NAALD. PLAAT instrument met de 1000 stemmen Heel ons hart op Bezoek bij „musici" te einbhoven een Beömjf waar muziek in zit De metalen stripjes op de hals van deze gitaar geven de plaats aan, waar by het spelen de vingers geplaatst moeten worden, W,E aan de stad Eindhoven denkt, verbindt daaraan onmiddellijk de naam Philips. De Philips-industrie heeft Eindhoven doen groeien van dorp tot flinke stad en de naam be kendheid gegeven over de gehele we reld. Toch vindt men er gedeelten, waar het dorpse karakter bewaard geble ven is. Dat is vooral waar de groter wor dende fabrieksstad zich uitbreidde tot aan de nabij gelegen dorpjes, om deze tenslotte te annexeren. Dit was het geval met het dorp Woensel, dat tegenwoordig tot Eind hoven behoort. Gelukkig is het hart van Woensel nog hetzelfde gebleven. Aan het marktplein kan men nog in een gezellige dorpsherberg in alle rust zijn biertje of koffie drinken. Dichtbij dit plein vinden wij de muziekinstrumentcnfabriek „Musiea" van de gebroeders Egmond. Dit ondernemende drietal vindt het al lang best, dat hun bedrijf tegenwoor dig in Eindhoven ligt. In de muziekwereld, waar hun pro ducten een weg moeten vinden, is de naam Eindhoven, door Philips, be kend. En dat inderdaad ook de woor den ..Musica" Eindhoven-Holland, Zowel in een muziekwinkel op Nieuw- Zeeland, als op het eiland Tahiti of de Goudkust van Afrika uitgesproken worden, bewijst de wereld-kaart, die op het kantoor hangt en waarop ge kleurde speldenknoppen vertellen van de export naar alle werelddelen. De Musica-fabriek maakt banjo's, mandolines, ukeleles, maar voor het merendeel toch gitaren. Iedere week staan er weer een 300 klaar om ver zonden te worden, waarvan 75 pet ge ëxporteerd worden naar Zd-Amerika, Mexico, Iran of de Tonga eilanden, terwijl in Europa, Engeland, België, Denemarken en Duitsland goede af nemers zijn. Ja, zelfs in het hoge Noorden, op IJsland, speelt men qp Musica gitaren. Men heeft daar na tuurlijk gitaren nodig, waarvan de ..zangbalken" zo geplaatst zijn. dat er diepe warme klanken uit het in strument „getokkeld" kunnen worden. i zul- wordt tegelijkertijd de belangstelling voor de technische kant van het bedrijf gewekt, waarbij alles draait om de vraag: Hoe maakt men een goede gitaar? Verschillende soorten, zoals Spaan- ze, Jazz- en Hawaiian-gitnren worden, in totaal 25 variaties, bij Musica ge maakt. Men heeft moderne gestroom lijnde, maar ook de klassieke model len, waarvan de kast de bekende acht-vorm heeft. Bij het maken van iedere soort, zowel in de goedkope als duurdere uitvoering, houdt men enige grondeisen goed in hel oog. Dat zijn dan: de zuiverheid van de toets, de gemakkelijke bespeel baarheid en de goede klank. Op de hals' van de gitaar is van Afrikaans Wengé hout een toets nnn- gebracht, waarop metalen stripjes aangeven, waar bij het bespelen de vingers geplaatst moeten worden. De mnvere afstand van de frets" en de hoogte van de snaar ten opzichte van de toets, bepalen voor de gitarist of het instrument licht of zwaar te bespelen is. Natuurlijk is de goede klank afhankelijk van de vorm van de kast en het verwerkte materiaal. Voor het dekblad wordt veel spar renhout gebruikt. Dit hout heeft holle buisjes en is zeer klankrijk. De achter en zijkant van de kast wordt van hard hout gemaakt. Voor dure gitaren is dat ahorn, maar men krijgt ook heel mooie instrumenten van Fins-berkenhout of Joego- slavisch berkenhout of Joe- goslavisch beuken-, mahonie, en ebbenhout. De Spaanse gitaar, met een vlak bovenblad en een rond galmgat, heeft over het al gemeen een zachte roman tische toon. De toon wordt beïnvloed door het model van de klankkast en de plaats waar de zangbalken in het inwendige van de kast zijn aangebracht. Van een