Zij bouwden
Evangelie in
bruggenhoofd voor
Baliemvallei
GODSDIENSTIG
Is de „nieuwe koers" in Rusland
gevaarlijk voor de kerk?
Ingwersen roept de kerk op
tot een reveille!
WE HADDEN WILLEN BLIJVEN
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 14 APRIL 1956
ZEJNDELINGENECHTPAAR ROSE-MC INTOSH IN ONS LAND:
WIJ hebben er nimmer iets van geleren. Onze
kranten, die juist uit het ondergrondse tijd
perk opdoken, waren vol jubclklanken over
de bevrijding. We dansten in de straten, we rookten
Amerikaanse sigaretten, we aten chocolade en
wittebrood. En in diezelfde dagen zaten de drie
overlevenden van de vliegramp bij de resten van
hun vacantietrip en werden door vriendelijke in
boorlingen verzorgd, die nimmer nog een blanke
zagen. De dag was zo feestelijk begonnen. Zondag,
13 mei, 1945. Vierentwintig mensen stegen op van
het vliegveld Hollandia (Nieuw-Guinea) voor een
pleziertochtje.
Majestueus wiegde de grote C 47 over de hoge
bergrug en dook de Verborgen Vallei binnen. Het
vliegtuig zweefde over de strohutten en keurig ver
zorgde tuinen. Slechts eenmaal waren er blanken
geweest. Langzaam steeg de aluminiumvogel weer
omhoog, richtte zich naar het uiteinde van de
vallei, raakte een hoomtop ;en even later stortte het
donderend neer. Slechts drie mensen bleven leven.
Dagenlang brachtten ze door in Shangri-La, de
Baliemvallei, tot ze eind juni gevonden werden.
Toen viel de vallei weer terug in haar stenen tijd
perk en de primitieve inboorlingen, die zo vrien
delijk en behulpzaam waren geweest, verdwenen
in het donker der vergetelheid welke slechts ver
broken werd door het bezoek van controleur Meyer
Ranneft.
Eén Dani-meisje met
een gras-schortje aan,
glimlachte vriendelijk en
een tikje verlegen toen
zij in de Baliem-vallei
door een blanke man
tcerd gefotografeerd.
Pas op 20 April 1954 slaagde i
een glimmende vogel er in op het
water van de rivier, die Nieuw
Guinea's Verborgen Vallei door
klieft, te dalen. Twee blanken en
drie kleurlingen betraden de
Baliem ohi een Boodschap van
hoop te brengen. De dagen zijn
vergroeid tot maanden en tot
jaren. Regelmatig daalt een vlieg
tuig nu op de landingsbaan om
proviand en post te brengen aan
een klein groepje blanken, die
wonen onder een vergeten volk.
Op Nieuiv-Guinea
wandelde een volk
in duisternis
In „Parousia" het zendingshuis van
de familie Könemann. die in Nederland
het zendingswerk van de ..Christian and
Missionary Alliance" vertegenwoordigt
ontmoette ik het echtpaar Rose—
Macintosh. Slechts een paar daeen
brachten ze in Nederland door. Een
rustpunt tussen het stenen tijdperk in de
Baliem, waar ze reeds zoveel werk
verzet hadden en de eeuw van het
atoom in de USA. waar zendeling Rose
een operatie moest ondergaan.
Koeliewerk
Wat was Uw eerste werk? Rose zit
vlak naast me in een gemakkelijke
Stoel, die geheel gevuld wordt. Hij weegt
vast aan de verkeerde kant van de twee
honderd pond. stel ik vast. Hij glim
lacht en zegt: Koeliewerk". Ze begon
nen met de bouw van een huls van alu
minium golfplaten en daarna was hun
eerste taak een landingsbaan voor het
vliegtuig aan te leggen. Zwaar werk in
het vochtig warme klimaat. Eentonig
werk ook. Maar het vorderde. Na twee
maanden landde reeds een vliegtuig om
een zieke op te halen, na vier maan
den was het werk klaar. Tot op dat ogen
blik had men alleen nog maar contact
gehad met de mannelijke bevolking,
maar in januari 1955 landde Darleen
Rose als de eerste blanke vrouw.
Het nieuws ging als een lopend
tje door de vallei en in minde
geen tijd stonden meer dan 200
wen zich aan haar te
vergapen. Ze moest weer
terug, maar in maart
mocht ze voorgoed ko
men met haar zoontje
Bruce. Hij was toen een
jaar en dne maanden
oud en veroorzaakte een
sensatie. Van heinde en
ver kwam men kijken.
