CHRISTELIJK
Student moet zelf leren
kiezen en beslissen
Boek
der Elhergolven
Ook de televisie mag staan in
dienst: ,.Kom en zie!"
Gods
2
DINSDAG 27 MAART 1956
KANTTEKENING
Pre-advies op Woudschoten
Op Woudschoten heeft de Ned.
Studentenraad een conferentie geor-
sar:isc®r<* waarop het ontwerp De
vrijheid van de student, aan de orde
is gesteld. Een leidend preadvies over
de vrijheid van de Ned. student is
gistermiddag uitgesproken.
De studenten, zo werd o.m. naar
voren gebracht, zullen iater veelal
een leidende functie gaan vervullen in
het maatschappelijk leven.
Men kan slechts leiding geven, wan
neer men op eigen verantwoordelijk
heid heeft moeten kiezen en beslissen.
Een premisse voor dit alles is vrij
heid. Vrijheid, als de aanwezigheid
van de mogelijkheid tot het nemen
van een eigen beslissing. De univer
siteit moet deze mogelijkheid geven.
zodat men zich kan oriënteren
niet in een veelheid van te kiezen
mogelijkheden verdwaalt.
Uitgungspunt is, de vrijheid om te
gaan studeren. Dan kan de vrijheid
zich op de volgende essentiële be
slissingen betrekken, vrijheid in studie-
aangelegenheden, zoals in het kiezen
van een examentijdstip, in collegelo
pen en in faculteitskeuze, en voorts
vrijheid tot medezeggenschap in so
ciale voorzieningen.
De student wordt in zijn vrijheid
beperkt, b.v. door overbelasting van
studie-programma, geen medezeggen
schap in sociale voorzieningen, slechte
voorlichting, verplichte colleges en
practica. Vaak zullen deze besprekin
gen niet op deze manier naast elkaar
staan maar vormen zij samen ver
schillende aspecten van één zaak.
Tegen de achtergrond van de taak
en de plaats van de universiteit in
VAIV DE DAG
Ds. A. T. W. de Kluis: „Het pro
ces om Jezus". Brandende Kaar
sen nr. 95. Ultg. J. N. Voorhoeve,
Den Haag.
TK ZIT IN DE SCHOUWBURG", zo be
ll gint ds. A. T. W. de Kluis zijn nieuwe
boekje uit de reeks „Brandende K
sen", geheten: ,,Het proces om Je2
Iedereen, die de laatste tijd wel
de theateraffiches gelezen heeft,
terstond, dat de hoofdlegerpredikant
het aangrijpende stuk van de Italiaan
Diego Fabbri op het oog heeft, dat i
ons land door de Haagsche Comedi
wordt gebracht.
Ds. De Kluis gaat in enkele bladzijden
nader op de inhoud van dit stuk in. Hn
doet dit op een kroniekachtige wijze.
Beurtelings beschrijft hij passages uit
dit stuk en zijn eigen reacties daarop.
Aanvankelijk staat hij er gereserveerd
tegenover Maar al spoedig ontdekt hij.
dat hier in de vorm van een modern!
perfect opgebouwd toneelstuk. Evange
lische klanken tot ons komen. „Hier
werd de schouwburg kerk", zegt ds. De
Kluis aan het eind en hij maakt het in
ff.?voildige- Pretentieloze boekje,
duidelijk, dat het in Fabbri's toneelstuk
„net proces om Jezus" werkelijk
Jezus gaat.
Ds. De Kluis is een goede gids en een
ieder, die zijn boekje gelezen heeft zal
dit indrukwekkende toneelstuk leren ont
dekken als een aangrijpende dramatisch
bewogen Evangelieprediking. Dat toneel
en kerk elkaar zo onbevangen ontmoe
ten als in dit stuk, behoort dat niet tot
onze°tijd?°mPelende verrassinSen van
onze samenleving, zal de doelstelling
van hoger onderwijs een richtpunt
moeten zijn om te weten welke bij
drage de studenten kunnen en be
horen te leveren tot realisering van
dit doel.
Van her-
.en
der J
De Hervormde Paasdienst te Parijs wordt
gehouden op Boulevard Arago No. 102,
métro Denfert Rochereau. Aanvang
10.30 uur. De Kerkeraad deelt dit me
de in het belang van de toeristen, die
rondom Pasen Parijs bezoeken. Het
gehele jaar door vindt op genoémde
plaats en tijd de Hervormde kerk
dienst plaats op de eerste en laatste
zondag van elke maand.
Bij Van Gorcum Comp. te Assen ver
scheen opnieuw het Jaarboek van de
Ver. v. Vrijz. Hervormden 3,25),
dat als gewoonlijk weer een schat
van waardevolle gégevens bevat. Het
aantal afdelingen in het gehele land
bedraagt 169 en het getal afdelings
leden bijna 34.000, met bovendien 167
aangesloten gemeenten. Aan de top,
wat ledental en afdelingen betreft
staan de provincies Zuid-Holland en
Friesland. Het aantal vrijz. predi
kantsplaatsen bedraagt 364 (met in
begrip van 10 bij de Waalse gemeen
ten), waarvan er 60 vacant zijn plus
3 bij de Waalse gemeenten.
