Geschiedenis en de moedertaal =Euwe herovert schaaktitel Beslissing gisteravond al gevallen: H" Op het kompas van een tachtigjarige Christendom Sport Intern, studentensporttoernooi is begonnen Adenauer waarschuwt 9E6 FIEUWE LEITSCHE COURANT 5 DONDERDAG 5 JANUARI 1956 MET NOG DRIE PARTIJEN TE SPELEN ke zij r 5^ilA (Van onze schaakmedewerker) was benauwd, overvol als het was met allerlei personages, die men anders "ge niet zo vaak ziet. Het kón immers aflopen, de beslissing kón vallen als ten Euwe opnieuw won. De persfotografen, die hun plaatje op het Kritieke moment niet mochten missen, stonden reeds om half 10 geduldig te wach- nn ten. En die anderen? Was het de begeerte om van de glorie van Euwe ge- ïb- tuige te zijn? OE DIT OOK ZIJ, de Tele aanwezigen moesten hnn ongeduld bedwingen, want de partjj werd na 5 uur spelen gedurende een uur onderbroken, voor het eerst In deze match. Maar ruim drie kwartier na de hervatting mocht Dr Euwe zich weer kampioen van Nederland noemen, door het winnen van een parti), welke beide spelers eer aandoet. Speculaties tot s,and- z*i het dat wit de z*t b2-M en zwart de zet Pf6-e4 voordien had in geschakeld. Volgens „het boekje" komen de laatstvermelde twee zetten eerst als 7e zet aan de orde en de theorie geeft zwart na 7 b2-b3 een ritke keus aan goede antwoorden, nl. Pe4. a5. c5. Pbd7 en Lf5 Hoewel de theorie na 7 zetten het zwarte spel ..redelijk" noemt, bleek in het ver volg toch niet dat zwart oo voet van ge- Hikheid kon standhouden. Met eenvoudige zetten dwong Euwe telkens weer een ver eenvoudiging af. waarbij hij zijn positio nele belangen angstvallig in het oog hield De openingsfase van de 7e matchpartij gaf aanleiding tot enkele speculaties. Euwe. thans met wit spelend, koos de zelfde openingszetten als Donner in de 6e partij. Maar al spoedig kwamen de af wijkingen. In feite hadden de openingen van de 6e en 7e partij alleen de naam (Konings-Indisch) gemeen. Dr. Euwe koos een opbouw. Welke men In de moderne nomenclatuur de naam „Slavisch-Koningsindisch" heeft gegeven. Hij wordt gekarakteriseerd door de zetten 1. d4 Pf6. 2. c4 g6. 3. g3 Lg7. 4. Lg2 0—0. 5. Pf3 c6. fi. 00 d5. Deze stelling kwam inderdaad (met verwisseling van zetten) A DENAUER. bondskanselier van West- Duitsland, heeft vandaag de 80-jarige leeftijd bereikt. Onkreukbaarheid, dat Is wel de grootste verdienste voor 'n staats- Verandeiing Deze taktiek der kleine middelen wierp op de 17e zet in zoverre vruchten af. dat Donner zijn pion op b7 in de steek liet om te trachten tot een gunstiger opstelling van zijn stukken te komen. Deze opzet gelukte weliswaar tot op zekere hoogte, maar niet in zodanige mate. dat zwart egalisatie der kansen in het verschiet kreeg. Het is overigens de vraag of Don ner inplaats van 17Le6 niet beter 17Lg4! had kunnen spelen; in dat geval had hij waarschijnlijk geen pion verloren. Intussen was er aldus een eindspel ont staan. dat in het geheel geen spectaculaire aspecten bood. doch nagenoeg uitsluitend in het positionele vlak lag. Zulke stellin gen vragen zeer subtiele behandeling, kleine middelen dus. Voer de niet al te i onkreukbare intègre figuur is deskundige toeschouwe Adenauer ongetwijfeld. Het is op deze plaats dat wij Adenauers grote verdien sten voor West-Duitsland en West-Europa wat de buitenlandse politiek betreft, in het licht willen stellen. Zijn naam zal onher roepelijk verbonden blijven aan de histo rie van West-Duitsland. sinds 1945. Hij waj de eerste voorzitter van de Christendemo cratische unie en werd op 15 septembei 1949 tot bondskanselier gekozen. Onder zijn regiem werden de Parijse akkoorden geratificeerd, waarbij aan de Westduitse bondsrepubliek soevereiniteit werd leend. De wankele positie, die Frankrijk steeds heeft lnge- 't Verklaard uitzicht ten van de eenheid Europa, heeft ongetwijfeld sterke mate toe bij gedragen. dat Ai rika méér op dit West-Duitsland i Adenauer heeft gewed. De grote tegenstelling tussen het u telijke democratische blok van staten de