Jlieuwc £rilt$tl)e (üimrant
Nederlandse helikopter
voor produktie gereed
Goedkoop toestel vliegt op gewone
(goedkope) petroleum
gABBATHA...
Frankrijk is nu verdeeld
over de Euratom
Bescheiden „new look" in toga's
der rechterlijke macht
Militaire helikopter op de
Veluwe neergestort
Frans offensief
in Algerije
KROON
KARPETTEN
BULTHUIS
W aartoe 4000 Sow jet-duikboten?
wm
DONDERDAG 29 MAART 1956
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie, Redactie. Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel. 31441.
ABONNEMENTEN: 7.— per kwartaal;
2.35 per maand; 0.55 per week.
Postrekening: 58936.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Familieberichten 0.18 per millimeter.
Zesendertigste jaargang No 10615
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. I. ENSERINK
CHRISTEUJK-NATIONAAL DAGBLAD
Vooz Leiden en Omstreken
.Stantoastlcfi Is gljebleoen
mgn (wrt In tegenspeel"
Avifauna
heropend
ZIE PAGINA 7
GEHEIMEN VAN KOLIBRIEONTHULD
DE vliegproeven met de eerste in Nederland ontworpen en gebouwde
helikopter verlopen zo bevredigend, dat deze helikopter, „Kolibrie"
genaamd, vermoedelijk spoedig voor de produktie geschikt zal zijn. Dit
zeer eenvoudige hefschroeivliegtuig zal aan de markt kurxen komen
tegen een derde van de prijs van tot nu toe gebruikelijke types met het
zelfde laadvermogen
De „Kolibrie" heeft een zelfinstel-
lende hefschroef, die het toestel
!voor helikopters ongekende stabili
teit geeft. Aan elk uiteinde van de
tweebladige hefschroef zit een stuw-
straalmotor zonder bewegende de
len. Men neemt aan, dat de vlieg
kosten van de „Kolibrie" slechts de
helft zullen bedragen van die van
een helikopter met zuigermotor en
maar tweederde van die van een
hefschroefvliegtuig met turbine
straalmotor.
Nederlamdis ontwerp, maar even bekend
was, dat dit pionierswerk zoveel piooe-
lijk in het geheim werd verricht.
De „Kolibrie" heeft volgens ir. Verhage
dus geen motor in de romp, wel etuw-
straalmotoren aan de twee rotorti-ps. Deze
motoren missen transmissie, vrijloop, ci
linders, zuigers, kleppen en carburator.
Ze hebben maar één bougie en deze
wordt slechts bij de start gebruikt, even
als de brandstofpomp. De motoren lopen
ophuisbrandpetroleum en desgewenst ook
op gasolie, kerozine of benzine. Het ver
bruik is hoog, maar de brandstof goed
koop. Met vier brandstoftanks kan de
lnvlieger R. J. v. d. Harten tijdens een proefvlucht met de stuwstraal-
helikopter Kolibrie - Nederlands fabrikaat! Het definitieve model zal
in juni gereed zijn. Daarna begint men met de produktie op het Rotter
damse vliegveld Zestienhoven.
„Kolibrie" een uur in de lucht blijven en
daarbij een snelheid bereiken van 100
kilometer per uur. Een motor kan in tien
minuten worden verwisseld. De etuw-
straalmotoren van de „Kolibrie" zijn ge
construeerd door ir. J. Meijer Drees, een
33-jarige geboren Hagenaar, die in 1952
in dienst trad bij de „Stichting voor de
ontwikkeling en bouw van een experimen
teel hefschroefvliegtuig" (Sobeh). Hij is
nu onderdirecteur en hoofdcontructeur
van de N.H.I., die eind vorig jaar de taak
van de Sobeh overnam, nadat ongeveer
een jaar geleden de vliegproeven met de
„Kolibrie" waren begonnen.
