Nieuwe (vier
mondvanHarin
In Hazerswoude met Piper
de piepers
over
Volw
doop
assene
ZATERDAG 28 APRIL 1956
BRIEVEN AAN DE
Hieuw? £eitefl)c tfouronl
De correspondentie, die de
lezers van ons blad aan onze
redactie richten met als onder
werp het Zondagsblad, heeft
zo langzamerhand de vorm
aangenomen van een stroom.
Dat is goed en wij zijn daar
dapkbaar voor. Ook als er
kritiek is, want die nemen wij
zeker ter harte. En als er lof
is, maken wij een beleefde,
doch dankbare buiging. Aller-
i eerst zo'n buiging:
COMPLIMENTEN
AFBETALING
jn thuis opgevoed dat wjj
it wy kochten ook gelijk
betalen en daar houden wij
ook al schrijft u, dat de
rs wel graag op afbetaling
H. V.G.
i Plaat" ook
plaatsje
LICHTE MUZIEK
Kau in „Via Naald
niet af en toe eens
worden ingeruimd aan wat goede,
lichte gramofoonplaten. Geen mop
pen, maar go< e amusementsmuzie^.
CHINEES
We
in Chinees eten, schreef u
;ek. Maar in onze woonplaats
ie ingewikkelde dingen niet
PLAATJESYERHAAL
asjeblieft?
Iiien weer een plaatjes-
Zondagsblad kunnen
echt kinderverhaal,
Zeer binnenkort hopen wij
in ons Zondagsblad te beginnen
met een leuk plaatjesverhaal
voor de jeugd. De tekeningen
zijn al binnen en het verhaal
belooft spannend te worden.
De jeugd (en misschien ook de
ouderen) zullen nog even moe
ten afwachten. En dan nog
even dit: als u wensen hebt,
b.v. over iets dat u wel eens
zou willen lezen, schrijft u dat
dan gerust. We zullen steeds
proberen aan die wensen te
voldoen.
REDACTIE
Irtiüirvtiirtrit-üïi-üïi-ü-üirtrü-Crü-ütiïrtï-ü-
GROEIT RANDSTAD HOLLAND DICHT
Toen in 1847 de IJzeren Spoorweg van
Amsterdam over Haarlem en Leiden, Den
Haag en Delft naar Rotterdam voerde,
groepeerden zicli langs die spoorweg woon-
en werkcentra; en dat was de geboorte
van de Randstad Holland. In snel tempo
groeiden de steden, in snel tempo greep
de industrialisatie om zich heen. Hoe snel
die groei gegaan is, bewijst wel het feit,
dat Leiden en Oegstgeest samen nu net zo
groot zijn, als Den Haag vijftig jaar gele
den was!
Den Haag en Leiden werden één woon-
De Planologische Dienst van Zuid-Holland .heeft dit probleem
in eerste instantie onder ogen te zien. En dat heeft deze dienst mede
in opdracht van het prov'r.eiaal bestuur dan ook gedaan en het
resultaat is het Plan Lange, waa'.van we de hoofdzaken reeds in ons
blad van gisteren vermeldden. Een nieuwe stad aan de mond van het
Haringvliet, een stad met havens en woonwijken, met groengordels
en parken, omsloten door een uitgebreid recreatiegebied, waarin
duinen, strand, bos, zeilwater en oude stadjes de bouwstenen tot een
verantwoorde verademing van dp stadsmens vormen.
De commissaris der Koningin in de provincie Zuid-Holland, mr.
J. Klaassesz, karakteriseerde Randstad Holland bij de aanbieding
en bekendmaking van het Plan Lange als volgt: hier tekent de
ontwikkeling van ons land zich het hevigst af. En hij grondt dat op
feiten en cijfers: Zuid-Holland heeft een oppervlakte van 2812 km2
met 2.453.000 inwoners, tegen Noordholland 2633 km2 met 1.896.000,
en Utrecht 1323 km2 met 591.00^ inwoners. In Zuid-Holland woont
23.8 van de totale Nederlandse bevolking, tegen 18.4 in Noord
holland en 5.7 in Utrecht. In Zuid-Holland wonen 872 inwoners
per km2, tegen 72Ö in Noordholland en 447 in Utrecht.
