Leidse Lichtweek werpt
schaduwen vooruit
Huisvesting van studenten
in Leiden
NIEUWE LETOSCHE COURANT
ZATERDAG 15 OCTOBER 1955
Artsen-letterkundigen uit de
zeventiende eeuw
Lezing in „De Doeien" voor Mij dei
Ned. Letterkunde
De Maatschappij der Ned. Letterkunde heeft in de afgelopen maanden
zware verliezen geleden. Sinds de laatste samenkomst zijn de maatschappij
niet minder dan zeven leden door de dood ontvallen. Tijdens de eerste bij
eenkomst van het nieuwe verenigingsjaar, die gisteravond in „De Doelen"
werd gehouden, vroeg de voorzitter, dr C. F. P. Stutterheim, enkele ogen
blikken stilte waarin gelegenheid werd gegeven de betekenis voor de cul
tuur te overdenken van, met name: N. Ottema, F. Schleiden, dr G. Kalff.
prof. dr G. J. Heering, mr A. B. Cohen Stuart, G. J. Honig en kardinaal
J. de Jong.
Op deze avond sprak dr K. F. A. Haï-
bertsma over het onderwerp: ..Enkele va
derlandse artsen-letterkundigen uit de 17c
eeuw". Dr Halbertsma. die zelf medicus
!s, beperkte zich in zijn voordracht tot
een drietal van de belangrijkste artsen-
letterkundigen uit deze periode, aange
zien hij een keus moest doen uit een groot
aantal medici van de 17de eeuw die zich
met de beoefening van de letterkunde
hebben beziggehouden.
Na een indruk te hebben gegeven van
het milieu waarin Jacob Westerbaen, dr
Samuel Coster en Antonides van der Goes
werden geboren, stond spr. wat uitvoeri
ger stil bij hun publicaties op letterkun
dig gebied en hun betekenis voor de let
terkunde van die dagen.
De remonstrant Jacob Wester
baen ontving zijn intellectuele vorming
voornamelijk van de hoogleraren Aethis-
copius en Barlaeus. Nadat hij na het ein
digen van zijn studie een tijd lang in
Frankrijk had vertoefd, vestigde hij zich
in Den Haag, waar hij na het debuut met
de minnedichters in 1624 kennis maakte
met de later zo door hem bewonderde
Constantijn Huygens. Deze vriendschap
leidde tot literaire navolging; in 1654 ver
scheen een gedicht over zijn buitenver
blijf „Ockenburg", dat te vergelijken is
met Huygens' „Hofwyck", terwijl diens
„Costelick Mal" een copie vindt in Wes-
terbaens „Noodsakelick Mal". In 1665 be-
gon hij aan een psalmberijming, die bij
1 Heiben B. en W. kenn.e genomen „llcatic hev, met .en
»an de verontrmhng onder de burgert)..an0Illem tiW8(m<K>1 opleverde. Evenals
welke als gevolg van der. publics .les is I ve]e van ,yn jjdgenoten vertaalde hij de
ontstaan? klassieken: Vergilius, Seneca, Ovidius.
2 Is het B. en W. bekend, aan welkeOok bestaat er van zijn hand een vertaling
Maandag in de raad
Interpellatie over de
Leidse woningbouw
Naar aanleiding van
de artikel over de situatie in de woning
bouw te Leiden, vorige week Zaterdag
ook in ons blad, willen de voorzitters van
de verschillende fracties in de Leidse ge
meenteraad aan B. en W. de volgende
vragen 6tellen:
oorzaken het i6 te wijben dat de goedkeu
ring aan de ingediende bouwplannen, ge.
noemd in vorenbedoelde publicaties, niet
is verleend?
3 Indien het antwoord op vraag 2 be
vestigend luidt, zijn B. en W. dan be
reid, deze oorzaken ter kennis te brengen
van de raad?
Het verzoek 16 ondertekend resp. door
de heren E. Meester, C. J. Woudstra, A.
van Dijk, J. G. Hagens en H. van Wel-
Zoals de lezer zich zal herinneren, kon.
Erasmus, die hem, zoals hij zelf be
kende, vaak grote moeite kostte.
