OXO
HEB
GRIEP!
Practische arbeid moet het
praten overwinnen
„Begrijpt problemen van
Indische Nederlanders"
I
Chefarine 4
'..v«-
FILM EN BIOSCOOP I
De Chr. Film Actie neemt overal
snel in kracht toe
Men schrijft ons:
TJET FILM- en bioscoopvraagstuk Is wel
een brandend probleem, vooral met
het oog op de Jeugd. Met een negatieve
beantwoording of een volstrekte afwijzing
laat men zich niet meer afschepen. Het is
daarom goed dat er een Christelijke Film
Actie bestaat, die op dit te lang ver
onachtzaamde gebied krachtig werk
zaam wil zijn. Alle begin ls moeilijk. De
C F A. heeft te kampen gehad met allerlei
kinderziekten. Maar gelukkig, de aanhou
der wint. er zijn tekenen die er op wijzen,
dat het de goede kant uit gaat.
Bekend ls, dat de C.F.A. een zware strijd
moet voeren om de vrije vertoning van
door haar begeerde films. Want dat er een
enorm verschil bestaat tussen ..film" en
„film", zal zelfs voor de leek op dit ge
bied duidelijk zijn. De moderne filmtech
niek is echter een schepping Gods. die op
de juiste wijze moet worden gebruikt. Het I dan' we'l
taak bij ben. die nog vreemd
tegenover het streven van de C.F.A. be
grip te wekken voor wat zij
Het hoofdbestuur van de C F.A. kwam
tot het besluit zelf ln het buitenland film
rechten voor Nederland te verwerven on-
to goede films, die anders wellicht om
land niet zouden hebben bereikt, vooi
leder beschikbaar te stellen. Dit besluit
heeft gunstig gewerkt. Behalve
zestig afdelingen van de C.F.A. konden de
geïmporteerde films ook door vele andere
organisaties worden betrokken.
Ongetwijfeld zullen binnenkort nieuwe
films worden aangetrokken; onderhande
lingen daarover zijn gaande. De C.F.A
heeft een ander maal te kennen gegeven
ook goede films via de erkende impor
teurs te willen betrekken. Zij zou er daar
door toe willen medewerken, dat films
van een aanbevelenswaardige strekking
zowel in de bioscopen als daarbuiten
den vertoond, ln belde gevallen ln het
openbaar
De mogelijkheid daartoe Is uiteraard af
hankelijk van beslissingen van de Ned
Bioscoop Bond.
De Chr. Film Actie blijkt snel ln kracht
toe te nemen. Gedurende het thans lo
pende seizoen zijn reeds 25 plaatselijke
C F A.-stichtingen tot de landelijke ver
eniging toegetreden, t.w. Amsterdam. An-
dijk. Drachten. St. Anna Parochie. Uit
huizen. Oostemleland-Boodeschool. Win
schoten, Emmcn, Hoogeveen. Beilen, Del
den. Den Ham. Nljverdal, Hengelo (O.).
Holten. Zwartsluis. Barneveld. Dode-
waard, Soestdijk. Barendrecht. Stellen
dam. Hoogvliet, Krimpen a. d. Lek. Krim
pen a. d. IJssel, Ridderkerk-Slikkerveer
en Krabbendljke.
In meer dan 10.0 andere gi
In de stad Utrecht, wordt de oprichting
van een afdeling voorbereid
Dat van Protestants Christelijke zijd.
ook in het buitenland de belangstelling
voor filmvraagstukken toeneemt, blijkt
uit het feit. dat sedert enige Jaren ir
Duitsland ..Evangelische Filmgilde" en ir
Zwitserland het „Schwelzerlsche Prote-
•tantische Filmverband" werkzaam is.
In Canada wordt een Christelijke Film
Actie naar Nederlands model voorbereid.
Uiteraard wordt in de verschillende lan
den naar gelang van de omstandighedei
opgetreden Opmerkelijk is echter, dat ook
he", orgaan - van het (Zwitserse) ..Pro*»
stantische Film- und Radlovorband" I
zijn orgaan tot de volgende conclusie
..Ook In de toekomst ls het gevaar, dat
Protestanten steeds bedreigt, nl. ove
deze vragen alleen te praten, te discussie
ren en er papleren besluiten over te ne
men. slechts door practische arbeid er
het stellen van daden te overwtnnen. Er
zijn tekenen, dat men door daadwerkelijk
handelen op dit gebied geleidelijk op al
gemene vraagstukken stuit, die beant
woord moe^on worden-, d w.z. dat zich aan
de horizon de grondtrekken ener alge
mene. daadwerkelijke. Protestantse cul
tuurpolitiek beginnen af te tekenen, die
zich in de practijk wil realiseren en
waarmee ook andere krachten ln het land
ernstig rekening zullen houden."
Het officieel orgaan van de Ned. Bio
scoopbond besteedt ruime aandacht aan
rte C F A in critische zin. In het October-
Novembernummer komen maar liefst in
drie artikelen beschouwingen voor over
de Christelijke Ftlmactie In een artikel
van de redactie over het Internationaal
Congres van Bioscoop-exploitanten, dat te
Rome werd gehouden, krijgt eerst minis
ter V d. Kieft een veeg uit de pan. om
dat hU de z g. ..bouwstop" besprekend,
bioscopen en theaters overbodige dingen
heeft genoemd. En dan vervolgt het or
gaan: ..Wat sommige medeburgertjes
denk ook maar aan de enormiteiten van
de Cefa als een overbodig ding zouden
willen bestempelen, staat Intussen elders
dat hebben wij weer eens gedurende
een aantal dagen mogen ervaren ln het
brandpunt van de belangstelling."
