Psychiater verongelukte
onderzoek van „Führer"
na
(^öÈledereen zegt't
sta op STERLING!
Niemeijerf shag
Boek van Kubizek geeft antwoord
op een belangrijke vraag
Hitiers laatste uren
Een Renault Quatre zonder
koppelingspedaal
Hoogconjunctuur zal niet
altijd duren
Erkend de beste
Zeven en twintig millioen
stemmen geteld
5
MAANDAG 10 OCTOBER 1955
W£S HITLER GEESTESZIEK
HITLER een geesteszieke te noemen, is gemakkelijk' genoeg. Maar het is
vreemd, dat, het leger van geallieerde psychiaters ten spijt, er nooit
een afdoende antwoord is gegeven op de vraag: Was Hitier nu werkelijk
een psychopaath? Hoewel deze vraag van groat historisch en politiek be
lang is, durfde tot nu toe geen enkele bevoegde persoonlijkheid officieel
een „vonnis" over Hitier uitspreken. Voor zover bekend is, werd Hitier
slechts door één psychiater onderzocht, hoewel hij in zijn leven heel wat
artsen en andere specialisten consulteerde. Die ene psychiater, die een
schat van gegevens had kunnen produceren, overleefde Hitlerp Duizend
jarige Rijk niet. De beroemde dr. Gumpert, van Praag, die in Oostenrijk
was geboren, bracht gaarne zijn vacantie door in de buurt van Hitiers
arendsnest te Berchtesgaden. En dat werd hem noodlottig.
Op zekere dag werd dr. Gumpert naar
Hitiers verblijfplaats geroepen. Dit ge
schiedde onder geheimzinnige omstandig
heden, waardoor men ook thans niet weet
of Hitier hem zelf uitnodigde of hem liet
roepen. In gezelschap van zijn vrouw ging
de geleerde naar de Führer. Op de thuis
reis reed hij met grote snelheid op een
bocht aan, toen hij plotseling een bordje
„wegomlegging" zag. Hij volgde de pijl
en stortte in een meer, waarin hij en zijn
vrouw verdronken. De pijl wees nergens
anders heen dan naar het meer
Dat Hitier onbeheerste woede-aanval
len had, daarvan is door velen getuigd
Hij was beslist niet normaal, maar men
kan niet zeggen dat ieder abnormaal mens
ook geestesziek is.
Toch is er iets dat ons hieromtrent een
zekere mate van zekerheid kan verschaf
fen, n.l. het boek ,.Ik kende Hitier als
Jongen", geschreven door August Kubizek,
dat naar wij geloven veel te weinig de
aandacht heeft getrokken, hoewel het
wel genoemd is „het belangrijkste boek
over Hitier na Mein Kampf".
Wij willen zover gaan, te beweren, dat
dit boek van Kubizek het belangrijkste
werk over Hitler is, Mein Kampf inbe
grepen. Men kan Hitlers autobiografie
lezen zonder de alles omvattende vraag
over zijn geestestoestand te stellen.- Die
vraag luidt, precies gesteld, of Hitler van
zijn 16de jaar af geen ernstige symp
tomen vertoonde van de ongeneeslijke en
steeds verergerende geestesziekte die be
kend is als vervolgingswaan (paranoia).
In de inleiding tot het boek van Ku
bizek zegt de Engelsman Trevor-Roper,
dat Hitier leek te lijden aan wat hij noem
de „een begin van monomania (ziekelijke
angst om alleen te zijn)". Maar ieder met
slechts een lekenkennls van geestes;
ten, geloofde dat Hitler al psychopaat
was van zijn kinderjaren af.
Kubizek was Hitiers eerste en enig.
vertrouwde vriend, toen de toekomstige
Führer 16 Jaar oud was.
DE ONTMOETING
Evenals Adolf, woonde August Kubizek
ln Linz, de provinciehoofdstad van Opper-
Oostenrijk. August was dol óp muziek,
had les gehad en speelde in het plaatse
lijk orkest. Maar hij was leerling-behan
ger in zijn vaders winkeltje zonder hoop
ooit zijn droom te verwezenlijken: een be
roepsmusicus te zijn. August Kubizek ont
moette Hitler in de Opera waar elk hun
ner een goedkoop plekje had ontdekt bij
de staanplaatsen. Adolf was toen vijftien
jaar, Kubizek zestien.
Hun toevallige ontmoetingen groeiden
uit tot een buitengewone romantisch-pla-
tonische vriendschap, die vier jaar duur
de. Adolf hield niet van de naam August
en noemde zijn vriend daarom „Gustl".
