Vlucht uit tuinbouw niet
slechts door conjunctuur
Schippers hadden in 1955
een goed jaar
Goede heks Bef ana was weer op
haar bezem in de lucht...
BEURSBAROMETER=É
Optimisme op de beurs dank zij de
gunstige voorspellingen
NIEUWE LEIESCHE COUHANT
7
ZATERDAG 7 IANUABI 1958
ONDERZOEK NAAR HET WAAROM
IN DE JAREN 1952 en 1955 is door het Landbouw-Economisch Instituut een onder
zoek naar de landarbeidersgroep in de verschillende gebieden van ons
land ingesteld.
In aansluiting aan deze onderzoekingen zal het L.E.I. thans een onderzoek instel
len naar de arbeiders in de tuinbouw gebieden.
Druk op Nederland
gevraagd
Indonesië nde! in
stedingblok
Aan de vooravond van het bezoek van
de Indonesische minister van buitenland
zaken. mr, Ide Anak Agung Gde aan
inden heeft men in Indonesische kringen
jaar volgens het Franse persbureau
A F P. formeel tegengesproken, dat Indo-
lesië zou willen toetreden tot het ster-
ingblok. dat deze vraag zelfs niet ter
sprake zal komen ln de bespreking!
In het algemeen kan men zeggen, dat
van de groep der tuinbouwarbeidens
zeer weinig bekend is. Op tad van vra
gen t.a.v. deze groep moet men thans
r.'Cg het antwoord schuldig blijven. Uit
welke miileus komen de tuinbouwarbei
dens? Is er nog een streven onder de
tuinbouwanbeiders om zelfstandig te
worden? Waf gaan de zoons van de tu^gi-
bouwarbeidei-s doen?
Het spreekt welhaast vanzelf dat de
hoogconjunctuur van de laatste jaren de
trek uit de tuinbouw nog heeft versterkt.
Er zijn evenwel voldoende tekenen, wel
ke er op wijzen, dat deze trek uit de
tu'nbouw niet alleen of in hoofdzaak
wordt beïnvloed door de algemene
f Kabels - electr. install, materiaal,
electromotoren
ELECTROX
Oen H.eq Piet Heinsti. 102 Telefoon 134366
Als groothandel levermq aan
erkende installateurs.
Prof. Lindeboom kreeg
Russische filmkopieën
De heer S. A. Kouznetsof. tweede secre
taris van de Russische ambassade in Ne
derland heeft aan prof. dr. G. A. Linde
boom, hoogleraar aan de V.U., een uit
gebreide verzameling fotokopieën over
handigd van manuscripten van dr. Boer-
haave. De originele manuscripten be
vinden zich in de medische academie van
Leningrad. Door bemiddeling van Woks.
de Russische organisatie voor culturele
betrekkingen met het buitenland, konden
met medewerking van de academie acht
films van deze manuscripten vervaardigd
worden. Zoals men weet heeft prof. Lin
deboom met nog vier Nederlandse.medici
begin september een studiereis naar Rus
land gemaakt.
Vereniging voor radio
besturing opgericht
In Den Haag is opgericht een Vereni
ging voor radiobesturing, met volle in
stemming en medewerking van de P.T.T.,
en welker leden, beoefenaars van de
radiografische modelbesturing, hun hobby
kunnen uitoefenen zonder een examen te
moeten afleggen.
Modellen van bijv. vliegtuigen en sche
pen kunnen radiografisch worden be
stuurd. Het gevaar bestaat, dat de appa
ratuur storingen veroorzaakt in het radf
grafisch contact met verkeersvliegtuigen
of mobilofoons, te meer daar een belang
rijke categorie der beoefenaars van deze
nieuwe hobby niet voorkomt uit de radii
Zowel voor het verkrijgen van de offi
ciële status van zendamateur als
machtiging voor radiografische besturing
van modellen dient een examen
den afgelegd. Ten einde hen die tegen
het afleggen van een examen opzien
toch hun hobby van radiografische n
delbesturing niet willen opgeven, niet
de armen der ..eterpiraten" te drijven,
thans deze vereniging opgericht.
Het secretariaat van de V.R.B. is gev
tigd aan de Amsterdamse Veerkade 26
Den Haag.
Expositie van de West-
Indische cadeaux
H.M. de koningen en prins Bernhard
(hebben op verzoek van Den Haag goedge
vonden. dat de tentoonstelling van ge
schenken, aangeboden tijdens de konink
lijke reis naar de Nederlandse Antillen en
Suriname, ook in Den Haag komt.
De tentoonstelling wordt gehouden van
16 januari tot 23 januari in het paleis aan
het Noordeinde.
De bruto-opbrengst van deze tentoon
stelling komt. overeenkomstig de wens
van de Koningin, geheel ten goede aan
een sociaal-cultureel doel in Suriname of
de Nederlandse Antillen, door H.M. nader
aan te wijzen. De entree voor deze ten
toonstelling is bepaald op 25 cent per per-
De expositie is in Amsterdam, met
gemiddeld bezoek van 2.000 personen per
dag en een totaal van 21.240 personen een
succes geweest. De opbrengst was f 5.468.45.
