m
Dirk de Jong is de liefde voor
't boek aangeboren
Stakers vergaderden in
Patronaatsgebouw
het
Stelt boek samen over illegaal
in oorlog verschenen poëzie
U bent in de
wolken met
een Dakota
AMSTLEVEN levensverzekering
De heer Koning O.V.Bhield
vast aan ontvolkingsparool
Kleuterafdeling in Herv.
school Boshuizerkade
Venkcdk
NIEUW LEIDSCHF COURANT
4
DINSDAG 7 FEBRUARI 1956
Eervolle opdracht voor Leiderraat
ONZE STADGENOOT DIRK DE JONG heeft dezer dagen van de minis
ter van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen de opdracht gekregen
samen met drs. G. Kamphuis uit Den Haag een boek samen te stellen van
alle illegaal gepubliceerde gedichten. Dirk de Jong verzorgt het literair-
historisehe gedeelte en drs. Kamphuls neemt de literair-kritische kant voor
zijn rekening. Niemand zou deze opdracht beter kunnen vervullen dan
de heer De Jong, want tussen de 4000 boeken, die hij (nog) rijk is, staan
800 illegaal gepubliceerde werken en in mei komt een bibliografie van alle
in de oorlog verschenen werken van de pers. De liefde tot het boek is
hem aangeboren.
Van professie is de heer De Jong biblio-
graaf-boekbeschrijver een uniek beroep
in Nederland in zijn vrije tijd draagt
hij de naam bibliofiel-boekenverzamelaar.
Dit zat er al he*?l jong in. Als kleinkind
viel hij al op door zijn eigenaardige ge
drag. want hij wilde geen ingenaaide
boekjes lezen en al het zakgeld ging weer
terug naar vader, zodat deze in-plaats van
ingenaaide, gebonden boekjes kon kopen.
Gekaft werden de boeken niet, omdat de
kleine Dirk de boeken dan niet meer
Op de zolder van de boekhandelaar De
Kier. toen nog boven een klein winkeltje
en naburige huizen lopend, ging de we
reld van het boek open voor een dertien-
Jarige boekenenthou6iast. Al de vrije tijd
bracht hij door op een zolder die kraakte
van de boeken. Hier kocht hij zijn eerste
boeken. Intussen haalde de jonge De Jong
het HBS-diploma en toen wachtte het
staatsexamens want de letterkundige stu
die stond op het programma
Maar wie letterkunde wil gaan stu
deren, moet een handboek hebben. De
financiële positie was echter niet zo,
dat een zeven dikke delen tellend
handboek kon worden aangeschaft.
Dirk de Jong heeft het toen gepres
teerd deze zeven delen met een dood
gewone pen over te schrijvenl
werk op zich zou nemen en dat Dirk de
Jong het dan maar moest doen. Hij begon
met het zware werk en bracht het tot
goed einde.
Het register werd gedrukt bij de firma
Brill en op die manier is hij toen daai
gekomen.
Index
Toen De Jong er drie Jaren had ge
werkt, kwam hij in 1934 bij de firma
hoff in Den Haag te recht. Daar werd hij
belast met de in- en verkoop van boeken.
Illegaal
Dat de verzameling illegale litera
bewaard is gebleven heeft de heer
Jong te danken aan een paar SS-ers. Toen
zijn hui6 in 1945 een voltreffer kreeg,
het eerst a! getroffen op 1 maart. De col
lectie was toen onder de kalk vandaan
gehaald en op zijn bureau gelegd. Na de
tweede bomaanval vond hij de boeken
terug op zijn bureau, dat op een berg van
ongeveer 13 meter puin stond. Het bureau
werd bewaakt door twee Hitlerknechten.
Na de oorlog was de belangstelling
groot voor deze literatuur en in juni 1945
werd er al een tentoonstelling gehoudi
onder de titel „Het vrije boek in onvrije
tijd", waar al deze werken verschenen. 16
na die tijd de aandacht iets verslapt, de
laatste tijd verbetert dit weer, mede onder
invloed van enkele professoren. En deze
opdracht van de minister is daar van mdi
schien een teken van.
De heer De Jong moet behalve alle
bundels ook alle illegale tijdschriften
nazoeken of hjj gedichten kan vinden.
Van elk gedicht moet hjj dan te weten
zien te komen of er nog een speciale
gebeurtenis achter zit. Wie thuis nog
een blad uit de oorlog heeft waarin
zo'n gedicht staat, wordt vriendelijk
verzocht dit te sturen naar de heer De
Jong Franchlmontlaan 23. Leiden.
Enveloppen
Ook op andere manieren verdiende hij
gteld. Enveloppen schrijven leverde 1 cent
per twee enveloppen op. Als hij om 12 uur
uitgeschreven was, werden de enveloppen,
bestemd voor de 6tad, nog eigenhandig
weggebracht. Dit duurde dan wel tot 3 uur
ln de nacht, maar de verdienste van 2 cent
per enveloppe was niet te versmaden.