Verlegen was hij niet en
toen een vrouw hem een
zoete aardappel aan
bood. greep hij hem en
zette er onmiddellijk
zijn tanden in. Bruce
had de harten veroverd. De inboorlin
gen, die hun kinderen zonder enige
discipline laten opgroeien, waren het er
helemaal niet mee eens toen vader
Rose de kleine Bruce eens een flinke
verdiende tik gaf. Zelfs op kilometers
afstand van de zendingspost riep men
hem nog na „Raak de jongen niet meer
Toen de zendelingen voor het eerst de
Baliem-vallei betraden, schreven be- V00rl°P 8
paalde kranten: ..De dagen van het para-
dijs zijn voorbij!" Velen hebben de in- "W
druk, dat deze inboorlingen in volmaakte
rust leven en slechts contact met ae
blanken onrust en ziekten brengt. Ik
vraag mevrouw Rose, hoe zij hierover
denkt. Ze schudt verwoed haar hoofd en
zegt: „Dat is een leugen en alleen men
sen, die er nog nooit geweest zijn en op
pervlakkig denken, kunnen zulke onzin
uitkramen." Eri dan vertelt ze van
de ziekten zoals framboesia. grote ver
zweringen, die nu gelukkig in hun
streek door middel van duizenden peni-
cilline-injecties vrijwel onder de knie is.
Het allerergste zijn evenwel de regel
matige oorlogen. De vallei is in drie
grote groepen verdeeld, stroomopwaarts,
stroomafwaarts en de overkant van de ri
vier. De groepen hebben geen enkel con
tact met elkaar en voeren alleen maar
oorlog. Het hoort er volgens hen bij,
niet achter. Toen mevrouw Rose een
baby van nog geen jaar behandelde
voor een brandwond, zag ze dat zelfs
dat kleine kind reeds een pinkje miste.
De mensen zelf zijn erg vriendelijk.
Toen ze nog maar pas in de Baliem
woonden brak er een mazelen-epidemie
uit, die vaker voorkomt en dan honder
den doden kan eisen. Ook Bruce kreeg
het te pakken. Met hoge koorts lag hij
in zijn bedje en vrijwel de gehele nacht
bleven de ouders waken.
Toen de zon nauwelijks op was. klon
ken er voetstappen rondom het golfpla-
tenhuis en een stem buiten riep: „Ma
ma!" Mevrouw Rose, mama voor de
inboorlingen, deed de deur open en
daar stond één van de hoofdmannen. In
zijn armen droeg hij een baby, zijn jong
ste. Hij legde haar uit, dat zijn jongste
ook de mazelen had gehad, maar beter
was geworden en Bruce zou ook beter
worden. Ze moest'maar niet-bang zijn.
T aalmoeilijkheden
Het gesprek is allang geen .officieel
interview meer. De gastheer en gast
vrouw luisteren geïnteresseerd mee en
iemand vraagt of er al samenkomsten
worden gehouden. De belde mensen
knikken „ja!": „Iedere morgen!": Soms
komen er wel dertig vrouwen en nog
veel meer mannen, soms is er vrijwel
niemand, omdat het dan goed weer is
om in de tuinen te werken. We hebben
nu twee liederen in de taal. Een En
gels zondag'ssohoolliedje en Stille Naoht.
Onder het spreken stellen de mensen al
le mogelijke vragen: Waar Christus
woont? Wanneer Hij komt? En met
Kerstmis vroeg iemand, tijdens he'
ïr Maria met het
Baliem kwam! De
nog maar heel ge
brekkig. Wel is het alfabet klaar, maar
voor vele woorden zoals Vergeving, Ge
nade, Zonde, Zaligheid, ja zelfs God is
nog geen vertaling gevonden. Bij ver
schillende volkeren werd het woord
„Schepper" voor God gebruikt, maar
de mensen van de Baliem kennen zelfs
geen schepper. Zij zijn door eigen kracht
ontstaan uit het water. Daarom spreekt
men nu van Jezus en Zijn Vader en
het woord voor „God" dus
„Vader van Jezus"! Niemand is
tot nu toe dan ook overgegaan tot
het Christendom. Men bezit zelfs
nog niet voldoende woorden om
de mensen duidelijk te maken hoe
ze een Christen zouden kunnen
worden.
Het wordt voor mij tijd om weg
te gaan,, maar één vraagwil ik
nog graag beantwoord hebben.
„Hoe de verhouding mét de
beide andere groepen, die toch
vijandelijk staan tegenover de bevolking,
waar deze zendelingen wonen."
De beide mensen zijn een ogenblik stil.
Bruce speelt luidruchtig vliegtuigje bi;
de bank. „Dat is onze grootste moei
lijkheid," antwoordt mevrouw Rosé.
