Jlicmuc £ciiwcl)e (üouranl
PLAATJE VOOR TAFEL
Ernstig conflict dreigt
in het bouwbedrijf
J
Geen verhoging arbeidsvoorwaarden
zonder doorberekening in prijzen?
Morgen definitief het einde der
rierweekse vorstperiode
Negen en vijftig personen aan
koninklijk diner
Massale beweging tegen
rassendiscriminatie
Wereldgeschiedenis van 1939...
MAANDAG 27 FEBRUARI 1956
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Telefoon 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 7.— per kwartaal;
2.35 per maand; 0.55 per week.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Familieberichten 0.18 per millimeter.
Zesendertigste Jaargang No 10588
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. I. ENSERINS
CHRISTEUJR-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantoasticf) Is gfjebUoen
tnyn bert la tcqlieaspoct"
Moeilijke"
kinderen
Laat verjaardagsdiner voor
prinses Beatrix
Met vader, moeder en talrijke
hoge gasten
DREIGING MET STAKEN IN DE WIND GESLAGEN
(Van een onzer verslaggevers)
DE WONINGBOUW, die reeds wekenlang stil ligt ten gevolge van de
vorst dreigt thanB getroffen te worden door grote moeilijkheden die
zelfs zouden kunnen uitlopen op een algemene staking van de bouw
vakarbeiders, zo vernemen wij. D,t ernstige conflict is gerezen rondom
de 3 procent verhoging van de secondaire arbeidsvoorwaarden. De ge
organiseerde werkgevers zijn tot op heden slechts bereid^ deze verhoging
toe te kennen wanneer zij haar in de prijzen mogen doorberekenen. Het
college van Rijksbemiddelaars heeft geweigerd dit goed te keuren.
Vanmiddag werd in Bellevue
Amsterdam, op een vergadering van
de Nederlandse Aannemersbond er
Patroonsbond voor de Bouwbednj:
ven in Nederland, met grote meer
derheid van stemmen een motie aan
genomen, blijkens welke de eis tot
doorberekening in de prijzen ge-
handhaaft wordt.
De Nederlandse Christelijke Aannemers-
en Bouwvakpatroonsbond, die woensdag
In Utrecht zal bijeenkomen, zal wellicht
een soepeler houding innemen. Het hoofd
bestuur zou bereid zijn, de eis tot door
berekening te laten vallen. Tegen dit
standpunt is echter met name van de af
delingen Friesland en Groningen scherpe
oppositie te verwachten.
Vanmorgen werd ook door de bouwvak
arbeidersbonden druk vergaderd over de
vraag, hoe men zal moeten handelen Ver
moedelijk zal nog deze week een gesprek
over deze zaak met enige ministers plaats
hebben. Zou de regering in het belang
van de woningbouw besluiten, toe te
geven aan het standpunt van de werkge
vers, dan zou dit ongetwijfeld vérgaande
consequenties hebben met betrekking tot
andere bedrijfstakken (grafische bedrij
ven, metaalindustrie e.d.) waarin de ver
hoging der secondaire arbeidsvoorwaar
den wél zonder doorberekening in do
prijzen zal geschieden.
Zoals men weet. was niet-doorbereke-
ning de algemene voorwaarde, waarop de
regering op advies van de Stichting van
de Arbeid bereid was, een verhoging van
de vakantietoeslagen e.d. goed te keuren,
mits in de verschillende bedrijfstakken
daarover overeenstemming werd bereikt.
Ook in het bouwbedrijf werden werk
gevers en werknemers het hierover eens:
twee dagen meer vakantie (nl. de zaterdag
voor en de maandag na de traditionele
vakantieweek). 2 pet. vakantietoeslag
meer, en betere pensioenvoorwaarden
voor weduwen en wezen.
Toen rezen echter de moeilijkheden.
Terwijl de algemene voorwaarde van niet-
doorberekenen toch bekend was. bleken
de werkgevers slechts bereid tot het ak
koord te komen, indien de prijzen wél
mochten worden verhoogd. Men had hier
voor zijn redenen. Vele aannemers zitten
met lopende werken. In de meeste con
tracten daarvoor staat een bepaling, dat
eventuele door de overheid toegestane
loonsverhogingen e.d. mogen worden
doorberekend aan de opdrachtgevers. De
regering zou dus thans gaan ingrijpen
contractuele verbintenissen.
