Waar alle mannen helden zijn
4 onze jeuqó-p&qin&f
Langstaart's grote avontuur
rumpling Qns Kerstrapport
ADVENT
L
6
>r-niurrvia n aviiisovGUkiOQE
Z01VDAG.SBLAI» 17 DECEMBER 1955
EEN kleine salamander zat
op een rotsblok in het grote, stUle
bos. De zon scheen op zijn gladde, grijs
zwarte rug, die precies de kleur van
de steen onder hem had. Zijn v'ugge
tong schoot af en toe heel snel naar
buiten. Daaraan kon Je zien dat hij
leefde.
Verder zat het dier heel stil en keek
niet op of om. En het was toch erg
mooi in het bos. Er dartelden witte en
bruine vlinders, er zoemden bijen, hom
mel.:. vliegen en muggen en een fel-
groen-glanzende tor vloog er rond. znj
allen speelden in oe zon boven de geu
rende bloemen en de paarse heide .en
Langstaart keek er niet naar. Hij ken
de alléén de warme rots en de spleet
erin, die hem tot woning diende An
ders bestond er niets voor hem Doch
op een dag kwam er een heel kleine
lichtblauwe vlinder dichtbij hem op de
rots zitten Hij zat zó vlak bij de sala
mander dat deze hem wel moest zien.
Oh. hoe mooi was dat! Langstaart
meende, dat er plotseling een bloemetje
naast hem was komen bloeien. Mis
schien rook het erg lekker? Zachtjes
schoof hij nog dichterbij, al mompelen
de.
Maar Blauwtje, die de salamander
helemaal niet gezien had, dfndat hij zo
precies op de rots leek, schrok gewel
dig toen zij ineens vlak bij zich hoor
de mummelen
Haastig draaide zij zich om en fluis
terde verschrikt: .Wie bent U? Ik
bob U nog nooit eerder gezien!"
..Kun jij praten lieve bloem", riep
de salamander verheugd.
,,Ik ben geen bloem. Hc ben Blauw
tje. de vlinder", zei deze wat verlegen
en trok zich schuw wat terug voor de
opdringende salamander.
..Vlinder, vlinderik heh nog nooit
een blauwe gezien.... maar goed, goed.
Ik ben Langstaart en ik woon hier. in
die spleet. Een zeer gerieflijke, nette
woni>g. Lekker warm en droog als het
buiten guur is. Maar laten we het
over U hebben: wat bent U mooi! Ik
houd van U. Toe. blijf bij me en kom
mee in mijn warme huis."
De salamander had nog noort zó lang
aan een stuk gepraat en hij moest even
adem scheppen.
Maar Blauwtje, die zich wel gevleid
voelde en Langstaart echt aardig vond,
maakte van die pauze snel gebruik om
te zeggen: ..O nee, dat kan niet. Ik
kan niet bij U blijven. Kijk. ziet U
mijn vleugels.. die zijn immers ge
maakt om te vliegen, van bloem tot
bloem, om er mijn voedsel uit te ha
len.... Ik zou niet anders kunnen."
En, als was zij bang, dat Langstaart
haar zou vasthouden, begonnen haar
vleugels te sidderen. Zij riep nog: ..Het
leven Is zo kort... ik moet verder....
dag!" en was weg.
Langstaart riep haar na: „Kom je
bij me terug?" maar wist niet, of zij
dat had verstaan.
Hij werd erg treurig bij de gedachte,
dat zijn vriendinnetje hem misschien
niet meer gehoord had en nu nooit meer
komen zou. „O, Blauwtje", zuchtte hij,
„waar ben je?"
Zoekend keek Langstaart rond.
Er was géén Blauwtje, maar ineens
zag hij de prachtige bloemen overal,
die mooier schenen te worden hoe ver
der zij van hem af stonden. Hij zag de
paarse hei. die ginds een tapijt leek
van fluweel. Wat was dat prachtig! Kon
hij er ook maar naar toe.
Zou er voor hem ook voedsel in de
bloemen zittenzou hg óók kunnen
leren vliegen?
ER kwamen wolken voor de zon
schuiven en het werd fris. doch
Langstaart bleef op zijn post Hij zou
zelfs de hele nacht zijn blijven zitten
als de koude regen hem niet naar bin
nen had gejaagd. Hij wachtte.