In waarlijk lyrische volzinnen wordt
dan beschreven, hoe de vertegenwoordi
gers van 50.000 bioscopen met een capaci
teit van 28 millioefi zitplaatsen en een be
zetting van Jaarlijks 26 milliard bezoekers
door de hoogste kerkelilke en wereldlijke
autoriteiten zijn begroet.
De hoogste kerkelijke autoriteit ln Italië
was vanzelfsprekend de Paus en diens
komst wordt als volgt beschreven ..Onder
een enthousiast applaus bewoog de kleine
•toet zich langzaam tuasen de menigte
voort; onderwijl strekte de Paus links eD
rechts Zijn handen, ten zegen of ten groet,
telkens allen, die hij met Zijn blik om
vatten kon. in de ogen ziende met een
glimlach van genegenheid die aller har
ten veroverde, ongeacht hun ras. geloof
of overtuiging."
Nu Is het jammer, dat dit schone ver
haal over het optreden van de Paus op het
Filmcongres te Rome. een complement
heeft gevonden in de verslagen in de R K.
pers van een rede. welke de Paus
ditzelfde congres heeft gehouden.
Zo lazen we In ..De Tiid" van 22 Juni.
dat de Paus o m. heeft gezegd; Het spreekt
vanzelf, dat het niet laneer toelaatbaar
kan worden geacht de middelen, die zulk
een kracht bezitten om de massa t<
Invloeden (de film) vrijelijk de kans te
laten de speelbal te worden van louter
economische krachten.
Nu komt deze passage van de Pause
lijke rede niet voor in het verslag vai
Bioscoopbond, dat de rede zelf wel
menvattend vermeldt, maar desondanks
lijkt het ons wel een belangrijke opmer
king. Men zou zelfs kunnen zeggen, dat
zij direct aansluit op de ..enormiteiten"
van de C.F.A.. die immers uitgaat van d<
stelling, dat het cultuurgoed film niet uit
sluitend economisch mag worden bena
derd. zo schrijft men ons van de zijde var
de C.F.A.
Het Is enorm belangrtJk. of de film eer
Ibal blijft van de jacht naar winst.
iere doeleinden wordt
NervotlUH
i alle gevolgen daarvan
overwiht U alleen werkelijk doeltreffend
!SEII0T0.\IC.
Nief verdovend,
maar genezend.
Begin daarom een
kuur met NEUROTONIC
an U wordt Uw
sonuwen volledig
da baas.
Voorradig bij allo
benut. Het wa
bij de Bioscoopbond oog kreeg voor
drijfveren van de Christelijke Film Actie,
die stellig niet is gecreë<
cnrrerend bedrijf van de bestaande bio
scopen. maar als een Instelling, die de
film krachtens haar statuten wil „dienst
baar maken aan de geestelijke, zedelijke
en culturele ontwikkeling en ontspanning
van ons volk" en bij haar fllmkeuze i
men aanlegt, die gesteld worden In
hoorzaamheid aan de Heilige Schrift.
Kent U
het verschil
tussen
champagne
icht
zult U glimlachend
zo op het eerste g«.
r de smaak
Zo is het ook bij verpakte
toepen Op het eerste gezicht
lijken ze veel op alkaar. maar
zodra U gaat proeven bemerkt
U het grot# verschil. Dén proeft
U dat OXO loepen, wat be
treft smaak an kwaliteit, toran-
hoog uitstaken boven alk ander
Neem zelf die
sluitend OXO
..Chickan -kippensoep
(Van een redacteur)
"TkE NED. HERV. KERK gaat L
U Zeist een tehuis openen voor be
jaarde Indische Nederlanders, omdat
hun lotgenoten vooral zij het zijn,
die zich moeilijk kunnen aanpassen
aan de voor hen veranderde omstan
digheden en aan de zeden en gewoon
ten van een land, dat hun enerzijds
treemd, maar anderzijds toch hun
vaderland'is. Deze aanpassing is wel
het grootste probleem, waarvoor z(J,
die belast zijn met de zorg over de
Indische Nederlanders, zich zien ge
steld
Ds H J. Teutscher en de heer H
Martens vragen de aandacht van het
hele Nederlandse volk voor dit moeilijk»
Drobleem. Ds Teutscher ls dlrezteur van
de Stichting voor Kerkelijk Sociale Ar-
eld der Hervormde Gemeente te Rotter
dam. welke stichting de gerepalrleerden-
o.m. tot taak heeft, en de heer Mar
's als w«rk'r aan dr
stichting verbonden. Met een assistente
eft hij bemoe'en's met ruim 750 ge/.in
n van gerepatrieerden verspreid over
geheel Rotterdam waarvan er onge
veer 225 als zorggevallen kunnen worden
angemerkt
Het Is duidelijk, dat door het tekort
an krachten het werk niet Intensief kan
lorden gedaan en dit terwijl het aantal
ezlnnen, dat bijgestaan moet worden,
•eeds groter wordt. Naar de verwachting
Is zullen In de komende Jaren nog een 20
A 30.000 (Indische) Nederlanders uit Indo-
leslf repatriëren, waardoor het aantal
'orggevallen zal stijgen.
De moeilijkheid van de Integratie, van
et aanpassen aan de omgeving waarin
ij is geo.aatst en aan riomVandigheden
waaronder hij verder moet leven, drukt ln
p eerste plaats op ae i 'O'scht Neder-
nder. De Indische Nedeiinndf rs zijn ge
komen in ee«. land, d1» mede d>ir de
temperatuur, een geheel andere daginde-
'ing heeft dan zij hebben gekend. Wat
oppervlakte betreft verzinkt Nederland in
Indonesië en de woningen staan daar ver
elkaar. De Indische Nederlander heeft
daardoor een andere beleving van de
ruimte en voelt zich vaak in één portiek
Tekort aan militair
oefenterrein
(Vervolg van pag. 1)
Voor onze luchtmacht is er slecht» een
oplossing mogelijk op N.A.V.O.-basl».