Gedurende deze jaren zagen de knapen
elkaar bijna iedere dag en zij hadden
eigenlijk geen andere vrienden. Zij wis
selden confidenties en dromen uit en
deelden een vervallen kamer in Wenen,
waar de luizen op het behang kropen.
was Adolfs doel, een antist te worden
hij was naar de hoofdstad gekomen
de Academie voor Kunst te betreden.
Hij ging zelfs zo ver. Augusts vader over
e halen ook zijn zoon naar de muziek-
icademie te zenden en zo geschiedde het.
Kubizek kwam door de examens, maak
te de cursus af en begon, een carrière als
dirigent en componist, een carrière, die
de eerste wereldoorlog ln duigen
viel. Kubizek werd 'n onbetekenend amb
tenaar, die al zijn vrij tijd aan muziek
wijdde. Tegenwoordig leidt Kubizek een
teruggetrokken, rustig leven.
Er kwam een abrupt einde aan de
vriendschap tussen Kubizek en Hitier,
toen Kubizek een andere kamer koos.
Hitler had namelijk geen geld genoeg om
zijn deel van de huur te betalen. In
Mein Kampf beschrijft Hitier, hoe hij
toen in de achterbuurten van Wenen te
recht kwam.
Kubizek hoorde of zag nooit meer iets
van zijn oude vriend, voordat deze de al
machtige Führer van Duitsland werd. En
nu heeft Kubizek het enig bestaande do
cument voortgebracht, dat Hitier als jon
gen laat zien.
WEENSE PERIODE
In de Weense kamer, bijna vol door
Kubizeks gehuurde piano, studeerde
August ijverig, terwijl Hitier tekende,
gulzig las engrandioze plannen ont
wierp om Linz en Wenen beide te her
bouwen. Voorts dacht Hitier een plan uit
voor de „reconstructie van de gehele sa
menleving".
De jongens hadden al enige tijd samen-
ZOEKLICHT OP
HITLER
Door de verklaringen van enige
personen, die Hitier persoonlijk
hebben gekend en die gisteren uit
Russische gevangenschap zijn te
ruggekeerd, wordt dit verhaal, dat
wij overnamen uit het Amerikaan,
se maandblad Ladies Home Journ-
nal, van grote actualiteit. Aan Hit
lers dood twijfelt nu niemand
meer, maar de kwestie van Hitlers
geestesgesteldheid i6 door tal van
psychiaters en psychologen aan de
orde gesteld. De enige psychiater,
die Hitier onderzocht heeft, kwam
bij een „ongeluk" om het leven.
Niemand is er ooit achter geko
men wat tijdèns zijn onderzoekin
gen gebleken ls.
Enige medewerkers van Ladies'
Home Journal, onder leiding van
Dorothy Thompson, hebben thans
een diepgaand onderzoek ingesteld
naar Hitlere gedragingen geduren
de zijn korte, doch verschrikkelij
ke machtsperiode. Bijgaand treft
U het eerste artikèl aan, in een
gewoond, toen Adolf met het nieuws
n, dat hij door de kunstacademie was
afgewezen, op grond van het feit, dat zijn
werk meer blijk gaf van talent voor ar
chitectuur dan voor schilderkunst. Maar
de afdeling architectuur wees hem even-
af, omdat hij geen middelbare school
opleiding had
Op de HB.S. in Linz was hij namelijk
ln de eerste klas blijven zitten, kwam
moeilijk mee in de tweede en kwam ten
slotte terecht in de school van een klein
stadje. Op zijn veertiende verjaardag, na
zijn vaders dood, verliet hij deze school
weer en ging bij zijn moeder wonen. Van
zijn vaders kleine pensioen, althans een
deel daarvan, ging Hitler naar Wenen,
waarheen Kubizek hem volgde. Geduren
de deze Weense periode leden de beide
jongens grote armoede en hadden nooit
voldoende te eten. Zij hadden echter altijd
geld voor een staanplaats in de Opera
Voor Gustl, die reeds een muzikale op
leiding had, was de Opera een intellec
tueel genot Voor Adolf was het
emotionele orgie, die hem ln een soort
van mystieke extase bracht.
(Vervolg van pagina 1)
Rusland nog vóór 20 October as. 9626
Duitse krijgsgevangenen naar Duitsland
repatriëren, deels naar West- anderdeels
naar Oost-Duitsland.