Op zijn bed van mos kon hij niet
slapen uit angst, dat zijn vriendinnetje
hem hier niet zou vinden. Kwam de zon
maar gauw Voor het eerst in zijn klei
ne salamander-leven had Langstaart
geen rust.
De andere morgen glipte hij zo gauw
mogelijk naar buiten, naar zijn plaats
Dit is Dikkie van den Eijkel en
zijn zusje Beppie. Ja, ze hebben al
echte pasfoto's van zichzelf laten
maken, want ze gaan heel ver weg.
Naar Canada! Dikkie schreef, dat
ze komen te wonen in Vancouver,
in Brits Columbia. Ik denk, dat hij
wel heel veel te vertellen zal heb
ben en daarom heb ik hem gevraagd
of hij ons eens wil schrijven, dan
kan ik jullie daarover weer vertel
len. Tussen Maart en April gaan
Dikkie en Beppie met hun vader
en moeder met een vliegtuig weg.
En natuurlijk gaan de andere broers
en zusjes Henk, Aat, Gerda en
Sjaantje ook mee.
op de rots. Nog steeds wachtte hij. Hij
zat zó in spanning, dat hij zelfs ver
gat te eten.
Gek, dat Blauwtje niet kwam. de
witte en bruine vlinders waren al op
en de bijen zoemden hun morgengroet.
Waar bleef zijn vriendinnetje toch?
(WORDT VERVOLGD)
onze BRievenBus
Hallo allemaal!
Jullie dachten ze
ker. tante Jos heeft
zo lang niets ran
ons gehoord nu zul-
extra aan haar den
ken. Ik kreeg zó
veel brieven binnen!
Vooral de jongste
peuters hebben wel
heel erg hun best
gedaan en daarom
heb ik besloten, om
de prijzen nu maar
kleinste
neefjes en nichtjes
toe te kennen. Dat zullen de ouderen
wel met erg vinden. Natuurlijk kon
den ze met allemaal een prijsje krij
gen! Ik heb het nu zó gedaan: in-
plaat* uan een hoofdprijs en drie
troostprijzen heb ik vijf troostprijzen
toegekend. Ze zijn voorCora Stui-
venberg (3 jaar), Jan de Leeuw (4
jaar), Mar.eke van Dam (4 jaar),
Johan Schippers f5 jaar) en Rennie
Krol, ook vijf jaar.
Ook Arte Dirk Pelliksan behoorde tot
de jongsten. jij hebt goudvisjes, aè?
Wat een leuk versje had jouw papa ge
maakt. Hermie de Zoete! Ik ben blij
dat je zo in je schik bent met de
troostprijs, nanneke Bruins Dus
jouw Sint-feest was wel goed. Lia Sleu
telaar. Prachtige kleurtjes waren dat,
Marian Dikken! Van Emmie Versnel
kreeg ik een heel mooie Kerstplaat.
Wat een leuke tekening was dat. Bram
de Boo' Och, wat jammer dat het
ene goudvisje dood is. Ineke van Herp.
Dank Jullie wel voor de lange brief,
Gerrit en Hrnnj van Houwelingen.
Kijk Je vaak in het spiegeltje André
Molleste in" Ja. die naam had ik
verzonnen, Regina v.d. Berg. Je
schiet dus al lekker op met dat je kje,
Marrie v.d. Kaaden. Is je broertje
al weer beter. Willy Klapwijk" - Jij
krijgt als in in Canada zit. vast een
brief van mij. hoor Dikkie van den
KljkclVind jij breuksommen moei
lijk. Marijke Salomons. Jij vond het
ook een leuke plaat, is het niet.
Hans Hoogerbrugge? Ik ben heus
een echte tante, hoor Nellie v.d. Heide.
Jij had het werkelijk prachtig gedaan
Marieke Teutscher. ik heb Je plaat aan
een klein meisje gegeven en die heeft
hem opgehangen. Rlneke Hujrser
Moeders Kind
Doere diere moedert kind.
Doere da*e, groene blaren.
Witte wolkjes in de «piNd.
Kleine kleuter, moeders kind.
Doere diere moeders kind.
Doere dare, schuitje varen,
't Hondje bromt en 't poesje spint.
Kleine kleuter, moeders kind.
