Whiston
ARISTOTELES ONASSIS GEEFT
DE WALVISJACHT OP
Recordjaar voor K.L.M.
19 miljoen winst
m
De K.LM. in cijfers
DINSDAG 24 APRIL 1956
Verkocht Japan
gehele vloot
Het jagen zit Onassis in het bloed. Van
jongsaf was hij bezeten door een jacht
naar geld en naar invloed. Zijn avontuur
lijke geest dreef hem in 1920 naar Buenos
Aires. Hij was toen nog maar een heel
gewoon jongetje van een jaar of zeven
tien. En diep in zijn binnenzak had hij
een geldsommetje, dat slechts de waarde
van 150 Nederlandse guldens vertegen
woordigde. Dus waarlijk geen groot ka-
Monte Carlo, 19 april
A RISTOTELES ONASSIS heeft zijn hele leven gejaagd. En al dit jagen
-C*- heeft hem geen windeieren gelegd. Alleen het jagen op walvissen
schijnt hem nooit bijzonder veel vreugde en profijten te hebben opgeleverd.
Het is daarom niet te verwonderen, dat hij er ten slotte toe besloten heeft,
zijn wal visvloot helemaal op te doeken en aan de Japanners over te doen.
Die hebben er blijkbaar nog behoorlijk wat geld voor over.
ten slotte belandde hij in de scheepvaart.
Het ging allemaal goed, zo goed zelfs,
dat Ari bij het uitbreken van de tweede
wereldoorlog een paar kleine olietank
schepen bezat, waarmede hij goede za
ken deed. Aan het einde van de oorlog
controleerde hij al een- aanzienlijk gro
tere tankvloot en zijn vermogen werd
toen geschat op zo'n slordige 150 miljoen
gulden.
Sindsdien is de naam van Onassis her
haaldelijk in de kranten verschenen.
Onassis laat het grootste tankschip ter
wereld bouwen. Onassis koopt het casino
van Monte Carlo (omdat hij er geen
kantoor in kon krijgen"). Onassis gaat
meedoen aan de walvisjacht. Onassis
sluit met Saoedi-Arabië een contract, dat
hem van hft vervoer van vrijwel alle
olie uit dat land verzekert, kortom, de
naam Onassis had een internationale
klank gekregen.
Internationaal is Onassis zeker: hij is
Griek van geboorte, liet zich tot Argen
tijn naturaliseren, plaatste de meeste zij
ner schepen onder de Panamese en
ook wel onder de Hondurese en Libe
riaanse vlag, trekt- voornamelijk Duitse
bemanningen aan voor zijn schepen en
woont van tijd tot tijd in Zuid-Amerika.
in New York, in Parijs en in Monte Carlo.
Maar, zoals het zo vaak gaat. toen het
Onassis erg goed ging, 'kreeg hij steeds
meer vijanden. En tot die vijanden be
horen ook de Amerikaanse zakenlieden,
die zich in hun broodwinning zagen aan
getast, toen Arr er in slaagde, het mono
polie van het olievervoer uit Saoedi-
Arabië in handen te krijgen. Het werd een
vervelende geschiedenis en het kostte Ari
handen vol duiten. Maar het
bleef gehandhaafd en dat was voo
(op lange termijn gerekend) toch het
„Ari" Onassis, het arme Griekse
jongetje, dat nu aan het hoofd
van een groot concern staat.
pitaal om in het groot zaken te gaan
Een invloedrijke vader had Ari (zoals
•zijn vrienden hem noemen) ook niet. De
ze een tabakshandelaar was in d«
Grieks-Turkse oorlog volkomen geruï
neerd en leefde met zijn gezin in grote
armoede in het door de oorlog geteis
terde Griekenland.
In de handel
Met zijn kleine kapitaaltje ging Onas
sis de handel in. Eerst in de tab'ak,
dat hij daar al een beetje verstand
had. Later diende hij wat in graai
R.-k. werknemers
Verstarring in de
loonpolitiek
De bondsraad van de Nederlandse Ka
tholieke bond van werknemers en werk
neemsters in industriële bedrijven heeft
het beleid van de K.A.B. inzake de loon
politiek goedgekeurd.
De bestuursorganen van de bond dienen
zich in het algemeen te onthouden van
medewerking aan verzoeken tot verho
ging van prijzen, aldus is voorts op de
gisteren in Den Haag gehouden vergade
ring besloten.