In Den Haag zal de tentoonstelling ge
opend worden op rpaandag 16 januari des
morgens om 11 uur.
Tito en Nasser: kritiek
op blokvorming
Kalro, 5 Januari
In een gezamenlijk communiqué heb
ben premier Nasser van Egypte en presi
dent Tito van Joegoslavië hier vandaag
gezegd dat militaire verdragen en blok
ken „zelfmoord" zijn en de intern-abn
nale spanning vergroten. Voorts pleitten
zij voor het versberken der onafhanke
lijkheid van landen die pas soevereir
zijn geworden, de vrijwording van on
derhorige volken en de economische ont
plooiing van minder ontwikkelde gebii
den. Tito zou zich volgens zijn minister
van staat, Popovic, niet met de kwestne-
Israël hebben willen bemoeien.
Alexander von Swaine
en Lisa Czobel
Het beroemde danspaar Lisa Czobel
(voorheen eerste solodanseres van het
Kurt Jooss-ballet) en Alexander von
Swaine, die zojuist ven een grote tour
nee door Egypte, Syrië. Irak. Iran. Pa
kistan, Ceylon, India. Thailand en China
zijn teruggekomen, zullen onder auspi-
olë van Èrnst Krauss van eind j;
af een tournee door Nederland er
gië maken. Het eerste optreden i
land is vastgesteld op zaterdag 28 januari
in Diligent;a te Den Haag. De pianist
Helmut King zal de dansers begeleiden.
Nationale Levensverzekering-Bank.
Produkbie 1955 (1954) 435 (350) min, netto
vooruitgang f 92 (216) min; hypotheek-
portefeuille f 147.5 (119) min.
William Pont In 1955 bevredigend
gewerkt, hoewel winstmarges op hout
bevredigend; resultaat en dividend i
moedelijk hetzelfde.
schaarste op de arbeidsmarkt, maar dat
andere, dieper liggende factoren aan
deze vlucht uit de tuinbouw ten grond-
lag liggen.
Het spreek welhaast vanzelf, dat niet
alle tuinbouwarbeiders in ons land dit
er volgens de laatst bekende gege-
(1947) ongeveer 35.000 bij het on
derzoek kunnen worden betrokken.
besloten het onderzoek in eerste
doen plaats hebben in een
aantal grotere tuinbouwgebieden in het
westen van het land. In elk van deze ge
bieden zijn enkele type-gemeenten ge
kozen, welke representatief kunnen wor
den geacht voor het desbetreffende ge
bied
Het al of niet slagen van het onderzoek
uiteraard geheel afhankelijk van de
medewerking van de tuinbouwarbeidens.
Allereerst is het gewenst, dat de vra
genlijst, die aan de desbetreffende per-
zal worden toegezonden, nauw
keurig wordt ingevuld. In de tweede
plaats i6 het belangrijk, dat de arbeiders,
e een vragenlijst zullen ontvangen, de-
i persoonlijk inleveren.
Degenen, die een vragenlijst krijgen
toegestuurd, krijgen tevens bericht waar
deze inlevering kan plaats
hebben.
e gevallen zal het nodig zijn, dat
de werkgevers hun arbeiders een ogen
blik vrijaf geven teneinde hen in staat
stellen de vragenlijst in te leveren. Ii
di-t opzicht kunnen de werkgevers dus
meewerken het onderzoek tot een goed
einde te brengen. Waar nodig za-1 ook
ivonds gelegenheid worden gegeven de
vragenlijst in te leveren.
Het onderzoek zal plaats hebben in:
Hazerswoude 9 januari, De Lier 9, 10 en
11 januari, Rijswijk 10 en 11 januari,
Pij-nacker (centrum) 16 januari, Delfgauw
Oudeled e. Katwijk 17 januari. Pijnacker
(dorp) 18 januari. Poeldijk 16 en 18 ja
nuari. Nootdorp 17^januari.
Langzaam-aan-actie in
Rotterdamse fabriek
De directie van de zuivelfabriek Galak
jn Rotterdam besloot met de kerstdagen
et bazenpersoneel (30 van de 400 man)
en gratificatie van twee procent ui>t
keren.
Dit wekte onder de andere groepen
grote ontstemming, dat men van plan is
een langzaam-aan-actie te beginnen of
nog krassere maatregelen te nemen
"uMen leiden tot inwilliging van af.
en van het personeeL
de Britse staj
Van andere zijde
ïii daarentegen zal vragen-
1) Nederland te brengen tot een
.verzoenende houding" ten aanzien
2) De steun krachtens het plan van
ombn te verhogen;
3) Maatregelen te nemen tegen de
/lezensmokkel naar Hongkong en
slieder
dat
Bedenkelijke bepaling in
Ind. pensioenwei
bevat een zeer bedenkelijke bepaling ten
en van 'de Nederlanders, die Indo
nesisch pensioen genieten, namelijk, dat
niet in buitenlandse staatsdienst
mag treden zonder toestemming van pre
■f Soekarno, De consequentie van
deze bepaling is, dat men zijn pensioen
n verliezen, wanneer men zon-der deze
•stemming in dienst van de Neder
landse overheid treedt. Aanvankelijk
rd deze bepaling, die iq strijd is mei
tussen Nederland en Indonesië geslo-
overeenkomsten, als een loutere for
maliteit beschouwd, doch dat dit niet
het geval is, blijkt uit een circulaire van
het Indonesische Hoge Commissariaat
de pensioengerechtigden, waarin zti
gewaarschuwd worden vooral niet te ver-
i deze toestemming te vragen.