Een groot transport schijnt onder
dwang in de Oostzone te worden vastge
houden, omdat zij vroeger in Midden en
Oost-Duitsalnd woonden en Oost-Duits
land n ueist, dat zij onder de hoede van
de „volksdemocratie" worden vrijgela
ten, terwijl de familieleden van de te
ruggekeerden al lang niet meer in de
Oostzone wonen en naar de bondsrepu
bliek zijn geëmigreerd. Zij hebben daai I
krachtig tegen geprotesteerd.
Zevenhonedrd van de 9626 krijgsgo-1
vangenen zullen ook in Duitsland gevan
gen worden gehouden, omdat nagegaan
zal worden, in hoeverre zij schuldig zijn
aan de, hun tenlaste. gelogde, misdaden.
De vrijgelaten generaals hadden allen
een slechtzittend Russisch' maatcostuum
aan, reisden in slaapwagons en werden
goed verzorgd. De soldaten kwamen mei
treinen, waarin houten britsen waren
gebouwd. Zo reisden zij negen dagen van
BENZINE-INJECTIES
recht-
hoogte b lijven lopen
io(j nog wel eens binnen
bij verschillende auto- en
motorbe drijven om te
vragen naar de laatste
nieuwtjes en te praten
over toekomstmogelijk
heden, onderzoekingen,
verbeteringen etc. Bij
de Rotterdamse Renault-
dealer Kr ei sel hebben wij
dat „zomaar eens binnen
lopen" tweemaal be-
nieuwtje, dat een
richt in ons blad
vaardigde: de eerste maal,
meter in werking zagen
en de tweede keer. nu
we daar een Renault
Quatre hebben zien staan
en later ook hebben
bereden die geen kop
pelingspedaal bezit en dus
een automatische koppe
ling heeft.
Het wagentje bezit een
normale koppeling, die
echter niet door druk-
veren in de gekoppelde
stand wordt terugga-
drukt, maar door electro-
magneten. Ontkoppelen
zowel als koppelen wordt
dus electrlsch geregeerd
en toel door drie factoren:
de stand van het gas
pedaal, de stand van de
versnellingshandle en het
motortoerental. Nogal in
gewikkeld, maar als we
de gang van zaken be
spreken bij het rijden,
wordt een en ander dui
delijk. Men start deze
gas tot stationnair terug
valt. Het eerste deel van
de beweging, die men
met het schakelhandle
maakt (dus voor m?n de
knuppel „in eèn versnel
ling" gezet heeft) bedient
electrlsch de koppeling.
\ndien koppel die
schijnt. Dak en motorkap
van dit autootje zijn be
zet met foto-electrlsche
cellen, die zoals
weet de eigenschap
hebben, licht in eli
De i
niet
geeft. Een en ander maakt
het ook mogelijk, bij te
rugschakelen van drie
remmen. Deze automati
sche koppeling kan tegen
extra betaling op het
luxe model geleverd wor
den. En dat het een
vreemd gericht is, in het
pedalen te vinden,
MILLIOENSTE
Ford Engeland heeft
dezer dagen de geboorte
gevierd van de mlllioen-
ste Engelse Ford na de
oorlog. Het was een
Zephyr Zodiac, bestemd
voor een Canadese ko
per, die ter gelegenheid
van dit blijde feit bij de
montagband aanwezig
was, toen de millioenste
eraf rolde. Hij ontving de
sleutels van zijn wagen
van de Engelse minister
van staat, mr A. R. W.
igen per s.s. Evan-
ar Canada terug.
Sverdlovsk (dat een groot kamp met nog
7000 Duitse gevangenen is), via Polei
de bevolking van alles gaf) ei
Oost-Duitsland (waar ze zelfs geen wa
er kregen van hun Oostduitse landge
ioten) naar het grensstation Herleshau'
n vandaar met versierde autobussen
aar het 80 km verder gelegen door
gangskamp Friedland. Daar wachten en
kele duizenden afhalers. Er speelden
zich hartroerende tonelen af bij het
'eerzien van soms doodgewaande zoons
De televisie zond deze aankomst uit,
r werden kerkdiensten gehouden in de
kampkapellen. Vele wachtenden liepen
ind met bordjes als „wie kent Hans
Schmidt?". H(j behoorde tot dat en dat
inderdeel en schreef op 2 Juni 1943 hel
laatst uit Rusland" „hopen en wach-
Sterling shag is beslist
lekkerder en geuriger!
Alleen Sterling heeft die
volle Virginiasmaak.
