Zorgwekkende aspecten
in de begroting
|licuwc jTriitsriie (üimraiit
Perons dictatuur
ineengestort
Gouden staatsiekaros
door Den Haag
reed
Prof.drOort
één dertien
7erentigduizend woningenmaar
worden ze ook gebouwd
5000 Huizen meer
DINSDAG 20 SEPTEMBER 1955
BUREAUX: Steens ".raat 37.
Directae, Redactie, Abor.neroenteo- e
Advertentie-afdeling: Ted. 31441.
Poetrekening: 58936.
ABONNEMENTEN* - -i 40 oer twiraa
J
Directie: F. D1EMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DEEMEB
Chef-Red.: H. W. I. ENSERINX
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en OmsfreJcen
.Stantonstirlj I» qhtbleutn
tnyn bert in tcytfcaspocT
Zes en dertigste jaargang No 10451
ZIE PAGINA 6
TROONREDE EN MILLIOENENNOTA
QP 'T EERSTE GEZICHT is men geneigd te
zeggen, dat de ontwerp-rijksbegroting
voor het jaar 1956 weinig verschilt met die
voor 1955. De geraamde uitgaven bedragen
f 6.682 millioen (voor 1955: f 6.625 millioen) en
de geraamde middelen f 6.102 millioen (voor
1955: f 6.015 millioen). Er resteert derhalve
een ongedekt begrotingstekort van f 580 mil
lioen (voor 1955: f 610 millioen).
Bij nadere beschouwing blijkt echter en
do minister van financiën geeft dit in zijn
millioenennota openlijk toe dat het oor
deel over de ontwerp-rijksbegroting 1956 niet
onverdeeld gunstig kan luiden. De verschil
lende componenten van de lopende dienst
immers geven geenszins dezelfde ontwikke
ling te zien als in de ontwerp-rijksbegroting
1955, en het is met name het rijksuitgaven-
niveau, dat enige bezorgdheid wekt.
Geraamde uitgaven6,7 milliard
In 't algemeen kan men zeggen, dat de verwachte stijging van de mid
delen in hoge mate verband houdt met de huidige, gunstige economische
situatie, op de bestendiging waarvan niet zonder meer mag worden ge
rekend. De additionele uitgaven daarentegen hebben over 't algemeen een
meer blijvend karakter.
Hoewel men van een kabinet, dat z(jn
laatste regeringsjaar la ingegaan geen
spectaculaire millioenennota of troonrede
kan Verwachten, is 't toch van 't grootste
belang, dat de regering heeft Ingezien,
dat het huidige bouwprogramma onvol
doende is. Zij kondigt dan ook de bouw
van 70.000 woningen aan 5000 meer dan
voor 1955! en acht, ondanks het nijpend
tekort aan ziekenhuizen en scholen, kan
toorgebouwen enz., een strengere selectie
van bouwplannen niet onmogelijk.
Voorts zal in 1956 een woning- on ge
zinstelling worden gehouden kosten
f 5 millioen ten einde een beter in
zicht te verkrijgen in de woningbehoeften
en woningtekorten.
Ondanks de aandacht die de regering
in millioenennota en troonrede aan de
woningbouw schenkt, kan men zich toch
afvragen, of de woningnood: Nederlands
probleem no. 1, wel drastisch genoeg
wordt bestreden. Als de verwachtingen
niet bedriegen, komen we dit jaar aan de
bouw van ten hoogste 45.000 woningen
toe. In vergelijking met de begroting var
het vorige jaar zijn alle uitgaven der mi
nisteries voorts gestegen, behalve die var
het ministerie van wederopbouw en volks
huisvesting.
Troonrede
Enkele belangrijke punten uit de
Troonrede (de volledige tekst
vindt de lezer elders in ons num
mer van vandaag) zijn:
1. Instelling van een Interparle
mentair Beneluxorgaan.
2. Voorstellen op het gebied van
de atoomenergie.
3. Oprichting van nog negen be-
MINISTER J. VAN DE KIEFT
Onbeschrijfelijke chaos
BUENOS AIRES, 19 SEPTEMBER
NA VIER dagen burgeroorlog is het regiem van dictator Juan Peron
gisteravond om kwart voor negen ineen gestort. Peron is spoorloos
Er gaan geruchten dat hij 1. met een vliegtuig is gevlucht, 2. in de am.
bassade van Paraguay asyl heeft gezocht (al is dit door de ambassade
tegengesproken) en 3. door de rebellen is vermoord. Het bloedverg.eten
is gestaakt, docH het land verkeert in een onbeschrijfelijke chaos. Het
gehele diplomatieke corps, geaccrediteerd in Buenos Aire6, is vanavond
in de ambtswoning van de Uruguayse ambassadeur bijeen geweest om
de nieuwe situatie te bespreken. Argentinië wordt thans bestuurd door
een militaire junta van drie generaals, die door Peron (zijn laatste offi
ciële daad) is benoemd.
