De Ster van Bethlehem" in
VPRO-televisie
Leidse Oecumenische Spelgroep
bracht Nijhoffs Kerstspel
Lucas Verkoren
overleden
Bevestiging van huwelijk
van gescheidenen
In mijn plaats
zou U 'm ook
het beste
gegeven hebben!
T&Hfd 01444 Uqft 'k 66z44C 6etCl f
Residentie-orkest in Leiden met
Ravel-concert
„ZOMERZORG"
Volgend jaar Herv. „kerkedag"
in de classis Leiden
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
VRIJDAG 23 DECEMBER 19SS
PRACHTIGE UITZENDING
VOOR LEIDEN bijzonder belangwekkende Adventsdienst kwam
gisteren in een V.P.R.O.-televisie-uitzending in de Nederlandse huis-
kamersDe Leidse Oecumenische Spelgroep gaf hierin namelijk een op
voering van Martinus Nijhoffs Kerstspel ,J)e Ster van Bethlehem". Dit was
het eerste optreden van deze Leidse lekenspelers voor de televisie.
In de Grote Kerk van Naar
den ging in de Adventsdienst
voor ds J. Wery, Remonstrants
predikant te Oostertjeek. Na de
preek, om kwart voor negen,
richtten de lenzen van de tele
visiecamera's rich op het een
voudige podium, waar het spel
zou gaan begonnen. We zagen
de spelers het middenpad op-
sohrijden en het podium be
klimmen. En daarna klonk d«
prachtige taal van Nijhoff uit
de luidspreker.
Televisie-regie is heel wat
anders dan toneelregie, dat is
ook deze avond wel duidelijk
gebleken. De op verschillende
punten opgestelde
ken het de regisseur mogelijk
de spelers uit verschillende ge
zichtshoeken op het scherm
brengen; hij kan een ruim
bruik maken van de close-up
en is zelfs in staat beelden over
elkaar heen te doen vallen,
waardoor verrassend fraaie ef
fecten worden bereikt.
We kunnen niet anders dan
bewondering hebben voor de
televdsrie-regisseur van de V.P.
R.O. Op buitengewoon kunst
zinnige wijze is hij er in ge
slaagd, zelfs grote groepen zon
der een al te duidelijke drang-
tot-eükaar op het scherm te
brengen. Hij heeft een verant
woord gebruik gemaakt van de
close-UD-techniek. maar het best
geslaagd vonden we nog de
beelden, waarin Gabriël spreekt
en de toegesprokenen tegelijk
zichtbaar blijven. Hier bleek
■wel heel duidelijk de ongeken- j
AGENDA VAN LEIDEN
Vrijdag
Aula academisch ziekenhuis, 8 uur:
Rode Kruis, uitreiking Landsteiner
plaquettes en penningen.
Langebrug 63. half 8: E. Kogut uit Haifa
over: De verwachting van de komst des
e s t. Ir«
Georgette
nderen zingen en zeggen
i -gedichten.
p. 6.45 uur: gemeenteraac
behandelt begroting 1956.
Zaterdag
Foyer stadsgehoorzaal. 8 uur: Kerstsa-
menzang voor iedereen o.l.v. dr. P. L
Sehoonheim en Herman Stenz. m.m.v
Volkszangkoor, solozang Tilly Stenz-Lee-
ning.
Eerste Kerstdag
Middelstegracht 3, 5 uur. Kerstfeest
voor iedereen, met lichtbeelden en deela-
Kerk Herengracht 68-70. 7 uur: Kersi-
zangdienst. meditatie dr H. J. Westerink.
Nachtdienst apotheken
Apotheek Boekv
20552, en de Ravi
•el 20085
19 Februari)
(Kioksteeg 25). 2-5 uur:
ng, litho's m kleuren
en J van Vlijmen (tot
PRONONCE
BETERE NYLONS
Na het verscheiden van de heer Frans
de Nocker, in de afgelopen zomer, is op
nieuw een bekend Leids kunstschilder
heengegaan: de heer Lucas Verkoren, oud-
clrecteur van de N.V. Distilleerderij „De
Fransehe Kroon" v.h. Kartevelt en Zoon.
De heer Verkoren is Maandag overleden
de begrafenis heeft gisteren in alle
stilte plaats gehad te Schoorl (Noord-Hol
land). Hij is 67 jaar oud geworden.
In 1351 was de heer Verkoren vijftig
Jaar aan genoemde firma verbonden; hij
trad ais jongste bediende in dienst. Hoe
wel hij ziah een goed zakenman betoon-
Lucas Verkoren bij velen in Lei
den beter bekend als kunstenaar. Als
jongen tekende hij al graag. Ernstiger
ging hij zich met tekenen bezig houden
i zijn twintigste jaar. Toen trok hij er
3 uit, de natuur in met een schetsboek.