„Onze verhouding is goed
den ook stroomopwaarts heel vriende
lijk ontvangen. Maar we weten niet.pre
cies, hoe de mensen waar wij woner
er tegenover staan als wij hen regelma
tig zouden bezoeken. Ze hielden ons. niél
tegen, toen we een keer gingen, maar
prettig vonden ze het niet. Zé zijn
bang, dat we vijandelijke boze geesten
zullen terugbrengen, die hén in de rug
zullen aanvallen. Toch moét er iets ge
beuren. Toen ik voor het eerst ih het
vijandelijk gebied kwam, holde de
van het stamhoofd naar mij toe,- sloeg
de armen om mij heen, - drukte haar
hoofd tegen mijn borst en huilde vari
emotie. Ik zal dat. nooit vergeten. En
wij kunnen niets Vopr hén doen. Er'is
geen plaats voor ech landingsbaan, er
zijn geen mensen om. daar te gaan wer
ken, en zélfs als er jonge begaafde
mensen waren, konden we ze nog niet
provianderen. Zelfs als in onze buurt
het werk slaagt én er komt een kerk
en een opleidingsschool dan kunneri. we
nog de inboorlihgen er niet heensturen,
want ze worden afgemaakt zo gauw ze
de grens overschrijden tussen de beide
groepen. We hebben er nog geen oplos
sing voor. En toch zijn we er dagelijks
mee bezig. Toen ik enkele
dagen geleden met het
vliegtuig: opsteeg-;opr wég
naar. Amerika, zag* ik de
gehele vallei - onder 1 me.
Ik keek: maarde. .gebie
den, die wij niet kunnen
bereiken. Ze waren in
nevelen gehuld. Plotse
ling echter brak de zon
door en twee grote regen
bogen omvatten de Ver
borgen Vallei, en diep in
mij groeide de zekerheid,
dat het Evangelie zou
zegevieren."
Ik sta op en schud handjes. We
wensen elkaar veel zegen op het
werk en als ik naar huis rijd, moet
ik denken aan een volk dat in
JOURNAAL
EEN DURE KERK
WERD PERÓN
PROTESTANT?
We zijn tegenwoordig wel iets ge
wend als het gaat om het bouwen]
van kerkenEen paar ton is niet N0g steeds houdt de houding
heel erg veel, en de grote] Pèrón tegenover de Rooms-Katho-
kerk in Workum slokte maar even
een miljoen gulden op voor restau-l
ratie. Maar een kerk die vier en
twintig miljoen gulden kost, trekt:
toch nog wel de aandacht. De ILU
Mormonen hebben in Los Angeles' gesteld had
Californie. Ver. Staten) hun tiendet stichten los
tempel geopend, en de laatste is de
mooiste, naar men zegt, in. ieder]
geval de groote en de duurste.
'dij is ongeveer 85 meter hoog en
draagt in plaats van een haan of
kruis een gouden beeld
engel Moroni, van tviert Joseph Volgens een eigen rapport
Smith, de stichter van deze sekte. -
de gouden platen zou ontvangen,
hebben, waarop de grondbeginselen!
lieke kerk de gemoederen bezig
in Argentinië wordt nog steeds
onderzoek in deze materie ingesteld.
Van Rooms-Katholieke zijde wordt
bericht, dat Perón zich ten doel
nationale kerk te
Rome. In verschil
lende geestelijke bladen is indertijd
het bericht verschenen over gewei
dige massale samenkomsten waar
eens zelfs 200.000 mensen aanwezig
waren om te luisteren naar de Ame
rikaanse evangelist Tommy Hicks.
deze
evangelist, die tot de kringen van
Pinkstergemeente behoort
Amerika, heeft hij een persoonlijk
Staan beschreven.} onderhoud met Perón gehad
doopbekken is gemaakt
roestvrij staal en wordt gedragen]
door twaalf koperen óssen. Op de
tweede verdieping zijn vijf zalen]
die het doel fan het leven uitbeel-,
don, daar is de schepningshal, de'
Hof van Eden-hal, de hal der,
wereld, de aardse hal, en de]
hemelse hal. Iedere zaal is rijkelijk
versierd met wandschilderingen, die
het gehete ménselijke leven van|
heerlijkheid tot heerlijkheid moetenifjet aantal bekeerlingen
uitbeelden. j zijn Ongetwijfeld waren
■Crüïi-iriTilirïr'iiü'irtcüzi-üiiirïrtrirïfü-irirïiirïrüirifiï-irïririrtririr-air-Cr-iririririi-tririrüirirtririi-Ci
Perón toen Protestant geworden.
Zijn rapport deelde mede, dat dui
zenden mensen zich bekeerd hadden
in de samenkomsten en velen genezen
waren. Een zeer betrouwbaar contact
in Argentinië schrijft ons evenwel:
„Het is waar dat de opkomsten
de samenkomsten zeer groot war
Zij werden evenwel alleen getrok
ken door de fantastische verhalen
genezingen.
bekeer
lingen. maar het aantal is niet te
veraelijken met de getallen die ge
publiceerd werden. De heer Hicks
beweerde in tegenwoordiaheid van
mijn dochter, dat ex-president Perón
zijn eerste bekeerling
begin van de samenkomsten. In deze
bewering is geen enkele grond
waarheid, noch is het waar dat de
houding van Perón tegenover de
Rooms Katholieke kerk hierdoor be-
invloed werd door het bezoek van d<
heer Hicks. Hij wilde de Katholieke
kerk slechts plagen, dat was de enige
achtergrond van ziin daden. De
grote meerderheid van alle ortho
doxe kerken wilden niets te maken
hebben met de evangelisatiecam
pagne van Hicks. Zij waren tegen
zijn methoden en men meent
de gevolgen van deze campagne
meer kwaad dan goed deden."