Grote stabiliteit
De door ir. Verhage uitgevonden zelfln-
st ellen de hefschroef blijkt volkomen aan
de verwachtingen te voldoen. Deze rotor
is ongeveer 10 meter. De uitvinder heeft
gedurende de oorlog een bij hem opge-
j komen vraagstuk uitgewerkt met dit re
sultaat. De rotor maakt het volgens de
heer Verhage mogelijk, dat de vlieger
het toestel minutenlang kan laten vlie
gen zonder dat hij met zijn handen aan
de bedieningsapparatuur komt. De twee
bladige hefschroef bestaat uit gelijmde
metalen bladen, ontwikkeld samen met
en uitgevoerd door Fokker
De „Kolibrie" weegt leeg slechts 200 kg,
d.i. een derde van het gewicht van een
tweepersoons automobiel, en kan twee
personen en lading vervoeren over korte
afstanden. Het kan gemakkelijk worden
ingericht voor personenvervoer, gewon
dentransport, gewassenbespitingen of an
dere doeleinden. De luchtwaardigheids-
proeven zün al begonnen
Op luchthaven Rotterdam
De Nederlandse Helikopter Industrie
N.V., die voor de „Kolibrie" zowel na
tionaal als internationaal goede afzet
mogelijkheden verwacht, zal het assem
bleren van de „Kolibrie"-helikopters in
a fabriek op de luchthaven Rotterdam
hand nemen. De onderdelen voor het
toestel worden in haar opdracht bij Ne
derlandse industrieën vervaardigd: o.m.
de motoren bij Kromhout-motorenfabrlek,
do romp en de aanverwante onderdelen
bij Aviolanda te Papendrecht en de rotor
bladen bij Fokker. Met de ontwikkeling
i de „Kolibrie" is men met steun van
het Nederlands Instituut voor Vliegtuig-
ontwikkeling begonnen in 1952. Het proto
type werd in 1955 voltooid. De „Kolibrie"
Europa's eerste stuwstraalhelikopter. I
Men hoopt het toestel in juni officieel
vliegkiaar te hebben. lnvlieger R. J. van
der Harten voert op het ogenblik de
Ir. Verhage, een 43-jarige Rotterdam
mer van geboorte, die in Delft elektro
techniek studeerde, in de meidagen van
j '40 als escadrille-commandant van drie
Fokker T5bommenwerpers bij Schiphol
de vijand bestreed en vervolgens bij PTT
opklom tot adjunct-directeur van het tele
foondistrict Den Haag leerde in 1947 ir.
Meijer Drees kennen.
De werkgroep, waarvan zij deel uit
maakten, stond onder leiding van de 73-
jarige heer T. van Houwelingen, voorzit
ter van de stichting voor hefschroef-
vliegtuigen. Deze heeft zich intensief
bezig gehouden met het werk van de
ontwikkeling van een helikopter naar
Nederlands ontwerp, dat thans met suc
ces is bekroond.
gekroond met doornen van gevloekte gronden
omhangen met de schijn van een soldatenjas
staat God uit God en Licht uit Licht de wachten grijnzen
en defileren voor Hem in paradepas.
hun schorre spot schrijnt feller dan de wonden
hun schimpend 'ave Jesu rex' is hees van haat.
dan peilt Pilatus vaag de waarheid van het leven
en slingert ieder mens zijn beeld in het gelaat.
'ziedaar de mens'
de sterveling die leeft op een vervallen aarde
tooit zioh met onkruid en een lap en waant zich in de vaarde
van supervorst die zelfs zijn schepper bukken laat.
God tekent in Zijn Zoon 't fiasco van ons leven,
en in het hoongelach waarmee soldaten Hem omgeven
weerklinkt Ziih-lachen over ons op gabbatha.
B. MOLENAAR.
Atoombommen of niet...
Geen grote mogendheid
zonder kernwapens
Franse ministerraad heeft gis
teren geen overeenstemming
bereikt over de vraag of Frankrijk
het recht om atoombommen te ver
vaardigen, moet opgeven en zal toe
treden tot de „Euratom", de Euro
pese gemeenschap voor atoomener
gie, met als leden Frankrijk, West-
Duitsland, Italië en de Benelux.
