Mijn „Willem Sophie
geheim prijs
geeft
Geen huurverhoging voor
verwaarloosde woningen
Vertrouwen in mijnarbeid bij
de kompels ongeschokt
met melk meer mans
Vloed van optimisme op alle beurzen
stak ook Amsterdam aan
Veilingoverzicht Ter Aar
Huren van 2.25 millioen
huizen omhoog
NIEUWE LEIDSCHE COUHANT
9
ZATERDAG V AUGUSTUS 1955
IN HET BINNENSTE DER AARDE
(Van onze speciale verslaggever)
TAE TOCHT naar het binnenste der
de begon voor ons onder andere
»tandigheden. dan voor de neven Bertram
en hun collega Schoormans. die, omdat zij
Ingesloten hebben gezeten in het hart
het nieuws stonden.
Voor hen was er weinig spectaculairs
san. Zij gingen aan het werk. Wij ook,
jnaar ons werk was: kijken hóe zij gegaan
(waren.
Zij zijn, in de hete middag tegen twee
ar naar de mijn getrokken, zoals elke
niddag van iedere dag mannen naar de
nijn gaan. Ze zijn de fabriekspoort bin-
lengestapt en ze hebben zich, in de grote
van het schachtgebouw, temidden
alle andere kompels spiernaakt uit
lekleed en zijn vervolgens in hun mijn-
lakje gestapt.
Wij reisden in een duister wordendt
ivond van het Westen naar het Zuiden.
Ne lieten de zon diep rood achter
Alle torens van Den Haag, Delft
lotterdam stonden, tegen die gloed als
tan een bakkersoven, zwart gelijnd en
ipekholzerheide was, diep in de nacht,
til als een kerkhof. Wij waren de laat-
ten, die er naar bed gingen.
Gedaver
TN DE OCHTEND gingen we dezelfde
weg als de Bertrams en Schoormans een
feek tevoren. Nu waren de drie er niet.
)e rollen bleken nu omgekeerd. Want
irwijl w ij de duisternis ingingen,
[eerden zij op de E 55. De ruil wa
harte gegund.
Trouwens: de uiterlijke omstandigheden
ook in de mijn,
xschillend. Wat voor hun plicht is,
>leek voor ons spel.
Het verkleden was al anders. Wij be-
loefden ons niet te ontkleden in het ver-
ik, dat, blijkens het opschrift „Voor
iwen streng verboden" is. Wij kregen
keurige badkamer, waarin het mijn-
ik netjes opgevouwen, lag te wachten,
'ij ontdeden ons daar
ihulsels en staken oi
mijnwerkerskleding.
sokken aan, zwaï
valhelm op,
zien we nu: een gat, zo wijd als een
flinke rioolbuis en ook zo glimmend.
Het touw, waarlangs de drie afgedaald
zijn, hangt er nog uit. Het gat loopt
schuin omhoog en vertoont ergens een
lichte knik. Daar bevond zich een steen
koollaag, die de beitel even deed afwij
ken.
Klimmen in schoorsteen
T ANGS EEN OPGANG, een soort
■Lj schoorsteen in de mijn, voorzien
van ijzeren ladders en klimijzers, zijn w<
vervolgens naar de fatale verdieping ge-
i alle lijfelijke
s in de wol van
Dikke gebreide,
re kistjes aan de
stonden we
later tegenover elkaar. Als
De eerste kennismaking met de mijn is
die met een grommend en daverend we
zen. Want de mijn is één bonk herrie.
'Alles wat néér en óp gaat is even zwaar.
Gereedschappen, boren, buizen, rails,
gaat u maar door. En dan: de wagentjes
d,e de kolen uit het ingewand van de
aarde-naar de oppervlakte brengen. Die
•rommelen de liftkooien binnen, worden
fcp rails gemanouvreerd, bonzen tegen
elkaar aan, rijden op eigen zwaarte af
en aan en verdwijnen, na een geheim
zinnig circuit van allemaal smalspoor-
fails, met zoveel automatisch bediende
Wissels, dat een treintjes-minnend hart
hier gelukzalige ogenblikken moet ken-
&en, in wéér een andere kooi. Om opnieuw
Déérwaarts te gaan.