Jazz-gitaar, welke een gewelfd blad heeft en klankgaten, die de vorm van viool sleutels hebben, is de toon veel scherper. pAS in de tweede plaats komt het goede uiterlijk van de gitaar aan de beurt. Bij de „make-up" van het instru ment speelt de fijne smaak van de ontwerper een grote rol. Een hagel wit gespoten instrument, met een smalle zwarte bandversiering, wekt gedachten aan zomerse stranden en zouden wij gaarne - in handen zien van een Schone van de Bermuda-ei landen. Het donkere instrument, met wit- celluloid ingelegde banden, zal op haar plaats zijn in de danswijken van Sevilla of aan de kampvuren van de Cow-Boys. Er zijn tabaksbruine en roodbruine gitaren, welke zacht in kleur verlopen naar een lichter mid denstuk. De aardige kinder-gitaren in aantrekkelijk rood, groen en blauw ge lakt, geven een indruk, dat ook in grootte en breedte iedere variatie mogelijk is. Maar alle vakmanschap van de ge broeders Egmond is ingezet toen zij de bouwmethode ontwierpen van de electrische gitaar Caledonie, waarbij drie magnetische systemen zijn inge bouwd, zodat men het geluid kan mengen tot-iedere gewenste klank kleur. Dit was de geboorte van de gitaar met de duizend stemmen! Met behulp van vier knoppen kan men het geluidsvolume en de klank regelen. Door een eenvoudige mani pulatie bereikt men, dat men nu al le tussenvormen van de hoogste ci tertonen tot het laagste basgeluid kan voortbrengen. Alle onderdelen, snaren, snarenhou- |_|OLLAND kende vroeger geen mu ziek-instrumenten bouwers. Sinds het einde van de oorlog worden zij bij „Musica" opgeleid. De vraag naar gitaren is te groot om nog langer, als weleer de vioolbouwers, een in strument geheel door één man te la ten maken. Men werkt met min of meer specialisten voor ieder onder deel volgens moderne systemen. Men mag dan misschien machinaal schaven en boren, rappe geoefende handen geven vorm aan het hout, richten de lakspuit, voltooien in de montagehal, door het plaatsen van snaren, kammen en draaimecha- niekjes, het uiterlijk van de elegante instrumenten. Voordat de gitaren de fabriek ver laten, wordt ieder exemplaar door een muziekleraar gekeurd. En dit in strument, in teamgeest opgebouwd, heeft al in zijn ontstaansperiode zo veel menselijk contact, dot het voor bestemd lijkt, steeds weer opnieuw contact te leggen. Op zijn weg door de wereld zal het voortgaan te jui- aitdrukken in staat is. Vrijwel door alle tijden heen heb ben er virtuozen bestaan, die de gi taar als serieus instrument hebben beoefend. Componisten van naam schreven er muziek voor (Schubert, Weber) of gebruikten de gitaar als orkestinstrument (Rossini, Verdi, Ma hler). Dit instrument is wellicht door de Moren in de 12e en 13e eeuw in Span je ingevoerd en daar spoedig een ge liefkoosd volksinstrument geworden. Ook onder de Nederlandse jeugd verraden gitaar- en banjoclubjes de populariteit van deze instrumenten. De eerste beginselen, die leiden tot het begeleiden van liedjes, zijn vrij snel te leren. Maar wie waagt zich aan, of liever, wie doet een Musical- gitaar de eer aan van Jtlassipk solo- spel? Nog is de Musica-fabriek een be scheiden bedrijf, doch een behoorlijke uitbreiding met moderne outillage is geprojecteerd. Nu reeds staat het per soneel met opvallend veel plezier te schaven, te lakken en te monteren. Deze gunstige omstandigheid, ge paard aan de ernst en zorg, waarme de de bedrijfsleiders hun werk doen, garanderen goede resultaten voor de toekomst. Eén ding is zeker: „Er zit beslist muziek in dat bedrijf!" N. DE BOCK—LUITING. Avond vondstemming De avond legt zijn zachte handen op wei en water, vee en volk, In 't Westen, als een feeënscheepje, drijft nog een kleine gouden wolk. Geluiden vallen stil; een vogel zit zonder zangen op een boom. Uit