De faculteit der letteren van de uni
versiteit van Straatsburg heeft van
2 juli22 september een zomercursus
in de Franse taal, Jetterkunde en cul
tuur georganiseerd. Ter zelfder tijd
geeft de universiteit een parallelcursus
in de Dutse taal, letterkunde
tuur. Het is mogelijk beide c
te combineren. Inlichtingen: Secrétariat
des Cours d'Eté, Palais de l'Univer-
sité, Strasbourg (Bas-Rhin), France.
Tien regels om gemeente
in het graf te helpen
Een Fram
loze regels om
graf te helpen".
Ga niet naar de kerk. is de eerste
regel. Als u al naar de kerk gaat; kom
dan te laat, luidt regel twee. Blijf
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Papendrecht (2e pred.pl.)
C. Treure te Ederveen.
Aangenomen: naar Elkerzee (toez.) A.
d. Ban, vicaris te Schiedam; naar St.
Annaland P. Westland te Waarder, die
bedankte voor Zuid-Beijerland (toez.);
naar Rotterdam-Vreewijk (Strevelswijk)
J. M. D. v. d. Berg te Giessen-Rijswijk.
Beroepbaar: L. K. Bos, vicaris te Kuinre.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Alphen aan den Rijn W.
Baas te Urk; te Barendrecht (vak. K.
Kramer) A. C. Scherpenisse te Treebeek;
te Nieuwe Pekela kand. J. Rinzema te
Groningen; te Tiel W. Kats te Lexmond:
te Zwolle (vak. H. A. Munnik) L.
Boeijinga te 's-Gravenzande.
GEREF. GEMEENTEN
Mensen en feiten
Zaterdag is het 55 jaar geleden, dat ds.
L. van Mastrigt, thans wonende te
Zeist, werd bevestigd als predikant in
de Ned. Herv. Kerk. Ds. Van Mastrigt
werd op 29 mei 1876 te Overschie ge
boren en werd op 31 maart 1901 te
Heteren in het ambt bevestigd. Daar
na stond hü te Krimpen aan de Lek,
Barneveld, Vlaardingen en ten slotte
nog vier en twintig jaar te Harderwijk,
waar hem op 27 december 1943
ruim 42 volbrachte dienstjaren
67-jarge leeftijd emeritaat werd
leend. Na zijn emeritaat bleef hij nog
een Jaar hulpprediker te Harderwijk.
In 1946 telde de Hervormde gemeem
van Roermond ongeveer 650 zielen; op
31 december 1955 was dit aantal geste
gen tot 1200. De uitbreiding is vooral te
danken aan het feit, dat het aantal pro.
testantse beroepsmilitairen sterk is toe
genomen. Verder hebben ook de Phi-
lipsfabriek en de Maascentrale aandeel
In deze toeneming.
Zijt Gij een
Koning
Door dë Joden is Jezus des doods
schuldig bevonden omdat Hij de
Christus was door Pilatus om
dat Hij de Koning was. Het be
angstigende in Jezus' lijdensgang
steeds dat Hij veroordeeld werd
omdat Hij de waarheid sprak!
Nog iedere dag wordt Jezus ge
kruisigd. Door u en mij. Omdat
het ons iedere
dag weer moei
lijk valt te belij
den dat Hij de
Christus is, Gods
gezalfde die onzp
zonden onbarm
hartig aan de
kaak stelt en die
ons geen andere
keus geeft: voor
Hem neer te knielen in diep be
rouw of blijvend Gods vijand te
zijn, blijvend rond te lopen met
dat knagende gevoel in ons hart.
En iedere dag weer valt het ons
moeilijk tebelijden dat Hij de
Koning is, onze Koning die be
schikken kan over ah ons doen en
laten van elke dag.
Ja, Christus is een Koning. En
wij zijn Zijn dienaren. Hij is
Koning op elk levensterrein, zelfs
in het terrein van uw dagelijkse
werk waarop u misschien uzelf
koning waant.
Wie zich daaraan met vreugde
onderwerpt, die ervaart de hulp
van zijn Koning. Wie zich daarte
gen verzet, die is als de Joden en
als de heidense Romeinen. Die
kruisigt Zijn Heiland.
Vragen rondom Israël is het onder
werp, dat op fle conferentie van de
Hervormde Raad voor Kerk en Israël
en Kerk en Vrede wordt besproken
op 28 en 29 april op Heerewegén,
Driebergseweg 11 Zeist.
