Gemeente bestond niet
louter
uit
heilig
en
Strijd
tussen spelregels en
vrijbuiters
GEMEENTE
VOORHOUT
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
MAANDAG 10 OCTOBER 1955
Zij stonden op Katwijks kansels IV)
Vaak kostte het heel wat moeite een
nieuwe- predikant te krijgen
..niet gemakkelijk" stond aangeschreven;
i een beroep naar het zeedorp was klaar
blijkelijk weinig aantrekkelijk toenter
tijd! Maar tenslotte werd toch ds Lamber-
tus Tlddens uit Borkum bereid gevonden
|een beroep naar Hervormd Katwijk aan
TELEURSTELLINGEN werden ds tak v.n Harderwijk evenmin rti
andere predikanten van alle tijden bespaard. Wij denken aan de en 11. Heeft de prediker ook niet zich zelf
twist, die op 20 Maart 1834 ontstond tussen een viertal vrouwen uit het "toed willen laten inspreken uit dit pro
zeedorp. en die leidde tot ernstige handtastelijkheden. Het strijdlustig vier-fetenwoord 7 Het ,iJkt ,n alle
tal werd ter Kerkeraad ontboden op de volgende dag, maar alle pogingen va',terk op
tot bijlegging bleven vruchteloos zoda- besloten werd de vier heetgeba- ^rnVJm
Kerde vrouwen van het Avondmaal te weren. Ook de reeds eerder ge-1 tegen te gaan door het opvoeren van het
noemde Elisabeth Huygdr. van der Plas werd voor onbepaalde tijd de toe- aantal kerkdiensten van twee tot drie. De
gang tot het Avondmaal ontzegd, daar zij in de oude fout teruggevallen derde dienst- 's •won5 om 6 uur' bestond
was, en door ds Van Harderwijk „op liefderijke en ernstige wijze over rtan eene voor
vangedrag onderhouden".
„Hoe zal men toch met gewenscht
gevolg de openbare godsdienst
oefeningen b'jwonenwan
neer men zich daarna overgeeft
aan allerlei gebondenheidEn wat
is er te wachten van de vrucht der
Prediking, wanneer dezelve aan
stonds door het onkruid der ijdel-
heid wordt verstikt? Zoo is het
immers onbetaamelifk, niet alleen
dat men op den Zondag in de her
bergen drinkgelagen houdt, maar
ook dat men 's Zondags zijne bood
schappen in de winkel haalt en
der dag des Heeren maakt tot een
dag van koopmanschap."
De oude. in oorsprong Roomse gewoonte
haar
Een andere teleurstelling tijdens ds Van
Harderwijks Katwijkse ambtsperiode
vormde het ontvangen van niet minder
dan veertien acten van afscheiding in de
Jaren 1037 1830 en 1844 waarvan even
wel één lid weer in de school der oude
vaderlandse Kerk weerkeerde.
Een unicum tijdens zijn Katwijkse
ambtsbediening vormde de winter van
1845. blijkens de volgende aantekening van
13 Maart van dat )aar in de kerkeraads-
notulen„Uit hoofde der aanhoudende
•trenge winterkoude geen huisbezoek
hebbende kunnen geschieden In Septem
ber van hetzelfde jaar verklaarden kerk
voogden. dat het ophouden van het pond-
geld (vgl ons „Rond om de oude Rijn
mond". p. 55) een nadeel voor de Kerk be
tekende Zij stelden derhalve voor in-
plaats van Hoofdelijke Omslag een extra
collecte voor de kerkvoogdij op elke Zon
dag in te voeren en over te gaan tot plaat-
senverhuur in de kerk; met dat laatstehe>t bijwonen van de kerkdienst, tierde dus
werd de verburgerlijking van de Kerk in ook in het Katwijk aan Zee van honderd
die dagen geaccentueerd de kapitaal- iaar geleden nog welig' Geen wonder dan
krachtige cn meer gegoede kon zich de nok. dat het herderlijk schrijven dreigt
„vooraanzitting" verwerven, de behoefti- met „Zijn geducht ongenoegen en onheil"
voor het schenden van de dag des Heren.
Gaan wij op dit getuigenis af. dan was
het „opgeplakte-etiket-rhristendom" in die
dagen geen zeldzaamheid in het zeedorp,
en werkte de prediking weinig blijken van
waarachtige bekering, om in de stijl
van die dagen te blijven.
Weinig waardering evenwel kunnen we
hebben voor het kerkeraadsbesluit van 15
September 1851, om te komen tot een open.
bare afkeuring van de blijkbaar nogal
welig tierende ergens van het buiten
een wettig huwelijk geboren worden van
kinderen, door deze kinderen niet samen
te dopen met „echte kinderen", maar af
zonderlijk. 's Zondags vóór de middag.