Maar ook in het binnenland moeten we
offers brengen. Daarom heeft minister
Staf zijn collega Algera verzocht het ge
deelte van Flevoland dat voor agrarische
doelen ongeschikt la. de bestemming van
oefenterrein te geven.
Grote schade
Ten alotte liet d« staatssecretaris pan
oorlog peen tu'tl/ei over. dal aan da
heidebepUanting grote schade wordt «ui-
gencht door de rupsbanden Er treden
luunngen op M-ddeten ter be
perking van de schade u-orden bestudeerd,
er nog lang niet. Wisselend
psbrudc van de prond en middelen tol
oenstevigtng van het dek worden gepro
beerd, maar het helpt allemaal niet ueel
Het kan er van komen, dat we de he*
moeten redden door er tankwegen door
heen te leggen, meende mr Kranenburg
Hij meende zelfs dat de defensie een
steentje bijdraagt voor de natuurbescher
ming: zonder de reservering van heide
het leger zouden er al grote stukken
aan bos- en landbouw ten offer zijn ge
vallen. Het Nederlandse volk moet nu
eenmaal aanvaarden dat men buiten de
weekeinden op de oefenterreinen mili
taire landgenoten m actie ziet. Apartheid
Is onmogelijk en m trouwens tegenover
een verwerpelijke hou
ding Aldus de belangwekkende en ver-
van mr JCraaenburF.
Nationaal Internationaal
Koffie wordt internationaal gebruikt. BUISMAN was ssnvsnkelijk
•Heen nationaal. Dank zij de bijzondere eigenschappen, bespa
ren op dure koffie en dere tevens lekkerder maken, is h
gebruik van BUISMAN geleidelijk internationaal ge
worden. Een lepeltje BUISMAN bij de koffie doet
immers WONDEREN - Ook bij NESCAFÉ en ande,
^^^loorten oplosbare koffie
V P 'n beetje "BUISMAN"
ir!
Ds Teutschei tot alle landgenoten
Moeilijkheden
met zeven gezinnen benauwd. Ook de
houdingen op het gebied van de arbeid
liggen in Indonesië andera dan in Neder
land. Handenarbeid wordt over het alge
meen als minderwaardig beschouwd, t
kunt zich de problematiek voor zovele
gerepatrieerden voorstellen, die ln Indo
nesië de gerespecteerde middenstandei
waren en nu zich moeten gaan omscholen
en een beroep uitoefenen, dat op zijn
zachtst uitgedrukt hun belangstelling niet
heeft"
Vreemd milieu
Maar er ls meer. Het milieu is vreemd
en vooral in de beginperiode spruiten
hieruit nogal wat moeilijkheden voort.
Daarom ls voorlichting nodig bij het aan
schaffen van kleding en woninginrichting,
ook bescherming tegen met-bonafide han
delaars. De verzekeringsagenten, die mts
bruik maken van hun goedgelovigheid ei
hun onbekendheid op velerlei gebied. D<
gerepatrieerde vrouw moge een prima
huisvrouw zijn, hier in Nederland mist zij
de juiste techniek om alles zelf vlug en
goede te doen en daardoor komt zij vaak
niet met haar werk gereed. Na enkele
jaren loopt men ten aanzien van deze
uiterlijke zaken als regel wel in het
gareel, wat niet wil zeggen, dat men ge
ïntegreerd is. Dit blijkt wel uit de budge-
taire problemen, veroorzaakt door de aan
schaffing van veel luxe. Men is echter
daartoe gekomen omdat men zich niet
thulsvoelt, of uit een gevoel van onrust,
waaruit men een uitweg zoekt.
Meer begrip
..Aan de Integratie ls echter nog een
andere kant. Zij kan nl. eerst dan een
vlot verloop hebben. Indien de Holland
se Nederlanders de Indische Nederlanders
tegemoet treden en bereid zijn hen in hun
midden op te nemen. De ervaring leeri
echter, dat de integratie zeer wordt ge
remd door onvoldoende begrip bij de Ne
derlanders voor de moeilijkheden van hun
Indische landgenoten. Men begrijpt heu
niet en men is ook niiet bereid hen te
leren begrijpen. Men vindt de gerepatr'-
eerden langzaam, slordig, gesloten, opvlie
gend, vlug beledigd en daarmee is het af
Geen poging tot toenadering.
Men vergeet hier in Nederland wel
eens, dat de gerepatrieerde geen Indone
siër ls, maar ln weerwil van z|jn huids
kleur en z|Jn komen uit een andere om
geving een volwaardig Nederlander, die
een waardevolle bijdrage kan leveren aan
de Nederlandse samenleving.
Dr J. H. de Muinck Keizer,
Herv. em„ 90 jaar
Dr J. H. de Muinck Keizer, Herv. em.-
pred.. woonachtig te BiKhoven, viert mor
gen zijn 90ste verjaardag.
De 90-jarige, werd c-p 29 Dec. 1865 ge
boren en in 1891 candidaat in Noord-Bra
bant. Op 5 Nov. 1893 aanvaardde hij te
Vlagtwedde het predikambt. In 1896 ver
trok hij naar Westerlee (Gron.) in 1897
naar Meeden. In 1905 verbond dr De
Muinck Keizer zich aan zijn laatste ge
meente te Ystorechtum. die hij 32 jaar
heeft gediend. In 1937 ging hij met emeri
taat. Daarna vestigde hij zich te Bültho-
Ger. onderwijzers waren
in Amersfoort bijeen
Onder voorzitterschap van de heer D.
Roorda van Rozenburg, kwam de Ver
eniging van Gereformeerde Onderwijzers
tn Leraren Dinsdag in Amersfoort in jaar
vergadering bijeen. Na de opening werd
het jaarverslag van de secretaris, de heer
P Kle:n, (Rozenburg) uitvoerig besproken,
e-venals het financieel verslag van de pen
ningmeester. de heer J. van Veelen, uit
Kampen.
