Machtsstrijd in 't Kremlin is nieuw hoogtepunt genaderd Geheime politie ran Serof heeft een sleutelpositie Dulles' invloed neemt toe Kroesjtsjef: Onze glimlach verloochent Marx niet Feest van musici besloten met gala-concert 6 MAANDAG 19 SEPTEMBER 1955 KROESITS1EF ZOEKT DE OPPERLE1DING TIJDENS de conferentie der Grote Vier te Genève was het een ieder die het zien wilde duidelijk, dat Kroesjtsjef de dominerende figuur van het gezelschap was. Toen gingen er reeds geruchten, dat er spoedig een beslis sing zou vallen in de machtsstrijd op het Kremlin en dat Kroesjtsjef het onderspit zou moeten delven, voordat hij zich van de alleenheerschappij in de Sowjetunie zou hebben verzekerd. Inmiddels is Kroesjtsjef niet van het tapijt verdwenen. Hij heeft als wij de betrouwbare berichten mogen geloven, die ons hebben bereikt zijn positie sinds de Julidagen zelfs aanzienlijk verbeterd. Dat bleek ook tijdens de Duits-Russische besprekin gen, die te Moskou werden gehouden. Ongetwijfeld was ook daar Kroesj tsjef de man, die het maar voor het zeggen had en vaak viel hij zelfs Boel- ganin in de rede. Men beweert thans, dat Boelgamn's plotselinge ziekte verband houdt met de machtstrijd in het Kremlin. Het ls moge lijk. Maar zelfs al ls dat niet het geval, dan ls het duidelijk, dat de strijd om de opperste macht een nieuw hoogtepunt ls genaderd. Het grootscheepse diplomatieke offen sief van de Sowjetunie. dat zijn bekro ning vond in het aanknopen van diploma tieke betrekkingen met West-Dultsland lijkt thans voorlopig te zijn geëindigd. Dit offensief werd ingezet uit behoefte aan een wapenstilstand tn de koude oorlog met het Westen om tijd te krijgen voor het regelen van binnenlandse aangelegen heden van het allerhoogste belang. Het ziet er thans naar uit. dat deze kwesties hun beslag zullen krijgen, voordat de Geneefse conferentie 27 October op minis tersniveau wordt hervat. NIET TEVREDEN Kroesjtsjef heeft zich nooit geheel wil len onderwerpen aan het systeem van de collegialiteit en gelijkwaardigheid van de leden van het Centrale comité van de communistische partij, waarvan hij de machtige secretaris Is. En vooral sinds de val van Malenkof heeft zich tus Kroesjtsjef en de meerderheid van Politburo een taaie strijd ontwikkeld de macht in de partij en wat nog be langrijker ls de staat Met het terugtreden van Malenkof het op de voorgrond treden van Kroesjt sjef kwam er geen eind aan de macht strijd in het Kremlin. Bepaalde dingen wijzen er op, dat binnen de partijleiding pogingen worden ondernomen om de be wegingsvrijheid van Kroesjtsjef in te perken. Dat was ook het geval, toen hij zich In Genève bevond. Hierbij zijn de zelfde groepen betrokken, die Berla door Malenkof en Malenkof door middel Kroesjtsjef uitschakelden. Malenkof nam in Februari J.l. de schuld op zich voor de onbevredigende toestand in de landbouw. Hiermede kreeg Kroesjt sjef meteen de vrije hand voor allerlei nieuwe initiatieven op dit gebied, zoals de uitvoering van zijn vroeger mislukte plan nen voor de stichting van landbouwste- den. Maar terugslagen op dit gebied zul len zoveel te gevaarlijker voor Kroesjt sjef worden, nu deze zich persoonlijk zo sterk op dit terrein heeft geconcentreerd. Vandaar, dat Kroesjtsjef vrij veel haast heeft DE POLITIE Nu het belangrijkste terreurinstrument van de partij niet meer in de hand één man ls. moet de machtstrijd lopen via de invloed van het centrale comité. "TjE GEWOONLIJK nogal ernstige Fos- ter Dulles. Amerikaans minister buitenlandse zaken, ls de laatste tijd veel opgewekter, dan in enkele jaren het ge val ls geweest. De verklaring hiervan ligt in de omstandigheid, dat