Nu zijn er werkgevers, die wel bereid
zijn, zelf de lasten te dragen, doch vele
zeggen dat niet te kunnen. Met
voor de (kleine) onderhoudsbedrü-
en de bedrijven met zeer veel per
soneel zouden de lasten te zwaar rijn.
Deze verhoging betekent n.l. een ex tra
van f 120 per man per jaar. Op aan
drang van de georganiseerde werkgevers
vergaderen thans de besturen hunner
organisaties: vanmiddag de neutrale en
grootste, morgen in Den Bosch de Ned.
Kath. Aannemers- en Bouwvakpatroons
bond en woensdag in Utrecht de christe
lijke bond.
De neutrale bond vergaderde onder lei
ding van de vice-voorzitter, de heer A.
C. Mulder te Arnhem (de voorzitter, de
heer J. Dura, is met vakantie buitens
lands). Ir. M. Elion, president-directeur
van de N.V. Ingenieursbureau voor de
Bouwnijverheid te Wassenaar, lichtte na
mens de meerderheid van de leden het
standpunt toe, dat niet mocht worden
toegegeven.
(Zie vervolg pag. 6)
Warme lucht zal morgen definitief een einde maken aan de vorstperiode,
die nu vier weken heeft geduurd. Een hogedrukgebied boven de Engelse
eilanden trekt zich in zuidelijke richting terug, en westelijke winden voeren
warme lucht van de Atlantische Oceaan aan. Het front, dat deze lucht be
grenst, was vanmorgen Ierland al dicht genaderd en zal ons land morgen
bereiken, voorafgegaan door enige neerslag.
DIE STRENGE WINTER VAN 56
Locomotief grijpt bus,
vijftien gewonden
Op een onbewaakte overweg in Kerk
rede werd zaterdag een bus, waarmee
arbeiders van de staatsmijn Beatrix naar
hun werk werden vervoerd, door een lo
comotief gegrepen.
Van de dertig inzittenden werden er
vijftien gewond. Drie van hen waren er
zo ernstig aan toe, dat zij ter plaatse
werden bediend. Acht gewonden zijn in
het ziekenhuis opgenomen.
Bediend werd de 24-jarige ongehuwde
G. S. H. Bekkers uit St. OdiMeniberg, de
21-jarige ongehuwde P. G. H. Thewissen
uit Herkenbosch en de 55-jarige gehuwde
H. G. J. Heemels uit Posteholt.
Dronken autorijder
Op de kruising Kinkerstraat-Bilderdijk-
kade in Amsterdam reed zaterdagavond
een dronken autobestuurder een 16-jarige
fietser aan, die hem geen voorrang
leende De jongen viel en bleef bewuste
loos liggen, maar de automobilist reed
door. Twee uur later kwam hij zich,
der rijbewijs of autopapieren, op het po
litiebureau melden, waar hij is ingesloten.
De jongen is in het ziekenhuis opgeno-
Ten gevolge van een autobotsing ls de
27-jarige mevrouw Pietertje Van der
Werf uit Brockviüe, Canada, overleden.
Haar man en drie jonge kinderen zijn ln
het ziekenhuis opgenomen. De familie
Van der Werf emigreerde in 1951 uit Ga
rijp. Mevrouw Van der Werf verwachtte
haar vierde kind.
Liet zeven mensen fusilleren
Gratie voor Duitse
oorlogsmisdadiger
Op de eerste rij van links naar rechts: jhr. mr. F.
Beelaerts van Blokland, vice-premier van de Raad van
State; dr. W. Drees, minister-president; mr. J. A Jonk
man, voorzitter van de Eerste Kamer; prinses Wllhelmina;
koningin Juliana; prinses Beatrix; prins Bernhard; dr. L.
