Twaalfde provincie verrijst uit
de golven
j Regeling werk- en rusttijd
voor vergeten groepen
Veiligheid in auto's onderwerp
van veel onderzoekingen
5
MAANDAG 12 SEPTEMBER 1955
Cijfers en teiten over de nieuwe polders
LELYSTAD, straks fier centrum
van rijk boerenland
(Van een onzer redac.euien)
IELYSTAD. centrum van de Ilsselmeerpoiaers. Is er tastbaarder hulde
i mogelijk aar. de nagedachtenis van de grote dr ir Cornelis Lely, die
het initiatie! nam tot het droogleggen van de Zuiderzee? Een gigantisch
werk, dat al tien allen jaren aan de gang is, en nog lang niei is voltooid.
De Wieringeimeerpolder n 1930, de Afsluitdijk twee jaar later, de Noord,
oos'polder, drooggekomen in de eerste bezettingsjaren en thans wel-
j varend boerenland. Oostelijk Flevoland, waarvoor de dijken nu gebouwd
worden, dat alles maakt mèl de or/worpen Markerwaard en Zuidelijk
Flevoland samen 225.000 hectaren vruchtbare grond, plus een verkleind
IJsselmeer, plus enkele randmeren, die overblijven.
zeer tot onze verbeelding spreekt.
Wetenschap, energie, doorzettings
vermogen, de beste karaktereigen
schappen van het Nederlandse volk
I werken hier samen onder de leiding
van twee lichamen: de Dienst der
j Zuiderzeewerken, die voor de w a -
terbou wkundige kant zorgt:
dijken en wegen, kanalen en sluizen;
en de Directie van de Wieringermeer
l (Noordoostpolderwerken) voor de
veeteelt in het nieuwe
ls een uitsluitende kunstbe
mesting mogelijk? Sproeivliegtuigen wer
den ingezet om kevers en galmuggen te
verdelgen.
Wetenschap ging aan de ontginning
vooraf, en begeleidt deze. Tweeërlei land
schap is in de polder op te merken: in het
oosten, het noorden en het centrum de
dorpen, de boerderijen en wegen in het
westen hier en daar een ontginningsboer
derij in een triest, boomloos landschap.
Daar ziet men het verschil.
Een tijdelijk staatsbedrijf maakt de gron
den cultuurrijp. Zo'n bedrijf is eigenlijk
lang nog niet alle gronden onder de
ploeg zijn, aan de voorzijde blijft groeien,
doch tegelijkertijd aan de achterzijde In
oppervlakte afneemt door de jaarlijkse
amputatie van een voor uitgifte aan
pachters gereedgekomen gebied.
De machine
Temidden van de uitgestrektheid der Noordoostpolder ligt de hoofd
plaats Emmeloórd, het economisch en administratief centrum van het
nieuwe land, genoemd naar een dorp op het voormalige eiland Schok
land. Het is ruim aangelegd en breidt zich nog steeds uit.
landbouwkundige werken en
de sociaal-economische opbouw: ont
ginnen en in cultuur brengen, dor
pen stichten en boerenbedrijven op
zetten, gronden uitgeven en wat niet
al! „Dè Directie", zegt men in Em-
meloord, en dan weet iedereen wat
men bedoelt.
Waf al droog is
(AM MET DE waterbouwkunde in de
Noordoostpolder te beginnen: er zijn
drie gemalen: Vissering bij Urk, Buma bij
Lemmer en Smeenge bij Vollenhove. De
polder is toegankelijk door drie sluizen
bij deze gemalen. Ieder jaar varen 20.000
schepen de polder ln of uit. De gemalen
moeten pompen, anders wordt de water
stand te hoog. Zes millioen kubieke meter
per etmaal is de capaciteit.
Een nieuwe polder biedt alle gelegen
heid, alles beter te doen dan in het oude
land. Elke boerderij in de N.O.P. ligt
bijvoorbeeld aan een verharde weg. Er is
één rijksweg: LemmerEmmeloord
Ramspol.