Ook de toekomstige ontwikkeling van dit gebied kan men goed
schatten San de hand van de wordingsgeschiedenis en de groei in
het recente verleden. Rotterdam groeide in de afgelopen veertig jaar
enorm en dat ondanks de twee oorlogen en hun nasleep, die zich in
die veertig jaar hebben afgespeeld. En als Rotterdam zo doorgaat,
is het binnen enkele tientallen jaren volledig uitgepraat. Dan is de
Botlek vol, dan staat Voorne vol woonhuizen, dan grijpt de haven
naar de Oude Maas en dan wordt Rotterdam Zuid onbewoonbaar,
omdat het dan rondom is ingesloten door havens en industrieën. En
zo is het met de bevolkingscentra Den Haag—Leiden precies eender
En daarom was de leidende gedachte bij het samenstellen van het
Plan Lange welk plan alleen maar een suggestie wil zijn met
„aanbreien" bij het bestaande, maar een geheel nieuw gebied voor
de dreigende overbevolking van Randstad Holland open te leggen:
de oevers van het Haringvliet. En als men over het Haringvliet
praat, praat men over het Deltaplan en het is dan ook niet meer
dan logisch, dat de ontwerpers van het Plan Lange terdege rekening
hebben gehouden met de veranderingen, die het Deltaplan in het
gebied rond het Haringvliet gaat brengen. Het Haringvliet wordt
met een dam afgesloten en daarom moet de nieuw te bouwen stad
niet direct op een open verbinding met zee rekenen Een breed
kanaal, dwars door Voorne, moet de stad uitsluiting op de Waterweg
en de open zee geven en als de uitbreiding van die nieuwe, naamloze
stad zo stormachtig zou zijn, dat ze aan die verbinding niet genoeg
heeft, dan ligt een ontwerp voor een nieuw te graven verbinding
met de zee klaar ook al hebben Rijkswaterstaat en Planologische
Dienst over de preciese plaats daarvan nog geen overeenstemming
bereikt.
Het Deltaplan geeft overigens in zijn be
staande vorm die nieuwe stad enkele geweldige
voordelen. Zulk een havenstad heeft nodig
goede wegen, goed vaarwater en een goede
spoorwegverbinding. Wel, het Deltaplan voor
ziet daarin door de twee door het eilanden-
gebied geprojecteerde wegen, door het kanaal
door Voorne en door een spoorweg langs de aan
te leggen Zoomse weg, de tweede parallelver
binding naar Antwerpen naast de bestaande
en werkgebied, Rotterdam liet zijn
wijken grenzen aan die van Schiedam,
Vlaardingen en Schiedam raken elkaar
ook en de bestuurderen van deze door
een kwart van Nederlands bevólking be
woonde gebieden slaan de uitbreiding met
zorg gade. Hoe ziet Zuid-Holland er over
25 jaar uit? Grenzen Rotterdam, Delft en
Den Haag dan aan elkaar? Is Rotterdam
dan uitgepraat, na het eiland Rozenburg
te hebben verslonden? Ligt Rotterdam-
Zuid dan ingesloten in havens en fabrie
ken? Is Randstad Holland een onbewoon
baar industriepark geworden?
Boer de Lugt heeft eigen
vliegtuig met hangar
een Nederlandse boer. die geen
hoogvlieger wil zijn, doch slechts
gebruik wil maken van modern
landbouwmateriaal, waar het vlieg-
In de landbouwende omgeving van Hazerswoude hebben de boeren
de mond vol over boer J. M. de Lugt. Die heeft weer eens een stunt
uitgehaald. Achter zijn bedrijf liet hij een vliegtuighangar plaatsen tuig niet buitenvaït.
en een echt vliegveldje aanleggen. Boer De Lugt slaat namelijk de
vleugels uit. Hij heeft zich een behendig vliegtuigje als de Super Piper
Cup, een piloot en een mecanicien aangeschaft. Daar staan zijn
collega's toch wel even van te kijken.
Het gebied met de ruitjes op deze
kaart laat duidelijk zien, waar tvij ons op
een klein stukje Nederland verdringen
met miljoenen mensen in steden, dorpen,
industrieën en havens.
weg.