Arbeidsschaarste en bevolkingsaanwas
Tot 1970 vooruit zien en plannen maken
(Van onze economische medewerker)
E INDUSTRALISATIE IS, dank zij de thans ingediende 5de industria
lisatienota, weer in de belangstelling komen te staan. Het klinkt
natuurlijk paradoxaal van industrialisatie en bevordering van werkge
legenheid te spreken in een tijd, dat de werkgevers zitten te springen om
arbeiders. Regeren is evenwel nog altijd vooruitzien. Wij mogen ons
daarom niet in slaap laten sussen door de gunstige resultaten van de in
dustrialisatie en door het hoge peil van de werkgelegenheid resp. lage
werkloosheid. Die lage werkloosheid is namelijk voor een belangrijk deel
te danken aan de hoogconjunctuur met haar inflatoire krachten, waardoor
de industrie ook zonder investeringen extra-arbeidskrachten nodig
heeft.
Dit tekort aan arbeidskrachten en
dit even ter zijde werkt ook de me
chanisatie ln de landbouw ln de hand.
al wordt die door andere krachten
jens gestimuleerd. Ter Illustratie een
paar cijfers: het aantal melkmachines Is
sedert 1950 meer dan verdubbeld. het
aantal maaidorsmachines is ongeveer 70
pet groter geworden, terwijl het aantal
trekkers in die 5 jaar met circa 80 pet
is gestegen.
Behalve door de gunstige conjunctuur
ls door de uitbreiding van het aantal be
drijven (de industrialisatie ln de breedte)
igetwljfeld ook een zuigkracht op de
•beidsmarkt uitgeoefend. Merkwaardi
gerwijze valt hierbij vaak niet het accent
op de vestiging van nieuwe industrieën.
wel op de uitbreiding van bestaande
bedrijven.
De door belde factoren sterk begun-
De Indonesische verkiezingen
COMMUNISTEN HOPEN OP EEN DEEL
VAN DE BUIT
"Blijkens de Ass. Press-telegrammen duchten velen te Djakarta, dat er
een communistisch-getinte regering in Indonesië zal komen met Ali
Sastroamidjojo, leider der nationalisten en vriend van Soekarno, aan het
hoofd. Zijn programma is hetzelfde als dat der communisten, die op een
aantal portefeuilles hopen. Daarnaast hoort men echter ook de veronder
stelling, dat de nationalisten zullen samengaan met de Nahdatoel Oelama
en de Masjoemi.
len gaat
tromotortje, dat de wielen
aandrijft. General Motors
heeft echter stellig
kend, dat dit minia
wagentje een voorloper
zou zijn van een grote
„Sunmobile". Zo'n auto
zou namelijk aan de zon
newarmte (en wanneer
schijn de zon niet
meer dan 12 pk voort
stuwend vermogen kun
nen ontlenen.
GOEDE RAAD
En de goede raad van
deze keer: bromfietsers,
beseft uw verplichtingen
en uw rechten. De brom
fietsers in het verkeer
dige groep. In de stad
rijden zij harder dan fi
sers, harder dan aui
geer
ger i
keerswettelijk zijn ze
lij kgesteld met fieti
Dat betekent di
en motorfietsen, ook
komen die van links. Dat
zulk een positie
verkeer tot grote
antwoordelijkheid
spreekt welhaast t
de
and vrij
laat gas los, -dan zet
de
isllini
handle in de eerste ver
snelling en geeft gas. Het
wagentje rijdt weg, dan:
gas los, schakelen naar
twee en ook zo naar drie.
Als men wil stoppen,
laat men gas los en remt
de koppeling ontkop
pelt automatisch, als het
ZONNE-AUTO
Op de tentoonstelling
van haar producten, die
de General Motors Corp.
op het ogenblik in Chi
cago houdt, ls een z.g.n.
„sunmobile" te zien, een
autootje, dat door zonne-
cnergie wordt voortge
dreven. Het model in
kwestie is maar enkele
tientallen centimeters
lang en sukkelt met een
matig gangetje over de
tentonnsteUling, als er
zonlicht op de bovenkant
Maa 1
als
aagt, of de bromfietsen
zich overeenkomstig deze
verantwoordelijkheid ge-
drógen nu. dan durf Ik
niet volmondig ja te zeg
gen. Dus, bromfietsers
een goede raad: auto's
motorfietsen, scooters er
van rechts komende
brommers en fietsers heb-
rrang
dat
gaatje tu
die tram, waar u „best
door kan", dat kon wel
eens een ernstig ongeval -
met-eigen-schuld wordenl
KUSTEN DE GROND
De kerkelijke wereld was o.m. verte
genwoordigd door de landebisschop van
Nedersaksen dr Lilje de repatrianten
werden namens Adenauer (die zelf met
kou te bed ligt) toegesproken
door vice-kanselier Bluecher. Hij zei, dat
allen en plaats in West-Duitsland zouden
krijgen en dat zijn regering niet zou
rusten, voordat alle gevangenen waren
teruggekeerd. 4
Een dichte mist onttrok de „heimat"
aan het oog en toen de aankomenden ui'
de autobussen stapten, kusten velen hul
lend de grond.
