Oostduitse minister waarschuwt
bisschoppen
Evangelische
PUROL
Diakonale zorg moet men zien als
zorg voor de hele mens
Nieuwe minister
2
WOENSDAG 15 FEBRUARI 1956
De Oostduitse minister van binnen
landse zaken, Karl Maron, heeft dezer
dagen aan Evangelische bisschoppen in
Oost-Dultsland een verklaring over
handigd, waarin h(j waarschuwde tegen
het „misbruik van kerkelUke instellin
gen voor anti-vredesplannen van agres
sieve Navo-polltici". Leidende personen
van de evangelische kerk ondersteunen
actief de Navo-polltiek, aldus Maron,
en dat kan „ernstige gevolgen" heb
ben.
De minister beschuldigde opnieuw de
Evangelische stationsmissies van spion-
nage. Voorts zouden Oostduitse boeren
z(jn verleid tot bezoek aan de West-
berljjnse landbouwtentoonstelling, waar
zij „opruiende pamfletten" tegen de
Oostduitse landbouwpolitiek kregen.
Naar aanleiding van Evangelische
verklaringen, dat met goddelozen geen
vrede en vreedzame samenleving mo
gelijk ls, verklaarde de minister voorts,
dat „het tijd wordt, dat kerkvertegen-
woordlgers zich wat bescheidener ge-
Boek
VAN DE DAG
Bijbel in de Nieuwe Vertaling van
het Ned. Bijbelgenootschap met ver
klarende kanttekeningen.
Het Evang. naar Mattheüs door dr.
W. S. van Leeuwen. Het Evang. naar
Marcus door dr. W. Lodder en dr.
J. H. Semmelink. Het Evang. naar Lu
cas door dr. E. Smilde. Het Evang.
naar Johannes door dr. J. H. Sem
melink.
Uitg. Bosch Keuning, Baarn.
REEDS waren van het Oude Testament
twee delen verschenen; nog juist in
1955 kwam het eerste deel van het
Nieuwe Testament van de pers. Weer
in de fraaie donkergroene stempelband.
Elk Evangelie wordt vrij uitvoerig
ingeleid, terwijl boven iedere pericoop
een summiere inhoudsopgave geplaatst
is Soms is dit een herinnering aan een
textcritische kwestie; zo boven Mare.
16: 9-20. De uitvoerige kanttekeningen
bevatten zeer veel exegetisch materiaal
en uiteraard veelvuldige verwijzingen
naar Schriftwoorden. Hier wordt ihder-
daad de gulden regel in toepassing ge
bracht: „Schrift met Schrift vergelij-
alleen een boek voor de studeerkamer,
doch ook (zoals vroeger de Statenbijbel
met kanttekeningen) voor de huiska
mer. Het maakt mogelijk, dat bij de
huisgodsdienstoefening niet alleen een
gedeelte uit de H. Schrift wordt gele
zen, doch dat wie voorleest ook enkele
verklarende opmerkingen kan maken.
Dit is mede een reden temeer om deze
uitgave, die een sieraad voor de boeken
kast ls nadrukkelijk aan te bevelen.
dragen. Wy leven niet meer in de mid
deleeuwen toen vertegenwoordigers
van het religieuze bjjgeloof progressieve
opvattingen konden onderdrukken".
Ds. H. Veldkamp ten
grave gedragen
Op de algemene begraafplaats te
Hattem is gistermiddag ter aarde be
steld het stoffelijk overschot van ds.
H. Veldkamp, predikant bjj de Geref.
Kerk aldaar. Zoals gemeld diende ds.
Veldkamp o.m. de gemeenten te Kra-
llngscheveer, Sneek en Middelburg en
werd zijn naam bekend door vele publi-
katies van zijn hand.
Ds. Veldkamp, die zich vorige week
per fiets naar de kerk begaf, waar hij
zou preken, maakte een ongelukkige
val waarbij hij het dijbeen brak. Toen
als gevolg hiervan operatief ingrijpen
in het r.k. ziekenhuis te Zwolle noodza
kelijk was is ds. Veldkamp niet uit de
narcose ontwaakt.
De rouwdienst in de Geref. Kerk te
Hattem, was na dit onverwachte ver-
scheiden zo vol, dat in de naburige
kerk van de vrijgemaakten luidsprekers
moesten worden aangebracht om allen
in de gelegenheid te stellen de dienst
te volgen.
Ds. H. Boswijk van Feijenoord, een
zwager van de thans ontslapene, sprak
naar aanleiding van 1 Kor. 13. Hij her
innerde aan de gaven, die ds. Veldkamp
bezat boven anderen, waarmee hij dui
zenden tot zegen is geweest.
Namens de kerkeraad van Hattem,
waar ds. Veldkamp sinds twee jaren
arbeidde, sprak de heer R. R. Bolt
woorden van waardering en troost. Ds.
P. van Til van Middelburg en ds. G. J.
de Leeuw van Sneek gewaagden van de
grote plaats, die ds. Veldkamp in de
harten van de gemeenteleden heeft in
genomen.