Tot bestuurslid werd herkozen de heer
P Klein te Rozenburg. Het voorstel tot
vaststelling der statuten werd naar een
volgende vergadering verschoven. Het
ledental ging in het afgelopen jaar met
ongeveer 70 vooruit. Het eigen orgaan
„Onze Gereformeerde School" zal in 1956
ln vergroot formaat verschijnen, terwijl
de redactie met enkele leden werd uitge
breid.
In de middagvergadering refereerde de
heer G. van de Beek, van Wierum over:
Een enkele gedachte over het woord in
de didactiek, waarop een leerzame bespre
king volgde. De vergadering was vrij goed
bezocht
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Besoyen J Vink te
Zuid-Beijerland. te Eikerzee (toez.) C. J.
Amesz vic. te Rilland-Ba th.
Aangenomen: naar Nieuwe Tonge
W. Hop te Renewoude.
Bedankt: voor Schildwolde (GrJ L.
Spaan te Vrouwenparochie.
Geref. Kerken
Beroepen: te Hatlum en te Hazers-
woude M. T. Minnema te Monnikendam,
te Zwarte waal A. Prins cand. te 's-Gra-
N. B Knoppers) J. Goemaare te Grijps-
kerke. naar Berkel-Rodenrijs H. Moll te
Msdwolda, die bedankte voor Anjum.
Geref. Kerken art. 31
Aangenomen: naar Bunschoten-
Spakenburg D. Nieuwenhuis te Vlaardin-
gen.
Bedankt: voor Twijzel O. J. Douma
cand. te Stadskanaal, voor Sappemeer-
Veendam G. Zomer te Vrouwenjpolder
Chr. Geref. Kerken
Tweetal: te Haarlem-N. D. H. Bles-
ma te Hoogeveen en P. N. Ribbers te
Ulrum, te Wormerveer K. J. Velema te
Midwolda en H. U. Westerterp te Lutten
a. d. Dedemsvaart.
A an gen om en: naar Emmeloord H.
Rebel te Doesburg, naar IJmuiden C. den
Hertog te Huizen (N.H.).
Bedankt: voor Maarssen P. H. Seg-
gelrnk te Zaandam, voor Artesia (Califoi
nië) J. C. v. Ravenswaay te Scheveningen.
Geref. Gemeenten
Beroepen: te Werkendam H.
Grist te Dirksland.
C.A.O. piano- en harmoniumbedr|jf ver
nieuwd. De Nederlandse bond van piano-
en orgelhandelen en -fabrikanten en de
Nederlandse bond van personeel, werk
zaam in het muziekinstrumerttenbedrijf
hebben overeenstemming bereikt over een
gewijzigde C.A.O. Beide organisaties zul
len bovendien dd 30 December een stich
ting algemeen pensioenfonds piano» en
harmoniumbedrijf oprichten.
WOENSDAG 28 DECEMBER 1!
tfT
Academische examens
DELFT. 27 Dec. Geslaagd voor c.
werktuigkundig Ingenieur: A. M. M l
tram. Eersel en A. Lanscr. Sliedr*
Ingenieursex. bouwkundig ingendei
mincen; C J
scheepsbouwkundig k
Jong. Rotten!
rink. Aaltcn; H Massier. Nl;
Meerddnk. Rijswijk (ZH);
Quist, Steenbergen; L. P. R'
i R A Lnpulalan te Leiden
Satan te Leiden.
i M O Wiskunde zijn j
akte K I: J C. Loonen te Haelen. U
Meijer te Amstredam. C A. G. Renier
Tilburg, H. Faber te Oudehome en
r. M. van der Vorst te Breda Voor de
K III: J J H Debets te Echt en voo
K V; D J. Kar
A. C. Milling te Ubbe:
ten te Kaatsheuvel ei
H J. H. W. Vi ho,
i'letterkunde M O-B zijn Jee:
Etten, M. G van Beukering te
P. B. Raanker te Den Haag, H
gers te Den Haag. M H. Kloet
"a"r>*°2
gsbrugge te Rotterdée 1
M. A Loos te Amsterdam, A C W. Vi,naa
te Amsterdam A M. de Vries Robbé Lei
Blaricum. W H Wa reman te Arnhem-fe.
G. Wentink te Amsterdam en de heren;--
L van Dorp te Winterswijk. F Gebnen1*
St.-Michielsgestel. J van Kerkhoff te 1 S
rdam; J J. van Oosterhout te Den Hjfcej
J. G Schoi
Uilenbroek t
ingelo. H. B
„9ek<
Handels we tei
rhappen M O®-© 5
>.-tmrg: M Bossooor
Rotterdam: A. t!941
Assen; H C Brugm;
Bree. Vlaardingen; t
Dordrecht; H. van Duin. Den Haag; W,
Goor, Oost en
Folkerts, Amsl
M O K 12 en
Vier werkelijk betrouwbare middelen
helpen elkaar en.... doen wonderen I
4 geneesmiddelen, elk afzonderlijk al
wereldberoemd. Tezamen in één tablet
verenigd, ondersteunen zij bovendien el-
kaars werking, waardoor deze nóg krach
tiger is dan kon worden verwacht. De
combinatie Chefarine „4" doet werkelijk
wonderen en brengt baat waar andere
middelen falen I
«JHHEZSIZSSHBBit
TEGEN PIJNEN EN GRIEP - 20 TABLETTEN 85 cl
29 DECEMBr;
8.00 Ni
V. d. huisvrouw
NCRV: 10.00 Gew
dienst. KRO: lil-OO
spel 12 00 Angelus 12 03 Li<
8.15 Gram 9.00
35 Waterst. 9 40 Gram
de muz. 10.30 Morgen-
•t 17.00 V d. jeugd
i 17.45 Radio Phil-
18.30 Fries progr
lak 20.00' Radiokrant 20.20 Gevar
31.45 Gram. 22.00 Periodieken par
Orgelconc. 22.35 Gra
king 23 00 Nieuws
uitsl. 23.2524.00 Gram.