Laat 't beroepingswerk
zich regelen?
Men schrijft ons van Hervormde zijde:
/~\NDER de vele voorgestelde wijzigin-
gen in de kerkorde van de Ned. Herv
Kerk is er ook een met betrekking tot
het beroepingswerk. dat naar veler
deel ernstige gebreken vertoont.
Zijn er geen predikanten, die gaarne
van standplaats zouden wisselen, doch
daar de kans niet toe krijgen? Tot op
heden moet men maar wachten of
gemeente een beroep wil uitbrengen;
andere mogelijkheid ls er niet. Nog
niet. Sommigen spreken van een „nood'
willen al het mogelijke doen om ge
legenheid te openen ter voorziening.
De thans aan de classicale vergade
ringen voorgestelde wijziging van ordi
nantie 3, artikel 14. komt in het kort
hierop neer, dat ten predikant aan eei
or het beroepingswerk zijl
begeerte naar een beroep of tot het rui
standplaats kenbaar kan maken
Deze Commissie (hoogstens 7 leden) dooi
de generale synode te benoemen uit di
lidmaten der Kerk) heeft tot taak, op
verzoek van kerkeraden. voorlichting
en bijstand te geven Inzake de keuzt
van een predikant.
RUILING van een standplaats kan ge
schieden, indien terzake overeen
stemming is verkregen tussen de daarbij
•okken kerkeraden en predikanten. In
centrale gemeenten ls bij zulk een ruiling
de medewerking nodig van de betrokkei
Wijkkerkeraad en van de centrale ker-
keraad.
Om bij het laatste te beginnen: het lijkt
is inderdaad wenselijk, dat
gelijkheid komt voor predikanten binnen
dezelfde centrale gemeente om van wijkge-
meente te rullen. Vroeger werd
te vlot van wijk veranderd (in sommige
steden had bij een vacature de oudste
dikant het eerste recht van keuze
daarna op één na de oudste e
de vacante wijk z.g. werd „opgehangen");
het wordt wel eens als een groot be;
gevoeld, dat dit nu tot de onmogelijkheden
behoort.
Verder ls het echter de grote vraag of
bij aanneming van deze wijziging
kelljk iets bereikt is. De toelichting be
vat de opmerking: „Wanneer de lande
lijke commissie voor het beroepingswerk
een tijd werkt, zullen duidelijker de ve:
eiste regelingen vast te stellen zijn". C
dan blijkt, hoezeer men zich met deze bi
paling vergist heeft.
Af te wachten valt voorts of de her
stemmingen in Midden-Java, waaraan
mlllioenen zullen deelnemen, geen ver
andering kunnen brengen.
De gisteren door Ass. Press gegeven
cijfers zijn: Nationalisten 8.153.837, Nah
datoel Oelama 6.706.148. Masjoemi 6.532.682,
communisten 5.975.490. Dit zijn dus iets
dan 27 van de 43 millioen stemmen,
zodat mede in verband met de herstem
mingen, het benoemingsrecht der rege
ring. en de verschillen In het cijfermate
riaal tussen de verschillende persbureaux.
jitslag nog niet te voorspellen ia.
Hoe wordt de buit
verdeeld
Een groot deel der stemmen ln Indo
nesië is nu binnen en daarom is het wel
belang, te weten, hoe de zetelverde
ling geregeld ls.
geschiedt door een ingewikkeld
stelsel, waarbij er in het geheel zes toe
wijzingen zullen zijn. e
De eerste twee toewijzingen geschieden
elk der zestien kiesdistricten afzonder
lijk.
Bij de eerste toewijzing stelt men in
het district de kiesdeler vast, door het
aantal uitgebrachte stemmen te delen
met het aantal aan het district toegewe-
etels. Elke partij krijgt zoveel zetels
als zij de kiesdeler haalt. Het spreekt
zelf, dat er daarna grote overschotten zijn.