4) Een deel der door het sterlinggebied
ontvangen dollars, dank zij de wedervpr.
koop van Indonesische voortbrengselen
verkregen, te storten ln de Indonesische
schatkist.
Maengkom blijft koppig
Na de zitting van de zaak Jungschlëger
te Djakarta heeft ds pers gisteren rechter
Maengkom gevraagd naar zijn mening
ent het verzoek om toelating van
de Nederlandse advocaat mr. A. C. var
Empel als verdediger. Maengkom ant
woordde. dat hij hieromtrent nog gener-
erzoek of mededeling heeft ontvan
gen. Hij zeide echter dat hij zijn dure
voor toelating handhaaft. Deze
beheersing van het Indonesisch, kennis
van de Indonesische rechtsgang en in
geschreven z.ün bij de Indonesichn balie
Ruim 3,5 ton verzwegen
voor belasting
Tien maanden gevangenisstraf eiste
gisteren de officier van justitie te Dor
drecht tegen de 30-jarige Zwljndrechtse
aannnemer B. van de M., die een valse
belastingaangifte zou hebben gedaan,
een valse kwitantie hebben opgemaakt
en een onjuiste boeking zou hebben
uitgelokt.
Een drukker had hij enkele kwitan
ties laten drukken, waarvan hij één
had laten invullen om te kunnen be
wijzen, dat hij een betaling van 45.475
gulden had gedaan. In zijn bankgiro-
boek had hij hiermede een onjuiste
boeking van laten verrichten, en als
inkomsten over de jaren 1953 en 1954
111.002 en 115.432 gulden opgegeven,
terwijl d" in werkelijkheid 347.655 en
247.740 gulden bedroeg,
Volgens een waarnemend accoun
tant van de rijksbelastingen zou eên
fraude van dergelijke groot-te tot de
uitzondei togsge va Wen behoren.
Een strafvervolging tegen M
deze n-og altijd een voordeel van 17.000
gulden kunnen opleveren, daar het bij
een vonnis wegens belastingfraude
niet is toegestaan nog een verdubbel
de navordering op te leggen.
Een maand gevangenisstraf
Roekeloosheid van uitvoerder
eiste mensenleven
Bevestiging van het rechtbankvonnis.
sn maand gevangenisstraf eiste gisteren
de procureur-generaal bij het Amsterdam-
fecMshof 'eeen de 39-iarige uitvoer
der J. W. S. uit Zaandam, due door
oekeloosheia schuldig zou zijn aan de
dood van de arbeider P. Hopman.
De uitvoerder had 20 september op
dracht gegeven van een betonnen balk.
buiten een huls-inaanbouw stak, be
kisting en stutten te verwijderen, terwijl
hij wist da! het balkon niet voldoende
was ingemetseld.
De werkzaamheden aan een honderd
meter lahg balkon warén juist beëindigd.
Hierbij waren geen stutten nodig omdat
het. met uitzondering van het hoekbal-
kon, voldoende was ingemetseld.
Zuid-Slavië devalueert
De Zuidslavische dinar is gedevalueerd
tot een koers van J 1,267 de 100 dinars.
Zu-id-Slavië heeft namelijk besloten een
premie van 33 1/3 procent te betalen op
alle buitenlandse valuta, die in dat land
In-gewisseld wordt. Men neemt aan, dat
nu nog meer toeristen naar Zuid-Slavië
zullen komen.
Voorts wordt gemeld, dat Zuid-Slavië
een overeenkomst, met de Sowjet-Unie ge
tekend heeft, waarbij de handel tussen
beide landen in 1956 verdubbeld wordt
tot 266 miljoen.
Economische flitsen
Schiedam. Aanbieding ontvangen van
twee leningen, elk van 1 min., looptijd
30 jaar, rente 344 pet.
Koerswaarde aandelen te Amsterdam
volgens C.B.S. In 1955 met 3311 min. tot
16.341 min. gestegen ondanks een kleine
daling in December met 21 min. Nominale
waarde steeg 375 min. tot 4631 min.
Oliewaarden onveranderd 1154 min. no
minaal stegen met 1257 min. tot 7484
min., Nederlandse nominaal met 393
min. tot 2856 min., koerswaarde 1926
min. tot f 8155 min., Indonesische daal
den nominaal 18 min. tot 621 min.
doch koerswaarde steeg met 128 min.
tot 702 min. Het koersgemiddeldo
De uitvoerder had kennelijk gerekend,
dat bij eventueel verder bouwen boven
het hoekbalkon gébruik zou worden ge
maakt van steigers. Het balkon zelf was
echter min of meer ais steiger gebruikt,
en toen de bouwvakarbeider Hopman een
vracht stenen op het balkon laadde, stort
te het omlaag. Hij overleed korte tiji
daarop
Explosiegevaar door damp
Gevaarlijk benzinelek
in Delft gevonden
(Van onze correspondent)
De laatste dagen werden aan de Bln-
lenwalersloot te Delft benzinedampei
waargenomen. welke de woningen bin
nendrongen en waardoor een reëel ge
voor ontploffingen was ontstaan. De
brandweer stelde een uitgebreid en lang
durig onderzoek in maar slaagde er
vankelfjk niet in de oorzaak vast te stellen.