De dienst eindigde met het zingen van
psalm 68 2. Hierna was er gelegen
heid afscheid te nemen van de over
ledene, die in de kerk was opgebaard.
De oudste zoon van de overledene
bracht dank aan de zeer talrijke aanwe
zigen, o.w. afgevaardigden van vroegere
gemeenten, de classis, sanatorium Son-
nevanck en de burgerlijke autoriteiten
van Hattem.
Beroe pingswerk
NED HERV. KERK
Beroepen:
Spanbroek en Opmeer C. F. J. Anto-
mdes, kand. te Amsterdam, die be
dankte voor de benoeming tot vikaris
te Bant (standplaats Kreil) N.O.P.
GEREF. KERKEN
Tweetal; te Zwolle (vac. H. A.
Munnik) L. J. Boeijinga te 's-Grave-
zande en K. A. Schippers te Ermelo.
CHR. GEREF. KERKEN
Tweetal: te Bussum B. Bijleveld te
Noordeloos en J. P. Geels te Haarlem;
te Tholen H. C. v. d. Ent te Werken
dam en B. Bijleveld te Noordeloos.
GEREF. KERKEN art. 31 K.O.
Beroepen: te Hoek (Z.V1.) kand. J
Goudswaard te Den Haag; te Sappe-
meer-Veendam J. Faber te Deventer;
te Rouveen M. van Dooren te Mus-
sèlkanaal.
Bedankt: voor Baarn J. J Arnold
te IJmuiden.
EVANG. LUTH. KERK
Aangenomen: naar Gouda A. Jansen,
prop. te Utrecht.
Die is legen Mij KRITIEK OP ATLASJE
VAN DE K.L.M.
En op een kaart in het gebouw
van de Westduitse Bondsdag
Advertentie
Rheumatische pijnen
slopen Uw gestel,
maar óók Uw hamear en energie.
Wanhopen baat niet!
Krnschen wèl!
Advertentie
Advertentie
YJUA
Cfs-M/iinA
wj dag in dag uit! Geef
hem 'bij de eerste
voortekenen van
kou, hoest of griep
ABDIJSIROOP ."5"
Ruwe, schrale huid
Geneest sne/
Uniecollecte
Onstwedde t 204.
wedde f 90. Metsl«\
f 260.23, Oldeboorn f 195.7S. Paesens f 61.50.
Twijzel f 136.5). V"- -
79.91. Amstei-
v.m. Sloten f 163,50. Medemblik f 410.90
Opperdoes I 127.10. Slootdorp t 3087. Vijf
huizen f 228.50. Delfgauw f 80. Hillegom
f 469,41, Langerak f 216.07, Lexmond f 693.25.
Overschie f 40,90, Pijnacker f 147 52, Rid
derkerk 160,75, Rotterdam (Kralingscheveer)
f 506,10. Spijkenisse f 800 Ter Aar f 241.
Biggekerke f 102, Colijnsplaat f 289,75. Vlis-
slngen f 601.45. Oud-Vossemeer f 232 75.
Genderen f 210. Sleeuwijk f 223.65. Veen
f 369,41. Nagekomen Huizen (N.H.) f 78
MELODIE en WOORD
der Ethergolven
DONDERDAG 18 FEBRUARI
Hilversum I, 402 m. AVRO: 7.00 Nws;
7.10 Gym: 7.20 Gram; VPRO: 7.50 Dagope
ning; AVRO: 8.00 Nws: 8.15 Gram; 9.00
Gym v d vrouw: 9.10 V d hulsvrouw; 9.15
Gram: 9.35 Waterst; 9.40 Morgenwijding;
10.00 Gram; 10.50 V d kleuters: 11.00 V d
1.15 Lichte muz; 11.45 De
meded; 12.35 Dansmuz; 12.50 Uit het
drijfsleven. caus; 13.00 Nws: 13.15 Meded
13.20 Metropole ork; 13.55 Beurst
de wereld. Dr. C. J. Brièjèr:
Puzzel mee
PUZZEL NO. 341
HORIZONTAAL: I Roofdier. 7 uitroep,
9 voorstel. 10 telwoord, 12 Gouverneur-
Generaal, 13 vruchtennat. 15 rivier in
Italië. 16 oevergewas. 17 voorzetsel. 18
ingenieur. 19 boze geest. 21 dozijn. 23
dier. 24 visnet. 27 staatslieden. 23
voorgaand.
VERTIKAAL: 2 Maanstand. 3 rekening.
4 geheel de uwe. 5 boom. 6 zangnoot, 7
het vatten met het verstand. 8 god van
de zee. 11 insekt. 13 bevel. 14 krediet.
15 bode aan een universiteit. 20 verdriet.
22 elfenkoningin. 24 pers. voornaamwoord.
25 Grieks. 26 neon.
OPLOSSING PUZZEL NO. 340
HORIZONTAAL: 2 Vadem. 7 eg, 9 aula.
10 grap 12 faro. 13 blad. 15 N.M. 16 ra.
17 lid 19 es 20 na. 22 kaal, 24 snip. 26
maas. 27 edel. 29 L D 30 natie.