De bondsraad is van oordeel, dat het de
werknemersorganisaties aan voldoende in
zicht ontbreekt om verzoeken tot prijs
verhoging te kunnen beoordelen, omdat
in veie gevallen de economische mede
zeggenschap en daadwerkelijke medewer
king jnzake het instellen van bcdryfs-
lichamen aan de werknemersorganisaties
wordt onthouden.
De beslissingen van het college van
rijksbemiddelaars, genomen sinds het re
geringsbesluit van 19 maart (waarbij werd
toegestemd in een zes procent gedifferen
tieerde loonsverhoging met maximaal
drie procent doorberekening en een uit
kering ineens van drie procent) komen
neer op een verstarring van de loonpoli
tiek zoals die in de na-oorlog6e jaren niet
is gekend, aldus de bondsraad.
Het nieuwe station der N.S. te Vlaar-
dingen-Oosi zal op 5 mei in dienst worden
gesteld. Dit nieuwe station was nodig
door het in gebruik nemen van een
nieuwe onderdoorgang voor het wegver-
ISooit succes
De Jacht op walvissen is voor Onassis
nooit een daverend succes geworden. Dat
bewijst alleen al het feit, dat zijn vloot
nu voor 130 miljoen gulden aan Japanse
belangen is verkocht en in Rotterdam
ligt om nagekeken te worden.
Wekenlang heeft deze walvisvloot en
kele jaren geleden, een gropt deel van
de wereld beziggehouden, toen een deel
er van door Peruviaanse lucht- en zee
strijdkrachten werd opgebracht, wegens
het vissen in de territoriale wateren van
Peru. Aan dat hele geval zat een luchtje,
dat nog naarder was dan de traangeur,
die de gevangen walvissen verspreidden.
Het was duidelijk, dat de vloot van Onas
sis zich in het geheel niet aan een ern
stige overtreding schuldig had gemaakt,
maar dat er internationale belangen ach
ter de schermen in het spel waren, die
hun Invloed wisten aan te wenden op de
regering van Peru.
Onassis heeft toen nog getracht Peru
te dwingen zijn schepen te laten gaan,
maar het baatte hem niet. Lloyds betaal
de de boete, waartoe Onassis door Peru
veroordeeld werd en de walvisvloot van
Ari mocht vertrekken, nadat zij weken
lang tot werkeloosheid gedoemd was ge
weest.
Sindsdien schijnt voor Ari de lol van
de walvisvangerij er af te zijn. Hij heeft
al genoeg andere dingen aan zijn hoofd.
Dingen, waar het voortbestaan van zijn
tanker-dynastie van afhangt. Vandaar,
dat hij zijn walvisvloot aan de Japanners
heeft overgedaan. Vqordat ze hem geld
gaat kosten
Zóóó óó'n sigaret
c0ï
,<11,
Zonder één ongeluk werden 725.000
passagiers vervoerd
T~\E KONINKLIJKE Luchtvaartmaatschappij heeft een recordjaar achter
-L' de rug, niet alleen wat de winst betreft, doch ook in vervoer en andere
opzichten. Voor zeer grote bedragen is besteld aan nieuw materieel, welke
tot in 1960 allerlei investeringen van naar schatting 550 miljoen gulden
noodzakelijk maken. Vele van de voornaamste investeerders in de Ver
enigde Staten zijn om strijd bereid grote kredieten over lange jaren te ver
lenen tegen gemakkelijke voorwaarden, die ruim onder de vier procent
liggen.
In dit verband wordt daarom niet ge-|in het bedrijf blijft. Het jaar 1955 werd
dacht aan plaatsing van obligaties op de gunstig beïnvloed door het uitblij'
Nederlandse markt. Men zou binnen af
zienbare tijd wel eens kunnen proberen
bedrag van een tien miljoen gulden
aandelen op de Nederlandse markt te
plaatsen. Gevaar dat daardoor het Ne
derlands karakter van de N.V.
loren gaan, wordt niet geducht.
Dividend
623) De Nederlander heeft met i
vallen niets meer uitstaande: latei
terwille van degenen die hiermee
maken hebben, wat voorzichtiger in
uitdrukking zyn, en vaststellen da
er hoegenaamd niets mee te makea
ben. Niemand komt door deze fc
lering iets te kort, dunkt me.