Sowjetunie heeft de snelheid bev derd. waarmee West-Duitsland lid werd van de Westeuropese Unie. dë N.A.V.O.. partner van de Europese gemeenschap voor kolen en staal. Onder Amerikaanse leiding wordt strijdmacht opgebouwd Ondanks het feit dat de Russen de eenheid van Duitsland op een communistisch blaadje presenteren, heeft Audenauer zonder aarzeling de zijde van het westen gekozen. Men bedenke, Duitsland verloor ook de tweede wereld oorlog. het Derde rijk van Hitier sto: Ineen, de leiders kregen de kogel of dergingen hun straf in de gevangenis zie. slechts tien Jaar na de debacle, speelt het West-Duitsland van Adenauer weer een uiterst belangrijke rol. niet slechts op het Europese continent, maar in de gehele wereldpolitiek. Tien Jaar, na een verloren oorlog, op de ruïne van het Hlt- leriaanse rijk. heeft Adenauer West-Duits land weer tot grote economische bloei ge bracht. Bij internationale besprekingen, zoals die te Baden-Baden met de Fransman Mendès France, met de leidende staats lieden te Washington en Moskou, legde Adenauer getuigenis af van groot diploma tiek vermogen, realiteitsbesef, voortva rendheid, getemperd door de voorzichtig heid van de ervarene. Het strekt Aden auer tot eer. dat hij, als mindere in rang. over zoveel minder macht beschikkende, ln Moskou onverzettelijk bleef tegenover ver leidelijke Russische offertes. Hij nam het Juiste standpunt ln. zulks in het belang van christendom, cultuur en beschaving, dat West-Duitsland en West-Europa aan de politiek van Amerika gekoppeld moe ten blijven. Los van de politieke, economische en de fensieve verbonden, zou bij een nieuwe wereldoorlog de ondergang immers onher roepelijk zijn. Toen na de mislukking van de tweede conferentie van Genève, op nieuw in West-Duitsland nationale en nationalistische aspiraties zich deden gel den, socialisten en liberalen aanstuurden op rechtstreekse onderhandelingen met de Russen om toch de Duitse eenheid te be reiken, bleef Adenauer, ofschoon blootge steld aan felle kritiek, op zijn stuk staan. De zieke bleek ln ieder geval zijn geeste lijke vitaliteit en weerbaarheid behouden te nebben, hetgeen voor zijn aanhanger* een verademing was. Adenauer weigerde in te gaan op de ruilhandel met de S.U. ten doel hebbende de „Duitse eenheid", als daarmee de vriendschappelijke banden met de westelijke bondgenoten, in de eer ste plaats dus Amerika, zouden worden verbroken. De Russen hielden bovendien een stok achter oe deur, want de terug keer der Duitse krijgsgevangenen uit de Sowjetunie werd plotseling gestaakt. Zeer zeker, Bonn herbergt thans een uitge breide Russische ambassade., maar de re gering van Adenauer blijft trouw aan de overeenkomsten met het westen. Ongetwijfeld, er zijn ook schaduwen. Thans heeft de tachtigjarige Adenauer nog de teugels in handen, maar hoe zal de verhouding worden tussen staat en leger, als de opbouw der Westduitse „Streit- krafte" voltooid is en de bondskanselier wegens zijn hoge laeftijd aan anderen de leiding moet overdragen? De westelijke wereld heeft er daarom zeer groot be lang bij. dat in West-Duitsland de stuur man Adenauer nog lang aan het roer blijft staan. spelen niet boeiend, voor de ingewijde des te meer. Dr. Euwe kon zich dus na de 18e zet in alle rust wijden aan de taak dit technisch- gewonnen eindspel te winnen. En hij deed dit voortreffelijk. Stap voor stap naderd^ hij zijn doel zonder dat Donner tegen- kansen kreeg. Maar na de 37e zet van zwart haperde de machine even. Euwe gebruikte veel tijd voor het behalen van zijn 38e zet. Begrijpelijk, want de marge tussen winst en remise is in eindspelen van dit type zeer klein. Eén misstap kan de winst uit handen geven. De winst, welke aanvankelijk evident scheen, leek weggeëbd te zijn. Met de op de 33e zet ingeleide manoeuvre had Euwe. zo be weerden insiders, het zich nodeloos r lijk gemaakt. Vastberaden Na de onderbreking der part|J »t half 11 en half 12 bleek echter al spoedig, dat Euwe z|jn voordeel nog steeds had vastgehouden. Vastberaden koerste h|j op de winst aan en om nul uur 20 was 1. c2-c4 3. g2-g3 5. 