sloot en greppels rijen nevels zich samen tot een witte droom- Het feeënscheepje lost zijn lading van goudlicht op de kust der nacht'. De handen van de stille avond, ze zijn zo wonder-mild en zacht. P. DE VRIES T)AT staat er zo heel eenvoudig, in Psalm 86:11: verenig mijn hart om Uw naam te vrezen En toch ligt er in deze uitspraak zulk een diepe en vermanende gedachte. Want verenigen, dat u tezamen brengen hetgeen uit elkander is ge gaan, hetgeén verdeeld petoorden en gescheiden is. En dus wordt er in deze tekst verondersteld, dat ook ons hart is uit elkaar gegaan, en dat, om 't maar eens heel gewoon te zeggen, de delen van ons hart in onder- scheiden richtingen zijn èiteen ge gaan. En is deze veronderstelling nu niet v>ertolking van de werkelijkheid, de werkelijkheid, zoals die er ook in de nu voorbijgegane week is ge weest? Immers ja Want zie: er is een deel van ons hart uitgegaan naar ons pezin: naar de vreupden en d« moeiten, die er icaren in ons samen leven met man of vrouw, met ouders of met kinderen. En er is een deel van ons hart uitgegaan naar ons toerfc: naar ons toerk op school, naar onze arbeid in huis, naar de taak, die wij te verrichten hadden in de maatschappij. En er is een deel van ons hart uitgegaan naar de samen leving: naar hetgeen plaats vond in eigen stad of land, naar hetpeen pe- beurde in Europa en daar buiten. En zo is aan het einde van de week ons hart verdeeld en ver scheurd. Verdeeld en verscheurd vanwege onze vele bezigheden, van wege onze veelvoudige belangstelling, vanwege onze brandende begeerten. Maar met een hart, dat zo verdeeld is en verscheurd, rullen wij de meek niet mogen beëindigen, en, veel min der nop. zullen u>v ons morgen niet mogen opmaken om God te gaan ont- Elke week worden 300 instrumenten afgeleverd. Want het is b(j God: alles of niets. God toil niet een of twee vingers, maar de hele hand. God toil niet een of twee delen van ons hart, maar ons ganse hart En anders komt Hij tot ons niet. schenkt Hij ons de vrede van Zyn gemeenschap niet. En daarom zullen wij vanavond moeten bidden gaan: verenig ons hart. Dat hart. o Heer dat zo naar alle zijden van het menselijk bestaan is u it elkaar gegaan, voeg Gij het nm vanavond saam. Voeg Gij het saam, opdat nu alles in my zwijgen ga en opdat er nu tenslotte nog slechts één begeerte in m(j branden blijft: Uw naam te vrezen. Maar vrezen onderstelt ontzag. Ontzag vanwege grote macht en sterke daden. Waar vinden wij tfie danWel, bovenal toch bij het Kruis van Golgotha Want zie, dat Kruis, dat zegt ons» Via s' V,:, ■- Het Franse lied en de Zwitserse wijnbouw XJeT Franse lied, niet gezongen door A*de grote sterren aan de zanghemel, maar door heel gewone mensen. Ook niet het Franse lied zoals grote compo nisten het schreven, maar zoals heel eenvoudige lieden het maakten. Minder echt daarom? Minder groots misschien? Ach nee, juist in de eenvoud ligt de kracht van dit Franse lied, dat niet in de „ivoren toren" werd geboren, maar op het asphalt van de straat, in het park bij maanlicht, bij de bloemen in het gras, tijdens een afscheid in het da gelijks leven, altijd midden in het le- Daarover drt keer deze ..Naald en Plaat", niet zo maar uit willekeur maar omdat gramofoonplaten-maatschappij- en en radioverenigingen steeds meer vraag krijgen naar dat Franse lied, dat heel kleine dingen uit het leven tekent, dat vreugde en verdriet doet horen, dat de mens geeft in z'n liefde, z'n godver latenheid en z'n geloof. Laten we over dat lied. dat chanson genoemd wordt, niet te licht denken. Het is een vorm van récréation, van ontspanning Maar de tekst is soms meer waard dan een lied v«n Schubert, soms ook minder. bracht, gezongen door negen stemmen. Het zijn „Les Compagnons de la Chanson". In 