VERTIKAAL: 1 Verbannen. 3 Aa. 4
duf 5 elan. 6 marmelade. 8 gal. 11 pal.
14 dik, 18 dam, 21 Aïda, 23 aal, 25 pet, 28 li.
Vijf Jaar werkzaamheid van de Europese
organisatie voor bescherming van planten
tegen ziekten en plagen; 18.00 Nws; 18.15
Sportproblemen; 18.25 Lichte muz; 18.55 Ge
sproken brief uit Londen: 19.00 V d kleu
ters: 19.05 Cabaret: 19.25 Lichte muz: 18.55 Ge
V d jeugd: 20.00 Nws; 20.05 Omr ork en
solist; 21.15 Ontmoeting der levensovertui
gingen. discussie; 21.50 Lichte muz; 22.40
Act; 22.50 Sportact: 23.00 Nws: 23.15 Act
of gram; 23.25—24.00 Jazzmuz.
Hllvi
"-ara; 7.45 Morger
vs en weerber; IWÊ
9.40 Schoolradio; NCRV: 10.00 Gram;
(12.30 Land- en tuinb meded; 12.33—12.40 Wij
van het land); 12.55 Zonnewijzer; 13.00 Nws
en Kath nws; 13.20 Sopr en piano; 13.50
Gram; NCRV: 14.00 Promenade ork en sol;
14 45 V d vrouw; 15.15 Weense muz; 15.45
Gram; 16.00 Bijbellezing; 16.30 Viool en
piano; 17.00 V d jeugd: 17 30 Gram; 17.40
19.10 Gram; 19.20 Sociaal perspectief; 19.30
Gram; 20 00 Radiokrant; 20.20 ..Alle hens aan
Dek!"- 2145 Gram; 22.00 Tijdschriftenkron:
22.10 Orgelconc; 22.35 Gram: 22.45 Avond-
.fï00 Nws: 2315 Sportuital:
levlsieprogr. NTS: EUROVISIE: 20.00—
ber; VARA: 20.15 Spiegel der Kunsten; 20.30
Re«erin«: 20.55 Weense IJsrevue:
21.10 Tien Jaar Parüj van de Arbeid; 21.25
Weense IJsrevue; 21.40 Huwelijksaanzoek.
olen; 13.00 Orgelspel: 1325 V d arb:
serber: 14.00 Nws: 14 10 Meded: 14.20
ouz: 15.00 V d scholen: 16.00 Gram:
6.35 Hoorsp; 18.00 V d kind: 18.55 Weerber:
overz: 24.00 Nws: 0.08—0.13 Kne
Engeland. BBC Light Progr 1500 en 247 r
12.00 Mrs Dale's Dagb; 12.15 Voordr: 12
tugd: 19.45 Hoorso; 20.00
Hoorsp m muz: zi.oo
ny Answers? 22 00 Con-
23 00 Nws: 23 15 Act:
DO Voordr: 0.15 Amus muz:
0 50 Weerber: 0 55—1 00 Nw
.11.45 Ork cone; 12.30 Weer-
certork koor i
ber; 12 34 en 12 40 Gi
Nws: 13.15 Orgelco
14.15 Gram: 14.30 Franse les: 14 45 Gram:
15.00 Ork conc: 18 00 Koersen: 16 02 Ork
conc: 17.00 Nws: 17 10 Lichte muz: 17.15 V
d kind: 18.15 Liederen; 18 30 V d sold: 19.00
Nws: 19.30 Klankbeeld: 19 40 Gram: 19 50
Pol caus: 20 00 Gram: 20 10 Klankb: 20.4O
Verz progr: 31.30 Jazzmur: 22.00 Nws: 22.15
Muzikale caus: 22 55—23 00 Nws.
Brussel 484 m 12 00 Gram: 13.00 Nws:
14.15. 14.30. 15.00. 15,45 en 16.05 Gram: 17.00
Nws: 17.15 Gram: 19 05 Uw proer: 19.30 Nws:
20 00 Hoorsp: 22.00 Nws; 22.15 Muziek en
drama: 22.55 Nws
BBC Ultz voor Nederland. 17.4518.15 Nws
Feiten v d dae Eng literatuurgeschiedenis
Tienduizenden Rheumatieklijders, die
eigenlijk al niet meer in genezing
geloofden, probeerden ten einde raad
Kruschen Salts envonden er baat
bij. Ook U kan een Kruschen-kuur
bevrijden van die slopende rheumati
sche ongemakken. De kleine, dagelijkse
dosis Kruschen brengt en. 'houdt
Uw bloedzuiverende organen in top
conditie Met verjongde energie ver
vullen zij dan hun heilzame, zuiverende
functie, omdat de bloedsomloop krach
tig wordt gestimuleerd. Onzuiverheden
krijgen geen kans meer zich vast te
zetten en Uw gestel te ruineren. Bij
regelmatig gebruik van Kruschen gaat
rheumatiek Uw lichaam voorbij.
EEN
WOORD
VOOR
VAN-
DAAG
Men verweet Jezus, dat Hij de
duivelen uitwierp met behulp
van de overste der duivelen (Lu
cas 11). En in dat. verband sprak
Jezus die alom beken-de woor
den: „Wie met Mij niet is, die is
tegen Mij".