Straks flats op
Tiengemeten I
de eendenzwermen
ar geen weg en geen
r de enkele boeren op
Tiengemeten, waar
over het gors scheren,
voertuig zin heeft en vl
hun als het ware ingekeerde hofsteden
zal in het Plan Lange een woonwijk worden,
met flats, huizenblokken en winkelstraten; Mid-
delharnis en Hellevoetsluis, nu nog vrij geïso
leerde stadjes met een eigen, oud karakter,
zullen centra moeten worden van huizenblok
ken, flats en tuindorpen. En deze twee simpele
voorbeelden van de ingrijpende veranderingen,
die het Plan Lange op de Zuidhollandse eilan
den gaat brengen, illustreren al, waar het hier
om gaat: Voorne, Putten, Hoekse Waard en
Flakkee worden in de Randstad ingeschakeld.
Randstad Holland een wat vreemde aan- dreigt te
duiding voor een begrip, dat ons allen duidelijk
voor ogen staat. Want als wc de autoweg Rot
terdam—Delft*-Den HaagLeiden rijden, of als
we op dat traject in de trein zitten op welk
uur van de dag ook maken we de Randstad
Holland in zijn volle omvang mee. De helft
van Nederlands forensen woont er, drie steden
met meer dan 500.000 inwoners elk liggen er,
in vijftig jaar steeg de totale bevolking van
het gewest van 1.144.401 tot 2.477.790 inwoners
en naast die grote steden vinden we in het
Zuidhollandse gedeelte van de Randstad al vier
steden met 60 a 70.000 inwoners!
Als men een stad bouwt, moet men er de plantsoenen en
parken gelijk in ontwerpen Steden als Rotterdam, Schiedam
en Vlaardingen hebben wel bewezen, wat er aan groen over
blijft, als men dat vergeet. Daarom is het tweede deel van
het plan tot bouw van een stad aan de mond van het Haring
vliet een ontwerp voor een uitgebreid recreatiegebied, dat
de gehele Randstad zal dienen. De duinen van Voorne, het
Spui en de Oude Maas, Den Bommel en het Grevelingen wor
den de „longen" voor de Randstad van de toekomst. Maar de
Boer De Lugt heeft al
tijd wat bijzonders, zeg
gen ze en vertellen dan
van de eerste tractor die
hij, nu ruim dertig jaar
geleden, in dit landbouw
gebied introduceerde. En
nu weer dat vliegveld.
Dertig jaar geleden trok
De Lugt uit Den Haag
weg om zijn intrede te
doen in de boerengemeen
schap.
Hij kwam niet met lege handen naar zijn
bedrijf. Het werd een complete optocht, een
tractor met vijf boerenwagens van het laatste
model eraan gehaakt. Die tractor was toentertijd
in deze streek iets ongekends. Zoals De Lugts
vliegbedrijf thans de gemoederen bèzighoudt.
HUN WATERLOO...
De Lugt hield dus van stunts, was energiek,
ging met zijn tijd mee, of beter hij was en is zijn
tijd nog net iets vooruit. Boer De Lugt boerde
goed, daarvan leggen zijn veertig hectaren be-,
slaand landbouwbedrijf en de bloeiende grasdro
gerij getuigenis af.
Integendeel, aldus de landbou
wer. die vertelt van een proef
vlucht" in samenwerking met Wa-
geningen op akkers onder Schone-
beek waar „emelt", een vreet-
graag wormpje, huishield. Om deze
emelt te bestrijden
werd daar een
nieuw serum be.
proefd. Het resul
taat van deze proef
wordt nu eerst nog
afgewacht
De zeer fijne
hooggeconcentreer-
de nevel van het
bestrijdingsmiddel
dringt door de om-
laaggerichte aero.
dynamische stro
ming van het vlieg
tuig diep in het ge
was en veroorzaakt
de ander zal verslinden:
Rotterdamse Groothandelsgebout
pakhuis van de handel, tegenovi
landelijke Hoogvlie
De luchtvaart kwam eigenlijk toen eens naar de lucht
geheel onverwachts. Vijf jaar ge- hèt idée. We jagen
leden wilde het bij hem maar
niet erg goed lukken op het veld.