Dr Samuel Coster heeft zich
sleohts tien jaar van zijn leven met lite
raire arbeid beziggehouden, maar deze
zijn van groot belang geweest voor onze
letterkunde. Naar Italiaans voorbeeld
stichtte hij in 1617 de Neder-Duytsche
Academie, met het doel de beoefening
van de kupsten en wetenschappen in de
landstaal te bevorderen. Spr. ging wat
uitgebreider in op de herkomst van de
leden van deze Academie en de resultaten
van hun arbeid; o.a. sprak hij over de to-
lopvoeringen in de Nieuwe Schouw-
Bijzonder evenement op 't program
In omliggende gemeenten zal grootse
reclamecampagne worden gevoerd
Tot grote vreugde van het Lichtweek-'camïté waren op de eerste uitge
schreven vergadering vrijwel alle stratencommissies aanwezig. Er blijkt
bij de Leidse middenstand een enorme belangstelling voor dit komende
evenement te bestaan. De gunstige verkoopresultaten van de Lichtweek
1954 zullen hieraan wel hebben meegewerkt. Blijkens de uitlatingen wed
ijveren de straten onderling in het aanbrengen van een nog mooiere ver
lichting dan verleden jaar, en wel van Zaterdag 26 November tot en met
Maandag 5 December.
Ook van de zijde van het gemeentebe
stuur hoopt het Lichtweek-Comité op
welwillende medewerking Er werd reeds
gesproken over een bijzondere verlichting
van de Gijselaarsbank en het Van der
Werffpark, terwijl er aan een feërieke
verlichting vara het stadhuis wordt ge
dacht.
Evenals voorheen zal de VW. Steen-
at raat lb, weer het contact- en corres
pondentieadres voor de coördinatie van
deze manifestatie zijn. Wat het aanbren
gen van de verlichting betreft kan wor
den medegedeeld, dat de heer Crcve-
Coeur van de stedelijke fabrieken voor
gas en electriciteit zich spontaan ter
beschikking heeft gesteld voor het geven
van advies en de raad aan de stratencom
missies.
Het Lichtweek-comité 1955 heeft con
tact opgenomen- over een bijzonder evene
ment. iets nieuws voor Leiden, dat ge
durende de Lichtweek als extra attractie
aanwezig zal zijn. Evenals verleden jaar
zal dit Comité weer een aantrekkelijke
prijsvraag uitschrijven. Het hoopt dat
ook de Leidse industrieën hieraan hun
medewerking door het ter beschikking
•tellen van prijzen zullen willen geven.
Vele onderhandelingen zijn geopend,
o.a. wat het 's avonds openstellen van de
winkels betreft. Alle aan deze Lichtweek
deelnemende winkeliers zullen te her
kennen zijn aan de bij de VW verkrijg
bare aantrekkelijke showkaarten. Onder
ling wordt reeds overwogen, op welke
TH. VAN DER HEIJDEN
Rechtskundige
HOGE RIJNDIJK 103a LEIDEN
TELEFOON 23405
Pacht-, rechtszaken en incasso's
Diesstuk 1956
Als Diesstuk 1956 heeft het Leids Stu
denten Toneel uitgekozen „L'Archipel
Lenoir" van Armand SaJacrou. Van Sala-
crou werd twee jaar geleden, tijdens het
lustrum van het L.T.S., Le Casseur
d'Assiettes gespeeld
Burgerlijke stand van Leiden
Geboren: Franciscus X z v D van Bom
mel en A M de Mooij; Willem R z v G v
Velde en H Harte; Martinus J A z v
T J I Hogenboom en C W Remmerswaal,
Martha JThMdvJHA Goddijn en
M J T Meijer.
Overleden: H J v d. Velden, man, 73
jr., A Jongerlus, man 73 jr., P. Bave-
laar, zoon, 2 dagen.
Een dokter nodig?
De Zondagsdienst van de huisartsen
wordt morgen waargenomen door de
dokters Van Bockel. De Bruijne, Masten
broek, Pieteree, Veldhuijzen en Van
Wingerden.
Welke apotheek?