1941 werd dit groepje te Lyon gevormd door opstandige jon gelui, maar wegens hun actieve en pas sieve ongehoorzaamheid jegens de be zetter werd hun het Zingen verboden. Dat was koren op de molen, zij voegden zich bij het Franse bevrijdingsleger van generaal de Lattre de Tassigny en tra den later op als zanggroep voor het Amerikaanse leger in Europa. Enige tijd maakten ze een tournée met de be faamde Parijse chansonnière Edith Piaf en daarna gaan ze weer alleen avonden verzorgen, waarbij aanvankelijk de ar rangeur-pianist Mare Herrand, tot zijn huwelijk met de chansonnière Yvette Giraud, helpt bij het opbouwen van een programma. Op de nieuwe plaat zingen „Les Com pagnons de la Chanson" tien nummers, simpele nummers, maar door die sim pelheid juist zo geniaal, (langspeelplaat FS 1003». Hier is een zeldzame vocale ensemble-techniek verkregen en een le vendigheid in de voordracht zoals we bij de zgn. klassieke musici heus wel eens missen. Onverschillig of ze nu het lied van de vrijgezel (La chanson du célibataire), de charmante melodie van „Moulin rouge", het trag'sche lied „C'était mon copain" (Het was mijn makker) of het zeer komische „L'objet" (in ons land bekend als „Het ding") zingen, er is steeds de bekoring van de perfecte zang, van de echtheid der voor dracht en van de directe tekening der woorden. Het is een prettige plaat ge- VOIX DE SON MAITRE", bracht een nieuwe langspeelplaat (FDLP 1025) van Yvette Giraud, de echtgenote van de hierboven genoemde Mare Herrand. Zij wordt door een orkest onder leiding van haar echtgenoot begeleid. Als ik eerlijk de waarheid mae zeggen, dan vind lk Yvette Giraud een der allergrootste ver tolksters van het Franse chanson. Zij heeft noch de show van een Lucienne Boyer, noch het harde neo-»-calisme i voordragen, echt, zonder trucjes i tussen is dan even de herinnering „N'ou- blie jamais" (Vergeet nooit), een terug roepen van de eerste dag der liefde, of een romantisch „Fête des fleurs" dat natuurlijk een „Fête des coeurs" wordt, of een bakvisachtige verzekering „Inou- bliable": „Jij zult altijd onvergetelijk voor mij blijven". Zoals Yvette Giraud (met meesterlijke orkestbegeleiding) da: allemaal vertelt, soms onschuldig,, soms ondeugend, soms bijzonder gevoelvol, soms smartelijk, kan men werkelijk uniek noemen. Yvette Giraud is een groot kunstenares. maatschappij, bleef Michel Le grand. Het is een zgn. Life-recording, een directe opname, gemaakt in de gro te concertzaal Salie Pleyel aan de Rue de Faubourg Saint-Honoré te Parijs. Dus met de conferences van Salvador en met het daverende applaus en ge juich van het publiek. Dat geeft aan deze plaat wel een bijzonder aardig ca chet. Het is alles echter geworden, net alsof we er zelf bij zijn. En de manier waarop Henri Salvador voor de microfoon speelt is ook bijzon der suggestief. Bijvoorbeeld in „Télé- phone", waarin hij door hem opgebelde mensen voor de gek houdt. Of in „Enco re un verre de fine", dé man die na een glas cognac droom» in een groot kasteel te zijn en er een heel mooi blond meis je te ontmoeten, maar plotseling z'n droomkasteel ziet verdwijnen. Men moet van de teksten van dit soort chansons helemaal niet veel verwachten, het zijn geen literaire kunstwerken en willen dat ook niet zijn. Het zijn slechts typeringen uit het dagelijks leven, met een beetje liefde, een beetje romantiek. Bij meer dere chansons maakte Salvador zelf de muziek of de woorden. Ook van het char mante „Je vous aime", het korte ver haal over een jongen die alle handboe- ken en dichtwerken bestudeert om op de juiste wijze zijn liefde te verklaren, doch op het kritieke moment niet anders w«t te zeggen dan „Je vous aime", ik houd van je. zijn het. Ze zijn land opgenomen en worden gezongen