MET DE LIFT NAAR
DE KERK
Veel is er de laatste maanden ge- dat de Russische kerkelijke leiders er'
schreven over de kerkelijke situatie naar streefden om de Wereldvredesraad
in Rusland. Er. kwamen berichten "!fer naar voreiï te schuiven. Dé Ame^
van ondergrondse opwekkingen, ^*e!LjV!an., e pmf'i
richten van een groeiend leest.eHik'3^7rUg'" 11 'h^'dfS'S
a en toen bekend werd, dat erjjn Amerika kunnen samenwerken met
nieuwe Bijbel in. de Russischede Russische kerk. zolang deze de Sow-
taal zou gaan verschijnen, meenden!jetleiders steun verleent tegen Amerika.}
vele. kerkelijke, leiders in. het westen, Volgens een verslag kreeg de metropo-
dat Ruslanddefinitief een nieuwe liet van de Russische kerk bij deze
koers was gaan varen, ook wat be- vraag een kleur. „Een rode misschien?"
treft de godsdienst. Het werk van de vraagt Iaculator in het kerkblad voor
Bijbeluitgave schijnt door te gaan. Zij Noordbrabant- Andere verslagen spre-
werd door de Russische orthodoxe k?" ï8? teleuretelline.bi) de Arrie-
- v, rikaanse delegatie over de resultaten
kerk onder le,ding van .de Patnareh van dit be20fJ bmdal 2ebleken ls, dat:
voorbereid en ral de eerste de Russische kerb geen onafhankelijk1
Bijbel zijn, die gedrukt wordt m de standpunt wil innemen, maar de com-
spelling ontstaan na decommunisti- munistische politieke koers vaart. In be- Ui dc keurige cantine van de Indus-
sche revoluties Maar het verdere gin juni verwacht mem een Russische triële Onderneming Braskamp. Han-
nieuws is niet gunstig. kerkelijke delegatie in Amerika en wü delskade, Rijswijk is een tweede
men het gesprek verder voortzetten. Dit preckgelegenheid gekomen. Er
Men vraagt zich reeds. af. wat de-gehele bezoe* cohter zal koren op de -i..,. „nor pen kerkaanaeri
nieuwe koers, nu Stalin van zijn luister molen der orthodoxe kerken zijn. die T, j-
is ontdaan, voor de kerk betekent. Het beweren dat deze kerkelijke leiders van,T °.or degenen die dat nodig hebben,
Rooms Katholieke biad de Csscrvatore achter net ijzeren gordijn slechts pion- ,s er een "ft om hen naar boven te
Romano wijdt er een lang artikel aan.men van de rode regering zijn, en niet! vervoeren, daar de cantine op dc
Rusland keert terug tot het Leninisme!als geestelijke leiders aanvaard kunnen derde etage is gelegen (Centraal
meent dit blad, die tegen physiek en wordfen. j Weekblad.)
moreel geweld was, omdat hij er ave
rechtse gevolgen van vreesde. Men kan
de kerk het beste bestrijden met een be-
vlücht. te nemén tot „wetenschap, „TUSSEN KERK EN HANGAR'
voediiig en'óffertülging." Dit wil dus
.zeggen, dat-het commu-nisme terugkeert
maar de antigodsdienstige politiek van
het verleden, méént deze krant van het'
Vaticaan. -
Zeer onlangs hebben een aantal ver
tegenwoordigers van Amerikaanse ker-'
ken een bezoek gebracht aan de Rus-!
sische kerken". Zij waren "uitgenodigd'
toen de „Geest van Geriéyë" nog "niet;
ter ziele was. Hun gaan deed in Ame-|
rika veel stof- opwaaien, omdat het
Vrij kort na de vorige wereldoorlog werd de kerk in Nederland
rendeel van deATSdSxe^ertm'zowli! °P®eschrikt door een ionS enthensiast schrijver, die in fel bewogen
in ais buiten de orthodoxe wereldraad bewoordingen critiek leverde op ae kerk. Wat velen dachten, durfde
^temationa^Councü Thijs Booy te schrijven en een felie discussie, vooral in gereformeerde
ten omdat zij meenden'da^het de oom-" kringen was er het gevolg van De boeken van Thijs Booy zijn nu
munisjen ging om hun politieke plan- goeddeels weer vergeten. Zij staan ergens in een boekenkast en
duisternis wandelt maar waar*"'Men g^r^rVeriSchtingen en meen- *eu"en te§en een dogmatische studie van de groeiende reeks van
uui&ierms wanuen, inddi wdd de werkeli]k iets goeds op te kunnen' Berkouwer en een roman uit de Spiegelserie. Zelden worden ze nog
het licht nu als een kleine kaawfbouwen. ma^to^ er op «rst^dis-j geciteerd. Met al hun felle bewogenheid, miste Booy de gave om de
ring kwam heel duidelijk naarvarend kerk nieuWe wegen te Wijzen.
ontstoken
de wekelijkse voetbalwed-
als bij
strijd.