Dulles' Ideeën op het gebied van de buitenlandse politiek te Washington weer aan Invloed en aanhang winnen In 't openbaar werd Dulles altijd meer dan één van zijn col lega's door Eisenhower gesteund. Bij meer dan één gelegenheid verklaarde de president dat Dulles de grootste minister van buitenlandse zaken sinds mensenheu genis was Maar dit betekende nog niet, dat Dulles al'.yd maar mocht doen wat hij wilde Hij heeft van tijd tot tijd moei lijkheden met het Witte Huis gehad, al werd in de meeste gevallen zijn raad wel opgevolgd Maar op kritieke momenten Kroesjtsjefs tegenstanders moeten )m voor waken, dat hij via het se tariaat zoveel macht krijgt, dat hij zich stap voor stap kan opwerken tot absoluut dictator, zoals Stalin eens deed. Het is van belang na te gaan. hoe de houdingen thans liggen. Toen Staling stierf, bestond het s tariaat uit Malenkof. Kroesjtsjef. Ignatief. Pospelof en Sjatalin. In de plaats Malenkof kwam Soeslof. een aanhanger van Malenkof, die zelf premier werd. Bena liet Ignatief van het toneel verdwij nen. Dat was in April 1953. Maar na de dood van Beria dook hij in Februari 1954 weer op. nadat ook Malenkof ten val was gebracht. Hier blijkt dus uit. dat hij eer beschermeling van Kroesjtsjef Is. Pospelof ls een aanhanger van KroesJt- sjef en Sjatalin van Malenkof. Maar Sjata lin ls inmiddels naar het Verre Oosten overgeplaatst. Naderhand zijn nog drie nieuwe leden aangewezen, n.l. Sjepllof (genoemd als opvolger van Molotof). Bel- jajef en Arlstof, vermoedelijk evenzovele versterkingen van de positie van Kroesjt sjef. HOEVER IS HIJ Niettegenstaande Kroesjtsjefs niet te weerleggen successen In de partlj-diplo- matie. het secretariaat en zijn op de voorgrond treden In de agrarische sector en de buitenlandse politiek, is het no? steeds niet zeker, in hoeverre het hip gelukt is, het centrale comité onder ziji contrdle te brengen. Dat het nog niei volledig onder zijn beheer stond (althan- kort geleden nog) bewees het feit, dat zijn tegenstander Andrejef voorkwam op de lijst van candldaten voor de Opperste Sowjet. De positie van de politie is eveneens an belang. Serof. die de leiding van d geheime politie heeft. Is een onder Beri. Aboemoekof (belden terechtgesteld opgekomen terreurspecialist. Hij maakt? het polltie-apparaat ondergeschikt aan d- partijleiding. Hoe krachtiger nu de post- an Kroesjtsjef in het secretariaat er Politburo wordt, hoe waarschijnlij zal het worden, dat hij persoonlijk het al of niet inzetten van de ge heime politie kan beschikken. Is dl eenmaal het geval, dan zal de strijd orr de totale macht op zeer korte termijr de laatste ronde ingaan. Van belang is ook de rol van het Rode Leger. Kroesjtsjefs tegenstanders stellen ook alles in het werk om de vorming var een hem steunend militair machtsmono polie te verhinderen. Zij hebben maar schalk Zjoekof naar voren geschoven oir de aanwijsbare toename van Invloed var Kroesjtsjef op het leger een halt toe t« Wellicht valt hieruit ook Zjoekofs aan wezigheid te Genève te verklaren. Opval lend was. dat enkele dagen vóór het begin van de conferentie der Grote Vier werd bekendgemaakt, dat ook Kroesjtsjef e Zjoekof (in één adem genoemd) de bespr. kingen zouden bijwonen Zjoekofs komst werd uitgelegd als een gevolg van de per soonlijke vriendschap met Eisenhower. In werkelijkheid was hij wellicht de bewa ker van Kroesjtsjer. NOG ONBESLIST De strUd ls thans nog onbeslist. Kroesj tsjef heeft belangrijke successen geboekt, maar een doorbraak naar de volledige vrijheid van handelen met bijzond* volmachten is hem niet gelukt. De posi tie van Zjoekof is nog ongeschokt. We) komt zijn rivaal, maarschalk