Let op het verband: Jezus ver
drijft een boze geest en daardoor
komt een men
senhart vrij - V
„het huis is aan-
Hensbroek-Obdam-j geveeed en OD
PPr f F T Antn-1 6 „6 „f.
orde zoals Hij
het uitdrukt.
Dan zijn er twee
mogelijkheden:
öf de Heilige
Geest komt wo
nen in dat hart,
öf de duivelen keren terug
en het wordt met die man van
kwaad tot erger.
Er is geen tussenweg: men geeft
zich gewonnen aan de Heiland
en dan geheel en al of men
is een prooi van de satan Men
stelt zijn gehele leven in Zijn
dienst, men „brengt met Hem
bijeen" of men stelt zijn leven
in dienst van het kwade, men
„verstrooit".
Denk toch niet dat u daar tus
sendoor kunt manoevreren. Wel
een beetje proberen een goed
mens te zijn, maar een „vrome",
nee. dat toch niet! Wel een beetje
„christelijk" zijn. omdat dat noe
altijd pen deued is maar niet
„pon christen" zijn.
Kies heden wie ge dienen
zult....!
Niii'orheidsondericijs
Als uitvloeisel van overleg tusser
regering van Irak en ons ministerie
onderwijs, kunsten en wetenschappen zal
Nederland behulpzaam ziin hii de reorga
nisatie van het niiverheidsonderwiis ir
Irak Een onderzoek naar de mogeliik-
heden hiertoe zal door een Iraakse ei
Nederlandse deskundige gezamenlijk
den ingesteld.
(Van
correspondent te Bonn) Duitse volk. dus ook r
sers in de zogenaamde
i Volksrepubliek"
mens de Duit-
Democratische
onder Pools
TJET SOCIALISTISCHE LID van de,. -
-IA Wpctriiiitc» Rnnricriacr Richard bestuur staande Oostelijke gebieden
i u het vooroorlogse Duitsland. Reitzner
Reitner, is ontstemd over de K.L.M. sprak de hoop uit, dat we hier alleen
„Wie met de K.L.M. vliegt", zo maar te maken hebben met een verre-
schreef hij aan het dagblad „Die I gaande achteloosheid van de interne
Welt", „krijgt een atlasje in de hand I dienst» van de Bondsdag. Hij wees er
gedrukt, waarin de routes vermeld tevens op, dat landkaarten en atlassen
staan welke door deze maafsrhannii niet alleen geografische en technische
siaan, welke door deze maalscnappij huipmiddeien zijn. doch ook politieke en
worden bevlogen. Volgens dit atlasje paedagogische uitdrukkingsvormen,
strekt Polen zich uit tot de Oder-
Ncisse-lijn. (Doch deze na de Duitse
capitulatie getrokken grens tussen
Duitsland en Polen wordt door de
Bondsregering betwist en is diensvol
gens nog een onderwerp var
toekomstige vredesonderhandelingen
corr.) Verder heet op
K.L.M.-atlasje Danzig ('Gdansk' en
Breslau 'Wroclaw'. Zoiets gebeurt
bij onze bondgenoten, niet alleen in
Nederland, maar ook in Engeland er
Frankrijk. Zij accepteren deze tijde
lijke grens als een fait accompli en
knipogen vriendelijk naar het Oos
ten", aldus Reitzner.
Zijn ontstemming gold overigens niet
alleen de K.L.M.maar vooral ook eer
grote kaart van Duitsland, die een aan
tal dagen heeft gehangen in de bene
den-corridor van het Bondsdaggebouw,
en wel naast de deur van de kamer,
waar de Westduitse Staats-spoorwegen
een kantoor hebben om Bondsdagleden
hun dienstreizen door Westduitsland te
vergemakkelijken. Deze kaart is inmid
dels verdwenen en door een andere ver
vangen. nadat Reitzner ertegen had ge
protesteerd. Ook op de geïncrimineer
de kaart eindigde Duitsland bij de Oder-
Neisse-lijn en hadden steden en dorpen
in het vroegere Oost-Duitsland. dat thans
onder Pools of Tsjechisch beheer staat.
Poolse of Tsjechische namen gekregen.
Volgens Reitzner zijn er veel te veel
van deze foutieve kaarten van het
oorlogse Duitsland in omloop, zowel
binnen- als -buitenland. Hij noemde het
in zijn brief aan „Die Welt" ongeloof
lijk, dat het ophangen van zulk een
kaart, juist in het Westduitse parle
mentsgebouw, mogelijk was. Immers, in
dit gebouw beweert men steeds te spre-
Iken en op te treden namens het gehele
Na de uitspraken in Leeuwarden III
(Van onze kerknieuws-
redacteur)
Het diakonaat
omvat heel wat
meer en heel wat
anders dan armenverzor
ging en het helpen van
mensen, die stoffelijke
□oden hebben. In deze
tijd gaat het niet om een
mudje anthraciet, een
jurkje, of een manteltje.