Militaire junta
regeert
„Sterke man" Lucero, bevelhebber der
loyale strijdkrachten, die de vorige op
stand tegen Peron onderdrukte, diende
zijn ontslag ln en tegelijk met hem viel
het gehele kabinet
Alle regeringstroepen hebben zich on
voorwaardelijk overgegeven, al zou dit
niet het geval zijn in de omgeving van
Bahia Blanca, waar de rebellen via hun
radio omroep bekend maakten, een al
gemene staking te verwachten en een
poging om president Peron weer aan de
macht te brengen. „Men zij op zijn
hoede", aldus de rebellenradlo.
Het portret van Peron wordt overal op
straat verbrand en de lokalen van de
Peroniatlache partij worden door jui
chende menigten verwoest. Op verschil
lende plaatsen in het land wordt feest
gevierd. Voor de gebouwen van de Ar
gentijnse staatsradio in Buenos Aires is
het vanavond na de wapenstilstand nog
tot schietpartijen gekomen Volgens de
eerste berichten zouden er verscheidene
slachtoffers zijn gevallen
(Zie verder pagina 2)
iiiitiiiiinininiin
drijfschappen en van enige
productschappen.
4. Nadere bestudering door rege
ring van bezitsvorming.
5. Hoogste prioriteit voor wo
ningbouw en matiging van an
dere bouwactiviteiten.
6. Nieuwe Armenwet op komst.
7. Voorstellen tot Grondwetsher
ziening.
8. Wetsontwerpen in zake kinder
strafrecht en kinderbeginsel-
wet.
9. Algemene vacantieregeling in
Burgerlijk Wetboek.
10. Spoedige indiening van ont-
werp-Deltawet.
11. Idem van ontwerp-Monumen-
tenwet.
12. Voorbereiding van wet voor
het voortgezet onderwijs.
Beatrix en Irene
in de Ridderzaal
Op de publieke tribune naast de
plaatsen der fotografen zaten van
middag de prinsessen Beatrix en
Irene met hun klas uit Baarn ook in
de Ridderzaal.
STRALENDE DAG IN DE RESIDENTIE
Ontroerende en hartelijke hulde
voor ons Koninklijk paar
(Van onze verslaggevers)
TN DEN HAAG was het vanmorgen vroeg al een drukte van belang. Lange
rijen autobussen bewogen zich over de wegen naar de Hofstad en uit
de stations stuwden dichte drommen niet-Hagenaars naar buiten om zich
een plaats te zoeken langs de korte route die de Koningin en de Prins
zouden volgen. Zoals elk jaar werden de eerste rijen langs de weg weer
ingenomen door de duizenden kinderen, die deze schoolvrije dag gebruikten
om de gouden koets te zien.
Maandag waren er op de verschillende
punten reeds hekken gezet, zodat er van
onordelijkheid eigenlijk nergens sprake
"DIJ HET OPSTELLEN van het
bouwprogramma voor 1956 is
de regering er opnieuw van uitge
gaan. dat de huidige capaciteit van
de bouwnijverheid ten volle moet
worden benut.
In hoeverre aan dit uitgangspunt
kracht kan worden bijgezet, is niet
in de millioenennota vermeld, maar
feit blijft, dat men plannen heeft
uitgewerkt om in 1956 70.000 wonin
gen te bouwen, of wel 5.000 huizen
meer dan voor 1955 waren geraamd.