Konjef. naar voren. De strijd speelt zich af bin nen de partijleiding. Het zal daarom in teressant zijn, te vernemen, wat de ziekte van Boelganin te betekenen heeft. Overi gens behoeven we slechts op de ontwik keling van de Russische buitenlandse po litiek te letten. Die is altijd een weerspie geling geweest van de binnenland: situatie. Gouverneur Van Baal in Nederland Nieuw-Guinea geen land voor papier Ik heb een drukke tijd achter de rug »n ik ben aan verlof toe, zeide gouver- ïeur dr J. van Baal van Nieuw-Guinea. toen hij gistermorgen op Schiphol aan kwam, voor een verlof van vier maanden. Hij zeide, dat zijn overkomst geen enkel zakelijk doel had en op een vraag of er •band bestond met de behandeling van Nieuw-Guinea in de Verenigde Naties, antwoordde hij: „Mijn verlof valt altijd met Iets samen". De gouverneur vertelde, dat de onlangs ingestelde ad viesraad deze maand voor het eerst zul len bijeenkomen. Zij vormen een expe rt. Van sommige raden zijn de leden op één na allen Nieuw-Guineërs. Dr van Baal zeide het gevoel te hebben, dat me.n wat de taak der raden betreft, te hoog I grijpen. Indien wordt gestreefd naar -n eigen dienst voor openbare werken. >or gezondheidszorg en andere delen in de overheidstaak zoals in het voor malige Nederlands-Indië zal er voor n gouvernement In Hollandia weinig erblijven. Een van de opgaven van de raden zal zijn eigen middelen te zoeken, rerneur Van Baal herinnerde aan het ar van ..betaalde autonomie. Een andere taak is het onderzoeken van de mogelijkheid de raden in de toekomst uit gekozen leden te doen bestaan. Hij achtte het ook wenselijk, dat de jongeren hierbij een kans krijgen. Vooral moet men vermijden, dat er een rompslomp van papieren komt. „Daar ls Nieuw-Guinea geen land voor", zeide dr Van Baal. „Hel kapitalisme is stervende De valse munter van Hitier gevonden BERLIJN. 18 SEPTEMBER Bernhard Krueger. een Duitse SS>- expert. die in de oorlog 125 milltoen valse bankbiljetten van 1 (Brits) Pond heef vervaardigd, ter betaling van Duitse spionnen, is door de Berlijnse politie ge vonden. Hij woont in Hannover ondei zijn eigen naam. De politie hoopt, dal Krueger haar kan helpen bij de opspo ring van personen die deze bankbiljetten nog steeds in circulatie brengen. De bil jetten. die op bevel van Hitier werden gemaakt, werden gebruikt om Duitse spionnen in het buitenland te betalen met het uiteindelijke doel. de Bank van Engeland te laten springen. Het zoeken naar voormalige medewerkers van Krue ger. die men aanvankelijk dood gewaand had. werd dit voorjaar voortgezet toen een Griekse zakenman enkele valse Pond biljetten bij een Westberlijnse bank had aangeboden. Cicero, de bekende Duitse spion van Mbanese afkomst - na de oorlog uitge- eken naar Zuid-Amerika die. als ka merdienaar van de toenmalige Britse am bassadeur te Anknra. Sir Knatchbull Huguesseh, fotocopieën wist te maken van uiterst belangrijke Geallieerde oorlogs- ïen en deze de Duitsers ln handen speelde, is eveneens met valse Pondbil jetten (300.000 stuks) betaald. De valse munterij begon in Juni 1942 ien de SS in de Duitse concentratiekam- ;n deskundigen on het gebied van de aanmaak van bankbiljetten opspoorde en in het kamp te Sachsenhausen aan het werk zette En na ccn reeks van bewerkingen, waarbij eeuwenoud vakmanschap en de modernste productie-methoden onafscheidelijk zijn, komt het „edel cruydt" in Uw bezit. zei Grotewohl 1^~ROESJTSJEF, leider van de Russische communistische partij, is Zaterdag avond weer eens bijzonder openhartig ge weest. ..Als iemand mocht verwachten, dat wij achter onze glimlach twijfelen aan de leer van het Marxisme en het Leninis me dan kan