Culemborg lacht schamper om fabrieksdirecteur ROTERDON Ruimtevaart is van enkele een kwestie generaties mmm m s Ben Joessef weer in de gratie Meer vechtsoldaten en minder franje nodig 5 „HUIS VAN TITO" STOND IN GELDERLAND Exportbevorderaar wel zo succesrijk als hij overal beweert? (Van een onzer verslaggevers) DE STAD CULEMBORG LACHT. De bewoners doen dat al weken lang, maar in hun lach zit iets bitters. Het is de naam van een directeur van een belangrijke plaatselijke fabriek, die telkens weer in de gesprek- ken-van-de-dag terugkomt: Culemborg maakt zich vrolijk over de heer Lambert Fokkema en over een interview, dat hij toestond aan een ver slaggever van het weekblad De Wereldkroniek. plaatsen in het kantoor van de Neder landse Export Combinatie te Utrecht. Die foto's waren het. die de Culern- borgers pret bezorgden, maar die toch te denken geven. Huis herkend Dat huis van Tito, waar de heer Fokkema beladen met geschenken, voor stond, herkenden alle Culem- bongers. die de foto's bij het inter view in De Wereldkroniek zagen Niet omdat zij zo goed bekend wa ren in Belgrado, maar wel omdat zij de villa Case Blanca in hun eigen woonplaats herkenden Wan-t dit gefo tografeerde huis vanTiito staat dood gewoon in Culemborg en dat maakt de situatie nogal vreemd Vooral als men weet dat de heer Fokkema een deel van datzelfde Casa Blanca in huur heeft Nog merkwaardtger was die ander plaat van de afgevaardigde oed. „De Gecombineerde". Want behalve fabrikant is de heer Fokkema ook nog directeur van de Stichting Nederlandse Exportcombinatie, de organisatie van enkele vooraanstaande fabrikanten in den lande, die gingen sa menwerken om op die mander krachti ger te staan tn de bevordering van de uitvoer van hun producten naar het bui- En in die functie had de heer Lambert Fokkema zyn onderhoud De Wereld kroniek illustreerde het verhaal van Fokkema's met „grote successen" be kroonde streven met fraaie foto's. En juist die plaatjes maakten de Culem- borgse bevolking aan het lachen. Op één foto kon men de heer Fokke ma zien met een geschenkenbord voor de woning van Tito in Belgrado en op de andere zag men hem handen schudden met een inkoper van de Arabische ko ning Tbn Saoed, die grote orders kwam Hierbij schreef de redactie van De Wereldkroniek: L. Fokkema voor de woning van Tito (met geschenkenbord). blad onder hoofdredactie van de heer Mokveld, een alleszins serieuze Jour nalist lichtte zijn lezers daarover ra- De heer Mokveld schreef de-zer dagen: „Die foto stelt de heer Fokkema voor. terwijl hij een erg Arabisch uitgemon sterde figuur met een soort haremdame naast zich. krampachtig de hand schudt Het bijschrift vermeldt: Fokkema ont vangt een inkoper van Ibn Saoed in zijn werkkamer te Utrecht.«Deze foto, aldus ..De Gecombineerde", verwekt nog meer hilariteit ln Culemborg. Men is er nog niet achter wie die ..inkoper van Ibn Saoed" eigenlijk wèl is. want de ogen van de man gaan schuil achter het brede montuur van een uitzonderlijke bril en het gericht is verfomfaaid met een aan- geplal gezell voor de gelegenheid een operette-achtig costuum heeft aangetrokken, dat haar het aanzien van een odalisk moest ver- We/ met Naguib I foto i Fokkema En Culemborg lachte, want men herkende terstond Huize Casa Blanca op het Voorburg te Culemborg. En wie herkent in deze harem achtige operettefiguur niet mejuffrouw Dan is er nog met Napuib, de vroegere premier van Egypte. Dat is op he' eerste gezicht wel de echte Naguib En dit alles werd door De Wereldkroniek gebracht om de ver diensten en activiteiten van de heer Fokkema aan te tonen. Er wordt gesproken over de persoon lijke moed van de directeur van de Ne derlandse Exportcombinatie, toen hij onversaagd en laaiend