laatste
wereldoorlog, is één ding
gelijk gebleven: de angst.
De mens is heden nog even
zeer vervuld van angst als
in het verleden. Ik wil niet
zeggen dat de mens bang
is voor een derde wereldoor.
log; de angst is veel meer
algemeen; het is de angst
van een kind in een donkere
kamer. Nimmer heeft de
mens In zijn geschiedenis
een tijd gekend waarin hem
9 alle uitwegen ontvallen wa
ren. Nauwelijks een eeuw
geleden lagen er zoveel we
gen voor hem open dat hij
nauwelijks de beste w eg wist
te kiezen: nu ziet hij geen
enkele uitweg meer. Daar
om is vandaag aan de dag
de kans dat de mens de
juiste weg vindt, oneindig
veel groter dan in de dagen
waarin hij een gevangene
was van de illusies van liet
verleden.
Toen Socrates zich
tegenover zijn rechters
verdedigde zei hij: „O
rechters Anetos en Meie
tos, mijn beschuldigers
kunnen mij doden, maar
zij kunnen mij geen
kwaad doen. Deze woor
den werden later her
haald toen de christenen
vervolgd werden door de
Romeinse keizers. Op de
één of andere manier
hebben we deze uitspraak
echter totaal omgedraaid
en er in zekere zin van
gemaakt: „Wij christenen
kunnen wel de weg wijzen
naar de hemelse Heiland,
en zo kunnen wij U ver-
Prof. Tsirintanes sprak over
de problemen van de
moderne mens
lossen, maar wij kunnen
U niet helpen. Het Evan
gelie wijst ons op de
eeuwigheid, maar geeft
ons geen oplossing voor
de problemen van de tijd."
Deze denkfout heeft het
christendom geruïneerd, en
daarom zijn veel mensen
gewonnen voor alle moge
lijke filosofieën, die onder
gebracht kunnen worden on
der de benaming: Humanis
me. Nu moeten wij niet
alleen de mens laten zien
dat het christendom in het
geheel niet onhumaan, on
menselijk is, maar de enige
basis is voor een waarach
tig humanisme, en dat de
woorden van God nog steeds
waar zijn die zeggen: Zon
der Mij kunt ge niets doen.
ALS we werkelijk de we
reld willen laten zien
dat het christendom een
een waarachtig humanisme
is, zullen we moeten ver
anderen, en ons duidelijk
hoe we eigenlijk zijn moe
ten en wat we doen moeten.
In de eerste plaats zullen
we moeten tonen Jat het
christendom niet slechts
liefde voor de reine toont,
maar zich juist richt tot de
zondaars; dat christendom
de vijand van zonde is,
daars: dat het een vijand
van riekte is. maar een dok
ter voor de zieke. We moe
ten openbaren dat het niet
slechts een mooie zinsnede
is. maar waarachtige waar
heid.
Sinds de renaissance heeft
het humanisme het zhrisfen-
dom ervan beschuldigd, zich
niet te interesseren voor dit
leven hier, en slechts een
hemels iets te zijn. Natuur
lijk is dit een leugen, maar
juist om deze leugen tegen
te spreken, zullen we wel
degelijk moeten laten zien
dat de mens niet slechts
voor de hemel, maar ook
voor deze aarde is gescha
pen. De hemelse strijd wordt
op aarde uitgevochten.
Natuurlijk is het een illu
sie te denken dat het chris
tendom kant-en-klare oplos
singen heeft voor ieder pro
bleem. Maar het christen
dom geeft kracht. En de
mens moet voelen dat hij
zijn problemen kan zien in
de kracht van God, die op
een vriendelijke, zachtmoe
dige manier tot hem komt.
WE schenken ook aandacht
aan dat waarin het niet-
christelijk humanisme zich
hoog verheven voelt boven
het christendom. In het
christendom ligt immers
weinig vreugde. De we
reld biedt veel meer blijd
schap. Inderdaad is het
waar dat heel veel christe
nen een sombere, saaie hei
ligheid laten zien. Daar
om moeten we de wereld la
ten zien dat onze blijdschap
echt is. Niet slechts een
hemelse blijdschap, maar
we moeten een blijdschap
bezitten, die zich ook in dit
leven openbaart. Natuurlijk
spreek ik niet van een zon
dige vreugde; wij moeten
Christus de boom van de
vreugde laten snoeien zo
dat Gods vreugde gelegen
heid heeft om uit te bloeien.