Doere d'c-e moeders kind.
Doere dare centjes sparen.
Voor een strikje en een lint.
Kleine kleuter, moeders kind.
Doere diere moeders kind.
Doere dare, wilde baren
Grote kinders. veel gevaren.
Kleine kleuter, moeders kind.
Doere diere moeders kind.
Doere da«-e, 't helpt peen maren.
't Windje waait, de scheepjes varen.
Kleine kleuter, moeders kind.
had een verhaaltje bedacht bij King Li
Ho. Fijn speelgoed heb jij gekregen.
Ineke Brienen! Lenie. Willy. Kees
en Leen Konmans v.d. Dries hebben in
een zelf gemaakt huisje gespeeld. Ik
vind negen helemaal geen gek getal.
Heieen van Dam. Tafeltennissen is
een leuk spel. hè Plet Eerland? Is
moeder al weer beter, Cock van der
Schoor" De Kinderen Grootendorst
zijn naar een vogelshow geweest, was
het mooi" Zeg maar tegen je broer,
dat ik zijn werk erg bewonder. Beppie
Roos. Wat is dat voor een spel,
Nelly van der Eijk? Als je zelf kunt
knutselen spaar je heel wat geld uit.
Greet Snooy. Het is heel mnoi post
papier. Martha Breimer! Heb je de
legpuzzlc al eens gemaakt. Paula
Breukel?Wat een gezellige brief.
Aart den Ouden, en wat veel nieuwtjes!
Wens Leo beterschap van me. Heb
je die puntzakjes zelf gemaakt. Nellie
Reljm? Ik ken dat spel. Mien van
der Lee, het is leuk, hè? Nee maar,
wat is Sinterklaas goed geweest voor
jou. Wim Benard! En de drieling
Faber is ook al zo verwend! Hoe
heette dat boek. Jaony en Ada Leeuwen-
burgh" Ton Zeilstra heeft een vulpen
gekregen. Was het groot feest op je
broertjes verjaardag. Marjan Voorbij?
Dus jij zag al direct dat de kooien
leeg waren. Jopie den Dopper! Tine
ke de Graaf. Narcissenstraat 22, Lisse,
zou graag willen corresponderen met
een jongen of meisje van 14 jaar. die
niet in de omgeving van Lisse woont.
Wat een keurige brief had je geschre
ven. Janny v.d. Zwin. Dat geldt ook
voor Henk Siersema. Het Chineesje
zal in het vervolg wel beter op de
vogeltjes passen. Tilly Tuurenhout.
Zou het een mooi Kerstfeest worden.
Thea Geleynse" Jij bent ook niet
overgeslagen door de Sint, Lucle de
I-angc! Dat was zeker wel een feest,
toen moeder thuiskwam uit het zieken
huis, Gerrie Fossen. Heb je een fijne
verjaardag gehad. Kees Klop? Wat
een grappig versje, Adriaan Verspuy!
Jij hebt wel erg lang naar de tele
visie gekeken. Jan Bouke Visser. De
Sint heeft bij Paula eu Nellie Donkers
ook -heel veel door de schoorsteen laten
glijden. Lenie van Alphen. het zusje
van Paula, doet nu ook mee. Ja,
moeder zal het altijd wel erg druk
hebben. Piëta Damstecgt - Frans
Blom heeft me ook al een beschrijving
van het heerlijk avondje gegeven.
Nou. jij mag lang opblijven. Geertje
Muntinga Woon jij in dat huis dat
je getekend hebt. Jaap Brenimer"
Hartelijk welkom thuis. Jannir v. d. HU,
heerlijk hè. om weer beter te zijn!
Stuur jij je poëzie-album maar op, hoor
Anneke Oudshoorn. Ililda Verhaar
had voor rekenen en dictee een tien.
Lijken jullie echt op die apen. Hen-
nle en Arda Frlederlch? Wat fijn dat
Arie een wagentje heeft gekregen, Wim
Koole Ik vind die cadeaux best de
moeite waard. Willie de Pater. Wat
een keurige brief was dat. Basje van
Roon! Dat is leuk postpapier. Jan
Heijstek Jammer dat je met Kerst
nog niet thuis bent, Henny Clancy, maar
als je eenmaal F3 hebt gaat het
gauw! Dat was zeker wel een mooie
waterchinees die jouw papa vroeger ge
tekend heeft. Henk van der Helden
Was papa blij met die muisjes. Jopie
Hordijk? Wat zullen jullie gesmuld
hebben van die taart, Jannie Vonk.