Dat de Baliem niet zo'n paradijs is.
blijkt ook wel uit het grote aantal zelf
moorden. Bovendien als iemand sterft
in de familie snijden de meisjes en oe
vrouwen zich een kootje van de vin
gers en de mannen zich de oren van het
hoofd. Er lopen tientallen vrouwen, die
slechts de duimen nog bezitten.
Waarom men dit doet? Men is er nog
beg
on...
Als Schweitzer
opnieuw
De Frans-Elzasser schrij
ver Gilbert Cesbron, vooral be
kend door zijn boek „Heiligen
gaan naar de hel" heeft in een
nieuw boek „Deze wereld roept
om hulp" een interview met
Albert Schweitzer weergegeven.
Hij vroeg de dokter van het oer
woud: Als U nog eens alles op
nieuw moest doen, zou U dan
weer medicijnen gaan studeren?
Ja zeker.
Om naar Afrika te gaan zoals
veertig jaar geleden?
Neen
Wat dan?
Om dokter in de Parijse arbei
derswijken te worden.
(De Protestant)
door
DOROTHY S. MCCAMMOH
5 Het werk groeit
Een veel gebruikte Chinese uitdrukking
:s: „Bitterheid eten!" Dat is de dagelijkse
maaltijd van velen, zonder er zelf iets aan
te kunnen doen. Als iemand het echter
vrijwili.g gaat eten, kent hun bewondering
geen grenzen.
Ruth besloot precies te gaan leven als
de Chinezen en het maakte een geweldige
■ndruk op haar buren. Kansen werden
baar geboden om te evangeliseren, die ze
anoers nimmer gehad zou hebben.
Ze vond een klein huisje aan de andere kant
van de stad in de Varkenshuizenstraat. „Varken"
was eigenlijk een eigennaam, maar misschien
heette die straat ook wel zo, omdat ze 's nachts'
als abattoir werd gebruikt voor de dagelijkse
markt. Feitelijk is iedere straat in China een
varkenshuizenstraat, want de dieren wonen ge
woonlijk bij het gezin in. Het is helemaal niet
ongewoon als een big onder de bank van een
bezoeker begint te wroeten.
Ruth nam vrijwel niets mee een bed, een
kleine kleikachel, een zwartgeblakerde pan. een
tafel, een paar banken voor gasten en een teil.
Ze kookte precies als haar buren en at wat
zij konden betalen. We maakten grapjes over
haar vegetarisch diëet en zeiden, dat ze bewees
dat buitenlanders heus geen kanibalen waren. Maar
waarlijk, ze bewees iets veel belangrijkers. Ze
overtuigde de mensen, dat ze voldoende met hen
meeleefde om zichzelf in hun lot te verplaatsen
Dat was een taal die begrepen werd.
Het duurde niet lang, of ze had overal vrien
den. Iedere keer als we haar opzochten was haar
huis vol vrouwen en kinderen, die al maar
vragen stelden. Spoedig begonnen we wekelijkse
evangelisatiesamenkomsten. De ouderen werden
in de voorkamer opeengepakt en de kinderen
kwamen ergens in de tuin bij elkaar. Ik hielp
bij de kindersamenkomsten en hun gedrag, hun
zingen, en hun luisteren naar de Bijbelverhalen
was in volledig contrast met de samenkomsten
elders. Het verschil lag in Ruths voortdurende
aanwezigheid en het overtuigend getuigenis van
haar leven. Heel wat ouderen kwamen naar de
zondagochtenddiensten en een groot aantal werd
christen.
Bij de kerk behoorden ook een aantal buiten
posten in omliggende dorpen. We hebben het al
tijd jammer gevonden, dat we door gebrek aan
werkers niet voldoende hulp konden bieden. In
„De twaalf-gaten-brug" was een hele fijne groep
mensen. Zij waren niet zo arm als de gelovigen
elders, maar waren toch overtuigde christenen.