0-0 7. d2-d4 0-0 d7-d5 Pf3-d2 Pe4 11. Pd2 c4 Pb8-d7 13. Pc4 'b2 c6 d5 15. Dd5'*"d8 Tf8 d8 17. Tal dl Lc8-e6 19. Lb7-c6 Ta7-c7 21. Kgl-fl g6-g5 23. Le4-d5 Le6-f5 25. Pc4-e3 Lf5-c8 27. f2-f3 Pf6-d7 29. Pe3-c4 Pe5vC4 31. Kel-d2 Kg7-f6 33. f3-f4 g5 y f4 35. Tdl-fl e5 X f4 37. h2-h4 Lc8-e6 39. e2-e4 Th5-e5 41. e4xf5 (de afge geven zet). Le6Xf5 43. Tf4 - f5 Tel-dlf 45. Tf5va5 Tdl-clt 47. Kb3-c2 Tbl-hl 49. a3-a4 Kc6-b6 51. Th5 h6f Kbfi-a5 53. c5-c6 Ka4-b4 g7-g6 c7-c6 Pf6-< a7-a5 Lg7 b2 4. Lfl-g2 6. b2-b3 8. Lcl-b2 10. Pbl-d2 12. d4-d5 14. Ddl d5 Pd7-b6 16. Tfl-dl Td8 dit 18. Lg7 b7 Ta8-a7 20. Lr6-e4 Kg8-g7 22. Kfl-el 24. Pb2-c4 26. Ld5-c4 28. Lc4-b5 10. b3>' 32. Kd2-c3 34. g3 X f4 Tf 1 v f4 Pb6-d7 Pd7-f6 c7-e6 Pd7-e5 e6-e5 Kf6-e7 Tc7-c5 Tc5-hS Kc3-d4 Ke7-d6 ege i feit. Benauwde zege van IJHC op Wenen: 9-8 In de ijshockey wedstrijd tussen IJHC „Den Haag" en „Wenen", die voor onge veer 1500 toeschouwers op de Hok|j is ge speeld. is het weer vreemd toegegaan. Na de tweede speeltijd leidden de Hagenaari met 73 én alles wees erop dat de Neder landse zege zeker was. In de derdi periode kwamen de gastheren echter me gewijzigde opstelling uit. Kecpei Lyndon bleek te z|jn vervangen door Var der Molen. Vooral aan diens onzeker op treden lag het dat „Wenen" nog v|jf maal scoren en dat de Hagenaars in de laatste minuten zelfs alles op alles n n zetten om een gel|jk spel te out; Doordat Gelinas op doktersadvies op de baan verscheen, kwam „Den Haa<g" met drie Canadezen uit, te weten doel- an Lyndon. Laliberté en Zuklwski. In de eerste speeltijd nam „Den Haag" ;n 21 voorsprong door goals van La liberté en Zukiwski. De Nederlander» aren op alle onderdelen de meerderen an de gasten. Gedurende de tweede periode kwam de Haagse voorhoede beter op dreef. Een weergaloze solo van LaMberté leverde al poediig een derde Haags doelpunt op. Schwencke maakte er 41 van. De Hage- voerden de stand door Laliberté. Van Dijk en Kwaaltaai verder op en met 7—3 voorsprong konden zij voor de tweede maal gaan rusten. In de derde speeltijd slaagde Wenen er zoals gemeld in 5 goals in te lopen. Von der Baumen scoorde nog voor IJHC waar door de eindstand 98 werd. Woensdag a.s. speelt IJHC op de Hok|j »n wedstrijd tegen het Canadese prof- iam Nottingham Panthers. Jeugdkampioenschappen van de L.S.6. Ook A. C. Berkhey Jr. en T. Blangé in de finale De Katwijker A. C. Berkhey Jr. en de -S.G.-er T. Blangé hebben gisteren, na enkele beslissingspartijen, de finale be reikt van het jeugdkampioenschap van de L.S.B. Zoals bekend Is. waren J. van Stee nis Jr. (L.S.G.) en H. J. Giesbergen (Al phen) reeds finalist. Zaterdagmiddag, tijdens de massakamp eiden-omstreken, wordt de eerste ronde in de finale gespeeld. Bij de Europese kampioenschappen kunstrijden van 19 tot 21 januari te Parijs 1 Nederland worden vertegenwoordigd door de beide meesjes Joan Haanappel en Sjoukje Dijkstra en door het danspaai Odink SPIERPIJN, SPIT... "t Losrt overal. Da weld ad 1 ge w te van de pijnstillende Thermo verdrijft de snerpende pijn. &ERM0GÉNE 44 Kd4-c3 Kd6vC6 46 Kc.3-b3 Tcl-blt 48 Ta5-h5 Thl-h3 50. Kc2-b2 h7-h6 52. c4-c5 Ka5xa4 54. Kb2-c2 en zwart gaf het op. Nu '.wee leiders in Hastings-toernooi Olafsson gelijk gekomen met Korchnoi De uitslagen van de partijen, gespeeld voor de zevende ronde in de hoofdgroep van het schaaktoernooi te Hastings, lul den: Korchnoi (R.)—Golombek (G.B.) 1-0; Ivkov (Z.S1.)—Del Corral (Sp.) 1—0; Tal- manov (R.)—Darga (W.Dld) 1—0; Persitz (Isr.)—Penrose (G.B 1—0; Fuller (G.B.)