Hilversum II, 298 m. AVRO: 7 00 Nieuws
7j10 Gym. 7.25 Gram. VPRO: 7.50 Dagope
ning AVRO; 8.00 Nieuws 8.15 Gram. 9.00
Gym. v. d. vrouw 9.10 V.- d. vrouw 9.15
Gram. 9.40 Morgenwijding 10.00 Gram.
En toen ik bij de lessenaar met tabellen kwam
merkte ik da: mijn knieën trildien en zweetdruppels
parelden onder mijn muls-
„Het komt van de nacht", zei ik geruststellend tot
mijzelf. „Het is een nacht <Üe Je zenuwen aanpakt
Ik zal nog stikken, als ik geen verse luohrt binnen kan
krijgen". Maar niettemin voelde ik mij zenuwaahitlg en
lang niet op mijn gemak-
Ik dwong mezelf ertoe de lijsten te bestuderen, en
terwijl ik halverwege de lijst met de temperatuur van
1 was. herinnerde ik mij he* kleine platte voor-
werp. dat ik in de boomgaard gevonden had.
Ik was op het punt om het uit mijn zak te halen,
toen er opeens een windvlaag door de gang blies, een
verblindende bliksemflits voorbijschoot, een dondeir-
ag daverde en de bui loskwam.
Ik liep de gang in haar hele lengte uit De wind tridea
zo vervaarlijk doorheen dat mijn rokken stijf tegen
mijn benen gftdrukt werden, mijn muts op mijn hoofd
achteruit gleed en verscheidene topzware bloemen-
i moeten omgewaaid zijn. want wij vonden ze
later aan scherven.
Met enige moeite kreeg ik de deur dicht. Terwijl ik
haar sloot en in mijn haast de sleutel in het slot liet
zitten, kon ik door de ruiten de eerste grote spattende
regendroppels zien en tegelijk op de weg, die onder-
lang» het ziekenhuis liep, de tóchiten van een voortjak
kerende auto.
Dadelijk daarop waren zij verdwenen en weer ven-
blindde mij bijna een bliksemschicht en veftgde er een
harde, knetterende donderslag.
Tegelijkertijd ging het licht als bij toversd'ag uit en
daar stond lik in mijn eentje in het donker met achttien
om te sluiten en achttien patiënten om gerust
te stellen.
Ik begreep dadelijk wat er gebeurd wa* De eleotrt-
sche leiding uit de stad naar ons toe was getroffen en
de stoppen waren gesprongen of zo iets.
Waar was Ma.da De regen was bij stromen losge
komen, toen ik tastend mijn weg naar kamer 18 zocht,
die doorliep en het raam neerschoot
Toen ik mij weer naar de deur toe keerde, verlichtte
een felle bhksemfbt» de hele kamer en in de korte
seconde zag ik, dat de patiënt ondanks het geraas van
de bui niet wakker geworden wae.
Hij lag stu. Te si-.: eigenlijk.
Toen was het weerlicht weg en. nauwelijks wetende
wat ik deed. stak ik mijn hand naar het ledikant uit
legde haar op zijn gezicht en zocht ik zijn pols
en ervaren verpleegster weet wanneer de dood ge
komen ie. Zelfs in het pikdonker terwijl de wind aan
rt raam rukte, wist ik dadelijk dat onze patiënt dood
as.
Ik stond daar gedurende een poos die mij eindeloos
leek. maar in werkelijkheid waren het slechts enkele
ogenblikken. Mijn hersens trachtten zich koortsachtig
snel rekenschap van de toestand te geven.
was. voor zover ik wist, geen reden voor zijn
dood. Afgeecheidlen van die kwaal waarvoor hij behan
deld werd en die in haar tegenwoordige stadium niet
hachelijk was geweest, was onze patiënt nog een uur
geleden of daaromtrent gezond en wel geweest. Wat
de oorzaak van zijn dood 7 Hot kon geen hartver
lamming zUn, want zijn hart was goed geweest. Ik
moest tocht hebben Ik moeet dr Letheny opbellen Ik
Ik hoorde het geluid van namen, die dicht gescho-
tn werden Ik vond mijn weg naar de deur van de
Als ik mij maar voor Mal da hoorbaar kon maken,
aar natuurlijk kon ik dilt rke* in de verwarring van
luid roepende patiënten, versctvnkt. door het uitgaan
van de lachten die met meer aan wilden, en het voort
durend gerommel van donder en he* gekletter van
*<n.
Het weerMcht was nie< van de lucht af en ik kreeg
«et even Maóda be ren die verderop in de gang van
erve kamer naar de andere overstak.
Het zou nie* baten, of ik haar al riep. Verder had
tij het volhanliz Ik wilde nr. 18 Tiever wiet. zonder
iemand bij hem was, achterlaten, maar ik moest
licht hebben Ik rende dus de helle gang uit zij leek
en anders dan gewoonlijk graaide in een lade
de kas: in het ziekenkeukewtje, vond een stuk
kaars en lucifers en vloog naar kamer 18 terug.
Bij de deur ontmoerte ik Marrfa. Onze gezichten
schemerden griezelig in het weerlicht en verdwenen
daarna vn duistemis-
..Wat ellendig!" riep zij. „Waar heb JU gezeëeu 7 AJïe
men ln onze afdeling stonden open. En alle lichten
ut*. Wat wat ga Je doen?"