Zij hebben het meeste geleden onder het „nivel-
De kinderen ku'ai
leringsprogramma" van de communisten, dat on
der de mooie naam „gélijkheidsoffensief'-' door
ging. Voor de „bevrijders" kwamen, hoorden we
dat ze allen gewapend waren en deze leden van
de kerk hun levens zo duur mogelijk zouden ver
kopen. Naderhand vertelden bezoekers ons, dat
verschillende ouderlingen doodgeschoten waren en
vrijwel alle leden gevangen zaten.
beuj-en was er evenwel weer
ander dorp. Onzè vèrste post
oogwenk en trekken met Dorothy mee naar de
kindersamenkomst. Tegen de tijd. dat we bij het
huis aankomen, waar de bijeenkomst wordt ge
houden, heeft ze een klein kleverig handje aan
iedere vinger en tientallen dringen achter haar
aan vuile kinderen, ondervoede kinderen, kin
deren met uitslag. Maar allen hebben blijde ge-
Als de kinderen met haar verdwijnen, worden
de ouderen ook ineens bedrijvig. Ze zetten tafels
en stoelen; in de open theewinkel. De eigenaar
van de winkel is wel geen christen, maar is, zo
als Chinezen het uitdrukken, „veel beleefd" en
hij schijnt er plezier in te hebben ons te ont
vangen. Als het meubilair klaargezet wordt, gaan
"wij er op uit de mensen er aan te herinneren,
dat het ai weer woensdag is. Die berinnering is
nodig, want de meesten hebben geen flauw benul
van de dagen van de week. Sla-IJzer-Straat be
staat uit slecht geconstrueerde, luciferdoosaohtigë
winkels van bamboe en board. De mannen
...slaan" hier allemaal ijzer. Het zijn smeden
Ze wonen met hun hele gezin in de werkplaats.
De Chinezen werken van zonsopgang tot zons
ondergang en de open kanten aan de straatzijde
worden juist met board dichtgemaakt als wij er
aankomen. Een stuk board ontbreekt om een deur-
- opening te hebben.
Het duurt meestal een half uur, eer de
theewinkel vol is, want de Chinezen geven niet
om tijd. Eerst zingen we wat en hoewel de mees
ten niet kunnen lezen en velen onmogelijk een
melodie kunnen onthouden, doen ze uit alle macht
hun best op de eenvoudige liederen.
Sla-IJzer-Straat Is geen westerse kerk. Als Gor-
was „De-wolken-poort-plaats". Lang had die groep don nie^ 'an«5 genoeg preekt, gaan de
gebengeld op de „dode-leden-lijst"yan de kerk. eenvoudigweg niet naar huis en moet hij opnieuw
Enkele maanden vóór de communistische machts- beginnen. Als de bijeenkomst ten einde is blijven
overneming werden daar Nationalistische oorlogs- de, ir>ensen rondhangen om vragen te stellen
gewonden heengestuurd om op te knappen. Er hele eenvoudige vragen: Kun je altijd en overal
bevonden zich verscheidene echte christenen onder bidden? Hoef je geen wierook te branden? Is de
hen, die vroegen of ze'het kerkgebouw mochten Jezus van de blanken ook een God voor de Chi-
gebruiken. Ze waren vrijwel nooit op een school r,0',0r,
geweest en ze uitten hun geloof veel emotioneler
dan wij gewend waren, maar God gebruikte hen.
In de weken en maanden, dat wij deze groep niet
konden bezoeken, groeide zij uit tot een mooie
gemeente. Op de één of andere manier werden
ze door de communisten ongemoeid gelaten
vlak vóór we China verlieten doopte
Als we afscheid genomen hebben en allo beleefde
buigingen gemaakt zijn, gaan we naar huis. Maar
iedereen loopt met ons mee tot het einde van
de straat, want het is een goede Chinese gewoon
te om gasten te „zenden". Als we weg gaan. vra-
lü. x... ®en ze: ••Kunt u niet twee keer per week komen.
Chinese Wij horen maar één keer en gaan dan weg en
evangelist, die zijn werk nog steeds mocht doen, ,TP
zestien nieuwe leden. We bidden zoveel voor deze mensen, aai we
Ook in de „Sla-ijzer-straat" hielden we regel- soms ongeduldig worden, omdat we niet meer
matig samenkomsten en in deze buurt mochten vrucht zien. Maar we vatten meer moed als
we laneer doorgaan dan elders. Zelfs tegen het we onszelf voorhouden, dat deze zelfde mensen
einde, "toen we het zelf voor de mensen maar een. Paar maanden geleden de naam van Jezus
beter vonden op te houden, vroege sommige een- Christus zelfs nog niet gehoord hadden,
voudige oude dametjes ons telkens weer: „Waar
om komt u nooit meer? Het was veel leuker,
toen u kwam!" Ik laat Christine het maar ver
téllen wat we daar beleefden: „Als we de straat
al binnen komen, klinkt het ovetal: ..Zing Zang
is er weer!" De kinderen omringen ons in een
VOLGENDE WEEK:
De „bevrijders" komen
Weer ls er een noodkreet verschenen,
ditmaal niet van de „avant garde",
niet uit de kringen van jongeren, maar
een oudere man heeft uit de volheid van
zijn hart een boek geschreven, dat be
schuldigend zijn vinger richt op de ker
ken van ons land en zegt: „Ge hebt uw
tijd niet begrepen. Ge mist de levens
kracht. die voortvloeit uit een persoon
lijk contact met God". Als we het boek
„Tussen Kerk en Hangar" van Ingwer
sen lezen van het begin tot het eind,
leggen we het terzijde met de eerste
gedachte: Wat moet die man zich opge
lucht voelen. Ingwersen heeft gespuid.
