CHRISTELIJK
Maatschappelijke problemen op
Geref. synode te Leeuwarden
Ernstige vraag in deze tijdHoe
dienen wij de wede
Prof. dr, Severijn: De Herv. synode
behoorde zichzelf te censureren
kerk
SlttlÉ
De liberalen
woensdag 18 april 1956
Veel waardering voor belangrijk rapport
van prof. dr. R. Schippers
Op de Generale Synode der Geref.
Kerken was gisteren aan de orde
de maatschappelijke kant 7*n het kerke-
werk. Zo kwam gisteren ter tafel het
probleem Kerk en Industrie, maar tevens
moest de houding bepaald worden tot
een aantal instituten die zich met onder
zoekingen bezig houden en adviezen op
stellen betreffende de achtergronden van
bepaalde situaties die zich In het leven
voordoen. Ook de diakenen namen deel
aan de discussies.
Door vier classes in Drenthe en Over
ijssel was het probleem Kerk en Indus
trie voor de synode gebracht. Zij hebben
zelf met dit vraagstuk te maken en heb
ben zich daarover uitvoerig beraden.
Zij kwamen tot de conclusie, dat deze
zaken van meer dan regionale betekenis
zijn; zij verzochten de synode bij de
kerken meer belangstelling daarvoor te
vragen, indien mogelijk concrete richt
lijnen te willen geven voor de ambte
lijke art>eid en deputaten te benoemen
voor een onderzoek naar de vraag hoe
deze arbeid het best kan worden her
vat. Prof dr. R. Schippers rapporteerde
hierover.
Dit rapport werd door vrijwel alle
sprekers zeer geroemd. Er werd een
analyse in gegeven van de situatie, die
overal verschillend is. terwijl vervolgens
een zevental richtlijnen waren geformu
leerd. die onder de aandacht van de
kerken zullen worden gebracht. Zij be
handelen hoofdzaken van het probleem,
dringen er op aan. dat deze materie
meer bestudeerd zal worden in de ge
bieden met industrie, inzonderheid ook
dor de predikanten. Verder moet er in
heel het kerkelijk leven rekening mee
worden gehouden, niet in het minst bij
de pastorale arbeid. De leden van de
kerk dienen eveneens hun christentaak
in de fabriek te kennen en nu op de
vrouwen veelal een zwaardere taak ruct
bij de opvoeding van de kinderen, moet
ook daaraan aandacht worden geschon
ken. Verder dient de kerkeraad het
jeugdwerk te bevorderen, ook door goe
de lokaliteiten, de buitenkerkelijke jeugd
op te vangen in een goed jeugdhuis dat
gevarieerde ontspanning biedt, en jonge
dit werk. Ten slotte wordt voorgesteld
vijf deputaten te benoemen die op een
volgende synode rapport moeten uit
brengen over deze arbeid.
Bij de discussie bleek zeer veel in
stemming met het rapport. Daarnaast
waren er nog vragen en wensen. Ge'
vraagd werd o.a. of dit wel een zaak vooi
de generale synod« is. Is hier niet veel
meer een taak voor de classes? Overal
is de toestand immers verschillend. En
ais de kerk zich nu op dit terrein gaat
bewezen, hoe zal dan de verhouding
zijn tot de christelijke organisaties die
hiermee bezig zijn? Hoe ver moet de
specialisering van het kerkewerk gaan?
Als de synode hier richtlijnen geeft, waar
is dan het eind? Moet de kerk als insti
tuut dit werk wel werkelijk samenvat-
de £.--
inzonderheid aandacht moeten geven,
vooral in die streken waar het platteland
overschakelt op industrie, maar ook in
oude industriegebieden. Industrialisatie
en zondag noemde hij een centraal pro
bleem en hij citeerde: Het arbeidsvraag
stuk is het zondagsvraagstuk. Het werk
in de week krijgt een diepe zin tegen
de achtergrond van de rustdag. Voorts
wees hij op de geestelijke structuur der
gemeenten. De gemeenteleden moeten
-voor hun taak berekend zijn, in de fa
briek. maar ook in de buurthuizen, waar
contact is met anderen. Zo moeten de mo
gelijkheden aangegrepen worden
Prof. Schippers wees ook op de geva
ren bij een snelle omschakeling op de
industrie, maai concreet is hier nog wei
nig over oekend. Daarom wordt voorge
steld deputaten te benoemen. Natuurlijk
is het niet de bedoeling om de classes
het werk uit de handen te nemen, maar
het voorstel luidt, de classes te vragen in
hoeverre hulp nodig is in deze zaak. Vele
bijzondere wensen wees hij af. Nu men
begint zich bezig te houden met deze
materie, moet men niet meteen details
willen regelen. Daarvoor moet eerst nog
stud- gemaakt worden.
De synode bleek door dit betoog
vertuigd.