hij wachien, tot de kalveren op het Ijs dansen" Hij verzekerde, dat het aociahsme ;n een strijd met het kapitalis me als overwinnaar uit de bus zal komen- Er waren tenminste 1000 personen op het banket aanwezig. De steer was gemoede lijk. alle westelijke diplomaten ontbraken echter op het appél, aangezien geen van hun landen de Oostduitse republiek, ter ere waarvan het banket werd gegeven, erkennen. „U zult zeggen, dat wij niet diplomatiek zijn, maar wij zijn zeer diplo matiek. omdat onze diplomatie die van het volk is. Hoe meer het volk weet van diplomatie, hoe meer aanhangers wij zul len hebben. WIJ zijn trote op de klasse, die wij vertegenwoordigen: de arbeiden de klasse Wij zijn blij. diplomatieke be trekkingen met West-Duitsland :e hebben, maar wij hebben Adenauer gezegd, dat zijn wereld stervende is. dat het kapita lisme stervende is en dat de s'.er van het socialisme rijst. Laat on9 drinken op Marx. Engels. Lenin en Stalin en op de Duitse democratische republiek, die de kapitalistische staten niet willen erken- Ook Grotewohl. premier van communis tisch Oost-Duitsland, hield een toeopraak. in antwoord op een aanbod van Boelga nin. een verdrag te sluiten, volgens het welk dit land volledige vrijheid zal heb ben in zijn betrekkingen met West-Duits- Iand en In alle buitenlandse en binnen landse aangelegenheden. „Wij lachen om Adenauer", vertelaarde de Oostdulteer Intussen heeft Adenauer er op aange- heeft Eisenhower 't Verklaard* uitzicht igegrepen om een gematigder koers te doen va ren dan Dulles wel zou hebben gewild. Dit was ook het geval met de con ferentie van de Grote Vier te Ge nève. Eisenhower was enthousiaster d|n Dulles, die voor alles bevreesd was. dat Genève de Ver. Staten in een positie zou brengen, waarin het de schija zou wek ken. dat zij ln de status quo in Europa en de rest van de wereld benutten. Terwijl nu iedereen sinds de Geneefse conferentie min of meer in een tevreden stemming verkeert. Is Dulles blijven twij felen. Aan het onlangs genomen besluit, door Eisenhower zelf bekendgemaakt, de aSDdacht te blijven vestigen op de grote tegenstellingen en meningsverschillen, die er nog tussen Amerika en de Sowjet unie bestaan, heeft Dulles dan ook een teer groot aandeel gehad Ongetwijfeld zal Eisenhower in het openbaar een vrij optimistische visie op de wereldsituatie blijven huldigen Dat moet hfl wel doen. Maar Dulles kan het zich weer veroor loven. wat minder optimistisch te zUn en dtt tot uiting te brengen in zl)n poli tieke beleid. Intussen hebben zowel Amerika als de Sowjetunie er met nadruk op gewezen, dat het noodzakelijk is. de beslaande te genstellingen uit de weg te ruimen zon der ovfr te gaan tot het gebruik van geweld Dit maakt het voor Dulles weer wat moeilijker, een wijziging in de status quo te verlangen, aangezien deze slechts gewijzigd kan worden door middel van geweld, tenzij een der partijen grondig van mening zal veranderen En hierop wijst op het ogenblik zeker niets! In Arnhem is Zaterdag na een inter kerkelijke gebedssamenkomst de Airbor- ne-herdenking 1955 met een stille rond gang over het voormalige gevechtsterrein bij de Rijnbrug gehouden. Bij het mili taire gedenkteken werden kransen ge- legd. o.a. door de Engelse ambassadeur Sir Paul Mason. Ook in Oosterbeek den in de Hervormde kerk diensten ge houden. Op het ere-kruls van het Air borne kerkhof, legde generaal-majoor C. F. Pahud de Mortanges namen» koningin Juliana en Prins Bernhard en staatss* taris Kranenburg namens de minister raad kransen. lijke voorbereiding van de Geneefse con ferentie. Men ls er zich te Bonn van be- dat ln Genéve een krachtige Ruasi- sche druk zal