De koolgalmug zat hem en zijn
spruiten dwars. Het gewas op de tenvelden
uitgestrekte akkers dreigde eraan loo.
ten onder te gaan. Bestrijdings
middelen had de boer wel bij de
hand en tractoren ook, maar door
zware regenbuien viel er niet aan
te denken om de bestrijding, via
de gewone weg die met behulp
van de landmachines ter hand
te nemen. Dat zou, zelfs voor
boer De Lugt, een flinke klap ge-
kreeg
vlieg
tuig overheen. Zo werd de kool
galmug van de lucht uit bestookt
vond deze parasiet op de sprui-
De Lugt zijn Water
loo.
Alles goed en wel, De Lugt,
zult ge waarschijnlijk uitroepen,
welgefeliciteerd, maar hoe sta je
tegenover de koolzaadglanskever
en de koolzaadsnuitkever. De Lugt
lacht al uw (eventuele) zorgen weg
met deze woorden:
Op de achtergrond de hangar op
het erf van boer De Lugt te
Hazerswoude. Piloot E. H. J. de
Lyon (bij het toestel) heeft zijn
Piper-Cup, uitgerust met sproei-
apparatuur, al overgevlogen van
Ypenburg naar vliegveld Bent-
huilen of Hazerswoude of Bos-
koop. Over de naam is men het
nog niet eens. We zouden ook
kunnen zeggen naar hel vliegerf
van boer De Lugt.
effect. Besmetting
of andere ziekten
is bij het besproei
en uit de lucht
uitgesloten, evenals
wielschade bij het
gebruik van een
landmachine, waar.
door dikwijls niet
onbelangrijke
oogstderving ont-
Wie weet, hoe snel en in welke
mate de door insecten of schim
mels aangerichte schade aan de
gewassen zich kan uitbreiden, be
grijpt, dat snelle hulp ccn eerste
vereiste is bij de bestrijding.Boer
De Lugts bedrijf is met het oog
hierop dan ook uitgerust met een
snelvultankwagen, waardoor de
Pipercup in staat is per dag 12
15 ha te bewerken.
De Rijksluchtvaartdienst ging
er mee accoord, dat elk veld gro
ter dan 300
vliegtuig bespoten mag worden.
De sproeitank van de Super Pi-
per Cup kan ruim 300 liter sproei-
,,De jaren dat z
zijn, zitten
als de koolgalmug zijnsweegs wij er bovenop en dan resten er
kunnen gaan. De Lugt keek niets anders dan wijlen glanske-
stof bevatten. Bij windsnelheden
boven de 7 meter per seconde
wordt niet gevlogen. En gevlogen
zal er moeten worden door dit
Industrieën eigenlijk de schuld
Dat wij in de Randstad Holland
kluitje zjjn gaan zitten, spreekt vt
eigenlijk de schuld van. Zij kiezi
spoor, en zij vormen de indigestie,
zamerhand is gaan lijden. En om
helemaal mannetje aan
vierde grote stad dient
het Deltaplan waardig!
zelf. De industri
hun plaats, aai
plan, het Holland
Ze werden weer als kind'ren, want de grond
was door hun knielen zo dichtbij gekomen,
als had een arm hen zorgzaam opgenomen
Het voorhoofd lag, alsof hier moeder stond.
En uit de hand, die Gij in 't water zond,
boog zich de lijn van het vergevend stromen.
Vlak boven hen werd plots Uw Naam vernomen
Zo trok Gij hen in 't eeuwige verbond.
En zingend kwam het juichende bericht:
„God zal hen zelf bevestigen en schragen"
en van de rol waarop Gij Sion sticht!
Toen in een baan van fonk'lend zonnelicht,
stonden ze op, terwijl wij spraak'loos zagen
de schitterglans der sprenk'ling op 't gezicht.
D. VAN BOXEL JR.
plannen met het Grevelingen zijn niet zo
eenvoudig als dat hier in het plan naar
voren wordt gebracht. Want groot
scheepse onderzoekingen worden verricht,
met het doel, de bij Ierseke verdreven
oesterteelt in een gedeeltelijk nog zout
Grevelingen te laten herleven. Een inge
wikkeld stelsel van sluizen en dammer
zou een kunstmatige eb en vloed moeter
geven, onontbeerlijke attributen voor dc
kwekerijen van oesters. Het Plan Lange
is van mening, dat een bestemming tot
recreatiegebied voor het Grevelingen
voorgaat, boven een bestemming tot
oesterbanken. Oesters kan men waar
schijnlyk op vele andere plaatsen kwe
ken maar recreatie vindt de bewonei
van de Randstad van de toekomst nie
zo gemakkelijk en zo „vlak bij de hand'
als in het Grevelingen, waar dan kolonie
huizen, vacantie- en conferentie-oorden
kampeerterreinen en hotels zouden moe
ten verrijzen.