Bij de tweede toewijzing bepaalt
hoeveel partijcombinaties gezamenlijk de
kiesdeler halen. Bijvoorbeeld: De kies-
is 100.000. Partij A, gecombineerd
partij B hebben samen meer dar
100.000 stemmen over. In dat geval krij
gen zij gezamenlijk één zetel toegewezen.
Bij de derde toewijzing berekent men
e overschotten voor geheel Indonesië.
Er zijn bijvoorbeeld 600.000 stemmen nver
1 tóen zetels onverdeeld. Dan is de nJeu-
e kiesdeler 60.000. Elke partij krijgt dan
oor elk overschot van 60.000 stemmen
één zetel.
Bij de vierde toewijzing, kent men weer
zetels toe aan partijcombinaties, die de
nieuwe kiesdeler halen.
Bij de vijfde toewijzing wordt het reB-
tant der zetels weggewerkt en toegekend
de partijen mot de grootste over
schotten. Bijvoorbeeld: Partij A met
50.000 stemmen, partij B met 40.000, partij
C met 20.000, enz.
Deze vijf toewijzingen gelden voor de
260 zetels, waarover gestemd moet wor
den. Maar het kan zijn, dat in een dis
trict stemming niet mogelijk is. Men heef»
bijv. de vreemde figuur, dat Nederlands
v-Guinea Indonesisch kiesdistrict is.
In dat geval moet de regering de leden
Ook ls het mogelijk, dat er boven de
260 zetels nog zetels moeten worden toe
gewezen aan kleine groepen. De kieswet
schrijft namelijk voor, dat de Indo-Ara
bieren 3, Indo-Europeanen 6 en Indo-
Chinezen 9 vertegenwoordigers zullen
hebben. Krijgen zij dit aantal vertegen
woordigers niet bij de eerste vijf toe
wijzingen. dan vult de regerNe dour
benoeming het ontbrekende aan. Een re
gering. die behoefte mocht gevoelen hier-
gebruik te maken om de uitslag te
beïnvloeden, heeft hier dus een belang
rijk wapen in de gevallen, waarin de
verkiezingsstrijd tussen bijna even sterke
groepen gaat.
Strijd om de macht
De strijd om de macht wordt naar uit
A.P.-telegrammen blijkt, inmiddels felle
De communistische volksjeugd, welke ee
half millioen leden telt, heeft zich nu acl
ter de communistische els geschaard, di
de regering-Harahap zal aftreden, en h'
communistische blad Harian Rakjat merkt
op, dat de regering zich alleen aan di
macht vastklampt, omdat zij het buiten
landse kapitaal vertegenwoordigt. De na
tlonaiisten verklaren, da de overwinning
partij nog steeds voortgaat. De
Masjoemi daarentegen dringt aan op her
stemming in Oost-Java. Daar zouden zich
op drie plaatsen grote onregelmatigheden
hebben voorgedaan. Men zou zelfs
1000 mensen de toegang tot de stem-
bureaux hebben geweigerd, omdat deze
vol waren. In Djakarta is bevel gegeven
tot herstemming bij twee stembureaux.
De Masjoemi beweert, dat overheidsper
sonen hebben deelgenomen aan de onge
regeldheden, en de regering heeft eer
onderzoek en snelle bestraffing toege
zegd. Het anti-communistische front der
Masjoemi is begonnen met ee:
tentiecampagne om te waarschuwen tegen
de communisten en propaganda te maken
voor het boek: „Het lijden van Mohamme
danen onder hamer en sikkel" van Flr-
daoes Ahmed Naqlto.
De eerste vice-voorzitter van het parle
ment, mr Tamboenan, die tot de Christe
lijke partij behoort, dringt aan op aan
blijven van het huidige kabinet tot de
ident een formateur kan aanwijzen
uit de partij, welke bij de verkiezingen de
sterkste blijkt.
Masjoemi haalt op
Vol zen s de latere cijfers van het In
donesische persbureau Pia, die sterk af
wijken van die van A.P., is Masjoemi
nu op de tweede plaats gekomen dicht
achter de nationalisten. Pia geeft
nielijk de volgende cijfers: Nationalis
ten 7.3 millioen, Masjneml 6.7 milllo.
Nahdatoel Oelama 8.1 millioen. eomn
nisten fi.7 millioen, Partal SJarlkat Is
lam Indonesia 0.4 millioen, socialist*
0.2 millioen, Parkindo 0.1 millioen.