G. Kortenhorst, voorzitter van de Tweede Kamer; prof.
dr. L. J. M Beel, vice-premier; mr. dr. J. Donner, presi
dent van de Hoge 'Raad.
Tweede rij, v.l.n.r.: mr dr. J. R. H. v. Schaik, minister
van Staat; mr. dr. R. H. Pos, gevolmachtigd minister van
Suriname; mej. A. E. Oosterleedirectrice van het emi
grantencentrum „Meridon" in Frankrijk; minister J. G.
Suurhoff, (sociale zaken); minister A. C. de Bruyn P.B.O.
minister J. Algera, (verkeer en waterstaat); mej. mr. M. A.
Teilegen, directeur van het Kabinet der Koningin; minis
ter J. van de Kieft, (financiën); minister F. J. F. M. van
Thiel, (maatschappelijk werk); minister J. M. A. H. Luns,
(zonder portefeuille); mej. dr. A. de Waal, staatssecretaris;
minister J. W. Beyen, (buitenlandse zaken); minister J.
M. L. Th. Cals, (onderwijs, kunsten en wetenschappen);
mej. dr. M. A. M. Klompè, lid der Tweede Kamer; minis
ter H. B. J. Witte, (wederopbouw en volkshuisvesting);
minister dr. J. Zijlstra, (economische zakeny); minister dr.
W. J. A. Kernkamp, (overzeese gebiedsdelen); mej. J. C.
M. M. Geldens, particulier secretaresse van H.K.H. prinses
Wilhelmina; minister J. C. van Oven (justitie); mr. W. F.
M. Lampe, gevolmachtigd minister van de Nederlandse
Antillen; prof. mr. P. S. Gerbrandy, minister van Staat.
Derde rij, v.l.n.r.: drs. M. de Bloeme, oud-voorzitter van
de Algemene Rekenkamer; mr. A. J. d'Ailly, burgemeester
ran Amsterdam; luit.-generaal A. Baretta, chef-lucht
machtstaf; generaal B. R. P. F. Hasselman, chef van de
Generale Staf; jhr. mr. dr. L. H. K. C. van Asch van W\jck.
procureur-generaal bij de Hoge Raad; vice-admiraal H.
C. W. Moorman, staatssecretaris; dr. W. H. vhn den Berge,
staatssecretaris; dr. C. M. J. Veldkamp, staatssecretaris;
mr. dr. A. A. v. Rhijn, staatssecretaris; mr. L. van der
Tempel, voorzitter van de Algemene Rekenkamer; dr. M.
J. Prinsen, commissaris der Koningin in Noordholland; dr.
A. A. L. Rutgers, oudste lid van de Raad van State.
(Van
verslaggevers)
Lennox Boyd op Cyprus
Londen, 26 ferbuarl.
Lennox Boyd, de Britse minister van
koloniën, is in het geheim naar Cyprus
gevlogen waar de langdurige onderhan
delingen over zelfbestuur voor het eiland
hun climax bereiken.
De mogelijkheid bestaat dat premier
Eden hem gemachtigd heeft, over nog be
staande geschillen te onderhandelen voor
dat de overeenkomst in zijn definitieve
vorm wordt gegoten.
(Mgn zie ook 't Verklaarde Uitzicht).
Niettemin zal bet vannacht tijdens op
klaring nog van drie tot zes graden kun-
Ook de afgelopen nacht heeft het plaat,
selfjk nog streng gevroren, in Zuld-LIm-
burg twaalf graden. In het noorden werd
de vorst getemperd door minder koude
lucht vanuit noord-Europa, waardoor op
de Wadden-eilanden de temperatuur en
kele graden hoven het vriespunt kwam.
KOLENSCHAARSTE
De moeilijkheden met de kolen-voorzie
ning zijn echter nog niet van de baan.
Gedurende het weekeinde hebben de
spoorwegen tien extra-kolentrennen in
gelegd. Deze treinen bestonden uit veer
tig tot vijfenveertig wagons van twintig
ton elk. Vandaag tot middernacht zullen
weer extra-kolentrelnen rüden
(Zie vervolg pag. 5)
Do Duitse oorlogsmisdadiger,
Schmitz, die tot veertien jaar met aftrek
veroordeeld was wegens zijn misdaden
tegenover Nederlanders gedurende de be
zettingsjaren is, naar wij vernemen, za
terdag per ambulancewagen naar Duits
land vervoerd.