Goeden morgen dames en heren
Opendeurdiensten in Amsterdamse
bioscoop worden goed bezocht
Nu reeds voor het tweede seizi
heeft de groep Open-Deurwerkers
Amsterdam-West (kerkelijk Slot
zondagochtendsamenkomsten
houden in de Victoriabioscoop aan
Baarsjes. Men kan deze samenkomsten
ge-en enkel opzicht „diensten" noe-
en. Immers, de kunstmatig verlichte,
•erigens prettige, bioscoopzaal, lijkt
niets op een kerkgebouw:
niet gezongen worden, want er is geen
piano en geen orgel. Er is zelfs geen
lessenaar. De spreker staat voor het
doek op hel podium. Het gehoor mag,
indien het wil, roken, en maakt van
die vrijheid ook gebruik, en geheel de
inrichting van de samenkomst herin
nert nog slechts zeer weiniq aan
kerkdienst, behoudens dan aal op
zeer eigen en indringende, bovenal
verstaanbare wijze, een stuk verkondi
ging plaats vindt.
Dat geschiedt gewoonlijk door eer
leek, die weet hoe met het gehoor
moet worden omgegaan; Amsterdam
mers uit een behoorlijke middenstands-
buurt, (die, zodra hun volkstuintje aai
de rand der stad, ontdooit, daar de
zondagen doorbrengen en de Victoria
bioscoop eerst weer bezoeken in de
komende herfst en wintermaanden
Niettemin, dit gehoor is regelmatig
gegroeid en omvat soms al 400 mensen.
Zij komen bijeen, vrijwel uitsluitend
op de aankondiging in een advertentie
blad, zoals er in vele steden wijks-
gewijs worden verspreid. De bijeen
komsten worden riiet aangekondigd in
de kerkelijke pers; kerkgangers weert
men aldus welbewust, zodat in grote
hoofdzaak een publiek van volkomen
onkerkelijken bijeen is.
De inrichting van de bij'eer
al even merkwaardig. Namens het
organiserende comité, waarvan
schrijver Aart Romein de spil is, wordt
de samenkomst geopertd met een woord
van welkom: „Goeden morgen, dames
en heren".Hoezeer de mensen
persoonlijk willen worden aangespro
ken, blijkt b.v. uit hun gezamenlijk
wederwoord: Morgen meneer".
Daarna wordt een goed muziek
nummer gegeven, nadat door de luid
sprekers voor de aanvang al'- een goede
gramofoonplaat is gedraaid. Een
zieknummer, verzorgd door gewone
artisten: een Spaanse guitarist met
zijn vrouw, die enkele liederen- zingt,
het saxofoon-kwartet van de Amster
damse DOlitie e.t.q., waarna de „spre-
aan -het woord komt, die op
of andere wyze met eeri uit hét leven
gegrepen verhaal een verantwoorde
wending neemt naar het Evangelie.
Wie daarbij afglijdt naar kritiek
op de kerk, en vooral op het Christen
dom, grijpt er in elk geval naast, want
deze mensen hebben ergens nog een
mysterieus respect voor Kerk
Christendom.
Er wordt in deze bijeenkomsten intens
geluisterd. Men kan een uur lang een
speld horen vallen en het' storend ge
hoest en gekuch van menige kerkdienst
ontbreekt geheel.
Uit de contacten, die het comité
dus met vele volkomen Onkerkelijken
krijgt, wordt een sociaal werk opge
bouwd; men komt voor vele particu
liere noden bij de leden van het co
mité. Het werk moet zich zelf goed
deels betalen alleen de zaal kost
reeds 75.per ochtend, Maar. het
lukt. niet in het minst door het grote
bedrag, dat de ene collecte aan de uit
gang elke week opbrengt.
zegt regel drie.
Regel vier: Zing niet in de kerk, of
beter nog: zing om uw prachtige stem
te laten bewonderen. Regel vuf: Bid
nooit voor de predikant er. bij de aan
vang van de eredienst. Regel zes: Ga
nooit in de voorste banken zitten; de
dominee zou bang voor u kunnen
worden. Regel zeven: Beschouw de
collecte als eèn noodzakelijk kwaad.
Geef vooral niet te veel.
Regel acht: Wanneer er een vreem
de in de kerk komt, groet hem dan
met. maak geen plaats voor hem,
help hem niet by het opzoeken van
psalmen en gezangen. Zo'n vreemde
zou eens op het idee kunnen komen,
dat lui de andere kerkgangers als zijn
broeders en zusters zou mogen be
schouwen.
Regel negen:.Neem nooit uw familie
vrienden of kennissen mee naar de
kerk; de zondag is immers de enige
dag. dat ze eens kunnen overkomen.
En tenslotte regèl tien: Laat u niet
verleiden, uw buurman voor te stel
len, de volgende zondag eens samen
naar de kerk te gaan.