ZU stond v"l«k naast mij lm kamer 18. Mijn vingert
beefden, zodat ik ternauwernood de kaars aan kon
•beken n boen mij dit was gejukt. ®af zij slecht» een
zwak flikkerend schijnsel dat de schaduwen wiet ver
dreef
ZU volgde mij naar het ledikant
Nee maar Sarah 1 Is hij ZU stak de hond naar
'n geri-V u't. gelijk "x had gedaan ..Hij is dood!"
Ik re~.„ de kaars op tafej neer en tloeg het dek weg
n zijn bait be zoeken. Als er nog maar een kleine
filkkering van leven was, zou er iota gedaan kunnen
worden Maar die was er niet.
Toen ik een stap achteruit deed. dieed ik de ver
bazingwekkende ontdekking. De doos met het radium
was weg! Hechtpleister en alles was glad afgerukt!
..Kijk eens.." Ik probeerde het uit te schreeuwen,
maar een donderslag, die het gebouw tot op zijn grond
vesten deed trillen, kflonk boven mijn stem uit. Ik wee»
met een bevende vinger er. hield het armzalige vlam
metje dichterbij, terwijl Maida wanhopig tussen de
laken» zocht
Het was een vruchteloos zoeken. Dat wist ik ook op
het ogenblik, dat ik mün kaars laag hield, om onder
het ledikant te Kijken.
De dode kon niet zelf dat metalen doo»je of kistje
met de brede stroken hechtpleister van zich afgerukt
hebben-
Ik rees van mijn knieën op en staarde over het
smalle ledikant heen in Maida's van schrik verwil
derde ogen. Zeilfs het onweer bedaarde een seconde
daarbuiten, als om aan mijn woorden gewicht bij te
zetten.
„HU i» dood," fluisterde ik. „En het radium is weg!"
ZU knikte terwijl haar handen naar haar keel tast
ten en haar gezicht zo wit als haar mutsje was.
Het kleine vlammetje trilde en danste en dreigde uit
te gaan; de schaduwen ln de kamer kwamen dichter
op on» aansluipen de wind- en regenvlagen beukten
de zwarte tuiten met vernieuwde woede.
„Wij moeten aan dokter Letheny telefoneren. Dan
lucht zien te krijgen en voor de afdeling zorgen. Wil
je naar de spreekkamer gaan en aan de dokter tele
foneren? Ik zal hdertnj blUven."
„Daarom heb ik aan dokter Balman getelefoneerd."
vervolgde Maida gejaagd. „Het was
de telefoongids
13.15 ,Meded. of gram.^U^
i 1
14.45 Sopr.
„Van Vier
Regeringsuitz Rijksdel
der Laan: Kroniek van Overzee 18.00 Niei»
18.15 Sportproblemen 18.25 Lichte muz. 18
Gesproken brief uit Londen 10.00 V. d kii*en
1005 Cowboy-liedjes 19.30 Jazzmuz. 20 we-
Nieuws 20.05 Bultcnl. overz. 20.15 RacTi
Philh. ork. 31 05 Voordr. 21225 Koor -Rin
ork 2156 Voordracht 22,10 Dansmuz. 23
Radiojourn 22.50 Sportact. 23.00 Nieuws as;
23.25 Jazzumuz. 23.50—24.00 Gra
TV-progr NCRV; 20.15 Journ en weerb."**
20.35 Progr over het wegverkeer in Nedt^
land. 20 40 Film over dieren 20 45 „Die i<*id
leeft, die nu zorgt". Televusiebespiegeltder
over schaduwen ln het leven van alledboe
31U0 Negro-psirituals en voordr. 21.35 Dag tr
sluiting.
Engeland, BBC Home Service, 330 m. Ij" Z.
Amus._ muz. 12.30 Voordraoht 13.00 Orgi
progr. 13.55 1
U et
Maida spalkte haar ogen open en zU maakte een
vreemd radeloos gebaar met haar handen. „Neen,"
stamelde zij. „Neen. Ik kan dokter Letheny niet op
bellen!"
Niet wetende wat ik zeggen moest, staarde ik haas-
san. Plotseling zette zij haar schouders strak en werd
baar agitatie baas.
„Ja," zeide zij. „Ja. Ik zal hem onmiddellijk opbel
len." Ik was te ontdaan om te piekeren over Maida's
tegenzin om aan dir Letheny te telefoneren, ofschoon
het mU later weer te binnen zou schieten. Ik zette de
kaars weer neer, wensende, dat het Heh/t weer aan
sou gaan en dat nujn knieën niet meer zouden knikken.
Het was mü, zelfs in deze eerste angstwekkende
ogenblikken, duidelUk, dat het radium gestolen was.
En een afschuwelijk vermoeden kwam langzaam bU
mU op. Het leek naet mogelük dat mijn patiënt ©en
natuurlijke dood was gestorven!
Wat was de oorzaak van zün dood? Het is vreemd
zoals je haar bij de wortels prikt, wanneer je opeens
schrikt. Ik had dat vreemde gevoel in mijn haren en
gluurde angstig in de kamer rond. Een vreemde ge
waarwording van iets boosaardigs en afzichtelijks, dat
vlak bU was, bekroop mij.
De kamer was echter even kaal als elke kamer van
een ziekenhuis. Ik nam zeJts de kaars Ln mun hand
en terwijl ik mijn tanden stUf op elkaar klemde om
te het klapperen te beletten. Liep ik de hele kamer
rond en hield telkens de kaar» in de hoeken.
Natuurlijk was daar niets Er was trouwens ternau
wernood een enkele plaats :n de hele kamer om ie te
verstoppen. Er waren de gewone twee ondiepe kasten
in. zij waren nauwelijks ruim genoeg voor een reus-
vahes en kleren.