Wie van jullie kan melken, Nelly of
Greet Je Maan9 Die trouwpartij vond
je zeker wel erg leuk, Arie van Rosma
len. Wat een kwaaie haan, Arie van
Houwelingen! Ken je alle teksten nu
al, Jan v. Drunen? Jij hebt dus al een
grote broer. Jan Moerkerken. Maakt
jouw kleine broertje je altijd zo vroeg
wakker. Ras Ritmeester? Dus je nebt
toch bontlaarsjes gekregen, Anita Roest!
Klaas Bakker doet de groeten aan
de familie Mourik. Jij was dus net
even te laat met die wedstrijd, Lenie
Visser. Hoe heb jij je pop genoemd,
Marrie v.d. Velden? Uit welk boek
leest de meester voor, Petra v.d. Raa-
den? De vader van Hansje van Es
heeft ccn filmpje gemaakt van het
Sinterklaasfeest op school. Ik hoop
dat het een mooie uitvoering wordt,
Luky Doorduyn. Heb je hard gehuild,
Fred van Dam. toen je dat suikerbeest
tegen je hoofd kreeg? Vind jij Saskia
en Jeroen ook zo spannend, Dinekc
Scholtus? Netty Meyer heeft ook
al zulk mooi postpapier. Ingrid Kuch
vond het ook een leuk raadsel, schrijft
ze. Voor wie heb jij een surprise ge
maakt, Astrid Scheps? Verlang je
erg naar de vacantie. Kees van Belle?
Hans van Bommel is ook niet ver
geten door de Sint. Loekic en Corrte
van Drlel hebben ook heerlijk gesnoept.
Was vader blij met zijn cadeautje.
Jacoba (zonder achternaam»? Fijn
dat Hansje weer beter is, Marianne
Blijlevcn Is al het lekkers al op,
Tineke Jansen" Hoe is het met je
zusje. Corric Nell? Wens haar beter
schap van mij. Je had goed je best
gedaan. Hans van Tol. Nu heb je
zeker altijd scl^pne nagels, Lenie Kroes-
bergen Krijg je al gauw kerstvacan-
tie. Mar ja den Otter? Welk liedje
heb jij moeten zingen. Pietje Kleppc?
Ja. er zijn weer veel feesten in het
vooruitzicht. Tinie van der Ifout. Jij
mag je poëzie-album ook opsturen,
Maaike Raars. Had Willem de puzzle
Jan Stam' Hoe heet dat dikke boek,
EUy Stolk" Hebben jullie al kennis
gemaakt met de nieuwe meester, Ma
rijke Visser? Van nare drankjes
word je het gauwst beter, Willy van
Dijk! Dikkie van de Water heeft een
step gewonnen, waar Goofke op rijden
mag. Frlts mag toch ook wel eens daar
mee spelen" Lodewijk Schut ver
langt er naar de schaatsen onder te
doen. Nee hoor. Corrie Bokhorst, het
is niet wat jij denkt! Maar ik had echt
een vergiet nodig, omdat ik steeds mijn
groente met een theezeefje uit het wa
ter moest vissen. Heb jij alle vier de
boeken al uit, Greétje?
De nieuwelingen zijn: Ans van Daa-
len, Sophie Oosthoek. Hansje Solleveld,
Adri en Walli van Asperen, Thea Si
mon, Pankie Reym. Simon Burgerhout.
Bertje Kroon. Wim Mechelse, Adrie
Schuitemaker. Corrie van Dijk en Ria
den Hollander.
Ik wens jullie allemaal een prettige
vacantie, mooie rapporten, goede Kerst-
gelukkig Nieuwjaar. Tot
TANTE JOS.
Drie mannetjes waren aan het
vissen. Ze stonden aan de kant
van de rivier, en ineens daar
hadden ze alle drie beet. Ze ruk
ten en ze trokken, ze liepen van
opwinding langs elkaar heen en
het gevolg was, dat hun snoeren
in elkaar gekronkeld waren,
toen ze ophaalden. Ja, toen was
het een toer om uit te vinden,
wie de grootste nis gevangen had.