Via zijn liefhebberij voor antiquiteiten
Kwam de heer Verkoren in kennis met
de Leidse kunstschilder Van Driesten, die
hem animeerde om lid te worden van
„De kunst om de kunst". Daar leerde hij
Cnr. van der Windt, Van der Nat en Alex
Rosemeier kennen en ging aan het werk
in de trant van de Haagse school Later
kwam Lucas Verkoren onder invloed van
Dick Ket en ontwikkelde een eigen, meer
"istasch gerichte stijl
- Zijn
kwa:
Hervormde kerkeraad van Leiden stelde
een adviescommissie in
op verschillende
onstellingen uit 'cn verwierven een
de mogelijkheid van dit nieu-j goede pers. Dat neemt echter niet weg,
^LL dat Verkoren, ook al werd hij later
we medium nieuwe vormen te
scheppen in de spelkunst.
Voor een spelgroep, die ge
wend is voor grote ruimten te
spelen, zal het ongetwijfeld
geen gemakkelijke taak zijn ge
weest het spel aan te passen aan
de speciale eisen, die televisie
stelt. Wat op het toneel aller
minst theatraal lijkt, kan het
op het televisiescherm met zijn
veel grotere intimiteit zo licht
worden. Het verheugt ons bij
zonder, dat van theatraiiteit
gisteren niets te merken is ge
weest. Met grote eenvoud heb
ben alle medewerkenden hun
tekst gezegd.
Wij wüülem hier in het bij
zonder noemen de innige Eva
figuur ln haar lange monoloog
aan het begin en haar extase
aan het eind, waar zij de stok
breekt en tot een kruis vormt.
En zeer in het bijzonder ook
Herodes, die een expressief ge
laat paart aan een prachtige
dictie en mimiek. De aankleding
en grime was, zoals we dat
de Leidse Oecumenische Spel
groep gewend zijn, eenvoudig
en etljlvoL
Slechte één kleine opmerking
moet ons van het hart: men had
nriet gerekend op een zo hinder
lijk krakend podium als in de
kerk van Naarden stond opge
steld. Frequentie-roodulath
brengt nu eenmaal het minst
en geringste geluid nog in de
huiskamer. Ook daarop hebben
televisie-regisseurs te letten!
Van het televisiescherm rept
duceren tot; de volgende op
namen: Van boven naar benedi
De twee waakengelen; herders
in het veld; de engel Gabriël,
Herodes; het kind met de lan
taarn; kribbe met Maria; Evc
met kruis; Bijbel als slotbeeld.
hem eerde ik 't helè corps!
Ik gaf de Gele Rijder, die mij vlot hielp, toen
ik bij Vianen panne had, natuurlijk het beste
King's Cross Virginia
v-t-r-f-ij-n-d rookgenot voor iedereen.
Kerstpakketten bij het
Leger des Heils
„Zalig die naar Vrede vragen", zongen
gisteravond ouden van dagen in het ge
bouw van het Leger des Heils. Brigadier
M. Semijn, die de avond opende, vertelde,
dat het Leger, dank zij de opbrengst van
de keretpotteucollecte, waar velen met 'n
geschenk gelukkig kon maken. De men-
;en. die door ziekte verhinderd waren.
:ullen hun pakket thuis ontvangen.
Na het gebed las kapiteine Knoester
Lucas 2. De kerstgeschiedenis verbaast
telkens weer. maar we moeten ons
niet alleen verbazen; we moeten ook
weten, dat Jezus Christus voor onze zon-
op aarde is gekomen, aldus de
spreekster. Hierna werd chocolademelk
gedronken, t< wijl het koor liederen zong.
sloot met het „Ere zij God". Na afloop
volgde de uitreiking van ln totaal 250
kerstpakketten aan de ouden van dagen.
Vebo-tentoonsielling op
16 Maart 1956
De grote Vebo-paaevee-ientoonstelling
zal het volgend Jaar op Vrijdag 16 Maart
worden gehouden. Reeds nu wordt aan de
voorbereidingen van dit Jaarlijkse evene
ment gewerkt Bij de secretaris van de
Vebo te Leiden kan men zich voor deel
neming laten insohrijven.
nlsterie van predikanten van de leden
Leidse Hervormde Gemeente verzocht de
ntrale kerkeraad een centrale advies-
mmlssie van drie leden te benoemen,
t wie de wjjkkerkeraden zich kunnen
enden, als zU advies wensen over aan
jagen tot bevestiging van een huwelijk,
waarbij een gescheiden partij betrokken
van de Hervormde Kerk
heeft in 1952 een herderlijk schrijven over
het huwelijk doen uitgaan, waarin zjj de
•aden adviseert, in de regel geen
huwelijksbevestiging te voltrekken aan
•rsonen. die gescheiden zijn, ultgezon-
trd wanneer de andere partij her*
ouwd dan wel overleden Is.