En de wetenschap, de Wageningse we
tenschap voornamelijk, houdt zich al even
intensief met de polder bezig. Hoe ziet
de grond er uit? Wat moet er verbouwd
worden? Hoe moet het onkruid bestred»
een zich verplaatsende boerderij, die, Z'
Z6 zal straks de oude Zuiderzee er
uitzien op onze kaarten. Dit is de
volgorde van het werk: de Wieringer-
meerpolder (1927—1930). 20.000 ha groot,
Afsluitdijk (voltooid In 1932), Noord
oostpol der 1937—1942 (43.000 ha). Oos
telijk Flevoland 1950—1957 (54 000 ha),
Markerwaurd, de grootste polder, ont
worpen (56.000 ha) en ten slotte Zuide
lijk Flevoland, ontworpen (45.000 ha).
Omstreeks 1971, dus over een jaar of
zestien, hoopt men alles droog te
hebben.
Cultureel
COCIALE VOORZIENINGEN weer
een ander onderdeel van de polder
plannen. Overal komt waterleiding en
electrieiteit. Iedereen kan telefoon krij-
telefoon ls automatisch. De
de polders ook een taak in het
stimuleren van geestelijk en cultureel
leven. Zij subsidieert kerken voor de ver-
iorging van de arbeiders, stelt kampge
bouwen ter beschikking, geeft tegen gun-
.tige voorwaarden grond voor kerkbouw
uit en subsidieert die kerkbouw trouwens
ook. Overigens moeten de polderbewoners
dit terrein zelf ontginnen, want daarmee
mag de staat zich niet bemoeien.
Wél weer met bouwen. In hoofdzaak
wordt alles in de polder door en voor re
kening van het rijk gebouwd, behalve
scholen (door het openbaar lichaam De
Noordoostelijke Polder of door schoolbe-
kerken, de zakenpanden en
onhuizen. Er is veel montage
polder, en dat versnelt het
nliik.
dit jaar waren gereed of in
.00 boerderijen, 6o tuinbouw
bedrijven, 865 landarbeiderswoningen
dit alles buiten de dorpen.
Tien dorpen rondom het stadje Em
meloord, zo gaat het worden. Em
meloord zelf krijgt ongeveer 10.000
inwoners, de dorpen elk duizend of
twee duizend. Dat wordt een totale
bevolking van 20 a 30.000. Thans
wonen er in de polder 18.500 mensen,
dus het schiet al hard op!
Emmeloord is of wordt een plaats
met mooie winkels aan de Lange Ne
ring, grote zaken, kantoren, handels
maatschappijen, banken, ambachten,
een hotel-café-restaurant annex
beurs en schouwburg ('t Voorhuys)
en verder een raadhuis, een do
meinenkantoor, een polderhuis en
een „poldertoren" van zestig meter.
Er komen flink wat kerken en scho
len. Er is hier ook hoogbouw.
De namen
TAE MEESTE DORPEN zijn ontworpen
door „De Directie", maar sommige zijn
het werk van particuliere stedebouwkun
digen. En de namen? Emmeloórd (bouw
begonnen in 1943) is genoemd
buurtschap op de noordpunt
eiland Schokland; Ens (1948)
middeleeuwse nederzetting op Schokland:
Kraggenburg (1948) naar een vroegei
viuchthaven bij het Zwolse Diep; Mark
nesse (1948) naar Marcnesse dat bij Urk
zou hebben gelegen; Luttelgeest (1950)
nqar een vroeger plaatsje bij Kuinre;
Bant (1950) naar Bant(ega) in Lemster-
land; Rutten (1952) naar Ruthne ten noor
den van Urk; Creil (1953) naar een zand
bank voor Stavoren; Nagele (1954) naar
Nakala tussen Urk en Schotland; Espel
(waaraan dit Jaar begonnen zou worden)
naar een gehucht ten noorden van Urk.
