ZWIÏSAL
Nieuwe taak voor vakbeweging:
leiding bij inkomstenbesteding
schrale huid?
Rigoureuze beperking van de
r.k. vastentijd
Naar een rechtvaardige orde in de
ondernemingsraden
KANTTEKENING
Ras
VRIJDAG 10 FEBRUARI 1956,
Beroepingswerk
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen: te Amsterdam-Watergraafs-
meer (vac. H. A. van Herwaarden» W.
Glashouwer te Vlaardingen; te Polsbroek
en Vlist (toez.) E. F. Vergunst, kand. te
Leiden: te Bennekom (vac. B. N. B. Bout
hoorn) (toez.) J. Zwijnenburg te Nieuw-
Lekkerland (Kinderdijk); te Goedereede
en te Wilsum (O.) J. den Hoed, kand. te
Barneveld, wiens adres luidt: Gasthuis-
14.
GEREF. KERKEN
Studieconferentie van C.IV.F.
Meeste kopers volgen kritiekloos
het voorbeeld van anderen
(Van onze sociale redacteur)
jgLIJKENS een In 1853 Ingesteld onderzoek naar de inkomensbesteding bij
de Belgische bevolking, was toen 96.5% van het totale loon bestemd
voor de directe, dringende levensbehoeften, zodat slechts 3Vé% besteed kon
worden voor zaken, die niet direct nodig waren. Dat beeld is thans geheel Rotterdam"w- B- BÜle"
anders. Blijkens een in 1951 ingesteld budgetonderzoek, werd 65.6% besteed I Noordeloos.
aan directe kosten van levensonderhoud, zodat er nu 34.4% uitgegeven kan j GEREF. KERKEN ART. 31 K.O.
worden voor de voorziening in verscheidene andere behoeften. Er is dus| Beroepen: te Heemse (O.) W. v. d
veel meer ruimte. Lingen te Zwjjndrecht.
Dit zei dr. G. van der Wal. directeur-
generaal van de Bijenkorf toen hij gis
teren op een studieconferentie van het
CNV sprak over ..inkomstenbesteding".
Dank zij de vakbeweging is bij de
stijgende produktie de loonhoogte bijge
houden. Ware dat niet het geval geweest,
dan zou de stijgende produktie df werk
loosheid, óf verkorting van de arbeids
tijd. óf vervaardiging van andere pro-
de
ponent van de stijging van de^produkti-
viteit.
Dr. Van der Wal wees er nadrukkelijk
op. dat we op de duur ook niet aan ver
korting van de arbeidstijd kunnen ont
komen. Die is trouwens ook nodig voor
Boek
VAN DE DAG
„Het huwelijk", door Ernst Michel,
in het Nederlands vertaald door dr.
t. J. Langeveld-Bakker, met een
woord vooraf van prof. dr. J. H vd
Berg. uitgave G F. Callenbach NV
Nijkerk, 263 bladzijden
dat de
Duitse
terwijl
Het merkwaardige is.
schrijver een bekende
Rooms Katholieke fieuur
toch zijn boek op de index 0_
plaatst. De schrijver geeft geen boek.
dat om bijredenen gelezen zal worden,
hij bezint zich niet zozeer op het hu
welijksleven of een bepaalde kant daar
van dan wel op het wezen van het hu
welijk zelf. Op grond van zijn grotep"
het evenwicht tussen de materiële en
geestelijke wel vaar tsverzorging.
Dr. Van der Wal zette voorts uiteen,
dat de verandering van besteding tol
spanningen in het maatschappelijk Teven
aanleiding geeft.
Een
Niet iedereen durft die aan. Er zijn
sen. die in hun leven een bepaalde rich
ting kunnen kiezen. Anderen laten zich
echter als het ware leiden door een ra
darinstelling, waardoor ze hun gedrag
laten richten door de anderen om hen
heen. Radio. film. televisie dringen ons
al meer het gedrag van anderen op. dat
door velen wordt nagevolgd.
Aan de hand van zijn ervaringen als
directeur van een complex warenhuizen,
ging spreker het gedrag van vele kopers
na. We schijnen met name in de steden
allen dezelfde paden te volgen. Merk
waardig is. dat iedere dag in een waren
huis hetzelfde bezoekerspatroon te zien
geeft en dat dat ook over jaren gezien
net zo is, met pieken voor de uitverkoop,
de Sint-Nico-
CHR. GEREF. KERKEN
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Oostkapelle H. v«
te Dirksland, die bedankte voor
Beijerland.
jze doorbreekt men de
'Pr. zag hier een belang
de vakbeweging. Zij moet
Op welke
verhoudingen
rfjke taak voo.
leiding geven aan het overleg, het beraad,
over de aankopen Merkwaardig ls, dat.
blijkens Amerikaanse onderzoekingen,
dat overleg het minst voorkomt bij de
mensen met de minste ontwikkellnr. de
laagstbezoldigden en de ongeschoolden.