We hebben gesproken over
de noodzaak van de liefde
in de prediking via kansel
en leven, maar laten we
goed beseffen dat deze lief
de niet slechts sentimentali
teit is. We zullen meer aan
dacht moeten schenken aan
de mens zoals hij is, aan
zijn verlangens en noden.
Van het begin af aan heeft
de studie van de mens, an
thropologic op het christen
dom een slechte indruk ge
maakt omdat zij uit ging
van een materialistische
wereldbeschouwing. Dit be
gint nu gelukkig te verande
ren omdat men niet langer
vanuit het materialisme
denkt, maar ook het chris
tendom op zijn manier een
studie van de mens gaat
maken. We zullen ons niet
behoeven te bekommeren
om alle vluchtige wensen
en verlangens en alle eigen
zinnige ideeën.
IATEN we echter dan wel
onder ogen zien, dat we
de mens niet liefhebben op
grond van ons gloof in de
mens. Het christelijk ge
loof moet Christo-centrisch
zjjn. Een van de belangrijk
ste dogma's van de christe
lijke kerk is de leer der to
tale verdorvenheid van
de mens. Wij zijn gevallen
schepselen, en het heeft
geen zin om ijdele illusies
zeggen. Laten we nimmer
geloven dat het christendom
een gemakkelijk, licht, vro
lijk leven zou zijn, zonder
moeilijkheden en strijd. Het
christendom is vaak be
heerst geweest door een
burgerlijke geest, die geen
moeilijkheden, geen proble
men en geen kruis kent.
Paulus heeft terecht gezegd
dat de boodschap van de
christen een „boodschap
van het kruis" is. En hij
denkt dan niet slechts aan
het kruis van Jezus Chris
tus, maar aan het kruis
dat U en ik moeten dragen.
Als we deze dingen open
haren aan de wereld dan
ben ik er ten volle van
overtuigd dat de moderne
mens zal zien dat er «reen
betere heiper en vriend is
dan de Heiland, en er geen
humanistischer boodschap
is dan de christelijke.
een schitterend, romantisch wereld
deel, maar laten we ook niet den
ken dat de mensen van het Oosten
„heidenen zijn die buigen voor hout
en steen" zoals ik jaren lang zeer
enthousiast heb gezongen In heel
veel streken van India is een cultuu\
en beschaving, die terug gaat tot
jaren voor de christelijke beschaving.
Een dergelijke cultuur heeft de men
sen gevormd. Bovendien beleven we
op dit ogenblik een opwekking onder
het Boedisme.
In verband met het komend 2500-
jarig bestaan van deze Boedistische
leer, doet men al het mogelijke
deze filosofie met kracht te
breiden. Denk als westerling nimmer
dat u beter, of hoger bent dan de
oosterling, want dan zult u nimmei
de harten winnen.
Sir Claude Corea eindigde zijn toe
spraak met er op te wijzen dat heel vaak
het grootste gevaar voor de christenen
is de christen zelf, en hU deed eer
roep tot allen om zich volledig
Christus te geven om zo Zijn taak te
kunnen volbrengen.
De Herv.-Lutherse
toenadering
Dinsdag komt de Lutherse
synode bijeen
De synode der Evangelisch-Lutherse
Kerk zal 29 en 30 mei te Amsterdam
haar jaarlijkse zitting houden. Zij staat
ditmaal voor een belangrijke beslissing,
nu zij zich zal moeten uitspreken over
de vraag of er wezenlijke overeenstem
ming bestaat over het Avondmaal tussen
de Ned. Herv. en de Evang. Luth. Kerk
en of kanselruil en avondmaalsgemeen-
schap tussen beide kerkformaties kan
en mag bestaan. Enkele jaren geleden
hebben beide kerken een commissie van
theologen benoemd om de verschillen
in leer tussen beide kerken te onderzoe
ken en opnieuw aan de bijbel te toetsen
Deze gesprekcommissie heeft de beken
de „Consensus" over het Avondmaal
opgesteld en daaraan voorstellen t
bonden om te komen tot kanselruil
avondmaalgemeenschap. De generale
synode der Ned. Herv. Kerk heeft .deze
Consensus, met de daarbij gevoegde
voorstellen, aanvaard en besloten mede
te werken aan intercelebratie: dat wil
zeggen dat hervormde predikanten het
Avondmaal in de Luth. Kerk mogen be
dienen en lutherse predikanten in de
Hervormde Kerk. De Lutherse Kerk
kent wel een z.g. open communie w
door allen die de woorden van Jezus,
zoals die in het avondmaalsformulier
voorkomen: „Neemt, eet, dit is mijn
lichaam" enz onderschrijven aan het
Avondmaal kunnen deelnemen, maar
avondmaalgemeenschap met de Ned
Herv. Kerk bestaat tot nog toe niet.