Leerzaam, ook voor ons
MELODIE en WOORD
WOENSDAG 28 MAAKT
um I 402 m. VARA: 7.00 I»
Vaterat: 9.40 Gram. VPRO: 10.00 School-
VARA: 10.20 V d vrouw; 1100 Gevar
12.00 Lichte muz; 12.30 Land- en tuinb
12.33 V h platteland: 12.38 Instr kwln-
H jjj_ telllngsagènda;
13.15 Tentoons'
luz; 13.45 Medische kron; 13
1 V d jeugd; 16.Ö0 V d zieke
17.00 Orgel en zang: 17.25 Liet
'tz: Rijksdelen overze
i Surl:
M
;.00 N\
Hammondtrio:
inden, toespr; 19.25 VA-
jeugd. VARA:
iels door; 20.15
- Beschuit met
noorsp; 22.10 Lichte muz; 22.35 Tus-
ïlvlek. caus: 22.50 Gram;
nws ln Eperanto; 23.20—
jeugd: 19.10 Ween.
RA-vsria. VPRO: 19.30 V
20.00 Nws: 20.05 Tussen de
mil; 21
23.00 Nws: 23.15 So.
dienst: 11.00 Gram; 1:
1 een Keizerrijk", hoors
i volksmuz: 12.30 Land-
12.00 Surins
t; 13.00 Nws;
piano; 16.00 V d jeugd; 17.20 Grar
Koersen; 17.45 Orgelspel; 18.15 Grar
Koperensemble; 18.45 Spectrum van
0.20 Radio Philh ork
7.40 V d Jeugd. NTS:
PUZZEL No. 375
Van A naar B gaande, dus van
links naar rechts en van rechts na«F
links, woorden invullen die voldoen
aan onderstaande omschrijvingen. Elk
woord begint steeds met de laatste
letter van het voorgaande woord.
Tussen haakjes is aangegeven uit
hoeveel letters het gevraagqe woord
bestaat. Bij goede oplossing vormen
de letters in net dubbelomlijnde ge
deelte van boven haar beneden gele
zen de naam van een vreemdeling.
Gastvrije ontvangst (7), verwonding
(6), kansspel (6), metaal (4), van bin
nen en buiten rond gebouw (7), hel
dendicht (4), bosgod (5),
sage (7), boomvrucht ,,rs
lichtbron
blaasinstrument '7),
•erlichting (6), geducht (7). verdieping
f8).
(5).
OPLOSSING PUZZEL No. 374
HORIZONTAAL; 1 ba, 3 gewaad,
8 aak, 10 sol. 11 stuk. 13 do. 14 rap,
16 hop. 17 papaver, 19 wijs, 20 pad.
22 op 24 kelk. 26 rijp, 28 nee. 29
flakon, 30 er.
VERTIKAAL: 1 bast, 2 aat. 4 es,
5 wol. 6 al, 7 drop, 9 kuras. 12 kap.
13 dor. 15 pap. 16 heden, 17 pij;
18 vak, 19 wolf, 21 aker.
25 lee, 26 ra, 27 Po.
A
Engelt
V d sc)
progr; 13.00 Gr:
Service 330 i
olen: 12.20 lnstr sext..; 12.45 Li,
- - 13.30 V d boeren; i;
14 10 Ooggetuigevers
19.00 N<
smuz: 20.
lankb; 21.00 Ork con
den, dat
„buiten"
de traditionele
vormen van Evangeliever
kondiging zonder meer via
de moderne hulpmiddelen
radio en televisie de aether
in zouden kunnen zenden
en daarmee de ruimtelijke
begrenzing van kerk of
kerkzaal wegnemen. Im
mers,- de situatie van de
luisteraar of kijker thul.y
heel anders dan die van het
gëmeentelid in de kerk
schrijft Hans-Werner von
Meyenn in het Duitse
kwartaalschrift „Rundfunk
und Fernschen".
Men zou als voorbeeld Dan „J? «n individueel
kunnen aanvoeren, dat de stichtelijk woord zonder
in de kerk zijnde gemeen- meer niet genoeg. De zin-
te actief is en de kijker of gende, biddende en naar
luisteraar thuis passief. Gods Woord luisterende ge-
Maar dit voorbeeld gaat meente moet oog en oor
lang niet altijd op. omdat van de kyk«r ,z0 naby k.°"
men aan de ene kant weet,
dat lujstcraars vaak mee
zingen of -bidden
Camera en microfoon geen
sleutelgat voor ongelovigen'
hen de deuren televisie-uitzendingen,
:sn te spreken, dat het een om zoi
ivertuigende uitnodiging afzien
rordt, lichamelijk in de waarin,
:emeente
anvvezig te zijn. de kerkruimte, het gespro
kene zichtbare steun en
commentaar kan krijgen
door het gelaat van een
door Gods Woord oVerwon-
in dienst van hét" gebed, het
doel van dat gebed te zoe
ken. waarbij het tonen van
tot meditatie stemmende
symbolen, bijv. het Kruis
op het altaar (let wel, schr.
is lid van de Duitse Evang.