Het ministerie van predikanten is er
in uitgegaan, dat predikanten meerma
len, het verzoek tot een dergelijke huwe
lijksbevestiging omvangen en dat er dik
wijls geen gelegenheid is om de gehele
kerkeraadvan de desbetreffende wijk-
gemeente in vergadering bijeen te roe-
over de aanvrage te bera-
de mogelijkheid niet uitge
sloten. dat de ene wijkkenkeraad iets ge
makkelijker of moeilijker toestemming
verleent dan de andere. De practijk is
vaak zo, dat de verantwoordeilijkiheid
nemen beslissing geheel op de
predikant neerkomt.
De predikanten stelden voor, een ad-
te benoemen, waarin drie
tir.g hebben, die op korte ter
mijn van advies kunnen dienen. De ker
keraden der wijkgemeenten zouden ver
plicht worden, dit advies in te winnen,
de uiteindelijke beslissing zou ln
handen van de kerkeraden zelf blijven.
De centrale kerkeraad heeft nu met
-igemene stemmen het verzoek van de
predikanten ingewilligd en benoemde
drie personen Vit lid van deze commissie
De leden zijn een predikant, een arts en
Onoplettend overgestoken
Op de hoek LevendaalGeregracht liep
de 20-jarige mej. M. M. gistermorgen een
hersenschudding op, toen zij zonder op
te letten per fiets overstak en door een
scooter werd gegrepen. Met de EHD werd
zij naar het academisch ziekenhuis ver-
Opnieuw 132 processen-
verbaal in Leiden
De verscherpte contróle op het naleven
van de verkeersvoorschriften duurt noj
steeds voort. Gisteren maakte de Leid6i
politie 132 processen-verbaal op. Er werd
speciaal gelet op de uitrusting met
remmen en wit achterspatbord bij fiet
sers en bromfietsers. In strijd met de be
staande voorschriften bleken tal van
bromfietsen slechts één rem te bezitten
Het links door de bocht gaan bleek ook
een veel voorkomend euvel te zijn Het
is de politie wel opgevallen, dat wat be
treft de verlichting een verbetering is in
getreden. Alleen zijn er nog weggebrui
kers, die 's morgens vroeg, als zij naar
hun werk gaan, verzuimen de dynamo
san het werk te zetten. In de ochtend-
schemer moet ds fietslamp schter ook
branden.
Fraaie afsluiting
Met als solist Abbey Simon, piano
HET VIERDE ABONNEMENTSCONCERT van het Residentie-Orkest
was geheel gewijd aan werken van Maurice Ravel. Willem van Ottcr-
Ioo dirigeerde, terwijl de pianist Abbey Simon solist was in het pianocon
cert in G. We achten het een zeer gelukkig idee een geheel programma aan
Ravel's ongeëvenaarde orkest-oeuvre te UH?den, niet omdat dit oeuvre on
voldoende ten onzent bekend zou zijn, doch omdat welhaast geen enkele
componist de rijke mogelijkheden van het moderne symphonie-orkest zo
veelzijdig en zo meesterlijk heeft gerealiseerd als Ravel.
Bovendien i6, het, zuiver muzikaal be
schouwd, een vreugde en een genot zich
zo uitvoerig te kunnen overgeven aan de
betoverende, ongemeen boeiende klank
wereld van deze impressionist.
Ravels eigenlijke orkest-oeuvre is
klein, slechts de Rhapsodie Espagnols
werd direct voor de concertzaal bestemd.
Andere orkestwerken zijn eigenlijk voor
choreographische doeleinden geschreven,
zoals La Valse, Daphnis et Chloé en de
Boléro. Tenslotte heeft Ravel vele van
zijn aanvankelijk voor piano geconci
pieerde werken later, in perioden van
verminderd scheppingsvermogen, geor-
ehestreerd. Van deze laatste categorie
hoorden we gisteravond de Tombeau de
Couperin, Alborado del gracioso en
Pavane pour une infante défunts.