Het kabinet heeft weer gesproken
deze kwestie die Frankrijk ever
dreigt te verdelen als twee jaar geleden
de vraag of de militaire soevereiniteit op
gegeven moest worden ten gunste va:
Europees leger.
Premier Mollet heeft ln zijn regerings-
program de belofte opgenomen om Frank
rijk aan te sluiten bij de „Euratom"
de atoomenergie slechts voor vreedzame
doelen zal gebruiken. Doch de ministei
van buitenlandse zaken, Pineau, Mendés-
France, de minister van defensie, Bourges
Maunoury en de gaullistische minister
staat, Delmas, verzetten zich tegen het
plan voor de atoomgemeenschap.
De oppositie stelt zich op het standpunt
Deze onthullingen deed ir. C. F. Ver-
bage, een van de directeuren van de eind
1955 opgerichte Nederlandse Helikopter
Industrie N.V. op de eerste landbouw-
lucfativaartdag, die gisteren in het Groot-
handelsgebouw te Rotterdam werd ge-
Daarmee is dus een einde gekomen aan
de sfeer van geheimzinnigheid die al
enkele jaren hing om dit produkt van
Nederlands vernuft. Het was bekend, dat
op het vliegveld Zestienhoven b\j Rotter
dam werd gewerkt aan een helikopter van
het paasfeest in
onszonöac,SBlaö
IJET ZONDAGSBLAD dat zater
dag a.s. het licht zal zien, Is
voor een groot deel gewijd aan het
Paasfeest.
Naar onze smaak heeft Hein
Waalwijk met zijn kort verhaal over
de zeeman met het litteken door de
spijkers een wel zeer geslaagde in
leiding van dit nummer geleverd.
Een kaart van Jeruzalem zoals het
was in de dagen van Christus' krui
siging en opstanding vindt men ook
op deze paginaevenals een inte
ressant artikel over de Inka's in
Peru.
Herman Steggerda schreef op
pag. 2 een verhaal dat speelt in de
Paastijd. In dit nummer dus twee
korte verhalen. Op die bladzij is
ook een artikel gewijd aan het
vraagstuk der commerciële televl-
Blad Zij is weer nummer drie.
Daar vindt men een interessant
verhaal over' een 70-jarige schil
deres. Margaritha
niet t
nder
bijdragen.
Jeugd en ontspanning gaan ook
nu weer op een pagina samen.
In het Cultureel Venster vindt
men o.m. een interessante beschou
wing over het christelijk toneel in
de Duitse Sowjetzone.
De pagina Geestelijk Leven
heeft natuurlijk Pasen als belang
rijke achtergrond. Hier zal men het
artikel Pasen in Amerika met ge
noegen lezen.
Langer en van een andere stof
GEEN DIOR of andere modegrootheid komt eraan te pas als de mode
van de rechterlijke macht in het geding is. En die is sinds kort in het
geding nu de minister van justitie wat meer eenheid wil brengen in de
ambtskledij. Zo is er een nieuwe toga in ontwerp. De mode-ontwerpers
van het departement werken daar nu koortsachtig aan.
Antenne in stuurschroef
Twee majoors en een adjudant kwamen bij
Harskamp om het leven
Revolutionaire veranderingen zijn er
niet te venvachten; het zal wel op een
bescheiden „new-look" neer komen.
De departementale gedachten gaan üit
naar een toga, welke qua snit niet veel
zal afwijken van het tegenwoordige mo
del, alleen langer zal worden. Overigens
geen ondergeschikt punt voor degenen
die zich plegen te stoten aan de aanblik
van een onder het deftige zwart uitko
mend slobberbroek. Een inbreuk od het
decorum wordt in sommige kringen ook
geacht het dragen van de vleeskleurige
nylonkousen, die onder de toga van een
vrouwelijk lid van de rechterlijke macht
soms zijn waar te nemen. Als men de
toga nu tot vijftien centimeters boven de
begane grond draagt, wordt ook aan 'dit
bezwaar tegemoet gekomen. Verder denkt
men een staand kraagje aan te brengen,
waartussen de witte bef met knoopjes
kan worden vastgemaakt. Daarmee om
zeilt men de slordige en slecht gestrik
te bandjes.