Misschien kunnenjullie dat wel
doen. Je neemt een potlood en
je volgt de hengels en de snoeren
totdat je bij een vis komt. En dan
schrijf je maar op: A vangt
B vangt C vangt en je
vult in de middelste, de kleinste
of de grootste vis. Oplossingen
insturen vóór Dinsdag en niet
vergeten je naam en adres in de
brief te srhrjjven. Dit is voor dit
jaar de laatste puzzle. Met Kerst
mis komt er een mooie, grote
Kerstkrant en daar staat voor
jullie ook iets in. Ik zeg nog niet
wat het is maar het is wel een
werkje waar je even mee bezig
bent Doe maar goed je best en
tot ziens in de Brievenbus het
volgend jaar!
zoNÓaosri AÓ r uiftKifflHMrftgk'
^Montenegro, het land van de Zwarte Bcrgen^N
Montinegrijnse familie voor haar woning. Nu de tijd
van de voorladers en dolken voorgoed voorbij is,
hebban de mannen zich gewapend met knots en bijl.
TEN Noorden van Albanië, in het
Westen van Joegoslavië. ligt
Montenegro, het land van de Zwarte
Bergen. Maar de bergen van Monte
negro zijn helemaal niet zwart. In het
Oosten zijn ze groen, prachtig don
kergroen, ntet witte kronen van
sneeuw, en in het Westen zijn ze
grijs-wit, geblakerd en verdroogd door
een hete zon.
Montenegro is een wild en woest
land, een land van onwaarschijnlijke
armoede en onwaarschijnlijk helden
dom. En het dankt zijn naam aan een
vogelvrijverklaarde.
In de Middeleeuwen, toen de Tur
ken hun invasie hielden op de Balkan
en alle oude Balkanrijken stormender
hand veroverden, boden de Serviërs
vertwijfelde tegenstand aan de hor
den van de halve maan en de krom
me sabels. Tevergeefs. In het jaar
1389 werd het schitterende Servische
leger in de vreselijke slag bij Kosso-
vopolje door de Turken finaal in de
pan gehakt. Vele dapperen lieten
daarbij het leven, en te hunner her
innering bloeit op het veld van Kos-
sovopolje elke zomer een menigte
kleine, rode bloemen, ontsproten uit
het dappere heldenbloed
De Balkan lag open voor de zege
vierende Turkse heerscharen ja,
daar waar de Balkan ook werkelijk
open was. Niet alzo het land Monte
negro. Dat was als een adelaarsnest,
onbereikbaar achter ongenaakbare
bergen en onneembare passen
Eén van de Servische helden, die
wist te ontkomen bij Kossovopolje,
trok zich terug in dat woeste berg
land. Hij heette Ivo, en de Turken
hadden hem vogelvrij verklaard. Vo
gelvrij is in het Servisch hetzelfde als
Kerstsfeer in Olieslad
ning achter de rug hebben, zodat zij
met de volle inzet van hun persoon
deze grote verantwoordelijkheid kun
nen dragen.
Zij turen op draaiende rollen, die
door een stalen naald automatisch
worden beschreven, zien de naalden
op vernuftige instrumenten van wij
zer naar wijzer trillen en houden het
oog gericht op aan- en uit flikkeren
de lampjes op een controlebord. Klein
en tenger zijn zij. onder de slagscha
duwen der techniek en het scherpe
licht van de kerstbomen der olie-
industrie.
In het ketelhuis en het laborato
rium. voor de ovens en achter inge
wikkelde machines, het oog gericht
op de alarmlampen en altijd de oren
gespitst naar het sein voor onraad,
doen de „operators" hun plicht, ook
straks in de Kerstnacht.
Trage rookslierten maken zich los
van de schoorsteen en drijven over
het Caltex-terrein naar het slapende
Vlaardingen, waar achter gesloten
gordijnen de kaarsvlammen trillen
op geurende dennetakken.
De eeuwige vlam flakkert en slaat
neer, alsof zij op het punt is om u;t
te doven. Maar dat is gezichtsbe
drog. Zjj deint op de wind en rekt
zich en tast gretig naar de gassen
van de Arabische aardolie, alsof zij
zich wH verheffen naar de sterren
die in de Kerstnacht aan de hemel
staan. LEO J. LEEUWIS.
