Discussie om de vergeten
groepen spitst zich toe
Politieke
„Comédie
Francaise'
Hereniging van Duitsland
via band met Westen
I11 Herderlijk Schrijven ontbreekt
analyse van Ned. samenleving
5
ZATEHDAG 3 DECEMBER 19J5
Critiek over en weer in de Tweede Kamet
Loon- en prijsdebat werd geen succes voor
de socialistische Iractie
(Van onze parlementaire redacteur)
ll/FINISTER ZIJLSTRA heeft gistermiddag in de Tweede Kamer gezegd
ItI "bereid te zijn het probleem der vergeten groepen voor het kiezerscorps
uit te werken. Hij was het niet eens met de stelling van de heer Neder
horst (soc.), dat dit probleem een gevolg is van het économische en so
ciale standpunt, dat door de meerderheid der Kamer wordt aangehangen.
„Het vraagstuk van de vergeten groepen is niet het probleem van koek
jes van eigen deeg", zo zeide de bewindsman, die een heleboel vraagtekens
wilde zetten achter de vraag of de „maatschappij Nederhorst" dit grote
probleem wel zou kunnen oplossen.
Tijdens re replieken heeft de heer Ne-!dat is juist de narigheid. Het gaat hier
derhorst voorop gesteld, dat noch de heer
Hazenbosoh (a.r.), noch minister Zijlstra
dit probleem niet waardig hadden behan
deld. Maar, zo zeide de socialistische af
gevaardigde, dit is een prachtig onder
werp voor demagogie. „Mc hoor in de
toekomst al verteld worden dat de socia
listen verraad plegen aan de vergeten
groepen. Natuurlijk werd dit verraad
reeds bij voorbaat ontkend. Men kan het
probleem der vergeten groepen niet op
lossen. zonder de feiten te negeren. En de
heer Roemers (soc.) voegde hieraan toe,
dat dit probleem ln ons land nog maar
betrekkelijk klein is, vergeleken met an
dere West-Europese landen. Dat is de
zegen van de geleide loonpolitiek.
Niet vergeten
Toch moeten we van die geleide loon
politiek af, zo antwoordde de heer Hazen-
bosch (a.r.) ogenblikkelijk in een zeer goe
de repliek, want in het socialistisch loon
systeem slagen wc er niet in iedereen aan
de feestdis te krijgen, die aangericht wordt
om de gestegen welvaart te vieren. Neen.
zo zeide de heer Hazenbosch. de heer Ne
derhorst Is in eerste termijn het probleem
der vergeten groepen niet vergeten. Maar
TN PARIJS heeft men de politieke
„vuile was" wel erg zichtbaar aap
de drooglijn gehangen. Dit i6 voor he'.
aanzien van Frankrijk natuurlijk niet
goed. Men zij echter voorzichtig het
„Parijs der politiek" te identificeren met
het Franse volk en zeker niet met de
Fransen uit de provincie. Wie jaren in
Parijs gewoond heeft, erkent vaak nede
rig van al die ingewikkelde politieke en
sociale verhoudingen nog ndet veel te bp-
grijpen. Met het 60hrijven van een toe
ristisch werkje over Parijs bewijst men
nog niiet, op de hoogte te zijn van dat
grotere Frankrijk, buiten de „Lichtstad".
Men kan zich echter indenken, dat
juist de Fransman uit de provincie met
een zekere minachting gaat staan tegen
over hetgeen de
machtige heren in
Parijs daar uitspo
ken. Onverschillig
heid, minachting
voor de politiek
'I Verklaard
uitzicht
kan i
het karakter aannemen van een gevaar
lijke ziekte. In Nederland ligt alles zo
veel rustiger, stabieler en is dèt, wat 'hans
in Frankrijk geschiedt, ondenkbaar De
rustige Franse burger, de plattelander,
moevt wel een eigenaardig begrip krij
gen van overheid, gezag, regering, want
er wordt inderdaad la Poujade mee
gesold. En of nu Frankrijk zijn 21ste,
22ste of 23s'e kabinetscrisis beleeft, straks,
U zult het zien, blijkt er niet veel ver
anderd te zijn. Andere politieke figuren
6pelen het 6pefl, maar in psychologische
zin blijft alles bij het oude
Franse apathie wordt begrijpelijk, als
men bedenkt, dat Frankrijk drie oorlo
gen achter de rug heeft, die van 1870,
1914 en 1940. Voor het. na 1945 toch weer
sterker wordende, Duitsland blijft de
vree6 sluimeren, een vrees die zeker veel
sterker is dan die voor Rusland, hetgeen
geenszins betekent, dat men in de Franse
provincie veel voor het communisme
voelt. Zonderling politiek gemanoeuvreer
doet echter aan het gezag geen goed cn
zo kan het gekrakeel rond Faure linkse
reacties ontketenen. Men kent uit de
telegrammen de gang van zaken. Presi
dent Coty heeft het decreet ondertekend,
waarbij op verzoek van Faure de Natio
nale Vergadering wordt ontbonden. De
vijf radicale ministers, behorende dus tot
Faure's partij, maar die zich tegen ont
binding van de Nationale Vergadering
hebben verzet, hebben hun ontslag aan
geboden. Het partijbestuur van de radi
calen heeft Faure uit de partij gestoten.