worden uitgeoefend om de Westelijke mogendheden er toe te bren gen. de beide delen van Du 1 island afzon derlijk in een Europees veiligheidssysteem op te nemen. Daarover hebben de bespre kingen in Moskou geen twijfel gelaten. Tenslotte vermolden wij nog. dat de Russen gisteren op grote schaal amnestie hebben verleend aan alle Russen, die ge collaboreerd hebben met de Duitsers- Rus hun gezinnen ln het buiten land verblijven, mogen terugkomen. „Workoeta" heeft in V.S. goede critieken NEW YORK. 18 SEPTEMBER Het boek „Workoeta" (waarin de Duit- ir Joseph Scholmer vertelt over zijn leven ln het beruchte Russische concen tratiekamp) is onlangs in de Ver. Staten verschenen en het kreeg onmiddellijk goede critieken. Wat de Amerikanen ln dit boek vooral treft, ls dat Scholmer zijn onderwerp niet ln zwart-wit tegenstellin gen tekent, zoals de meeste andere boeken de Sowjetunie en het communisme. Scholmer breekt niet alles af wat er in Rusland is opgebouwd, maar anderzijds spaart hij de Russen ook weer niet ln de manier waarop hij de opstanden in Wor koeta beschrijft (Scholmer schreef indertijd een serie ar tikelen voor ons blad over Workoeta. RedJ- Weer vijl Amerikanen uit Rood China terug Opnieuw zijn vijf Amerikaanse geeste lijken uit communistisch Chinese ge< genschap in Hongkong aangekomen.' Het zijn de 63-jarige r.k. bisschop mgr Al- phonse Ferroni („Ik ben hier gekomer om te sterven; ik heb niets ondertekend, mijn geest is niet gebroken"), de baptis- tische missionaris Levi A. Lovegren en de paters Frederick A. Gordon, Joseph E Hyde en James G. Joyce. Kleuter overreden. In Bergen op Zoom is Zaterdagmiddag nabij de Oud< Tol het 2V4-jarige zoontje van de familie Rens door een passerende tractor reden en om het leven gekomen. Overal ter wereld, waar stralende zonneschijn de tabak doet rijpen, koopt Douwe Egberts het fi|nstc van dc plantages. Goud-gele Virginia, pittige haif-zwarc of geurige Amerikaanse, Uw zelfgerolde cigaret is altijd vers! DOUWE EGBERTS KONINKLIJKE TABAKSFABRIEK JOUR! (Fr.) UTRECHT ——lil'!" "MÊÊKMÊÊm ■HHHnai Drie mensen in de kracht van Hun leven schreven composities TTET HAAGSE K. EN W. was vol musici Zaterdagavond. Nu niet alleen op het podium, maar ook in de zaal. De leden van het Residentie Orkest speelden voor collegae, Willem van Otterloo toonde zijn directie-kWali- teiten aan tal van andere dirigenten, George van Renesse liet vele aanwezige pianisten horen hoe ze nu eigenlijk piano moeten spelen en Anthon v. d. Horst en Léon Orthel gaven met hun werken een heel collegiaal college in componeertechniek. Autoriteiten als minister Cals, mr L. A. Kesper en jhr mr F.Beelaerts van Blokland waren de aandachtige toeschouwers in dit spel van collegialiteit. Het gouden feest Na het gala-concert ter gelegenheid van het 80-jarig bestaan van de Kon. Ned. Toonkunstenaars Vereniging in Den Haag hield het hoofdbestuur een receptie in de foyer. Op de foto feli citeert de heer M. A. Reinalda na mens de Ned. Toonkunstenaarsraad de voorzitter prof. dr K. Ph. Bernet Kempers. V.l.iur. dr J. Hulsker, chef afd. Kunsten van O., K. en W.. muji- coloog Jos Smit» van Waetberghe, M. A. Reinalda. pianist Paul Frenkel. componist Wouter Paap en prof. Bernet Kempers. de Kon. Ned. Toonkunstenaarsvereniging weed muziek besloten, muziek gemaakt door de heren Anthon v. d Horst, Leon Orthel en Ludwig van Beethoven. En gespeeld door het Residentie Orkest in een mei vele bloemen versierde vaal- Anthon v d. Horst was 55 jaar toen hij zijn „Diver. timento pittorale per orchestra Op. 69' schreef, Léon Orthel 44 toen hij zijn ..Vierde Symphonie in één deel piano en orkest in e.kl.t. Op. 