Dat zijn maar kleine fa
cetten van wat het diako
naat eigenlijk moet zijn.
Ik ben blij, dat de ge
nerale synode der Geref.
Kerken gekomen is tot
dit tiental uitspraken,
omdat hierin een zeer
reëel aanknopingspunt
ligt voor een ontwikke
ling van het diakonaat
zoals die volgens Her
vormde visie zal moeten
plaats hebben.
Dit antwoord gaf dr.
C. Blankestijn, directeur
van de Herv. Stichting
voor Kerkelijk Sociale
Arbeid te 's-Gravenhage
ons, toen wij hem vroegen
naar zijn visie op de uit
spraken van de Geref.
synode te Leeuwarden.
Dr. Blankestijn, die in no
vember van het vorige jaar
te Utrecht promoveerde op
een proefschrift „Verlating
van hulpbehoevenden." be
studeerde het belangwek
kende rapport van deputa-
ten Diakonie-Overheid met
bijzondere belangstelling.
De synodebesluiten over de
Hervormde visie op de
uitspraken van de
Geref. synode
diakonie geven volgens dr.
Blankestijn sinds 1939 een
merkwaardige ontwikke
lingsgang te zien. In 1939
sprak men in Sneek nóg
van de roeping der kerk
t.a.v. de armen, welk prin
cipe in 1947 in Zwolle en in
1949 te Den Haag nog On
aangetast bleef. De synode
m Rotterdam (1952) achtte
overheidssubsidie alleèn
aanvaardbaar voor „neven-
arbeid" der kerk ril.
„voor allerlei arbeid van
sociale en soortgelijke
aard" maar blijkbaar
niet voor „de wezenlijke ta
ken der kerk", n.l. „de
verzorging der armen,"
hoewel „in zeer bijzondere
omstandigheden" hierop een
uitzondering zou kunnen
worden gemaakt.
De Leeuwarder synode
is een stap verder gegaan.
Men spreekt nu niet meer
over armenzorg en er wordt
ruimte gelaten voor de mo
gelijkheid met de overheid
in contact te treden over
de voorzieningen, voor hen,
die hulp nodig hebben.
Zo ziet men een langza
me ontwikkeling van het di
akonaat, zoals wij die in de
Hervormde Kerk al langer
kennen.
DE GEREF. SYNODE
zag zich voor de nood
zaak geplaatst op deze ma
terie serieus in te gaan,
omdat verscheidene kerken
inmiddels al op eigen inita-
tief overgingen tot het aan
vaarden van overheidshulp.
Eén kerk. die zich stipt
hield aan de door de syno
de te Rotterdam gedane uit
spraak, kwam in ernstige
financiële moeilijkheden.
In het rapport komt men
ook tot de conclusie, dat er
een nauw verband tussen de
ambten bestaat. Dat kan
ook moeilijk anders, want
als men de diakonale zorg
ziet als zorg voor de hele
mens. voor de mens in zijn
totaliteit, ontkomt men daar
iliet aan. „De eenheid der
ambten verdient kerkrech
telijk de volle aandacht,"
zeggen deputaten dan ook
DE KERK IS wat anders
en meer dan alleen
maar het instituut waar
men heen gaat om een
preek te beluisteren of de
sacramenten te ontvangen.
De kerk moet deelnemen
aan de samenleving en dit
kan op voortreffelijke wijze
geschieden door de uitbouw
van het diakonaat.
Of de nieuwe kerkorde
van de Hervormde Kerk
zich hierover uitspreekt?
Heel duidelijk en overtui
gend wordt hierin aangege
ven hoe de kerk in de sa
menleving van nu kan func
tioneren door op waardige
wijze deel te nemen aan
het vele werk. dat wacht.
Zo wordt in Ordinantie 15
een niet-limitatieve opsom
ming gegeven, die klaar
aantoont hoe breed men het
diakonale werk kan opvat
ten. Daar staat te lezen:
Het diakonaat omvat met
name: zorg voor zieken,
chronische patiënten en in
validen; de zorg voor
zwakken en rustbehoe-
venden en bejaaarden;
bijstand bij moeilijkhe
den in het gezin; de zorg
voor het verweesde, ver
waarloosde óf misdeelde
kind; bet steunen en leiden
van hen, die met zedelijke
of lichamelijke ondergang
worden bedreigd; de be
scherming van vrouwen en
meisjes; de zorg voor maat
schappelijk onaangepaste en
verworden gezinnen en per
sonen, inzonderheid voor
hen, die tot drankzucht,
prostitutie of criminaliteit
zijn vervallen; de zorg voor
verdrukten, vervolgden en
verdrevenen, inzonderheid
voor hen, die leiden om der
gerechtigheid wil; hulpver
lening aan hen, die sociaal-
economisch in moeilijkheden
verkeren of dreigen te ge-
Een hele lijst dus. En wat
ook van groot belang is, aan
deze opsomming wordt toe
gevoegd, dat de kerk (dia
konaat) tot taak heeft over
heid en samenleving te wij
zen op haar roeping t.a.v.
de sociale vraagstukken de
gerechtigheid te betrachten.