Men stelle zich eens voor, om een goed
beeld te krijgen van deze realiteit, dat de
conservatieven in Engeland dit premier
Eden zouden leveren! Het besluit i6 door
het partijbestuur der radicalen genomen,
omdat Faure de zaken heeft geforceerd,
namelijk tot het houden van vervroegde
verkiezingen met lijnverbindingen, het
geen Kamer en Senaat niet wensten. Het
is zonneklaar, dat vooral Faure's grote
radicale tegenspeler. Mendès-France,
hierop heeft aangestuurd. Niet te ontken
nen valt. dat Faure het recht had de
Nationale Vergadering te ontbinden,
maar, omdat geen premier sinds 1877
het ooit in zijn hersens heeft gekregen
hiertoe over te gaan, achten Fauré's
tegenstanders dit een „daad van geweld"
of zoals een Frans blad schreef een „dic
tatoriale" methode.
Hoe na de verkiezingen op 1 of 8 Janu
ari de samenstelling zal worden, daar
over lopen de meningen zeer uiteen.
Enerzijds houdt men rekening met een
rechtse winstneming, dus voor M.R.P..
Gaullisten en onaf hank el ijken; verlies
voor de socialisten, terwijl de radicalen
meer „rechts" zullen moeten laveren.
Anderzijds voorspelt men, dat vele socia
listen en links radicalen van de groep
Mendè6-France gezien het stelsel van
lijstverhindingen. zullen komen tot ver
kiezingsallianties met de communisten,
waardoor een „nieuw volksfront" de
meerderheid zou krijgen.
Wij geloven, da* ook het volgende ka
binet geen krachtig bewind zal kunnen
uitoefenen en er dan evenmin stabili
teit zal zijn. In Frankrijk word-* het za
kelijke. nuttige, vertroebeld door het
persoonlijke. De verkiezingsstrijd zal fel
i de meest besproken groep. En daaroi
moet de vraag gesteld worden: welk be
leid moet er gevoerd worden om onze
ouden van dagen, de zwakken en de hul
pelozen te helpen. De geleide loonpolitiek
ls daarvoor ln ieder geval niet de oplos
sing. De heer Hazenbosch zeide dit pro
bleem gesteld te hebben met een bloedend
hart. En hij hoopte, dat de heren Neder
horst en Roemers hun vrienden zullen
opwekken om terug te keren van de dwa
lingen huns weegs. Dat zU bereid zullen
zijn een politiek te voeren, die de positie
van de sociaal zwakken zal versterken.
Nu minister Suurhoff in zijn Memorie
van Antwoord heeft aangekondigd in prin
cipe dc vrijere loonvorming te aanvaar
den. had de heer Hazenbosch goed ver
trouwen. dat ook de socialistische Kamer
fractie genccen zal zijn dit nieuwe loon-
beleid te steunen
Toegegeven
De heer Nederhorst heeft tocgegever
dat de stabilisatie van lonen en prijze
inderdaad Kab.cietspoütiek is. Maar d«
de investeringen n.et worden gestablli
seerd is de politiek van minister Zijl
stra Bovendien vergeet de bewindsman,
aldus de socialistische critiek. dat wij
niet blijvend 'n goedkoopte eiland kunnen
zijn. Wij maken het prijsniveau
wij ondergaan het. Zo'ang er
meenschappelijke markt is. is ons land
niet in de positie om zich te isolei
Ook op deze opmerkingen repliceerde
de heer Hazenbosch (a.r Nederland
dergaat inderdaad het prijsniveau. Maar
moeten we het daarom eens zijn
socialistische politiek, die gericht
een langzame prijsstijging? Op iets dat
men „ondergaat" kan men geen beleid
richten. Als men vatbaar is voor griep
zegt men toch ook niet: wij krijgen
griep en daarom slikken we geen
Minister Zijlstra kwam evenmin onder
de indruk van de socialistische critiek.
Had men dit jaar een loonronde feegeven
dan zouden de prijzen omhoog zijn ge
schoten. Daar was hij van overtuigd. De
stabilisatie van de lonen en prijzen mi
men op langere termijn bekijken. O;
de toekomst wilde de bewindsman n
spreken. Dat zal wel gebeuren bij S
ciale Zaken en bij het coördinatie-advies
van de S.E.R. Het gaat er niet oir
wij het internationale prijsniveau
kunnen tegenhouden, maar de discussie
gaat over de vraag in welk tempo wij ons
nationaal prijsniveau kunnen aanpassen.
Daarom moest diit jaar geen loonronde
worden gegeven. „Het gevaar van door
schieten dreigde". Bovendien is het fout
om het beleid zonder meer te richten op
de stijging van de prijzen, want niemand
weet wat er gaat gebeuren. Een milde
recessie is reeds voldoende om ons een
zware klap te bezorgen. Dat is ook een
i voorzichtigheid is gebo-
de investeringen gestabili
seerd worden? Minister Zijlstra vond dit
moeilijke zaak. Welke maatstaven
en daarvoor worden aangelegd? Wel-
jvesteringen moeten de voorkeur ge
nieten? De minister, kwam er niet uit.