Twee broers zullen~öp dezelfde dag te
Leiden promoveren in de geneeskunde.
De artsen Versteeg uit Breda en Rot
terdam. de oudste en de jongste uit
een gezin van tien kinderen, wier
?"ders onlangs hun 50-jarig huwe
lijksfeest vierden, zullen op 30 mei
vlak na elkaar naar de hoogste acade
mische graad dingen.
De Bond tegen het vloeken houdt zijn
Jaarvergadering woensdag a.s. in het
gebouw „C.S.B." te Utrecht, Kr. Nieu
we Gracht 39, om half acht. Het pro
gramma vermeldt naast huishoudelijke
zaken een voordracht uit de religieuze
literatuur door ds. Joh. H. Scheurer.
ét komt vaak genoeg voor, dat een
predikant door zijn vader bevestigd
wordt. Het omgekeerde is in Ierseke
het geval, waar ds. P. Honkoop doi
zijn zoon ds. A. F. Honkoop als predi
kant bij de Gereformeerde Gemeente
bevestigd wordt.
Advertentie
•JGEDEPONEERO
25.
Gedurende korte perioden, waar hij steeds vu-
g naar verlangde, gaf de morfine hem soulaas,
maar dan begonnen de aanvallen opnieuw, ge
concentreerd op het stompe einde van het dij
been, waar een belangrijke zenuw tot het uiters
te gespannen scheen. Zijn moeder en anderen
kwamen hem bezoeken, maar bezeten van pijn
als hij was, kon hij niet normaal met hen spre
ken en bovendien was alleen al hun aanwezig
heid hem te veel. Zijn dij deed hem ook boven
aan pijn, maar de oorzaak daarvan werd ont
dekt toen Dorothy Brace voor de eerste maal
het verband ververste; hij kromp ineen toen ze
de veiligheidsspeld losmaakte en de verpleegster
zag dat de speld door het vlees was gestoken.
De pijn hield aan en na een paar dagen werden
geen bezoekers meer toegelaten. Het ging weer
bergafwaarts met de patiënt; hij verloor snel ge
wicht; zijn gezicht werd vaal en wasachtig on
der het zweet en de ogen zonken steeds dieper
weg in de donkere kassen. Hij begon te ijlen
en men gaf hem zoveel morfine als mogelijk
was, zodat hij lange perioden achtereen bewus
teloos was, tot de weer opkomende pijn of de
nachtmerries hem weer bij kennis brachten.
Hij had geen benul meer van da.g of nacht
en de nachtmerries kwamen zelfs tijdens de ver
doving. Zuster Brace wist precies wanneer er
weer een begon, want dan beefde hij en zwaaide
met de armen voor zijn gezicht alsof hij iets
ilde afweren, steeds maar roepend: „Laat me
eruit! Jk kan er niet uit! Ik kan er niet uit!"
vrijwel altijd hetzelfde, maar er was
geen mogelijkheid de pijn te ontvluchten. Joyce
vermoedde dat de interne hechtingen op de heup
zenuw drukten, 'en het was een kwestie van tijd
int wedstr Ko- voor deze druk zou verminderen.
I Het duurde bijna een week eer de pijn begon
PAUL BRICKHILL
te zakken en toen Joyce op een dag de stomp
bekeek, zei hij: „Je hebt hier een haematoma,
beste kerel."
Bader was te zwak en te uitgeput dan dat
hij kon vragen wat een .haematoma eigenlijk
„Hou je ergens aan vast," ging Joyce verder.