en Tollebeek (waraaan men volgend jaar
beginnen) naar een plek die bij
Twaalfde provincie
in opbouw
(Van een onzer redacteuren)
TNEZER dagen kwam de eer-
-L' ste complete kaart van de
Noordoostpolder ons onder de
ogen. En mèt die kaart een stuk
of tien plattegronden van de
dorpen in het nieuwe land. Plus
een groot aantal foto's, die be
wijzen dat het hard opschiet in
de IJsselmeerpolders. Al dit
materiaal ;s verzameld in de
Exeursiegids' voor de Noord
oostpolder en Oostelijk Flevo
land, dezer, dagen door de Di
rectie van de Wieringermeer
uitgegeven.
Er is ook in onze krant
al overvloedig over de inpol
deringen geschreven. Een zo
duidelijk overzicht van historie
en toekomstplannen als deze
exeursiegids bevat, bestond
echter nog niet. Het artikel
hiernaast is voor een deel ge-
baseerd op cijfers en feiten, in
dit boekje vermeld.
en Bant), Markness
en Kraggenburg) ei
en Tollebeek). En t
al wat op, dat de r
polders
(plus Luttelgeest
Nagele (plus Ens
len rekent er ook
ieuwe IJsselmeer-
Nederlands
Niet langer arbeiden dan 10 uur per dag
hebben gelegen. Tien dorpen,komt midden ln
het staatsbedrijf er 136 rups- en wtel-
trekkers, in 1954 338; het aantal paarden
bedroeg toen 890, nu 110; het aantal
maaidorsers en voormaaiers toen 3, nu
105; zelfbinders echter toen 216, nu 60;
kruiwagens voor grondverzet toen 2500,
300; bulldozers en andere grote ma
chines toen 4, nu 22Voor het graven
van greppels heeft men een ploeg, die
ïvenveel presteert als tweehonderd grond
werkers
Logisch dus, dat van de landarbeiders
steeds meer vakbekwaamheid wordt ge-
eist èn. beloond. Stellig zal in de nieuwe-
polders nog meer mechanisch gebeuren.
Bij de beplanting wordt gestreefd naar
de opbouw van een aantrekkelijk land-
chap. Hier en daar komen trouwens bos-
en, 1850 hectaren in totaal.
Vele vragen
FEN UITERMATE belangrijk hoofdstuk
i" dit grote draaiboek is de soc
iche opbouw. Wat moeten ei
grote of kleine landbouwbedrijven?
Welke rechtsvorm? Welke boeren? Het is
bedoeling dat er in de Noordoostpolder
0 landbouwbedrijven en 3Ó0 tuinbouw
bedrijven' komen. Elk jaar worden
150 landbouwbedrijven, voorzien van
bouwen, woningen (ook voor de landar
beiders) uitgegeven, gemiddeld 24 ha
groot. Er zijn er van 12, er zijn er ook var
48 ha. Begin van dit jaar moesten er nog
goede 500 een bestemming krijgen.
z(jn duizenden gegadigden tot nt
toe uitsluitend voor de pacht. In de Noord
oostpolders kregen In 1947 en 1949 pioniert
(die ael twee Jaar in de pdlder hadden ge
kt) de voorrang. Daarna kregen Wal-
cherse boeren, gedupeerd door de her
verkaveling, een kans. Ook rampslacht
offers komen In aanmerking. Verder wordt
gestreefd naar een evenwichtige samen
stelling van de bevolking, naar leeftijd,
rovincie van herkomst, levensbeschou-
•ing e.d.