— Olafsson (IJsl.) 01. De afgebroken par tij OlafssonGolombek uit de zesde ronde is door Golombek zonder verder te spe len opgegeven. Na deze ronde is de stand: 1. Korchnoi 54 pnt; 2. Olafsson 54 pnt; 3. Ivkov 5 pnt.; 4 /5. Taimanov en Darga 4 pnt; 6. Del Corral 24 pnt en 1 afgebr.; 7. Penrose 24 pnt; 8./9. Fuller en Persitz 2 pnt. en 1 af gebroken partij; 10. Golombek 1 punt. Gerard Maarse Ned. schaatskampioen Gerard Maarse. heeft gisteravond op de baan te Hamar zowel de 1500 als de 3000 meter gewonnen. Hierdoor mag h|J zich officieus Nederlands kampioen noemen, "a afloop van dc 3000 meter heeft hij dan >k een ereronde gereden met een krans ■n de schouders, hem overhandigd door heer Van Zaanen, die als vertegen- nordiger van dc ambassade speciaal uit slo was overgekomen. De resultaten van de eerste tien over de 1500 meter luidden: 1 Maarse 2.20,5; oekman 2.20,8; 3 Larsen (Hamar) 2.22,3; 4/5 Overby (Hamar) en Mc Namara (V.S.) beiden 2 22.9; 6 De Graaff 2.23,5; 7 Strandvilc (Hamar) 2.24.6; 8 Sandvig (V.S.) 2.25; 910 Paping en Martinsen (Hamar) beiden 2.25,2, nieuw persoonlijk record 3000 Meter: 1 Maarse 4.56.3. nieuw per soonlijk record, oud record 4.59,8, ge maakt op 12 februari 1955 te Turku (Fin land); 2 Broekman 4.56,5; 3 De Graaff 4.59.9; 4 Huiskes 5.01,1; 5 Olsthoorn 5.03,2; 6 Van 't Oever 5 05.6; 7 Pesmain 5.06,7; 8 Pa ping 5.06.8; 9 Van den Berg 5.07,3;'10 Koeleman 5.07.4, Eindklassement: 1 en officieus kam pioen Gerard Maarse 191,848 punten; 2 Kees Broekman 193.380 punten; 3 Wim de Graaff 195.676 punten; 4 Nico Olsthoorn 197.490 punten; 5 Egbert van 't Oever 198.833 punten; 6 Jeen van den Berg 199.134 punten. Behalve Gerard Maarse verbeterden ook Wim de Graaff, Egbert van 't Oever. Pes- man,, Paping, Koelema-n en Bruine de Bruin hun persoonlijke records op de HE TIJD dat de sport door christenen angstvallig als in strijd met hun le vensbeschouwing en schadelijk ten aan zien van hun leefwijze uit het geloof, ge meden werd. is lang voorbij. Ook in christelijke kringen werd de waarde ervan erkend en sinds pioniers in deze tot de oprichting van verenigingen c gingen heeft een verheugende bloei de zich ontwikkelende christelijke sportbe- weging gekenmerkt. Het behoeft geen betoog dat ook hierin de eigen levens overtuiging tot uitdrukking gebracht en de beoefening hiernaar werd gericht: maar tot hoezeer verschillend oordelen juist de lichamelijke opvoeding er sport aanleiding gaven, mag blijken uit de veelvuldige discussies waarin men standpunt hierovér uiteenzette Tot één algemene, afgeronde beschouwing heb ben de gedachtenwisselingen en studies nog niet geleid, wat gezien de gecomDÜ ceerdheld en strekking van het onder- wero niet direct ontmoediging behoeft t wekken. Een meer definitieve vormgt ving van de gemeenschappelijk gekoe< terde opvattingen hieromtrent dan de overleggingen totnutoe hebben opgele verd. wordt echter wel gewenst. Een stap in deze richting is gedaan door de vorig Jaar opgerichte Nederland se Christelijke Sport Unie. die het ver heugende initiatief genomen heeft tot hel uitgeven van een brochure, welke zo juist bij de fa Van Keulen te Den Haag is verschenen. Onder de titel „Chrlstm- dom-Sport?" wordt door een vijftal schrijvers van een daartoe benoemde commissie, welke onder leiding staat van prof. mr I. A. Diepenhorst van wie we reeds een belangwekkend referaat hieromtrent mochten beluisteren diep ingegaan op de wijze van een voor chris tenen verantwoorde sportbeoefening en de mogelijk- en moeilijkheden die zich daarbij ten aanzien van de opvoeding welke afgestemd Is op een christelijke levensovertuiging, voordoen. De schrijvers, de heren ds Popma. dr de Klerk. Van Asch, Gordijn en Kuilman gerenommeerde figuren in de chr. sportbeweging ontveinzen zich niet. dat zij hiermee ook geen volkomen slui tende vertolking van een algemeen gel dend christelijk standpunt aanbieden, doch hebben hierin toch zoveel van wat daartoe moet leiden in vastgelegd, dat de brochure verdient in wijde kring gelezen •orden. Sw. Competitie L.D.D.B. R.D.C. sloeg Wassenaar RDC 1 en 2 hebben gisteravond hun laatste competitiewedstrijd gespeeld, res pectievelijk tegen Wassenaar 1 en 2. Bel de tientallen besloten het seizoen met een •erwinning. Het is nog niet bekend of het tweede tiéntal nu kampioen is. De afgebroken partij tegen Roelofarendsveen is namelijk nog niet uitgespeeld. De uitslagen luiden; D. Schoneveld (RDC 1)C. van Dijk (Wassenaar 1) 1—1, W. Heemskerk—P. Gijsbertse 20, W. Leeuwenburg—J. van Doorn 20, R HeemskerkA. de Geer 20, J. P. v. d. BergJ. Vermeulen 0—2, Joh. Kromhout M. Lodewijks 1—1, H. Verkuil—C. Stigter 20, S. Heemskerk—A van Boxtel 2—0. G. van Zuilen (res.)