Hij concludeerde dat dit debat het so
cialistisch en zijn standpunt dichter bij
elkaar hebben gebracht, maar prof. Zijl
stra betreurde het. dat de socialisten niet
teer waardering hebben kunnen opbren-
en voor de gevoerde stabilisatiepolitiek.
Wel was er overeenstemming tussen
de heer Nederhorst en minister Zijlstra
het probleem van de gemeenschap
pelijke markt en het bovennationaal ge
zag. Zij stonden op het standpunt, dat
het onjuist zou zijn de gemeenschappe
lijke markt ln een vroeg stadium ter
wille van de supra-nationaliteit te laten
'e moeten geen bevoegdheden
op dit gebied scheppen, terwille van c
bevoegd-neden. In dit opzicht was de bi
windsman het eens met zijn Duitse colli
Economische Zaken. Toch vrees
de hij. dat ondanks dit uitgangspunt het
gesprek met de Engelsen niet tot het
gewenste resultaat zal leiden. Ministi
Zijlstra voelde iets voor de suggestie va
de heer Blaisse (katih. v.) om een algi
i economlsch-irutegratiedebat te voe-
Dit zal moeten geschieden voordat
het K.S.G.-parlement over deze zaak gaat
spreken, n.a.v. het rapport
ussie van deskundigen.
Gasbeleid
Ook op het gebied van de gasvoorzie-
ning bestaat een tegenstelling
socialisten en minister Zijlstra. De heer
Scheps (soc.) klaagde, dat er geen alge-
beleid wordt gevoerd, dat er alleen
geprobeerd wordt aardgas te ver
kopen. En dan op een wijze, die staat
kundig niet geoorloofd is. Daar liet de
minister het niet bij zitten. Hij ontkende
enige dwang op de gemeenten te hebben
uitgeoefend. Daar is bijv. de gemeente
Groningen die eerst het aanbod heeft ge-
elgerd en die nu een dringend verzoek
doet aardgas te mogen betrekken. De
enige dwang ls het eigen belang, aldus de
bewindsman. Is dat geen prettige dwang?
De gemeenten in Friesland zijn enthou-
Daar moet de heer Sohep6 maar
gaan kijken. De minister geloofde
niet. dat de gemeenten happig geweer'
zouden zijn als de gedachte van de heer
Scheps kans van slagen had gehad. Dan
groot nationaal gasbedrijf zijn
geweest, waarin rijk en gemeente* zaten.
Als we dat hadden gedaan, waren we
vandaag nog nergens geweest Prof. Zijl
stra noemde de critiek van de heer Scheps
voor het grootste deel onjuist en vo
de rest voorbarig. De „aardgascatechi
van de heer Scheps kon de minister
onderschrijven.
de Stoomvaartmaatschappij Van
Nievelt Gouóriasn en Co voor gecombi
neerde lucht-zeereizen tussen Europa en
Zuid-Amerlka. waarbij onder bepaalde
voorwaarden op belde vervoermiddelen
een reductie van tien -o-dt
Wel Iwee stichtingen
Geen ontwikkelingsraad
voor Nieuw-Guinea
(Van onze parlementsredactle)
Minister Kernkamp voelt weinig i
het voorstel van een aantal leden der
Tweede Kamer om een Nieuw-Guinea-
ontwikkelingsraad in het leven te roepen,
die allerlei initiatieven en suggesties met
betrekking tot de verdere ontwikkeling
van Nleuw-Guinea zou moeten beoor
delen en zo mogelijk concretiseren.
Wel overweegt hij de oprichting
een tweetal stichtingen 'nier te lande,
één voor de voorbereiding van agrarische
bedrijven in Nieuw-Guinea (waaronder
voorlopig zullen ressorteren het houtver
werkingsbedrijf te Manokwari en he
proefbedrijf voor rijst in de omgeving var
Merauke) en één voor research op land
bouwkundig, bodemkundig en bosbouw
kundig gebied. Het doel van deze stich
tingen zal zijn: het gouvernement in
Nieuw-Guinea in niet onbelangrijke mate
te ontlasten, zodat het zich beter kar
richten op de meer beperkte gouverne
mentele taken ten opzichte van de bevol
kingsgroepen. dus op bevolkingspolitiek,
inderwijs, politieke, sociale, economische
ipvoeding van de' bevolking, enz.
De minister erkent, dat er grond is
-oor de beschuldiging, dat het gouverne
mentele apparaat op Nieuw-Guinea nog
te veel is opgezet in de trant van het v
malig Nederlands-Indië. Dit leidt tot
onevenredig uitgebreide papieradmini-
i uiteindelijk tot een soort amb-
tenarenregering. De bewindsman wijst
echter op, dat, om 'n organisatie- en de ad-
ie daarvan eenvoudig te houden,
toezicht en coördinatie gewenst zijn. Hier-
jngelt het nog wel eens in Nieuw-
Guinea, aldus de minister in de Memorie
ran Antwoord over de begroting van dit
rijksdeel. Bij de hier te lande gevoerde
besprekingen met gouverneur Van Baal,
hebben echter ook deze zaken de nodige
aandacht gehad en zijn maatregelen be-
lamd om aan de ongewenste toestand
;n einde te maken.