Alg. Diakonaal
Bureau
De Centrale Diaconale Conferentie
heeft indertijd een Centraal Bureau
Diaconieën ingesteld. Het werk daar
van is aldoor toegenomen en daarbij
rees de vraag naar de status van dat
bureau. De behoefte werd gevoeld om
dit meer op kerkelijke basis te funde
ren en een ingestelde commissie kwam
tot dezelfde conclusie. Zo kwam deze
zaak op de synode.
De synodale commissie kwam tot de
conclusie dat er inderdaad een kerke
lijk bureau moet komen, dat werkt
onder verantwoordelijkheid der ker
ken. Voorgesteld werd dit bureau in
te stellen en deputaten te benoemen
met de opdracht dit voor te bereiden.
Daarbij rezen vragen hoe het dan
moet met het reeds bestaande bureau.
In de conclusies werd gezegd dat
daarmee rekening moest worden ge
houden en uit de vergadering wilde
men dit liefst nog verduidelijken. Het
bleek, dat de commissie hierin zeer
ver wil gaan. Daarom besloot de sy
node niet ..tot instelling" over te gaan,
maar uit te spreken dat zo spoedig
mogelijk moet worden overgegaan tot
de instelling van een A.D.B.
Sociaal en sociologisch
werk
Meer kerkelijke ruggesteun geven
aan gereformeerd maatschappelijk
werk was ook het doel van twee an
dere voorstellen. Daar was de aan
vrage van de Stichting „Raad vooi
Gereformeerd Sociale Arbeid", die be
noeming van twee deputaten in df
Raad vroeg en tevens twee collectan
ten ter financiering van het uitge
breide werk. De cummissie bleek zeer
dankbaar te zijn voor het enorme
veld van werkzaamheden aat deze
raad zo uitstekend bearbeidt. Zij stel
de dan ook voor uit te spreken, dat
de synode zich aan de verantwoorde
lijkheid voor de goede voortgang en
uitvoering van dit werk niet mag ont
trekken, maar omdat niet enkel ker
kelijk werk wordt verricht één diaco
nale collecte toe te staan en drie de
putaten te benoemen. De synode ging
hiermee accoord.
Eveneens constateerde de commis
sie. dat het Gereformeerd Sociologisch
Instituut belangrijke diensten aan de
kerken kan bewijzen, maar dat ook
hier niet gesproken kan worden van
direct kerkelijk werk. Waarom wil
de synode ook dit instituut steunen
moreel en financieel. De commissie
stelde voor dit laatste te doen door
de kerken op te wekken hiervoor een
gift af te staan, maar uit de vergade
ring werd voorgesteld de gevraagde
halve collecte te willen toestaan. Hier
over zal een -besluit genomen worden
bij de behandeling van de collecten-
lijst.
MELODIE en WOORD
der Ethergolven
DONDERDAG
ïrst; 9.40 Gram. NCRV: 10.00 Gi
iz; 10.30 Morgendienst. KRO: 11.00
en: U.4S Pianospel; 12.00 Angelus;
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Zijpe W. S. Bakker te
Moerdijk; te Bennekom en te Ridder
kerk-Bolnes J. Smit te Groot Ammers;
Hollandscheveld (toez.) W. E. Hey-
boer te Geldermalsen; te Sommelsdük
J. Zwljnenburg te Kinderdijk, die be
dankte voor Bodegraven (toez.).
Benoemd: tot voorganger van de af
deling Aalten van de Ver. van Vrijz.
Hervormden J. H. A. Doeschot te Haar-
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Maarssen P. H.
Seggelink (voor de tweede maal be
roepen).
Bedankt: voor Hengelo (O.) D. Hen
stra te Oud Beijerland.
GEREF. KERKEN ART. 31 K.O.
Tweetal: te Amsterdam-C. (vak. Jac.
an Nieuwkoop) R. H. Bremmer te
Zwolle en P. Wulffraat te Barendrecht-
Pernis.
regering van India heeft in dt
eerste vier maanden van dit jaai
visa verleend aan 101 buitenlands*
zendelingen en missionarissen, 6C
aanvragen werden afgewezen.
EEN
WOORD
VOOR
VAN-
DAAG
Boek
VAN DE DAG
Geslachtsleven op rijpere leef
tijd, door dr. S. A. Lewin en
dr. John Gilmore. Uitg. Hollan-
dia, Baarn.
In dit boekje wordt op eenvoudige
wijze de bouw en werking van de ge
slachtsorganen beschreven. Daarna vol
gen verschillende wenken voor vrouwen
en mannen van de overgangsleeftijd.
Het boekje eindigt met 22 gevallen uit
de praktijk. We vinden het eerste der
de deel voor mensen van de bedoelde
leeftijd overbodig, de andere tweederen
zijn oppervlakkig, al bevatten zij
schillende goede wenken,
profijt kan trekken.