van geestdrift in Portugal de arena binnenrende bij een stierengevecht. Op een laatste stuiptrek king na. is de stier dan al dood Met bovenstaande feiten en foto's wil het weekblad dan illustreren welk een flinke vertegenwoordiger Nederland heeft bij de bevordering van zijn zo be langrijke export. De heer Fokkema ver telde in het interview, dat hij meer ziet in de man met de monsterkoffer, dan ln marktverkenning en marktanalyse I>it te denk„n is natuurlijk zijn goed recht en misschien niet eens zo dwaas. Deze opvatting jaagt hem onrustig de wereld door. want hij wil Nederland als export land groot maken en dat kan hij het bes te doen door rijn landgenoten en de we reld te tonen, welke successen hij weet te boeken door bij diverse staatshoofden in en uit te lopen met een keur var. Ne derlandse producten in zijn monsterkof fer. Fokkema ontvangt een inkoper van Ibn Saoed in zijn werkkamer te Utrecht, aldus De Wereldkro niek, maar Culemborg herkende in de haremdame een meisje dat in deze Gelderse stad woonachtig is. En vandaar moesten dus die villa Casa Blanca, die sheikachtige Ibn Saoed-ver- tegenwoordiger en die haremdame op de proppen komen. Een interview Het Gelderse blad De Gecombineerd# had al eerder fel gereageerd op de hou ding van de heer Fokkema tijdens bezetting en na een onderhoud, dat van onze verslaggevers met hem had directeur van de Stichting Nederlandse Export Combinatie kwamen de reactie* uit die hoek opnieuw In ons blad van 24 Mei 1954 werd dat onderhoud gepubliceerd en onze reporter schreef toen over een man, di een tikkeltje..prat op eaat dat bij één der jongste bankdirecteuren van Neder land is... Hij vertelde, dat dr Coliin hem had ontdekt als een bruikbare kracht voor de organisatie van de werkver schaffing in Drente Hij werd er rijks inspecteur voor de werkverschaffing er had er driemaal 5000 arbeiders uit Den Haag Amsterdam, Retterdam en Drente onder zijn toezicht Op de meest onge wone uren ging hij naar de minister president. om samen vérstrekkende be- Bedrog De reacties van de kant van De Ge combineerde kwamen enkele dagen later: „Dus nog eens Fokkema. ge hebt die re dacteur bedrogen, u was niet de man die u voorgaf te zijn geweest U was nooil bankdirecteur en nooit Rijksinspech van de werkverschaffing. Als ik me r 7.oveel drift tegen uw leugen* keer. dan is 't omdat ik vrees, dat u weer in uw nieuwe hoedanigheid (ale directeur van de NEC1 de mensen misleidt en ons land en volk in het buitenland in discre- diet zult brengen." Hierop diende de heer Fokkema een aanklacht in. wegens belediging en hij eiste schadevergoeding Hij verloor evenwel het kort geding Nu kwam De Wereldkroniek met die merkwaardige foto-reportage Tere zaak Dat wij aandacht hebben besteed aan deze zaak. vloeit voort uit het feit, dat wij ons bezorgd maken over het prestige van Nederland in het buitenland. Zijn „grapjes" met de foto's in De Wereldkroniek zullen op rekening van de Nederlandse Export Combinatie worden geschreven. On ze export is daarvoor een te fere zaak en onze naam in het buitenland te goed Een ernstig onderzoek lijkt heus niet zo onnodig, als wel eens wordt gedacht J. L. Koolhoven, directeur van de N V. Victorlabron te Amsterdam, die halve eeuw geleden bij deze firma In dienst trad. is benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau De Fransen verzetten zich niet langer tegen de terugkeer van ex-sultan Mo hammed Ben Joessoef op de Marok kaanse troon. Twee jaar geleden hebben zij de sultan, die al sinds 1927 op de Marokkaanse troon zetelde, naar Mada gascar verbannen. Aanvankelijk dach ten zij, dat hierdoor eindelijk de Marok kaanse kwestie opgelost zou kunnen worden, maar al spoedig bleek, dat hier van geen