Toen dus de studie op de HBS aan de
Witte Singel beëindigd was en ook het
staatsexamen behaald, zou de litteraire
studie volgen, maar dit kon helaas niet
doorgaan. Baantjes, die niets met boeken
te maken hadden, sloeg hij hoewel het
crisistijd was. af. Na enkele maanden
dwalen kwam hij terecht bij Brill in het
antiquariaat Ook hieraan is weer
hele geschiedenis verbonden
Schrik
Dp in Leiden gevestigde Maatschappij
der Letterkunde geef* een maandblad uit.
Op de jaargangen 1 tot 20 was een register
samengesteld door een uiterst deskundig
man. Toen Dirk de Jong ongeveer 16 ji
was. had hij in de gaten, dat men onge
veer bezig was aan de 48ste jaargang
dat dus over twee jaar weer zo'n register
moest uitkomen.' In zijn onschuld schreef
de Jongen, die net een lange broek
had. naar de maatschappij of hij dit regis
ter mocht samenstellen. Op een dag moest
hij voor de maatschappij verschijnen. De
schrik aan beide kanten was zeer groot,
want de eerbiedwaardige heren hadden
geen Jochie verwacht en het Jochie
b'pekte bij 'het aanschouwen van zoveel
deftigheid. Dirk stotterde wat en hij zei,
dat hij zijn verzoek toch maar introk. Eén
van de heren, dr. A. Beets, een zoon
Nicolaas, stelde hem gerust en hij
klaarde, tot zijn grote verwondering der
andere heren, dat hij de supervisie op het
AGENDA VAN LEIDEN
Dinsdag
Lakenhal, 8 uur: Vereniging Oud-Lei
den, drs. J. N. van Wessem over: De
Leidse Rembrandt. met lichtbeelden
(half 8: ledenvergadering).
Leidse Volkshuis. 8 uur: filmscholings-
jrsus Leidse Jeugd Actie en Vereniging
oor Pedagogiek, causerie: H. Wielek.
film: Fury van Fritz Lang.
Stadsgehoorzaal. 8 uur: concert. Ge-
cengd Toonkunstkoor o.l.v. Iskar Aribo.
Rijksmuseum van oudheden. 8 uur: dr.
de Meulenaere (Brussel) over Aziati
sche cultussen in Egypte.
"oorschoten. Chr. Belangen, 8
v culturele avond Hervormde Jeugd
raad. Guido van Deth voert met zijn pop
pentheater uit: ..Vader, ik ga reizen".
Woensdag
Stadsgehoorzaal. 2 uur: Dies 1956, rec
torale oratie prof. dr. A. E. van Arkel.
Wijkgebouw Levendaal, half elf: ope
ning bazar C. H. Unie (geopend tot 11 u.).
Schouwburg, 8 uur: K. en O., Georgette
Hagedoom met aan de vleugel Pierre
Verdonck.
Jacobaseal Burcht. 7.45 uur: Fryske
Joun, foardraohtkriich tusken dielnim-
ers ut Leiden. Gouda. De Haech, Delft
Rotterdam.
Antonius-clubhuis, 7.45 uur: contact
avond wijk II B.B.
Rehoboth, 7.30 uur: jaarvergadering
C.B.P.B. ds. G. van Veldhuizen van Rot
terdam over: „Samen uit samen thuis'
Oegstgeest, Patronaatsgebouw. 8u.
De Lekenspelers
Voorschot en. Grote Vink, 8 uur
toneelvereniging Leidseweg-Noord
Donderdag
Antonius-clubhuis. 8 uur: Expogé,
reünie tienjarig bestaan.
Stadsgehoorzaal, 8 uur:
kest 0.1.
-tha Perr
Lakenhal, 7.45 uur: Leids Academisch
Kunstcentrum, concert Leids Studenten
Kamerorkest.
Gulden Vlies, half 3: jaarvergadering
afdeling Leiden Ned. vereniging van
huisvrouwen.
Rehoboth. 8 uur: VERON. Om. Grim
bergen over bandontvangers
Tentoonstellingen
Prentenkabinet (Kloksteeg 25), 2-5 uur.
Kerst-tentoonstelling, litho's ln kleuren
door J. Bezemer en J- van Vlijmen (tot
19 februari).
Lakenhal. 10—5 uur: werken van Jan
Kalsbeek (tot 1 maart).
Rijksmuseum voor volkenkunde 10—5
uur. Chinese houtsneden (tot 4 maart).
Academisch Historisch Museum (Rapen
burg 73). 10-5 uur: Het Huis Oranje-Nas-
sau en de Leidse Universiteit (tot 3 Maart)
Nachtdienst apotheken
Apotheek Nieuwe Rijn, Nieuwe Rijn 18,
tel. 20523, en de Doeza-apotheek. Do<
straat 31. tel. 21313.