Begrijpt U? Want dan zat de kerk na
tuurlijk helemaal vol, en was het nuttig
effect maximaal in de ogen van predikant
en kerkeraad! Hiermee is tevens duidelijk
hoe het sacrament van de Heilige Doop
in wezen gedevalueerd was: immers, nor
maliter werd dit sacrament in de
dan uit „eene voorlering van eene goede
gereformeerde preek" door de catechi
seermeester Schram.
De lijst van onder censuur geplaatste
personen bleef fiok onder deze predikant
onverminderd groeien, voornamelijk ten
gevolg? van de reeds gememoreerde volks
zonden: ontucht en drank. Zij zullen trou
wens wel in nauw verband tot elkaar ge
staan hébben, zoals we boven reeds zagen
In een volgend artikel willen wij met
een persoonlijke en een pastorale ge
beurtenis uit zijn leven afscheid nemen
van ds Tiddens.
Mevr. Hoos (791 voor
't eerst de lucht in
Zaterdagmiddag is haar horte
den s in vervulling gegaan, dank zij
Areo YDenburg. Om half 2 stapte zij
met haar zoon. de heer C. J Hooi.
in de Auster PH N.A.D. met de
vlieger B. de Geus aan de stuur-
kiinppe! Op 300—350 meter heeft
mevr Hoos zich de ogen uitgeke
ken. Toen het vliegtuig weer land
de. zwaaide zij met het bekende
zakje als bewijs, dat de vliegtocht
haar best was bekomen. Zij vond
echter de huizen en gebouwen wel
umt klein. Wat mevr. Hoos niet
kan begrijpen is. dat er nog men-
sen ziin die hang zijn in eeft uliep-
tuip te stappen. Het tochtje wat
haar best bevallen en. nu zij een
maal de smaak te pakken heeft, wil
zij nog meer de lucht in. Dit is niet
zo heel vreemd want in de familie
Hoos schijnt vliegersbloed te stro
men gezien 't feit dat haar kleinzoon
wordt opgeleid tot straaljagerpiloot
Hagenaars voch:en ruzie
in Rijswijk uit
De Rijswijkse politie heeft de 23-jarige
Hagenaar D. B. naar het bureau gebracht
nadat deze zijn 32-jarige stadgenoot A. M
H. de B„ met wie hij ruzie had gekregen
op de Haagweg ln Rijswijk met ten
scheermes een fikse snee in een been had
W. A. Poort toegebracht.
Gezin Montanus had 't eerst
niet gemakkelijk
Woningnood en hoge huren deden Leid'enaars
in zomeihuisje belanden
(Van onze correspondent in Australië. Leo 't Hart)
TV7IE EEN van de mooiste gebieden rond Sydney wil zien, moet een
tochtje maken langs de schilderachtige kuststrook naar Palm Beach.
De vroegere Leidenaar H. Montanus doet momenteel niet anders dan der
gelijke tochtjes maken, want hij is conducteur op de autobuslijn van Syd
ney naar Palm Beach. Immigranten wisselen met groot gemak van beroep.
Er zijn timmerlieden, die metselaar worden en metselaars, die de troffel
verwisselen voor de verfkwast. En dat zijn dan nog de vaklieden.
Woningnood
Nieuwe Leidsche Couranf
toonaangevend voor
de Rijnstreek
De zogenaamde „ongeschoolden" tonen,
als het goede emigranten zijn. een grote
plooibaarheid op het terrein van de ar
beid. Soms worden ze hier plotseling
„vakman", in het bijzonder als een goed
landgenoot-vakman hen er doorheen
sleept. U kent die uitdrukking en haar
betekenis wel. Sommige emigranten
sleepten zich op die manier een heel eind
Montanih was in Leiden etaleur. Dit
is heus geen speciaal Leids beroep, want
hier valt er ook goed geld mee te ver
dienen. Maar Montanus zat in de eerste
plaats met het taalprobleem en in de
tweede plaats valt het niet mee om ergens
„tussen" te komen. En tenslotte kon hij
niet op een betrekking gaan zitten wach
ten. Dus begon hij zijn Australische car
rière als magazijnbediende, een veel ge
bruikte job. Maar na enige tijd veran
derde hij natuurlijk en werkte hij in de
garage van de Sydney-autobussen en ver
volgens in een verffabriek. En nu staat
hij al ruim drie Jaar op de autobuslijn
Sydney-Palm Beach, waar hij blijkbaar
nogal hokvast is. Trouwens. Montanus
vertelde, dat het hem uitstekend bevalt
Markt- en visserijberiebten
In de prijzen is bij i
i t 30 tot t 45 r
De woningnood heeft er voor gezorgd,
dat het gezin Montanus zo ongeveer per
manent op vacantie ts. De familie woont
namelijk in- het zomerkamp van het
plaatsje Narrabeen, dat halverwege Syd
ney en Palm Beach ligt, waardoor Mon
tanus na zijn werk steeds vrij snel thuis
is. Er is ook nog het voordeel aan ver
bonden. dat men er volop van het buiten
leven kan genieten. In de lange Australi
sche zomer wordt het kamp bevolkt door
vacantiegangers, die strand en zee op
enkele honderden meters van hun tijde-
Koorzang als liefhebberij
ge. die nog „geen steetje betalen kon
en zij waren er veel! voelde zich niet
slechts in het leven van alle dag. maar
zelfs op de Zondag en in het Huis des
Heren een „outcast", een uitgebannene.