door een koor van jonge Zwitserse wijn bouwers uit Vevey, de prachtige stad aan het Meer van Genève. Het is de langspeelplaat „Fête des Vignerons feest van de wijnbouwers. (S 06071 R). In Vevey wordt zo drie of vier keer per eeuw een groot feest gehouden waarop de lof bezongen wordt van dc wijnbouw. Aan dat feest neemt iedereen deel, onverschillig of men al of niet met de wijnbouw te maken heeft. Aan dit festival van muziek en zang deden dit jaar 6 solisten, 450 zangeressen en zan gers, 120 muzikanten, 950 kinderen, 3500 volwassenen en 300 paarden, ossen, koeien en schapen (AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA Miebei bij de massajeugd geding Uit de VOLKSWIJK z°„ ontdekten we dus Hennie Hops: in de achterkamer, ver- gezelschapt èn besmet door een zware long-patiënt. Waarschijn lijk zou ik onder dergelijke om standigheden thans iets verstan diger optreden, maar destijds was ik net 'n maand aan de slag en ik had nog niet geleerd om me altijd rustig, toys en evenwichtig uit te drukken. Ik ontplofte. En de juffrouw deed het ondanks haar meerdere ervaring! óók. Ooohhwat een klap.' „Maar bent U nu helemaal ra zend?" barstte ik uit. tegenwoordigheid t*an het slachf- offer. Toen zei ik: „ran streek maakt" en ik had het gevoel dat de enigen, die dit ronduit, en afdoende deden juist wij beiden zelf waren: de wijze goed-meni n de opvoedsters, waarnaar Hennie met gespannen angstogen lag te gluren. Op het moment dat ik die ogen zag. draaide ik rne abrupt óm en stapte het gangetje weer in. „Kom méé2ei ik in het algemeen tegen vriend en vijand, en pas toen de juffrouw, de moe der en de opnieuw blaffende oom me gevolgd waren en ik de deur had dichtgedaan, vervolgde ik: „Wie is uw dokter?" Ze noemden de naam van een fectjes. Die voordracht is boeiend, niet alleen door de welluidende stem maar ook door de expressie. Ook zij zingt tien chansons op de nieu we plaat, beginnend met „Un homme est un homme" (een heel fijne tekening van een man die verliefd wordt) en ein digend met „Adieu", een gevoelvolle groet aan „allen van wie ik veel hield en die mij alles gegeven hebben". Daar- zó haatte God de zonde, zó minde Hij de zondaar. Dat Kruis, dat is de openbaring van degrootste macht, m alle tijden; dat Kruis, dat is de vreselijkste, en toch: tegelijkertijd ook: de heerlijkste daad in alle eeuwen. Hoe groot, hoe vrees'lijk zijt G' alom.' Ja, inderdaad. Doch ook: hoe groot, hoe vrees'lijk zijt Gij borenal daar by dat Kruis ran Golgotha, alu'aar G' Uw eigen Kind de bittere dood wel sterren liet. En daarom: Here, verenig myn hart, om Uw naam te vrezen, te vrezen vanwege dat Kruis: open baring ran Uw vreselijke gramschap, openbaring rot» Uw eindeloos erbar men. Voeg Gtf myn hart tezaam, opdat het ganselijk zich richte op dat Kruis alleen, en opdat het daarom zingen ga: Heer, myn God, ik zal U loven, heffen t ganse hart naar Als try dat zo bidden, dan zullen wij rein zijn aan het einde ran de week. Want naar het woord ran Kierkegaardreinheid des harten is: maar één ding te trillen, namelijk God te vrezen. Wilt U het anders'' Reinheid des harten is: met diep ontzag alleen maar zien naar dat Kruis. Al* deze reinheid by U is, zal God zeer zeker tot U komen, en U dan schenken de vrede van Zijn ge meenschap. Ds. M. G. TON. iraamaar Henny met gespannen angstogen lag te gluren. J)at is toch een liederlijk schandaalknalde de school juffrouw. „U moest U doodschamen om een kind by een zieke té laten slapen!" oreerde ik. „Hebt dan helemaal geen ver antwoordelijkheidsgevoel?'' echode de onderwijzeres. Het was een mooi woord, alleen misschien een beetje onbegrijpelijk voor de hoestende oom die er lummelach tig en niet byster snugger bij „Begrijpt U niet dat U zó Hen nie helemaal eh Ik