Randstad Holland dreigt dicht t
groeien maar er is een plan om di
stad adem te geven. Maar dat plan is no
maar een suggestie en de definitieve von
zal er pas aan gegeven kunnen worde
na langdurig overleg met overheden et
belanghebbenden. Maar onze stedebouw
kundigen hebben met dit Plan Lange ee:
zeer belangrijk ding gedaan: zij hebbei
ons gewaarschuwd voor een onbewoon
baar wordende randstad en zij hebben
de oplossing op papier gezet.
vers en snuitkevers en het olie- H
zaad is gered." De Lugt dikt het tenminste 3000 ha.
nog wat aan als hij zegt: Gered
Z ZZTI oliezaad hee« ^KR EN PIEPER
namelijk anders geen toekomst.
Binnenkort zal landbouwvlieger
Als het gewas eenmaal opge- £>e Lyon 2ijn knalgele Piper Cup
landmachine doorifeen^ T.'n Kin Yp.nburg „aar de gloednieu-
alleen een vliegmachine uitkomst we hangar op het boerenerf on-
brengen. der Hazerswoude overvliegen en
De boer was dus gewonnen voor dan kan er baar lievelust gesp»-
besproeiing uit de lucht. Hij maak- ten worden. In de Haarlemmer-
te een diepgaande studie van de meer liggen al heel wat akkers
pToff^nS van" de Landbouw^ Jun -luchtdoop" Ie wachten,
hogeschool te Wageningen op de En de boeren in de omgeving heb-
voet. Hij was al ..sproeiminded" ben De Lugt al min of meer toe-
™nd"m z5n 'redenSnf w'.'. lï: ge"sd' d" zii" ^btclrcus
i Hazerswou-
'ucht, dan mijn collega's ook.
VLIEGER Ondertussen is e
de. Benthuizen e
De boer nam contact met de sportieve, maar daarom niet min-
door het departement van land- der heftige onderlinge strijd ont
houw erkende vlieger E. H. J. de hr,„j A
Lyon uit Den Haag. Die was ook brand over de vraaS aa" wie de
enthousiast voor het plan en zo eer toekomt de „luchthaven" tot
kwam van het een natuurlijk het zijn gemeente te mogen rekenen
1 en welke naam het moet voeren.
Achter op het erf van boer De Er zijn zelfs woorden over geval-
Lugt staat nu een flinke vliegtuig- len in de gemeenteraad. Het nieu-
aangar. Er wordt de laatste hand we vijeevpiri ,ipt nampiHi, jni„f
aangelegd. Een KLM-Constellation we viieSveld "8* namelijk juist
zal er misschien wat moeilijk de °P de grens van de drie gemeen-
vleugels uitslaan, een gemakkelijk ten, maar de hangar staat eigen-
hanteerbare kist" als de gele pi- UJk ai op de gemeentegrond van
per-cup voelt zich er kiplekker.
3o'n boer toch. zouden ze in de Benthuizen. Maar „Vliegveld Bent-
;tad zeggen. Die heeft het op een huizen" klinkt niet, zo zeggen die
:oede dag in zijn kop gekregen. van Boskoop. In Boskoop zien ze
ïn'd^u^Kdry'^m^lX St" de "omen, di» - daar naar
gevoegd en hij praat er verder ruim zestig verschillenden landen
niet meer over. exporteren, het bos niet meer.
Zoals zijn buurman een schuur antwoordden de Benlbuizers. En
aat bouwen, zo laat De Lugt een dan is Hazerswoude er ook nog.
ïangar zetten en een vliegtuig (je) Boer de Lugt lacht al die naam-
aanrukken. De rest van het „vlieg- ,rohlemen wee Het is hem alle-
veld" is ook al klaar. En de Rijks- 3r0D emen weg. Het is nem alle-
luchtvaartdienst is het volkomen maal om het even.Als er maap
eens met deze initiatieven van gevlogen wordt!