Ook de regering. 3ldus de minister,
an oordeel, dat uniforme regelingen niet
steeds voor het gehele gebiedsdeel var
toepassing kunnen zijn op grond van on
derling geheel afwijkende omstandig
heden. Het is hem bekend, dat ook gou
verneur Van Baal deze opvatting deelt
en daarmee rekening houdt, in het bij
zonder ook bij de loonbepaling. waarbij
een uniforme regeling voor bepaalde
streken ontwrichtend zou kunnen werken.
Arbeider siekort
Wat betreft het arbeiderstckort op Nleuw-
Guinea wijst de bewindsman er op. dr*
regelmatig allerlei vaklieden uit Nede
land naar Nieuw-Guinea worden gezoi
den. zowel in dc particuliere als ln de
gouvernementele sector. Gedurende
laatste jaar zijn 78 Nederlanders vi
Indonesië naar Nieuw-Guinea geëmi
greerd. Het aantal Papoea-arbeiders
voor algemene arbeid nodig is. acht de
minister op het moment niet direct on
voldoende. De moeilijkheden, die zich op
dit gebied hebben voorgedaan cn die dc
arbeidsproductiviteit nadelig hebben be
ïnvloed, waren niet zozeer gelegen in het
lantal beschikbare Papoea-krachten
naar in het feit, dat deze primitieve lie
len vreemd stonden tegenover regelmatige
irbcid.
De minister betwijfelt, of een bezoek
/an een parlementaire missie aan Nieuw-
Guinea ln het komende verkiezingsjaar
opportuun moet worden geacht.
Tweede Kamer stelt:
Vragen over herhalings
oefeningen
(Van onze parlementsredactle)
Langere herhalingsoefeningen ver
groten het sociale probleem. Naarmate
een mobilisabele divisie ouder wordt,
stijgt het aantal gehuwden, dus ook het
aantal kostwinners. Nu de regering in
principe heeft besloten de duur van de
herhalingsoefeningen uit te breiden van
85 dagen maximaal tot ten hoogste 150
dagen, wijzen vele leden der Tweede
Kamer er op, dat een extravergoeding
voor de kostwinners boven de normale
billijk is. Kan de regering met een extra-
vergoeding. die het loon overbrugt. In
stemmen? Ligt het voorts in het voor-
en behoorlijke voorziening te
treffen voor de dienstplichtigen (ngpt-
kostwinners). die in hun inkomen achter
uitgaan? aldus de Kamerleden-vragen
stellers.
Zij vragen voorts aandacht voor de on
billijkheid. dat in 1956 een klein deel van
de dienstplichtigen, die reeds hun volle
85 dagen achter de rug hebben,
nog eens wordt opgeroepen, tegenover
hen. die deze tijd nog niet hebben ver-
zuid
Aku en Unilever op
Paiijse markt
Met ingang van 8 dezar zullen AKU er
Unilever op de officiële termij-n-marlrt t«
Parijs verhandeld worden. Op het ogen-
blak wordt alleen contante handel gedre
ven in deze fondsen.
Economische ili'.sen
Reserves sterllngebicd. De weg-
vloeüng van goud en dollars is ln No
vember verminderd tot f 53 miliioen, tor-
wijl deze in October reed6 tot f 162 min
was ingekrompen. De stand is nu f 8675
min. Aan de Europese Betalingsundi
werd f 129 min in goud betaald.
Europese Betalingsunie. Nederland
had in November f 1.47 min overschot
en ontvangt f LI nuln in dollars of goud.
waarna de vordering f 676 mlm bedraagt.
Frankrijke voordelig saldo bedroeg f 13,
nnln. BngeQands te kort f 42.5 min.
Recordprijs voor tin te Singapore op
2/12 van 388 Sirartsdollars de pi'kol. Rub
ber steeg 1% cent tot 1»,31% dollar.
Italiaanse zwavel voor Rusland.
Ministerie van buitenlandse handel kon-
diigt uit-voer van 50.000 ton aan.
Ceylon levert rubber aan Polen,
voorts klapperolie en vezel, ingevolge
een nieuwe overeenkomst, waarbij beide
landen elkaar al6 meest begunstigde natie
zullen beschouwen
Dollars voor Argentinië. Wereldbank
verstrekt lening van 60 min dollar voor
bouw van staalfabriek.
Noorwegen en Benelux. Handels
overeenkomst verlengd tot 1-9-1956.
International Finance Corp. Oosten
rijk is toegetreden.
Sowjet-Unle en Finland. Overeen
komst getekend tot uitwisseling van te
zamen f 1 milliard aan goederen. Finiand
levert o.a. schepen, scheepsmotoren en
machines.