Modder-water
IN EEN DERGELIJKE KOOI gingen wij
omlaag. Zes man stonden dicht
(engedrnkt, ingesloten door stalen gor
dijnen en de voeten geschoord op de rails
Iran het wagentje, dat precies in deze
fulnïte paste.
Twee Domtorens boven op elkaar ge
plaatst, zó diep zonken we weg in de
larde. De duisternis daar werd verlicht
Joor onze lampen, die we als medaillons
|an een riem om de hals hadden gehangen
We bevonden ons in de befaamde 240
|ieter verdieping: de gang, van waaruit
hen de ingesloten mijnwerkers te hulp
k gekomen. Het is een smalle steerigang,
ten meter of drie breed en juist zo hoog,
lat u er, rechtop, in lopen kunt. Deuren
(luiten de gang hier en daar af, want wij
winden ons nu in het „ingaande" deel
in de mijn en we gaan naar het „ult-
lande". In het „ingaande" deel blaast
en de lucht binnen, in het „uitgaande"
rordt de lucht afgezogen. Beide delen
Ijn door sluizen van elkaar gescheiden
de overgang van het ene. naar het
ndere deel, kan slechts geschieden als
e de deur achter ons dichtdoen.
De grond is geplaveid met rails en
aartussen ligt, drabbig en zwart, mod-
erwater waarin onze zware schoenen
egzakken.
Dan, bij een bocht van de gang. staan
e opeens bij de plaats waar de Duitse
lachine gestaan heeft, die het gat naar
e 217 meter verdieping groef, dwars
oor een steenlaag heen. Mijnmeters
ebben, aan de hand van kaarten en be-
ekeningen. vastgesteld in welke rich-
ing de boren zich een weg moesten vre-
tn door het gesteente en het resultaat
De werkzaamheden in het kader
iet eerste deel van het Botlekplan z
hans zo ver gevorderd, dat B. en W.
lotterdam de raad hebben gevraagd t
edrag van 11.900.000 gulden te votei
litvoering van het tweede deel.
Zó ziet het gat van 60 cm door
snede er uit, dat van de 240 m
verdieping naar de 217 meter g'ang
gegraven is, om de ingesloten
mijnwerkers een uitgang te ver
zekeren. Door dit gat lieten zij
zich zakken.
gaan. Daar: hetzelfde beeld als in de
gang, dertig meter lager. Maar opeens is
er een verschil. De doorgang wordt ver
sperd door een enorme massa stenen, die
hier is neergezakt en die, vorige week
Donderdag oorzaak van het nieuws ge-
vorden ié. We hadden al gezien, dat er
rrig»' „drukking" zoals de --deskundigen-
lat noemen, op de gangen was. Stoere
jzeren balken bleken omgebogen en
louten palen waren gescheurd. maar
daar, op de plek van de steenstorting
knapte ijzer en hout finaal af en schoof
de gang. als een harmonica in elkaar,
onder het gewicht van héél de berg, met
alle mensen, huizen, wegen en oogsten
de boeren er boven op. Die hebben van
die steenstorting, twee honderd meter
beneden hen. niets gemerkt. Het was een
zéér lichte huivering, die door het berg-
lichaam trok. Zó licht, dat zelfs de drie
ingeslotenen er niets van gemerkt heb-
Het vorig weekeind stonden In
de Nederlandse kranten, de Duitse
en ook de Belgische en Franse,
berichten over drie mijnwerkers,
die in de mijn Willem Sophia te
Spekholzerheide, werden ingesloten
door vallend gesteente.
Omdat er in die berichtgeving
veel technische onjuistheden ston
den en boven de Moerdijk maar
weinigen weten wat een mjjn-
ifortinp is, heeft de directie van
de mijn ons gisteren in de gelegen
heid gesteld de plaats van het on
geluk te komen bekijken.
Dit is het verhaal van ons we
dervaren.
staan, wordt het ons duidelijk, dat het
enige levensgevaar, hetwelk de drie kor
te tijd bedreigd heeft, de hongerdood is
geweest!