"DETER niets dan ditl" schreef ds M
Groenenberg, de bekende Amster
damse predikant ln „In de Waagschaal"
17 September jl. Hij vreest nl„ dat
deze commissie als een huwelijksbureau
zal zijn. waar wél de trouwlustige
zich melden, doch waar de ma
n grote boog omheen lopen. De 1
zijn ln deze vergelijking de predi
kanten, die wel eens weg willen, de
de kerkeraden, die z.i. terecht kop-
sohuw zijn voor deze commissie. „Nooii
deze commissie één huwelijk (één
beroep) tot stand brengen". Ook va
mogelijkheid tot ruiling verwacht ds G
niets: „Vier kerkelijke hoofden in éér
kerkelijke zak! Welke tovenaar speelt da'
klaar. Als er in de komende vijftig jaai
één ruiling tot stand komt, zal het mi)
benieuwen".
En dan komt na z|jn critiek een posl-
ef en zeer ingrijpendvoorstel: er dien
;n landelijke commissie te komen, dii
by ieuer beroep functlonneert: een va
'ante gemeente zou verplicht moeten ge
steld worden namen te vragen niet van
edlkantcn, die wel eens weg willen,
doch die geschikt zyn voor de betreffend,
gemeente. „Natuuriyk zal men de ge
meenten hieraan niet mogen binden". Ds
Groenenberg zou dit wel eens willen
proberen.
WlIJ voor ons geloven niet, dat een der-
gelijke commissie veel kans van sla
gen heeft, Reeds de verplichting zal dr
meeste kerkeraden kopschuw maken!
Men Informeert wel: bij een predikant,
die het vertrouwen heeft of bij een hoog
leraar, doch de kerkeraden stellen (o.i
terecht) zoveel prils op hun zelfstandig
heid, dat een landelijke commissie si
vermoedelijk niet ln zal gaan.
Het lijkt ons trouwens bijna een on
denkbaar iets, dat een kleine commissie
voor heel de Ned Herv. Kerk zal kunnen
uitmaken wie voor een gemeente de meesi
geschikte candidaat Is. Men zal (mis
schien ten onrechte) vrezen, dat hei
onverplichte straks verplicht kan wor
den er. dan zouden we van het presby
terlale In het episcopale spoor zijn gere
den. En die kant wil het overgrote deel
der Ned. Herv. Kerk niet uit.
Toch is het zo
PRODUCTIE uk ZEEWATER
464) Naar aanleiding van onze
gere uitspraak dat het werkterrcir
uitvinders nog mogelijkheden te
biedt, want dat de mensheid bjj
onmisbaar, maar desondanks
I zijn. Lokkend spoelen al dergc-
srhatten dagelijks langs onze
-anden, weliswaar in zeer geringe
neentraties, tnaar toch in hoevecl-
den die ons doen duizelen. Zeer rijk
de zee bijv. aan magnesium, dat als
liumrhlnride, magnesiumsulfaat
nkeljjk voor
gewonnen. De
pekel van ingedampte
eeën werd gewonnen,
»n worden bereid door
a«n de kust, die het
grondstof gebruiken. We
lgende keer op een geheel
stigde werkgelegenheid heeft echter het
rschijnsel gemaskeerd, dat de industria
lisatie in de diepte, het vervangen van
-erouderde apparatuur en het uitbrel-
en van het productie-apparaat per ar
beider, bij de plannen ten achter is ge
bleven.
achterstand zullen wij moeten in
halen om onze concurrentiekracht ta
'ergroten. Dit zal echter da
werkgelegenheid per geïnvesteerd be
drag kleiner maken. Maar dat ls niet het
ige Er Is geen enkele garantie, dat de
huidige hoogconjunctuur voor onbepaal
de tijd blijft voortduren, zodat de vraag
op de arbeidsmarkt uit dien hoofde eens
zal afnemen. En in de derde plaats: wie
de bevolkingscijfers van pal na de oor
log kent, weet dat de hoge geboorte-
klassen uit die eerste Jaren over een
paar jaar op de arbeidsmarkt zullen ko-
i. De toekomst moet dus minder
ikleurig worden.
'ie gewend ls in de toekomst te ktj-
zal zich bovendien herinneren, dat
Centraal Planbureau reeds bereke
ningen tot 1970 heeft gemaakt. Om in
een bevolking van 13 miljoen men-
werk en een redelijke welvaart te
kunnen geven, moet de totale produktle
goederen en diensten van 1954 tot
met f 13 miljard omhoog gaan, het
geen doodleuk wil zeggen, dat de in
dustriële produktle met 40°/t moet atlj-
zo heeft prof. Brouwers dat
onlangs eens uitgerekend alleen moge
lijk is als er in de verschillende secto
ren van onze economie voor f 100 miljard
wordt geïnvesteerd.