Dit boek is geen bezonken oordeel, het
is geen studie van vele jaren, het is
een uiten van wat al zo lang opgekropt
heeft gezeten, en zelfs de corrector
heeft er haastwerk van gemaakt. Als
ik het nu opnieuw doorblader, dan lees
ik mijn vlug ingekalkte aantekeningen:
De dominé's kunnen niet meer preken,
de leken kunnen niet meer getuigen, ze
zijn dor en droog geworden. De leden
van de kerk kunnen de Bijbel niet meer
lezen. Onze aanstaande predikanten
krijgen de goede boeken over predik
kunde niet meer te lezen en weten niet
eens dat ze bestaan. De kerk mist alle
contact met cultuur en met de tech
niek. De dominé's moeten hun meer
waarde demonstreren met een toga op
de kansel, in plaats van met welspre
kendheid en een echte boodschap die
doorklinkt. Ingwersen generaliseert.
Ingwersen legt het er soms erg dik op.
Maar niettemin kan men zich niet ont
trekken aan de gedachten: Zo zou ik
het niet durven zeggen misschien, maar
hij heeft gelijk. Ik geloof dat dit boek
in de komende maanden gelezen zal
worden, misschien niet door de kerke
lijke leiders, maar wel door het gewo
ne kerkpubliek, omdat velen hier onder
woorden gebracht zien, wat ze zelf tot
nu toe misschien niet eens wilden of
durfden denken.
Noodkreet en aanklacht
IMJ
De dwaas zegt
in zijn hart
Terwijl ik de kopij zat klaar te mi-
ken over de nieuwe koers in Ruslant'.
en de invloed op het geestelijk leven,
vooral nu men waarschijnlijk terug
zal gaan naar het oude atheïsmë, dacht
ik ineens aan een kort persverslag, dat
ons enige tijd geleden bereikte vanuit
Mexico. Acht jaar geleden had de com
munistische schilder Diego Rivera een
groot schilderij gemaakt voor het
nieuw-geopende hotel Del Padro in Me
xico. Bij de onthulling van het kunst
werk dat met grote letters de spreuk
droeg „Er bestaat geen God" versprak
de schilder zich en zei ,.Ik ben een
atheïst bU de genade van God." De
Bijbel zegt: „De dwaas zegt in zijn
hart, er is geen God". Vaak heb ik mij
afgevraagd, waarom er staat „zegt in
zijn hart," maar. nu geloof ik, dat ik
het weet. Daar is die zachte stille stem,
die ons ingeschapen is en die fluistert:
„Er is wel een God". Nimmer kunnen
we die stem geheel onderdrukken. In
nerlijk weten we dat we verantwoor
ding zullen moeten afleggen van onze
daden. Die stille stem is in het hart
van Diego Rivera blijven doorwerken.
Enkele jaren geleden werd hij ziek.
Communistische vrienden haalden hem
naar Rusland om daar door Russische
doktoren behandeld te worden tegen
kanker. Nu is hij genezen uit het zie
kenhuis ontslagen, maar zelf is hij er
niet zo zeker van en daarom heeft hij
het hotel geschreven of de directie als
't U blieft de spreuk, „Er is geen God",
wil laten weghalen. Diego Rivera is
bang. Innerlijk weet hij, dat hij God
zal moeten ontmoeten. Ik hoop dat hij
ook zal aanvaarden dat er maar een
weg is tot God, n.l. Jezus Christus,
die gekruisigd is voor onze zonden. Het
communistisch atheïsme kan de kerk
uitroeien, godsdienstige boeken vernie
tigen. maar het kan die kleine innerlij
ke stem niet wegtrappen.
'1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIP
Jubileum
Gereformeerde Bond
Deze komende week viert de Gere
formeerde Bond in de Ned. Hervormde
Kerk zijn vijftigjarig bestaan. Hij is de
uitgesproken rechtervleugel in de Ned.