Desondanks zullen velen zich noi
herinneren, zy het dan ook vaag, d
Nederlandse taal een viertal naamv
gekend heeft die in de schrijftaal w«
toegepast. Met dit viertal kon wel zc
ongeveer alles worden uitgedrukt wa
we te kennen wensten te geven, al moetei
we eraan toevoegen dat het thans zondei
die ietwat styvc en gewrongen method)
ook best gaat.
nu toch wcrkelyk een verklaring van
dit verschijnsel niet achterwege kunnen
In het Nederlands zeggen we op de
gewone huis-tuinen-keuken-manier: de
de voorbeelder
■den
:chter
dan
4 naamvallen nodig hebben, zoals byv
het Latyn dat 6 naamvallen had, of liet
Russisch dat een gelijk aantal heeft.
Vraagt men nu, wsarom die talen een
bezitten, dan
de bri
buurm
bewen
zitting van di
tal toch willei
dat de;
is van zyn vader. Dergelyke onder
scheidingen nu worden in verschillende
talen wel gemaakt. In het Mandingo,
een taal die in West-Afrika wordt ge
sproken, heet „zyn vader": a fa, „zyn
broek" daarentegen: a-ta kursi.
Door al dergelijke
drukking te brengen
delingen aanzienlijk
den (wat voor ons n
rschillen t
kum
ïede-
kunm
r daar
allee
den: omdat de wyze van uitdrukken in
de talen anders is. Om dit duidelijk te
maken, hebben we juist onze 4 oude
naamvallen als vergelijkingsmateriaal van
stal gehaald.
Maar we zyn er nog lang niet. Er
bestaan talen die nog véél en véél meer
naamvallen hebben dan de luttele 6 van
het Latyn of Russisch. En we zullen
vader van de buurman, en: de broek van
de buurman. Daarvoor hebben we geen
naamvallen (althans geen naamvalsuit
gangen) nodig. Een halve eeuw geleden
zouden we echter geschreven hebben:
des buurmans vader, en: des buurmans
broek. Het klinkt wat houterig, maar
aldus kunnen we menen voldaan te heb
ben aan de noodzaak die er bestaat om
in andere talen een tweede naamval te
noodzakelijk is),
is de vormen ingewik
diger, met dat gevolg
lot duizelingwekkende
itygen. Het record van
-eld slaat het Lak of
Noord-
i 90 i
lal veel Hollandis
.-allen
ongevallen, de hogere beladingsgraad
daar de produktie steeg met 4%> en de t
koop met 8°/«, en de lagere benzineprij:
Terwijl de vervoersomzet steeg tot f 348
(333) min., steeg de winst tot f 19 (12) min.
Ten dele is dit een gevolg van belasting
vermindering (daar de fiscus 4afschrij-
ving toelaat op geplaatste bestellingen)
van f 6 min. Daarom wordt f 6 min. ter
zijde gelegd in een voorziening voor ri
sico's vlootvernieuwing, terwijl f 2.5 min.
wordt toegevoegd aan de algemene re
serve en f 2 min. aan de assurantie
reserve eigen risico. De vliegtuigen wor
den in 5 jaar afgeschreven tot een residu
waarde van lO'/i, terwijl de werkelijke ge
bruiksduur veel langer is, waardoor het
risico van economische veroudering wordt
gedekt. Met het oog op de stijgende prij
zen van nieuwe vliegtuigen wordt f 6,6
min. gedoteerd
schrijvingen.
In de naaste toekomst is een verdere
aanpassing van de tarieven nodig.
Het passagiersvervoer steeg 7"/«. het
vrachtvervoer 15ö/i, het postvervoer in
geringe mate. In Nederlands Nieuw-
Guinea worden regelmatig diensten on
derhouden met Douglas DC-3 vliegtuigen
ïgelmatige, waarvoor twee Beavers
ter beschikking staan. Men hoopt het
werkterrein uit te breiden in de V.S. (Los
Angeles) en Afrika. Foto-opdrachten wor
den uitgevoerd in Egypte. Nederlands
Nieuw-Guinea en Suriname.