..zwart". Naar
deze Ivo de
Zwarte kreeg het
land zijn naam,
het land van de
Zwarte Bergen,
Crna Gora In het
Servisch, Monte
negro In het
Italiaans.
Al de
door van
heerschappij
de Balkan hebben
de Turken storm
gelopen tegen de
burcht Montene
gro. en al die
eeuwen hebben
ze met bebloede
koppen moeten
afdeinzen. Mon
tenegro was on
neembaar. Het
behoorde slechts
in naam tot het*
Turkse Rijk.
In 1878 werd
het ook officieel
onafhankelijk ver
klaard bij het
Verdrag van Ber
lijn. Een van de
Montenegrijnse
leiders, die tege
lijk held, dichter eri schaapherder
was. werd koning. Wie van de oudere
generatie herinnert zich niet meer de
roemruchtige koning Nikita, en zijn
heldenrol in de Balkanoorlogen van
1912 en 1913?
Het enige exportproduct dat hij had,
waren zijn schone dochters, die hij
groots uithuwelijkte: aan Russische
grootvorsten en Europese kroonprin-
Helaas, dit merkwaardige operette
koninkrijkje overleefde de Wereldoor
log niet. Montenegro werd in 1918 een
deel van de nieuwe, onafhankelijke
staat Joegoslavië. En is dat nu nog.
Maar denk niet. dat er één Monte
negrin is die zich Joegoslaaf voelt.
Neen. een Montenegrijn is een Mon
tenegrin en blijft dit, tot in lengte
van dagen. Montenegrijn is hij. en
held. Ja, vooral held.
Wee u, als u met een Montenegrijn
se chauffeur per auto door dit land
trekt. J zult het ogenblik verwensen
dat u achter deze rug vol heldendom
in een auto ging zitten.
Er is één autoweg door Montene
gro, een smalle bergweg, waar twee
tegenliggers elkaar niet kunnen pas
seren. tenzij in uitwijkplaatsen Deze
weg slingert in de meest afschuwelij
ke haarspeldbochten pas op en pas
af. Na elke pas denkt U: nou zijn
we er wel, en na elke pas doemt er
weer een afschuwelijke rug op. waar
u over heen moet.
Denk niet, dat een Montenegrijn
zich hierdoor laat imponeren. Zonder
vaart te minderen, rustig 80 km rij
dend, zijn stuurwiel losjes in de hand
en steeds heen en weer draaiend met
aile hairpins mee, alsof hij in een
kermisautootje zat, zo voert hij u
langs de meest duizelingwekkende af
gronden, u ondertussen vertellend, dat
hij wel eens last van zijn hart heeft,
en twee doosjes sigaretten per dag
rookt.
Vindt hij ergens een dorpje, dan
stopt hij bij het café en slaat zonder
blikken of blozen enkele glaasjes prui-
menjenever achterover, alvorens aan
de volgende pas van 1800 meter hoog
te te beginnen.
En als u dan van de Montenegrijnse
hoofdstad naar de kust wilt, dan komt
de laatste beproeving.de Lovéen-pas.
Loodrecht rijst het gebergte op uit
de blauwe Adriatische Zee. en die
loodrechte wand moet u afdalen in
25 haarspeldbochten. Met uw vrolijke
Montenegrijn, die geurt naar knof
look en pruimenjenever achter het
Hij is blij, onze chauffeur, hij heeft
nu teminste gelegenheid zijn helden
dom weer eens te tonen. Wat,drom
mel, er zijn geen Turken meer om
overhoop te schieten, hij kan toch
moeilijk nu als een vrouw een beetje
op de schapen gaan zitten passen?