Opdat de wereld
gelove
Is de Heiland, inj het Hoge
priesterlijk gebed verenigd met
Zijn Vader, een Heiland die Zijn
hart heeft toegesloten voor de
wereld en slechts bidt voor hen
die geloven? Dat
is onmogelijk! De
Heiland ziet de
wereld voor zich:
de eeuwen die
komen en gaan
en waarin men
sen het Evange
lie gaan uitdra
gen.
En dan zegt
Hij: ..Ik bid niet alleen voor dezen,
maar ook voor hen die door hun
woord in Mij geloven, opdat zij
allen één zijn, gelijk Gij, Vader,
in Mij en Ik in U, dat ook zij in
Ons zijn; opdat de wereld gelove
dat Gij Mij gezonden hebt."
Leest u het? Opdat zij allen een
zijn. En: opdat de wereld geloven
moge. O, ik weet het: u kunt hier
over ^allerlei beschouwingen opzet
ten. Eens zullen alle Christus
gelovigen één zijn in de hemel; en
als Christus wederkomt en zal
i oordelen levenden en doden, dan
zal de wereld erkennen dat Hij
waarlijk Gods Zoon is.
Maarslaat dit ook niet op
ons leven van nu? Is er geen ver
band tussen ons vele oneens-zijn
en de ongelovigheid van de
wereld? Is het niet zo dat wij, met
ons toegesloten hart, Christus'
Evangelieverbreiding in de weg
staan? Die vraag is het overdenken
waard!
Verklaring van Hervormde synode thans
in druk verschenen
De generale synode
Hervormde Kerk heeft getracht hier
op een antwoord te geven in een
verklaring, vastgesteld in haar laat
ste vergadering van 2 februari j.l. De
tekst dezer verklaring is thans bij
het Boekencentrum N.V. te Den
Haag in druk verschenen. Deze ver
klaring beoogt een antwoord te geven
op de vele vragen, welke naar aan
leiding van het herderlijk schrijven
van 1952 over „Oorlog en Vrede" in
en buiten de Kerk zijn opgekomen,
inzonderheid op die. welke zijn ver
vat in een tweetal brieven aan de
synode, een van dr. Berkhof c.s. en
een van het hoofdbestuur van de
Ver. Kerk en Vrede.
Naar aanleiding van laatstgenoemde
brief heeft de commissie voor Interna
tionale Zaken van de Oecumenische
Raad van Kerken op verzoek van de
synode een rapport uitgebracht, hetwelk
tezamen met alle andere hierboven ge
noemde geschriften als bijlage aan de
verklaring is toegevoegd.
Om de gedachten even te bepalen bij
de kern van dit vraagstuk, citeren wij
de volgende passage uit de verklaring
van de Hervormde synode:
zich sluit, zal met nieuwe ernst
ten worden overwogen, op welke wij
ze christenen hun politieke verant-
Kilo's slanker
dikte nog linger
len'e, miene, mutte, vier jaar Rutten, g.even u ?n enkele
vier Jaar Cals, dat is vals, stond op figu
de spandoeken
Wageningse student
tegen het recht om studenten van de
academie te verwijderen, zoals dit
tot nu toe in de wetsontwerpen naar
voren is gebracht. Ook werden onge
wenste toekomsttaferelen uitgebeeld.
als een student in een schoolbankje en
een „overwerkte" student op een bran
card.
figuur. N» de maaltijd e
judig en snel. Opgehoopt vel smelt weg, van I.
>id en -.-erslöpping^heef^u geen weeWneer.
kt en'monterBegin een nieuw leven - h
ndaag met BonKorets, I 3.30 per flacon.
BonKorets
VE R MAG KRING SDR AG Et S
voordelijkheid moeten verstaan en
uitdragen om te voorkomen, dat deze
mogelijkheden ooit zullen worden ge
realiseerd. Daarbij rijst steeds in con
crete politieke omstandigheden voor de
christen de ernstige vraag, of het mee
doen dan wel het weigeren mee te
doen aan de huidige bewapening er toe
zal bijdragen het oorlogsgevaar te be
zweren of te vergroten. Voorts hangt
hier mee samen de vraag, welk buj-
tenlands beleid ten aanzien van poli
tieke tegenstellingen of gevaarlijke si
tuaties de beste waarborgen voor vre
de en gerechtigheid biedt.