Ook neemt het af met de leeftijd. Het
sterkst is het b(j hen, die van winkelen
houden.
Winkelen is vrij moeilijk. Prijsaan
duiding is naar spr.'s mening éér. van de
- t.ju c,. jnyddelen. waardoor de ..drempelvrees".
ring komt hij tot een bepaalde slot-die velen bevangen houdt, wordt over-
som wat een werkelijk huwelijk van i Wdnn®n\
man en vrouw is terwijl de rest is vals- Tcctmischc voorlichting helpt niet
heid en schijn. Zodoende is het niet ver-1 leen- iVe1S van belang het voorzien
wonderlijk, dat hij in botsing komt met I van goederen van etiketten, waarop kwa-
verschillende r.-k. opvattingen. Het boek I en samenstelling is aangegeven.
bevat voor ieder, die van een weten-L_"an F.oot belang is
schappelijk, philosophisch gekleurd be
toog 1
vele originele («jachten an
vattingen. Hij benadert van buiten af
zeer dicht de Bijbelse opvatting van het
huwelijk, zoals die door Christus in de
Evangeliën en het boek Genesis gege
ven wordt, en voert een uit' r.-k. oog
punt zeer opmerkelijke bestrijding van
de gedachte, dat er in een bepaalde zij
de^ van het huwelijksleven zonde zou zijn
gg genéést! q
Besteedde zij tót dasver''de meeste aan
dacht aan de inkornenszijde, nu moet zij
die ook geven aan de uitgavenzijde. De
vakbeweging is op dit punt reeds in
overleg.
Mensen en feilen
Tot secretaris van de federatie van mid
denstandsorganisaties in de textiel-
detailhandcl „Mitex" is benoemd drs.
H. J. Ncefs als opvolger van drs. A-
W. Overwater.
Mgr. A. Baranlak, hulpbisschop van het
aartsbisdom Gnesen is uit de gevan
genis ontslagen. H(j mag zijn intrek
nemen in een klooster van de Sale-
sianen.
Mgr. Baranlak werd In 1953 vlak na de
kardinaal Wyszynsld in
En wie is mijn
naaste?
Natuurlijk kent u de gelijkenis
van de barmhartige Samaritaan.
Een prachtig verhaal voor kleu
ters in de kinderbijbel, een
heerlijke geschiedenis voor de
onderwijzer op school. Daarmee
kan hij zijn jongens en meisjes
boeien.
Een minder geslaagd onder
werp voor een preek: het is alle
maal al zo over-
bekend en boven
dien: het is dui
delijk wat be
doeld wordt. Er
kan gewoon geen
misverstand over
bestaan.
Goed... en weet
"nu wie üw
naaste is? Als
Jezus aan het slot zegt tot de wet
geleerde: „Ga heen, doe gij even
zo!" weet dan wat u doen moet?
Deze tijd is vol van sociale
maatregelen. Sociaal dat gaat
over de verhouding tot de naaste
Maar misschien is er in de ge
schiedenis geen tijd aan te wijzen,
waarin de mensen zo langs elkaar
heen leefden als thans. Het heeft
heus zin deze gelijkenis eens met
andere ogen te lezen. En eens
diep na te denken over de vraag:
„En wie is mijn naaste?" Het
kan de wereld en uzelf alleen
maar ten goede komen.
EEN
WOORD
VOOR
VAN-
DAAG
Carnaval nu tot het verleden?
Slechts enige vleesloze dagen voor Pasen
en dan nog dispensatie mogelijk
Woensdag a.s. is het Aswoensdag, de dag waarop voor de rooms-katho-
lieken de vasten beginnen- Nu hebben de bisschoppen een nieuwe vasten- en
onthoudingswet uitgegeven, die een belangrijke verzachting betekent van de
vroeger geldende richtlijnen.
Voortaan zullen alleen als vastendagen, tevens onthoudingsdagen, nog
maar gelden: Aswoensdag (veertig dagen voor Pasen), de zeven vrijdagen
tussen Aswoensdag en Pasen, de Quatertemper-vrijdagen buiten de vasten
(d.w.z. de eerste vrijdagen van een nieuw jaargetijde) en de Vigilies (d.w.z.
de voorafgaande dagen) van, Maria-ten-Hemelopneming en Kerstmis.
Praktisch komt het hierop neer, dat
de grote veertigdaagse vasten voor
Pasen geheel is afgeschaft en de kerke
lijke praktijk in het altijd nog wat
strengere Nederland gelijkgeschakeld is
met die -van andere Europese landen.