De avond-, nacht- en Zondagsdienst
der apotheken te Leiden wordt van Zater
dag 15 October 13 uur tot Zaterdag 22
October 8 uur waargenomen door de
apotheek Herdingh en Blanken, Hogc-
woerd 171, tel. 20502, en door de apotheek
Reijst, Steenstraat 35, tel. 20136.
kelijk kan maken.
Zodra het geheel een vastere vorm
heeft gekregen, zal, speciaal in de om
liggende gemeenten, door het Lichtweek-
comité, een grootse reclame-campagne
worden gevoerd, opdat de resultaten van
de Lichtweek 1955 die van 1954 zullen
overtreffen.
HerfstDe natuur bereidt
zich voor op de winter. De bla
deren dwarrelen langzaam van
de bomen in het mistige bos.
Overal schieten paddestoelen
en zwammen uit grond en bo
men op. Een tijdelijke vreugde
voor de liefhebbers van de eet
bare soorten. In het prachtige
bos Meyendel te Wassenaar
troffen we deze schoolklas aan,
vol aandacht voor de padde-
stoelenles. Of er later ook soep
gegeten is weten we niet, maar
voorraad grondstof was er wel
voldoende!
Foto W. Eiselin
den wij het desbetreffende artikel schrij- burg en de strUdt die werd geVoerd tussen
—i door mededelingen, die de weihouder |Coster en Breero enerzijds en Theodore
i openbare werken, de heer A. J. Jon- j Rodenburg anderzijds,
geleen, zelf tijdens een persconferentie De letterkundige verdiensten van Sa-
ten stadhuize deed. muel Coster liggen voornamelijk op to-
neelgebied. Spr. gaf de mening weer van
de litratoren De Vries en Kollewijn, die
Aankoop Tieleman en zijn stuk Teeuw>* de B°«r °m innige en
Nieuwe actie tegen
Nederland
De nationalistische afgevaardigden in
het Indonesisch parlement hebben de
regering verzocht onmiddellijk de poli
tiek van „sussen" jegens Nederland te
beëindigen. Het lid Moeis noemde het
rampzalig om tot een nieuwe grondslag
van overeenstemming met Nederland te
willen komen en zeide, dat Indonesië's
eis inzake Nieuw-Guinea gewettigd was.
De berichten houden aan, dat er een
motie van wantrouwen op komst is.
Dros voor sanering
Op 7 October zijn ten verzoeke van mr
dr Geelkerken als curator in het faillis
sement van de C.V. Tieleman en Dros
publiek geveild de fabrieksgebouwen, en
zovoort, gelegen aan Middelstegracht,
Hooigracht eni Oude Rijn, in totaal groot
ongeveer 9200 vlerkante meter. De heren
B. J. Huurman en J. van Iterson, daartoe
door B. en W. gemachtigd, hebben hst
complex voor de gemeente afgemijnd op
472.836.
Hst college bericht de raad, dat daar-
lee een uiterst gewichtige stap is geze'.
op de weg naar sanering van de wijk tus-
Hooigracht en Herengracht. Ver
nieuwing van de stadskern op dit punt
n de nabije toekomst mogelijk wor
den. Hoezeer B. en W. ook het verlies
een oude Leidse industrie betreuren,
toch kunnen zij zich aan de andere kant
verheugen over het feit, dat de gemeente
aat is dn het belang van de volks
huisvesting de eigendom van het fa
briekscomplex te krijgen. De op de aan
koop vallende kosten worden geraamd
op 21.000. Het college stelt de raad
daarom voor in totaal voor deze aan
koop 493.836 te voteren.
I handeling i
Joha
i Anto
lid e
schreef aanvankelijk Latijnse ver
zen, maar na bestudering van Hooft en
Vondel ging hij over tot dichten in de
eigen taal. Hoewel hij Ovidius en Hora-
tius vertaalde, vindt men toch in zijn
eerste treurspel geen enkel spoor van
klassieke invloeden. Tot de dichtkunst
aangemoedigd door Vondel dichtte hij
zijn IJ-stroom. Hij die bij de oprichting
van het dichtgenootschap „N.I. Volentlbus
Arduum" tot de oprichters behoord, werd
later een fel tegenstander, daar hij het
gevaar inzag van de verstandelijke re
gels. die het genootschap bij de beoor
deling van een dichtwerk toepaste. Ten
slotte verwees spr. naar wat prof. W. A.