Kerk) dienstig kan zijn.
zich op het
standpunt, dat sacramente
le handelingen zich niet le
nen voor telèvisie-uitzen-
ding. Want meer dan waar
ook is bij de bediening v.an.
•n mensT jjét Sacrament de l,icname-
Uit'deze twee grondstel- lijke tegenwoordigheid" van
ngen kijker wordt „in- de gelovigen vereist. Al is
o v „ïleid" in de gemeente en het dan niet ieder gemeen-
r)at hij zich, ondanks d? televisie biedt de predi- telid toegestaan, deel te
Hervormde predikanten
voor het buitenland
Het moderarqen van de generale synode
der N.H. .Kerk roept Hervormde predi
kanten'op, die er voor zouden voelen ir
kerkelijk werk in het buitenland werk
zaam té zijn. In de eerste plaats is het de
EvangelischeKerk in Berlijn-Branden-
burg, dfé een zèstai predikanten zoekt
voor verschillende takken van arbeid;
voor het godsdienstonderwijs op de mid
delbare scholen, waarvoor drie predikan
ten nodig zijn,- voor het pastorale werk
onder de vluchtelingen. Medio 1956 zal
ds. J. C. Houtzagers, predikant van df
Ned. Protestantse Kerk te Sao Paulo ir
Brazilië repatriëren. Deze kerk werd ir
november 1955 geïnstitueerd. De gemeen
te wil gaarne een Hervormd predikant
als haar voorganger zien.
Zowel voor Duitsland als voor Brazilië
moet de predikant zich voor ongeveer
drie jaar verbinder).-Het moderafnen wijst
er in zijn oproep op, dat eventuele ge
gadigden denken moeten aan de be
zwaren, die verbonden zijn aan arbeid
het buitenland. De moeilijkheid is de op
voeding van groter wordende kinderen
en het risico dat men na eventuele terug
keer in het vaderland niet onmiddellijk
een nieuwe werkkring zal vinden.- Wat
dit laatste, betreft .is het wellicht moge
lijk in! sommige .gevallen tot een over-
bruggingsrégeling met de betrokken kerk
of met dé generale financiële raad te
komen:
Kunnen Rome en Moskou
elkaar verdragen?
,Het Marxisme-Leninisme blijft wat
t is en wat het-altijd geweest is, er
zijn doelstellingen blijven dezelfde. Zij,
die er in volharden, met de communisten
te disputeren, zullen beseffen, dat deze
zich van een volkomen.tegenovergestelde
terminologie bedienen, zodat er in plaats
van een dialoog, sprake is yan twee
monologen".
Dit is het oordeel m een artikel in
het semi-officiële orgaan van het Vati-
caan de„Osservatore Romano", dat in
gaat op een artikel in de. „Frankfurter
Zeitung", waarin de mogelijkheid werd
besproken van een „coëxistentie"
sen róoms-katholicisme en co
me en van een concordaat tu:
Vaticaan en het Kremlin. Volgens de
„Össervatore Romano", zou een -concor
daat de.erkenning van de kerk en haar
re'chtén door dë staat inhouden.
„Welnu", zegt de „Osservatore", „de
anti-kerkelijke politiek van de Russische
en „volksdemocratische" regeringen
voldoende duidelijk gemaakt. Het zijn
altijd dip regeringen, die het initiatief
gefiomeri hebben tot het verbreken van
diplomatieke betrekkingen met de heili
ge stoel. De pauselijke diplomatieke ver
tegenwoordigers zijn op een enkele uit
een" ruimtelijke 'scheiding, king de ^mogelijkheid
toch één voelt met
de andere kant kerkgan- beid der gemeente,
gers-uit-gewoonte de kerk- Banf»
dienst zonder meer langs
zich heen laten gaan.
de kerk -- - -
'ermijdelijke consekwentie ging volgen enkele^
i ander argu-
hebben aan de Sacraments
oprecht menselijke be- bediening, toch zijn deze
overtui- leden in de voorbede zo-
betrokken bij hetgeen
in de kerk gebeurt,
bij de dat dit zich niet laat ver-
televisiekerk- wijden tot buiten de kerk
ruimte. In Engeland denkt
men daar anders over, al
richt men de camera bij de
Sacramentsbediening. niet
zenden kerk- op de Sacramentele hande-
sekwenties,
dienst rekening m
1. De uit t
Belangrijker is dit i
derscheid; De Rerkgan;
heeft reeds var. tevoi
een beslissing genomen i
naar de kerk te gaan en ons weer tot de verrassen- v i x 1
koestert een heel andere de ontdekking geleid, dal a'enst heeft als centraal punt lmg.