Schmitz, die 57 jaar oud is, was Ober-
leutnant bij de Kriegsmarine te Hoogvliet
(gemeente Rotterdam). Hij werd schuldig
bevonden aan het fusilleren van zt
Nederlanders, terwijl hij wist, dat zij
schuldig waren. Hun woningen liet hij in
brand steken. Hij heeft gratie verkregen,
ernstige kwaal
:onstateerd.
Tornado's in V.S. Bij tornado's en
stofstormen in het midden-westen, het
zuidwesten en in het dal van de Ohio
zijn in de Verenigde Staten minstens
■•aalf mensen om het leven gekomen.
Mej. J. R. Waller uit Delft heeft
zich ontfermd over een half
bevroren wilde eend. Warmte
heeft het dier weer volkomen op
peil gebracht.
Arrestaties in Kosti
Kartoem, 25 februari
Terwijl in het gehele land werd ge
demonstreerd tegen de „misdadigers van
Kosti" (bewakers in gevangenis te Kosti
laten 192 mensen in kleine ruimte om
komen door gebrek aan frisse lucht),
beval de opperrechter in Kartoem de
•restatie van twee politiefunctionaris-
n en een aantal militairen, die later
tegen borgtocht zijn vrijgelaten.
TER ERE VAN DE ACHTTIENDE VERJAARDAG van prinses
Beatrix hebben Koningin en Prins zaterdagavond in het ko
ninklijk galeis op de Dam aan de leden der regering en hoge colleges
van staat alsmede andere hoge autoriteiten, in totaal negen en vijf
tig personen, een diner aangeboden, waarbij ook prinses Wilhelmina
aanzat.
Dit diner zou oorspronkelijk op zaterdag 4 februari zijn gegeven, doch
werd uitgesteld in verband met het overlijden van minister Donker.
De tafels waren gedekt met tafellinnen waarin als motief een druiven-
boeket van 1840 en versierd met tulpen in verschillende kleuren als voor
boden van de lente. Het servies was Sèvre porcelein. De wijnen waren Cham
pagne Moet et Chandon Brut Imperial. Corton Charlemagne en Chateau
Latour, alle uit het geboortejaar van prinses Beatrix, 1938.
Het menu bestond uit: ganzenlever met truffel, heldere bouillon met groen
ten, pasteitjes met oesters en kreeftensaus, borsten van kapoen met ver
schillende groenten, amandelijs en vruchten.
Aan de ene zijde van de dinertafel waren naast elkaar gezeten de Koningin
en prinses Wilhelmina, links wan de Koningin de voorzitter van de Eerste
Kamer, en rechts van de Prinses minister Beel.
PRINSES BEATRIX NAAST PRINS
Tegenover prinses Wilhelmina had prins Bernhard plaats genomen en aan
zijn rechterzijde, tegenover haar moeder, prinses Beatrix. Aan de linker
zijde van de prins was de voorzitter van de Tweede Kamer gezeten en aan
de rechterzijde van prinses Beatrix de minister-president.
De Koningin was gekleed in een avondrobe van oud-rose met goud, prinses
Wilhelmina droeg een licht grijs toilet, en prinses Beatrix een japon van
crème damast. Prins Bernhard was gekleed in rok.
IJET AMERIKAANSE
ministerie van bui-
landse zaken heeft
i verzameling brieven,
telegrammen en verkla
ringen gepubliceerd van
1079 bladzijden over de
Amerikaanse buitenland
betrekkingen ln 1939.
meeste documenten
■en tot nu toe geheim
gebleven.
Er blijk\ onder meer
uit, dat Engeland en
Frankrijk minstens zes
Amerikaanse waarschu
wingen hebben ontvangen
inzake de onderhandelin
ten tussen Rusland en
iazi-Dultsland over een
pact, dat de nazi's in staat
-telde de tweede wereld
oorlog te beginnen.