Daardoor ontstaat in de IJsselmeerpol-
ers de merkwaardige situatie, dat het
een streek zal zijn waarin bijv. een
aaide kerkelijke gezindte de overhand
eeft zoals toch overal in Nederland
Urk i
in een grote kring om Emmeloord he
De Noordoostpolder behoort nog niet
tot een provincie of gemeente. Er is
een openbaar lichaam onder leiding
van een landdrost. Een poldercommis
sie voor algemene belangen (een soort
gemeenteraad) wordt door de inwoners
gekozen en drie „wethouders" vor
men een permanente adviescommissie.
De polder is rechts, want de polder
commissie bestaat uit 17 leden: 5 so
cialisten, 4 kath. v., 4 a.r., 3e.h., 1 libe
raal. Men verwacht in 1957 een ge
meentelijke indeling van de N.O.P.:
Emmeloord, Creil (plus Espel, Rutten
twaalfde provincie zullen
een provincie (zonder de Wieringer
meer) groter dan Zeeland of Utrecht
en maar weinig kleiner dan Limburg
of Drente.
Vrijwel in elk dorp zijn of komen her
vormde, gereformeerde en rooms-ka-
tholieke kerken; hier en daar ook een vrij
gemaakte kerk (in de polder Geref. on-
derh. art. 32 N.G.B. gehelen), een chr.-
geref. of een van de geref. gemeenten.
Vier-er.-dertig-honderd kinderen bezoe
ken drie Ulo's van elke richting één
tien openbare, negen christelijke on vijf
r.-k. lagere scholen. Verder zijn er negen
kleuterscholen en enkele landbouwscho-
Toekomst al begonnen
(AOST-FLEVOLAND. de derde IJssel-
mecrpolder die droog zal vallen, is
nog toekomstland. Maar aan de dijken
wordt hard gewerkt. Men rekent er op,
dat deze 54.000 hectare grote polder in
1957 droog zal vallen en dat voor 1960 al
een gedeelte aan boeren kan worden uit-
In Juni 1950 is men begonnen. Eind Oc
tober vorig jaar werd de verbinding Har
derwijk— Lelystad gelegd. Lelystad is nu
nog niets, maar het wordt de hoofdstad
•Imeergebied. Het
of 55 uur per week
GROTE GROEPEN werknemers, die wel „arbeid in een onderneming
verrichten", vallen nog steeds niet onder de arbeidswet 1919. Het
gaat hier om personen, die hun arbeid buiten fabrieken of werkplaatsen,
winkels, kantoren, apotheken, koffiehuizen, hotels en verplegingsinrichtin-
gen verrichten. Hun werk- en rusttijden zijn nog steeds niet wettelijk ge
regeld, hoewel in de Kamers reeds herhaaldelijk is aangedrongen om ook
deze groepen onder de bescherming van de arbeidswet 1919 te brengen.
het i
Delicaat
e en delicate kwestiel
Die belangstelling is er ook voo
tuinbouw, die met name in het oosten
de Noordoostpolder zijn kans krijgt. De
fruitoogst is er best. In 1954 werd me
groenten begonnen.
Er is ook industrieterrein, maar in-
duMrie ontbreekt nog. Wel legt de
verzorgende middenstand beslag op
de polder. In Emmeloord kan men
van alles kopen: confectie, optiek,
bloemen, foto-artikelen. Vanzelfspre-
kend kan deze hoofdplaats nog niet
in alle opzichteh met het oude land
concurreren, maar het begint te
komen.
De Staat houdt 73 bedrijven in blijvende
staatsexploitatie om „boer onder de boe
ren" te blijven. De Staat is immers de
grootste verpachter van boerderijen. Dez<
bedrijven worden overigens als normah
beheerd.
i land te liggen.
Wellicht komen' er op den duur 30.000 In
woners. Verder komt er in het oosten van
deze polder een stadje van 35.000 In
woners, met evenals in de N.O.P.
tien dorpen er omheen.
Er komen gemalen en sluizen bij Kam
pen (Colijn), Harderwijk (Lovink) en Lely
stad (Wortman). In het najaar van 1956
zullen de dijken en de gemalen klaar zijn.