Zegt het spreekwoord niet: Waar God een
kerk bouwt, bouwt Satan in dit geval
de mammon een kapel?
Dat wij met het bovenstaande niet te
veel geschreven hebben, kan blijken uit
het feit, dat de gemeenteraad in Juli 1847
..In aanmerking nemende de drukken
de tijdsomstandigheden, besloten
had In dit jaar de gewone Jaarmarkt of
kermis", die op 4 Juli viel (Ja. ja!, dat was
een Zondag"), „niet te houden". Zodat er
no die Zondag stichtelijk het Avondmaal
kon worden gevierd (spatie van ons).
Het was één der laatste door ds Isac
van Harderwijk bediende Avondmaalsvie
ringen, want op Oudejaarsdag van het
zelfde jaar ontsliep de toen bijna 64-
Jarige prediker, na drie-en-veertlg jaren,
in het ambt gestaan te hebben Juist dienst, n I e t in de hoofddienst bediend,
zeven dagen na hem, één dag na zijn be- Op 25 April 1852 evenwel preekte ds
grafenis. „sluimerde ook zij (zijn eght- J Hcntzepeter reeds zijn afscheid voor de
genote) zacht en kalm den doodslaap ln".Katwijkse Gemeente met het troostwoord
zeggen de kerkeraadsnotuleo. uit Matt. 28 20 als onderwerp van zijn
preek, om daarna naar Middelburg te
Collatie-conilict vertrekken.
In die dagen bekleedde de befaamde
koopvaardijkapitein Maarte Schaap, die
zijn schaapjes op het droge had en zich
alleen nog onledig hield met het uitreden
van een paar bomschuiten voor gemeen
schappelijke rekening van hem en Meer
burg, de functie van president-kerkvoogd
Naar aanleiding van een adres van 48
Katwijkse notabelen aan de Kerkeraad,
vroeg de Kerkeraad dc Kerkvoogdij maat-
regelen te nemen tot stichting ener tweede
predikantsplaats, maar in Mei van het
zelfde jaar 1848 werd de aanvrage om
Rljkstractement door de minister afge
ketst.
In diezelfde tijd ontstond ook een con
flict tussen de Kerkeraad van Katwijk
aan Zee en de ln zijn wiek geschoten am
bachtsheer. Obto baron van Wassenaar van
Catwijck. die zich ln zijn collatierechten
gepasseerd achtte Dit conflict groeide
uit tot een juridisch steekspel, tot bij;rte diaconlebedeling. Twee lidmaten wer-
schrijven van 19 September 1849 de am- c'en wegens
Drankbestrijder
Intussen verklaarden Kerkvoogden op
3 Mei 1852 ongetwijfeld tot veler ver
rassing!— dat zij reeds op 20 Februari 1850
het recht van electie van de ambachts
heer hadden afgekocht! En dus werd op
8 Augustus 1852 door zijn zwager, de
ScheOeningse ds A. J. Molenaar bevestigde
ds Isaak Cornells de Vijver uit Schoon-
rewoerd de eerste vrij beroepen pre
dikant van Katwijk aan Zee! Met Ex. 3
14 had hij stellig geen slechte keus ge
daan als uitgangstekst voor zijn intree-
De tendens van tucht-oefening, die we
reeds bij zijn voorganger konden opmer
ken, werd nu voortgezet. Bovendien was
ds De Vijver In zijn soort een drankbe
strijder. want hij wilde de armen, die mis
bruik maakten van drank, uitsluiten van
bachtsheer zich neerlegde bij reductie van
zijn collatierecht tot een recht van electie;
d w.z.: de Kerkeraad stelde voortaan een
tweetal op. waaruit de ambachtsheer een
keuze doet.