bereidheid om Gods Woord het boeiendste landschap verkondiging van het
te horen, dan men in de nog steeds wordt gevormd woora-
regel bij de radioluisteraar door het menselijk gezicht, T,~
of televisiekijker zou mo- het gezicht, dat wij in on-
gen verwachten. Hiermee ze tijd» meer én meer on
juist. moet men rekening der het masker van arionie-
houden. Want het ligt voor me functionarissen hebben
de hand, dat predikant en verloren,
Ongetwijfeld is het juist,
het zich dat de televisie leeft bij de
plaatse bevindend oog gratie van de kijkbehoeften
van de mensen. Maar het
is geenszins onbijbels, de
roep uit te spreken „Kom
en zie!" Waarom zal dan
de televisiekijker. Zij
mag daarom niet meer to
nen dan hetgeen zich aan
het aandachtig luisterend
niet kunnen nege- sloten en onder de
ren en zich daarbij op het dacht gebracht. Het zc
standpunt stellen, dat wat - slechte dienst zijn
voor de kerkruimte, toerei- mogelijkheden, wi
kend is, ook maar voor de televisie de Christelijke moet de aandacht, de
mensen „buiten" voldoen- verkondiging biedt, als
de móet zijn. Camera en juist daarvan moest
microfoon als „sleutelgat zien, wat als hoogtepunt
-voor de ongelovigen" is een van haar mogelijkheden
thetisch uitstapje, dat hoe de Christelijke gemeen-
onoplettend gemeente- te bijeenkomt, hoe zij ge-
de kerkruimte wel zamenlijk a
Gods Woord
hoort, tot God bidt en Hem
Zij lofzingt? Waarom mag de
centratie, bevorderen,
afleiden.
3. Hoewel
e-uitzending
lamelijk het getui- gebeden mag worden,
televisie niet in Gods diénst
een dienst, die de
uit deze wereld op-
televi- roept tot aanbidding en me-
zeker ditatle? Misschien, dat dan
is ook déze vorm van vérkon-
radio en televisie. Het zijn en Leven bewogen
veeleer instrumenten, die lijk gezicht,
de kerken dwingen, de Dat het bestaan v!
door Geest het evenwel de camera niet diglng de zegen ontvangt,
toegestaan, van de bidden
de persoon opnamen
maken. Zij doet beter
deze tijd té
te brengen tot de gemeente
n, van Jezus Christus.
zondéring na allen uitgewezen,
concordaten, die van kracht wa
Polen en Roemenië zijn opgezegd". Het
blad '/raagt zich af, of de neiging om
de mogelijkheid van een „coëxistentie"
van het communisme en de godsdienst
onder ogen te zien, niet toe te schrij
ven is aan eèn gevoel, dat het c(
nisme „onvermijdelijk" is, zodat
dus tot een overeenkomst zou moeten
komen. Het schrijft hierover: „Het sta
linisme heeft voor miljoenen het einde
betekend van een illusie van hoop.. De
nieuwe „collectieve leiding" denkt zich
te handhaven door - deze hoop te doen
herleven. Als er in deze smartelijke
duisternis 'al eeri sprartk van hoop
dan wordt- die veroorzaakt door
waarheid, Zij. die de waarheid zouden,
willen opofferen, opdat zij „co-ëxisteren"
moeten met de leugen, handelen tegen
de vooruitgang, tegen de
Benoeminsen
hoofd.van de o.l. school te Waarde
irg H. Garming te Almelo;, tot onderw:
r(es) aan de JuIlanSschool te Leerda
v. d." Pol te Overschie; aan de Ke
eniusschool te Den Haag mej. E. C.
•ertse te Loosduinen; aan de School m
Bijbel te Almkerk mej. G. Boonstra
Uloschool (Singi
Goed onderscheiden
IN een kerkbode troffen wij een
artikel aan, geschreven naar
aanleiding van het proces-Jungschla-;
ger. De predikant-schrijver is ver-i
ontwaardigd over de gang van zaken
te Djakarta en de lezers en lezeres
van onze krant kunnen weten,
dat wij deze verontwaardiging delen.
Intussen, men kan ook het
slachtoffer worden van eigen veront
waardiging. Nu gaan wij het kerk
bodeartikel citeren: „Het moet ons
toch diep bedroeven, hoe midden in
dit verschrikkelijke monster-proces
er van een algemene volksveront-
waardiging geen sprake is. Wij zijn
als volk niet aangegrepen, niet ont
roerd en niet in beweging gebracht
Hoe zou hier een alles in beweging
brengend volkspetitionnement op zijn
ts zijn geweest en nog zijn.
Maar wat zien we? Terwijl daar in
Djakarta een eenzame dappere j
vrouw vecht om het leven van een
landgenoot, die tijdens de oorlog zijn
vaderland met ere gediend heeft,!
„lijf en goed al te saam" in de waagl
gesteld heeft, gaan wij hier in grote]
massa door met ieder het onze te]
zoeken en voor ons „recht" op te
komen.
„De grote vakorganisaties met een
klein miljoen leden achter zich gaan
rustig door met touwtrekken om een
groter „rechtmatig aandeel" in de
gestegen welvaart.