Acht maanden pompen, en ook hier zal
water verdwijnen en een grauwe vlakte
zichtbaar worden.
Oost-Flevoland zal een gunstiger bo
dem hebben dan de Noordoostpolder. In
de N.O.P. is maar één procent klei In
Verleden jaar echter heeft de staatsse
cretaris van sociale zaken in een nota aan
de Sociaal-economische raad enkele
hoofdlijnen aangegeven voor een sum
miere wettelijke regeling der werk- en
rusttijden dezer vergeten groepen. Over
nota heeft de S.E.R. thans een advies
uitgebracht, waarin hij zich in grote
ijnen met de door de staatssecretaris
•oorgestelde regeling kan verenigen. Men
mag dus verwachten, dat de regeling nu
binnen niet al te lange tijd in de vorm
een algemene maatregel van bestuur
kracht zal worden verklaard.
Summier en tijdelijk
IN EEN bijlage bij de nota van de
staatssecretaris werd een overzicht ge
geven van de beroepen, welker beoefena-
nog niet de bescherming van de ar
beidswet genieten. Daarin komen o.a.
acquisiteurs, artisten,broodbezor
gers. colporteurs, conductrices in motor
rijtuigen. concierges, glazenwassers, han-
ïizigers, incasseerders, verzekerings
inspecteurs, krantenbezorgers, maatschap
pelijke werksters, mannequins, melkven
ters, nachtwakers, pianostemmers, reis
leiders, stationskrulers, wijkverpleegsters
ijscoventers en voorts personeel van
begrafenisondernemingen, de binnenvaart,
bioscopen, brandstoffen- en expeditlebe-
?n met paardentractie, dierenparken,
laboratoria, leesbibliotheken, luchtvaart
bedrijven, musea, oester- en mosselkwe-
ijen, pensions, radio- en televisie-
TjE GEVOLGEty, van ongelukken het is een
onderwerp, waarover automobilisten in het
algemeen niet graag spreken. Maar als ze eens
eerlijk zijn, moeten ze toegeven, dat zij tegen de
gevolgen van een eventuele botsing geen pre
ventieve maatregelen nemen. In Amerika heeft
men het probleem bij de fabrikanten in studie
genomen en o.m. Ford houdt zich met vele on
derzoekingen op dat gebied bezig. Ford is zelfs
zo ver gegaan, dat men auto's met poppen
die even zwaar en even „breekbaar" zijn als
mensen opzettelijk laat botsen met muren,
schuttingen enz., om zodoende een beeld te krij
gen van wat er precies bij zo'n ongeluk gebeurd.
Zen van de middelen,
i de gevolgen voor de
■ittenden van een bot
sende wagen tot een mi
nimum te beperken is de
i. safety-belt, de riem,
aan de bak vastzit en
bestuurder en passa-
j om zich dichtgespen,
ongeveer zoals men dat
m vliegtuig b() lan
en dalen doet.
Ford waarvan bjjpaan-
de foto een beeld geeft
zonneklaar gebleken,
zulke veillgheids-
icn een grote bescher-
j bicden en enkele
Amerikaanse fabrikanten
en ze dan ook tegen
geringe bybetalinp op hun
ieuwste modellen.
Ook in Nederland zijn
wel t
n gen:
die e
uif-
m de
buik sluit en een, die ook
de schouders gaat,
zodoende voorbankpassa-
giers b.v. beschermend
tegen een onzachte aan
raking tussen hun hoofd
en de voorruit en het das
board. Importrice voor
deze riemen die de naam
„Sav-a-life" Auto Safety
Belts dragen, en die ge
makkelijk in elke auto te
monteren zijn, is het
Technisch Bureau Aero
Protection aan de Wees-
perzijde 26 te Amsterdam.