— A. Schutte 1—1. Star (res.)—N.N. 2—0. Uitslag 13—7. van Egmond (RDC 2)J. Mulder (Wassenaar 2) 1—1. A. v. d. Mey—W. C. i Laar 20, H. RavensbergenH. Orle 1, W. Zandbergen (res.)—O. H. Rijsdijk 0—2, Jac. van Egmond—A. Vermeulen 02. A. v. d. Eykel (res.)—N. Knljnenburg 20. N. Schoneveld—N.N. 20, D. van Egmond—W. Steephaan 20. C. van Delft P. v. d. Schart 0—2, F. A. Verkuil— J. da Bruin 2—0 Uitslag 128. Tempo-D.E.S. I 8-12 Tempo verloor in Leiden met 8-12 van D.E.S. uit Voorschoten. Ged. uitslag: De Jeu-V. d. Meij (res.) 0—2; A. Jansen-Oos- tergo 0—2 (regl.); G. Jansen-Weggen 0-2 (regl.); S. v. d. Kwartel-J. v. Bemmelen 1-1; Belt-De Bruijn (res.) 2-0; P. v. d. Kwartel-H. v. d. Velden 2-0; G. Rijsdam- Stauthamer (res.) 2-0; Groenewegen-Ouds- hoorn 1-1; M. J. v. d. Kwartel-De Lange 0-2; Leefhart-J. J. v. d. Velden 0-2. Turh ïs licl zo DE WOLF, DE GEIT EN DE KOOL 535) Een ieder zal in zijn jeugd torh wel een* hel raadseltje van de kool, de geit en de wolf hebben opgekregen? Detenen die zich dit niet meer kunnen wg*. i|j het dan dat Alcuin in zijn tijd heel wat meer te betekenen heeft ge had dan de meeste minister*. Hij heeft de stichting van talrijke kloosterscho len bevorderd, o.a. die van St. Maarten b|j Tour», die eeuwenlang al* de voor- het feit dat slechts weinigen z|in naom nog kennen en i|)n hervormingsplan nen in de gesrhiedenisboekjea voor namelijk worden toegeschreven aan Karei de Grote, die zelf nooit behoor lijk heeft kunnen leien. Maar terzake, de leermethode In Amsterdam Gistermiddag is in het A.M.V.J.-gebouw te Amsterdam het jaarlijkse sporttoernooi van de Foreign Student Service voor in ons land studei enden van Indonesië, Suriname, de Nederlandse Antillen, de Verenigde Staten en natuurlijk Nederland begonnen met de onderdelen volleybal en schaken. volleybal weinig idee hadden, vijfde en laatste werden. Resultaten De uitslagen luiden: VoWeybal: IndonesiëAmtuMen 20 (18 —3. IS—7); Nederland—USA 2—0 US—L 153); AntillenSuriname 20 (158. 15 —7); Nederland—Indonesië 1—1 (15—12, 615); USASuriname 1—1 (15—12, 12- 15); Nederland—Antillen 2—0 US—2. 15— 5); IndonesiëUSA 2—0 U5—3. 15—4), NederlandSuriname 20 (15—0. 1.50), Antillen—USA 1—1 (13—15. 15—9); Indo nesiëSuriname 2—0 (152. 158) Eindstand: 1 Indonee'ë 7 pnt, 2 Neder land 7 pnt, 3. AnttWen 3 pnt, 4 Usa 2 pnt. 5. Suriname 1 pnt. Schaken SurinameAmflililen 2414, IndonesiëNederland 344. Nederland en Indonesië eindigden bij volley bal elk met 7 pnt en terwijl de Nederlanders meenden, dat zij nu door hun beter doelgemiddelde (111—38) tegen Indonesië (11758) de eerste plaats had den veroverd, betoogden de Indonesië ra. dat hun de ereplaats toekwam, omdat er regel zou bestaan waarbij de eerste plaats bij gelijk eindigen aan het land met de min6te studerenden in dit ge val dus Indonesië zou toekomen. Men kon het niet eens worden en daarom kwam het organisatiecomité, waarin van elk der deelnemende groepen een verte genwoordiger zitting heeft, ln vergade-, ring bijeen. Er werd besloten, de In voor. gaande Jaren toegepaste regel - de ziens wijze van de Indonesiër» - te handhaven, zodat Indonesië de eerste plaats toege- Domper Dit betekende een domper op da goede stemming, want van Nederlandse zijd» redeneerde men: „Als we dat tevoren hadden geweten, zouden we de «terk6i» speler» hebben opgesteld". Nu kwam d« tweede ploeg van de Amsterdamse una- sportverenlging in het toernooi Met de Nederlandse non-playmg- captain zijn twee eerste-klas^e-speler» in de kant staan. Dat is Nederland ln de wedstrijd tegen Indonesië trouwen» bijna duur komen te staan, want de Indonesiërs liepen in de set snel uit tot 11—3. Toen begin gen zij de fout ln de verdediging te gaan kreeg Nedertand, fel aanvalllemd de