Dc toga is aan reglementen gebonden
en volgens het reglement van 1838 nog
steeds van kracht moet de toga-stof
van grein zUn. Deze stof is echter in on
bruik geraakt, zodat een nieuwe stof èn
een nieuw reglement ook een punt van
studie uitmaken.
Ook de bef wordt onder de loep geno
men. Een bef van witte zijde en nylon
gemakkelijk glad te strijken heeft enige
tijd punt van overweging uitgemaakt. Op
het ogenblik geeft men de voorkeur aan
een batisten bef, een antiekere stof dan
nylon en dientengevolge meer geëigend
voor het doel.
Belangrijk i6 nog de vraag of de rech
ters zich dienen te tooien met een muts.
die bij plechtige zittingen nog wel wordt
gebruikt en dat niet alleen door de Hoge
Raad. Er is echter een vrij sterke rechter
lijke stroming, die meent in de praktijk
van het dagelijkse rechtsleven het deco
rum ook heel goed blootshoofds te kunnen
bewaren.
Om aan de weet te komen welke me
ningen de betrokkenen er zelf over heb
ben is van de departementale comml66ie
een schrijven naar hen uitgegaan.
de Kon. Landmacht neergestort. Alle
3 inzittenden kwamen hierbij om het le-
Het waren militairen van de Kon
Luchtmacht, dc 45-j. gehuwde majoor J.
an Steenbrugge uit Harderwijk, de
49-jarige ongehuwde majoor M. Albeda
uit Den Haag en de 49-jarige adjudant-
onderofficier J. Roos uit Amsterdam. Het
ongeluk is vermoedelijk veroorzaakt door
technische storing: de antenne
de boordradio schijnt ln de stuurschroef
te zijn geraakt, waarddor deze afsloeg.
De helikopter was vauv het type Hiller
H 23, waarvan de Kon. Landmacht
aantal heeft. Deze toestellen zijn ge
stationeerd op de vliegbasis Deelen
worden gevlogen door personeel van
Kon. Luchtmacht,
De eerste berichten over het onge
luk kwamen van omstanders, kort nadat
de helikopter om half drie was neerge
stort. Zij meldden al, dat de drie inzit
tenden om het leven waren gekomen. De
helikopter was totaal vernield, de i
lag enkele tientallen meters van de
broken romp van de Hiller: op een
■ker, enkele tientallen meters van
Harskamperweg, die het station Stro*
met het dorp Harskamp verbindt.
Majoor van Steenbrugge woonde vroe
ger in de Jacob Gillesstraat 32 in Den
Haag. Hij laat twee kinderen achter. Ad
judant Roos, die geen kinderen had, had
de Hiller bestuurd.
West-Berlijn weer op vooroorlog6pro-
duktiepeil; werkloosheid 140.000 (1950
300.000) op 2,2 min zielen.
Uit de heilstaat Hongarije...
Rajk onschuldig
geëxecuteerd
Boedapest, 28 maart
Laszlo Rajk, de vroegere Hongaarse
minister van buitenlandse zaken, in 1949
wegens hoogverraad ter dood gebracht,
is posthuum gerehabiliteerd, aldus het
Franse blad France Soir. Volgens de eei-
ste partijsecretaris Rakosi is de vervol
ging van Rajk het gevolg van provoca
tie geweest. Ook verscheidene andere
veroordeelden zijn in ere hersteld. Zij
hebben destijds „bekend" zich schuldig
te hebben gemaakt aan spionage, ver
raad en pogingen tot omverwerping der
regering, zulks in samenwerking met
maarschalk Tito en de Amerikaanse
spionagedienst. Het Franse blad gaf als
commentaar, dat Rakosi de Stalinistische
persoonsverering veroordeelde.