P. Smit in de N.T.G. van Juli-Aug. over
Antonides van der Goes schreef.
(Advertentie.)
DE B L A N C
Speciaal adres
Baby
uifxetten
Nieuwe Rijn 36
Tel. 26254
Oiiiciële publicatie
Het is een algemeen bekend feit, dat
de huisvesting van studenten op het
ogenblik zeer grote zorgen baart. De ge
zonde ontwikkeling van onze aloude Uni.
vereiteit wordt hierdoor in niet geringe
mate belemmerd.
Vele studenten aarzelen hun studie In
Leiden aan te vangen, omdat het
VAN MENS TOT MENS
Naar Canada
22 APRIL stapte de 79-jarige me
vrouw de weduwe A. den Haan-
van Delft uit Rijnsburg op Schiphol
in een vliegtuig, dat haar naar Canada
zou brengen. Het was niet haar eigen
wens. op vleugels naar haar geëmi
greerde zoon gedragen te worden,
maar de dokter vond het beter, dat ze
ze de op een boot besproken plaats
maar afbestelde. En wat de dokter
zegt is voor mevrouw Den Haan wet.
want anders is het toch maar wegge
gooid geld, vertrouwde zij ons deze
week in een allerplezierigst onderhoud
toe. Mevrouw Den Haan heeft zes zo
nen. Veertien maanden geleden emi
greerde de jongste naar Canada en
aangezien de familieband zeer sterk is,
rijpte bij .mevrouw Den Haan het plan
zélf eens een kijkje te nemen over de
grote plas. Vol enthousiasme heeft ze
ons over haar ervaringen verteld, zo
als ze hetzelfde verhaal al talrijke
malen aan haar uitgebreide Rijns-
burgse kennissenkring heeft gedaan.
Een markant puntje willen we even
aanstippen over de reis zelf. Op het
vliegveld van Montreal moest zij van
de KLM-machine overstappen op een
Canadees lijnvliegtuig naar Toronto.
Een douanebeambte vond in haar kof
fer een fles met medicijnen en infor
meerde naarstig naar de bedoeling
hiervan. Mevrouw Den Haan trachtte
ln het Nederlands uit te leggen, dat
zij die zelf moest gebruiken, maar 'de
man eiste 10% dollar rechten. „Geen
cent krijgen jullie", zei mevrouw Den
Haan, „de reis is tot aan Toronto be
taald". Gelukkig liep er ook een Ne
derlander op het vliegveld rond en
toen die zijn neus even in de zaak stak
repte de douane niet meer over. beta
ling. „Of je ook uit moet kijken", vond
Den Haan.
boek heeft geen plattegrond van Lei
den. Dat zon tronwens ook helemaal
niet handig s(Jn- Hel stratenboekje be
vat een onduidelijke kaart, waar je
hoofdpijn van krijgt t>U het zoeken
naar een bepaalde straat. In tegenstel
ling tot andere steden is er van Lei
den geen enkele behoorlijke platte
grond te verkrijgen, voor zover ons
bekend is. Ligt hier misschien een
dankbare taak voor de gemeente.
V.V.V. of het comité „Lelden Leeft"?
Drie van de vier
Heerlijke vacantle
TJOEWEL mevrouw Den Haan vr\)
veel in Europa heeft rondgereisd
tijdens haar vacantie. is het verblijf
in Canada toch wel de mooiste vacan
tie geworden, die ze ooit heeft gehad
Haar zoon woonde deze zomer nog in
Oshawa, een industriestad niet zo gek
Vacantie ln Canada
ver van het meer bekende Hamilton,
waarheen die zoon, de heer A. B. G.
den Haan, thans is verhuisd. Hij is
vertegenwoordiger voor een Neder
landse chocoladefabriek en beschikt
dus ook over een auto. De prachtigste
uitstapjes heeft mevrouw Den Haan
met de familie gemaakt. Naar Hamil
ton natuurlijk, maar ook naar de
Niagara-watervallen. De natuur heeft
een overweldigende indruk op haar
gemaakt.