De Kerk zal zich moeten afvragen, of
het hierbij om problemen van het chris
telijk leven gaat. waarvan de oplossing
aan het persoonlijk inzicht van ieder
christen moet worden overgelaten Jan
wel of het gaat om gehoorzaamheid of
ongehoorzaamheid aan een duidelijk
gebod van God Deze belangrijke vraag
is op dit ogenblik in de Kerk nog niet
voldoende doordacht en tot klaarheid ge-
Intussen kunnen christenen, die in
hun beslissing op dit punt verschillende
wegen gaan, in een opzicht de handen
ineenslaan, namelijk door gemeenschap
pelijk zich ln te zetten voor de tot
standkoming ivan een internationale ge
meenschap, voorzien van organen, die
het gezag en de macht hebben het
recht te handhaven en machtsmisbruik
te voorkomen.
5. Elke Kerk kan aan de groei van
een waarachtige volkengemeenschap
meewerken door:
a. bij alle waardering en erkenning
van hetgeen in het nationaal-eigene aan
een volk geschonken is, alle overspannen
nationalisme als afgoderij te ontmaske
ren en alle souvereiniteitskramp te sig
naleren, ook in koloniale vraagstukken.
b. haar offervaardigheid in dienst te
stellen van de hulpverlening aan onder
ontwikkelde gebieden en aan vluchtelin
gen zowel door zelf initiatieven te ne
men als door het steunen van initiatie
ven. die door andere instanties worden
ondernomen:
c. regelmatig verkeer te onderhouden
eugdig slank met andere Kerken in eigen land en Ker-
iet slokje :ten in andere landen, speciaal ook in
ik. BonKorets ianden achter het z.g.n. ijzeren gordijn.
,m"waarbij wegen moeten worden gezocht
er. de gemeenteleden in de breedste z':~
eer doen meeleven met dit onderlinge
lelijke)
13.50 Gr
Gram; 14.45'V d vrouw; 15.1J
15.35 Gram: 16 00 Bijbellezing;
Sociaal perspec
Gym. /.20 Gra
l-l AVRO: 8 00 Nw
it vrouw: 9.10 V
Kath Morgenwijding;
II 298 m. AVRO; 7.00 Nw»;
ïr»m VPRO: .50 Daaopeni
8.15 Gram; 9.00 Gym
Puzzel mee
R
E
5
R
E
5
R
E
*4
R
E
5
R
E
R
E
y
R
E
h
E
i Promenade ork; 13.55 Beursber; 1400
voorjaarsklanken: 14.45 Viool en plano; 15 15
V d zieken; 16.00 Van vier tot vijf; 17.00
V d jeugd; 17.45 Regerlngsultz.: Nederland
recht -n de wereld: 18.00 Nwa; 18.15 Sport-
problemen; 11.25 Lichte muz: 18.55 Gespro
ken brief uit Londen; 19.00 V d kleuters;
19 05 Lichte muz; 19.30 Jazzmuz; 19 55 Toe
spraak: 20.00 Nw»; 20.05 Concertgebouwork
en solist (I d pauze ca 21.05—21.30 Voor
dracht); 22.10 Gram; 22.40 Act; 23.00 Nws;
23.15 Sportact; 2335—24.00 Gram.
-rai»vi«<»nrAgramma. NTS: 10.0012.30 Euro-
h kerkelijk huwelijk van prins
prinses Grace.
Ralnier I& ei
lo; 20.00 Joum
oven v d huwe
Carlo (Eurovisie
TV-enrvelopedie.
20.53 Tele-foto-tl
21.18 Rep; 21.88 5
20.15—20.40 Fllm-
NCRV20.00 Joum; 20
20 43 Wat Is de krabnev
ps; 21.03 rilmprogramn
lultatullprogr; 21.55 Dag»!
Gouden jubileum Geref. Bond
roemen. Als wij de Kerk
moeten bewaren is er geen
verwachting, maar wetende,
dat Christus Zijn gemeente
zelf bouwt, is er goede grond
tot dankbaarheid, dat wij bij
dat werk ln het geloof be
trokken mogen zijn en wor
den wij aangespoord om te
volharden In de verbreiding
Kritiek op de nieuwe
koers in Domkerk
te Utrecht
V..
pijnlijke teleurstelling uitge- fundamentele stukken
lopen. Ondanks de lnvoe- de kerk, die
rjng - 1--—nom ViAt
de belijde-
kerk- nis aan het woord is.
in een situatie waarin zij
wordt geregeerd om
geen ander woord te ge
bruiken door degenen,
die in het voornaamste
stuk van het geloof der
kerk falen, hetwelk uit de
aard der zaak op alle ker
kelijke handelingen zijn in
vloed moet laten gelden.
Het kerkelijk compromis
tussen middenorthodoxie
dediging van de orde duurt de noodtoestand schilt. Men heeft de diep- ^an vvejnig uitzicht
gematigde vrijzinnigheid
>p- I™ not,an
formeerde belijdenis."