kans om de achterstand geheel te niet t» doen en zelf» met 15—12 te winnen. In de tweede set bleven de Indonesiër» aan vallen en wonnen met 15—6. Derde in dit onderdeel werden de Antil len. de Verenigde Staten vierde, terwijl de Surinaamse basketballer», die van Tafeltennis Kampioenschappen 4de klas aideling Leiden Dinsdagavond werden er in de vrij kille zaal van Scylla de kampioenschappen heren 4e klasse van de afdeling Leiden verspeeld. Hieraan namen 27 spelers uit L«iden en omstreken deel. De organisatie berustte bij een Scylla-man, die oen pluim verdient voor de perfecte en vlotte af werking van het programma. Nadat de poules beëindigd waren, bleven er nog 9 nun over. Deze kwamen weer tegen elkür uit, waarbij er automatisch één overging naar de volgende -ronde. De twee finalisten waren Hazenoot (Dolfijn) en Oerlemans (Dolfijn), die Za terdagmiddag om 3 uur in het G.E.B.- lokaal ln Den Haag elkaar de titel zullen betwisten. De wedstrijden stonden op een matig Columbus, Damocles, John Bull en de Tempeliers TN EEN VORIG artikel heb ik mij bezig ge- houden met een aantal uitdrukkingen aan de Vaderlandse Geschiedenis ontleend. Ik zal nu enkele andere bespreken, die aan de A1 - gemene hun ontstaan te danken hebben. Er zijn er echter onder die waarschijnlijk eerder hun wording aan legenden dan aan Geschiedenis verschuldigd zijn. Ik spreek dan allereerst over het el van Colum bus. Hieronder verstaat men iets dat men wonderlijk vindt, zolang men niet weet. wat er achter zit. maar gemakkelijk te begrijpen, wanneer men de verklaring kent. Een halve eeuw na de dood van Columbus ver telt Benzoni. een geschiedschrijver, het verhaal van het el dat niet op zijn punt wou staan en dat Columbus toch daartoe bracht, door het stevig neer te zetten, zodat de punt brak. Maar Benzoni weet het alleen van horen zeggen. In verschillende andere verhalen komt deze el-geschiede- nis ook voor. dus zal men er wel van moeten zeggen: „Als 't niet waar Is. dan Is het toch aardig gevonden." Een eveneens veel gebruikte uitdrukking Is: Geen geld. geen Zwitsers. Deze schijnt aldus te zijn ontstaan: In de zestiende eeuw en ook nog wel In de volgende waren vele Zwitsers beroepssoldaten, die nu eens bij deze. dan bij gene in dienst traden. Maar toen Frans I van Frankrijk bij de belegering van Milaan door Karei V in 1521. zijn Zwitserse hulptroepen niet kon betalen, achtten zij zich van hun dienstplicht ont slagen en gingen naar b-*' Uit een veel vroegere tijd dagtekent de uitdrukking' Het Trojaanse paard binnenhalen, waar mee men bedoelt zelf zijn ongeluk te berokkenen Bij de belegering van Troje door de Grieken, haalden de Trojanen op aanraden van Stnon. een groot houten paard, ln welks bulk enige gewapende Grieken ver borgen waren, de stad binnen, in de mening dat deze onneembaar zou zijn. 's Nachts kropen de Grieken er uit. openden de poort en lieten de anderen binnen, die op deze wijze de stad konden veroveren en verwoes ten. Of deze geschiedenis, die ongeveer duizend Jaar voor Christus moet gebeurd zijn, waarheid is of le gende, valt natuurlijk moeilijk meer na te gaan. t?EN PYRRUSOVERWINNING betekent een over winning. die op veel verliezen komt te staan. Het is een uitdrukking, die men heden ten dage vaak ln de politiek bezigt. Ze is ontleend aan het verhaal dat Pyrrua. de koning van Epirus, in 279 v Chr. bij As- culum op de Romeinen een overwinning behaalde, waarbij hij zelf zulke zware verliezen leed, dat hij de strijd staakte. Men vertelt dat de koning uitriep: „Nog zulk een overwinning en ik ben verloren." Ook „het zwaard van Damocles" Is een ge zegde dat ln de tegenwoordige politiek nog al eens JOHN BULL voorkomt. Het betekent een gevaar, dat Iemand die voorspoedig is of lijkt, bedreigt. Het is ontleend aan de geschiedenis van Damocles, een hoveling van Dio- nysius de Oudere, de tiran van Syracuse (405—367 v. Chr.). De eerstgenoemde had zijn vorst de gelukkigste sterveling genoemd. Om hem van die waan te genezen, gaf Dionysius hem