Er blijkt voorts uit, dat
Britse, Franse en Poolse
diplomaten koortsachtige
pogingen hebben gedaan
de oorlog te voor
komen.
Adolf Hitler heeft op
n gegeven ogenblik, aan
geboden „kunstenaar te
den, zoals hij altijd ge
wild haden niet Duits
land tegen Polen te leiden
mits Engeland zijn voor
waarden aannam.
Documenten, gedateerd
van twee dagen vóór
de Duitse inval in Polen
tonen aan, dat de pogin
gen om de oorlog te voor-
reikt. zodat Hitier speciale
boodschappers met ge
heime vliegtuigen naar
Londen zond „om van de
belangrijkste figuren der
Britse regering te weten
ding zou zijn".
Intussen had Rusland
met Duitse autoriteiten
onderhandeld over „han
delskwesties". zoals beide
oartijen het noemden. Dit
bleek uit te lopen op het
non-agressiepact tussen
Rusland en Duitsland dat
op 21 augustus werd be
kendgemaakt. De Ameri
kaanse ambassadeur Wil
liam C. Bullitt rapporteer
de toen uit Parijs:
„Premier Daladler
vanmiddag (22 augustus)
tegen mij dat dit pact
Frankrijk ln een zeer tra
gische en verschrikkelijke
posme bracht. Hij zei niet
te kunnen begrijpen, hoe
de Franse diplomaten en
onderhandelaars zich door
de Russen zo om de tuin
hadden laten leiden. Hij
herinnerde mij er aan, dat
ik hem sinds januari min
stens zes maal had ge-
mate serieuze onderhan
delingen werden gevoerd
tussen de Russen en de
Duitsers. Daladier zei, dat
alles aan de Franse rege-
ringsdtensten te hebben
doorgegeven met op
dracht te trachten bevesti-
ging daarvan te krijgen,
doch men had hem ver
zekerd dat er geen andere
onderhandelingen werden
gevoerd dan handelsbe
sprekingen.
Naar het voorbeeld van
Mahatma Gandhi
New York, 25 februari
IN DE Verenigde Staten wordt op
het ogenblik een grote, krachtige
beweging geboren, die zich ten doel
stelt, een radicaal en definitief einde
te maken aan het rassenonderscheid.
De beweging zal nationaal worden
naar het voorbeeld van Mahatma
Gandhi, met stakingen en vasten.
De raad van bisschoppen der Afrikaaans
Methodistische Episcopale Kerk ontwierp
met andere protestantse kerkelijke lei
ders plannen om, als Inleiding van d«
massale actie, op 28 maart reeds een bid
dag te houden, die zal worden gevolgd
door een nationale staking van
Ook de rooms-katholieke kerk zal de
:tie steunen. In het officiële orgaan
het aartsdiocees New Orleans (Louisiana)
zijn de r.-katholleke parlementsleden ge
waarschuwd, dat zij geëxcommuniceerd
kunnen worden als zij plannen steunen
voor rassenscheiding op de bijzondere
scholen.
De nationale actie wil zich niet be
perken tot negers: Amerikanen van
andere rassen en geloofsovertuigingen
zullen worden opgeroepen, zich bfj de
beweging aan te sluiten.
In Montgomery (Alabama) duurt de
boycot van de stadsbussen voort. Tal van
geestelijken en andere leiders van de boy
cot zitten nog steeds achter de tralies,
omdat boycotten bij de wet verboden ls.
De raad van bisschoppen van de reeds ge
noemde Mehodistlsehe Kerk bereid een
beroep op president Elsenhower voor.
HET WEER IN EUROPA
Nice
Berlijn
Frankfort
half bew.
NNW
NNO
ONO
windstil
windstil
.8
is !s
Dooi valt in
Vannacht over het alge
meen lichte vorst, morgen
Invallende dooi. Verander
lijke bewolking met enige
regen, sneeuw of tjzel. Aan
vankelijk weinig wind en
plaatselijk mist, later tot matig of krach
tig toenemende en naar west draaiende
.nd. (Opgemaakt te 11.15 uur).
Zon en maan