Dat waren de woorden,
die prof. dr. J. Severijn
sprak aan het slot van zijn
herdenkingsrede, die de
hoogleraar vanmorgen uit
sprak van de kansel van de
Domkerk in Utrecht bij de
viering van het gouden ju
bileum van de Gereformeer
de Bond in de Ned. Her
vormde Kerk. Hij verbond
held in de" Hervormde Kerk voort "en wordt de weg der gaande verschilpunten der op *en"gezónd kerkelijl
overeenkomstig haar gere- sanering niet gezocht, al- richtingen onderschat. vgn gemeenschap met
h»iHrienis. thans niet gevonden. Krachtig nam de hoogle- het geloof der vaderen.
Ondanks het feit. dat de raar stelling tegen de split-
kerk na 1940 oog begon te sing der gemeenten in wijk-
krijgen voor haar wanver- kerken in de grote steden,
houding tot wat i
behoort te zijn. bestuurd toescnreei, aai zij zou wer- ""d worden beantwoord
als zij werd op de voet van ken als een „mengkraan hebben wij aldus prof.
burgerlijke veren ging, der modaliteiten De her SeTet(jn „og nUt „sproken
onze verwachtingen zijn op haalde vraag aan een ïe-ge v&Q de pred|klng> over een
een grote teleurstelling uit- lijk te »°henken „1Uekeurlge. on-
gelopen Prol. Severijn had udl StaPSSiïelaS, ge™"™"*- omkering van
daarbi] het oog op een ge- kerk zijner keuze vinat geen Wet en Evangelie en een
Aa.TIan de^bed^ dit""*! leidelijke sanering, waarbij gehoor. «ven onverantwoordelijke
arbeid van de Geref. Bond ÏÏSLÜSJi In dit j/erband herinner- wijze waarop de leer dei-
strekken moge tot Gods eer
en dienstbaar gemaakt mo
ge worden aan de uitbrei
ding van Zijn Koninkrijk en
!£^£ktarrlÏfn^t ïerE p'ooTi" van "de toelating tot Vólkomen' weib^Tst SJK? vormen dan de
lijk £v« «Hnv' om! en bt^aden dbrtancieert van g^isftie van 1816.
toeschreef, dat zij zou wer- worden beantwoord en
i __j_* in uit vciu«ini -»
belijdenis der kerk. zodat de prof Severijn aan de ge- goddelijke verkiezing wordt
men zou kunnen komen tot schrjften „Fundamenten en voorgesteld, om nog te zwU-
geleidelijk wennen aan ae perSpectieven" en de „Leer gen van raden en commis-
tucht van het Woord (de aangaande de Heilige 8iën, die een veel ernstiger
wacht betrekken bij ae schrift", waarin de synode bedreiging van verburge-
het kerke- P00rt \_a" de toelatin8 tot zicb volkomen welbewust
het ambt) en een kerkorde en beraden distancieert van
van slechts geringe om- wa^ de kerkelijke confessie
jasja: ssrtw' hcm" jsssa
ren dat evenmin ais bij het kerkregering en haar be- De synode behoorde zich Bond vroeg prof. Severijn:
zilveren jubileum fhans lon0ri-tstp handelingen. zelf te censureren, daar zij Wat staat ons anders te
gelei- leringen verkondigt, die doen dan op te komen voor
t ge- openlijk en voor ieder dui- de waardering van de ker-
wilcï. delijk in flagrante strijd zijn kelijke confessie en voor de
met fundamentele stukken haar toekomende functie in
ET IS WEL duidelijk der leer. de kerkelijke samenleving?
h.v t.rk.ulk Won zou pp- geworden, welke geest De volle nadruk legde Wij vragen slechts ruimte
satie 1816 is een een kerkideaal. dat in zeer De kerk verkeert thans de Waarheid in onze Ker
thans kerkregering
sprake kon zijn van een blij-
de jubel; de juichtoon bij _h ®*rine
het vijftigjarig gedenken zal d^ke sanerm8
gedempt moeten zijn. De w
verwachting van velen, dat
nieuwe dageraad over
naai verband iedere Kerk, zoveel
gelijk in samenwerking met andere
Kerken) heeft in gehoorzaamheid
Christus op grond van de beloften
geboden, die in de Heilige Schrift zijn
vervat, regeringen zowel als kerkleden
de roeping tot persoonlijke inzet voor
een vrede in gerechtigheid, op het hart
te binden. Daarbij zal zij in de concrete
verhoudingen van deze tijd tot taak heb-
te wijzen op-de zonde en de ge-
.1, die het uitsluitend vertrouwen op
militair overwicht meebrengt.