Tenslotte werd een lek ln een benzine
tank van een naburige garage ontdekt.
Nadat eerst de riolen van benzinedam-
en waren gezuiverd werd de tank leeg
gepompt. Er wordt thans een nieuwe tank
aangebracht. Men hoopt dat dan het i
erholpen zal zijn en de bewoners in de
omgeving weer hun kachel zullen kunnen
stoken.
i 305 t
t ?53.
In Griekenland geboren reders be
heren thans 1524 schepen met 12.1 min. ton
van slechts 312 met 1,2 min. ton on
der Griekse vlag, de rest vaart onder 14
andere vlaggen.
Militaire orders. Spoorijzer Delft
650.000 reservedelen voor verbrandings
motoren, Wilton Fijenoord en Rotterdam-
sche Droogdok 170.000 meerwerk krui
sers 1938. Aviolanda onderhoud Firefly
86.000; fa. Van Rees en Greve. Den Haag
53.000 mechanische reservedelen 12
torens jagers A en B, fa. G. J. P. v
Voprt, Den Haag, 71.000 stelllnggroepen
magazijn.
Ver. Ned. Kleermakerijen Gebr. Ibe-
1-ings. Dividendvoorstel 8 (6)% gewone
64 (6)% cum. pref. aandelen, benevens
f 56,66 op winstbewijzen over 1954/55;
ploitatiewlnst 334.404 (151.977), v
119.777 (50.740); magazijnvoorraden 3'7'55
J 1,18 (1,12); vooruitgang ln alle afdelingen
ook in laatste halfjaar', uitbreiding komt
begin 1956 gereed; personeelsvereniging
verloopt naar wens.
Engeland devalueert
niet
He! Britse ministerie van financiën
-heeft laten weten dat Groot-Britt.
plan is de huidige waarde var
pond sterling te handhaven. In een
iqué is medegedeeld, dat naar
besloten bijeenkomst van de club
«verzeese bankiers van gezaghebbende
ijde is. verklaard, de gereorganiseerde
Britse regering vasthoudt aan de door de
vorige minister van financiën Butler te
Instamboel uiteen gezette politiek.
Ned. Prot. Chr. Schippersbond nam met 70 leden toe
(Van een onzer verslaggevers)
NED. PROT. CHR. SCHIPPERS
BOND houdt woensdagmorgen 11 jan.
half elf zfjn 35ste algemene vergadering
ln de zaal van Schippers jeugdhonk. Mar-
nlxkade 65 te Amsterdam.
Aan het jaarverslag van de secretaris,
de heer T. A. Cornet, is het volgende
ntleend:
Tegen veler verwachting in nam de
handel in 1955 steeds toe en het vervoer
de schippers was van dien aard. dat
de winternoteringen op de schippersbeur-
len gehandhaafd moesten blijven om
cheepsruimte aan te trekken, mede met
de in het vooruitzicht gestelde grond-
tarief-verhoging voor de binnenschipperlj.
In de zgn. vervoersarme tijden (de zo
mermaanden) hebben de noteringen in de
havenplaatsen slechts een korte tijd be
neden het maximum gestaan. Doch on
danks de maximumnoteringen kon nog
geen voldoende scheepsruimte voor rte
zeehavens worden aangetrokken.
Ook dit jaar hebben zich de regelmatig
Blindencentium Buwal-
da in liquidatie
Vroegere deelgenoten van de in op
richting zijnde Hilversumse stichting
„Nederlands revalidatie- en opleidings
centrum voor blinden en andere minder-
validen" hebben Het Nederlandse Blin
denwezen in Amsterdam medegedeeld van
elke eigen actie te zullen afzien.
Zij zullen zich beschikbaar stellen voor
Het Nederlandse Blindenwezen, dat als
verkoepelend orgaan der nationale In
stellingen van en voor blinden een actie
ls begonnen vóór het stichten van een
aanpassings- en trainingscentrum voor op
latere leeftijd blind geworden mensen.
Volgens het orgaan van de Ned. Chr.
Blindenbond werd de naamgever van het
eerste plan-Buwalda, door zijn vroegere
medestanders geëlimineerd. Het plan zou
niet ter zake kundig zijn opgezet. Het
blad verheugt zich. dat de plannen van
Het Nederlandse Blindenwezen thans niet
door dissidente en ondeskundige
interventie wordt gehinderd.
Van de zijde der Initiatiefnemers tn
Hilversum werd later meegedeeld, dat de
werkzaamheden van de in oprichting
zijnde Stichting Nederlands revalidatle-
opleidingscentrum voor blinden en an
dere minder validen binnenkort zullen
worden voortgezet en dat een fusie zal
worden aangegaan met een andere stich
ting, die ook werkzaam is óp sociaal
In het bestuur hebben zich enkele
moeilijkheden voorgedaan, doch deze zijn
inmiddels opgelost, zo werd ons medege
deeld.