Het was in het verleden zo, dat dis
pensatie mogelijk was voor degenen,
die om bepaalde, in de vastenwet aan
gegeven gronden, zich niet konden hou
den aan de regels. Daar werd zo'n veel
vuldig en gemakkelijk gebruik van ge
maakt dat er onder de r.k. gelovigen
een toenemende neiging bestond het
met de verbodsbepalingen niet zo nauw
te nemen. Ongetwijfeld is dit de reden
geweest voor het Ned. Episcopaat een
nieuwe vastenwet, in veel gematigder
vorm, uit te vaardigen.
Bovendien wordt aan degenen, die
zware lichamelijke arbeid moeten ver
richten in de nieuwe wet nog dispensa
tie verleend, alleen met uitzondering
van- Aswoensdag en Goede Vrijdag.
Voor deze mensen, alsmede voor ge
zinsleden. personeel, imvonenden en
gasten van deze categorie, gelden de vas-
tenwetten dus vrijwel in het geheel niet,
evenals voor militairen, zeevarenden,
gevangenen, voor hen. die 'buiten hun
woonplaats maaltijden gebruiken, die
door een hotel of restaurant zijn ver-
MELODIE en WOORD
der Ether golven
ZATERDAG 11 FEBRUARI
VARA: 7.00 Nws:
Hllverjum I 402
Gym; 7.20 Gram; 8.00 N»
8.55 V d hulsvr; 9 00 Gym
15—9.38
diiüT VA~feSCha'
bedrijven: 11.35 Cello eiTp
12.30 Land- en tulnb
Orgel
spel; 12.30 Land- en tulnb meded: 12.33 Gra
13.00 Nws; 13.15 VARA-varla; 13.20 Gram
13 30 Reportage; 14.00 V d jeugd; 14 35 Mu
zikale caus; 14.50 Reportage; 15.50 Dansmuz;
16 15 Streekuitz; 16.40 Omr ork; 16.50 Gram.
17.15 Act: 17.45 Wereldkampioenschap hard
rijden op de schaats te Oslo; 18.00 Nws er
comm; »8.20 Lichte mur: 18.45 Regerings-
uilz Atlantiach allerlei: Een en ander ovei
de 15 landen, aangesloten bij het Atlantisch
Pact; 19 00 Artistieke staalkaart. VPRO:
PUZZEL No. 337.
Horizontaal: 1. Mengsel, 7. vr. dier,
8. hoogste punt. 10. voorzetsel, 11. boom.
13 lidwoord. 14. kleur. 15. god der liefde,
16 per expresse. 17. dwaas. 19. voorzetsel,
21. oppervlaktemaat, 22. dier. 25. meetk
kegelsnede.
Vertikaal: 1. Panne. 2. bevel 3.
heldendicht. 4. Chin, maat, 5. deel van
een fuik. 6. bestanddeel voor pudding. 9.
familielid, 11. rivier in Utrecht, 12. vrucht-
vliesje, 13. voorzetsel, 18. putemmer, 20
klap, 23. pers. voornaamwoord, 24. waar
nemend burgemeester.
OPLOSSING PUZZEL No. 336.
Horizontaal: 1. Baviaan. 6. rad.
7. ze. 8. aam. 10 konijn 11. op. 13. dak
ruiter. 17. si. 18. gazon, 20. kam. 21. al.
22 sop. 24. strijder.
Vertikaal: 1. Baard. 2. Ir.. 3. aak. 4.
Adonis. 5. ben, 7. zijde, 9. mok. 12. proost,
14. aval, 15. tik, 16. romer. 18. gal, 19.
23. pi).
Passepartout.
19.55 Deze week,
a» 22 Q0
24.00 Gra K1°DDen- noors
40 Dolend d<
caus; ïa.sa ueze v""' "üS
20.00 Nws: 20.05 Gevar proi
.15 Lichte muz: 22.30 Sam
>nder kloppen, hoorsp; 23.00 N<
VARA:
.40 Bin-
1 II 298 l.
Gram: 7.15 Gewijde i.._.
,:*"irg kal; 3.00 Nwi
.00 Nws; 7.10
Morgengebed
veerber; 8 15
Gram: 9.00 V d
10.15 Gram; 10.30 Ben Je zestig?; n.oo V d
zieken; 11.45 Kamerkoor. 12.00 Angelus;
12.03 Gram (12.30—12.33 Land- en tuinb me-
14.40 Amateursprogr; 15 00 Ki
teren en Kunstei
De schoonheid
V d jeugd. 17.00 Musette ork en soliste; 17.20
V d jeugd; 13.00 Lichte muz; 18.15 Jour
nalistiek weekoverz; 18.25 Gram; 18.30 Pari
ireldkampioen-
RHPH. Jaats te Oslo;
19.10 Omr ork en soliste; 20.00
;_20.20 Act; 20.35 De g
progr; ca. 21.'