Katoen. De voornaamste katoenpro-
ducerende en verbruikende landen heb
ben te Washington beraadslaagd om
evenwicht te brengen op de wereldmarkt.
Bondsdag achter Adenauer
BONN. 3 December.
OE WESTDUITSE BONDSDAG heeft, zoals reeds gisteren in een deel
onzer edities vermeld, met overweldigende meerderheid de politiek
van nauwe samenwerking met het Westen, zijnde de enige weg naar de
uiteindelijke Duitse eenheid, goedgekeurd. De resolutie werd met hand
opsteken aangenomen, maar de socialisten stemden tegen.
De Bondsdag heeft ook een beroep opmaal dat de. bij-na 80-jarige staatsman,
de Russen gedaan, to te stemmen met de in heit openbaar hei: woord voerde, sinds
herenigd rag van het verdeelde land, als j hij op 7 October ziek werd. Het Dui'se
grondslag voor een blijvende vrede *.us- probleem was volgens hem maar een deel
sen Duitsland en de Sow) et unie. De so- van het veel grotere confMet tussen het
cialistieehe motie, waaran werd aarage-1 communisme en de democratische vrij-
drongen bij de regering-Ade-nauerdirect heid.
irpen.
De socialisten beweerden, dat er geen
reden is. waarom West-Duiteland niet
f kan onderhandelen met Moskou en
toch nauwe betrekkingen met het Westen
handhaven. Twaalf leden va-n de Vluch-
ingenpartij. die enige maanden geleden
t de regering traden, stemden met de
oppositie mee.
Adenauer heeft de Bonedag gewaar
schuwd, dat Rusland nog steeds gelooft
to de uiteindelijke
Het
Hollandsche Bankunie
Bevieoigenci veislctg
en emissie
Het uitgebreide jaarverslag der Hol
landsche Bank Unie over 1954 55 consta
teert. dat de teruggang in de Veren--.ede
Stagen heeft plaats gemaakt voor hers'el.
een hoogconjunctuur aan beide zij-
an de Oceaan, merkwaardig genoeg
met vast prijspeil, doch Eng elands positie
werd voortdurend ongunstiger. Daas-om
zal de verwezenlijking der inwisselbaar
heid langer op zich laten wachten. In
Nederland wist de gur.ei.-3e conjunctuur
zich te handhaven, zodat van terugval
geen sprake was In de eerste plaats,
omdat de vrees voor een wereldcrisis is
weggenomen, zodat de uitvoer geen groie
belemmeringen ondervond, terwijl de af
in het binnenland werd aangewak
kerd door de gestegen koopkracht. Terug
keer tot een vrije loonvorming zou vol
gens het verslag thans leiden :ot exces
sen. Rust en consolidatie wwrdit aanoe-
volen ten aanzien van de loonpolitiek.
Nederlands industriële expansie kam al
leen worden verwezenlijkt bij stijgende
afzet der voortbrenging to het buiten- j
land. Aanschaffing, is nodig van arbeids
besparende machines van hoge precisie.
De woorden
herhaling door
onderbroken.
Nederlands paar trouwde
in Schotland
T~IE 20-Jarige Margaretha Elisabeth Ju-
cobs trad gisteren in Gretna Green,
Schotland, in het huwelijk met de 31-ja-
rige Nederlandse stuurman ter koop
vaardij Moses Koopman. Beiden zijn af
komstig uit Amsterdam.
per vliegtuig naar Schol-
te trouwen, omdat ae
sje zich om godsd ien-
1 het huweiijk hadden
Zij kwam
uders
daa.
stige redenen t
De Jongelui hadden elkaar twee Jaar
geelden leren kennen, maar de ouders van
het meisje verboden Koopman met haar
om te gaan. Volgens de Nederlandse wet
zou het meisje vóór haar 30ste Jaar niet
zonder toestemming van haar ouders of
van de kantonrechter hebben kunnen
Onze handelsDalans heeft nog geen
tot ongerustheid, doch de voortdurende
vooruitgang heeft plaat6 gemaakt voorl
een minder gunstig wordende verhouding I
tussen im- en uitvoer. De achteruitgang
van de uitvoer naar Amerika toornt ae
kwetsbaarheid van onze handel aan. Be
lastingverlaging in plaats van verande
ring van loonpeil wordt aanbevolen. Hei
verslag constateert, dat Nederland weer
een kapirtaaluitvoerend land Is geworden.
De gang van zak^n bij de N.V. was al
leszins bev-redigerid' Ook over de -vele
landen, waar men werkt, behalve Israël,
wordit of bevredigend of verheugend be
drijfsniveau gemeld. Voorgesteld wordt
12',(12 Vè) dividend benevens 2'/4,/o
agiodividerad. Dit to tegenstelling tot de
waarschuwing van het verslag tegen het
uitkeren vanuit agioreserves, daar de
aandeelhouders meer belang hebben bij
versterking van het bedrijf. Deze uitke
ring geschiedt echter in verband me: een
spoedig te verwachten afrondingsemissie
2 millaoen met vrjje inschrijving
1 vrije koersen. Het balanstotaal
steeg 16 (9)V« en overschreed het milliard
tot 1010 min. Honoraria en onkosten
De Schotse wet staat
personen boven de zestien jaar zonder
toestemmine van de ouders met elkaar in
het huwelijk treden. Gretna Green is de
traditionele uitwijkplaats voor geliefden,
die ouderlijke tegenwerking ondervinden.