b. op te roepen tot een houding van
openheid en bereidheid vertrouwen te
schenken in de internationale omgang en
t een eerlijk verstaan van de gerecht-
ardigde aanspraken van de ander;
c. aan te dringen op een volledige en
juiste voorlichting inzake de internatio
nale verhoudingen in pers en publiciteit,
inzonderheid ook bij de strijdkrachten,
protest tegenonware propaganda,
i een laatdunkende toon ten öpzich-
an tegenstanders e-n tegen elke on
derdrukking van het vrije woord;
d. te waarschuwen tegen iedere vorm
van verdachtmaking en intimidatie in
de politieke strijd, daar men de vrijheid
alleen kan verdedigen door vrij te zijn
en het onjuist is een systeem, dat men
afwijst, te bestrijden met de middelen
van dat systeem;
e. te protesteren tegen elk vorm van
rassendiscriminatie en gewetensdwang;
f. een maatschappelijke orde voor te
staan, waarin de sociale rechtvaardig
heid, de politieke vrijheid en het gelijke
recht van alle volken en mensen wordt
erkend en nagestreefd;
g. op te roepen tot broederlijke ver
bondenheid met en christelijke voorbe-
or die volken, welke lijden onder on
recht en verdrukking.
De verklaring van de synode van de
Ned. Hervormde Kerk verdient alle aan
dacht. Wie op dit punt goed georiënteerd
wil zijn moet zich bij het Boekencen
trum N.V. het geschrift „Hoe dienen wij
de vrede", (ƒ0,75) aanschaffen.
Advertentie
Eng«Um4, BBC hi
V d scholen; 13.00 Orgelspel; 13.25 V d trb;
13.55 Weerber; 14.00 N'
Amus.muz: 15 00 V d
Revue-ork;
2130
Caus; 22 30
Lichte muz;
PUZZLE NO 392
RE-PUZZLE
1. Bewaarplaats voor bovenkleding.
2. laten zien en keuren, 3. knop, 4.
schenden, stukmaken. 5 uitdelen. 6.
landbouwer met een kapitale boerderij,
7. sukkel. 8. besluit, beslissing.
OPLOSSING PUZZLE NO. 391
Horizontaal: 2 Violier. 8. om, 10.
kras. 11. sok. 13. af, 14. si, 15. trap.
17. beis. 19. trapeze. 20. pens, 9\. kepi,
23. al. 2 t.t.. 26. lee, 27. deun, 29. Lt,
30. dwaling.
Vertikaal: 1. Kost. 3. ik. 4. ora. 5.
lafbek. 6. is. 7. reis, 9 mortel. 12. karn.
14 siepel. 16. pastel. 18. ezel. 20. pand.
Dagb; 17.30 Cai
22.
25. tui. 27. da. 28. N.N.
12.00
NNHH
10 Meded: 14.
i ichole
18.00 V
19.15 Cc—,
0.00 Caus: 20 15 Concert: 21.15
•wintli
Sport
22.00 Nwi
1500
Engeland, BBC light protr. 150
00 Mrs Dale's Dagb; 12.15 V.
iriAtr-rV. p;
247 i
Dagb;" 15.15 Voordr; 12.30
>verz; 13.15; Orkest-
14 45 V d kleuters:
Amus muz; 16 25
lork; 17.15 Ml
17.45 Orgelspel;
1 324 i
12 00 Ork c
2.30 V
1.15 Or-
v. 14 30
14 46' Zang; '.5 00 Pianorecital
14.15
gelspel: ^14.
15.46 Gram: 1000 Koersen; lVo2 Gri
16.30 Alt en piano; 17.00 Kw» 17."
17.15 V d kind: 18 15 Kamermuz
d sold; 19.00 Nws, 19.30 Rep; 19
19 50 Pol caus; 20 00 Verz progr; 5
muz; 22 00 Nws; 22.15 Muz eau
2300 Nws.
Brussel 484 m: 12 00 en 12.30 Gi
Nws; 14 15 en 14.30 Gi ------
15 45 Gram; ',6 05 Lichte
17 15 Gra
00 Ork conc
nuz; 17.00 Nwi
00 Hoorsp; 22.
112.
„O ja. Ja, dat veronderstel ik," beaamde dok
ter Balman met tegenzin. „Maar, het is er niet
minder verschrikkelijk om."
Hij sidderde zichtbaar.
Ik hervond mijn spraak.
„Maar wat voor aandeel heeft dan mijnhêer
Gainsay in dit alles?"
O'Leary keek mij vreemd aan. voordat hij
antwoordde. Dan wendde hij zich naar Jim Gain
say.
„Gainsay," zei hij langzaam, ,.is een jonge
man, die te eniger tijd in ernstige moeilijkheden
zal komen, omdat hij zich niet bij zijn eigen
zaak houdt. Hij is ongeneeslijk nieuwsgierig en
hij is er volkomen van overtuigd geweest, dat hij
1 hij alleen dit mysterie kon ophelderen."
Er blonk een glans van vrolijkheid achter in
die heldere grijze ogen.
Jim Gainsay richtte zich op. voelde verstrooid
in zijn zak en haalde een pijp voor de dag, die
hij bleef vasthouden zonder haar aan te steken,
terwijl de politie-agent bij het raam hem met
onaandoenlijk gelaat gadesloeg.