verlof, een dag zijn plaats in te nemen. Hij liet hem aan de vorstelijke tafel zitten, die vol stond met de uit- gezochtste spijzen en dranken, maar boven zijn hoofd hing een vlijm scherp zwaard aan een paardehaar. De eetlust moet toen Damocles wel vergaan zijn. Dit verhaal F,;G komt voor in een school- versje en is ook te vln- den In „Den Gulden Winc- van Joost van den rpm j Vondel. Hij zegt: Een schriklijk Reuze- swaard hangt, aan een zijden draad, I Gedurig boven 't hoofd 'a Koning* achfbre en bedoelt dit, zoals vanzelf spreekt, in figuurlijke zin. De bijnaam John Buil voor Engeland zou ook wel bulten de geschiedenis kunnen ontstaan zijn. daar Buil stier betekent en het sterke, doorzettende van het Engelse ras aangeeft De naam is echter ontleend aan een politieke satire van John Arbulhnot (16751735). Het is mogelijk dat de schrijver de naam overnam van de hoforganist John Bull, die in 1605 het Engelse volks lied „God save the King" componeerde. Hij zou dan die naam aan het gehele Engelse volk hebben gegevert. UET IS MERKWAARDIG, hoezeer de politiek steeds weer uitdrukkingen aan de geschiedenis ontleend» om iets kernachtig te zeggen. Bismarclc bijv. was daar in zeer sterk. Van hem is het gezegde: „W ij gaan niet naar Canon waarmee hij wilde zeggen: „WIJ buigen ons niet voor de eisen der Rooms-Katho- lieke kerk", hiermede doelend op de tocht van keizer Hendrik IV naar Duitsland, die ln 1077 naar het kasteel Canossa bij Regglo ln Italië trok om van paus Gregorlus VII de opheffing van de banvloek af te smeken. Naar het verhaal vernederde deze paus hem door en door. want hij Het hem in een boetekleed een paar dagen en nachten bulten het kasteel ln de sneeuw staan, eer hl) hem op voorspraak van de kasteelvrouwe tot zich toeliet om hem van de ban te bevrijden. Ook de uitdrukking onder het juk doorgaan is van historisch» oorsprong. De Romeinen hadden de gewoonte een overwonnen leger alt bewijs van diepe vernedering onder een lage poort te laten doorgaan, die gevormd werd werd door een paar in de grond gestoken speren, welke door een derde waren bonden. Zo wordt er ook verhaald dat de Noormannen o: Friezen te vernederen, hen dwongen de deuropening zo laag te maken dat zij elke keer. wanneer ze buiten kwamen, een buiging naar het Noorden, het oord waar hun dwingelanden woonden, moesten maken. AAN DE BIJBELSE GESCHIEDENIS zijn uit den aard der zaak ook heel wat uitdrukkingen ontleend. Ik vestig b.v. de aandacht op een Nimrod (een jager), een Simsonsverzuchting slaken (een bede om nog e maal kracht). Jobsgeduld, een wet van Meden Perzen, van Pontius naar Pilatus (van het kastje r de muur) zenden. Deze laatste uitdrukking is wi schijnlijk zo geworden doordat de twee P's mo klonken, want het zou natuurlijk moeten zijn: Pontlus Pilatus naar Herodes. Als men bedenkt dat dr Laurtllard een boekje schreef, waarin meer d duizend woorden en gezegden voorkomen, die alle de Bijbel zijn ontleend, is hét te begrijpen dat ik maar even over heb gerept. Ten slotte haal ik nog aan: drinken als een Tempe lier. De orde der Tempelridders of Tempeliers werd in 1118 te Jeruzalem gesticht, en ln 1312 opgeheven. Deze ridders-monniken hebben een slechte naan kregen, misschien wel ten onrechte. De volksmening nam aan dat ze zich geregeld aan dronkenschap bezon digden. Tot hun verontschuldiging moeten we echter zeggen dat ze zeer rijk waren en Philips IV. koning van Frankrijk, op hun schatten aasde. Door zijn toe doen hief de Paus de orde op. Op gruwelijke wijze heeft de genoemde koning hen gestraft. Op 2 Mei 1310 werden op zijn bevel 54 ridders als ketters te Parijs verbrand; elders gebeurde hetzelfde. Geen wonder dan ook dat een geschiedschrijver zegt: ..Zij hebben onge twijfeld zwaar voor hun tekortkomingen geboet er dit te zwaarder, daar eigenlijk niet de tekortkomingen, maar hun macht en rijkdom de oorzaken van hui dergang waren." Of ze terecht als grote, Ja zelfs spreekwoordelijke drlnkebroeri te boek moeten staan, mag dus wellicht