landelijke autosport-eve
nementen, die meetellen
voor het landskampioen
schap betrouwbaarheids-
ritten van de KNAC (de
andere drie zijn Brabant
Crensrit, Drie Provin-
cienrit en Pijlenrit) zal dit
jaar verreden worden op
30 September en 1 Octo
ber. Organisatrice is de
RAC-West en de rit is
in drie verschillende tra
jecten verdeeld. Totale
lengte 450 voor de A-klas
se en 420 voor de B-klas
se De start heeft plaats
Vrijdagavond 30 Sep
tember te Wassenaar
en de finish fs Zater
dagmorgen bij Rotterdam.
rpOEN DE Volkswagen-
fabriek de millioenste
wagen van de band liet
lopen, vonden verschil
lende kennissen van ons,
dat dat getal eigenlijk
tegenviel Men ziet zo
veel van die wagentjes
rijden, dat men veel gro
tere aantallen vermoedt.
Als illustratie van wat
een millioen auto's eigen
lijk is, is het wel aardig
te vertellen, dat er in ons
land op het ogenblik on
geveer een millioen mo
torvoertuigen (dus moto-
Van dat millioen zij
253.000 personenwagens,
142.300 motoren en scoo
ters en bijna 500.000 brom-
Van het RAI-secreta-
riaat vernemen we nog,
scooters in ons land met
7.527 voor het eerste half
jaar van 1955 het dubbele
bedraagt van de aant
in het eerste halfjaar
1954 (3522).
JJET IS ALWEER
tijdje geleden, dat de
LPG (Liquid Petrol Gas)
als motorbrandstof in oi
land werd geïntrodi
ceerd. In bepaalde krin-
gen is men gaan pr
over „elpegee"
niet al te charmante
naming, vooral niet
men het van de kant
onze toch al zo gekreukte
Nederlandse taal bekijkt
en nu is ook opgericht
de Nederlandse Elpegee-
Vereniging. Het doel var
de vereniging is de mo
gelijkheden van toepas
sing te bestuderen en t«
stimuleren, en het secre
tariaat is gevestigd aai
de Badhuisweg 34 U
Scheveningen.
~IE DAGEN kort
O.-Flevoland 50 pet; ln de N.O.P. is 18
nt zand ln O. Flevoland slechts 4
pet. Veen en kelleem, ln de N.O.P. 5 pro
cent, zal in de andere polder ontbreken.
De N.O.P. heeft vooral zware en lichte
zavel. Dit brengt natuurlijk gevolgen mee
ior de soort van landbouw.
Zeven duizend ha per jaar denkt
men in Oostelijk Flevoland te kun-
ontginnen. Honderd millioen
draineerbuisjes zullen nodig zijn om
de
deze keer is gewijd aar
het rijden in de avond
Als u een voorligger ach
terop rijdt en gaat pas
seren, doet u dat dan met
uw grote, ongedimde
licht? Dan bent u een
die domme weggeb
kers, die verdienen,
die voorligger, als u hem
gepasseerd bent,
fiks zijn schijnwerper of
spotlight in uw spicoeltje
zet, zodat uw ri
chroomlifsten en spiegels
oogverblindend gaat
Wees fatsoenlijk:
Een alweer wat verouderd kaartje
van de Noordoostpolder. Duidelijk ziet
men de dorpen rondom Emmeloord.
In Rutten, Nagele en Creil is al aardig
wat gebouwd, aan Espel is dit jaar
begonnen en Tollebeek, dat alleen nop
maar op papier bestaat, komt op dit
kaartje nog nl«t voor. Het is gepro
jecteerd halverwege de weg Emmel
oord—Urk.
dit land droog te maken en droog te
houden. En dan zullen boeren ook
hier een nieuw bestaan vinden. Als
de Noordoostpolder vol is, zal men
/rijwel zonder onderbreking kunnen
ioorgaan met uitgifte van grond in
Oostelijk Flevoland. En dan zal, als
de plannen mogen worden uitge
voerd, alweer gewerkt worden aan
ie Markerwaard. Groots werk, wi
op Nederland met recht trots is!
studio's, rusthuizen, rijwielbewaarplaat-
I, schoonmaakbedrijven, schouwburgen
verhuisondememingen.