Het bouwprogramma 1956 ziet er
als volt uit:
Wonnigwetbouw32.000 hulzen
Premiebouw 30.000
Herbouw (Wet op
Materiële Oorlogs
schade 7.000
Vrije Sector 1.000
70.000 huizen
Rijksbegroting
millioenennota (elders geven wij
uitvoeriger uittreksels) geeft het volgende
beeld:
ln millioenen guldens
Gewone Dienst
Uitgaven 5169
Middelen 5.528
Voordelig Saldo 359
Buitengewone Dienst I (Uitga
yen en ontvangsten van een af-
opend karakter)
Middelen
133
Nadelig Saldo 225
Landbou w-Egalisatie fonds
Nadelig Saldo 164
Gewone Dienst, Buitengewone
Dienst I en Landbouw-Egalisa-
liefonds
Nadelig Saldo 30
Buitengewone Dienst II (Kapi
taalsuitgaven en -ontvangsten)
Uitgaven 991
Middelen 441
Nadelig Saldo 550
Gehele Dienst
Uitgaven (ind. i.adelig saldo
Landb.-Egalisatiefonds) 6.682
Middelen 6.102
Nadelig Saldo
580
Wijziging abonne-
menisprijzen
De voor het dagbladbedrijf aan
zienlijke kostenstijgingen der laat
ste jaren konden tot dusverre door
Interne maatregelen worden opge
vangen. De grens is thans bereikt.
Om te voorkomen, dat de volle
digheid en aantrekkelijkheid van
onze berichtgeving aangetast wor
den, meenden wij eer. geringe prijs
verhoging te moeten vaststellen.
Met Ingang van 1 October a.s.
zijn onze abonnementsprijzen daar
om als volgt nader bepaald: ƒ0.55
per week, 2.35 per maand, 7.
per kwartaal.
DIRECTIE N.L.C.
Het wachten duurde lang, vooral
hen. die in de vroege ochtend al hun
post hadden ingenomen Maar de wacht
tijd werd wel verkort. De straatmuzikan
ten, die een Prinsjesdag altjjd zo'n fees
telijk cachet geven, waren er en draai
orgels. En steeds maar nieuwe drommen
kijkers, die zich, getooid met oranje tus
sen de rijen wachtenden door begaven,
kijkend naar e enplek waar zij zich het
gunstigst konden opstellen.
Bovendien was er in en om het Binnen
hof zoveel belangwekkends te zien. dat
de kijkers ogen te kort kwamen. Minis
ters schreden of reden naar de Ridder
zaal. Kamerleden kwamen, al dan niet
vergezeld van hun echtgenotes aange
wandeld en, toppunt van kijkvreugde:
tegen het middaguur marcheerden de
grenadiers op. die het kleurrijke escorte
Hare Majesteit in de stoet zouden
vormen.
Van de Denneweg kwam deze goud en
blauw gekleurde troep de Lange Voor
hout opmarcheren, voorafgegaan door de
Koninklijke Militaire kapel.
Direct erna was er weer iets belang
wekkends te zien. want toen reden de
verschillende hofrijtuigen voor. die het
gevolg van H.M. en de Prins naar hel
paleis brachten. Zwarte glimmende ka-
met gepruikte koetsiers en rij
knechts en prachtig opgetuigde paarden.
Toen ging er. op de Lange Voorhout ook
deining door de schare, want de
eersten hadden het stralend middelpunt
de koningsstoet: de gouden koets,
orvtdekt.
Spanning en ontroering
Nog even duurde de spanning:
garde-regiment Jagers, dat bij het Palels
de wacht betrokken had. werd aan
laatste irwpectie onderworpen en toen
was het grote ogenblik daar, dat a
weer ontroert: de gouden koets reed
en, onder het gejuich van de duizenden
die rond het paleis stonden, stapten H M
de Koningin en Prins Bernhard in de
staatsiekaros.
Vreugdekreten barstten los uit de kelen
der tienduizenden, die langs het midden
pad van het Voorhout geschaard ston
den. De jubel zette zich voort langs Kneu
terdijk en Lange Vijverberg, volgde de
fraaie lijn van het Korte Voorhout en
verhief zioh op het Binnenhof tot een
apotheose van hulde.
En de Koningin werd niet moe te bul
gen en te wuiven en de Prins salueerde
naar alle kanten en vond intussen nog
gelegenheid zijn gemalinne te wijzen op
dc verschillende groepen mensen, die
langs de weg stonden: de blonde en don
kere haag van kinderen, de knapen en
meisjes, die de tramhuisjes beklommen
hadden, de drommen achter de vensters
en op de daken en het publiek op de tri
bunes, de bordessen en de terrassen.
De stoet
De stoet zag er uit als elk Jaar, maar
bood toch weer een nieuwe boeiende
aanblik.
Voorop gingen weer een rijknecht ma
joor en twee rijknechts te paard in wit
rood.
Een detachement Koninklijke mare
chaussee volgde. Daarna een commando
rijkspolitie te paard.
Het eerste rijtuig, dat daarna ln de
stoet kwam. vervoerde de ceremonie
meester. gezeten ln een rijtuig met twee
paarden bespannen.