U ziet dus duidelijk een
opdracht voor de overheid?
Ongetwijfeld, de overheid
heeft de taak de mens in
de gelegenheid te stellen
mens te zijn. Zij moet alles
in het werk stellen een goe
de samenleving te bevorde
ren. haar te beschermen en
sociale misstanden te be
strijden.
Een ding heb ik gemist in
de uitspraken van de Leeu
warder synode, n.l. de dia
konale opdracht voor de
gemeente als geheel en voor
de gemeenteleden afzonder
lijk.
Ieder gemeentelid staat
toch in het ambt der gelo-
Maar daarover in een vol
gend artikel.
waarmede men vooral niet de machtheb
bers in de satellietlanden in de kaart
moet spelen. „Zolang onze protesten te
gen een onrechtvaardige toestand wor
den gehoord", aldus Reitzner. „zal men
in Polen en Tsjechoslqwakije de afschei
ding van Duitse gebieden als een provï-
sorium beschouwen. Pas als wij zwijgen,
zal de Oder-Neisse-lijn door de wereld
als definitief worden aanvaard.
De massa-rneetings van ontheemde
Diutsers zijn noodzakelijk voor het on
rustige geweten der Poolse en Tsjechi
sche machthebbers en een aanmaning
voor de Westelijke wereld. Frankrijk
hield b.v veertig jaren lang de zetel
van de gedeputeerde van Elzas-Lotha-
ringen- in zijn parlement vrij."
Reitzner eiste daarom dat „het recht
der Duitsers op een vaderland" ster
ker in de buitenwereld moet worden ver
dedigd en niet langer het onderwerp
mag zijn van een intern-Duitse mono
loog. „Als men een vredelievende en
duurzame nieuwe ordening in Europa
wil scheppen," aldus Reitzner, „moeten
de achting voor de menselijke rechten
en het respect voor de vrijheid van het
individu worden versterkt."
Dr. H. E. v. Gelder 80 jaar
Morgen zal dr. H. E. van Gelder
zijn tachtigste verjaardag vieren. Dr
Van Gelder werd in Amsterdam ge
boren waar hij het gymnasium door
liep en aan de universiteit aldaar
studeerde. Van 19001906 was
adjunct-archivaris van Alkmaar.
1906 werd hij benoemd tot archivaris
te 's-Gravenhage en tevens tot direc
teur van het Gemeente-museum. Van
19181941 was hij directeur van de
dienst voor schone kunsten der ge
meente 's-Gravenhage.
Van zijn hand verschenen talrijke
publicaties.
Dr. Van Gelder is redacteur van
,Die Haghe" en „Oud-Holland".
Utrecht geeft voorbeeld
Naar betere predi
kantssalarissen
„Het Orgaan" van de Bond van
Nederlandse predikanten meldt, dat
de Hervormde gemeente te Utrecht
besloten heeft om met ingang van 1
januari 1956 het aanvangstraktement
van haar twintig predikanten te
stellen op 8000. Hierboven komen
dan de volledige huishuurvergoeding,
de uitkeringen uit de Centrale Kas
naar diensttijd en- kindertal, de Rijks-
kindergeiden en de restituties vooi
transport- en administratiekosten.
Hiermee is het salaris bereikt van
een leraar voor V.H.M.O.
„De Utrechtse kerkvoogdij", aldus
Het Orgaan, „geeft zodoende
voorbeeld aan haar collega's
het ganse land. De verwachting mag
dan ook worden uitgesproken, dat
een en ander niet zonder consequen-
ties zal blijven voor andere gemeen
ten, allereerst voor de grotestadsge
meenten. Het besluit zal niet zonder
aarzeling, kan niet zonder vertrou
wen en moet met een zekere moed
zijn genomen. Men heeft daarmede
echter een grote mate van energie
vrij gemaakt bij het predikanten
corps, dat ongetwijfeld door de be
langrijke traktementsverbetering
ruimer zal kunnen ademhalen. In
dividuele zorgen blijven er altijd,
doch collectief gezien gaan dc
Utrechtse predikanten er op vooruit.
Het kan niet anders, of de gemeente
zal dit bemerken. Voortdurende druk
wegens geldzorgen werkt fnuikend
op de arbeidslust. Slechts weinigen
kunnen onder knagende zorgen
energie onverdoofd behouden,
predikant te zijn ir, deze tijd vergt
reeds genoeg van lichaam en. geest
dan dat men daarbij ook nog telkens
moet worden afgeleid door de vraag
om geld. Daarom hebben de Utrecht
se kerkvoogden een goed werk ge
daan. dat goede vruchten zal voort
brengen.
De Kon. Ned. Militairen Bond Pro Rege,
de organisatie van de prot. chr. mili
taire tehuizen in ons land. zal woensdag
16 mei z(jn algemene vergadering hou
den in K. Bir-
ding van
(Utrecht).
De heer H. Aigra uit Huizum, Ud der
Eerste Kamer zal 's middags spreken.
60.