Een algemene regeling voor al deze be
roepen tezamen kan naar de mening van
de staatssecretaris dan ook niet tot in
détails gaan. De voorgestelde regeling
dient slechts om eventuele excessen tegen
gaan en moet als een tijdelijke voor
ziening worden beschouwd. Maar, aldus
retBris, beter spoedig een be
perkte bescherming dan op lange termijn
?n uitgewerkte regeling.
De voorgestelde hoofdlijnen luiden:
1. Geen arbeid door Jeugdigen op
Zondag.
2. Een wekelijkse, onafgebroken rust
periode van tenminste 30 uur voor
ieder, die per week meer dan 40 uur
arbeid pleegt te verrichten en op
Zondag meer dan 4 uur werkt.
3. Een arbeider mag niet langer wer
ken dan 10 uur per dag en 55 uur per
week.
4. Een jeugdig persoon mag niet wer
ken tussen 19 uur en 6 uur.
5. Elke jeugdige arbeider moet een da
gelijkse, onafgebroken rust genieten
van 12 uur, elke man of vrouw een
rust van 10 uur.
Ten aanzien van enkele beroepen, bijv.
artisten. handelsreizigers en piloten, zul-
waarschijnlijk moeilijk regels te stel-
zijn, merkt de staatssecretaris hier
bij op. Op deze en misschien nog andere
groepen, met name de binnenvaart, zou
het besluit dan ook eventueel niet van
toepassing kunnen zijn. De contröle zou
moeten wortfén uitgeoefend door middel
n een verplichte summiere admlnl-
jratie.
•TOALS GEZEGD heeft de S.E.R. zich ln
grote lijnen met deze gedachten ac-
coord verklaard, nadat een speciale werk-
commissle een uitvoerig onderzoek had in
gesteld. waarbij met tal van werkgevers-
werknemersorganisaties overleg ls ge
pleegd. De S.E.R. merkt hierbij op, dat
verschillende der bovengenoemde
groepen de werktijd geregeld Is en dan
varieert van 48 tot 55 uur per week in
collectieve arbeidsovereenkomst of
bindende loonregeling, maar dat voor
Wanneer de bedijking van
Oost-Flevoland, de derde Zui
derzeepolder, voltooid zal zijn,
moet zo snel mogelijk met het
afmalen van het water binnen
de bedijking worden begonne
Drie gemalen zullen daarvoor
zorgen. Enorm groot wordt het
gemaal Wortman bij Lelystad.
Het zal 315 vierkante km van
de polder droog houden, in
menwerking met het gemaal te
Ketelhaven.
(Luchtopname ANP-Foto)
enkele andere groepen geen c.a.o. of loon
regeling bestaat Het ls niet uitgesloten,
aldus het advies, dat de arbeidstijd ln
sommige van deze gevallen een 55-urige
arbeidsweek overschrijdt
Het verbod van de Jeugdarbeid op Zon
dag wordt door de S.E.R. toegejuicht Ook
stemt de raad In met de strekking van
het voorstel tot vaststelling van een mini
male wekelijkse rustperiode, doch de pe
riode dient naar zijn mening ten minste
36 uur in plaats van 30 uur te bedragen.
De raad is het ook eens met het verbod
van nachtarbeid voor jeugdige personen
en met de verplichte dagelijkse rusttijd
van 10 uur voor oudere en 12 uur voor
jeugdige arbeiders, Een deel van de raad
wil echter ook voor sommige groepen
ouderen deze rusttijd verruimen tot 12
Voorts acht de S.E.R. het gewenst, dat
de maximale arbeidsduur zo spoedig mo
gelijk op 10 uur per dag en 55 uur per
week wordt vastgesteld. Een deel van de
raad bepleit zelfs een wetswijziging,
waardoor voor al deze groepen een maxi
male arbeidsduur van 8^ uur per dag
en 48 per week zal worden vastgesteld,
met de mogelijkheid om bij algemene
maatregel van bestuur voor sommige
groepen deze arbeidsduur te verlengen
tot ten hoogste 10 uur per dag en 55 uur
per week. Een ander deel van de raad ls
het hiermee niet eens.