Het is opmerkelijk, te constateren hoe
zeer deze werken voor het orkest ge
schapen lijken, met uitzondering wellicht
van Alborado del gracioso, dst naar ons
gevoel in deze gedaante wat minder be
vredigt. Vooral de Tombeau de Couperin.
ontstaan in de eerste wereldoorlog en
mede in verband met het overlijden van
Ravels moeder, is een werk van buiten
gewone schoonheid, waarbij de orchestra-
tie eer) zeer welkome verrijking van het
klankpalet betekent. Hoewel het archaï
sche karakter, dat een eresaluut aan
Frankrijks grootste clavecinist betekent,
zeer duidelijk aanwezig is, heeft Ravel
zijn eigen stijl toch geenszins verloochend;
deze suite is vervuld van een zachte wee
moed om de vergankelijkheid van de zin-
tuigelijke schoonheid.
Van Otterloo wist de vertolking zeer
gaaf en suggestief te realiseren, wellicht
was een enkele maal een grotere soepel
heid van tempo mogelijk geweest. Ravel
schreef twee pianoconcerten, een in G, en
een voor de linkerhand. Beide concerten,
in hetzelfde jaar ontstaan, zijn diametraal
aan elkaar tegengesteld, het eerste bril-
lant. virtuoos en levenslustig, het tweede
daemonisch, verbeten, expressionistisch,
bijna tragisch.
Abbey Simon Speelde het eerste con
cert, in G, op schitterende, kleurrijke
wijze. Terwijl hij in de virtuoze boekdelen
bef concerterende element, de technische
(Advertentie)
Café-Restaurant
Stationsweg 35a - Tel. 21444
Voor Uw
KERSTDINER
naar „ZOMERZORG"
e uit: Diverse speciale Kerstmeni
A la Carte-schotels
le klasse Franse. Duitse
Luxemburgse w(jnrn
Versorgd Interieur Prima bediening Beschaafde musiek
Reservering, ook telefonisch, van llw tafel wordt gaarne versorgd
speelvreugde, op zeer adacquate wijze
wiet uit te beelden, slaagde hü er in het
middendeel in de uiterst poëtische canti
lene, die op Mozart geïnspireerd schijnt te
zijn, op fijnzinnige wijze voor te dragen.
Hij werd door Van Otterloo voortreffelijk
gesecundeerd. Een geestdriftig, langdurig
applaus bewees, hoezeer hij de toehoor
ders had weten te boeien.
Na de pauze dirigeerde Van Otterloo
Alborado del gracioso, de Pavane en de
Rhapsodie Espagnole, drie meesterwerken
-van vooral het laatstgenoemde een
monument van de moderne orkestlittera
tuur betekent. Het orkest speelde me»
veel élan en kennelijk ook met veel
genoegen. Jammer dat de hoornsolo ln de
ne even dérailleerde. Ook de Rhap
sodie had wellicht op sommige punten
wat duidelijker van contouren kunnen
zijn. Toch werd veel bereikt, men be
denke trouwens dat vooral dit laatste
werk een bijzondere virtuositeit van bijna
élk orkestlid vereist
Terecht oogstten na deze uitvoering di-
Igent en orkest een ovationeel applaus.
Het Residentie Orkest heeft zijn concer-
te Leiden in 1955 met dit vierde abon
nementsconcert op zeer fraaie wijze afge-
Dr J. van der Veen.
In Leiden
Premie vrijwillige
verzekering omhoog
Naar w|| vernemen hebben de Leid*#
algemene ziekenfondsen zich genoodsaakt
gezien de premie voor de vrijwillige ver
zekering met 5 cent te verhogen. Per 1
Januari zal per bepalende verzekerde
1,65 per week worden berekend. De
tegenwoordige reductieregeling blijft ge
handhaafd.
A. Blankenstein speelt
op Sweelinckorgel
Adriaan Blankenstein. de organist van
de Hooglandse kerk. zal Zondagmorgen
van kwart over acht tot half negen het
het Sweeinckorgel in de studio van de
N.C.R.V. bespelen Het uit te voeren pro
gramma houd verband met kerstmia.
Het luidt: 1. Von Himmel hochJ.
Pachelbel; 2. Allein zu Dlr Herr Jesu
Christ, J. Pachelbel; 3. Vor deinen Thron
tret' ich hiermdt. J S Bach; 4. Der Tag
der ist ao freudenreich. J. S. Bach.
Padvinders hielden
kerstwijding
Het „Nederlandse Padvinders-Gilde" en
de „Nederlandse Padvinders", afdeling
Leiden, hebben gisteravond in de Mare-
kerk een kerstwijding gehouden, die ook
door- vele oud-padvinders, ouders en
andere belangstellenden werd bijge
woond.