32" maakte en Ludwig van Beethoven 42 toen hij zijn „Zevende Symphonie in A gr. Op. 92" voltooide. De leeftijden liggen dus niet te veel uit elkaar en men rustig vergelijken, zonder restricties te moeten maken van onrijpheid of jeug dige onbezonnenheid of seniele aftake ling door te hoge ouderdom. Drie men sen in de kracht van hun leven schreven Eerst de overeenkomst. Zij zijn allen uitnemende vakmensen; de componeer techniek wordt door hen volkomen be heerst. Dat ls al heel belangrijk, want Brand in café (200 bezoekers) Drie gezinnen zijn dakloos geworden door een felle brand, die Zaterdagavond het café „Het gildenhuis St. Joris" Berllcum (Nb.) geheel in de as legde. Als gevolg van de kermis, welke het dorp wordt gehouden, bevonden zi op het moment van de brand ca. twi honderd personen in het café, die zicb met de bewoners door een overhaaste vlucht in veiligheid moesten stellen. Van de inboedel kon bijna niets worden g red. Toch is het zo FELLE VERDELGING 447) Reeds geruime tijd is er een oorlog op grote schaal gaande tussen de mens en de schadelijke insecten. Hoe lang die strijd nu reeds duurt, valt moeilijk te zeggen. Het oudste arsenicuminsecticide het Parijs groen dateert van 1865, maar van een werkelijke oorlog op grote schaal tegen de insectenwereld kan toch eigenlijk pas gesproken worden na 1940. Sedertdien zün telkens nieuwe insecticiden bevattende baden die deze toffen verdrlgingskrljg te vergemakkelijken. Desondanks blijft het een open vraag wie tenslotte de zegepalm zal weg dragen, want na de eerste snurkende overwinningsberich- ten die de mens de wereld in ituur de, staat het nog iiermee ia het aantal mogelijkheden iter verre van uitgeput. Want de ecticiden worden eveneens gemengd turf, dat als een humuslaag op de nd wordt gestrooid, in kunstmest, vloeren en behangsels, verpakkings allerlei materialen waarop zich de ge vreesde insecten zou den kunnen neerzet- Maar er zjjn nog andere middelen be halve de vergiften. Men begint ook in secten te bestrijden met behulp het voordeel i daad geheel Over dit probleem zullen we t.z-t- nog wel het een en ander zeggen, want voor vandaag vragen uitsluitend de gebezigde methoden onze aandacht. Bij de inseetenbestrljding spelen de vergiften, die in maag-, ademhaling»- en contactvergif ten verdeeld kunnen worden, verreweg de grootste rol. Deze vergiften kunnen verstoven worden, hetzij met spuilinstallaties vanaf de grond, hetzg vanuit vliegtuigen. In gesloten ruimten worden ook wel kleine sterke bommen gebruikt, die door middel van een ventiel een fijne giftige nevel uitstoten. Ook rookont- wikkelaars xyn zeer in trek. Zo kun nen vruchtbomen geheel worden om geven door een tent van nylon, waar onder traangas of andere dodelijke gassen worden toegelaten, zodat het zich onder deze tent bevindende ge dierte eenvoudig wordt vergt golve -jS> afzonderlijk tethode worden pers, met koude of hitte, ja zelfs met behulp van de een- De zg. hooi- en zuur- wonnen die een gevaar voor de wijn druif opleveren, worden op een wel zeer speciale manier bestreden. Enkele volwassen wijfjes worden nl. in een gazen kooi gezet, die geplaatst is om een as, voorzien van vier grote vleugels. Deze vleugels zijn bedekt met een vochtig blijvende lym, zodat de mannetjes, die op vele kilometers afstand door de wijfjes worden aan- gelokt, op deze draaiende vleugels blijven kleven. Tal van gevleugelde insecten worden voorts aangelokt door zodat de bloed- ilogische bestrijding jrlijke vijanden van sect te importeren. olgende keer geschieden. andere takken van kunst zijn er nog wel eens kunstenaars die het meest elemen taire van de techniek niet beheersen. „Uit