De bruid maakte haar witte bruids
japon tijdens haar verblijf in Schotland
cn de bruidegom leerde haar de woorden
van de huwelijksgelofte, omdat zij geen
Engels spreekt.
Zij zullen in Parijs hun wittebroods
weken doorbrengen.
Gewichtegiens varkens
De gewichtsgrenzen voor baconvarkens
zijn vernauwd. Met ingang van 5 Decem
ber kunnen slechts varkens van 63 t-'m 70
kg koud geslacht gewicht voor de b:
bereiding worden bestemd. De prijstoe-
tagen bij hot slachten
irkens blij-
stegen wegen-s toenemende kosten van
levensonderhoud in landen met zwakke
valuta. Buitenlands valutarisico wordt
gedekt door reserves. Het aantal werk
nemers is 2544 (2456). waarvan 661 (644)
in Nederland. Het gebouw in Den
Haag zal ongeveer 1 Juli worden be
trokken. De resultaten to- Neder
land zijn het béste. De winst op interest
was f 41,4 (35.7) miln, de netto-winst f 8
(7,5) min. waarvan gereserveerd wordit
voor 4 (4) min tegen belasting en risi
co's, 2,1 (1,5) mlns voorts afschrijving
en extra reserve. De kapitalisatie is 60,5
(48,5) rnito en wordt 1 Jan. 65 min, waar
van 25 min kapitaal. Het debiteuren cij
fer is 361 (257,8) min beneven© 2 (4)
min debiteuren tegen accept en 96.1
(62.1) min debiteuren wegens garantlies,
kasmiddelen 237.4 (210.1) min schatkist
papier 78.5 (102.3) min., banken 132.2
(135.8) min., deposito's 263.5 '287.4) min,
crediteuren 582.5 (461,4) min. De aan
deelhoudersvergadering is 16 December.
Mo.orbooi en auto voor
blinde-darm-patiërat
Gisteravond omstreeks half twaalf
stoomde de Nederlandse kustvaarder Not
tingham, met aan boord een blinde-darm-
patiënt. op de Nieuwe Waterweg van Hoek
van Holland naar Rotterdam. De toestand
van de patiënt was echter zodanig, .dat
men het niet verantwoord achtte met de
behandeling te wachten tot het schip it
Rotterdam zou zijn gearriveerd.
Ondanks de dichte mist vertrok cei
snelle motorboot van Scheepsagent uu:
Dirkzwager uit Maassluis om op de ri
vier de patiënt aan boord te nemen. Op
de kade wachtte een ambulance-wagen,
die om tien over twaalf de zieke matroos
overnam en naar het havenziekenhuis in
Rotterdam bracht.
„Collega-schepsel", boek
van G. Nieuwenhuijsen
De directeur van de Nederlandse Ver
eniging tot bescherming van dieren.
Nieuwenhuijsen uit Den Haag, heeft
boek gepubliceerd, getiteld „Collega-
schepsel", waarin zijn herinnering
zijn werk als directeur van de vereniging
zijn neergelegd.
Het wordt Ingeleid door ds J. J. Poort
en is opgedragen aan dr mr W Hugen-
holtz, voorzitter van de Nederlandse
enlging tot bescherming van dieren
B(J het spelen op een stilsta
auto is het vierjarig zoontje van de
De Bruyn uit Eemnes van deze aut<
vallen e-n met het hoofd op daar liggend
oud ijzer terechtgekomen. In het zieken
huis is het kind overleden-
De Nederlander schrijft
PJE NEDERLANDER, week-
-L' blad voor de Chrisfehjk-
Historische Unie, publiceer
de in het kader van zijn ar
tikelenreeks over het Her
derlijk Schrijven der Ned
Herv. Synode in zijn jongste
nummer een artikel van ds
H. Bel-.er te Balk. die hierin
speciaal aandacht besteedt
aan de verhouding van Kerk
en Staat.
„We kunnen over de plaat©
van de kerk in haar verhou
ding tot de staat niet spre
ken". aldus ds Beider, „zon
der nader in te gaan op de
vorm van regeren en op de
wijze, waarop de kerk func-
bionneert temidden van de
vol ksgem e e nsch a p
„De houding van dc kerk
zal in een absolutistische
staat anders zijn dan onder
een democratische regerings
vorm. Het optreden van de
kerk t.o.v. een regering die
volkomen a-religieus is, zal
volkomen anders zijn dan het
optreden van de kerk t.o.v.
een regering, die positief het
christendom zal weten te
Zo kunnen wij het optreden
ten tijde van de bezetting
ndet voortzetten onder ons
h-udddge democratisch be
wind.. Ik voor mij heb sterk
de indruk, dat in het bewust
zijnsleven van velen ddt op
treden onder de bezettende
macht van de Duitsers nog
een belangrijke invloed uit-
Men continueert zo gemak
kelijk het optreden van dc
kerk in een bepaalde tyd.