Natuurlijk draagt ook uw chauf'-'tr
het fraaie Montenegrijnse hoofddeksel:
een klein rond mutsje, waarvan de
rand zwart is. els rouw voor de ver
loren slag bij Kossovopolje, waarvan
de bol rood i<. als herinnering aan
al het fiere Servenb'.oed dat daar
vloeide en dat geborduurd is met een
goudeft kruis en v:erma?.l de letter C,
in het Srivis^e <-chrift de eerst" let
ter van Servië Ja, al sinds 1389
Er is in h°-l E"ropa misschien eeen
fraaier volk t« vinden, dan het Mon
tenegrijnse Kerels van twee m"ter
lengte zijn lang geen uitzondering
Slank, lenie en gespierd zijn ze. als
lynxen uit hun wouden. Ze kijken fel
uit donkere, diepliggende ogen, ze
hebben fiere adelaarsneuzen en een
ferm opgedraaide knevel. Ze bewegen
zich als ko";ngert en ze zijn zo arm
als kerkratten
Een Montenegrins boerenhuis is
een houten schuur, zonder ramen en
zonder schoorsteen. Er is een klein
voorgalerijtje, waar de familie 's zo
mers huist en in de lange, ijzige kou
de winter zitten ze met hun nnpn rond
het open vuur in het midden.
De rook ontsnapt door een gat in
het dak. Ook bedden zijn er niet.
's Avonds kruipen ze tussen een paar
schapenvachten. Het menu bestaat uit
brood, schapenkaas en knoflook, en
nruimenjencver. En wat een volk!
Zo hard als hun grijze rots en zo taai
als een liaan.
In het Oosten zijn grote wouden en
bergweiden. Maar in het Westen :s
niets, niets als harde, kale rots. Met
mandjes hebben ze beneden uit het
dal de aarde naar boven moeten ha
len en moeten uitspreiden op de rots
grond. Een muurtje van stenen er
om heen moest deze kostelijke aar Je
vasthouden. En daar, op akkertjes
van enkele vierkante meters verbou
wen ze hun voedsel.
Dat wil zeggen: de vrouwen. Ken
man houdt zich met dergelijke beu
zelarijen niet op. De mannen vech
ten. Al die eeuwen hebben ze gevoch
ten, om de gehate Turken uit dit ka
le armelijke bergland te houden, dat
ze nochtans liefhebben met een wilde
hartstocht.
Nu zijn er geen Turken meer om
tegen te vechten. Wat doen de Mon-
tenegrijnen nu? Ze hebben hoge func
ties in de partij in Belgrado. Want ge
woon werken, nee, dat kunnen ze niet.
Dat hebben ze nooit gedaan, en dat
zullen ze nooit doen ook. Men pro
beert hun land te ontsluiten. Spoor
wegen kunnen er niet aangelegd wor
den in deze bergen woestenij, of men
zou één lange tunnel door het hele
land moeten graven. Maar voor het
vliegtuig is niets onbereikbaar.
En zo is het regime nu dan bezig
in het hart van Montenegro een nieu
we stad te bouwen. Op de resten van
het oude Potgoritza, een marktplaats-
je, dat in de oorlog platgeschoten is.
Vroeger, als er marktdag was in
Potgoritza, moesten de boeren bii de
poort hun schiet- en steekwapens in
leveren, die ze dan bij het weggaan
weer terugkregen. Anders zou elke
week Potgoritza vele stromen gezien
hebben
Titograd heet de nieuwe stad Er
staan enkele wolkenkrabbers en er
staat een droomhotel, het mooiste van
heel Joegoslavië. Met een marmeren
hal en trappenhuis, die in een Holly-
woodfilm niet zouden misstaan, met
alle denkbare comfort, elke kamer
met badkamer, uitpakkamertje, tele
foon en privé-balkon met ligstoelen en
uitzicht over de woeste bergen Dit
hotel zal de parel aan de kroon van
het nieuwe regime moeten zijn. U
mag raden wat een tweepersoonska
mer per nacht kost. Mis.... dat kost
u 7.50!
Mocht u plannen hebben er uw vol
gende vacantie heen te trekken, dan
wil ik u zeggen, dat er slechts drie
manieren zijn om het te bereiken:
per vliegtuig, per auto (mèt Monte
negrijnse chauffeur, als u niet zelf
rijdt), of te voet. Ik zou u de laatste
manier willen aanbevelen, want Mon
tenegro is een prachtig land, het meer
van Scutari op de grens tussen Al
banië en Montenegro, is het meest
idyllische, het eenzaamste en onwer-
kelijkste meer van Europa. Maar be
halve het prachtige hotel in Titograd
kan ik u als onderkomen slechts bie
den twee schapenvachten in een hou
ten hut, bij de smeulende resten van
het vuur.