Het zal de aandachtige lezer Intussen
duidelijk zijn, dat met al dit geharrewar
het beroeplngswerk practisch tot een on
mogelijkheid was geworden. Het Clas
sicaal Bestuur van Lelden kon uiteraard
het voortduren van een dergelijke toe
stand niet gedogen, en benoemde dan ook
tot tijdelijk hulpprediker A ralson van
f 150 per jaar(t) Cornells Jan Bachon van
den Berg. Candidaat tot de Heilige Dienst
te Oegstgeest. ten einde zoveel mogelijk in
het dienstwerk der vacante Gemeente te
kunnen voorzien, hangende het proces tus
sen Kerkeraad en ambachtsheer Zijn be
noeming ging in op 24 April 1849
Tweetal
Na het voorstel tot reductie van het
collatteracht tot een recht van electie
evenwel aanvaard te hebben, waarmee de
aanhangig gemaakte procedure kwam te
vervallen (7 November 1849), werd op 11
November een tweetal voorgelegd aan de
ambachtsheer, bestaande uit ds J. C Hent-
zepeter uit Berkel (die reeds eerder be
roepen was en bedankt had) en ds Nic
Beets alias Hildebrandt. schrijver van de
Camera Obscura, uit Heemstede. Beets
werd beroepen, maar bedankte. Intussen
was hulpprediker (tegenwoordig zouden
we zeggen vicaris) C I. B van den Berg
vertrokken, en opgevolgd op St Nico-
laasdag 1849 door de heer T. Vries.
Andermaal werd ds Hentzepeter op een
tweetal geplaatst, en tenslotte beroepen.
De predikant van het binnendorp, ds U. I
W. Roldanus. bevestigde op 28 April 185"
dt Johan Coenraad Hentzepeter met de
toepasselijke tekst Joh. 1 7 en 8 De
nieuwe predikant liet met zijn tekstkeuze
Lucas 24 57 op zijn beurt ondubbel
zinnig blijken, uit welke hoek de wind met
zijn komst ging waaien. En daarmee was
«en einde gekomen aan een vacaturetijd
van twee Jaar en vier maanden, en i
aard ook aan het hulppmdlkerschap.
ibrulk van sterke drank
,n de Kerkeraadsvergadering door de pre
dikant vermaand en verzocht zich van he'
Avondmaal te onthouden. Eveneens var
het Avondmaal geweerd werden op Oude
jaarsdag 1853 sommige inwoners van he
zeedorp, „die zich bij de plaats gehad
hebbende landverhuizing voor het gast
huis ongeregeld gedragen hebben'
September 1854 werd zelfs In de Kerke
raad besloten, dat ds De Vijver persoonlijk
naar de herbergier Van der Tak zou gaan.
wegens het gewoel en de drinkgelagen, die
bij hem op de Rustdag voórvielen
Ook ds De Vijver maakte het niet lang
in Katwijk aan Zee: hij aanvaardd»
beroep naar Veenendaal, en preekte op 28
Mei 1854 afscheid met de bede uit Philipp.
1 9-11 Het „dan zult gij rein en onbe
rispelijk zijn tegen den dag van Christus"
paste wonderwel bij het karakter van deze
heiligheids-prediker.
Drie bedankjes kreeg de Gemeente
Katwijk aan Zee te verwerken, en
kwam ds Antonle Maepherson uit Garijp,
werd bevestigd door de consulent ds E. A.
Brunner, en preekte zelf naar aanleiding
van de voortreffelijk gekozen Intreetekst
van 2 Thess. 3 1. op 18 November 1855.
Hij nam de draad van de drankbestrij
ding van zijn voorganger weer op. Er wai
in die dagen sprake van een „beklagens
waardige toestand van velen In de ge
meente, die zich schuldig maken aan eer
overmatig gebruik van sterken drank"
van „de nadelige gevolgen, welke daaruit
voor vele Jongelieden voortvloeien",
van „de ontheiliging van de dag des Heren
daar uit geboren". Er werd besloten
brtef te doen uitgaan aan het gemeentebe
stuur inzake de „vrije openstelling
kroegen", waarbij de Bandacht gevestigd
werd op „kroeghouder P G. van den Tak",
die de l»evelen van de burgerlijke
heid (bedoeld wordt het sluitingstijdstip)
niet stipt opvolgde, ja. de Kerkeraad
zoekt de gemeenteraad zelfs om "s
Hags alle kroegen te sluiten.
Niet gemakkelijk
Op 28 Juni 1857 werd ds Macphei
gemaakt van zijn gemeente om een beroep
naar Houtum op te volgen. De Gemeente
omvatte ln die dagen 404 mannelijke er
541 vrouwelijke lidmaten, benevens 2674
doopleden. 13 ongedoopten en 2 Evan-
gelisch-Luthersen. En nu volgde een eer
ste beroepingsdrama in de Katwijkse
kerkgeschiedenis, want niet minder
predikanten, die naar Katwijk
Kerk en kroeg
Ds Hentzepeter achtte zich, zoals we
zagen, geroepen de oproep tot bekering
ook in het zeedorp te laten doorklinken
Wel. een tastbaar bewijs van de vervulling
van deze taak vinden wij in het onge
twijfeld door hem opgestelde Herderlijk
Schrijven Inzake de Zondagsheiliging. I zee beroepen werden, meenden dit
dat op Tweede Kerstdag 1850 van de roep niet te moeten velgen Men
preakstoel ln het zeedorp werd afgelezen hieruit toch zeker wel afleiden, dat de
H«t luidde: 'Katwijkse Gemeente ook In die dagen als
„Zang en muziek" staan niet
als componenten naast elkaar
De heer en mevrouw Montanus
met hun dochtertje, een uit Lei
den afkomstig emigrantengezin,
op een vrije dag in het zomer
kamp te Narrabeen in Australië.