Zelf bevonden zij zich, toen de steen-
storting geschiedde, op niet minder dan
een kilometer van die fatale plek. Zij
waren daar bezig, net als hun kamera
den nu, met het maken van een nieuwe
aansluiting op het kolenfront. Zo'n
steengang loopt namelijk door een steen
laag, die voor de winning van de kolen
alleen bijkomstige betekenis heeft. Men
legt er de smalspoorlijnen door. die straks
de wagentjes moeten aan- en afvoeren.
Een corset van gewapend beton zal bin
nenkort heel deze gang tegen instorten
beschermen en dan zijn de stuttende pa
len, die er nu staan geheel overbodig.
Je merkt al lang van te voren, dat
Iets in de berg aan de gang is" zeg
gen de kompels, die hier aan het werk
jn. „Als het boven je kraakt heb je alle
ld om er vandoor te gaan, maar dat
oet je dan ook wel doen
Een kilometer heen en een kilometer
terug zijn we de hele gang doorgewan
deld. We vonden er de resten van het
gedwongen verblijf onder de grond: bo
terhammen in papiertjes, ontelbare fles-
die met allerlei dranken gevuld zijn
geweest en kranten, waarvan er één een
feuilleton had met het toepasselijke op
schrift: „Help die man -vinden".
De luchtbedden lagen er nog en de
torpedo's, waarmee het voedsel !S aan
gevoerd. Kleine en grote gietijzeren bui-
in de werkplaats van de fabriek ge
draaid, die thans tot de reddingsultrus-
:in? van de mijn zullen gaan behoren.
Het ongeluk is goed afgelopen: er was
ncht voldoende en er kon na enkele
iren. genoeg voedsel worden aangevoerd.
Bovendien was er een telefoonverbinding
boven. Zij het dan ook. dat die te
lefoon aan het eind van de gang was,
dus ruim een kilometer van de plaats.
de mannen hun bevrijding wacht
ten
Jeugd blijft vertrouwen
TTET IS GEVAARLIJKER chauffeur.
AAdan mijnwerker te zijn" zeggen de
mijningenieurs. Het zal wel waar zijn.
Maar ei^zullen héél wat chauffeur* zijn.
die zich op de gevaarlijke weg beter
thuis vóelen, dan in de beveiligde mijn.
Niettemin: het vertrouwen in het
mijnwerkershandwerk is, bij de jeugd
Spekholzerheide. niet geschokt. In
de O.V.S., de Ondergrond vakschool
dagelijks vele jongelieden ge
heel als mijnwerkers gekleed zich
de toekomstige taak. Zij arbeiden
zelfs al in de mijn. Ze beginnen e
sleper en ze kunnen het tot meester-op-
zichter brengen. Maar zij w^ten
het is. Van thuis natuurlijk. En het
Glück-auf, waarmee zij ons begroetten,
klonk even ernstig als dat van hun va-
het puingedeelte heen I ders en ooms, die we zo juist verlie-
i aan de andere kant I ten.
Origineel cadeau voor
jarige Prinses
Eén gulden aan postzegels
voor kankerbestrijding
Enkele inwoners van Apeldoorn hebben
een origineel plan bedacht om prinses
Wilhelmina. die 31 Augustus 75 jaar wordt,
geluk te wensen en uitdrukking te geven
aan de hechte banden tussen Apeldoorn
en Het Loo.
De bedoeling is dat elk Apeldoorns ge
zin, en ook niet-Apeldoorners, de prin
ses per briefkaart of ansicht een geluk
wens zendt. Op deze kaarten kan maxi
maal een gulden aan extra-postzegels
worden bijgeplakt, welk bedrag wordt
gestort in het naar haar genoemde Ko
ningin Wil helmin a fonds voor Kankerbe
strijding.
Prinses Wilhelmina, die haar verjaar
dag in alle rust op paleis Het Loo zal
vieren, heeft haar volledige instemming
met het plan betuigd.
Alle afzenders wordt verzocht hun naam
en adres duidelijk te willen vermelden,
daar prinses Wilhelmina voornemens is
alle gelukwensen te beantwoorden
Is vliegen goedkoper
dan u denkt?