Waarom nu geen openbare
protesten aan de overheid
vele
nfessionele partijvor
ming wordt verweten, dat zit
de lüd van voor de oorlog
willen continueren. Maar zijn
oorlog grondig gewijzigd l%
vergeleken met dc situatie
ten tyde van dc laatste wc-
-eldoorlog?
\fIJN bezwaren tegen het
11 H.S. in hoofdstuk III pai
t en 2 is. dat hierin ndet vol
doend? naar voren komt de
beweeglijkheid van de hou
ding van de kerk. Het ver
valt t« veel In de algemeen
heden Wij verwerpen de
kerkstaat, wij verwerpen de
staatskerk, wij kiezen voor
de houding van de weerbare
weerloosheid
Ik mag dit misschien wel
Illustreren met een bepaald
voorbeeld. Iti de bezettings
tijd was het noodzakelijk om
een protest te laten horen
tegen de Jodenvervolging.
Toen was er geen werkelijk
gesprek mogelijk met hen die
de leiding genomen hadden
over de organisatie van ons
volksleven.
Maar een openbaar protest
van dc kenk tegen bepaalde
misstanden inzake de voor
lichting over het militaire
leven zou nu wel een beetje
vreemd aandoen, daaT de
verantwoordelijke minister
behoort tot de Hervormde
kerk. Hier ligt m i. een man
co aan pastorale bewogen
heid. Misschien had het in de
oorlog nog zin om brieven
te schrijven aan de Duitse
bezettingsmacht.
In onze tijd zou het toch
een beetje vreemd aandoen
wanneer mensen behorende
lot de Hervormde Kerk een
koel zakelijk briefje krijgen
van het mod er am en van de
Synode over een bepaald
onderwerp. Hier is toch het
Zo ook over het televisie-
beleid Wanneer de Synode
de gang van zaken bij het
•elevirieheleid betreurt, dan
zou een openbaar protest
volkomen zinloos zijn wan
neer niet eerst het pastorale
eesprek met hen. die als
verant-voord-lijk
zijn v
is gehouden.
Men kan nu wel tegenwer
pen dat dót in de richt ng
gaat van de kerkstaat. Het
zij zo. Ik vind dit volkomen
onbelangrijk. Het gaat niet
om de kerkstaat of om de
staatskerk. Het gaat om de
doorwerking van de bood
schap van Christus in het
volksleven. Wanneer in ons
democratisch stelsel nu be
paalde mogelijkheden zijn,
moeten we die aangrijpen.
We mogen on6 niet laten
leiden door deze bepaalde
gedachten over de verhou
ding van kerk en staat. We
mogen ons alleen maar laten
leiden door Jezus Christus
de Heer. die leeft in alle
eeuwigheden.
Het schrijven van de sy
node draagt tot titel: „Het
christenziiu in dc Nederland-
iving". Hel
zal 1
W*
kerk 1
het voorgaande duidelijk zUn
dat ik juist in dit stuk een
analyse mis van de Neder
landse samenleving. Immers
pas daarna is het mogelijk
om te komen tot dc plaats
bepaling van dc kerk in de
Nederlandse samenleving.
rE leven ln Nederland In
democratisch stelsel.
Democratisch dan geïnter
preteerd in bepaalde zin.
De communistische wereld
spreekt ook over volksde
mocratie. Maar al gebrui
ken we dezelfde woorden
het wordt toch gevuld met
een heel andere inhoud Wij
h;er in Nederland hebben
het stelsel dat iedere Ne
derlander in volle vrijheid
mede de richting van het
regeringsbeleid kan bepa
len. Wij zijn niet alleen
vr« in het kiezen van de
candidate! Wij zijn ook
vrij in het ©tellen van die
candidaten.
Nu weet ik wel, dat dit
alleen maar in principe
geldt. De vrijheid is be
trekkelijk. Niet Iedere Ne
derlander kan zich een juist
oordeel vormen over het
politieke leven. Maar hoe
dit ook zij. we hebben in
principe de volledige vrij
heid van keuze. Dit vol
komen democratische sy
steem leidt tot de gedachte
van de neutraliteit van de
slaat. De regering heeft
niet het recht om bepaalde
«lemmingen te verbieden
De houding t.a.v. het com-
t.ische volksvertegenwoordi
gers wordt moeilijk. De de
mocratische levensinstelling
moet hun <te volledige vrij
heid toeslaan.
Maar aan de andere kant
hebben we hier te doen met
een groepering die in diep
ste wezen het democratisch
stelsel volkomen aamast.
Dezelfde vraag geldt ook
voor het katholieke volks
deel. Het springt hier wel
minder in het oog. maar
het Is toch voor mij altijd
nog de vraag of men hier
volui'. democrattsdh kan
Ook de vraag naar de
humanistische geestelijke
verzorging van het leger
komt naar voren. Men
moet het Humanistische
Verbond voluit de vrijheid
geven zijn krachten te ont
plooien Maar he'. blijft een,
kan -spreken of niet meer
Wij leven dus onder het
bewind van een democra
tische regering, die in we
zen neutraal ls. In ons land
•s d>p neutraliteit niet ont
aard tot een an'i-christe-
UJke houding".