Acht kamerheren volgden hem in twee
rijtuigen. Het waren in het eerste mr K.
der Mandele, jhr mr C. C. de
Jonge jhr mr W W Feitfc en J H E
baron van Nagell.
Vervolgens in het tweede rijtuig: W
A. A. J. baron Schimmelpenninck van
der Oye. mr E. L M. H. baron Speyart
van Woerden. J. M. H. F. J. baron de
Weiehs de Wenne en jhr A D. Laman
Trip.
De grootofficieren mr W. C. baron
Snouckaert van Schaubung, vice-admi-
raal tit. b d. N A. Rost van Tonningen,
mr J. C. baron Baud en ir F. C. C. baron
van Tuyll van Serooskerken. ook gezeten
in een, met twee paarden bespannen rij
tuig. waren de volgenden in de stoet.
Na hen kwam de grootmeesteres douai
rière A. A. baronesse van Heeckeren
Molecaten, geboren jnkvr. Groeninc
Zoelen en de dame du palais van dienst
mevrouw W. A Repelaer van Driel ge
boren van der Willigen.
Daarna volgde de grootmeester mr G.
C. D. baron van Hardenbroek en deze
stoet van rijtuigen werd gesloten door de
compagnie van het garderegiment grena
diers met het vaandel en de Koninklijke
militaire kapeL
Daarachter kwam. in stralende schoon
heid, de gouden koets met zijn kostbare
last. Acht paarden, die geleid werden
door een koetsier, trokken het kostbaar
ste rijtuig uit de Nederlandse voertui-
genschat en vier lakeien gingen te voet
naast de koets.
Ter rechterzijde reed de chef van het
militaire huis gen. majoor C. F. Pahud
de Mortanges en luit.klonel C. C. Geert-
sema ging, te paard, ter linkerzijde.
Achter de gouden koets reden luit.kol.-
vlieger mr R. J. E. M. van Zinnicq Berg-
mann, majoor J. J. L. baron van Lynden
en majoor J. J. Eisma.
Ons Koninklijk Paar
Bij de opening van de zitting
van de Staten-Generaal was Hare
Majesteit gekleed in een robe van
gris perle matelasse, verwerkt in ge
kruiste volants met een grote stola
van hetzelfde materiaal, gecomple
teerd met een coiffe gegarneerd met
oranje paradijsflanken, bijpassende
schoenen en handschoenen.
De Prins droeg het uniform van
generaal-vlieger bij de Koninklijke
Luchtmacht.
Zo trok vandaag weer de schit
terende Koninklijke stoet van
het paleis aan de Lange Voor
hout in Den Haag naar de Rid
derzaal, waar H.M. de Konin
gin de Troonrede hield. En het
stralende middelpunt van al
deze feestelijkheid was
Koninklijk Paar in de Gouden
Koets.
Tegenove rde troon namen later de
ministers en staatssecretarissen en de
leden van de Raad van Stata hun plaat-
Het gehele escorte stond onder leiding
van de stalmeester van H.M. majoor W
F. K. Blschotf van Heemskerck.
In de Ridderzaal
Op het bordes van de Ridderzaal ston
den de gouverneur der Koninklijke Re
sidentie luit.-generaal D. C. Buurman
van Vreeden en de adjudanten van H.M.
kap.-luit. ter zee P. J. S. de Jong en luit
ter zee eerste klasse W. van Rossem.
Met de leden van de Staten-Generaal
hadden zich reeds vroegtijdig velen in de
Ridderzaal verzameld. In de grote zaal
wederom een fraaie versiering van
bloemen en groen aangebracht en even
als het vorige Jaar prijkten er weer de
vlaggen der verschillende provincies.
Naast het stemmige zwart der herenkle
ding zag men er het goud en zilver van
ambtsgewaden, fleurige toiletten der da-
ïn verscheidene uniformen. Onder
de aanwezigen waren de leden van het
corps diplomatique, vlag- en opperoffi-
cleren, leden van de Hoge Raad der Ne
derlanden, vertegenwoordigers van an
dere rechterlijke colleges en van kerk
genootschappen, procinciale en stedelijke
autoriteiten, grootkruisen van Nederland-
orden, de secretarissen-generaal der
verschillende departementen en andere
hoge ambtenaren. Ook was aanwezig d®
Gouverneur van Nederlands Nieuw-Gui-
dr J. van Baal.