NTS: 20.00 Joui
23.22—24 00 Gram.
ileprogramma
KRO: 20.15
reldvisie en Telemimiek; 21.00 Cat
Engeland. BBC Home Sendee. 330 m. 12.00
Volksmuz; 12.30 Dansmuz; 13.00 Gram: 13.25
Have a go; 13.55 Weerber; 14.00 Nws; 14.10
Gevar muz; 15.00 Ork conc; 15 40 Sport;
17.20 Gram; 17.30 Weekjourn; 18.00 V d
kind; 16.55 Weerber: 19.00 Nws; 19.15 Sport;
19.30 Gevar muz; 20.15 Pari overz: 20.30 In
terviews; 21 00 Gevar progr; 2200 Nws; 22.15
Hoorsp: 23 30 Gram; 23.45 Avondgebeden:
24 00—0.08 N'
V d kind;
16.00 Fan
16 45 Voetbalrep; 17 45
20.30 Lichte m
r muz; 23.00 Nw:
0.45 Progr-ove
11 45 Omr ork; 12.30 Wei
13.00 Nws: 13.15 Muz V
Radlojourn;
3.00 Nw
12.15 Gevai
progr;
13.15 Ver;
17.15 R.vtm
progr;
20.00 Ge vs
Gram: 13 00 Nv
Bel Canto: 17.00
Gram; 19 30 Nw..
Nws: 22.15 Lichte muz; 22.55
Gram; 23.55 Nws.
BBC Ultz voor Nederland 17.45—18.15 Nws
ig Vorm en kleur Sportjourn
Oude kwesties opnieuw in discussie?
OPEISBARE vergaderingen van
bedrijfscommissies
ONZE aandacht is onlangs
gevestigd op een twee
tal factoren die een belem
mering, en in verschil
lende gevallen zelfs een
bedreiging; vormen voor
een loyale en bevredigen-
de uitvoering van de wet Sle??.2f5.nX.'Jtvtlï5!£"'a™
op de Ondernemingsra-
De Wet op de Onderne- trales, dan weLdat dit recht
mihgsraden legt het hoofd ook aan andere vakveréni- houten werptuig,
iede- gingen toekomt, enzovoort.
of de bestuurder
re onderneming van eni- TTOEWEL d„.
ge omvang de verpBcfc- H „ke„ ft, verschillende
m die onder- opzichten wellicht
geleden in een van onze
grootste bedrijfstakken is
voorgekomen dat het een
directeur van een onderne
ming. wiens concept-regle
ment voor de onderne
mingsraad in de bedrijfs-
commissie in behandeling
was en die dat regiement
- gaarne op verschillende
punten wilde toelichten toen
dergelijke rege- er moeilijkheden dreigden,
aanmerking komen die lingen niet, dan vrezen wij niet werd toegestaan de
aangesloten bij een dat die weigering vroeg of vergaderingen van de klei
de drie grote vakcen- laat de werking zal hebben ne commissie en de be-
het oude bekende, rond- drijfscommissie bij te wo-
;en werptuig. nen of bij te laten wonen,
Er is nog een andere fac- ook niet wanneer dat ge-
tor, die ons- met enige zorg schiedde in gezelschap van
vervult. een van de leden van de
Krachtens de Wet öp de voorlopige ondernemlngs-
Ortdernemingsraden zijn raad.
mijdelijk is geweest betreu- door de Sociaal Economi- Wij achten dit een beden-
sche Read bedrijfscómrhis- kèlijke gang van zaken die
sies in het leven geroepen, zich helaas ook op ander
onderne- colleges die"
helft bestaan
ting op
neming een onderne
mingsraad in te stellen,
die, gekozen door en uit
de volwassen personeels- de leden
tmder °Z d. tSwUtl. het reglement woord,gere
Llr' .L vaststellen, er enigiltgen.
zelfstandige functie tan formeel volkomen toe be- helft
de ondernemer bij te dra- voegd zijn oni verschillende
gen tot een
goed
bovengenoemde De bedrijfscommissies heb- aangelegenheden
gelijk functioneren van kwesties opnieuw in de On- ben o.a. tot taak om be- drijfstak ook
het bedrijf De wetgever dernemingsraad in discus- drijfstaksgewijs (metaalin- nige
heeft dn ondernrmingsra- br"e"- .""Kï dnatrin. lndnrwt
dm gedacht als instituten ""et-lle en
""nenwerkmg tussen neei een element wordt ge- uitte oefenen, de reglemen-
bracht, dat in dat overleg |jff
gebied voordoet.