Ik deed één kast open. waarin een valies stond en
«en lachte overjas hing. De andere was op slot en de
•leutel wa» weg. vermoedelijk had een leerling-ver
pleegster hem verloren
Van de kaars droop gloeiend vet op nujn hand. daar
om zette ik haar weer op een schoteltje op tafel.
Maida bleef enige tyd weg, stellig lang gemoeg om
Se gehele staf van het ziekenhuis te wekken. Duizend
vrezen beangstigden mij. terwUl ik daar stond te
wachten; mijn ogen dwaalden voortdurend maar van
de ene hoek van de kamer naar de andere en het
gevoel dat er nog iet» anders aanwezig was dan <Ke
dode op het bed, werd sterker naarmate de seconden
voort kiro pen.
Ik begon te denken, dat ik het n1«t 1-anger im deze
griezelige kamer kon uithouden, waar een spookachtig
rilkkerende kaarsvlam mijn enig gezelschap was, toen
i/k snelde voetstappen hoorde en Maida eindelijk, met
donkere, verschrikte ogen. hijgend de kamer inkwam
„Dokter Letheny i» uit." riep zij „Corole wist niet
waar hij was Zij reide, dat hij nergens in het huis
was. Zij dacht dat hij in de boomgaard was gaan wan
delen en door de bui overvallen was
„Een mooie tijd om een wandel ng te gaan maken."
piep ik. daar de angst mU prikkelbaar had gemaakt.
donker, dait ik
kon lezen; ik heb du» de infor-
ïmmer opgebeld. Hij antwoordde
eindeiij'k en zeide dat hij onmiddellUk zou komen. Het
ds in het gehele gebouw pikdonker
„Heb je dokter Hajek geroepen?"
„Ja. Dat wü zeggen, ik heb op zijn deur geklopt en
hem enage malen geroepen, maar hem met wakker
kunnen krijgen. Zusters uit andere afdelingen rennen
ln het donker rood. daar bij de grote spreekkamer.
Niemand heeft lacht en de befl die met het souterrain
ln verbinding staat, is stuk. Tenmhwte. zü kunnen de
concierge Higgins niet wakker krijgen."
Ik dacht snel na. Wat een toestand! Geen löcht, een
zwaar onweer, angstige patiënten het bericht van
de radiumdiefstal en het vreemde sterfgeval hadden
er nog maar aan ontbroken om onze demoralisatie
volledig te maken
„Wij kunnen geen van beiden deze kamer verlaten,"
dacht ik hardop. „Wij mogen hem niet alleen laten.
Zijn dood i» zo vreemd zo
Maida moet door iel» in mijn manier van doen ge
troffen geworden zijn, want zü pakte mün arm beet
„Wat bedoel je?"
„Ik bedoeil," antwoordde 1k met moeite sprekende
tussen vreemd verstijfde lippen door. ,4'k bedoel
dal ik bang ben dat hier ©en moord gepleegd ls
Zij deinsde terug, en haar gezicht was zo wit al» de
overhoop gehaalde lakens.
„Neen. dat is onmogelijk!"
„Je weet, dat hij Ln goede conditie was. En dit ge
combineerd met de diefstal van het radium O! Ik
weet dat het iets vreselijks is om zo iets te moeten
denken. Maar hoe wilde je het anders verklaren?"
„Wie zou zo iet* hebben kunnen doen? Hoe
„Ik weet het niet-" Met inspanning beheerste ik mij.
dwong mijzelf om te denken. „Wij moeten de boel
gaande houden, een dokter zien te krijgen." Ik wei
felde en zag haar onzeker aan. „Zou jij hier kunnen
blijven hier bij terwijl ik naar de spreekkamer
ga. dokter Hajek en de concierge wakker maak en
een of ander lacht haal?"
Zij wierp van het bed. waar haar verschrikte ogen
strak op gericht waren gebleven, een blik naar het
zwakke schijnsel van de kaars.
„De kaars is bijna opgebrand," fluisterde zij.
„Dat weet ik," zeade ik. „Ik zal haast maken."
Haar lappen verstrakten zich tot een dunne witte
lijn. .Haast je!"
Weer zocht ik tastend mUn weg door die donkere
gang. Ik was lichtelijk verbaasd toen ik merkte dat
mijn handen al> ijs waren en mijn gezicht klam. Mijn
hersens wervelden, maar één gedachte overheerste: ik
moch: Maida niet lang alleen laten in die kamer van
verscbrkking met wat daar in was. ik moeet voort
maken. Terwijl ik de gang insloeg, die in de richting
oost-west liep en die de zuidelijke vleugel met het
hoofdtgebouw verbindt, barstte de bud vlak boven ons
met vernieuwde woede Los. Op een andere tijd zou
hot geweld van donder en bLikisem en wind' en regen
mij angst aangejaagd hebben, maar nu scheen dit
allies in overeenstemming met wat ik vreesde dat ge-
Ik heb aMeen een verwarde herinnering eraan be
houden, dat ik tegen verschillende andere verpleeg
sters opbotste, om de concierge belde, de electrische
centrale opbelde, waarna ik alleen een parmantige
telefoniste hoorde opmerken, dat de kabels in o
richting vernield moesten zijn. Ik herinner mU c
verward, dat ik bang was. dat de lucifers, die v
pleegsters telkens aanstreken, het gehele gebouw
brand zouden steken en dat ik mijn knokeJs bont
blauw klopte op dr Hajek» deur.
HU deed d>;e ten leste open. en ik wa» mdddederwUl
zozeer overstuur, dat ik. toen ik zün langzame stem
hoorde, met allebei mijn handen in de duisternis
graaide. Ik raakte zijn buis aan. dat vochtig was.
„Ga u naar kamer 18," stamelde ;k. half «nikkende
van angst „Gauw dan toch. dokter. Kamer 18 is ir
6e zuidelijke Vleugel."