Kent U ons "Nieuwe Schepen" boek al? Te bestellen a 12.75 via onze giro3390. Doel: reddingvlet voor K.N.Z.H.R.M,j
Trawlvisserijconllict in 1]muiden
MET DE KENNELIJKE BEDOELING, bepaalde neigingen tegen te gaan
onder een aantal IJmuidense trawleropvarenden om het stakingsparool
van het comité van vertrouwensmannen in de wind te slaan en op eigen
gelegenheid met de reders tot een vergelijk te komen en ook met de opzet
de E.V.C. van repliek te dienen, werd gistermiddag in het Patronaatsge
bouw te IJmuiden een openbare vergadering voor de stakers uitgeschreven,
waar tussen de 250 en 300 opvarenden aanwezig waren, om te luisteren
naar de woorden van de bestuurder van het Onafhankelijk Verbond van
Bedrijfsorganisaties, de heer J. Koning en enkele van zijn medebestuurders.
Voorts is ook het woord gevoerd door polsten over hun varensbereidheid. Een zij -
de E.V.C.-bestuurder de heer A. Kiburg. ner conclusies luidde: „Er zal tot het
In de avonduren werd een openbare ver- laatste gevochten worden met het scher-
gadering door de IJmuidense C P N. be- pe wapen der ontvolking, als
'egd. waar de heer B. Blokzijl het woord
heeft gevoerd.
In het Patronaatsgebouw kwam onder
meer de „open brief" aan de orde, die
het stakingscomité zaterdag aan de reders
aanbood en waarop voor aanstaande za
terdag een antwoord binnen moet zijn.
willen er geen scherpere maatregelen aan
stakerszijde overwogen worden. De heer
Koning deelde in zijn toespraak mede.
dat hij zich met de directeur der visse
rijen. ir. G. J. Lienesch. ln verbinding
had gesteld, die ztide niet te kunnen be
middelen, omdat hij zich als regerings
ambtenaar niet met dit conflict mocht
bemoeien en hij had de heer Koning dan
ook verwezen naar het College va
bemiddelaars. Voorts bleef de h
ning het standpunt verdedigen, dat het
trawlbedrijf ontvolkt moet worden. Hij
nam scherp stelling tegen enige opvaren
den, die buiten het staki'.gscomité om
contact kregen met twee reders, die her
Leids Kantongerecht
,Gewoontedrinker" zou geen
last van alcohol hebben
85c
Dirk de Jong bij een klein gedeelte van zijn boekenschat.
Foto N. van der Horst
Volgens ooggetuigen moet hij een „Jood
onder de Joden" zijn geweest, en zijn
frisse Brabantse gee6t zal daaraan niet
helemaal vreemd zijn geweest. In 1936
hij de verzorging van „Nij-hoffs in
dex op periodieken van algemene inhoud"
op zioh. Alle literaire bladen en .alle tijd
schriften van algemeen karakter moest hij
toen en nu nog lezen, want alle artikelen
moeten worden gelezen om zowel van de
auteurs al6 van de onderwerpen eeq alfa
betische lijst aan te kunnen leggen.
In 1947 kwam onze stadgenoot uit Den
Haag irèer in Leiden, om bij de firma
Sijthoff 'in dienst te treden. Daar krezg
hij de verzorging van „Brinkman6 catalo
gus", een catalogus, die al sind6 1600 ver
schijnt. een bijbel voor alle bibliotheken.
Alle boeken en brochures, die in Neder
land verschijnen, komen bij hem binnen
en worden gerubriceerd naar onderwerp
en auteur. Deze catalogus komt elke
maand uit en wordt aangevuld tot Juni.
Dan worden de boeken, die in de volgen
de maanden uitkomen, ook weer opge
nomen. De twee halfjaarlijkse catalogi,
die men op die maniefr krijgt, worden
samengebonden tot een Jaarcatalogus,
Waaruit men dus een indruk kan krijgen,
wat schrijvend Nederland per jaar produ
ceert. Er i6 ook nog een vijfjaarlijkse uit
gave. Bij dit werk is mevrouw De Jong
een onmisbare hulp. want wij hebben al
gezien, dat de heer De Jong goed kan
schrijven, maar de hoeveelheid werk zou
voor één man te groot worden.
Een kweker uit Wassenaar was, ondanks
het feit, dat hij een aantal borrels had ge-
drenken, ln zijn aiuto gestapt en wegge
reden. Op de Wasb eek-laan te Sassenheim
h-ad hij op een heel vreemde manier var>
de weg gebruik gemaakt. Het gevolg was
een botsing met een a-ndere auto. De
schade bedroeg f 70
De plaatsvervangend kantonreoh-ter, mr
v. d. Brink, wees er op, dat d-e bloed
proef 1.40 pro mille -had aangegeven. De
ambtenaar van het O.M. eiste, mede in
verband me' het ongunstige rapport, dat
de politie over verdachte had uitgebracht,
f 90 boete. Verdachte verweerde zich door
te zeggen, dat het zijn gewoonte was bor
rels te drinken. Op zijn rijden zou dit
nooit enige invloed -hebben uitgeoefend
Hij werd evenwel tot- f75 boete of 25
dagen hechtenis veroordeeld met toewil-
zing van de civiele vordering.