t vertegen-
de vakver- Even zo goed als de pu-
de andere blieke zaak ook in het pu-
vertegenwoordigers bliek behandeld dient te
werkgevers-verenigingen, worden, menen wij^déd^cte
dusda-
behandeld die-
Hfte worden, dat zeker al-
i/iuuut,oat u, toezicht len, die in die bedrijfstak
op de ondernemingsraden werkzaam zijn daar kennis
i kunnen nemen, ook dan
neer het de reglementen
de interne bedrijfs- niet thuis hoort. Men komt den goed te keuren, bepaal- van afzonderlijke onderne-
aangelegenheden overleg in de ondernemingsraad bij de geschillen in een onder- mingsraden betreft.
i arbeiders waar-
de ondernemingsra-
wordt gepleegd.
zijn door
Helaas
schillende omstandigheden Dat belang
waarop wij hier niet kunnen behandeling
elkaar in het belang
het bedrijf en van allen,
die daarin werkzaam zijn.
•ordt met de
WBIvlak
(vakbonds-) politieke over-
de zgn. bedrijfs- tuiging en maatschappijbe-
unies is er één van ge- schouwing niet gediend,
weest bij de uitvoering Moeilijker dan het consta-
de Wet moeilijkheden teren
deze problemen
nemingsraad te beslissen,
enz. W\j dringen dan ook aan
t tft ie niet aerins- -°P openbare vergaderin-
H alnül problemen £t
een bedrijfscommissie op missies, een zo gering mo
deze wijze te behandelen gplijke mate van aelega-
krijgt. tie door - de bedrijfscom-
De meeste bedrijfscom- missie van zijn bevoegd-
missiehebbendan jMk uit -héden aan een kleine com-
.jj com- missiCi en algemene ver-
•KB - de bedrijfscommissie en de handelingen van
wettelijke regeling secretarissen of rechtskun- drijfscommissies.
voornomen of opgelost kun- dige adviseurs van de ver- Dg oudste bedrijfscom'
nen worden. ï-rteg^woor- missie is nog sléchts en-
Wij willen dan ook alle digd zijn. Eerst nadat de kele jaren Jjud,
betrokkenen er toe aanspo- kleine commissie een be- nog niet zo oua, dat riet te
mee te werken aan re- paalde zaak voldoende heeft laat zou zijn om verzui-
stagneerden, doch die
gens met de organisatie van
het. overleg binnen de on
derneming tussen directie
en personeel geen direct
verband hielden.
Verschil van mening ont-
zo°^a ii^welke^m^e0* ook gelingen. die op goed-demo- voorbereid wordt deze in de men (e herstellen, Wèl zal
door de niet bij de vakver- cratische ^ijze jieders^rech- bedrijfscommissie in pleno herstei spoedig moeten
aangesloten
werknemers kandidaten den en kleinere groeper,
de ondernemingsraad kennen en waarborgen; wij
plaats vinden, voordat i
kunnen worden gesteld
of de leden-van de vakver
enigingen naar evenredig
heid in de ondernemings
raad vertegenwoordigd die
nen te zijn of de vakver
enigingen gezamenlijk dan
minderhe- behandeld.
"retdfatttatedik^»ils 'de beirvfscommissies ge-
vragen dat niet alleen in uitvoerige overleg in de be- zegd wordt, wat de Lon-
de onderne- drijfscommissie
dc klei- dense Daily Mail onlangs
commissie geheel ach- schreef over de bestuur-
ter gesloten deuren plaats ^ers van e Engelse boe-
vindt. zonder dat de injvi- renhond> die bij iedere be_
gén dat ook ter wil- J
weten of daaromtrent wor- leden te raadplegen en m
den ingelicht. te lichten: They keep
Onze aandacht is er op silent even when the truth
gevestigd, dat het enige tijd would, do them good".
het belang
mingen en de werknemers
voor welke het overleg
de ondernemingsraad
grote betekenis kan zijn; duele werkgevers
strekt en voor hen, die gebruik maken
van dezelfde maaltijden als het niet-
kathcliek hoofd van het gezin, waarin
men verblijft.
Een vraag, die zich thans bij ons op
dringt is, of deze verzachting van de
vasten wellicht genomen is om ook
paal en perk te stellen aan de uitwas
sen op de carnavalsfeesten in het zui
den. Voor deze feesten, die dikwijls
aanleiding geven tot ergerlijke tone
len, zou de nieuwe vastenwet het ein
de kunnen betekenen. Er is door deze
rigoureuze afzwakking van de vasten
tijd geen enkele reden meer voor.