Hervormde Kerk en misschien juist
daarom vaak verguisd als ouderwets,
achterlijk en cultuurloos door anderen,
die met hem deel uitmaken van ons
oudste kerkgenootschap: maar tevens
een van de weinige georganiseerde groe
pen, die volkomen trouw gebleven zijn
aan de Bijbel als Gods Woord en voor
zijn onfeilbaarheid instaan. Deze bond
heeft de wind niet in de zeilen, omdat
Seest van onze tijd zo graag een
enweg wil gaan, uitersten wil ver
mijden, scheidsmuren omver wil wer
pen. We leven in de eeuw van het com
promis. maar deze geest werd door de
Bond te allen tijde afgewezen. Ik
moest denken aan een zin van Luns
hof als hij schrijft over ds. Antony Wink
ler Prins, „Het vermijden van de ui
tersten is het ergste dat een land en
volk kan overkomen. Een volk wordt
juist gevormd en gedreven door uiter
sten en het geloof is in het uiterste be
sloten. Gaat men de uitersten uit de
weg, dan wordt het geestelijk leven van
een volk een akelig moeras en stille
poel." Dit jubileum is een^ felicitatie
waard, ook
hen die zich geen „Bon-
Dit boek
het 1
niet alleen een noodkreet
ook een aanklacht, en misschien
dan de schrijver wel gewild
aanklacht tegen de predikan-
1 hun tijd zijn meege-
heeft
ten. die gP
groeid, daarom zal het onder hen geen
populair boek worden, of het zal hen
nog dieper storten in de put der moe
deloosheid, waarin velen reeds jaren
zitten, die vechten tegen de bierkaai,
die hun hoofd te pletter gelopen hebben
tegen de muur van onze tijd, en die
eindelijk in de tredmolen der sleur zijn
aangeland, omdat het toch zo weinig zin
heeft, en de afval toch door gaat. Als
dit laatste gebeurt, ben ik daar niet blij
om en moet ik zeggen: „Ingwersen, ge
hebt gespuid, maar ons toch geen goe
de dienst bewezen, want ge hebt wel de
vinger op de wonde plek gelegd, maar
nauwelijks de weg gewezen naar het
„Hoe dan wel?" en dit is het grootste
probleem waar de kerk op dit ogenblik
mee behoort te worstelen." En toch ben
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIU
Is het werkelijk
Efficiënt
Een kerklid schrijft in de kerkbode
.an Nieuwer- en Ouder-Amstel over ef
ficiency op kerkelijk, gebied. Hij is zeer
ingenomen met de predikbeurten, die
hij las in de kerkbode van Amstelveen
waar Ds. Morgenster slechts één keer
per zondag in eigen kerk voorgaat, ter
wijl de andere beurt door een collega
van buiten geschiedt. Schrijver vindt
dit prachtig want hij acht het zonde
(sic.) van de studie, als een preek
maar één keer wordt voorgedragen.
Spurgeon heeft reeds gezegd dat als
een preek niet goed genoeg is voor één
keer. hij ook niet goed genoeg is voor
twee keer. Daar kan ik het wel mee
of dit uiteindelijk toch
efficiënt zal zijn voor de kerk meen ik
te moeten betwijfelen. Waar blijft hier
de opbouw van de gemeente? Het is
onmogelijk om een: serie onderwerpen
te nemen, onmogelijk om in een aan
tal kerkdiensten een onderwerp zo goed
behandelen, dat iedere kerkganger
wat aan heeft. De preek moet im-
rs vandaag in A, maar morgen in
B opnieuw gebruikt worden. Het uitein
delijk gevolg zaL zijn, dat een predikant
slechts losse preekjes gaat leveren
zonder enig onderling verbi
lijn in de
;aan zien. De efficiency van de pre-
likant zal dan in de toekomst wrange
vruchten gaan plukken. Hier breekt de
moderne geest door van zoveel moge
lijk profijt voor zo min mogelijk werk.
of studie in dit verband. Ik meen de
juistheid van deze geestesgesteldheid te
moeten betwijfelen.
^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIir^
S De predikant een
„ontaarde vader" j
Een lezeres uit Rijsoord be-
richt ons:
't Gebeurde op zondagavond,
een week geleden, dat één s
onzer predikanten in Baren-
drecht moest preken. Hij nam E
drie kinderen mee, die een ritje
per auto wel aangenaam von-
den.
Toen de dienst afgelopen was, s
ging onze pastor al pratende
de auto die hem weer
1 naar Rijsoord zou brengen en
vergat daarbij zijn drie kroosten j§
mee te nemen. Bij zijn thuis-
komst vroeg z'n vrouw. Waar
zyn de kinderen?" „O", zei de
ontaarde vader, „die ben ik
vergeten!" Gelukkig kwam een
poosje later een auto de drie
zwervers weer thuis brengen!"
(Centraal Weekblad)
^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIlilllllllllllllllllE
ik ook weer blij met dit boek. omdat
het onze neus drukt op veel falen en
feilen, omdat het ons toeroept dat we
weer uit de persoonlijke gemeenschap
met God moeten gaan leven, omdat het
zegt, dat we in het volle leven moeten
gaan staan met de Boodschap des heils.
Daarom hoop ik, dat juist predikanten
dit boek zullen lezen, maar ik ben bang
dat vele midden-orthodoxe predikanten
hun neus zullen ophalen en zeggen:
„Ach. het is maar een fundamentalist"
dat veel gereformeerd denkenden zullen
zeggen: „Pas op: Pietisme!.". De leken
evenwel zullen dit boek wel lezen, en
dan ls het gevaar groot, dat de kloof
tussen predikant en leek nog weer ver
groot wordt.