De balans omvat o.a.: Activa: vliegend
iaterieel f 255 (250) min., w.v. f 136.4
(108,6) min. afgeschreven, vooruitbetalin-
Zo mogelijk 3 pet.
kappersbedienden
De vaikraad voor -het kappersbedrijf
heeft geadviseerd, voorzover mogelijk,
aan de werknemers in het kappersbedrijf
een uitkering van drie procent ineen:
over 1955 te verstrekken. Over verder
gaande loononderhandelingen is het over
leg gaande.
gen op vliegend materieel 59 (29,8) mli
voorraden onderhoudsmaterialen f 16,1
(17,4) min., overige duurzame activa f
(77) min.; w.v. f 41,2 (37,5) min. afg
schreven beleggingen f 30.4 (35,1) mil
joen,, vorderingen f 60,8 (62,4) miljoen
(35.1) min., vorderingen f 60,8 (62,4) min.
en bankiers f 103,1 (77,7) min. pas-
kap. f 122,9 (122,9) min., alg. res
f 13 (10,5) min., res. extra êfschrijving
f 22,9 (16,3) min., herwaarderingsres.
f 47,2 (47,2) min., assurantieres. eigen ri
sico f 20,5 (16,4) min., voorz. risico vloot
vernieuwing f 6 (6) min., onderhoudsfonds
vloot f 7,6 (6,2) min., belasting en dtv
risico's f 53,5 (57,3) min., leningen f 52,8
(57,9) min., cred. en te betalen kosten
f 52 (36,1) min., vooruit ontvangen
komsten f 33,3 (32,7) min; balanstelling
f 439,6 (77,7) min. De verplichtingen we
gens lopende bestellingen bedragen
1,4 (26.2) min. Daarentegen verwacht
f 300 min. uit afschrijvingen in
ir. De winst- en verliesrekening om-
o.a.: Vervoersinkomsten f 348 (333,2)
min., overige f 27.6 (29.5) min., belasting-
lindering f 8 (2) min., salarissen enz.
f 120,9 (111.4) min., materialen, diensten
sen f 131,6 (130.1) min., benzine, olie
f 56,2 (57,3) min., afschrijvingen f 46.2
(45,8) min., belasting naar winst f 10,2
(lil,2) min.
de
h-e-t-e-r-e
KING SIZE
stukken 1-a-n-g-e-r
stukken b-e-t-e-r
GEDUCHTE INSPANNING NODIG
(Vervolg
Mag het jaar 1955 t
i pag. 1)
periode
ongekende en zeer werkelijke
voorspoed gelden, dit neemt niet weg, dat
nationaal zowel als internationaal span
ningen werden opgebouwd, welker ontla
ding tot verstoringen in de toekomst zou
kunnen leiden. Elke conjuncturele hausse
draagt het gevaar in rich de kiemen te
leggen voor een komende terugslag Een
hoger niveau der reële lonen vereist ook
een hoger peil der industriële uitrusting.
Enerzijds zien de ondernemers zich dus
geplaatst voor de economische noodzake
lijkheid van nieuwe, arbeidsbesparende
investeringen, anderzijds worden zij ge
confronteerd met een vermindering van
de middelen om die investeringen te ver-
De Nederlandse volkshuishouding heeft
zich in 1955, door de aanhoudende span
ning op de arbeidsmarkt, vooral gesteld
gezien voor het probleem van het ver
wezenlijken van een juiste verdeling van
het maatschappelijk inkomen. Het moet
dat in de loondiscussie.
zowel van werknemers- als van 'werk
geverszijde, het loonvraagstuk uitsluitend
gesteld is als een vraag van inhalen var
veronderstelde achterstand van dt
ontwikkeling der lonen bij de ontwikke-
van het nationale inkomen, en da'
ronduit de vraag aan de orde is ge
steld of de economische omstandigheden
wellicht een zekere vergroting van
werknemersaandeel toelieten.
Het la dus noodzakelijk zich by
beoordeling der mogelykc gevolgen
het in maart 1956 bereikte loonakkoord
dit akkoord een poging
inhoudt tot vergroting van het v
indeel in het nationale inki
tot boven het peil, dat in enig jaar
de periode 1949—'55 in feite werd bei
maar dat alleen de toekomst kan leren of
dit doel ook inderdaad kan worden ver
wezenlijkt.