sprake zou zijn. Er is nog heel wat Frans en Marokkaans bloed ge- Tot voor kort steunden de Fransen voor een belangrijk deel op de medewer king van El Glawl, de pasja van Mar- rakesj, wiens Berbers een geducht woordje meespraken ln de Marokkaanse politiek. Hel waren de Berbers van El Glawi. wier oprukken naar Rabat twee Jaar geleden de Fransen er toe bracht Ben Joessef af te 't Verklaard ojfzicJit zetten. Het ztjp ook de Berbers van El Glawi ge weest. die enkele maanden geleden tegen de Fransen in opstand kwa men en een ware slachtpartij aanricht ten. El Glawl stond daar machteloos tegenover. Vorige week koos hij eieren voor zijn geld. Hij verklaarde zich plot seling voorstander van de terugkeer van Ben Joessef. De regeling van de terugkeer van Ben Joessef zal waarschijnlijk niet op bij zondere moeilijkheden stuiten. Die zul len pas aan de dag treden, wanneer tussen de Fransen en Marokkaanse na tionalisten moet worden onderhandeld over de nieuwe verhouding tussen moe derland en protectoraat. Ongetwijfeld zullen de vurigste nationalisten blijven hameren op het aambeeld van vertenen van volledige onafhankelijkheid voor Marokko. ZIJ kunnen bij hun verzet tegen de Fransen rekenen op steun van de Ara bische landen en de communisten. Werkt snel en zeker! w of Tegen hoofdijn. kiespijn, griep en rheumatische pijnen. I De frisheid van "4711" met de romantische geur van Tosca-Parfum. 4711 >KÖLNISCH< EAU DE COLOGNE met dc vapo verstoven of tot per soonlijke verfrissing aangewend, verschaft die atmosfeerdic het ken merk van de ware beschaving is. 4711 "TROIKA" EAU DE COLOGNE met de aparte pittige geur Troika-Parfum. Past bij het sportieve type. 2,25 tot 12,50 Atoom-oorlog eist andere strijdkrachten (I) Hoe kunnen wij een tweede parate divisie op de been brengen? (Van onze militaire medewerker) IN ZIIN MEMORIE van toelich'ing op de oorlogsbegroting verstrekt* minister Stal enkele belang wekkende mededelingen over de reorga- nisat e welke voor ons leger in het verschiet ligt. De atoomwapens dwingen '.hans onherroepelijk tot een grotere ver spreiding van de troepen en hel materieel. Het zich gereedstellen voor gevechtsacües kan niet meer plaats hebben in geconcentreerde vorm. Weliswaar zullen troepenconcentraties niet steecn vermeden kunnen worden, maar deze moeten binnen veel kortere tijd worden uitgevoerd dan voorheen om zo kort mogelijk een lonend doel voor een atoom wapen te bieden. Dit heeft tot gevolg, dat de troepeneen heden een veel grotere beweeglijkheid moeten bezitten dan thans het geva' De gevechtseenheden zullen daartoe n worden ontlast van alle niet strikt jzakelüke aanhang en rompslomp hun organisatie cn bewapening zullen zo veel mogelijk moeten worden vereenvou digd zonder daarbij echter hun gevechts kracht te verminderen. Aan de kleinere eenheden - btjvo. beeld de bataljon# infanterie zal e grotere zelfstandigheid moeten word verleend. De verbindingsmiddelen mi ten worden verbeterd en bij de ond' deelscommandanten moet een sterk lei derschap met veel initiatief word» gekweekt. De vraag hoe de uiterst ingewikkelde organisaties v%n de divisie en het leger korps aan deze bijzondere eisen van d atomieehe gevechtsvoering kunnen woi den aangepast, zal naar de minist» mededeelt niet in een handomdraai nnen worden beantwoord. Fn boven n zal deze beantwoording niet kunnei ichieden op nationaal niveau. WANNEER De reorganisatie zal zich trekken volgens richtlijnen van de geal lieerde opperbevelhebber in Europa De verdediging van West-Europa gezamenlijk plaats. Dit brengt met zich mede, dat de aan deze verdediging deelnemende landen hun troepen nie ieder op eigen houtje kunnen organiseren dat zij daarbij zoveel mogelijk naai gelijkvormigheid