hoe móói ze he: wel kunnen. AI9 er maar
even gelegenheid voor is. zingen ze har-
j der. pathetischer, met meer portamento
I of bidden ze afgrijselijk. Ze staan eigen
lijk apart, opereren op eigen gelegenheid
en ergeren elke rechtgeaarde dirigent, Er
zijn weliswaar nog altijd koorleiders, die is
Na een nogal lange onderbreking, gaan we nu de in Juli begonnen reeks he;om welke reden dan ook wel goed j ontstaan""'BÓvên«en'laChet°iiin''eigendom
lijke woning vinden. Zulk een woning be
woont het gezin van Montanus nu vast.
Hij bouwde er aan, zodat een gezellige
woonkamer, keuken en slaapkai
artikelen over de musicerende amateurs vervolgen. Het is ivaarlijk niet
vanwege een mogelijke voorkeur, dat uie aan de zangers het eerst onze
aandacht willen wijden. De blazers en tokkelaars kunnen gerust zijn: ze
zijn ons zeker even na als de vocalisten. Maar één groep moet toch
immers de voorrang hebben, welke dan ook. Omdat het echter nodig is,
een opmerking iwn algemene aard, die het best bij de zangers past, te laten
voorafgaan, zullen we toch maar mei hev hcainnen.
Het betreft hier namelijk een misver
stand. of tenminste een onjuiste manier
van uitdrukken. Door allerlei sprekers,
die de eer genieten zanguitvoeringen me-
„een enkel woord" te mogen inleiden,
hoort men. altijd maar wéér. de combina
tie ..zang en muziek" gebruiken. Blijk
baar denken zij zich deze beide begrippen
als naast elkaar bestaande en misschien
zelfs wel als een soort van tegens elling
Doch evenzeer als de bloemist, die van
„bloemen en planten" spreekt, hebben zij
het mis. want bloemen zijn planten en
zang is muziek. De enig juiste onderschei
ding ts dan ook die in vocale en instru
mentale muziek. Het begrip „muziek" is
overkoepelend.
Oudste instrument
De menselijke stemapparatuur ls één
van de veie bestaande muziekinstrumen
ten. We willen er niet over discussiëren of
dit instrument, dat we zonder betaling in
bezit gekregen hebben en altijd met ons
meedragen, ook het meest volmaakte is.
Maar he; staat wel vast. dat het de oudste
rechten heeft Wetenschappelijke onder
zoekingen bij primitieve volkeren hebben
dit voldoende duidelijk aangetoond De
arbeid, de religieuze verrichtingen en het
amusemen- van de primitieve mens wer
den (en worden) begeleid door gezang, al
of niet tegen een achtergrond van slag
werk (oorspronkelijk handen en voeten).
In de ongebrokenheid van zijn bestaan,
waarin alles, tot in de kleinste onderdelen
toe. religieus bestemd is, vervult de mu
ziek. voortgebracht door stemapparaat en
slaginstrumenten, een weliswaar dienen
de. maar tevens het gehele leven door
dringende en bezielende functie.
Naarmate de mens zich geestelijk en
technisch ontwikkelt, ontstaan dan andere
muziekinstrumenten, in de loop der
eeuwen steeds verder geperfectionneerd.
Maar de stem Is onder die alle de eerst
geborene.
Afstand
Het J
leiden, wanneer we de evolutie van de
vocale muziek zelfs maar puntsge
wijs gingen releveren. En wat het instru
ment zelf betreft, ook hier bezat de mens
het vermogen de materie aan zich te on
derwerpen en de rijkdom van mogelijk-
Hindemilh kreeg de
Sibelius-prijs
Aan de Duits-Amerikaanse componist
Paul Hindemilh, is gisteren in de Univer
siteit van Helsinki de Sibelius-prijs ui:ge-
reikt. die ongeveer 32.500 dollar bedraagt
(7'ii millioen Finse Marken). Hindemith i'
de eerste buitenlander, aan wie deze prijs
werd toegekend.