Jim zuchtte.
„Ik ben een dwaas," erkende hij opeens. „Maar
het leek me, dat uw werk op niets uitliep. Ik
moest een handje meehelpen. Ik dacht, dat het
eerste wat te doen stond, was, het radium te
vinden."
Uit Corole's gespleten ogen schoot een vlam
groen vuur.
„Je kreeg het bijna ook t€ pakken," zei zij
boosaardig. „Maar ik wist het je te ontfutselen."
„Waar borg u het, toen Hajek, onmiddellijk
nadat hij het van mij had gestolen, het over-
,gaf?" vroeg O'Leary zachtzinnig.
I Corole's gelaat stond nors, maar zij antwoord-
het
de, daar zij, naar ik vermoed, er een zeker be
hagen in schepte een ogenblik het middelpunt
van het toneel te zijn.
„Ik groef een gat daar onder een van die bo
men buiten," zij wees met eer. lange bruine
hand, waaraan een topaas glansde, naar de
boomgaard. „Daar liet ik het gisteren de hele
dag ik bedoel eergisteren." Zij keek even naar
het raam, waardoor een zwak grijs licht begon te
vallen.
,,En in die nacht wist ik jou te ontkomen"
zij keek naar O'Brien „en jou" ditmaal
naar Jim „en haalde het te voorschijn en
bracht het hier in mijn juwelenkistje. Ik dacht,
dat het hier veilig in deze kamer zou zijn, en
Sarah was zo opgewonden," zij wierp een
boosaardige blik in mijn richting „dat zij he
lemaal niet opmerkte, dat ik naar buiten kwam
zonder mijn juwelenkistje, toen zij mij zo attent
meenam naar haar kamer en mij opsloot!
Hoe vond u het?"
O'Leary antwoordde niet.
„Toen mejuffrouw Letheny om ongeveer 11 uur
vanavond terugkeerde voor het radium, hield ik
haar opgesloten." O'Leary wierp m-en -en Nik in
de richting van de kast. waaruit zij was geko
men. „Het interesseert mij te horen, dat u er
kent het radium in uw bezit te hebben gehad."
„Wat kunt u er aan doen?" snauwde Corole
onbeschaamd terug. „En wat dokter Hajek be
treft, is u helemaal mis. Ik weet, dat hij Hig-
gins niet neerschoot en ik weet, dat hij Louis
niet doodde, want beide keren was hij bij mij
„Genoeg, mejuffrouw Letheny, of liever, me
vrouw Hajek."
Corole schrok op. Haar bruine handen tastten
naar de muur achter haar.
„Hoe weet u dat?"
O'Brien schraapte zich verlegen de keel en
bij dat geluid draaide Corole zich snel om om
hem aan te zien.
„Ik veronderstel, dat jij vanmiddag ons bent
gevolgd," zei zij wraakzuchtig.
„Zij trouwde vanmiddag," zei O'Leary. „Ten
gevolge van een gesprek dat door e een
onzer werd afgeluisterd," ik mag zeggen dat
het nu mijn beurt was om verlegen te kijken
„hebben wij reden om te denken, dat de bruid
misschien een beetje weerspannig was, maar
hoe dat ook zij, metterdaad zijn zij voor de wet
gehuwd, terwijl mijnheer O'Brien bij de
hand was. eigen verlangen om u zelve tot
meineed te brengen, mevrouw Hajek, zal u in
deze aangelegenheid geenszins baten, want uw
echtgenoot kan daardoor niet geholpen worden."
Er viel een eigenaardige stilte; de regenstro
men buiten schenen wat af te nemen en ik hoor
de op verre afstand het rollen van donder.
Ik was bezig telkens weer bij mij zelve de ver
klaringen van O'Leary na te gaan; het scheen
mij niet toe, dat hij alles h^d verklaard
stond op het punt naar zekere zaken navraag te
doen, toen O'Leary weer begon te spreken.
(Wordt vervolgd
KANTTEKENING
TVTOOIT heb ik aan het liberalism»
getwijfeld, heeft professor Oud, de
voorzitter van de V.V.D., zaterdag op
de algemene vergadering van zijn
partij gezegd. Men mag zich afvragen,
of die twijfel er dan ook niet was,
toen hij kort na de oorlog, mèt ande
ren, de Partij van de Arbeid in hei
leven riep, zij het om haar spoedig
daarna weer te verlaten.
Wie zo met woorden zijn twijfel
ontkent, na die twijfel met daden U
hebben getoond, lijkt niet de aange-
m vertrouwen te winnen,
Men mag zich ook daarom afvragen,
waarop de hoop van prof. Oud is ge
baseerd, wanneer hij voor zijn partij
met enige moed de uitslag van dt
verkiezingen tegemoet ziet.