„Ik wilde tenminste eenmaal in mijn
leven vliegen", zo verklaarde de 47-jarige
Pauline Hilschertegenover de Weense
politie, toen zij van haar vlucht Wenen—
Instanbui—Bagdad en retour uit het
KLM-toestel stapte: zij had de reis
erstekelinge meegemaakt.
Mevrouw Hilscher, die een „gewone
Oostenrijkse huisvrouw" wordt genoemd,
Semmering, bij Wenen, met de
tram naar 't vliegveld Schwechat gegaan.
Doordat er een hevig onweer woedde
bevond zich vrijwel niemand buiten op
het vliegveld. Op een van de vliegtuigen
zag zij de Nederlandse kleuren
n aan, dat -dit toestel naar Nederland
vertrekken. Zij stapte ongezien in
hield zich in het toilet verborgen tot
het toestel in de lucht was. Toen kwam
:ij te voorschijn en nam rustig plaats. Het
personeel ontdekte de, verstekelinge ech-
leg per radio besloot men
haar mee te nemen tot Bagdad, van waar
de reis weer naar Wenen zou leiden. Pau
line Hilscher hddc"geen papieren en geen
geld bij zich, zodat zij nergens het vlieg
tuig mocht verlaten.
In Wenen werd zij aan de politie over
gedragen en de KLM bood haar een re
kening aan voor de retourvlucht Wenen—
Bagdad.
Zij is voorts in staat van beschuldi
ging gesteld wegens het ongeoorloofde
passeren van de grens.
N. W. Conün, voorzitter van de raad
hiIM 1 /MsU.
NEEM PER MAN
DRIEKWART KAN
Huurcommissies voor gemeenten
met meer dan 10.000 inwoners
HET NOVUM van de jongste Huurwetswijziging is ongetwijfeld de in
stelling van de Huurcommissies (niet te verwanen met de Huur
adviescommissies), tot wie de huurder in de gemeenten met meer dan
10.000 inwoners zich kan wenden met hel verzoek, van de huurverhoging
vrijgesteld te worden, indien de verhuurder zijn onderhoudsplich en niet
is nagekomen. In de kleinere gemeenten dient men zo'n verzoek in bij
het college van B. en W.
Alleen dan kan van de huurverhoging
dispensatie worden verleend, als het aan
de verhuurder te wijten is, dat de woning
niet meer voldoet aan redelijke eisen van
bewoonbaarheid. Bij de behandeling van
dispensatie wordt er op
gelet, of de huurder geen huurachterstand
heeft en aan zijn verplichtingen (ge
noemd in het Burgerlijk Wetboek) vol
doet. én of de verhuurder regelmatig een
redelijk bedrag aan het onderhoud be
steedt. Alleen woningen en geen bedrijfs
panden komen er voor in aanmerking.
Van verwaarlozing is sprake, wannee:
zich gebreken voordoen aan daken (wa
terdichtheid). platten en goten, aan put-
regenbakken en de afvoerleidingen
regen, huishoudwater en faecaliën,
balcons en balustrades, aan buiten- er
binnenmuren, aan stenen vloeren en trap-
plafonds, in het bijzonder met het
oog op gevaarlijke scheuren, aan het hout-
nen, aan gas-, electrische en waterleidin
gen, voor zover bij deze laatste de gebre
ken niet het gevolg zijn van bevriezing er
tenslotte ean schoorstenen.
Formulieren
van beheer der N.V, Werf Gusto, v/h werk en het buitenverfwerk, aan het bin-
Fa. A. F. Smulders te Schiedam, ls gis- nenverfwerk, voor zover dit strekt tot jn-
leren op 68-jarige .leeftijd overleden. I standhouding van buitendeuren en kozij-
BEURSBAROMETERi
Meineed Ie Djakarta
Swartjes liegt een boekdeel vol
mevr. Boum
hoe het kwi
teerd. kort
politie dici
n. getuige Swartjes de vraag
m, dat Baden werd gearres-
ladat getuige tegenover de
had genoemd. Getuige
•ddc hierop, dat h(j de heer Bad-
er niet had bijgelapt, doch dat Baden in
1952 bü een verhoor de politie alles van
de Nederlands-Indische Guerilla-organisa-
tie had willen vertellen
opmerking van getuige, dat de
Nigo begin 1951 versmolten werd met de
Bamboe Roentjing en de Daroel-Islam,
voegde hij er op een vraag van de offi
cier van justitie aan toe. dat dit zijn
eigen conclusie was. Voordien, zeide hij,
schoten die organisaties elkaar dood. ter-
daarna geen onderlinge gevechten
.varen. De verdedigster zeide: „Ik
vind Sit allemaal enorme onzin", doch de
rechter merkte op, dat zij deze mening
beter tot het pleidooi kon bewaren. Om
staaltje van de onzin van getuige
en verklaarde verdedigster: „Ge
tuige zegt in een van de processen ver
baal. dat de rechterhand van president
Soekarno ook lid van de Nigo was." Ge
tuige antwoordde: „Ik bedoelde, dat Ba
den mij had gezegd, dat Kartosoewirio
(leider van de Daroe-l-Islam) eens de
rechterhand van Soekarno is geweest."