wou zeg gen: „vermoordt", maar het kwam me nog net op tijd voor dat dit niet de juiste uitdrukking was in arts die we kenden; een /linke ke rel, die van aanpakken weet. „Goed", zei ik, ,JDie gaat u onmid dellijk halen...." De vrouw keek bedenkelyk naar haar broerlief. Morgen ken het ook nog wel!" stribbelde ze te gen. „Goed", zei ik. „Dan ga ik di rect naar hem toe. Ik zal hem wel waarschuwen U vermoordt uw eigen kind!'' Ik voelde me op gelucht dat ik deze uitdrukking nu toch te berde kon brengen, zonder dat het slachtoffertje het hoorde. Ik voelde me zelfs zo op gelucht, dat ik resoluut naar de voordeur stapte. De moeder brom de nog wel wat en dc oom hoest in totaal duurt dat feest veertien dagen, waarbij b«5 verdeeld is in vier verschillende afdelin gen (naar de vier seizoenen) met een Rroloog en een epiloog. Het is een echt ilkloristisch feest met passende zang Van dit unieke festival heeft PHI LIPS een prachtige opname ge; laakt met echte wijnliedercn als „Chanson du vin nouveau" (Lied van de nieuwe wi»n), „Oianson du pressoir" (Lied van de wijnpers), Chant du semeur" (Lied van de zaaier), enz. Dat alles wordt geaon gen door dat koor van 450 leden en ge speeld d'/or het orkest „La musique de la garde répirbllcaine" o l.v. de compo nist Carlo Hemmerllng. Medewerking verlenen Charles Janquier (tenor) en Paul Sandoz (bas). Als u ooit eens en thousiast en prachtig getraind wilt hoi en zingen door amateurs, dan moet u deze plaat beluisteren. Voor de luisteraar die er geen wijn bij drinkt is het een feest van muziek, geniaal gerealiseerd door de geluidstechnici. Een blij-makendo plaat. CORN BASOSKI te opnieuw, maar ik schonk er geen aandacht meer aan. We holden samen naar die ge neesheer, de schooljuffrouw en ik. Hg was thuis en hoorde ons belangstellend aan. Toen we uit verteld waren zei hij laconiek: „Een aspirientje!" en grinnikte. „Maar het is héél erg met Hen nie. Ze is vast besmet!" „Ik heb het over jullie ze If, zei hij en lachte nu ronduit. Jul lie wint je te veel op Werk eerst maar eens een jaar of tien in de wijk, dan leer je dat wel af. Je breekt geen ijzer met handen. En besmetting praat er niet over! Wie tegen besmetting toil oechten. vecht hier tegen de bierkaai. Alles is besmet. Maar dat kind zal ik onderzoeken, en als het mis is, gaat zij naar een sanatorium!" Ja. en zo is Hennie Hops dan toch in zo'n inrichting terecht ge komen. Ze was inderdaad aange stoken en twee broertjes toaren eveneens besmet. Maar de hoofd schuldige was niet te vinden: die was al niet meer in huis, toen de dokter een uurtje later aanbelde. De moeder gaf eerlyk toe, dat hy een tijd by hen had gelogeerd, maar ze bezwoer by hoog en laag dat ze zjfn nieuwe adres niet ken de. Ik waag dat te betwijfelen. Hy zal wel bij een of andere broer of zus zyn ondergebracht: hy trekt zyn bloedig spoor toel verder door stad en land.' En nu zijn we dus een jaar ver der. Hennie is nog niet terug, al knapt ze aardig op. Ze Is geen schichtige grijze muls meer: se heeft een lekker rond snoetje ge kregen. Ik heb het zelf mogen con stateren, want ik ben er op een van die mooie Septemberdagen heen geweest. Ze rtichtte tettreden toen ze me zag. Een beetje ver heerlijkt omdat ze haast nooit be zoek krygt. Want de moeder vindt een sanatorium nog altyd dood eng: ze kan haar kind niet zo zien iyden. En de vader heeft ztf.» »oerk en zyn voetbalclub, waarvan hij geen wedstrijd mag overslaat- En de oom kykt wel uit dat h(j zich hier niet vertoont. Rest voor het bezoek dus alleen de schooljuf- frpuw en de jeugdleidster. En die hebben wel wat anders te doen. Nog daargelaten dat ook reiskos ten een kastekort helpen vergro ten! MIEBEL

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1955 | | pagina 20