Wij willen ons niet blind staren op de
ze cijfers, hoe reëel ze ook zijn, omdat
wij liever op een ander aspect van de
industrialisatie willen wijzen, dat ten
nauwste verband houdt met de roep om
meer wetenschappelijk speurwerk, opdat
wij de industrlaiisatlebua ook ln de toe
komst niet zullen missen.
Wij staan in de wereld voor enorme
veranderingen ten gevolge van de vaart,
die de Industriële ontwikkeling heeft in
geslagen. Men spreekt vaak van de atoom-
tijd. waarin wij leven. Wij kunnen beter
spreken van de electronlsche tijd. waar
in de automatisering hoogtij gaat vieren.
de geest, toen eertyds de machine
de spierkracht verving. Die machine
schakelde echter dc mcnseiyke geest niet
uit. Dit zal de eelctronlsche machine In
het bedryt voor een deel echter wel doen.
Het eonstructleburcau legt een werkstuk
in getallen vast en de productiemachine
wordt beatuurd door een electronlsche
apparatuur, die de getallen verwerkt. Ja,
alle handelingen voor het aanvoeren van
grondstoffen en het transport van half
fabrikaten kunnen door een elcctronlsch
mechanisme bestuurd worden; de onder
delen en eindproducten kunnen langs
electronlsche weg eeontroleerd worden en
fouten kunnen worden opgeheven. Toe
komstmuziek? Ja, eerder te horen dan wij
vermoeden.
Natuurlijk zal dde omschakeling enorme
bedragen vergen. Maar men ls hiervoor
en dan denken wij thans aan de V S
niet bang. Er kunnen ln het dire te
productieproces arbeidskrachten worden
bespaard (hetgeen een extra-prikkel ls
)'n tekor* aan arbeiders ls) en
dat door een apparatuur, die ononder
broken denkt, werkt en niet moppert,
een mechanisme dat nauwkeuriger, vlug
ger en gelijkmatiger ls dan onze zintuigen
en dat op alle plaatsen opgesteld kan
worden.
Maar leidt die automatisering nu niet
tot werkloosheid? En tot een degradatie
van de menselijke waardigheid? Het zijn
bekende vragen, die ook gesteld werden
bij de invoering van de machine in het
verleden. Technici en economen betwij
felen in elk geval thans of het zo'n vaart
zal lopen. Door de electronlsche machine
zullen vele lagere functies en veel ge.<st-
dodende arbeid overgenomen worden.
Maar aan hogere functies komt een gro
tere behoefte, omdat de electronisohe
apparatuur gemaakt, bediend en onder
houden moet worden, terwijl ook de
werkvoorbereiding meer mensen zal ver
gen.
De Industrialisatieplannen van onze
regering lopen thans tot 1937. Op het
ogenblik marcheert alles nog goed ook al
dringt minister Zijlstra er op aan meer
oog te hebben voor 't kwalitatieve aspect:
voor meer speurwerk, technische ontwik
keling en voorlichting.
Het grote vraagteken moet evenwel voor
de tUd na 1957 gezet worden: belangrUk
zal dan worden of wU geld en vakmensen
hebben om te industrialiseren en of w(J
afzetgebied veroveren om die productie
kwUt te raken. BelangrUker zal achter
worden of onze ondernemers een vecht
mentaliteit zullen hebben en of zU zich
aan de glldengecst van thans zullen weten
te ontworstelen. Maar het belangrUkste
«al zUn hoe h ;t proces van de automati
sering verloopt, welk proces beslist niet
aan onze landsgrenzen voorbU zal gaan.
Brand in Russische
ambassade
Vanmorgen heeft te Rome, ln een bij
gebouw van de Russleche ambassade,
brand gewoed. De brandweer had drie
uur nodig om het vuur te blussen. Da
oorzaak van de brand is nog niet bekend.
De inboedel en een groot aantal docu
menten zouden vernietigd zijn.
Brochure van prof.
Haitjema
Bij H. Veenman en Zonen ls het door
prof. dr Th. L. Haitjema uit Groningen
op de jaarvergadering van de Confessio
nele Vereniging op 8 Juni op Woudschoten
gehouden referaat: „Onze volkskerk en de
Ohr. organisaties" ln brochurevorm ln
druk verschenen. Zoals men weet heeft de
Groningse hoogleraar In dit referaat het
Herv. Herderlijk 8 oh rijven over Chisten-
zijn in de Ned. samenleving crltlsch be
schouwd. De prijs van deze brochure is
0.80.