De commissie
De voorzitter van de verenigde verga
dering der Staten-Generaal. de heer mr
J. A. Jonkman, deed vooraf de griffier,
prof. mr A. L. de Block, voorlezing geven
van zijn benoeming tot president der
Eerste Kamer en benoemde daarna de
commissie van ln- en uitgeleide. Deze
werd als volgt samengesteld: prof. dr lr
Schermerhorn, Reijers. jhr mr Ruijs de
Beerenbrouck en prof. dr Diepenhorst,
leden der Eerste Kamer en mevrouw
Ploeg—Ploeg, Blewenga, De Ruiter, mr
Ten Hagen, dr De Kort en Engelbertlnk.
leden der Tweede Kamer.
Onder leiding van prof. dr lr Scher
merhorn begaf deze commissie zich naar
de ingëng van de Ridderzaal om Konin
gin en Prins te ontvangen. Zodra de ce
remoniemeester de komst van Hare Ma
jesteit had aangekondigd rezen alle aan
wezigen van hun zetels op. Voorafgegaan
door de ceremoniemeester, de kamerhe
ren, de grootofficieren, en de grootmees
ter geleidde de commissie de Koningin
en de Prins naar de troon. De grootmees
teres, de dame du palais, de chef van het
militaire huls. de gouverneur der Ko
ninklijke Residentie, de eerste stalmeester
de officieren van het militaire huis
sloten zich achter de vorstelijke personen
Toen Hare Majesteit en zijne Ko
ninklijke Hoogheid gezeten waren, plaat
sen zich de grootmeesteres, de dame du
palais en de grootofficieren zich achter
de Koninklijke zetels, de leden van het
civiele huis rechts, die van het militaire
huis en de Gouverneur der Residentie
links van de troon.
Nadat de Koningin had plaats genomen
ving zij aan met het uitspreken van de
troonrede.
„Leve de Koningin"
Na de iede weerklonk een „Leve de
Koningin", dat door de aanwezigen werd
overgenomen.
Voorafgegaan door de leden der com
missie van in- en uitgeleide en de groot
meester begaven Hare Majesteit en Zijne
Koninklijke Hoogheid zich hierna naar
de ontvangkamer, waar zij nog eniga
ogenblikken vertoefden. De grootmeeste
res en de dame du palals volgden tot aan
de ontvangkamer, waarna zij, evenals de
overige leden van het gevolg, zich ln da
rijtuigen begaven.
Nadat de leden der commissie In de
zaal waren teruggekeerd sloot mr Jonk
man de verenigde vergadering.
Terugkeer naar het Paleis
Om ongeveer half twee reed H.M. te
rug naar haar paleis. De stoet en de weg
toonden hetzelfde beeld. Slechts op het
Lange Voorhout was de aandacht meer
gespannen, omdat Koningin en Prins hier
op het bordes verschenen om de menigte
te groeten. Het gejuich was hartelijk en
langdurig.
Grote prijsvraag
NEE, U hoeft de baby-karak-
teristieken.
kans op een geldprijs van 50
gulden maakt, niet stuk voor
stuk naar ons bureau te zenden.
Knipt de foto's, die wij tussen 21
September en 22 October, elke
Zaterdag en Woensdag publiceren,
uit en stuurt ons Uw onderschrift-
Jes in de laatste week van October
toe (24 en 31 Oc'ober om precies
te zijn). Een Jury zal zich dan aan
de ongetwijfeld hoge stapel brieven
zetten om de zes en twintig prijs
winnaars uit te zoeken. Half No
vember hopen we tenslotte de uit
slag te publiceren, waarbij de ka
rakteristieken van de beste drie In
zenders worden afgedrukt.
KUkt uit naar de krant van mor
gen! De eerste baby-foto van een
serie van tien wordt daarin ge
bracht. zomede alle verdere bijzon
derheden!
Om uiting te geven aan de dankbaarheid voor de hulp tijdens de oor
logsjaren zal het Nederlandse volk de West een monument aanbieden,
dat H.M. de Koningin tijdens Haar bezoek zal onthullen. De Haarlemse
beeldhouwer Mari Andriessen ontwierp dit gedenkteken, bestaande
uit de drie hoofdgroepen van de bevolking in de West, een Nederlandse,
een Creoolse en een Hindoemeisje.
Aanhoudend droog
Tot morgenavond verwacht
1 De Bilt: Droog weer met over
S—het algemeen weinig bewol-
f 9 king. Zwakke tot matige wind
I IJ' tussen Oost en Zuid. Iets ho
gere temperaturen.
ZON EN MAAN
Woensdag zon 6 24—18 45; maan 12 32—
20.37. 24 Sept. EX.