„Wat een verkwikking zou het ge
weest zijn, indien deze bonden die
groot en krachtig geworden zijn in
hun strijd om recht voor de maat
schappelijk zwakke, deze strijd
aangenomen, dat ze daarin het ge
lijk aan hun zijde hebben eens
even gestaakt zouden hebben en hpn
honderdduizenden in beweging had
den gebracht om te protesteren te
gen het schandelijk brok onrecht, dat
in Djakarta tegen een onschuldige
landgenoot wordt beraamd.
„Maar dat komt in de hoofden van
de Jiuidige leiders dezer bonden niet
op, zo min als .in de hoofden der
kunstzinnigen, die dansen op een
boekenbal."
'TOT zover dit artikel ln deze kerk
bode. Wij willen er iets (niet
alles) van zeggen. En dan moet het
ons van het hart, dat dit schrijven,
hoezeer voortgekomen uit gerecht
vaardigde gevoelens van verontwaar
diging, in verschillende opzichten
niet geheel verantwoord is.
Om ons tot enkele opmerkingen
te beperken hier wordt gezegd,
dat de vakorganisaties aan het
touwtrekken zijn geslagen om een
groter „rechtmatig aandeel" in de
gestegen welvaart. Het is ons al da
delijk niet duidelijk, waarom dit
„rechtmatig aandeel" hier tussen
aanhalingstekens staat vermeld. Komt
de werknemers dan niet een recht
matig aandeel (en nu zonder aanha
lingstekens) in de gestegen welvaart
toe?
De vakorganisaties zouden, zo le
zen we, daarvoor aan het touwtrek
ken zijn geslagen. Wij menen, dat er
voor het spel van het touwtrekken
altijd twee partijen nodig zijn. Waar-;
om de andere partij niet genoemd en
waarom de andere partij niet het
zelfde verweten?
Bedenkelijker intussen is, wat hier
van de vakorganisaties wordt ge
vraagd. Zij zouden de honderdduizen
den leden in beweging hebben moe
ten brengen, en dit nog wel in een
zaak, die niet een zaak der vakor
ganisaties- is.
Den Haag
Haag T.
12.15'
jz' 17.15 Mrs Dale's daeboek: 17.30
18.00 Ork cone; 19.00 Gram; 19.30
ub: 19.45 Hoorsp; 20.00 Nws; 20.25
progr; 21.00 Idem; 21.30
00 Nws; 13.15 Progr c
peretteconc; 15.00 Kamei
sol; 15.55 Japanse muz: 16.15
«old, 19 00 Nws; 19
Hoorsp; 21.10 Verz p
22.00 Nws; 22.15 Mcz
484 m. 12.00 Gram: 1300
n: 14 10 Idem; 14 15 Parsifal
16 25 Gram: 16 45 Koorzang;
5 en 17.30 Gram: 19.30 Nws;
22.15 Vrije tijd; 22.55 Nws
95.
Zij erkende vrij koelbloedig, dat zij bekend was
met het gebruik van een injectiespuitje en even
koeltjes, ofschoon met snel een boze blik in mijn
richting, dat zij, onmiddellijk nadat zij van dok
ter Letheny's dood had gehoord, een wandelin
getje door de boomgaard had gedaan; zij had, zo
zei zij met een stalen gezicht, dokter Hajek wil
len ontmoeten om met hem het nieuwtje van de
tragedie te bespreken.
En op dat ogenblik hield O'Leary haar het
kleine gouden lovertje voor.
„Genoeg hiervan, juffrouw Letheny," zei hij
koel. „Het zou beter voor u zijn, als u mij uw
volste vertrouwen schonk. Waarom was u don
derdagavond bij het raam van kamer 18? Dit
tooisel werd op de vensterbank gevonden. Hoe
kwam het daar?"
Corole staarde verwezen van het gouden lo
vertje naar O'Leary, maar ik voelde hoe zij ach
ter die vreemde topazen ogen bezig was wanho
pig te denken.
„Wel," zei -zij ten slotte, „ik w a s in de buurt
van kamer 18. Inderdaad, ik ging tot aan de ven
sterbank. U moet weten, ik was bezig in de boom
gaard te wandelen. Ik was bij het bordes van de
zuidelijke vleugel toen ik iets hoorde het een
of ander geluid daar aan het venster van de
hoekkamer." Zij hield op en bevochtigde met
een vlugge katachtige tong haar lippen. „Dat is
20.00' kamer 18. Ik was vrij nieuwsgierig en dus kroop
müz;ik dichter bij het raam. Een man was bezig de
22.55 hor open te doen en kamer 18 binnen te krui-
Nws; pen. Hij liet de hor open en ik sloop naar het
>pera|raam. U weet, ik ben nogal lang en ik veronder-
17.00§tel. dat het lovertje terwijl ik een ogenblik op
IS oej de vensterbank leunde, van mijn japon is losee-
'raakt."
clOi<
het—
„Het was die nacht erg donker. Hebt u dat
allemaal gezien?"