Winkelen deed ze ook graag. Na
haar terugkeer, eind Augustus, in
Rijnsburg, kon ze maar moeilijk weer
wennen aan de hogere Nederlandse
prijzen voor levensmiddelen. In een
notitieboekje had mevrouw Den Haan
opgeschreven, wat ze in een zelfbe
dieningszaak moest betalen voor de
heerlijkste dingen, zoals ananas, room
(onafgeroomde) melk, de beste groen
ten. en ga maar door. Nee. daar kun
nen ze zelfs in Rpnsburp niet tegen op.
LS NUMMER DRIE van de vier
zonen uit het Leidse burge
meestersgezin is jhr J. B. van Kin
schot deze week in het huwelijk
getreden met mejuffrouw A. M. G.
Kruse. Niet in de Sleutelstad,
noch in Breda, vit welke plaats
de bruid afkomstig is, maar op de
Nederlandse ambassade te Addis
Abeba, de hoofdstad van Ethiopië.
Hier is de 26-jarige jhr Van Kin
schot werkzaam bij de vestiging
van de Rotterdamse Lloyd en de
Maatschappij Nederland samen
(Ned. Lloyd Line). In de Protes
tantse kerk van Addis Abeba is
het huwelijk door een Ameri
kaanse predikant ingezegend.
Plaftegrond.hoofdpijn
T EIDEN beschikt over een omvang
rijk adresboek en een dun straten
boekje. die belde ongetwijfeld in een
behoefte voorsten. Het dikke adres-
Boerenkaas
T"\E TIJD, dat alle kaas op de boer
derij door de boerin en haar doch
ters werd gemaakt, ls lang voorbij.
Overal in het land zijn fabrieken ver
rezen, die de producten van de boer
derij verwerken. Maar er zijn toch nog
flinke streken de omgeving van Lel
den neemt hierbij een eervolle plaats
in! waar de boerin zelf kaas bleef
maken.
In hun kaasmakerij passen de boe
ren moderne hulpmiddelen toe, maar
toch ging de kwaliteit, hoewel de boe
renkaas altijd nog aan de top staat,
langzamerhand grote verschillen ver
tonen. Daarom hebben de zelfkazers
zich gewend tot de T.N.O. te Delft,
welk Instituut een commissie in het
leven riep voor het onderzoek van de
boerenkaas.
De in 1953 geïnstalleerde commissie
bestaat uit mensen van de praktijk en
uit wetenschapsmensen. Doel was een
proefboerderij te stichten, waar men
de problemen kon onderzoeken. Door
een kleine verbouwing is de Carls-
hoeve te Zegveld hiervoor geschikt
gemaakt.
Proefboerderij
komt altijd nog 20 millioen kilo van de
boerderijen. Op 5000 boerderijen houdt
men zich met kaasmaken bezig en dank
zij de proefboerderij is de kwaliteit
nóg beter en de bereidingswijze effi
ciënter en hygiënischer dan vroeger.
In Zegveld heeft men dat allemaal
uitgedokterd met behulp van een ideale
kaasmakerij, bestaande uit een groot
spoeIhok, een wringhok met de allure
van een laboratorium, een kaaskelder
en een echt laboratorium, waar het
vetpehalte van de melk, de bacteriolo
gische bestanddelen en meer van die
zaken nauwkeurig worden onderzocht.
Onder leiding van de heer Krol uit
Utrecht, voorheen medewerker van het
2uivelconsulentschap aldaar, zijn reeds
opmerkelijke resultaten geboekt.
Er werd begonnen met het uitwer
ken van een standaardmethode voor
de bereiding van Goudse volvette boe
renkaas, het bestuderen van arbeids
besparende methoden en de toepassing
van „lang zuursel" bij de bereiding.
Met deze onderzoekingen hoopt men
het zelf-kaasmaken bij de boerinnen
te stimuleren.