Maatschappijnieuws
Pasir Nangka. Dividend 5 pet op
gewone en 8 pet op prioritelts-aandelen
mede over achterstallige Jaren; winst
f 100.897, productieve thee-aanplant ver
minderd met 146 ha tot 1851* ha
Droogdokmij Tandjong Priok. Divl-
dendvoorstel 18 '8) pet; per oprichters-
bewijs 85.47 (42.73); exploitatierekening
155 347 (437 094), winst 142.051 (101 025).
het merendeel der opdrachten kwam vWn
d-t Indonesische regering; het wordt
steeds moeilijker Europees personeel uit
Hagenaars bleken goede
koks te zijn
De brigade van het hotel Kurhaus heeft
op de internationale Horeca (tentoonstel-
ling met de inzending „koud buffet" dt
medaille, uitgeloofd door H M. de Ko
nlngin. gewonnen. De heer J T H#erinj
uit het Kurhaus verwierf de medaille,
uitgeloofd door de burgemeester van Am
«terdam, voor zijn gelatines, pasteien en
"rutes. De Haagse heer Th. A. Oort vai.
Harrison kreeg een eerste prijs met s tj-
petlt fours.
heden, die de stem in zich berg", in dienst
van zijn bedoelingen te stellen De kunste
naar. die zijn orgaan jaren lang oefende
en zo tot hoge ontwikkeling bracht, is in
gelijke mate in staat tot het openbaren
van muzikale schoonheid als zijn collega's
instrumentalisten dat kunnen.
Reed9 van de oudste tijden af traden er
it de massa van he. zingende volk pro-
linente figuren naar voren. Dat waren
de „primi inter pares", de zangers, die
„het beter konden". Waren zij financieel
geestelijk in staat tot speciale studie,
dan kon het zingen hun beroep worden.
Zo is er gaandeweg een (steeds groter
wordende) afstand ontstaan lussen de een
voudige zanger en de vakman.
Daartussen In ligt een hele scala van
ontwikkelingsgraden. Het is zeer goed
mogelijk, dat een ver gevorderde ama
teur een minder bekwame vakman
overtreft. Maar dit blijft uitzondering.
In 't algemeen zal de amateur deze
hoogte niet of nauwelijks bereiken,
omdat MJ daarvoor de harde training
en de tiid heeft gemist.
De amateur-zanger staat daarenboven
tegenover de amateur-accordeonist, -trom
pettist en nog vele andere instrumentalis
ten beslist in he; nadeel, daar men de ty
pische gebreken, die de amateur van de
vakman onderscheiden, bij de zanger tot
op veel grotere hoogte nog waarneemt dan
bij de bespelers van de meeste andere in
strumenten. Dat goed zingen een bij uit
stek moeilijk te verwerven kunst is, be;
wijzen ook de leerlingen-uitvoeringen var
onze muziekscholen. Het percentage
tegenvallers" is bij de zangers nagenoeg
altijd het grootst. Een goed zanger is. ten
minste naar onze ervaring, een zeldzamer
verschijnsel dan een goed pianist.
Verdiensten
Nu weten we wel. dat de gemiddelde
(Noórdnederlandse) koorzanger met de
hogere regionen der vocale kunst in feite
niets :e maken heeft. Hij zingt voor zijn
genoegen wekelijks öp de repetities als
hij tenminste niet „verhinderd" Is
toont zijn kunVien (zij het binnen de vei
ligheid van de koorgemeenschap) in het
openbaar op de Jaarlijkse uitvoering, bij
bijzondere gelegenheden en. individueel,
zo nu en dan in besloten kring. Hoger#
aspiraties bezit hij meestal niet. Zoals we
verder op nog hopen aan te tonen, bete
kent dit geen miskenning van zijn onge
twijfeld grote verdiensten. Het ia namelijk
zó, dat hij juist in déze staat, als amateur-
zanger het voordeligst uitkomt en om
het populair te zeggen de beste beurt
kan maken.
Of geeft het niet een diepe voldoening,
samen met de koorvrienden, iets moois te
treken en er anderen ogenblikken van
stille vreugde mee te bezorgen? En nu
denken we waarlijk niet alleen aan de ge.
wone concerten, die meestal nog maar
matige belangstelling trekken (als er geen
toneelstuk is. nA de pauze), maar ook aan
de uitvoeringen voor zieken en allen, die
zich uitgerangeCVd weten.
Regels
Zal echter deze muziekliefhebber-met-
de-mooie-s em het volle profijt van zijn
koorlidmaatschap genieten, dan moet hij
zich stipt aan de regels houden. Eigen
lijk verkeert zo'n zanger toch wel in een
merkwaardige positie Hij (met de hij's
zijn verder ook de zij's bedoeld) stel; zijn
kunnen in dienst van de koorgemeenschap.
Maar deze neemt hem zó volledig op. dat
zijn persoonlijkheid geheel verdwijnt. Het
publiek komt immers niet naar Bep.