Dit spuitje, dat over mijn schouder heen ge
suisd was, was precies wat ik gezien had. Het
was zwaar genoeg om een grote snelheid te kun
nen bereiken, en toen ik door de struiken en bo
men heen naar het bordes gluurde, wist ik dat
het daar ongeveer moest neergevallen zijn.
Het ellendige van het geval was dat het buiten
gewoon veel leek op het vermiste spuitje van
onze afdeling. Het is waar dat alle injectie-spuit
jes erg vee] op elkaar lijken, maar ik kende een
zeker middel om het te identificeren, want Maida
had mijn voorbeeld gevolgd en al haar instru
menten met een ,,D" bekrast.
„Laat mij eens kijken." zei ik.
Zonder een woord te zeggen, stelde hij het mij
ter hand. Boven op de kleine platte knop stond
een ruwweg ingekraste ,,D", ondanks de roest
nog duidelijk te lezen.
„Ik zie dat u het herkent," zei O'Leary, zijn
duim uit zijn mond halende en het even pein
zend beschouwende, alsof hij geen ander doel op
de wereld had.
„Het is het eigendom van zuster Day, niet?"
Ik knikte.
„Iedereen in onze vleugel kon erbij komen.
Omdat het oorspronkelijk aan Maida heeft toe
behoord, betekent dit nog niet dat zij het naar
buiten gegooid beeft."
„Nee nee, natuurlijk niet," zei hij bespiege
lend.
„Nu, wij hebben het gevonden, zuster Keate.
Ofschoon ik wou dat ik er mij niet zo venijnig
aan geprikt had."
Hij bekeek de schram op zijn duim. „U denkt
toch niet dat in roest tetanus-kiemen kunnen hui
zen?"
clOu
ket
„De wond heeft al voldoende gebloed om zich
zelf .te zuiveren," zei ik met veel medegevoel. Ik
dacht bij mijzelf dat als hij met alle geweld ze
kere dingen wilde vinden, het zijn verdiende loon
was geweest dat hij zich geprikt had.
„Die verpleegsters toch!" zei hij, zag mij aan
en lachte. „Ik wou dat u uzelf kon zien, zuster
Keate."
Hij volgde mij tussen de struiken door naar
het pad.
„Dit is wel een zeer geschikte plaats om ver
trouwelijk met elkaar te spreken, zuster Keate,"
zei hij. „Hebt u nog iets nieuws ontdekt wat voor
mij van belang kan zijn?"
„Hoe wist u dat dit zo was?" vroeg ik, enigs
zins ongenadig.
Hij glimlachte. „Aan de uitdrukking in uw ogen
?n uw hele voorkomen hoe zal ik het zeggen?
alsof iets u op de lippen brandde."
„Nu, inderdaad zijn er een paar dingen die
iet vertellen waard zijn."
Zo kort mogelijk, vertelde ik hem van het gou
den lovertje en van het feit dat Corole voor het
laatst de japon met die lovertjes op de avond
van zeven juni aan had gehad.
Ik vertelde hem ook dat zij een voorstander
was van het toepassen van onderhuidse injecties.
En daarna vertelde ik hem, met enige tegenzin
en terwijl ik telkens enigszins zenuwachtig een
blik in mistige schaduwen wierp welke onder
de druipende bomen om ons heen dieper werden,
van de bezoeker in kamer 18 in de vorige nacht.
Hij deed verscheidene vragen en scheen vol be
langstelling.
„Het spreekt van zelf dat degeen die kamer
13 is binnengegaan, onverschillig wie het geweest
is, een bepaald doel daarmee heeft gehad. Dat
er in 18 iets was of is dat hij hebben wilde."
Hij fronste het voorhoofd. ,,Ik begrijp niet goed
wat mij bij het doorzoeken van die kamer ont
gaan kan zijn."
„Het lovertje was er," merkte ik op.
„Ja, dat was er. U zei dat het onder de hor
lag? Ja dat is mij ontgaan. Maar ik kan niet
begrijpen dat Corole Letheny daarvoor terugge
komen zou zijn."
„Zij kan het ook moeilijk gemist hebben er
zitten honderden van die lovertjes aan haar ja
pon."
„Hulda kon dus stellig zeggen dat zij die japon
sedert donderdagavond niet aan heeft gehad? Zij
had dat lovertje anders daar vannacht kunnen
verliezen, ziet u."
Ik schudde het hoofd.
„Neen. Huldah was heel zeker van haar zaak.
En zij moet het toen verloren hebben, want de
kant van het lovertje die bovenop lag, was al
helemaal verweerd van de regen."
„Dat is zo. Dus is de vraag: Wie is er van
nacht in kamer 18 geweest? En wat moest hij
daar hebben?" Zijn grijze ogen waren gelijk
twee heldere plassen.
(Wordt vervolgd;
JJET LEVEN, het politiekeleven
eveneens, is hard, ook wanneer
de hardheid wordt getemperd door
eerbied voor de dood.