Zwart wit
QNZE VANILLEPUDDING, zo klaag
de een hulsmoeder In de buurt
van de Vliet, zag er een paar dagen
geleden uit alsof Iemand er een dun
zwart lapje overheen had gelegd. Ik
had het toetje even buiten gezet om
sneller af te koelen en het kwaad
was geschied. Even later kwam Jah
met een poesje aandragen. „Is dat
Witje?" vroeg Ik. Dat bleek werkelijk
het geval te z|)n, maar misschien was
ze door de schoorsteen gegleden? Jan'*
handen sagen er swart van, zwart van
Witje, hoe bestaat 't.
Toen gingen we eens verder kijken.
Oreral een laagje roet. wat een smeer
boel! „Kan ik weer helemaal opnieuw
met de waa beginnen", hoorden we
buurvrouw mopperen. „De hele witte
was pikzwart". Gezamenlijk zün
we op speurtocht gegaan en kwamen
tot de ontdekking, dat een fabriek in
de buurt de bron van al die ellende
was. Men had er „ontijdig afgeblazen",
hoorden we, en de mist had er ook
geen goed aan gedaan. Maar blazen of
niet blazen, en mist of geen mist. een
dergelijk ongerief moet worden voor
komen. Waar of niet?
Meesterlijk
J?R WOONT een dikke mees
te Twello,
Die steeds Ravel speelt op een
cello.
Slechts eens per jaar, op
Nieuwjaarsdag,
Dan strijkt het dier een werk
van Bach,
Omdat het graag beschouwd
toil wezen
Als meestro in het rijk der mezen.
hem in tegenstelling tot vroeger
bijna onmogelijk in hun huisvesting
te voorzien.
In de Jaren vóór de oorlog bestonden
hier ter stede talrijke atudentenhulxen.
waar een groot aantal studerenden een
onderdak vond.
Door allerlei omstandigheden is hat
aanbod van dergelijke kamera volkomen
ontoereikend geworden. Enerzijds zijn
verschillende studentenhuizen niet meer
ter beschikking, anderzijds ls het aantal
studenten sterk toegenomen. Direct na
de oorlog heeft een oproep van het ge
meentebestuur aan de Leidse bevolking
tot resultaat gehad, dat talloze burgers,
die er geen beroep van maakten kamera
te verhuren, hun overtollige woonruimte
voor dit doel hebben afgestaan.
Blijkbaar verkeert dit deel van de be
volking thans In de mening, dat hulp
niet meer vereist Is. Dit wordt echter
gelogenstraft door de zeer verontrustende
berichten van de zijde van de Universi
teit.
Wij hebben, omdat de belangen van de
Universiteit rechtstreeks de belangen vsn
de gemeente raken, ons er over beraden,
welke middelen ons ten dienste staan,
om op korte termijn uit deze Impasse be
geraken.
Wij menen echter vooralsnog te moe
ten volstaan met een beroep op de goede
burgerzin van dat deel van de bevol
king, dat in staat is de helpende hand te
bieden. Wij verwachten van hen, die
over meer woonruimte beschikken dan
strikt noodzakelijk is voor hun gezin, dat
i»n een oplossing van dit ernstige
probleem zullen medewerken door woon
ruimte af te staan aan studenten.
Woonruimte, die voor dit doel beschik,
baar wordt gesteld zal niet worden opge-
eiet voor de hulsvesting van woongele-
genheid-behoevende gezinnen.
De aanbieding van woonruimte kan
schriftelijk of mondeling geschieden aan
het kantoor van de studentendecaan, Ra
penburg 6. tel. 20968, of bij het Kamer-
bureau op het Prytaneum, eveneens Ra
penburg 6, tel. 23905.
Burgemeester en Wethouders
van Leiden.
(Advertentie).
Gemeenteraad
ku**unT0 i: «eïïtï.iï
de redevoeringen rolgen.
U kimt dan thuis rustig het besprokene
Uveel En bovendien
hebt U thuis het recht van interruptie,
••eronderstellen wij.
Gelukkig voor raadsleden en ver
slaggevers Is er niet iedere dag een
raadszitting, 't Ia miaachlen merkwaardig,
maar desondanks draait de wereld door.
en daarom ook voor U
elke dag opnieuw de
NIEUWE LEIDSCHE