„Dit kon wel's even pijn doen." Nog bijna voor
Bader er erg in had, stak hij iets scherps in
de wonde en de schok van de pijn was zo hevig,
dat Bader het hoofdeinde van zijn ledikant met
zoveel geweld greep dat hij het metalen frame
verboog. De bloedplas, welke in het dijbeen op
gesloten had gezeten, begon naar buiten te sij
pelen, de druk verminderde eindelijk en van
dat ogenblik af verdween geleidelijk de laatste
pijn. Tien dagen lang bleef het vocht naar bui
ten sijpelen en het werd bijna kleurloos voor het
geheel ophield te vloeien. Toen waren de hech
tingen eruit en was de physieke strijd gestreden.
Maar toen begon de geestelijke strijd.
Wellicht zou het allemaal niet zo moeilijk zijn
geweest als niet iedereen zich zo had uitgesloofd
hem gerust te stellen. Zelf had hij het feit dat
hij beide benen miste aanvaard en in bepaald
opzicht beschouwde hij de toekomst als een uit
daging. welke bijna opwindend was. De stimu
lerende werking daarvan maakte hem verlangend
zijn bed te verlaten en de toekomst tegemoet
te treden. Bovendien had de post een stapel
brochures van fabrikanten van prothesen ge
bracht en die hadden hem werkelijk bemoedigd.
Mogelijk had het verlangen zich weer te kun
nen bewegen hem er toe gebracht in die blaad
jes meer te lezen dan de schrijvers hadden be
doeld, of mogelijk waren ze te optimistisch van
toon geweest. Hoe het ook zij, hij had het ge
voel dat, wanneer hij maar eenmaal z'n nieuwe
benen had, hij in staat zou zijn een redelijk nor
maal leven te leiden; rugby zou uitgesloten zijn,
maar cricket zou kunnen en in elk geval wan
delen, autorijden, en natuurlijk ook vliegen. Er
was geen enkele reden waarom hij niet zou vlie
gen. Het kwam daarbij voor alles op ogen, han
den en coördinatie aan en niet op de benen. Hij
zou in de Air Force kunnen blijven. Per slot van
rekening was er een militaire vlieger, die in
Eerste wereldoorlog een been had verloren
nog altijd vloog. Zuster Thornhill had hem
teld van een van haar kennissen, die een been
miste en tooh nog tennis speelde. Hij was sterk,
had een goed evenwichtsgevoel en met de nieuw
ste kunstbenen zou hij behoorlijk vooruit kunnen
komen.
Terwijl hij in bed lag, had hij al een manier
verzonnen om zelf zijn auto te kunnen rijden.
De- korte rechter stomp zou waarschijnlijk niet
gevoelig en sterk genoeg zijn om een kunstbeen
in staat te stellen zowel de rem als de gaspe
daal te bedienen. Maar zijn linkerbeen wèl. Wel
nu hij zou de pedalen laten verwisselen; dan
kon hij de ontkoppelingspedaal met zijn rechter
been bedienen en de voetrem en de gaspedaal
met zijn linker. De zitting kon hij naar achteren
verstelbaar laten maken, zodat hij gemakkelijk
achter het stuur kon komen, waarna hij de zit
ting in de juiste stand naar voren zou schuiven.
(WORDT VERVOLGD)
JN het blad „Bezinning"' lazen wij
onlangs van de hand van de Gro
ningse hoogleraar Van Peursen een
artikel over de D.D.R., de Deutsche
Demokratische Republik, oftewel de
Oostelijke zóne van Duitsland.
Het communisme viert er hoogtij en
de mensen hebben het er uitermate
moeilijk. Men komt er te staan voor
de meest ingrijpende conflicten en de
problemen, waarvoor kerk en christen
er worden geplaatst, zijn velerlei.
Een passage in het artikel van prof.
Van Peursen viel ons in het bijzonder
op: „In dit verband moet gewezen
worden op de rol der huisartsen. Ook
deze bekleden, dat blijkt uit de situa
tie in de D.D.R., een sleutelpositie. De
geestelijke spanningen zijn groot. Tal
loze organische ziekteprocessen komen
uit zulke conflicten voort. Psychiaters
zijn er veel te weinig en zij worden
In de gehele D.D.R. overladen met
werk. De huisarts is in vele opzichten
de vertrouwensman van het gezin.