Onheuglijke remmen
Een chauffeur uit Haarlem stond te
recht. omdat -hij op 25 oktober Jl. met een
vrachtauto had gereden, waarvan de rem-
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Mannes Johannes z v
van der Burg en J Vlaming; Reinder
Gerhardus z v A E H Tonkens en M C M
T Jansma; Joke Margarete d v K Peet
oom en E J Scharre; Wilhelmina Martha
Hendrika d v S W Berk en P J Angevaare;
Dorothea d v H W J Enserink en F M
van Hulzen; Elisabeth Maria d v J Kers-
hof en L Goosen; Emile Mathieu z
Blansjaar en T M van Laar; Maria Jacobs
Christina d v J E Hoogeboom en J M
Dcbbe; Jozina d v W Bonda en G Parle-
vliet; Robbert Willem z v W Twenhaar
en E Flentrop; Marinus Wilhelmus z v
J Dcvllee en M W van der Blom; Johan
nes Cornelis Andreas z v A A Opgenhaf-
fen en J E C Duindam; Yvonne Hendrika
Maria d v H Boon en A H M van Oljen,
Maria Christina Theodora Alida d v J
Verplancke en C T Kuif; Abraham Pieter
z v P Lagas en E Zwetsloot; Carla d v
M W van Tol en J van Loef; Bartholo
mew Philippus z v G T Kriek en H M
van der Geer; Jacobus Johannes Wilhel
mus Maria z v A H Oliehoek en J E
Hoogeveen.
GEHUWD: H B van Zeiji en M J Over-
dijk; E M Raadgeep en L E de Jong; A
G M van Vliet en C P M Teuben.
OVERLEDEN: Ouwerkerk. weduwnr.
94 J; A M van Leeuwen, dochter, 6 weken;
H Soeteman, huisvrouw van Vonk, 65 j.
Verloren
Zijn eigen collectie heeft door de oor
log een drastische verandering ondergaan.
Van zijn verzameling van 6000 boeken zijn
er in de oorlog bij het bombardement op
Den Haag 5000 verloren gegaan. Maar de
illegaal uitgegeven literatuur was de
winst. Met de Universiteitsbiblotheek
Amsterdam heeft hü de grootste
ling van deze werken en zijn 800 boeken
zijn dan ook al verschillende malen
toongesteld. Maar Dirk de Jong zat ook
dicht bij het vuur. Zijn hui6 was namelijk
d« centrale post voor uitgaven
gale belletrie. Vele jongen kunstenaars
vonden in dit huis, de „Regenherberg" ge
naamd. onderdak. (Koos Schuur, Rico
Bulthuis en Paul Klee o.a.). Dirk de Jong
heeft van hen gedichten uitgegeven ir
tien deeltjes van de zogenaamde Herberg-
De heer De Jong heeft ln de oorlog ver
der ook niet stilgezeten, want behalve
het gewone verzetswerk, heeft hij ook
contactavonden georganiseerd voor kun
stenaars en bovendien is hij al bezig ge
weest aan een catalogus over al het in de
oorlog verschenen werk. Dit manuscript is
ook bij het bombardemen-t „omgekomen",
evenals een manuscript voor een boek
over „Onze letterkundigen", een werk,
dat alle letterkundigen na 1880 zou behan
delen. Vóór de oorlog was voor dit boek
al een prospectus verschenen,
dat de schrijver weigerde de Joodse let-
Er is voorlopig ruimte voor twee klassen
Naar wjj vernemen, heeft het bestuur'
in de Hervormde schoolvereniging be
sloten, in de nieuwe school aan de Bos
huizerkade. die wellicht over enkele we
ken kan worden geopend, ook een kleu
terafdeling te vestigen, als dependance
van dê kleuterschool aan de Morsweg.
De belangstelling hierdoor blijkt in het
Haagwegkwartier nogal groot te zij-n. Er
is in de nieuwe school ruimte voor twee
kleuterklassen, voorlopig althans. Als de
lagere school de ruimten, waarin de
kleuterafdejing wordt ondergebracht, no-
Hoofdstad Operette
naar Leiden
Maandag 13 februari komt de Hoofd
stad Operette naar de Leidse schouw
burg. De hoofdrollen zullen worden ge
speeld door Fritz Sterner, O-tto Auri-ch,
Ruth Rhoden, Olal-re Olairy, Hermam
Valsner, Mizzi van der Lans en Jan Han-
dereon. Voorts werken mee Ali van Nor
den, Ad. Heerings, John Koch, Henk La-
keman, Peter Nieuwenhuizen en vele an
deren. De regie wordt gevoerd door Otto
Aurich, terwijl Jan Brookihouse en Al
fred Salten het muzikale gedeelte ver
zorgen.