De carnavalsfeesten stuiten vooral
is, als protestanten, tegen de borst,
omdat zij in zo'n flagrante tegenstel
ling staan tot de lijdensweken, die
toch vragen om ernstige bezinning op
kruisdood van de Heiland. Om nog
maar te zwijgen van het voqr refor
matorische christenen onaanvaardbare
wetticisme bij dit alles, dat tot farize
ïsme leidt.
Waarmee we echter niet willen
zeggen, dat een door de christen gelo
vige zelf aanvaarde beperking van
eten en drinken in de weken voor Pa
sen veroordeeld zou zijn.
Het Evangelie van Mattheüs spreekt
echter duidelijke taal 'in hoofdstuk
15 11, waarin wordt opgemerkt, dat
„niet wat de mond ingaat de mens
verontreinigt, maar wat er uitkomt".
Begrafenis van
dr. O. Noordmans
By de begrafenis van het stoffeiyk
overschot van dr. O. Noordmans in het
Gelderse Laren bleek gistermiddag hoe
zeer dr. O. Noordmans geliefd was om
zUn grote begaafdheid en sympathieke
persooniykheid.
De toespraken werden (vanwege de
koude) niet aan het graf maar in de
kerk gehouden. Namens de generale
synode der Ned. Herv. kerk voerde de
praeses, ds. G. de Ru te Rotterdam
het woord. Hij memoreerde het werk
van dr. Noordmans bij de totstandko
ming van de nieuwe kerkorde en diens
grote invloed op het theologisch den
ken in Nederland. De verdieping van
het Inzicht in de Heilige Schrift dan
ken vele predikanten aan dr. Noord-
mans, aldus ds. De Ru.
Ook twee hoogleraren voerden nog
het woord: prof. dr. Th. 'L. Haitjema
van Groningen, waar ör. Noordmans
zijn eredoctoraat ontving en prof. dr.
Miskotte, dl« dr. Noordmans schetste
als een visionair en geniaal theologisch
denker en een werkelijke leraar, die
by zijn leerlingen ook liefde wekte.
Ds. K. R. ter Stege, de tegenwoor
dige Ned. Herv. predikant van Laren,
waar dr. Noormans 20 jaar heeft ge
staan, gewaagde van de scholing, wel
ke dr. Noordmans de gemeente heeft
gegeven.
Ds. Zeydner, predikant te Rotter
dam, die een vriend was van dr. Noord
mans en met hem samenwerkte by de
voorbereiding van de reorganisatie der
Ned. Herv. kerk, leidde daarna
rouwdienst. Hij sprak naar aanleiding
van Jeremla 9 vers 23 en 24: „Zo zegt
de Heer: de wijze roeme niet op zijn
wijsheidIn het leven van
Noordmans klonk de roem, dat God de
Heer is. Daarom zullen we dr. Noord
mans niet roemen, maar Hem die ons
ds. Noordmans schonk, aldus ds
Zeydner.
Aanwezig was ook prof. dr. J. H
Semmelink uit Groningen, die tijdens
de Larense periode van dr. Noordmans
in het nabijgelegen Almen heeft ge
staan.
Benoemd tot hoofd van de Chr,
school te Rijswijk (Z.H.) R. Gaaster-
land te Nijmegen en tot hoofd van de
Herv. school te Herkingen J. G. Bijl
te Kapelle (bij Goes); tot onderwij
zeres) aan de Ds. A. van Geestschool
te 's-Gravenzande J. Kauwer te Wis-
senkerke; aan de Emmaschool te Voor
burg mej. A. Smid te Capelle a.d.
IJssel; aan de School m.d. Bijbel" te
Diemen J. Heeringa te Waalwijk en
mej. A. Schoen te Amsterdam; aan de
Herv. school te Noordwijkerhout J-
Hartemink te Dalfsen (O); aan de
Julianaschool te Huissen (Overbetuwe)
p. G. Vaags te Aalten; aan de Creutz-
bergschool te Arnhem W. Gerritsen -te
Oosterbeek; aan de Chr. school Haven-
56.
kamer beneden heb-
(Op 224
50
„Hij wilde bepaald
ben."