Drieling in Dordrecht
In. Dprdrecht is vanmorgen een drieling
geboren, mevrouw W. Leydekkers, geb.
Kwikkers, wonende Adolf van Nassau-
straat 32, heeft het leven geschonken aan
drie dochters, van wie er een vijf en twee
zes pond wegen en die genoemd worden
Yvonne, Anneldes en Willy. De familie
Leydekkers, waarvan de man van beroep
tuinman is. had al vijf kinderen, vier
zonen en een dochter. De oudste zonen
zijn tweelingen.
Erlander naar Georgië
Moskou. 28 maart.
De Sowjetunie heeft de Zweedse pre
mier Tage Erlander. die vandaag voor een
officieel bezoek in Moskou aankomt, uit
genodigd, de situatie in de staat Georgië
en het aangrenzende Armenië in ogen-
sohouw te gaan nemen. In de genoemde
republieken hebben zich onlangs onlusten
voorgedaan naar aanleiding van de rede
van Kroesjtsjef, waarin de Georgiër Sta
lin totaal werd ontluisterd.
Erlander en zijn gezelschap zullen de
eerste buitenlanders zijn die Georgië be
zoeken sinds de studentendemonstraties in
het begin van deze maand.
Veertien agenten van de Russische
veiligheidsdienst zullen Kroesj Lsjef er
Boelganin tijdens hun bezoek aan Enge
land vergezellen, aldus Selwyn Lloyd in
het Lagerhuis.
van generaal Weygand, die onlangs
schreef, dat opheffing van het gebruik
dwaasheid ls, omdat zonder atoomwapens
van atrfomenergie voor oorlogsdoeleinden
geen oorlog meer gevoerd kan worden.
Mendès-France zoii gisteren hebben ver
klaard, dat Frankrijk zonder atoombom
geen grote mogendheid kan blijven. Hij
wees daarbij op het voorbeeld dat Groot-
Brittannië heeft gegeven.
Premier Mollet is officieel voorstander
van de „Euratom", doch ook hij zal waar
schijnlijk wel een middel willen vinden
om voor Frankrijk onbeperkte rechten op
dat punit te handhaven.
MORGEN (GOEDE VRIJDAG)
zal ons blad niet verschijnen.
Onze bureaus zijn tot 12.30 uur
geopend.
Directie N.L.C.
Algiers. 28 maart
Franse land-, zee- en luchtstrijdkrach
ten hebben vandaag een massaal en bui
tengewoon krachtig offensief ingezet
tegen de rebellenlegers in de afgelegen
kuststreken van Algerije. Aan de actie
wordt deelgenomen door een kruiser, die
aties van de rebellen bestookt. Te
land wordt gestreden door mariniers en
eenheden van het vreemdelingenlegioen,
die zijn uitgerust met liefschroefvlice-
i West-Al-gerije staan de Fransen
krachtig toe. Hier wordt eveneens ge
bruik gemaakt van hefschroefvliegtuigen.
Volgens de laatste berichten zijn alleen
andaag al ongeveer 60 rebellen dood
geschoten.
het zuiden van Tunis woedt een
verbeten strijd, waarbij reeds honderden
rebellen zouden zijn gesneuveld.
Hoewel de hoop op een terugkeer van
de rust in Algerije door de nieuwe acties
aanzienlijk is toegenomen, voelen de
Fransen in Algerije toch teleurstelling
het feit. dat de ministerraad in Pa
rijs (nog) niet heeft besloten, reservisten
op te roepen om rad-ikaal een einde te
maken aan de rebellie. Op het ogen-blik
zijn er ongeveer 200.000 Franse troepen
ln Algerije, maar minister-resident Ro
bert Lacoste heeft om nog 100-000 man
gevraagd.