Dit optreden in Lelden maakt deel uit
van een serie voorstellingen, die de
Hoofdstad Operette geeft alvorens het
gezelschap dit voorjaar naar Israël ver
trekt
Kapweds.rijd te Leiden
In „De Harmonie" te Leiden werd gis
teravond een kapwedstrijd gehouden, di'
uitging van de technische clubs van he
kappersbedrijf. Het was een ontmoeting
tussen de steden Leiden, Den Haag en
Amersfoort.
Bij de dames ging de strijd tussen Lei
den en Amersfoort, terwijl de heren van
Leiden en Den Haag elkaar bekampten.
De Leidse clubs toonden hun overwicht.
De uitslag is: dameskappen: 1 mejuf
frouw C. de Gunst, Leiden 2. de heer G.
van der Horst te Alphen aan den Rijn
(Leiden; 3. mevrouw Van Putten te Lel
den; herenkappen: I. W. de Graaf, Lei
den; 2. de heer Hageman. Den Haag; 3.
de heer Bijkstra te Leiden,
dig heeft, zal voor de kleuters een ander
onderdak moeten worden gevonden. Het
bestuur zou dan bereid zijn, tot de bouw
*an een kleuterschool over te gaan. Of
aan het begin al twee klassen zullen wor-
den gevormd, hangt uiteraard van hel
aantal aanmeldingen af.
Wanneer het schoolgebouw aan de Bos
huizerkade door de gemeente a-am het be
stuur van de Herv. schoolvereniging
wordt overgedragen, is nog ndet precii
te zeggen. Het interieur van de school
wordt nog afgewerkt.
Verwacht wordt, dat de uitbreiding
van de school aan de Hoge Morsweg deze
maand ln gebruik kan worden genomen,
kort na de twintigste. De school telt d-aia
twaalf l-okalen en een gymnastieklokaal
En na de opening van de school in het
Haagwegkwartier komt dan de opening
van de uA.o.-school aan de Asserstraat.
Bovenleiding op Leids
station doorgebrand
Vanmorgen om 7.20 uur is te Leiden
cfe elektrische bovenleiding doorgebrand,
•waardoor het spoor tussen Voorschoten
en Noordwijkerhout stroomloos werd. De
treinen op de oude lijn reden de gehele
ochtend van en bot Den Haag en Haar
lem. Tussen Den Haag en Haarlem werd
over enkel spoor een pendeldienst onder,
houden. De reizigers werden zoveel mo
gelijk vervoerd via BreukelenGouda.
De heer H. Disselkoen
overleden
Geheel onverwacht 16 zondag overleden
de heer H. J. W. B. Di6sel'koen, wethou
der van onderwijs der gemeente Heem
stede, op de leeftijd van 61 Jaar. De heer
Di6selkoen was een zeer gewaardeerd
medewerker van ons blad. Hij verzorgde
namelijk de statistische overzichten
Leiden en omgeving en zijn artikelen
mochten zich in de belangstelling
velen verheugen.
Te 's-Gravenhage is op 77-J. leeftijd
overleden de kunstschilder Gerhard Jan
sen. Als kerkschilder heeft hij zich grote
naam verworven, maar zijn grootste be
kendheid kreeg hij als restaurateur
oude kunstwerken, voornamelijk fresco
schilderingen en beeldhouwwerk
niet in orde waren. Op de Wasse-
naarseweg onder Katwijk had hij daar
door een kind aangereden, dari ernstig
werd gewond. Zijn baas was eveneens go-
dagvaard Verdachten beweerd-en, dat, de
door de aanrijding defeot waren
geraakt. Een Katwijkse politieagent ver
klaarde evenwel, dat de remmen in treu
rige -toestand hadden verkeerd. Het O.M
eiste tegen de chauffeur f150 boete of 45
dagen en tegen zijn baas f 120 boete of 30
dagen. De heren werden lespeoUeveflijk
tot f 100 boete of 25 dagen en f 50 of 20
dagen veroordeeld
Stille ge-tuigen
Een chauffeur uit Katwijk moest ver
schijnen. omdat hij op 30 november van
he' vorige jaar een 58-jarige Katwij-ks»
dame had aangereden. De dame werd
ernstig gewond en is nog steeds niet ge
heel hersteld. De schade aan haar mantel
fiets bedroeg f 188,15, terwijl de dok
tersrekening nog niet binnen ds.
A-anvanikelijk ontkende verdachte de
aanrijding. Nadat mr. v. d. B-ri-nik hem
evenwel op de tussen de wielen
auto gevonden vezels van
van het slachtoffer attent had ge
maakt, die bij het onderzoek waren
>nden, gaf hij zijn schuld toe.