Verdedigster haalde voorts uit een der
•erbaal aan. dat getuige vol
gens zijn mededelingen eens met Baden
autobus naar Soebang is gereden.
daar de bergen is ingegaan en is voor
gesteld aan een bende van 150 man. onder
wie 40 Nederlanders. Hij zeide daar om
ongeveer 12 uur te zijn aangekomen en
rijst, corned beef en sardientjes te heb
ben gegeten.
Getuige: „Ik heb mij vergist. Dit ls niet
De rechter leest vervolgens deze pas
sage uit het vooronderzoek voor. waarop
getuige toegeeft, dat het toch waar is
Het gebeurde in Januari 1951.
Mevr. Bouman; „Gisteren heeft getuige
drie keer onder ede verklaard, dat hij
slechts één kaer met Baden op stap ls
geweest."
Getuige: „Ik zit al vier Jaar in de boei
»>n kan niet meer een heel boekdeel ont
houden. Een mens kan zich toch wel eens
vergissen."
Mevr. Bouman: „Dan heeft getuige gis
teren meineed gepleegd. In kan begrijpen,
dat getuige niet alle leugens kan ont
houden, maar de ware feiten kan hij toch
onmogelijk zijn vergeten."
Officier van justitie: „Als de getuige
iets vergeet en nadat hij er aan ls her
innerd, het wel weet en erkent, dan kan
het niet als meineed gelden."
Mevr. Bouman: „Ik vroeg geen vervol
ging wegens melpeed, maar Ik ben zo vrij
er bij te blijven, dat het meineed is."
De zitting werd bijgewoond door ver
tegenwoordigers van het Nederlandse
Hoge Commissariaat en van de Ameri-
raanse ambassade alsmede door twee di-
ectieleden der K.P.M.
T^E INTERNATIONALE financiële centra waren deze week overwegend
vfst gestemd. WaTIslreet gaf "het sein voor eèn nieuwe golf van "bpti-
misme, onder invloed van aanhoudend gunstig nieuws uit het Amerikaans
bedrijfsleverv.P.arrjs, Düsseldorp en Brussel waren ook vast gestemd, ter
wijl de Londense beurs, na de flauwe dagen in het begin der week, een
opmerkelijk Tierstel te zien gaf. Het lag voor de hand, dat in deze omstan
digheden ook .de Amsterdamse effectenmarkt een opgewekte stemming
toont. Wederom heeft men moed gevat en de koersen deze week op een
hoger niveau gebracht.
Hét economisch niéuws uit ons land ls
onverminderd gunstig gebleven. Allerwe
gen is er een groot tekort aan arbeiders
te constateren en de ontwikkeling van
de export toon-t aan. dat de nationale
producten in het buitenland hun weg nog
kunnen vin-den. Van belang is het resul
taat van het onderzoek naar de economi
sche ontwikkeling hier te lande, gelijk
dat gepubliceerd is door het Econ. Tech
nologisch Instituut voor Noord-Brabant.