„U.S.S.R. streelt alles voorbij
Lesje democrade voor
Georgi Malenkof
Londen, 28 maart
Malenkof, de Russische minister voor de
elektrische centrales, heeft vandaag voor
de commissie van brandstof en energie
van de labourfractie verklaard, dat de
Sowjetunie in 1960 op één (Amerika) na
de grootste elektriciteitsproduktie ter we-
hebben. Uiteindelijk zal de Sow
jetunie alle landen op dit gebied voorbij
streven, aldus Malenkof.
Vandaag zag Malenkof hier de demo
oratie in werking; hij maakte een deel van
het vragenuurtje in het Lagerhuis mee
en ging waarschijnlijk met opzet weg
vóór zijn onderhoud met premier Eden
ter sprake kwam.
Malenkof lachte hartelijk, toen de La-
bourafgevaardigde Silverman zei: „Wij
keuren niet al uw politieke methoden
goed, evenmin als wij verwachten dat u
al de onze goedkeurt. U vernietigt uw
politieke afgoden, wij begraven ze in het
Hogerhuis.,.."
(Advertentie).
NIEUWE DESSINS
200 x 300 254,—
225 x310 295,—
De generaal verklaarde
besloten
ENERAAL Alfred thans vijf keer zoveel on-
Gruentherde Geal- derzeeérs als Duitsland in
lieerde commandant in 1939." aldus Gruenther.
Europa, heeft gisteren i
Parvs verklaard, dat hij <jat c,
in de huidige tweeslach- derlnt
tiae Russische toenade
ringscampagne geen
leiding kan zien om de
westelijke defensiemaat-
regelen te verminderen.
De generaal vertelde de
bü SHAPE geaccrediteer
de correspondenten, dat
Rusland jaarlijks de be
schikking krijgt over meer
vliegtuigen en vlieavel-
de kleinere N.A.V.O. mo
gendheden aanleiding
geeft tot veel ongerust
heid.
Er wordt geprobeerd,
oorlogsbodems ter be
schikking te stellet
i aal i
De-
1955 i
•rvolade: „In het versterken
licht van de koude
log kan ik verklaren,
waarom zij 175 divisies in
Rusland. 20.000 vlieatui-
ngsstelsel te per
fectioneren.
Om te helpen bij de
verdediging tegen Rus
gen
1 divisies in de sische onderzeeën
satellietstaten
maar ik kan c
oorlog heeft
reeër geen wa
oorlog. Rusland
4000 t
'.rkla- landen op aangedrongen,
deel van hun „mot-
koude tenballen"-vloot ter be-
;n onder, schikking van de kleinere
de. Het is landen te stellenGruen-
een hete ther zei dat de achter-
heeft uitgang van de vloten van
nemarken en Turkije.
Deze drie landen bewaken
twee belangrijke zeestra
ten. waardoor Russische
onderzeeërs in geval van
oorlog zouden moeten
passeren. Dit zijn het
Skagcrrak en de Darda-
nellen.
Hoe belangrijk de Navo
is om het westen tegen
agressie te beschermen
werd. naar Gruenther zei,
geïllustreerd door het
feit, dat op het recente
nistische party, in Mos
kou. 11 van dé 12 sprekers
de Navo en de, haar ten
dienste staande. bases
hebben aangevallen.
„Aanbevelingen van dié
kant moeten beschouwd
worden als een maatstaf
van onze kracht.." nldus
De „Kleine Totemkring" van het Ned. padvindstersgilde te Soest,
waarvan prinses Marijke lid is, heeft in het kindertehuis Oranjehof in
Huizen een feestelijke paastafel ingericht. Terwijl de kinderen op
school waren, werd er in het tehuis door de kabouters hard gewerkt.
Op de foto prinses Marijke bij het versieren van paaseieren.
(Men zie ook het bericht op pag. 5)
Veranderlijke bewolking met
slechts hier en daar een bui.
Vrij krachtige tot matige
wind tussen oost en zUid. Iels
zachter.
(Opgemaakt te 11.15 uur.)
ZON EN MAAN
zon 6.2219.12. Maan onder
Zaterdag: Zon 6.20—19.14. Maan
0.15—8.27 uur. 3 April L.K.