De ambtenaar va-n het O.M. eiste f75
boete of 20 dagen hechtenis. Verdacht
werd 'tot f 100 of 30 dagen veroordeeld
Onvoorzichtige dame
n mevrouw uit Leiden was met haar
tegen een ladder geredén, waarop'
schilder stond te werken. Doordat
een ldohtm-as' had vastgegrepen wist
hij zijn leven te redden. Er waren t
wed twee verfpotten naar beneden geval-
het overhemd en de overad'l v«
schilder waren bedorven. Hiervoor
civiele vordering van f 49.80 inge
diend. Conform de eis werd de on"
zichtige dame tot f30 boete of 10 dagen
hechtenis en toewijzing van de civiele
vordering, veroordeeld.
wordt g°praat".
,,'t Gaat goed"
In de bijeenkomst in het Patronaals-
gebouw werd allereerst gesproken door
de heer N. Akkerman, die constateerde,
dat het goed gaat met df staking. Hij
meende echter wel, dat de staking,
die nu vijf weken oud is, verder geor
ganiseerd moet worden, teneinde het
front der stakers te verstevigen. Tot nu
de stakingsleiding de weg der lank
moedigheid bewandeld", aldus de heer
Akkerman, „maar wij zijn bepaald geen
lachteloze gr^ep herrieschoppers".
Hij stelde vast. dat er nog nimmer zulk
=n gedisciplineerde staking in Nederland
voorgekomen als deze en meende, dat
het N.V.V. daar een lesje aan kon n(
Dankbaar toonde de heer Akkerman zich
is de Veis en-se midden-stand die
nij opmerkte, mede gezorgd had voi
nodige gelden, daarbij geholpen door de
solidariteit van vele arbeiders van Am-
am tot Leeuwarden. Voorts deelde
hij de vergadering mee. dat diezelfde mid
dag de reder D. Gouda zich tot twe«
bemanningen van zijn trawlers had ge
wend teneinde besprekingen te v<
eventueel uitvaren dezer schepen.
„Dat mag niet weer gebeuren" riep da
heer Akkerman uit, „de commissie be
middelt en niemand anders". Dat de kas-
van de Centrale voor Zeevarenden
nog geslóten zijn voor de stakende leden
dezer organisatie ontlokte de heer Akker
man de suggestie omgekeerd ook geen
contributie jneer aan de Centrale te ba-
chocolade
PASTILLES
Vertrouwensvotum
Als hoofdbestuurder van het O.V.B.
herinnerde de heer Koning aan het vol
ledige vertrouwensvotum, dat de leden
het stakingscomité meegaven.
O.V.B. staat dan ook financieel
moreel volledig achter de stakers. Inha
kend op het gesprek van de reder D.
Gouda met zijn opvarenden meende hij
vel te moeten constateren, dat de
commissie alleeh zal moeten uitmaken of
gevaren wordt. Voorts meldde hij, dat
deze commissie zich in verbinding heeft
gesteld met ir. Lienesch. Hem Is de ernst
de toestand onder ogen gebracht,
de heer Lienesch verwees de sta-
naar het College van Rijksbemid-
Na te hebben meegedeeld, dat het werk-
nemen door de stakende vissers in het
vrije bedrijf van „diverse zijden" wordt
tegengewerkt en na de oorzaken te heb
ben aangegeven, waarom de „open brief"
moest worden tegengehouden bracht
veneens het geval met de Tzonne ter
sprake: tijdens een gesprek tusse
reder van dit schip en een deel der be
manning bleek bij één der opvarenden
varensbereid'heid. De heer Koning waar
schuwde deze visser in krasse bewoordin
gen voor uitsluiting in de toekomst. Dat
de reder van de Tzonne het jammer zou
vinden, dat zijn goede ploeg in het vrije
bedrijf terecht komt, zodat hij een einde
aan het conflict wil maken bracht de heer
Koning op de gepubliceerde mening van
de heer D. Gouda, directeur van de rede
rij „Medan-Batavia", wiens daarin ge
noemde cijfers hij stuk voor stuk aan
vocht. Dat de heer Gouda in zijn argu
mentatie uitging van een jaarbesomming
van 500.000 was al fout volgens de heer
Koning. Het was in wezen maar net even
boven de 400.000. Bovendien, aldus de
O.V.B.-bestuurder, rekent de visser niet
per jaar. maar per vaardag en aangezien
een trawler hooguit 250 tot 270 dagen
per jaar vist, is de 900 loonsverhoging,
die de heer Gouda voorspiegelde een
farce.
wel degelijk wlnstj
i de reders, dat dei
merkte hij op. dat
uit te maken Is.