Geconstateerd wordt; dat de hoogcon
junctuur. die sinds enkele jaren voort
duurt, nog steeds nieuwe stimulansen
ontvangt door de voortdurende toene
ming van de uitgevoerde hoeveelheden
goederen. Er is geen enkel teken té be
speuren. dat de gunstige ontwikkeling
over haar hoogtepunt heen is, al zijn et
wel aanwijzingen, dat het tempo van toe-
neming langzamerhand kleiner zal wor
den. Genoemd. Instituut heeft voorts ge
concludeerd, dat tot op heden de situatie
niet op een prljshausse berust of "zich
daartoe ontwikkelt. Hieruit kan men con
cluderen, dat de inflatoire tendenzen in
ons land tot dusverre niet kwaadaardig
zijn. gelijk wij trouwens reeds eerde;
hebben betoogd. De waakzaamheid der
regering tegen het ontstaan van de vici
euze cirkel van loon/prijsverhoging wordl
in het .bedrijfsleven gewaardeerd en de
toekomst van ons sr.el groeiend volk
noopt tot het in acht nemen van een
zekere voorzichtigheid.
QP DE EFFECTENMARKT waren deze
week de internationale aandelen en
cultuurwaarden de fondsen, welke de
leiding hadden by de koersstijging. Een
uitschieter was vooral Philips' Gloeilam
pen. een groeifor.ds bij uitnemendheid,
gezien de ontwikkeling der electronische
industrie". Er liepen deze week weer de
onvermijdelijke geruchten, welke dik
wijls een opvallende' koersstijging bege
leiden. Men sprak van een nieuwe emis
sie, welke op komst zou zijn, overigens
gerucht, dat best juist kan blijken te
zijn. daar het bedrijf van Philips met zijn
vele vertakkingen, ehorme kapitalen no-
Goed begonnen snijbonen campagne eindigt
met tegenvaller
Het was in een mineurstemming, dat we de vorige week ons overzicht
jöioesten beëindigen. Het is helaas in deze week niet beter geworden. In
tegendeel. Op alle veilingdagen was de stemming bepaald lusteloos. Vooral
*net de snijbonen bleef het slecht gaan. Een enkele maal, als de industrie
ftog eens wat afnam, flikkerde de handel wat op. Veel partijen draaiden
lichter door, en opnieuw moesten er vele duizenden kilo's uitstekend
taedsel bestemd worden voor veevoeder.
Meestal was het zo, dat het allerbeste
log voor prijzen even boven de mini-
pumprijzen verkocht werd. In doorsnee
*as de vraag echter in verhouding met
de aanvoer te klein. Hierdoor draalden
oals gezegd vele prima snijbonen door.
komen wel in aanmerking voor uit
betaling van de vergoedlngsprije, maar
poor de kweker is dit lang niet lonend.
Zo eindigt de zo goed begonnen sny-
onen-campagne in een ernstige tegen
valler. Met do piinsessebonen is het iets
exporthandel van augurken is opgehou
den is het 6teeds 6lechter gegaan en al
leen een herstel hiervan zou nog verbe
tering kunnen brengen.
beter, doch de prijzen, waarvoor deze
worden afgezet, zijn toch ook veel te
laag om lonend te zijn. Van de witte
pronkers draaien ook vele prachtige par
tijen door of ze brengen juist de mini
mumprijs op.
Over de aurgurken kunnen de berich
ten nauwelijks beter luiden. Met uitzon
dering van de E-sortering kwam door
draai niet voor. Maar de prijzen zijn toch
gezakt tot een zeer laag niveau, en de
teelt is hierdoor niet lonend. Sedert de week van lusteloze, trage handel, met
Over de tomaten gaan de berichten ook
steeds ongunstiger lulden. Toch mocht ei
hier in de afgelopen week nog niet ge
klaagd worden. De prij6 bleef vrij con
stant. hoewel iets aflopend. Naar sla wat
er op sommige dagen nog weer behoor
lijke vraag. Vooral Woensdag werden nog
goede prijzen gemaakt. De aanvoer ls
echter niet zo groot. Bloemkool was nog
al wat schommelend In prij6. De kwali
teit varieert echter ook zeer sterk. En
dit kwam ln de prijs nog al tot uitdruk-
Van de bladgroenten bleven andijvie
en postelein goedkoop. Ook kroten, -rode
en groene kool brachten een zacht prijsje
op. Uien vonden aftrek tegen behoorLijke
prijs. Ook rabarber liep in het midden
van de week iets op. Vrijdag was het
weer minder. Selderij bleef goedkoop.