moeten streven. Samen werking tuesen troepenformaties van to taal verschillende samenstelling zou grote ilijkheden met zich mee brengen. Bovendien zou de bevelvoering over een dergelijk conglomeraat welhaast onmoge lijk zijn Naar het zich laat aanzien, zal het zeer zeker begin 1956 worden, vóórdat de op perbevelhebber ln Europa ln staat zal zijn, de zo hoog nodige richtlij strekken aan de hand waarv» ganisatie zich zal moeten voltrekken De studies over de nieuwe organisatie zijn nl. nog geenszins gePindlgd. terwijl ook Dr Ir KOOY IN DEN HAAG: Maar onbemande kunstmanen kunnen thans gebouwd worden HET BOUWEN van een onbemande, om de aarde draaiende raket is thans zeer wel uitvoerbaar". Met. deze aan proeven getoetste uit spraak gaf dr ir J. M. J. Kooy jr uit Breda, lector aan de K.M.A. en voor zitter van de Nederlandse Vereniging voor de Ruimtevaart, gistermiddag in een lezing voor het Koninklijk Instituut van Ingenieurs in Diligentia in Den Haag de vorderingen van de deskundigen op het gebied van de ruimtevaart aan. n van dé belamjrljksto krantenbe- !rn noemde spreker de mededeling Eisenhower ln Augustus J.I., dat de bouw van enige ..kustmanen" Is goedge keurd en dat deze binnen twee Jaar zul- en worden gelanceerd. Zij houden de eerste stap ln naar verkelijkirve van onbemande circulaire •aketten. Het probleem dat aan de ver werkelijking hiervan ten grondslag Hgt. is de verhouding tussen nuttige last (in strumenten etc! en 't startgewicht (In clusief brandstof en motoren) der raket ze verhouding hangt weer nauw sa- met de uitstromingssnelheid van het gas uit de raket De beste thans be schikbare brandstofeombinatie is hydra zine en salpeterzuur De uitetromioge- enelheid is hierbij 2 75 km per seconde Hydrazine is een stikstof-waterstof ver binding, die door de Duitser Curtlus Torli is het zo IETS OVER PEUTENGER KAART 481) Waarschijnlijk souden in onze bied vau de destijds bekende wereld. Dit materiaal werd verw dagen weinigen meer iets geweten heb- maar hjj liet vele beschrijvingen van grote wegenkaart, «lie welisw hen van de Duitse oudheidkundige reisroutes Bijeenbrengen, met een op- voltooid was toen Agrippa i Kou rad Peutinger die van 1465 tot 1547 gave van de afstanden tussen de ver- Stierf, maar torh al zh ve leefde, ware het niet dat 's mans naam «ehillende plaatsen. 4an de hand van die was, dat opvolgers haar k< door gelukkige omstandigheden onver- ken. Vele gegevens die om brekeljjk gekoppeld is Peurt*ceRKssirr sstBumaKtstim&& lende landen, de bestaande landkaarter uit de Griekte en Hellenistische tijd on toereikend en onbruikbaar bleken. Vooi de verplaatsing en legering van de veh Romeinse legioenen in het uitgestrekt! Rijk had keizer Augustus dus dringen! nieuwe en betrouwbare kaarten nodig zodat hü sjjn vriend en medewerker, d« bekwame Agrippa, opdracht gaf eet kaart van het hele Romeinse Rijk ti vervaardigen. Deze Agrippa hebben w< destijds ook eens genoemd als de bou wer van het waterleidingsysteem ii Rome en de opdracht van de keizei belandde dns in alleszins betrouwbari handen. Zn gord en zo kwaad als dat in dii tijd ging heeft Agrippi esultat lende landen berekend en werden de vor men vastgesteld, waarbij rekening werd gehouden met de voorstelling die de geografen in die dagen van bepaalde «treken hadden. Bovendien heeft Agrip- rrfde van de Dui en 1 voet breedte) zijn r die na vele lotgevallen endom zijn geworden van Iheek te Vtenen. Dit hekend als de Tabula ook i i bestempeld. Hjj liet errriehten gankelüke 'adrnk verboden! werd ontdekt en voor het eerst toege past Is in de Duitse V-l en V-2. Wil men de raket tot op grote hoogte In de atmosfeer brengen, dan is hiervoor meer dan één motor nodig. De motoren worden