Warnsveld werd op
ketelmuziek vergast
Wanneer de bewoners van de rijks,
straatweg in Warnsveld zich ter rust
wilden begeven, klonk de afgelope
dagen het geluid van een ratel door de
buurt. Zij gingen op onderzoek uit
ontdekten spoedig, dat ten huize i
de familie L. het echtpaar beurtelh
een blikken pan met kiezelstenen op
neer schudde.
Zij deden dit om hun bezwaren tegen
de levenswijze van de buren, die
's avonds laat hun radio nog zouden
hebben aanstaan, kenbaar te maken.
Bijgevolg werd de gehele buurt op ke
telmuziek getrakteerd. Donderdag
avond omstreeks elf uur stelden de
geplaagde buurtbewoners de poZitle m
kennis van de hinderlijke ketelmuziek.
Deze wist niets beters te doen dan de
pan en de kiezelstenen in beslag te
nemen. De kantonrechter zal nu eerst
daags over deze zaak beslissen.
Oudste heilsofficier ter
wereld 99 jaar
Brigadier mevrouw Hannah Lord te
Londen, de oudste heilsofficier ter we
reld, vierde gisteren haar 99ste verjaardag.
Haar 65-jarige zoon, commissaris Herbert
Lord, staat aan het hoofd van het Leger
des Heils in Zuid-Afrika. Hij is lan-ge tijd
de gevangene van de communisten in
Korea geweest.
terugkerende moeilijkheden met de note
ringen voorgedaan, doch in alle provin-
(behalve Limburg) zijn zij weer bot
tevredenheid van beide partijen opgelost.
Verhoging van tarieven, marge en over-
liggeld zijn tot stand gekomen. De cam
pagnevaart van de bieten is geregeld met
ele vrachtcorrecties ten voordele van de
schipper. Tijdens topvervoer kunnen ver
korte laad- en lostijden bedongen worden.
De bond is in 1955 met 70 leden vooruit
gegaan. Ondanks dat is men nog niet aan
de gestelde verwachting van 1000 leden
WOONWAGENBRAND
RAMP VOOR EIGENAAR
Gisteravond is een woonwagen in
Zuid-Schalwijk in de gemeente Haar-
lemmerliede en Spaarnwoude groten
deels uitgebrand. Voor de eigenaar is
dit weinig minder dan een ramp. Een
Jaar geleden was hij begonnen met de
bouw. Juist dezer dagen was hij ge
reed gekomen. Hij zou over enige
dagen in het huwelijk treden en de
woonwagen betrekken Hij was niet
Brand in fabrieken ve
Culemborg
In een fabrieksgebouwencompiex van
de gemeente Culemborg waarin verschei
dene bedrijven zijn ondergebracht is
iorgen om zeven uur brand ultgeb:
ken. Een sigarenfabriek van Johan
iss. en een opslagplaats van oude m
terialen van de firma J. M. Drlessen
Zonen, liepen ernstige brandschade op.
Vijf arrestaties bij
suikerfabriek
Onder verdenking tijdens de suikerbie
tencampagne van de Noordnederlandse
beetwortelsuikerfabriek te Vierverlaten
(Hoogkerk) op grote schaal pulp te heb
ben gestolen, zijn zes processenverbaal
opgemaakt en 5 verdachten gearresteerd.
Gem op weg naar Rotterdam Het
Er.gelse kolenschip Gem, dat na een aar
varing met de Noorse tanker Kollgei
in de Nieuwe Waterweg aan de grond
werd gezet, Is gisteren door de sleepboot
Maas naar Rotterdam gesleppr
!N HAAKNEUZ1GE
heks. even afstotend
uiterlijk als edel van
inborst, is gisteren op
haar bezemsteel de hart
jes van de Italiaanse kin
deren binnengereden. Zo
er een heks voor zijn. En
het gebeurt speciaal op
driekoningenfeest
Zeker, op Kerstmis
worden ook geschenken
gegeven, maar de kerst
man „Babbo Natale"
de moderne tijd vergele
ken bü Befanade goe
de heks. die met een zak.
uitpuilend van speelgoed,
gedurende de nacht me'
wild fladderende haren
door de Italiaanse wolken
schiet om brave kinder,
nes beloningen te hren-
Stouterds krijgen een
stuk. steenkool, maar de
heks ls zo goedhartig, dat
zo'n stuk steenkool, ols je
er In bijt. gewoonlijk een
stuk chocola blijkt te zün.
ongeacht hoe stout je beni
De cadeautjes staan
naast het bed, als de kin
deren wakker worden.
Donderdagavond verza
melden vele Romeinen
tlch bü de lieflijke fon-
temen van de Piazza Na-
vona, voor de traditionele
kom
genavon<f. Zij aten suiker
spinnen en amandelkoe
ken, deden spelletjes ln
kermlstentjes en keken
tót laat ln de nacht naar
het afsteken van vuur.
Dit Is de grootste dao
van het jaar niet alleen
voor de kinderen, maar
ook voor de Italiaanse
verkeerspolitie, want hel
is gebruikelijk, dat
weggebruikers geschenken
bu de verkeersagenten
Al gauw ligt bij de pos
ten op kruisingen en hoe
ken van drukke
ven hele stapel cadeautjes.