,,Nu goed dan," gaf hij toe na een ogenblik,
waarin zijn peinzende, tamelijk vriendelijke
ogen de kaart hadden bestudeerd. Hij sprak ver
moeid. „Breng u hem dan maar in achttien on
der. Wij zullen die kamer toch vroeg of laat weer
moeten gebruiken. O, zuster Keate. Wilt u
vooral de verpleegsters waarschuwen dat zij
niets moeten vertellen van wat er in achtien
gebeurd is. De patiënt zal hier op zijn minst
twee of drie weken blijven, misschien wel lan-
êer"
„Ja dokter," zei ik zo gedwee, alsof ik uit mij
zelf niet zou geweten hebben wat mij te doen
stond. En ik moet zeggen, dat het denkbeeld dat
er een patiënt op kamer 18 zou komen, mij niet
aanstond, daar ik heel goed wist dat als het een
operatie-patiënt was zonder eigen verpleegster,
veel van de zorg voor hem op mij zou neerkomen,
wat betekende dat ik dikwijls naar kamer 18
zou moeten gaan.
„Heel goed," zei hij en wendde zich naar de
deur toe.
„O, dokter Balman." Zuster Jones riep hem
haastig terug. „Had u niet gewild dat ik een
afschrift van die ziektegeschiedenis maakte?"
Dr. Balman keerde zich om en keek naar het
getypte papier dat hij nog in de hand hield.
„Ik was het zowaar vergeten," zei hij ver
strooid. „Heel graag, zuster Jones." Hij gaf haar
22 30 i het papier. „De patiënt zal tegen zessen hier
23xo zijn, denk ik," voegde hij erbij, terwijl hij ver-
dween.
Hij was nauwelijks de kamer uit, of dr. Hajek
kwam binnen.
<00.'
het
„Is er om mij getelefoneerd? dank u," zei
hij, toen zuster Jones hem de bloknoot ter hand
stelde, waarop een nummer gekrabbeld was.
„Centrum 2332, astubheft" zei hij aan het toe
stel. En tegen zuster Jones voegde hij erbij:
„Zijn er nog nieuwe patiënlen vanmiddag bij ge
komen'"
„Ja, dokter. Er komt zekere mijnheer Gastin
bij ons. Ik zal hem in kamer achttien onder
brengen."
„In achttien! Wat? O, ja, centrum 2332,
hij keerde zich weer van de telefoon af. „Zei
u dat u hem in achttien onderbrengt? Achttien
in de zuidelijke vleugel?" vroeg hij schielijk.
„Zeker," zei zuster Jones. „Het was de enige
kamer beneden die nög vrij is."
„Maar" begon dr. Hajek opnieuw viel
de telefoon hem echter in de rede. „Ja, cen
trum 2332 O, ziezo. Ja, u spreekt met dokter
Hajek. Wat is dat?Hebt u zijn temperatuur
opgenomen? O ja, ik begrijp het. Probeer
eens een warme kruik en een beetje warme
melk.Ja.ja." Hij hing de hoorn weer aan
de haak. „Wat die nieuwe patiënt betreft, zuster
Jones, het lijkt mij werkelijk niet verstandig om
hem in kamer achttien onder te brengen. Als hij
aanleg heeft voor zenuwachtigheid
Ik had er genoeg van om over de kwestie te
redekavelen.
„Hij zal geen zier weten van hetgeen daar ge
beurd is," viel ik hem onhebbelijk en tegen de
professionele etikette in de rede. „Wij moeten
die kamer toch eens weer gebruiken. Waarom
nu niet?"
„Ja," gaf dr. Hajek toe, terwijl hij mij ver
strooid aankeek. „Ja, dat zal wel moeten. Ja.
Zei u niet dat hij vanmiddag zou komen?"
„Tegen zessen," zei zuster Jones en met
knik keerde hij naar de andere spreekkamer
terug.
Ik dacht eraan, dat ik moest zorgen, dat ka
mer achttien in orde was en begaf mij haastig
naar de zuidelijke vleugel. De kamer was niet
schoon gemaakt, maar alleen wat opgeredderd.
Ik zond er dus twee verpleegsters heen om haar
een grote beurt te geven en ging er daarna zelf
op af, om het toezicht erop te houden.
Het was niet prettig om die deur open te doen,
maar ik had haar in minder aangename om
standigheden geopend.
De kamer was heel somber en kil, er lagen
trieste schaduwen op de wanden en de ruiten
waren zo bepareld met vocht dat het grijze licht
van buiten maar zwakjes naar binnen kwam. Ik
liet mij vermurwen om het electrisch licht op
te draaien, dat de hele kamer in scherp reliëf
bracht en de twee zusters togen aan het werk.
(Wordt vervolgd)
TJEBBEN wij het wèl en wij
hopen, dat wij het wèl hebben
dan is men overal, ook in Amerib
zelf, geschokt over het feit, dai
ergens in het Zuiden van de Ver
enigde Staten een negermeisje h«(
bezoeken van een universiteit on- I
mogelijk is gemaakt.