dan boven elkaar gebouwd in zogenaamde getrapte raketten De on derste motor doe: eerst dienst Is deze afgewerkt dan komt de volgendi werking etc De Amerikanen houden op het ogenblik het getal van 872 aan de nuttige lastverhoudirvg. Dit betekent dat een startgewicht van 372 ton nodig ls voor één ton nuttige last Een vier- trapsrakei zal volgens dit systeem eer hoogte van 1150 km kunnen bereiken om daar continu een ctrculalre baan o aarde te beschrijven. culaire raket zal het zeker nog enige tientallen jaren duren vodr de mens de eerste ruimtevaart kan onderne men, daar in de circulaire baan een ruimteschip gebouwd moet worden Alle materiaal hiervoor moet met vrachtraketten van de aarde naar de circulaire baan gebracht worden. Hot ruimteschip most, wanneer de cir culaire baan op een hoogte van 500 km boven de aarde ltgt, een snelheid hebben van 11.1 km per sec. om uit die circu laire baan te geraken en tot maanafstand te kunnen doordringen. Aangezien de snelheid In de circulaire baan op 500 km hoogte 7.6 km per seconde bedraagt moe' deze dus tot 11,1 km per seconde worden opgei ?rd. Haags plan Ir M Vertregt uit Den Haag. bestuurs lid ven de Nederlandse Vereniging vooi Ruimtevaart, stelde reeds een proviso risch ontwerp voor van een viertraps- raket, dat op 500 km een circulaire baan zal kunnen beschrijven De lengte van deze raket zal ruim elf meter bedragen He! totaal gewictit 13.270 kg en de nut tige last 50 kg De nuttige lastverhoudirvg dus 205 4 Na het verwezenlijken van de clrculali iket zullen de gedachten echter uitgaan zar de bemande rakel, aldus dr Ir 1 aar een bemande raket tal naar de moeten kunnen terugkeren. De snel heid van de raket In de elreulaire baai al afgeremd moeten worden, wat al)eei net raketkraeht kan geschieden. Wannee Ie raket zo dichter b(J de aarde Is seko- nen, zal vervolgens een remming lan lerodynamlsche weg loegepasl moet< vorden. Het grote probleem hierbij is de enorn varmte-ontwlkkellng door de wrtivlng net de lucht in de dampkring. De buiten mantel van de raket zal dan naar schat- een temperatuur bereiken van 800° Celslus. Volgens dr Kooy ls de bemande raket alleen te verwezenlijken, wanneer men er n slaagt de uitstromingssnelheid van het tas op te voeren tot 10 k 15 km per secon de. Alle bezwaren van remming en ver hitting kunnen dan ondervangen worden. Generaties Het totale rulmtevaartprobleem ls ech ter zo veelomvattend, aldus spreker, dat er zeker verscheidene generatie* nodig zullen zijn om dit op te lossen. Daartoe lz een Internationale astronomische federa tie opgericht, waarvan ook Nederland lid 1*. Na het verwezenlijken van de cir- zal dan moeilijk zijn met het ruim teschip zonder landing op de maan dit hemellichaam „achterom" te passe ren en ln ongeveer negen dagen tot de circulaire beweging om de aarde, op een hoogte van 500 km, terug te keren. Reis langs Mars Chemische aandrljvingamlddelen zijn ontoereikend wanneer de mens van de circulaire baan uit tot op de afstand van Mars zou wilen gaan Daardoor komt een ruimteschip met cleotrische aandrij ving in aanmerking. Met zulk een ruim teschip van 280 ton aanvangsgcwicht cn 50 ton nuttige last zou de mens de heen- en terugreis tot op mars-afstand, zon der landing ln ongeveer drie jaar kun nen volbrengen. de poefnemingen met nieuwe soorten di visies (in Groot-Brittannie, Frankrijk en de Verenigde Staten) nog niet zijn afge lopen Ook is het nog niet mogelijk om reeds voorlopige conclusies uit de studie» en proefnemingen te trekken, want de be vindingen in de diverse landen ten aan zien van de meent wenselijke organisatie zijn niet overal gelijk. ONVERANDERD Dh brengt voor Nederland de noodzaak huidige legerorganlsatle voor- pig i anderd I De