Hele stoeten vrachtwagen!
van grote firma's rijden
door de stad en laten
elke verkeersagent
pakje achter
Ook de agenten U
zich niet onbetuipd:
geven op driekoningendag
minder bonnen dan op
andere dagen.
Voor de Italianen f*
drfefconfnpen, al valt het
reeds in het nieuwe jaar,
eigenlijk het laatste var
de feesten van het jaar
einde, vooral voor de kin
deren, voor wie pas d»
dag daarop de school weei
Winstdeling op voorgrond
Aandelen voor de arbeiders
weer bepleit
Toepassing op een weloverwogen wijze kan
voordelen hebben
(Door onze economische medewerker)
MR K. P. VAN DER MANDELE, de grand old man van Rotterdam,
heeft deze week als voorzitter van de kamer van koophandel een
pleidooi gehouden om de loonsverhoging, die in bepaalde bedrijfstakken
economisch verantwoord is en die thans door het niéuwe regeringsbeleid
ook gegeven mag worden, niet in geld maar in de vorm van kapitaal
deelneming te verstrekken. Men voorkomt op deze wijze een tendens
tot algemene loonsverhoging en kostenverzwaring bij het bedrijf, maar
men laat toch anderzijds de werknemers in de daarvoor in aanmerking
komende bedrijven delen in de winsten.
Het ls frappant, dat de idee van de
winstdaling, waartoe ook de verstrekking
van aandelen behoort, steeds weer wordt
aanbevolen. En dal terwijl het stelsel
in ons land al 80 jaar oud is. Reeds in
1874 voerde een coöperatieve handels
drukkerij fn Leeuwarden het eerst de
winstdeling in. En wie van onze oudere
lezers heeft niet gehoord van J. C. van
Marken, die in Delft in 1881 het stelsel
op gang bracht?
Er zijn tn de loop van de tijd hier en
in het buitenland vele vormen van winst
deling ontstaan. Globaal genomen kunnen
wij ze onderschelden ln: 1) een uitkering
in contanten, welk stelsel door velen ge
prefereerd wordt; 2) een tegoedschrijving
op een spaarrekening of op een indivi
duele pensioenrekening; 3) èen uitkering
in personeelscertificaten (zonder stem
recht) of in aandelen (met stemrecht). Het
sociaal-economische voordeel van deze
laatste vorm is, dat het voor investering
beschikbare kapitaal niet wordt vermin
derd ten bate der consumptie, hetgeen
zeker het geval is als op grote schaal
winstdeling wordt toegepast in de vorm
van gelduitkeringen. De fase van de con
junctuur waarin men zit, spreekt hier
echter een woordje mee.
Wat echter ook de vorm is een feit ls
dat ln vele bedrijven de werknemers een
aanspraak hebben op een aandeel ln de
winst, welke aanspraak dan ls vastge
legd ln de statuten, een vennootschaps
akte of de c.a.o. Vooral na 1945 heeft de
winstdeling terrein gewonnen, omdat
vele werkgevers hierin een middel zagen
om de werknemers sterker aan het be
drijf te binden.
Een zaak van recht
TV/TEN HEEFT kunnen constateren dat
ook bij de toepassing van de winst
deling sprake is van voor- en achteruit
gang. In een tijd van hoogconjunctuur ei
arbeidsonrust neemt het aantal toe, doch
in een tijd van baisse daalt het ln deze
baisse namelijk zakken de winsten en dus
ook de uitkeringen aan de werknemers.
Men tracht zich hiertegen te wapenen
door het vormen van een reservefonds,
dat vooral tegenwoordig in zwang is,
dat de uitkeringen door het college
rijksbemiddelaars aan een maximum zijn
gebonden. In een tijd, dat de zaken slech
ter gaan, dient de reserve dan om toch met
de winstuitkering te kunnen doorgaan.
Er is heel veel geschreven en gepraat
over de voor- en nadelen van het stelsel,
waarbij ethische en economische argu
menten werden aangevoerd. Zo motiveert
TTET NIEUWE jaar begon voor de effectenbeurs in een optimistische
stemming, dank zij de gunstige commentaren betreffende de vooruit
zichten der economie. Daar Wallstreet echter een gereserveerde houding
aannam, durfde men ook te onzent niet verder te gaan en nam men een
afwachtende houding aan. Slechts voor scheepvaartwaarden werd een uit
zondering gemaakt. Deze kwamen, onder invloed van kooporders, op be
langrijk hoger koerspeil te liggen.
reeds op te maken uit de ontwikkeling
der indexcijfers voor de wilde vrachten-
markt. Het peil der vrachten was stukken
beter dan in 1954. De betaalbaarstelling
7 l/7»/o bonus-uitkering door dê
Stoomvaart Mij „Nederland" vormde ook
aanwijzing voor het feit. dat de gang
zaken bevredigend was geweest in
het afgelopen jaar. Deze week liepen
laatschappfj geruchten, dat zij
d van 10 op 12*/« zou ver-
hogen, maar een be
vestiging van deze ge
ruchten bleef uit. Hel
komt ofl
het nog
alv<
de
„Nederland" met haar
erslag komt. Waarschijnlijk zal de Kon.