Truus. Jan en Henk luisteren (al wordt
dl'. hartelijkheidshalve. zó wel gezegd),
maar naar de sopranen, alten, tenoren en
bassen. van welke stemgroepen de ge
noemde dames en heren deel uitmaken.
Deze vier stemmen spelen dan hun rol ln
het grotere geheel. Indien het Anders
en ieder zijn favorieten kon horen zingen,
zou het er maar slecht voorstaan met de
Vrijbuiters
Niet alle koorleden zijn zó maar ge
neigd. hun individualiteit op te offeren.
Dat zijn dan de „uitspringers". die onder
alle omstandigheden wilen laten horen,
vinden zó. (Ook een jury laat zich nog
ivel eens verschalken.)
Het valt ook niet mee, zulke Indi
vidualisten, week-in, week-uit, cn
vaak zonder succes, tot het besef van
hun onmuzikale gedrag te moeten
brengen. Die Udeltuiterü van het „zo
genaamde „mei-gevoel-zingen". komt
voornamelijk voor onder sopranen en
We zijn ons bewust, hier de vinger te
leggen op een kwaad, dat de structuur en
de eenheid van het muziekstuk aantast.
Wat zouden die „solisten" zeggen van
?n. overigens geslaagd, gebouw, waarvan
hier of daar een vensier of een daklijn op
een zonderlinge manier was verbogen?
Muziek en bouwkunst hebben héél veel
met elkaar te maken. In beide is de vorm
hoofdzaak. Het verschil is, dat in de ar
chitectuur de vormen vast zijn en gebon
den aan de ruimte, in de muziek bewege
lijk en gebonden aan de tijd. Muziek is,
naar de defenitie van de grote Duitse
aestheticus Fduard Hanslick. de kunst van
de „tonisch bewegte Formen".
Het is echter mogelijk, dat die ene do
minerende stem vast en zuiver klinkt en
dus een krachtige steun voor een zwak
bezette groep betekent. Maar ook dan is
het natuurlijke evenwicht verstoord. Wer
kelijk wanhopig wordt de toestand, als die
opvallende stem doorlopend héél even
tegen de toon AAnzingt. Dan is er reden
voor de dirigent resoluut in te grijpen, in
aller belang.
Joh. van Wolfswinkel.
niemand hem er voorlopig uit-
Inderdaad, voorlopig. Want de autori
teiten willen het kamp als een echt zomer
verblijf zien en men is daarom bezig de
vaste bewoners er langzaam maar zeker
uit te verwijderen.
„Dan vinden we wel weer wat anders",
zegt Montanus optimistisch. Er is in elk
geval genoeg tijd om geld te sparen ten
einde land of een huis te kopen. In de tijd.
dat ruim f 80 (tien pounds) per week voor
een paar kamers moest worden betaald,
ging dat sparen minder goed. Maar je
moet nu eenmaal een dak boven Je hoofd
hebben, al was het op deze manier dan
ook een beetje van zilver. Later kwam
de familie goedkoper terecht in een
garage, waarvoor „slechts" f 25 per week
neergeteld moest worden. „Maar we waren
er blij mee en hadden de vrijheid", zegt
mevrouw MontanusSmit, die toen wel
heel sterk het verlangen naar haar wo
ning aan de Gasstraat 40 in Leiden voelde
opkomen.
„De eerste tijd heb Ik het moeilijk ge
had. maar nu bevalt het me wel", zegt
ze zonder enthousiasme. Zolang de echte
woning ontbreekt, hebben de meeste
emigranten-vrouwen het te kwaad. Maar
de peuter in he^ gezin bekommert zich
niets om dat alles; ze heeft haar
vriendinnetjes, de zon schijnt-bijna iedere
dag en er is volle vrijheid rond het huis.
Om van het genot aan het strand maar
niet te spreken.
a f 25 en C-kwalltci
:t vrij slecht. De kwaliteit A
lot f 16 er. B bracht slechts van
er 100 kg op. Bospeen deed het
aar er was veel kwallteitsver-
:elf ook prijsverschil, van f 15
100 bos. Met de sluitkool blijft
f 10.50. Van de i
100 kg. De bor
van f 3.50 tot
al geen goeds te
vorig Jaar is de
matig in prijs.
100. Keukengroenten als vorige week. matij
27 lammeren. Prijzen per kg
2.60—2.78., 2.46—2.60, 2.16—2.30
1.82. 1.80. Prijzen per stuk: lar
vette koelen
varkens 1.84.
neren 120. 1O0
KATWIJK AAN ZEE. 10 Oct.