stuntelig handwerk kan nooit de goddelijke idee spreken", zei Michel An- gelo eens. De drie componisten van Za terdagavond zijn dat volkomen met hem eens. Maar of zij, net als Michel Angelo, de goddelijke idee in niet-stuntelig hand werk kunnen laten spreken, is nog niet zo direct uit te maken, althans niet wat de twee Ned. componisten betreft. Dr Anhon v. d. Horst maakte een mu- ziek-triptiek, een drieluik in klanken, waarin men de schilders Frans Hals, Jan Vermeer en Jan Steen moet ontdekken. Eerlijk gezegd is die ontdekking niet zo erg moeilijk, althans wat betreft Hals en Steen. Met Vermeer ia dat iets moeilij ker, omdat die zóveel mystieke sfeer heeft meegekregen dat men er z'n echt Hollandse verbeeldingen moeilijk meer in terugvindt. Het verschil tussen de schilders en de muzikale portretten is, dat men in de laatste de oerdegelijke, spontane en directe voorstellingen van Hals en Steen mist. Het welbewuste ook en het logische. En ten slotte mist men ook nog de verzadiging van de kleur, c-q. klank: "Hals ën "Steen wisten precies hoe ze kleuren moesten mengen om tot een warm resultaat te komen. De klankmen ging in dit Divertimento van V. d. Horst is niet adaequaat. Er zijn geniale vond sten in, maar het geheel klinkt mij toch wat te geforceerd, te weinig Oudhollands, al gebruikte V. d. Horst dan evenveel koper als onze voorouders. De klankverzadiging kwam direct al bij de eerste accoorden van de Vierde Sym phonie van OrtheL Dat was plotseling meer noodzaak, meer logisch ook. Hart en verstand hebben hier harmonisch sa- Het gemeentebestuur van Den Haag ontving Zaterdag in. het oude stad huis de jubilerende musici. De tond. burgemeester, wethouder J. v. Ztvffn- dregt, brengt met prof. dr K. Ph. Bernet Kempers een heildronk uit op de K.N.T.V. mengewerkt en het is slechts te betreu ren, dat Orthel hier minder zeggings kracht heeft dan in zijn Derde en beslist enkele noten kan schrappen. Overigens een uiterst knap werk, door George van Renesse meesterlijk gespeeld, evenals door het orkest. Toen ik na de pauze de Zevende van Beethoven hoorde, uitne mend gespeeld door ons orkest, ging figuurlijk gesproken de hemel voor mij open en voelde ik de intensiteit van vreugde, wilskracht en geestelijke grootte. Een reus verscheen plotseling en zijn grote en schone gestalte bedekte volkomen zijn voorgangers in dit pro gramma. Welk een genie, welk een geest. Na elk stuk volgde een langdurig applaus en de componisten moesten op het po dium verschijnen om gehuldigd te wor den. Behalve Beethoven, die wilde niet omdat men vergeten had voor hem een bloemstuk mee te nemen. Na het concert recipieerde het bestuur van de NTV in de bovenfoyer, waar kort en lang gespeecht werd door de heer M. A. Reinalda (Ned. Toonkunstenaars- raad). Wouter Paap (Genootschap van Ned. componisten), Willem Andriessen (R.K. Ver. van Toonkunstenaars en Alg. Ondersteuningsfonds voor musici), Sam Swaap (Ned. Toonkunstenaarsverbond), de heer Schutte (Ned. Dirigenten Organisa tie) en Paul Niessing (voorzitter afd. Den Haag K.N.T.V). Als landelijk voorzitter was het dankwoord aan prof. dr K. Ph. Bernet Kemper, die vooral ook hulde bracht aan het Residentie Orket met zijn dirigent Willem van Otterloo, zijn direc teur mr Evert Cornells en zijn publici- teitschef Hans Citroen Toen werd het glas geheven op het voortbestaan van de K.N.T.V. Corn. Basoskl Mr dr H. P. Schaap, majoor b.d., A. M. Sierevelt, luit.-kol. b.d., J. E. van Buuren, majoor b.d. en W. te Wolde, majoor b.d., zijn gekozen tot bestuurs leden van het Veteranenlegioen Neder land.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1955 | | pagina 6