Ned. Stoomboot Mij het eerst de resul
taten over 1955 publiceren. Het wordt
niet onmogelijk geacht, dat de
houders van scheepvaartaandelen ditmaal
met minder karige winstuitkeringen ge-
oegen zullen behoeven te nemen dan de
aatste jaren het geval was, toen het
vergrote deel der bedrijfswinsten voor
reservering en afschrijving bestemd werd.
Gezien de betere resultaten is er onge
twijfeld alle aanleiding om de aandeel
houders daarvan ook te laten profiteren.
De kooporders voor scheepvaartwaarden
kwamen grotendeels van het buitenland,
d8t klaarblijkelijk het koerspeil, achter
gebleven als het le bij de rest van de
beurs, in de gegeven omstandigheden aan
trekkelijk achtte. Zowel Hoil. Am. Lijn
als Eoten en Scheepvaart Unies werden
gekocht, maar ook de incourante soorten
als Oostzee profiteerden van de toegeno-
belangstelling.
internationale aandelen konden deze
veek niet op gang komen door het
gebrek aan belangstelling van de zijde
het buitenland. Het voorlopig divi
dend ad 6dat zowel de aand. Konink
lijke als die van Philips deze week be
taalden, werd op de koers Ingehaald.
Locale industrie-aandelen hadden veels
zins een goede markt, onder Invloed van
de gunstige berichten uit het bedrijfs-
Helnekens Bierbrouwerij kwam met een
prachtig verslag en een winst van 16.1
miljoen (v.J. 13.9 mllj.). Van de pro-
duktie der binnenlandse bedrijven werd
het vorig jaar meer dan 40*/« uitgevoerd.
Onder invloed van het verslag en een
onveranderd dividend van 12*/« kwam de
beursnotering niet onbelangrijk hoger
lliggen..
De aankondiging van 20»/. dividend,
aarvan 10*/. in aand. (v.j. 15V. contant),
door J. P. Wijers lokte vraag voor deze
aandelen uit en bracht de beurskoers
aanmerkelijk hoger. Ondanks dit feit is
het rendement op deze aand. toch nog
bijzonder fraai te noemen.
De Zwavelzuurfabrieken v/h Ketjen
hebben ook een gunstig jaar achter de
en reeds werd uit de mededelingen
de directie bekend, dat de omzetten
gestegen zijn en de vooruitzichten uit
stekend kunnen worden genoemd. In ver
band met verdere uitbreidingen zal het
nodig zijn, dat Ketjen een beroep op de
kapitaalmarkt doet en op grond van al
deze prettige gegevens kwam er kooplust
voor deze aandelen en steeg de koers.
Diverse andere ondernemingen kwa
men met tussentijdse mededelingen, welke
bijna alle van gunstige aard waren. De
gang van zaken ter beurze wijst er op.
dat in lokale industriewaarden nog „mu
ziek" zit. Een goed verslag en een hoger
dividend blijken aanleiding te geven tot
een koersstijging en nu we binnen een
paar maanden in cf- stroom der versla
gen komen te zitten, is er reden om met
belangstelling de publicaties der ddverse
ondernemingen af te wachten,
/"'ultuurwaarden waren bepaald veron-
achtzaamd en het verloop van de
conferentie te Genève is nog niet van die
aard geweest, dat er gunstige aanwij
zingen voor het westers bedrijfsleven uit
te putten zijn
De uitslag der verkiezingen ln Frank
rijk hebben in "net algemeen op de beurs-
ontwikkeling internationaal een deprime
rende invloed gehad. De toestand ln het
land zelf wordt er weder moeilijker door
en de gestegen goudprijs ln Frankrijk
duidt er op, dat ook de Franse bevolking
vrees voor de toekomst heeft.
In Engeland zijn de devlt
in december met 163 miljoen dollar
der gedaald. De moeilijkheden der beta
lingsbalans is men nog niet te boven ge
komen. Maar het wijst o.l. toch wel op
een zeker vertrouwen in de toekomst,
dat de Britse regering 20 miljoen aan
Egypte heeft vrijgegeven uit hoofde van
de geblokkeerde pondensaldl uit de oor
logsjaren.
Op de belegigingsmarkt bleef het deze
week wederom rustig en het koerspeil
veranderde er weinig. Merkwaardig was
er ditmaal geen emissie aan de markt,
maar dat zal wel spoedig veranderen,
want diverse plannen worden voor het
opnemen van gelden op de kapitaalmarkt
gesmeed.
i de winstdeling, dat zij leidt tot een
lerking van de gemeenschapsgedach-
maar ook tot een spreiding van het
bezit en een vermindering van de maat
schappelijke ongelijkheid. Op de achter-
ind staat hierbU dus de Idee van de ge
lijkgerechtigdheid en rechtvaardigheid.
Naast deze ethische motiveringen zijn
de economische, waarbij de winstdeling
wordt gepropageerd als een prikkel tot
verhoging van de produktie, als mogelijk
heid tot bevordering van het sparen en
als middel om de arbeidsvoorwaarden
peler aan de bedrijfsuitkomsten te
doen aanpassen dan een loonsverhoging.