betwijfeld worden. Dr F. C. Dominica» Door een weglating van een paar woorden mijner zijds Is een onverstaanbaar gedeelte ln mijn artikel over het gebruik van „die" en „welke" tn de krant 19 december 1955 gekomen. Ik heb bedoeld: „En ln de derde plaats is het onmogelijk welke te gebruiken naeenaanspeklng Zo kan men dus niet zeg gen: „Onze Vader, w e 1 k e in de hemelen zijt!" of „Ik vind u ontaard, o moeder, welke Diet goed voor haar kinderen is". T. C. D. (heden 80 jaar) Bonn, 5 Januari Bondskanselier Konrad Adenauer van Westduilsland vjert vandaag zijn 80ste verjaardag. Ter gelegen heid van deze heuglijke gebeurtenis verleende Paus Pius XII Adenauer de orde van de Gouden Spoor, op één na de hoogste onderscheiding van het Vaticaan. Deze orde wordt ver leend op grond van bijzondere dien sten, bewezen aan het r.-katholiek geloof. Volgens Reuter is btj een optnle-ondcr- zoek in Westduitsland gebleken, dat 45 procent van de Westduitsers Adenauei al» ..de meest wonderbaarlijke man in leven" beschouwen. Albert Schweitzer kwam op de tweede plaats. Aan de vooravond van Adenauers ver jaardag publiceerde het Amerikaans» weekblad Life een interview met de grijz» itaatsman. Enige belangwekkende opmer kingen van de Bondskanselier: „Ik ben soms bang dat de vrije wereld tengevolge van onverschilligheid de zelfde fout zal maken, die zij ten op zichte van het natlonaal-soclallsme heeft gemaakt „Mijn recente bezoek aan Moskou heeft mij gesterkt ln het geloof, dat de een heid van de christelijke wereld tegen over het communisme' zich moet uit strekken tot elk gebied „De Ideologische strijd tegen het com munisme zal nog wel tien tot twintig Jaar duren; het westen moet leren, de diepte van de communistische dreiging te beseffen: verzet tegen deze ideologie moet boven partijpolitiek en national» geschillen staan, willen wij geen slaven worden...." Ook Churchill Onder de honderden brieven dde da Bondskanselier bereikten, was een per soonlijke felicitatie van president Ei sen- Si*- Winston Ohurchdll, die evenola Ade nauer 80 Jaar la. wenste Adenauer „veel geluk en succes" en voegde eraan toe: „Uw vriendschap heb ik altijd beschouwd als een van de voorrechten van mijn laatete ambtsjaren en Ik blijf met bewon dering uw belangrijk werk voor de we4- aart en eenheid van uw land en Europa Vanmorgen is aan Adenauer door een kinderkoor een aubade gebracht. Kar» negen uur kwam- hij ln gezelschap Wraak EJE.V EINDHOVEN AAR kreeo pu- teren de pehele dag jongens aan de deur, die een afgedankte kerst boom kwamen brenaen. Het was ero lastig en de man begreep er niet* fan. Totdat h[j vernam dat in een plaatselijk blad een advertentie had ocsiaan. waarin werd meegedeeld, dat op rt)n adres kerstbomen wer den opgekocht tegen veertig cenl per stuk Een meisje had bij de krant deze advertentie opgegeven, in opdracht can een jongeman, die bij de vader van zijn aangebedene aiet over de vloer mocht komen. En die vader woonde op het kerst- boomadres. van rJJn zoon Paid, een R.K. priester, bij zijn bureau aan. HIJ werd daar ba- groet door twee andere zoon», Max. ge- meentearrlbtenaar in Keulen, en Georg, student en door dirie van zijn kleinkin deren. De eerste militaire kapel van da nieuwe Duitse Wehrmacht speelde Ade nauers ged-iefkooade lied „Lobe den Her ren" en ging vervolgens over op e-ca fikse man. Leden van zijn staf haatten de bondo- kanaeüer welkom en leidden hem naar de ontvangzaal waar een tafel met ge schenken stond te wacttten. In de ont vangstzaal nam de Jarige de gelukwenoeo in ontvangst van een lange rij diploma ten, kerkelijke leidet*. pa we ment» leden en vertegenwoordiger» van da voomaam- •ta national* ins toiling»*! LIK DOORNS WONDEROLIE •chromp#l»n m*t worUI en *1. Bevat »»?ul- »»r4* W0nderr.ll*. Jodium *r het pUnatlTimd* b*n*oc*lne. Een fleete NOXACORN Anti fa 'ui t Ut b*ap*nrt eeptlerh Llkdr* KXAMEV WISKUNDE MO. 's-GRAVENHAGE. 4 Jan Voor $kU geslaagd J, vaa

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1956 | | pagina 5