F)E adventstijd wordt in vele gezin
nen doorkruist door dc verwach
ting naar de rapportcijfers. Zal Jan nu
een beter cijfer hebben voor wiskunde
dan de vorige keer en hoe zal Ger-
dientje haar eerste rapport er uitzien'
Het is wel eens goed ons te reali
seren, dat wii allen nog op school gaan,
op de school van God en dat wij ons
afvragen welk cijfer wij wel van Hem
zullen ontvangen. Zullen wij op een
10 kunnen rekenen of zulfen wij een
onvoldoende krijgen of misschien wel
In de evangeliën komen
voor die permanent een nul krijgen.
En het tragische is dat zij juist menen
recht te hebben op een 10 Zij werken
er bard voor, er is op hun gedrag
niets aan te merken, zij geven op tijd
hun bijdragen, verzuimen nimmer
hun gebed. zijn in achting bij het volk.
kortom zn roeien zich het neusje van
de zalm En toch krijgen zij ran Jezus
een nul op hun rapport. Omdat in het
koninkrijk Gods andere regels gelden
dan in hun orthodoxie.
Het is verdrietig als je zo je best
doet en dan te moeten horen dat je
een dikke ..onvoldoende" hebt. Doch
zij (en wijhadden het kunnen weten.
Wegen en dichte duisternis
voorbij de wegen Bethlehem.
Wijs mij de weg, d>e zeker is,
de weg naar Gods Jeruzalem.
Want deze wildernis ligt groot
en ondoordringbaar uitgebreid
dreigend met een vergeefse dood
en een vergeefse eeuwigheid.
Wijs mij de weg. die zeker i»,
de weg naar Gods Jeruzalem,
en leid mij door de duisternis
eerst naar de voorstad Bethlehem.
ANTHONIE STOLK
Jezus vindt het prachtig als wij straks
een mooi Kerstfeest organiseren, arme
kinderen weldoen enz., doch als het
daarbij blijft en wij zouden bovendien
op die goede werken steunen, dan zegt
Jezus: absoluut fout; er komt een
dikke streep door onze repetities.
Willen wij van Jezus een „voldoende"
krijgen, dan moet het radicaal anders.
Dan moeten wij leren knielen Ida's
moeilijk!) bij de krib van Bethlehem,
zonder enig geschenk, alleen ons ge
broken hart aanbiedend. Ledig kom
ik, arm en naakt tot God die zalig
maakt. Dan krijgen we een „voldoende"
van Jezus. Niet uit verdienste (die is
er immers niet) maar uit genade.
En dat moet iedere dag opnieuw ge
leerd worden. Er moet veel strijds ge
streden en veel leeds geleden zijn
voor wij daarin vorderingen maken.
Waf krijgen we vaak een onvoldoende
Zelfs de besten onder ons: Petrus en
Johannes en Thomas en de Emmaüs
gangers.
Op dc Christusschool zijn de zwak
ken het sterkst, de afhankelijksten de
meest vrije, de kleinsten het grootst,
de van-zichzelf-het-geringst-denkenden
de meest geziene Wonderlijke metho
diek houdt de Meester er op na Hij
tuchtigt een iegelijk zoon die hij lief
heeft. Hij ontneemt hen vaak het
liefste dat z[j hebben.
Hij wil ons door alles leren Hem
gelijk te worden. Want Hij. de Voi
re lige. heeft Zichzelf ontledigdHij.
de rijke, is arm geworden; Hij, het
Licht, is in onze duisternis ingegaan;
Hij. de meester werd al'er dienaar.
Wij moeten leren van onze hoge
zetel af te komen; onze „wijsheid"
moeten wij aan Hem gevangen geven;
ons „ik" moet sterven en Hu moet
gestalte in ons verkrijgen. HU moet
wassen, ik moet minder worden. „O
Zoon, maak ons Uw beeld gelijk".
Zijn er weinigen die een 10 krijgen
Ik denk van wel. Het ideaal wordt
moeilijk bereikt en wij zijn zulke en-
fants terribles. De deemoedigsten
haken er naar of ze 't ook grijpen
mochten.
Doch vast staat, dat een ieder die
komt en knielt en blijft knielen als
een arm zondaar bij de kribbe, een
voldoendekrijgt en ran kracht tot
kracht zal voortgaan van de ene klas
naar de andere, tot het volle, rijks
Christusfeest hierboven.