Al waren er uitingen die ook een
andere mogelijkheid deden veronder
stellen, heeft, geheel overeenkomstig
'achtingen, de regering beslo
ten tot voorziening in de vacature van
de overleden minister van justitie.
begrijpelijk. Het is begrijpe
lijk, omdat het ten slotte nog een
reeks van maanden duurt vóórdat er
n nieuw kabinet zal optreden. Het
ook begrijpelijk, omdat anders meer
dan nodig stagnatie gaat optreden in
de afwerking van wetsvoorstellen, die
nog Op stapel staan. Het is niet minder
begrijpelijk, omdat ook het minister
schap van justitie een politieke post is-
De overleden minister van justitie
as socialist en men mag aannemen,
dat in het bijzonder de socialisten op
'ulling van deze vacature,
uiteraard weer door een socialist, heb
ben gestaan.
"\/"AN gezaghebbende r.k. zijde is nog
dezer dagen een voorzichtig, maar
tegelijk ook wat doorzichtig, angeltje
uitgeworpen, of deze vacature niet
beter voorlopig onvervuld gelaten
kon worden. „De wetgevende nalaten
schap van minister Donker", aldus
deze schrijver, „is zo groot en zozeer
verbonden aan de persoon van de
erflater, dat het onzeker moet wor
den geacht* of in de ontstane toestand
niet moet worden berust".
Even later liet dezelfde schrijver
omtrent de achtergrond van zijn be
schouwing niet in het onzekere: „Mi
nister-portefeuilles zijn geen privé-
eigendom van enige partij. Over de
keuze van het hoofd van het departe
ment van justitie zal beslist worden,
wanneer in juni de kabinetsformatie
aan de orde komt. Vanzelfsprekend is
de nu ontstane vacature daarbij een
niet te onderschatten element. De be
weeglijkheid met betrekking tot de
verdeling der portefeuilles is groter
geworden"-
ot zover deze r.k. schrijver. Het zou
niet verwonderen, zo de socialisten
juist ook met het oog op uitlatingen als
deze een spoedige voorziening in de
vacature-Donker wenselijk hebben
geacht.
0OK ons huidig kabinet is in zijn
samenstelling min of meer een
weerspiegeling van de politieke ver
houdingen in ons land. Er zijn zes
.k. ministers en er waren vijf socia
listische, thans zijn er dus vier. Dat
verschil, begint voor de soeialisten te
groot te worden; ook stellig om psy
chologische redenen; om de uitwerking
ervan naar buiten. Waarbij dan nog
komt, dat straks, bij het naderen van
de verkiezingen, wanneer ook de mi
nisters op het verkiezingspad gaan, de
onderscheidene politieke inzichten wel
eens kunnen leiden tot verscherping
van de verhoudingen, zelfs tot binnen
het kabinet. Dan kan voor de socia
listen een socialistische vacature al
leen maar een verloren post zijn.
Bij dit alles speelt uiteraard mede
door, dat de socialisten de laatste ja
ren aan invloed op het volk hebben
ingeboet. Onder de smalle basis was
hun positie uiteraard heel wat sterker
dan thans, nu tengevolge van de ver
breding der regeringsbasis hun invloed
verhoudingsgewijs is afgenomen. Uit
politieke overwegingen een reden te
minder om een ministersvacature lang
onvervuld te laten.
£)E moeilijkheid voor de vervulling
lag ditmaal uiteraard in de sector
van het persoonlijke. Wie zou bereid
zijn, voor een betrekkelijk korto pe
riode als minister op te treden zonder,
natuurlijk, de zekerheid, dat hij bij de
aanstaande kabinetsformatie opnieuw
aan bod zou komen.
Het lag daarom voor de hand, dat
een jurist van jaren zou worden aan
gezocht. Wij menen te weten, dat
dit is geschied onder meer met de
hoogleraar Kranenburg, die het ver
zoek afwees. Met de bejaarde hoog
leraar Van Oven blijkt men te zijn
geslaagd.
Er zullen straks rondom de kabinets
formatie nog allerlei problemen zijn
op te lossen. Dit is in ons land met
zijn verscheidenheid van partijen on
vermijdelijk. Reeds heeft het er de
schijn van, alsof hier en daar een
ministerspost wordt „geclaimd", alsof
hier en daar, min of meer nadrukke
lijk, een figuur naar voren wordt
geschoven.
In deze politieke activiteit lag de
vervulling van de vacature-Donker
de hand. Daarvoor waren de r.k-
pleidooien voor een onvervuld-laten
van deze post te weinig overtuigend.
Daarvoor was omgekeerd de vervul
ling van deze post voor de socialisten
teveel waard.
Mensen en feiten
De Ned. Chr. Bond van Werknemers in
de textiel, en kledingbedrijven „Uni
tes" zal 9 en 10 april te Utrecht zijn
algemene vergadering houden, waar
tevens het zestigjarig bestaan zal
worden gevierd en de voorzitter, de
heer J. Wind te Utrecht, afscheid zal
nemen, nu hij met pensioen gaat. De
algemene vergadering vangt aan met
een wijdingssamenkomst, waarin zal
voorgaan dr. A. F. N. Lekkerkerker.
Ned Herv. predikant te Utrecht. De
tweede dag zal het honfrih(.stuur ,n
en W. te Utrecht recipiëren.