De regeling zal naar het oordeel van
de S.E.R. niet voor alle in aanmerking
komende groepen kunnen gelden. Uitge
zonderd zouden moeten worden de be-
drijfsbrandweerlieden bij ondernemingen,
opvarend personeel in de binnenscheep
vaart, handelsreizigers, slaapwagencon
ducteurs. vliegend personeel bij lucht
vaartmaatschappijen, zeelieden, acquisi
teurs, artisten, colporteurs, filmopera
teurs. reisleiders en verzekeringsinspec
teurs en -agenten. Voor andere groepen
zouden uitzonderingen mogelijk moeten
zijn t.a.v. bepaalde onderdelen der voor
gestelde regeling of zou een bijzondere,
op de aard der werkzaamheden afgestem
de regeling moeten worden getroffen. Dit
laatste geldt met name voor het personeel
van rijwielbewaarplaatsen, grondperso
neel van de K.L.M, courantenbezorgers,
melkbezorgers enz.
Toch is het so
ANDERE DIEREN TREKKEN
441) Het bl(jkt altijd bijzonder moei-
definitie van een bepaald ver-
•hijnsel te geven. Van de dierentrek
(ouden we bijv. kunnen zeggen dat z(j
n het algemeen een gericht en periodiek
'erschijnscl ie, verband houdende met
ie periodiciteit in de voortplanting en
net het periodiek terugkeren van on
gunstige jaargetijden. Hiermee hebben
ve de zaak erhter niet voldoende om-
ichreven, want dieren kunnen ook door
voedselschaarste gaan trekken, zoals
Zuid-Afri-
ken. Een dergelijke
trek is echter hoogst
onregelmatig, even
als die vi
mingen, v
lijk
bijv.
boren worden.
Merkwaardig i
trekkei
dit
i jongen ge-
verband het
eeten.
aoala vele vlin
libellen en sprinkhanen.
Van een eigenlijke trektocht, in de zin
zoals sommige vogel- en vissoorten on
dernemen, mag hier vaak niet gespro
ken worden, omdat het gerichte en
periodieke karakter vaak ontbreekt.
Wellicht zouden we »e daarom beter
als zwerftochten kunnen aanduiden.
Zulke zwerftochten
plant
keren. Hieruit blijkt al dat ook vissen,
wat dit verschijnsel betreft, met de
vogels op één lijn kunnen worden ge
steld; de trek van haringen, kabel
jauwen, elften, schelvissen, en noemt
U maar op, is immers even hekend bü
de vissers als de zwaluwtrek hij de
boer?
Ook onder de zoogdieren vindt de
trek op grote schaal plaats, zoals bij
vele zeehonden, zeeleeuwen en walvis
sen die grote afstanden afleggen van en
wordt hun weg ver i
door schepen gekruis
hoeveelheden zinken
dieren op het dek
vasteland is bereikt, is hel gr
deel der dieren reeds door de
verzwolgen.
Trekkende vlinders zijn in de t
een steeds weerkerend verschijnsel,
evenals trouwens in de Middellandse
Zee-gebieden, waar de doodskopuil e
oleandervlinder zich naar Middei
ten boT
individueel, oi
de Alpen te versterken. Het vermoeder
is uitgesproken, dat de doodskopuil di
reis over het hooggebergte zelfs In ééi
naeht aflegt!
In dit verband zult u eveneens ver
steld staan van de prestatii
nietige kolibrietje.
Daarover een volgende kee
het