(In het volgende num
mer van De Nederlander
zal ds Belter een slotarti
kel schrijven over de ver
houding Kerk en Staat).
Laatste hulde aan
Arthur Honegger
Arthur Honegger, dc in Zwitserland ge
uren compon »t. die afgelopen Maandag
op 63-jarige leeftijd aan een hartaanval
gestorven is, is g.sieren naar zijn laatste
rustplaats gebracht od de tonen van ziln
eigen muzek. Donunce Fritz MUnch.
broer van de dirigent Charles Münch,
heeft in de Protestantse Kerk te Parijs
de lijkrede uitgesproken. Twee van Ho-
negger's eigen werken, het „La men to" uit
„La danse dos morts" en hot „Hallelujah"
uit „Le R01 David" weiden uitgevoerd.
Daarna, terwijl de republikeinse garde
in volle uniform het geweer presenteerde
en het korps de Marcho Funèbre van
Chopin speelde, ging de stoet door de
straten van Parijs naar Père Lachaise,
waar veie andere beroemde kunstenaars
begraven liggen. Het verkeer werd stil
gelegd en de toeschouwers ontblootten
het hoofd toen do kist passeerde.
De laatste hulde werd gebracht door
de dichter Jean Cocteau voor de Franse
Academie, René Fauchois voor het Ge
nootschap van Componisten en Toneel
schrijvers cn Pierre Arvtoine Desa las, de
gezant van Zwitserland
Na de crematie werd de urn met de as
overgebracht naar het nabij gelegen
kerkhof Saint Vincent, waar enige weken
geleden het stoffelijk overschot van de
beroemde F'ranse schilder Maurice Utril-
lo bijgezet word.
Onder hen die de plechtigheid bij
woonden bevonden zich: Koningin-Moe
der Elizabeth van België, de componis
ten Dariu6 Milhaud. Georges Auric cn
Emmanuel Bondevillc, dc aotour Jean-
Louis Barrault en zijn vrouw de actrice
Madeleine Renaud. Jean Ganeval verte
genwoordigde de president van de repu
bliek.
WALTER~GIESEKING
ERNSTIG GEWOND
De wereldberoemde Duitse pianist Wal
ter Gicseking is gislcravond ernstig ge
wond bij een autobusongehik, waarbij
twee personen om het leven kwamen en
dertien anderen werden gewond.
De zestigjarige Gicseking behoorde tot
achttien luchtreizigers, die per bus met
grote spoed van de door een dichte mist
lamgelegde luchthaven van Frankfort
naar Stuttgart werden gebracht om daar
een vliegtuig te halen. Gieseklng zou
morgen to Rome spelen-
Dc- bus ©lipte op een beijzeld gedeelte
van dc- autobaan en reed met grote snel
heid tegen een pilaar op een brug op.
Een Amerikaanse soldaat en een Duit
se vrouw kwamen om het leven. Gicse
king werd aan het hoofd gc-wond en zijn
toestand is ernerig maar niet levensge
vaarlijk. Zijn handen kregen slechts
lichte blessures. Hij is overgebracht naar
een ziekenhuis te Stuttigert.
Nader wordt gemeld, dat do omgeko
men vrouw Gieseklngs echtgenote was.
Nieuw dorp in de
Wieringermeer
De gemeenteraad van Wieringermeer
heeft gisteren een voorstel van B. en W.
besproken, in het vierde, naamloze dorp
van deze polder 96 woningen tc laten
bouwen.
Dit vierde dorp zal verrijzen ten oosten
vso hst hoofddorp Wlerlngerwerf. Do
grond voor de voorgenomen woningbouw
ls reeds bouwrijp gemaakt.
Het eerste bouwwerk dat ter plaatse ls
verrezen is een gebouwtje voor de elec-
trlciteitsvoorzicnlng.
De bouw van de 96 panden. 66 wonin
gen en 4 winkelwoningen volgens een ont
werp van ir. G. Meyerink tc Zwolle en
26 woningen naar een ontwerp van de
directeur van gemeentewerken In dc Wie
ringermeer, G. J de Boer, ie voor een
bedrag van 1 277 810 gulden gegund aan
de N V v/h Klngma en Zoon te Slootdorp.
NEL DUVAL ZONG
IN TUNIS
Op uitnodtg:ng van het Théatre Mum-
cal te Tunis (Noord-Afrika) heeft de »o-
praan van de Ned. Opera. Nel Duval. op
20 November de Zerlina gezongen ln Mo-
Tt'i Don Giovanni.
'..La Pr esse" schreef over haar optre
den het volgende:
Nel Duval poiwéde cette double qua-
lité d'avoir unc volx fort igréable et
je une comédienne parfa.tr Ce qui
parmi les artistes lyriques".
qu'on le