Men kan slechts een gedeeltelijk!
genoegdoening ervaren in de medej
deling, dat aan een andere universi-j
teit ergens in hetzelfde Zuiden vat r
de Verenigde Staten een ande; j
negermeisje blijkbaar wèl onge< j
stoord kan studeren. Dit laatste i)
intussen »een aanwijzing, dat ooi
hier niet mag worden gegenerall-1
seerd. De rassenhaat is niet alge»
meen en dat kan men zich bij dj
veroordeling blijven herinneren.
D'T
eerste opmerking zijif-
Tl
Een tweede voegt er zich al|J
vanzelf aan toe. Wat daar in ee^
der Zuidelijke staten van Amerika
gebeurd, dat verhinderen van daLe
negermeisje om een universiteit l^n
bezoeken, is voor ons onbegrijpelijk
Zo iets zou hier nooit kunnen gebenLr
ren, menen wij, en daarin hebben
misschien wel gelijk.
Toch hebben we geen reden, ons k
dezen bijzonder te verhdovaardigeik
Wij leven in een ander deel van df^,,
wereld en wij leven in een land, da^i
vanouds een kruispunt is geweest va^n(j
volken en van wegen. Maar uiteinde
lijk zijn wij mensen van gelijl
beweging als de mensen elders e
misschien doen wij verstandig te b( rd,
denken, dat ook bij ons zelfs iemant z
als Da Costa nogal zorgelijk gesten ig€
was, toen de slavernij werd afg^e
schaft. ndt
T^AAROVER kunnen wij ons vai^
daag nog wel eens wat genereifoef
zoals wij mogen hopen en verwacl^3®
ten, dat de kinderen van die mense^,
daar in die Zuidelijke staat
Amerika zich eens zullen genen
omdat hun vaders eens iemand
bezoeken van de universiteit hebbi
belet, alleen om het feit, dat zij etfi
neg.erin was.
Zulke dingen behoorden zich
toch niet meer voor te doen. Dat i
zich voordoen is beschamend. Dat i
'allerwegen verzet oproepen vanzelf
sprekend ook elders in Amerika
verheugend, al behoort het ook
de hand te liggen. Het stuit tegi
onze christelijke levensovertuiginj
Het is niet gemotiveerd. En. het
kert tegenstellingen aan, waar
niet behoren en behoeven te zijn.
'POEN de Amerikaanse ncgerschrijvi p;
Richard Wright vorig jaar de Baijn
doengse conferentie van de Oosters
volken bezocht, trof het hem, hoe mei ra
ook daar als het ware geleid en g£^|
dreven werd door een krachtig raiaen
bewustzijn, dat hier wel zeer negatièen
was gericht. j~~
Men voelde zich daar in Bandoenj
door zijn ras min of meer gehandlcap
de moderne psycholoog vol
komen begrijpelijk sloeg nu ov4)e
naar het andere uiterste: men ging
op zijn fas laten voorstaan, ging 1
eigen ras zien als een bijzondere y
dienste.
Soortgelijke verschijnselen kan r
in alle tijden en op alle plaatsen n
maken, waar maar mensen, om w(
reden ook, worden achteruitgezet. 1
ontwikkeling van de sociale bewegin
ook in ons land, is er een voorbeeji
van en dus bepaald niet het enige.
Gelukkig is onze eeuw er een, v
len, menen wij, vooral oog heeft
kregen, niet voor wat de
scheidt, maar meer voor wat hen
eent, en derhalve voor de mens j
als mens.
^LLEEN zo kan het rassenvraagstd
voor zover het werkelijk een vrar
stuk is, tot zijn ware, beperkte
porties worden teruggebracht. En f
ook opent men de mogelijkheden i
de benadering van de mens met j
boodschap van het Evangelie.
Het Evangelie spreekt ons aan in o|
mens-zijn, leert ons, dat
mens-zijn al ellende en verdriet
noeg is, maar dat cr voor ons, juist I
mens, verlossing en ware levensruinf
is-
Wat er nu weer in die Zuidelijk
staat van Amerikais gebeurd,
gelden als een bewijs, dat er hier f
daar nog wel iets overwonnen
worden,, voordat men allerwegen z
is. Overwonnen aan verkeerde inziif
ten en aan misverstanden. Daarom
ons elke publikatie welkom, die I
op verantwoorde wijze voorlichtij
geeft.
Voor ons is dit een gaarne aan(L
grepen gelegenheid, de aandacht
vestigen op een boekje van de Dev(*i
ter arts dr. j. W. Bruins,
kruising bij de mens" (uitgave Dri|
kerij D. Derksen te Arnhem), dat o
deze nog altijd belangrijke zaak
standige en goede taal spreekt.
Advertentie
CHOCOLADE...