Het verslag stelt verder vast dat
Nederland, met zijn grote bevnlkings-
accrcs, zijn positie ook ten opzichte van
de sterkste concurrenten zal moeten
handhaven. Het behoort dus op zRn
minst te streven naar stabiliteit der
NIEUW! Kauwgom ook in plakjé$j
Kilometers en guldens
Vloot per 31 december 1955
NEDERLAND
Lockheed Super Constellation L-1049 (13 stuks)
(Isotoop, Positon, Negaton, Ion, Pegasus, Atoom, Electron, Proton, Neutron,
Photon, Meson, Deuteron en Nucleon).
Lockheed Constellation L-749 (10 stuks)
(Arnhem, Utrecht, Friesland, Amsterdam, Vlaardingen. Maastricht, Rot
terdam, Pontianak, Soerabaja, Tilburg).
D o*u glas DC-6 A/B (8 stuks)
(Dr. ir. M. H. Damme, Generaal C. J. Snijders, Jan van Riebeeck, Petrus
Plancius, Jan Huyghen van Linschoten, Cornelis de Houtman, Olivier van
Noort en Abel Tasman).
Douglas DC-6 (6 stuks)
(Prins Bernhard, Prinses Irene, Prinses Marijke, Prinses Margriet, Prin
ses Beatrix, Prinses Wilhelmina).
Douglas C-54/DC-4 (6 stuks)
(Edam, Paramaribo, Schiedam, Twenthe, Limburg en Zeeland)
C o n v a i r CV-340 (10 stuks)
(Jan van Eyck, Jan van Scorel, Jacob Maris, Pieter Breughel, Jeroen
Bosch, Willem van de Velde, Nicolaas Maes, Ferdinand Bol, Vincent van
Gogh en Jan Toorop).
Con vair CV-240 (7 stuks)
(Rembrandt van Rijn, Albert Cuyp, Gerard Terborch, Frans Hals, Jan
van Goyen, Johannes Vermeer en Meindert Hobbema)
Douglas C-47A (10 stuks)
Totaal 70 stuks
WEST-INDIë
Convair CV-340 (4 stuks)
(Aruba, Curacao, St. Eustatius, St. Maarten).
Douglas DC3/C-47A (4 stuks)
(Ala Blanca, Blauwduif, Chuchubi en Ezel).
IN BESTELLING:
Douglas DC-7c (zg. Seven Seas) levering 1957 10 stuks
Vickers Viscount levering 1957 9 stuks
Douglas DC-8 (straalvlgt.) levering 1960-'61 8 stuks
Lockheed Electra levering 1959-'60 12 stuks
Fokker F-27 levering 1959-'60 2 stuks
Totaal 41 stuks
1951 1954 1955
Tkm produktie 218 700 O00 349.500.000 364.900.000
Tkm verkoop 153 000 000 207.200 000 222 X00 000
Beladingsgraad 70.0 59.3 61.1
Plaats-km 1 647.500 000 2.580.400.000 2 675.900.000
Passagiers-km 1 131 500 000 1.571.900 000 1.677.100 000
Plaatsbezetting 68.7 60.9 62.7
AanL pasagiers 499.000 683 000 725.000
kg vracht 12 8ÏOOOO 18.114 000 20.372.000
kg post 1.517 000 2 250 000 2.294.000
Tkm vracht 32.708 000 47 108.000 54.467.000
Tkm post 6.456 000 8 760 000 9 068 000
Gevlogen km 42 700 000 57 300 000 58.600 000
Gevlogen uren 128 000 167 000 169.000
Gem. snelheid p u. 333 342 348
Ink. passagiers en bagage (gld) 155.033.000 245 225 000 257.466.000
Ink. vracht 28.931 OOU 46 776 000 52.053.000
Ink post 21.845 000 24.157 000 24.059.000
Bijz. vluchten 24.861.000 17.133.000 14.509.000
Geen bevoegdheden
aan tandtechnici
(Van onze parlementeredactie)
De re-gering acht het verlenen van (al
den niet beperkte) bevoegdheid op tand
heelkundig terrein aan tandteohwici in
strijd met het belang van de volksge
zondheid. Ze zoekt de oplossing van het
vraagstuk van een behoorlijke tandheel
kundige verzorging van het Nederlandse
volk niet in de richting van een nieuwe
taakafbakening tussen tandartsen en
tandtechmioi. Met name ligt het niet in
de bedoelnng, de tandtechnici de bevoegd
heid toe te kennen tot het toepassen van
de beperkte tandprothese. Dit delen de
ministers van sociale zaken en volksge
zondheid en van justitie mee in de me
morie van antwoord aan de Tweede Ka
mer over een ontwerp betreffende het
verlenen van tandheelkundige bevoegd
heid.