KW -.35—35 1
KATWIJK AAN ZEE. 10 Oct. Aan di
afslag waren de: KW 175—338 kantje». KW
151—548 kantjes. KW 50—404 kantje». KW
volle haring 29—32.60
haring 22, vleetharing:
steurharlng 20—25.90,
9 Oct. Vangstberich-
1 87. Sch 246. Sc)
Sch 305. i
sch 342, w
Sch 23, Sch 53, Sch 104. Sch 332, Sch 39, Sc'
4. Sch 8, Sch 32. Sch 40, Sch 132. Sch 231
262, Sch 15. Sch 45. Sch 69, Sch 84. Sc
190, Sch 249. Sch 310. Sch 399, Sch 353. Sch 2!
Sch 223. Sch 314, Sch 361. Sch-103, Sch li
Sch 47. Sch 302 cn Sch 110- Sch 99-3 kantjes
Sch 5—2 k Sch 236—3 k ScVi 250- 0 '-
3 kantjes.
e ,le ,Scheveningen: Sch 49~32 last
Sch - 29736 last. Sch 1936 last. Sch 247-
29 last, Sch 133—26 last, Sch 116—34 last Sc)
141—28 last, Sch 30—35 last. Sch 3535* last
Sch 37—36 last, Sch 81—34 last, Sch 199-
•>n Sch 412—31 last. Sch 210—34 last. Set1
Sch 186—30 last. Sch 51—21 last,
irlng, Sc)
Sch 118—24 las
|5h. af47«i ~>ast'SctTm-M^ast?1 Sch JNL
- 100 kisten vers
kisten. Sch 3£
sch I
st en 200 kisten, Sch 2062<j' last]
.Sch 21—20 last]
- 2 kantjes
Binnen
199—36 last, VI 80—30*last; Tra
IJMUIDEN. 10 Oct. - Besommingen- Zé-
KtÏÏirri5?1,11,.™ 11-22.S00 YM iïÏÏaH
loggers. Sch 11710.500 Sch 1357200 YM 2(3
-2700 KW 173-300 KW 95-1450 KW 17B->
5000 KW 45-2400 KW 159—-2360 KW 51 —49»:
KW 69-3080 KW 9—310 KW 26-3490 KW IS
2640 KW 84—2170 KW 52—2600
KW 114—3550 KW 17—1940; kot
1530 KW 27—2980 KW 98-13040
AM 16—1660 AM 18—2460 AM 2
-3600 YM 22-3490 YM 45—2720.
90 KW 125—24»
:otters; KW 36-
M0 KW 792656
tl 26—2950 YM l
720.
PROFITEER
3 Reclame Dagen.
500 gr. GEHAKT h.o.h.
250 gr. hard BUNDVET,
samen f 1,19
500 gr. Reclame LAPPEN
250 gr. Hard BUNDVET
samen f 1,19
500 gr. HACHÉ VLEES
250 gr. Hard BUNDVET,
samen f 1.29
500 gr. Magere LAPPEN
250 gr. hard BUNDVET
samen f 1,39
Extra Reclame
ROOKWORST,
per 500 gram 75 ct
100 gram Pekelvlees en
100 gram Vette Ham.
samen 58 ct
8. ERADES
Autosloperij
A. Visser Zn
ROTTERDAM
teerde sloperij
ALLEEN GEVESTIGD:
TERBREGSEWEG 262
Telefoon 28647
na 18 uur; Telefoon 21623
Bij Inschrijving zal het voor
malig meubilair van het
raadhuis worden verkocht
aan inwoners der gemeente.
Gelegenheid tot bezichtiging
12 October 1955 tussen 10 en
12
14
in het raadhuis. Schrif
telijke prijsopgave in te zen
den uiterlijk 14 October 1955.
De wnd. Burgemeester.
J. H. DERKSEN
VAN DER HEEM N.V. DEN HAAG
vraagt in verband met uitbreiding ven haar productie
van ERRES radio- en televisietoestellen,
stofzuigers en telecommunicalie-apperaluuri
Houtbewerkers
ia menstellen en afwerken van radio- en felevisiekasf#n.
Boorders - Tappers - Fraisers
Monteurs v^„digi,3
Stampers
de afdeling plaatbewerking.
Mannelijk- en ongehuwd
vrouwelijk personeel
hier belangrijk dat U z
Mondelinge sollicitatie» waarbfi U over bovengenoemde
ontvangen elke Dinsdag- en Donderdagmiddag li
Bovendien elke Dinsdag- en Donderdagavond tu
raten of onderdelen.
:fure» inlichtingen kunt
n 12.30 en 13.30 uur.
19.00 en 19.30 uur.
kunt zich melden aan ons bedrijf: Meanweg 250-260.
VOLKSWACEN
BESTEL 1953
In goede staat. Te bevragen
bij Ouwehand's Stoomschel-
penmaalderij, Kalk- en Grtt-
nandel. Parlevlietslop 10a,
Katwijk aan Zee.
VOOR ADVERTENTIES
TELEFOON 31441