opleiding van de dienstplichtigen en het formeren van de op het programma -taande eenheden zal voorlopig nog onge wijzigd voortgang vinden. Dit behoeft geen ongerustheid te verwekken, want zelfs al zouden de te verwachten richt lijnen van de opperbevelhebber in Europa een zeer ingrijpende wijziging ln de lger- organisatie noodzakelijk maken, dan zou den toch ln elk geval steeds grote aantal- infanterieten, artilleristen, pioniers, bindingspersoneel en andere specialls- nodig blijven. De middelen en de zor- i welke momenteel en ook in de toe komt aan de opleiding van dit personeel den besteed, zullen dus onder geen enkele omstandigheid al9 verloren behoe- >n te worden beschouwd. De atomische oorlogvoering dwingt ech- r niet alleen tot nieuwe vormen van organisatie en tot een andere wijze van optreden van de troepen. ZIJ dwingt tevens tot een verlegging van het accent samenstelling van het leger ln zijn geheel parate eenheden z(jn thans defini tief belangrijker izeworden dan de mobi lisabele eenheden Een atoomoorlog zal voor degene die haar wenst te ontkete nen. slechts kans op overwinning bieden, Indlrn zij wordt geopend met een alles- vtynieUgrnde verrassende aanval. De noodzaak om de verrassende asnval zo goed mogelijk te doorstaan, dwingt tot een maximale vorming van parate een heden. Eén parate eenheid In de hand Is In de atoomoorlog meer waard dan tien eenheden welke nog gemobiliseerd moe ten worden. Behalve een reorganisatie van het leger il dus teven.» een uitbreiding van het ntal parate troepen moeten plaats heh- ?n Momenteel wordt daarom nagegaan aldus de minieter of het niet moge- ik la, onze huidige sterkte aan parafe troepen, nl. één divisie met bijbehorende ondersteuningsorganen, uit te breiden tot één paraat legerkorps van twee divisie», "ieraan zijn echter grote moeilijkheden De sterkte van de parate divisie wsar- zer wij than# beschikken bedraagt n!. >nd 00 pet van de oorlogssterkte (bulten •schouwing gelaten de 12*4 pet welke gedurende de laatste 2 maanden van de •erste oefening met klein verlof ls). Een envoudige splitsing van deze divisie in wee nieuwe parate divisie#, elk '»r sterkte van rond 50 pet is niet mogelijk, imdat dergelijke zwakke divisies onvol doende gevechtskracht zouden hehhen en is over onvoldoend personeel zouden beschikken om daarmede de vereiste oefe ningen te kunnen houden Een kleinere eterktr dan 75 pet is on- >claatba»r. Twee parate divisies van 75 pet vereisen echter veel meer perso- el dan één parate divisie van 90 pet. De ontbrekende mankracht kan slechts worden gevonden door de sterkte van de legerkorpstroepen te verminderen en ook benaalde onder delen van de divisies drastisch in te Derken (uiteraard gaat het hierbij vooral om die onderdelen welke geen gevechtstaak hebben). Ook de ei*, in de toekomst over meer par»te zeverhtscenheden te beschikken, dus tot een leger-renrgsnlsatle dwln- Wf| hopen op dit, onderwerp nog In aparte beachouwlng terug te komen. Wateler-vredesprijs voor Van Heuven Goedhart De hoge commissaris der Verenigde Naties voor het vluchtellngenwezm. dr G. J. van Heuven Goedhart, Is door het bestuur van de Carnegieetichtlng in Den Haag onderscheiden met de Wateler- vredesprija voor 1955. Deze onderechel- ding Is toegekend voor de verdienstelijke het De hoge commissaris voor de vluchtelingen, mr G. J. van Heuven Goed hart, reikte gisteren tn hef kamp Horst-America een spaarbank boekje uit aan mevrouw Csinki, die Zaterdag in het kamp moeder it geworden van de flinke zoon Amoldus nog juist achter het boekje zichtbaar). Arnoldus is het eerste vluchtelingenkind dat in een Neder lands opvangcentrum geboren is.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1955 | | pagina 5