Zij wijzen er op. dat de prothetische be
handeling van de tandartsen betrekkelijk
weinig tijd vergt. Het probleem van de
tandheelkundige verzorging kan alleen
opgelost worden door een conserverende
behandeling van het gebit en een meer
preventief gerichte geneeswijze. De be
windslieden delen mee, dat het vraagstuk
van de tandheelkundige hulpkrachten bij
de schooltandverzorgingsdiensten in stu
die genomen is door een commissie van
de Gezondheidsraad.
H. J. Koek te H;
Schiedam: L. Roo
straten te Alphei
F E P Col
i Delft: C. Th. A. Roze-
sx mejuffrouw M. J. de Ko-
Ijen en de heren H M. Greebe
J. Meilof te Den Haag; H J
Jen Haag; M. A H W. Schöt-
Leiden cn S. D Senocof (U.S.A.
e vrouw W. A. SwartHBruinsma
g; mejuffrouw A. den Houting
len; mevrouw W v d Ende-
Oegstgeest en de heren A J.
itel te Aalst (N.B J. H Mel-
>orburg; I Schnilzler (U.S A.)
arbeidskosten per eenheid produkt en
mag daarmee eigenlijk zelfs geen ge
noegen nemen.
Niettemin heeft ons land de laatste
twee jaren belangrijk grotere loon
stijgingen doorgemaakt dan overeen
kwamen met de stijging van de arbeids-
produktivlteit. Waarschijnlijk was inder
daad de relatieve kostenvonrsprong, die
Nederland in 1953 nog had, daarvoor
een voldoende rechtvaardiging. Nu ech
ter in 1956 op dezelfde weg zal worden
voortgegaan, ligt in de vergelijking met
het buitenland een duidelijke waar
schuwing besloten.
Het loonvraagstuk oefent zijn invloed
uit niet slechts op de binnenlandse waarde
de geldeenheid, maar ook op de
buitenlandse waarde. Handhaving van
waarde der geld
eenheid stelt grenzen voor het realiseer
bare loonpeil dan wel voor de realiseer
bare werkgelegenheid. Het is de taak
de centrale bank er voor te waken,
dat deze grenzen in acht worden genomen.
Zij dient de haar beschikbare instrumen-
monetaire politiek te gebruiken,
indien die grenzen onverhoopt dreigen te
worden overschreden. De Nederlandsche
k is zich van haar verantwoordelijk
heid ten deze bewust
Achteruitgang
Evenais In de vorige twee Jaren heeft
de produktie in 1955 een aanzienlijke
neming ondergaan. Terwijl echter de
srafgaande Jaren gekenmerkt werden
>r een meer dan evenredige stijging
i de Industriële produktie. was dit in
5 nauwelijks meer het geval. Ook bij
ernationalc vergelijking valt een re
latieve achteruitgang te constateren.
De gunstige positie, die ons land
ten aanzien van de toeneming der
industriële produktie in de afgelopen
jaren heeft ingenomen, heeft zich
niet gehandhaafd. De internationale
produktiecijfers mogen als een waar
schuwing gelden tegen overschat
ting van de betekenis der in ons land
waar te nemen industriële expansie.
Deze staat niet op zichzelf, noch is
zij uitzonderlijk groot. Zij lijkt veel
eer de exponent van een internatio
nale hoogconjunctuur, waarin Neder
land zich geducht moet inspannen
om zijn evenredige aandeel te hand
haven.
W inst
Blijkens de winst- en verliesrekening
heeft de bank in dat jaar een nettowinst
f 10.837.873. Over 1954 beliep
de winst f 11.233.900. Aangezien voor een
torting in het reservefonds geen plaats
neer is (dit fonds paraisseert op de balans
net een bedrag van ruim f 25 miljoen),
komt de netto winst van de bank geheel
de Staat der Nederlanden, zoals ook
1954 het geval
STIJGING VAN HET PARTICULIERE VERBRUIK