Juist dit laatste motief wordt in feite ook
door mr Van der Mandele gebruikt.
;r recent en sprekend voorbeeld
JB uitkering in de vorm van aan
delen heeft de Amsterdamsche Bank on-
•n maand geleden gegeven: het
personeel kan 15% van het tantième in
aandelen krijgen, welke a pari worden
gegeven. Gezien het feit dat de beurskoers
circa 2% maal zo hoog is, wordt dit bui
tenkansje zeer gewaardeerd. Het uit
gangspunt is natuurlijk wel, dat de werk-
)t tot verkoop vla de bank over
gaat.
Verbondenheid mei bedrijf
N"GETWIJFELD is het bezit van aan
delen door de werknemer een middel
hem aan het bedrijf te binden en hem
van te overtuigen dat een grotere ar-
beldsproduktlvltelt ook hem ten goede zal
komen. Veel hangt in dit verband af van
de formulering van de statuten en van de
verhoudingen, die uit deze winstdeling
leiding en werknemers groeien.
WU geloven niet, dat de produktie, dank
zij de winstdeling, behoorlijk zal stijgen.
WU zullen het eerder ln het psychologi-
•he vlak moeten zoeken: Het zich meer
met het bcdrUf gebonden voelen, het niet
gauw weglopen, het verkrijgen van een
grotere arbeldsrust.
Overigens zitten aan die kapitaaldeel-
ncming haken en ogen. De waarde van de
uitgegeven aandelen toch schommelt met
de beurskoersen en de werknemers zul
len dus hun kapitaal In slechte tijden
zien dolen. En als zij het aandeel zouden
willen verkopen, dan moeten zu voor
zover de onderneming het ni«t terug
neemt, tegen minstens pari op de
beurs terecht, waar voor kleine coupu
res veelal gaen markt is.
Hier vloeit weer uit voort, dat ook de
beurs een taak krijgt; zij moet de idee
van de kleinere coupures bij de onder
nemingen stimuleren, zodat ook de kleine
bezitter gemakkelijker zijn bezit aan
kleine aandelen kan verkopen. Het insti
tuut van de personeelsaandelen zou zo
doende voor de beurs mede een middel
kunnen worden om het aandeel te helpen
populariseren en het aandelenbezit te
spreiden.
Resumerende, moeten wij de winst-
deling zeker niet zien als een panacée
voor alle arbeidsproblemen. Maar
als het stelsel op een weloverwogen
wijze wordt toegepast, wegen de
voordelen op tegen de bezwaren en
in zoverre is het goed geweest, dat
mr Van der Mandele voor het ver
strekken van een kapitaaldeelneming
aan het personeel heeft gepleit.
Zeer vroege Rembrandt
on'.dekt
Het ziet er naar uit, dat het klein*
schilderij „De vlucht naar Egypte", dat
dezer dagen door een zekere mevrouw
C'nausse-miche aan het museum van
Tours werd geschonken, een schilderij
van Rembrandt is. Men vond zijn initia
len onder lagen vernis met het jaartal,
dat 1625 zou kunnen zijn. Mooht een en
ander werkelijk zo blijken te zijn, dan
dit schilderij tot de vroegste gesig
neerde werken van Rembrandt behoren.
De organisatoren van herdenkings-len-
toonstellingen te Stockholm en Leiden
(Lakenhal) hebben het schilderij reeds te
leen gevraagd.
Ned. onderscheiding
voor Raymond Brulez
Raymond Brulez. de Vlaamse letterkun
dige. directeur van de Vlaams-gesproken
uitzendingen van het Belgisch Nationaal
Instituut voor Radio-omroep, ls benoemd
tot offioier in de orde vain Oranje-Nassau.
Regeringscommissie voor de
staatsexamens muziek
De minister van O.. K. en W. heeft
ingesteld de „regelingrscommissie voor da
staatsexamen» voor muziek 1956". In da
commissie zijn benoemd: tot lid en voor
zitter: dr. J. Daniskas, tot leden: Sem
Dresden, Willem Andriessen, prof.
dr. A. A. Smijers, prof, Hendrik Andries
sen. George Stam. K. van Baaren, J. A.
Crolla; tot secretaris: Ev. van Beijnum.
De minister van O., K. en W. heeft In
gesteld de examencommissie voor de toe
kenning van rijksbeurzen voor muziek
studie 1956. In de commissie zijn be
noemd: tot lid én voorzitter: dr. J. Da-
nóskas, tot leden: prof. Hendrik Andries
sen. George Stam. tot plaatsvervangende
leden: Willem Andriessen en K. van
Baaren; tot secretaris: S. A. Nleboer.
J. Schouten, conservator aan de ste
delijke musea te Gouda, is met Ingang van
1 januari benoemd tot directeur.
fen werd gemeld.
i Dijk, Den Haag. Is geslaagd voor'het
men Handelswetenschappen M O. K XII.
h dat dit moet zijn voor het examen
WISKUNDE M.O.
's-CRAVENHAGE, 6 jan, Geslaagd v
de akte Wiskunde MO KI- - -
:unde M.O, K I: mej, C. L. M.
sterdam en W.A. Snoek te Gorlnchem.