„Het is donker; kunt u de lichten niet aandraaien?'
zeide hij schaapachtig.
„De Lichten zijn uitgegaan. Het onweer Haast u!'
Ik geloof dat ik hem naar de deur toeduwde Iemand
had een lamp gevonden en de gang was vol griezelige,
trillende schaduwen.
..Wal is er? Wat i« ©r aan de hand?" vroeg een
verpleegster naast mij. Ik weet met eens meer wat
ik antwoordde Ik herinner mij alleen haar ver
schrikte. bleke gezicht. Maar hoe dan ook herstelde
Ik een schUn van orde, dacht gelukkig aan lantaarns
en kaarsen diie in de provisiekamer waren, schommel
de een paar electrische zaklantaarns op en stuurde
Iemand naar OLma Flynn toe om mij in de zuidelUke
vleugel te helpen. Daarna rende ik met de electrische
zaklantaarns terug. Bij de dieur van kamer 18 bleef ik
stilstaan.
Maida stond naast een tafel naar de grond te sta
ren, haar gezicht was zo wit als ©en doek. Haar mou
wen waren omgeslagen en een lok donker haar die
over haar wang neerhing, gaf haar een vreemd slon
zig uiterlijk.
Dr Hajek stond aan het voeteinde van het ledi
kant; hU hield de stijlen van het voeteinde zo stijf
vast. dat de knokel» van zijn kleine handen wit waren
HHMHH j* j-onj
..„ruw» i..,10 Moded. 14.20 Amus, muz. 15,van
Orkestconc. 16.00 Operamuz. 16.30 Miss Mchen
18.00 V. d. kind. 18j55 Weerber. 19.00 Nieuw»,,
19-25 Sport 16.30 Gram. 2fl„_
- :ert 21.16 Caff,
",15 Gevf?'"
->>TV,
spel 13.2
9-ilS Cai
progr.'
Koers
!2.00 Niet
'bii
ie. 1500 (V
teland, BBC Light 1
12.00 Mrs. Dale's Dagboek 12.15 Voo'v-
13.00 Pianospel 13,w».
dpacht 12.30 Orkestec
Orkestconc. 1400 Dar
ters 15.00 V. d. vrc
16.45 Amus. muz. 17.15 Mrs. Dale's Dat"^
1.7 30 Caus. 17.45 Orkestconc 18 30 Mil. orv^
19 46 Hoorspel 20 00 Nieuid»"
16 00 V. d. jeu
19.00 Gev;
20.25 Sport 20.30 Hoorspel 21*00 Gev;
""00 Concertork. 23.00 Nieuws 23,15 Ai
:ht 0.15 Ai
23.'
muz" 0.50'1.00 Nieuw
NWDR, 309 m. 12 00 Volksdansen 13.>t>^
"*'16 Operettecone 14.16 Amus. mik^'
16.00 Fihnmuz. 16 25 sT°u
17.00 Nieuws 17 45 Amïkre
vs 19.15 Operaconc. 2n,gaa
16.06 Lichte
muz. 16.00 Nieu\
Hoorspel 21.45 Nieuws 22.10 Char
Moderne muz. 24.00 Nieuws 0.25—100 Amugta;
muz. ven
FrankrUk. Nationaal Programma. 347 imT
18.30 Operamuz. 13.00 Nieuws 1820 Openw.
muz. 14.00 Nieuws 14.05 Klannetrecital 14.!^
Hoorspel 16.40 Kamermuz. 17,10 Orgelcon
17.55 Gram. 18.30 Amerik. uitz 19.00 O li
kestconc. 19.30 Gram 20.00 Nationaal orfcoo
22-25 Gram 23.00 Moderne muz. 23 45—24J(jen
geh
32.16 Grai£nc
■usscl, 324 m. 11.46 Chj
i Weerber. 12.34 Gram (Om 12.55 Kg—
13.00 Nieuws 13.16 Orgelspel 14.00 Ei F01
e les 14,15, 14,30 en 15.00 Gram. 15 ke'
imse liederen 16.00 Koersen 16 02 Pide
lone muz. 16.30 Gram. 17.00 Nieuws 17.!
6,16 Koorzang 18-
'S 19.30 Rep. 19-
i. 12 00 en 12.30 Gram 13
i 14.15 Gram 15.00 Orke
Lang 15 50 Gram. 16.05 Liet
Balletmuz 22 55 Nieuws.
(op 224
TV-progr. 16 30 V d jeugd 17.4
(17.301 Progr over»
>r Lupe" 20 30 Geva
V. d.
20.00 ..Stadt unter de
muz. 21.3022 00 Film
Belg. TV-progr. (Frans). 16.45 Testbed
kind. (—18.20) 19.46 Testbeel
iws 20.50 Filmprog V
17 00 V.
2000 Act. 20.16 Ni«
Daarna: Nieuws.
Belg. TV-pr
20.00 Filuns 22.
10.30 Nicuvida:
Kruiswoordraadsel
300
Üik
(Wordt vervolgd)
HORIZONTAAL: 1 Dik stuk hout, ff"
klooster, 7 kuip, 9 vreemde munt, 10 kleur,©0
12 onderdompeling, 14 naaldtekening, 1^°"
poeder, 19 aardigheidje, 20 vissoort,
weefsel, 23 handgreep.
VERTIKAAL: 1 onvriendelijk, 2 kwab^,
4 diamantafval, 5 metaal. 6 teerprodurt^
8 boodschapper, 11 verharde huid. 13 med.^,.
buisje. 15 blaam, 17 boom, 18 klim vaar
tuig, 21 telwoord. yr-
Oplosslngen vorige puzzle
299
1 ARgeloos. 2 hARlekijn, 3 kwARtier,
4 opwARmen, 5 opklARen, 6 ponjaARd£
7 UstbaAR.