De verwachting v
O.V.B. op den duur financieel wordt i
gehold, noemde hij voorbarig: door ds
ontvolking van het bedrijf zal dit nieij
hoeven gebeuren. Zich tegen de Cen
trale voor zeevarenden kerend, merkte hijl
op, dat de vissers in tegenspraak tot wal
bij de C.V.Z. wordt gezegd, heel goedj
ten, wat zij doen. Na het voorlezen
ii de open brief aan de reders steldé
hij, dat de heer Gouda kennelijk nieli
met de commissie durft te praten (dis!
dan ook buiten de deur moest blijveu
tijdens de onderhandelingen met de op-I
varenden van gistermiddag) en dat ds
heer Krijger van de rederij D. Joh. Krlj-J
ger, die onder meer de Tzonne exploi
teert, pogingen in het werk stelt de com
missie te benaderen, wellicht met de be-j
doeling de oppositie in de redersverenH
ging over te halen tot inkeer te komen.
De heer Koning stelde echter steedi
voorop, dat de eenparigheid om te gaat
staken nu gevolgd moet worden dooi
eenzelfde eenparigheid en dat de stij
kers niet op eigen gelegenheid naa-
eert uitweg moeten zoeken. „Als di
reders de tyd hebben, de stakers heb
ben hem ook", merkte hij op „en vai
morgen (dinsdag) af moeten de staken
dan ook hun goed en kleding van dj
schepen halen, desnoods georganl
seerd".
Na te hebben aangedrongen op ee-
bredere verbreiding van de bedoeling ds
zer staking in den lande „om munitij
aan te dragen, zonder welke deze sla(
verloren kan gaan", besprak hij het syj
steem, dat door enkele reders gevolg!
zou zijn, namelijk het uitlenen van ar
beidskrachten met de bedoeling ze na a!
loop van het conflict weer gemakkeliti
terug te kunnen halen. Ook dit veroor
deelde hij: de arbeiders moeten zelf werl
Verdedigingspoging
De heer A. Kiburg. sprekende name»
de E.V.C., poogde de financiële steul
aan de staking, die uit de E.V.C.-kaj
ls gevloeid, te verdedigen, nadat deij
communistische mantelorganisatie daaroj
door het O.V.B. is aangevallen. Hij deel)
de mee, dat er nu f 2514 is afgedrages
weliswaar een druppel op de gloeiend),
plaat, maar hij verzocht zijn gehoor nif*:
te willen vergeten, dat de E.V.C. na dei
bevrijding 5 millloen aan stakingen heef^
gespendeerd. „Als de munitie i
komt, zal de E.V.C. in ruimere n
nen", zo voorspelde hij, waarna hij in'^j
Demonstratie van Braun
Sinds gistemiddag is op de Beesten
markt een show met demonstratie te zien
van de Braun radiio- en televisie-appara
ten. Deze show geeft, zoals op de demon
stratiewagen staat te lezen, een tijdsei gen
stijl weer. Hiermee doelt men op de zeer
lichte kleuren en moderne vormen der
radio'6 en televisie-toestellen. De kasten
zlj-n ontworpen -door vormgevingskunste-
naars en in esdoorn-, noten- en iepen
hout uitgevoerd. Een geheel nieuwe serie,
die alleen past in het moderne interieur.
De radiio's zijn alle voorzien van F.M.
Ook zijn er en-kele buitengewone combi
naties van radio en pick-up te zien.
Hedenavond van 7 tot 1-1 uur is deze show
nog te bewonderen.
Toogdag jonge boeren
en boerinnen
De Zuid-Hollandse Chr. Jonge Boeren-
en Tuinders Bond houdt aanstaande don
derdag een toogdag in de concertzaal van
Lommerrijk te Rotterdam, samen met de
Chr. Bond van Plattelandsvrouwen en
-Meisjes. De heer G. H. Hoek, program
maleider der N.C.R.V., zal een causerie
houden, getiteld: „Met koningin Juliana
naar de West", 's Middags spreekt me
vrouw N. E. de Wit-van Egmond, vice-
presidente der C.B.P.B. over: „Vrije tijd.,
ook voor U". De reciteerclub „Ons Ge
noegen" uit Leiderdorp zal de „Privé-verj
i pleegster" opvoeren.