Zij bevochtigde weer haar lippen; zij kregen
zo langzamerhand een blauwachtige tint.
„Ik ik zie in het donker beter dan de mees
te mensen." (Waaraan ik voor mij niet twijfel
de). „En in elk geval kon ik horen, weet u."
,,Wat kon u horen? Waarom dacht dat het
geluid dat u hoorde, veroorzaakt werd door een
man, die het raam van kamer 18 binnenkroop?
Dat is wel een beetje sterk, juffrouw Letheny."
„In elk geval is het waar," zei zij nors. „Ik
hoorde hoe hij het knipje van de hor oplichtte
en een soort van krassend geluid maakte en ik
kon de lichtvlek zien, die door het front van
zijn overhemd werd veroorzaakt."
„Als dat allemaal waar is, waarom waar
schuwde u dan niet dadelijk de mensen uit het
ziekenhuis?"
„Omdat ik wist, wie de man was."
Er heerste een korte, elektrisch geladen stil
te.'
„Wie was de man?" zei O'Leary heel kalm.
„Mijn neef, Louis Letheny." Zij uitte de naam
met een zekere triomfantelijkheid Ik weet niet.
Of O'Leary er al dan niet door werd verrast,
maar een tijdje zei hij niets. Zijn heldere grijze
ogen bespiedden, nauwlettend Corole's gelaat,
„Natuurlijk," vervolgde Corole met een .zekere
boosaardige "oldoening, „natuurlijk kon ik het
ziekenhuis niet in, opschudding brengen om het
feit te Colporteren, dat het hoofd van de inrich
ting" zo juist door een raam was geklauterd. Hoe
kon ik dokter Letheny's bedoeling weten?"
„U bént aan het liegen," zei O'Leary. „Ik
waarschuwde u, niet te liegen. De man die u
door het raam van Kamer 18 zag klauteren,
niet dokter Letheny. U en dokter Hajek wi
die nacht samen in de boomgaard en inderdaad
leunde u tegen de vensterbank met het plan
om kamer .18 binnen te gaan, maar dokter
Letheny was reeds in kamer 18. U en dokter
Hajek bespraken, of het beter zou zijn te wach
ten totdat dokter Letheny uit kamer 18 kwam
dan wel of dokter Hajek- hem in die kamer zou
volgen."
In een oogwenk was Corole saffraangeel ge
worden; de plekken oranje rouge op haar wan
gen kwamen fel uit en accentueerden haar hoge
kaakbeenderen griezelig duidelijk, in haar ogen
scheen een dierlijke gloed en haar lippen had zij
een beetje vaneen getrokken, zodat haar tanden
bloot kwamen en de schelle Chinese japon-
sterkte nog haar terugstotepde bleekheid.
„Wie heeft u dat verteld?" kwam het fluis
terend over die weerzinwekkende lippen.
„Higgins vertelde het mij," antwoordde
O'Leary heel duidelijk.
„Higgins!" riep Corole hees uit, terwijl zij
snel een van haar bruine met juwelen bedekte
handen aan haar keel bracht. „Higgins! Maar
die is dood!"
„Higgins vertélde het "mij. Wat deden u en
dokter Hajek?"
(Wordt vervolgd.)
pjET proces-Jungschlager ligt ifl
het vlak van de politiek, komt
in elk geval, vooral door de wijze
waarop het wordt gevoerd, steeds
an ,vjjg |meer in het v,ak van de politiek te
liggen. Nu is het een goed recht van
dë kerk, wanneer daartoe aanleiding
bestaat, ook op het terrein van de
politiek haar manend en vermanend
woord te spreken. Maar wij zouden
beslist niet wensen, dat de vakor
ganisaties zich op het politiek terrein j
gaan „bewegen".
Wij begrijpen het trouwens niet
helemaal. De predikant-schrijver van
dit kerkbodeartikel heeft in andere
publikaties nogal eens sympathie
aan de dag gelegd voor de groep
rondom het blad „Burgerrecht" Een
van de dingen waartegen deze groep
zich pleegt te keren is het uitoefenen
van druk door de vakbeweging op
de politiek.
Nu laten wij in het midden, of er;
van de kant van „Burgerrecht" vooh
grieven in dit opzicht grond aanwe
zig is. Maar in dit kerkbodeartibel'
wil de schrijver, dat de vakorgani
saties zich als zodanig mei ie
politiek gaan bemoeien. Iets anders
is natuurlijk, of ons volk als zo
danig zich niet moet uitspreken.
Over die zin van de hoofden der1
vakbondleiders en die van de hoof
den der kunstzinnigen, deze laatster)
dansend op een boekenbal, zwijgen j
we nu maar liever Het blijkt wel,
dat een uiting van gerechtvaardigde
verontwaardiging op haar beurt even
gerechtvaardigde verontwaardiging
kan oproepen.