De bijeenkomst werd geleid door loods-
schipper J. Vink uit Katwijk aan Zee.
Organist was de heer J. Hoogerwerf.
Medewerking was er van het mannenkoor
van Gemeentewerken, dat onder leiding
stond van de heer H. J. BarenUen.
In zijn toespraak wees loodsschipper
Vink op de betekenis van Christus ook
voor de padvind(st)er. Wie waarachtig
mens wil zijn, moet zich betrokken weten
bij het Kind in de kribbe. Dan alleen
krijgen de goede daden betekenis en
kunnen wij elkaar een „Vrolijk Kerst
feest" toewensen, aldus spreker.
Thema „Met anderen in de wereld" zal in
alle Gemeenten worden besproken
Naar wfj vernemen, heeft zich op Initiatief van mej. G. J. Stroo, secretaresse van de
jeugdraad van de Hervormde Gemeente te Koudekerk aan den RUn, een voorlopig
comité gevormd, dat zal trachten een „kerkedag" te organiseren in de classis Leiden
van de Hervormde Kerk. Het comité bestaat uit de heren ds Joh. Poort van Koude
kerk aan den RUn, H. de Planque te Leiden en G. J. Boon en mej. Stroo.
Het is de bedoeling, dat ln alle Gemeen
ten van de classis in gespreksgroepen
wordt gesproken over het thema van deze
kerkedag. dat is: „Met anderen ln de we
reld", en dat de kerkedag dan de samen
vatting en de afsluiting van deze gesprek
ken zal brengen.
Men heeft reeds gedacht aan de tweede
Pinksterdag 1956. De plaats, waar de dag
wordt gehouden, moet centraal liggen, ln
de koorzaal van de Hervormde kerk t#
Koudekerk is op 3 Januari een voorberei
dende bespreking, waarvoor alle betrok
ken Gemeenten zijn uitgenodigd
De „kerkedag" is de laatste Jaren in
Hervormde kringen sterk ln opgang ge
komen. Dit Jaar is op een vrij groot aan
tal plaatsen zo'n dag gehouden. Hel ty
pische van een kerkedr.g Is, dat vele Ge
meenten er bij worden betrokken, dat dus
de gemeenschappelijke verbondenheid op
bijzondere wijze tot uitdrukking wordt ge
bracht en dat men In brede kringen al
Nieuwjaarsvergadering
Kamer van Koophandel
De Nieuwjaarsvergadering van d« Ka
mer van Koophandel en Fabrieken voor
Rijnland wordt Dinsdag 3 Januari om
half vier gehouden in de Grote Pers van
de Lakenhal. De voorzitter en de belde
ondervoorzitters zullen ln deze bijeen
komst enige beschouwingen wijden aan de
toestand in 't bedrijfsleven Daarna wordt
M een ander deel van de Lakenhal een
receptie gehouden.
lang tevoren met het onderwerp van de
dag bezig la.
Voorzover ons bekend is, !s In Zuid-
Holland nog geen kerkedag gehouden. In
het Noorden en Oosten van het land heeft
hU al op grote schaal ingang gevonden,
terwijl ook Noord-Holland er een heeft
gehad.
Puzzle-prominenten
In de puzzle van de vorige week is een
fout geslopen en we wilden niet nalaten,
de talrijke ijverige puzzelaars daar onr#
excuse** voor aan te bieden. Velen hebben
een vergeefse pog-.ng gewaagd er toch uit
te komen en talrijke anderen zagen zich
genoodzaakt hun wekelijkse briefkaart
aan de puzsle-redactte niet te posten.
Niettemin zijn er nog een aantal ver
nuftige lezers geweest, die ons verzuim
als een uitdaging hebben opgevat en er ln
geslaagd zijn toch een correcte oplossing
ln te sturen We hebben dan ook ge
meend de prijzen toch toe te moeten ken
nen. Hier volgen de namen van de drie
gelukkigen:
1. T Timmers. Irisseiwtraat 9b te Rijns-
burg, 2. J. C. Bevelander, Koningiimelaan
23 te Leiden; 3. C. Kwak erna ak. K amper -
foelieplein 7 te Katwijk aan Zee.
In verband met de onvolledige opgavs
laten we hier de Juiste oplossing een
keer volgen. De gevraagde woorden zijn:
portret, t rei Ier rendement, tombola, al
bum. mirabel, leemte, eerlijk, kreupel,
letsel, luiaard, duister, rondeel, lawine,
eerlang, gezellig, gewoon, nestel, ftothg.
gier. riltt. De gevraagd
dus een „trorrimelslager".