Noren
In wezen zag hij dus in het nieuwe
loonsysteem een verlaging van het le
venspeil. Het varen op percentengeld be
tekende voor hem een stopzetting van de
inkomsten „zodra de borden binnen boord
zijn" en onder zulke omstandigheden zal
de visserman noodgedwongen bereid zijn
met een man minder te gaan varen. De
heer Gouda sprak over schepen met 13
tot 14 opvarenden, maar er zijn er ook
met 16 tot 17 en de schepen, die ter verre
visserij gingen, kregen er vroeger ook
nog eens vier Noren bij, thans twee Hol
landers. Noren, die wel eens gezegd heb
ben, dat de Hollanders geen rusttijden
kennen.-
Parool
Hij hield inmiddels vast aan het parool
van de stakingscommissie „ontvolk het
bedrijf". En dan tot de volle honderd per
cent. meende hij, omdat de reders en de
erkende bonden de affaire op de lange
baan willen schuiven. Het O.V.B. zal
de staking zoveel mogelijk steunen en
de E.V.C. heeft reeds een bedrag afge
staan. Er is, zo meende de heer Koning,
een angst uitgebroken zowel bij de re
ders als bij de erkende bonden, maar hij
wees de verantwoordelijkheid terug naar
degenen, die deze dreigende ramp over
IJmuiden hebben gebracht. Naar dege
nen, die niet langer een rendabel bedrijf
in stand weten te houden. Is dat zo, al
dus de heer Koning, dan deugt zulk een
bedrijf niet en dan zal het vro^g of laat
moeten verdwijnen. In dit opzicht drong
hij aan op een overheidsingreep om de
verspilling tegen te gaan. Deze ingreep
zou echter een moeilijk punt zijn voor
de reders, die nimmer een blik in hun
boeken willen laten slaan. Daaruit zou
dan weer de conclusie te halen zijn,
de té vólgen stakingstactiek. liii bleef t*t,j
gen de ontvolking der vloot, die de solijc
dariteit der vissers zou aantasten en t»in
gen het werk zoeken in andere bedrijst
door de heer A. van den Berg, die schanP®'
per opmerkte, dat de E.V.C. pas drie ETa
een halve week na 'het uitbreken van ce'
staking met f 1000 over de brug kwaiT
terwijl het O.V.B. al f 25.000 op tafel h;f
gelegd. Dat de -E.V.C. klaar staat
het spaak dreigt te lopen („maar zc
is het nog lang niet") achtte hij
schrale troost, omdat het dan bepaald f
laat zal zijn en hij veroordeelde I
dien de „politieke duikelaars", di
met de staking gaan bemoeien. In
verband rioemde hij de E.V.C.-bestuurde?
de heer B. Blokzijl, die enige uren later£
Flora zou spreken voor de C.P.N. en
slotte veroordeelde hij de houding van ij
E.V.C. zeer beslist, zover zij tegenpèrfc
len had uitgegeven voor de huidige sa,,
king, terwijl zij duidelijk zegt achter 4.
staking te staan. L
Visserijgolijes
Maandagmarkt ln IJmuiden
In totaal lag er gisteren een vloot -
56 loggers en kotters voor de markt i
500 kisten schelvis, 660 haring, 1400
stijve kabeljauwen en 500 ijskabelji
wen, 220 kisten wijting, 350 gul
35-000 kilo tong en 1800 kisten schol,
mede 90 tarbot en 150 kisten varia
boord.
Voor de export werd de kabeljauw
de markt genomen en de grote
haalden f 71 tot f 57 terwijl v
grote schol, die naar Engeland ging, l|
tot f 26 betaald is. De middel:
maakte f 18 tot f 26 en voor de zetschj
len is f 35 tot f 43 betaald. Schol|
haalde f 36 tot f 40 en voor de fiji
werden de volgende koersen genoteei
grote schol f 2,80 tot f 2,90 en er
tot 1 3,50 met sli.ps f 3 tot f 3,20
tarbot voor f 2.40 tot f 2,60.
Regels kleine naar het binnenland
De regels kleine kabeljauwen gin(
het binnenland in voor f 28 tot f
de kisten kabeljauw bleven evened*
foler voor f 58 tot f 66. Voor kleine
beljaiuiw in kisten werd f 60 tot f 70 tp
taald. Grote gullen gingen van de hale
voor f 27 tot f 37 en middelgul maalL
f 27 f 22, terwijl de torren met f 16 f
f 21 gehonoreerd werden Grote sch#1'
vi9 ging voor f 27 tot f 35 van de 'n=ie
en grootmiddel maakte f 28 tot f 35
Voor kleinmlddelschelvis is van fj
tot f 28 gegeven en de pennen lieJO
zich betalen tussen de f 30 en de fjn
per kist. Braadschelvis haalde f* 40 a 3
en wijting schommelde tussen de f 30 r€
de f 36. Schol II maakte f 35 f 42 jei
kist en schol III ging van de hand vx
f 24 tot f 30. Haring haalde gisteren If
per kist. jo
Vandaag schraalhans marktmeesterjle
Behalve een paar overliggende 'loggwj
en een kotter of wat was er vanmore
geen aanvoer van betekenis aan
IJmuidense markt. j
In en uit
Binnengekomen KW 41, 24, 105,
108, 125, 138, 75, 39, 20, 1Ö9, 138, 5,1
40, 175, 127, 6, 74, 135, 78, 147, 210 m
56, 88, 35 68. 62. 98, 21, 72. 36, 165, 27. 1
Vertrokken: geen Katwijkse loggel^
Roken cn kanker. Dr. Ernest L.
der. beroemd kankerspecialist
York. heeft voor de staf van het f
rikaanse kankerinstituut verklaard
het roken van sigaretten de oorzaa
van 80 van het aantal gevallen
longkanker met dodelijke afloop bij r
L J
te Nf