Veel eigens heeft de voorzitter van
i V.V.D. ook ditmaal op de algemene
vergadering van zijn partij niet kun-
bieden. De betekenis van beginse
len wordt, naar de woorden van de
spreker, door hem hoog aangeslagen.!
Maar men had uit zijn mond toch;
graag iets meer gehoord niet betrek-'
king tot het beginsel van het libera
lisme.
"Y^AT ER van gezegd werd, was be
paald niet sterk van overtuigings
kracht. Van de economische opvattin-
het begin der vorige eeuw
vernamen we, dat ze niet het liberale
beginsel zelf vormden, maar dan toch
wel een toepassing er van. Nu, dit
lijkt ons ook niet bijster gunstig; een
beginsel dat zich tot zulke toepassin
gen leent.
De kritiek van prof. Oud op de vrij
heid, zoals deze gevonden wordt bin
nen de P.v.d.A., is op zichzelf sterk,
Binnen de P.v.d.A. is de vrijheid niet
meer dan een compromis, zoals dat
onvermijdelijk is binnen een zo hetero
geen samengestelde partij. Maar kent
prof. Oud zelf geen moeilijkheden? Hij
is vóór opheffing van het processie
verbod. Maar op de algemene vergade
ring klonken al stemmen tégen op
heffing. En wie in den lande libera
len ontmoet, weet, dat de opheffing
van het processieverbod voor hen
ganselijk geen vanzelfsprekend iets is.
Méér zal prof. Oud zijn liberale
vrienden aan zich verplichten, zoals op
deze algemene vergadering ook bleek,
door opneming in zijn verkiezings
manifest van een officiële voetbal
pool
jyE HOOP van prof. Oud op ver
kiezingswinst is naar onze mening
niet op redelijke gronden gebaseerd,
behoudens misschien voor wat betreft
de P.v.d.A. Want het compromis
karakter van de P.v.d.A. blijkt toch
allengs meer een vorm van zwakheid
kracht te zijn, hetgeen deze
partij nog wel eens kiezers kan gaan
kosten. Bovendien kan de propaganda
de P.v.d.A. onder teleurgestelde
communisten, die voor de P.v.d.A,
stellig een zekere radicalisering moet
betekenen, figuren aan de rechter-
leugel van de socialistische partij nog
wel eens kopschuw maken. Een over
haast vertrek naar de V.V.D. ligt dan
voor de hand.
Voor het overige heeft prof. Oud
met zijn V.VJD. niets te verwachten.
Het regeerbeleid heeft deze vier jaren
uitgesproken constructief karaktei
gedragen. De invloed van de socialis
ten is sinds de eerste naoorlogse jaren
tot redelijke proporties teruggebracht
protestants-christelijke groepen
hebben aan dat regeerbeleid een be
langrijk en gezond aandeel gehad. Hier
zit voor de V.V.D. geen winst.
TIE OPMERKELIJKER is het geluid
uit de V.V.D., dat onder deze om
standigheden de rol van de oppositie
alleen maar een bescheiden rol kan
zijn. Trouwens, al eerder had zij zich
aangediend als een partij, die minlste-
riabcl geacht kon worden, als een
partij dus die bereid en in staat is
aan het regeerbeleid deel te nemen
Dit laatste intussen zal slechts mo
gelijk zijn, wanneer de V.V.D. ook
werkelijk bereid is regeringsverant-'
woordelijkheid te dragen en wanneer
zij oog blijkt te hebben voor de waar
heid, dat te onzent het regeerbeleli
altijd het karakter zal dragen van
een zeker compromis. In de laatste
tUd is het compromiskarakter van hel
regeerbeleid met name uitgekomen bij
onderwerpen als de Zondagswet en de
lijkverbranding. Daarin kan ook een
partij als de liberale het bepaald niet
alleen voor het zeggen hebben.
Uit de redevoeringen van de heel
Oud tijdens zijn jongste par tij vergade
ring is nog niet gebleken, of hij bi
deze eenvoudige waarheden het nodige
politieke inzicht heeft gekregen. Mis
schien zal zulks pas aan de dag treden
bij de kabinetsformatie, dus na de
verkiezingen.
Maar van wie op kiezerswinst uil
is, mag toch wel worden verwacht, dal
hij zich thans reeds ook over deze
zaak eens uitspreekt. Of zou dit juist
iets zijn, dat aan kiezerswinst in de
weg staat?
De Zweedse afdeling van de Luthers»
wereldfederatie heeft od haar jaar
vergadering bisschop Elis Malm«-
slroem tot voorzitter gekozen. Men
besloot dit jaar 140.000 kronen ie
besteden aan do oprichting te Mar
burg (Duitsland) van een centrum
voor heropvoeding van vluchtelin
genkinderen.