Zijn arbeidsterrein als christen is wel
haast onbegrensd, de mogelijkheid tot
troost, bemoediging, genezing, leiding,
vele".
arts de vertrouwensman. En dan
niet in de laatste plaats de huis
arts, de huisdokter. Geen wonder, dat
op dit specifieke in het werk en in het
optreden van de huisarts telkens weer
wordt teruggegrepen.
Wie nog eens terugdenkt aan de
jaren van oorlog en bezetting, waarin
voor ons allen het leven steeds moei
lijker werd, zal in zijn herinnering
ook telkens tegenkomen de figuur van
de arts. Van het verzet, in die jaren
aan de bezetter geboden, maakte het
artsenverzet een uiterst belangrijk
deel uit.
Maar de bedreiging van de vertrou
wenspositie, die de dokter in ons land
behoort in te nemen, is sindsdien niet
geheel verdwenen. En dan moet het
telkens weer tot dankbaarheid stem
men, met hoeveel kracht steeds op
nieuw uit de wereld der artsen weer
klinkt de waarschuwing: pas op, on
dergraaf toch niet datgene wat het
wezenlijke is in ons contact met de
patiënt, en dat wezenlijke is de per
soonlijke band, het vertrouwen dat
groeien moet tussen patiënt en genees
heer.
DP vertrouwen is, terecht, ook een
centraal punt in het onderzoek,
door de artsen ingesteld naar de vraag,
of de dokter straks ook geroepen mag
worden, bij verkeersdelicten en in het
algemeen bij het vermoeden of zelfs
al bij de mogelijkheid van alcohol
gebruik, de zgn. bloedproef te nemen.
Wij achten het verstandig, dat de
artsen deze vraag al maar dadelijk
langs organisatorische weg in studie
hebben genomen. Het is een vraag van
diep ingrijpende beroepsethiek en de
beroepsethiek wordt, wij mogen het
weer met dankbaarheid opmerken,
door de artsen hoog gewaardeerd.
Het resultaat van het onderzoek naar
de juiste beantwoording van deze
vraag is geworden: er dienen van de
kant van de dokters zeer ernstige be
iwaren te worden ingebracht tegen
de gewenste medewerking.
Deze bezwaren zijn van medische
aard. Maar zij zijn bovendien van
medisch-ethische aard. En wat daarbij
dan weer het zwaarst dient te wegen:
dat is de vertrouwensband tussen de
?nkele mens en zijn dokter.
JN de dokter hebben wij altijd gezien
en hopen wij steeds te kunnen
blijven zien de pleitbezorger, de be
schermer van de individuele mens. Hij
dit in het algemeen reeds; hij is
het temeer geworden, nu steeds meer
de ogen zijn opengegaan voor de on
verbrekelijke samenhang van ziel en
lichaam in het menselijk bestaan.
Deze vertrouwenspositie is al be
dreigd geworden. En nu zou, indien
van hem het nemen van de bloed
proeven zou worden verlangd, de arts
ook nog worden ingeschakeld in het
opsporingsapparaat van de overheid.
Hij zal daarbij iets moeten gaan doen,
wat niet op zijn weg ligt en wat met
de hoedanigheid van zijn roeping zelfs
strijdig is.
Wij zijn, het zal duidelijk zijn, ver-
uld van een heftige afkeer van het
gebruik van alcohol in het verkeer.
Dit gebruik kan, dunkt ons, niet ern
stig genoeg worden bestreden. Maar
hier worden andere gevaren opgeroe
pen, gevaren, welke er overigens
uiteraard niet zijn, indien de betrok
kene zichzelf geheel vrijwillig laat
onderzoeken.
De bezwaren, zoals zij thans door de
georganiseerde artsenwereld tegen
deze inschakeling van de dokters wor
den ingebracht, behoren naar onze
mening ernstig te worden genomen.
Een onderzoek van de detectiveroman
is het onderwerp, waarop mr. P. H.
de Vries op 8 juni aan de Vrije Uni
versiteit hoopt te promoveren. De
promotor is prof. mr. I. A. Diepen-