Enkele partijtjes bramen werden aan
gevoerd en deze werden goed betaald-
Deze week blijft gekenmerkt als
veel te geringe opbrengsten voor de
tuinders.
Gevonden voorwerpen
Van de volgende gevonden en verlo
ren voorwerpen werd deze week aan
gifte gedaan bij de politie:
Gevonden: een -rode portemonnaie met
inhoud;'een rood kinder portemonrtaietje;
een huissleutel; een fietssleutel.
Verloren: een bruine portemonnaie met
inhoud; een portefeuille met inhoud.
HAZERSWOUDE
Opbrengst collecte
Voor het niéuw té bouwen verenigings
gebouw van de Hervormde Gemeente is
f 10.833,50 bijeengebracht, terwijl het
tien-fonds reeds f 8305,23 heeft opgei e-
OUDE WETERING
Donderdag wordt in het zwembad alhier
diploma »e zwommen- Vrijdag daaraanvol
gend worden er schoolzwemwed; rijden
gehouden, waaraan een nummer gecostu-
verbonden is.
dig heeft. Ook sprak men ter beurze over
zekere plannen, die
zouden bestaan ter
zake van het pref.
aandelenkapitaal,
maar officieel ls
noch over het een,
noch over het ander
iets bekend geworden. Het margarine
fonds. dat meestal hoger noteert dan
Philips, verloor deze week de wedstrijd,
hoewel ook hier een behoorlijk avans
werd behaald, mede door bet herstel te
Londen.
Kon. Olie, het fonds, dat zo dikwijls
aan de kop lag, heeft het deze week rus
tig aan gedaan, maar was ook hoger ge
noteerd. Het kunstztjdefonds van inter
nationale allure bleef achteraan sukkelen
en kon het tempo niet bijhouden.
gezochte noemen en dan speciaal de sui
keraandelen. De oud-voorzitter van de
vereniging van importeurs en groothan
delaren in Indonesië vertelde dezer da
gen, dat er voor het buitenlands bedrijfs
leven in Indonesië, ondanks alle beper
kende bepalingen en arbeidsmoeüijkhe-
den, zeker nog mogelijkheden zijn. Onder
een bekwame regering zou men stellig in
opwaartse richting kunnen gaan.
Op de vergadering van aandeelhouders
der Ver. Vorstenlanden verklaarde voorts
de directeur niet pessimistisch te zijn
omtrent de toekomst van de Javasuiker.
Er ls weinig onrust ln deze bedrijstak.
Ook het bestuur van Krian Suiker en
Suikercultuur deelde mede. dat men ge
matigd optimistisch was. Het gevolg van
deze verklaringen was een vraag
suikerwaarden, zodat Handelsveren „Am
sterdam", cn ook Java Cultuur, Nlsu
Moormann flinke koerswinsten konden
behalen. Culturen, de beursnaam
Ver. Vorstenlanden waren eveneer
vraagd en kwamen hoger. Van de Indo
nesische fondsen moeten Ve ook met ere
de eert Ver. Dcli noemen, die goed in de
markt lagen en beduidend hoger geno
teerd werden. De rulltransactie. welke de
Ver. Deli met de Senembah Mij terzake
deelnemingen heeft uitgevoerd, kon
op haar mérites moeilijk beoordeeld
worden maar men meende ter beurze,
dat de Ver Deü met haar vergroot bezit
aan eert. De Oostkust en shares Imperial
Agricultural Corp. een goede ruil heeft
gedaan.
Scheepvaartaandelen waren min of
meer verwaarloosd, hoewe! de vrachten-
markten zich gunstig blijven ontwikke
len. Binnenlandse industrie-aandelen
overwegend vast gestemd. Bieraandelen,
ca. Oranjeboom en Zuidholl. Bier, wer
den flink gevraagd, misschien in verband
met de warmte.
Netam kwam. zonder veel gerucht, op
aanmerkelijk hoger niveau. De gang van
zaken in dit bedrijf moet zeer goed zijn.
Van de claimhandel noemen we claims
Stoomvaart Mij - „Oostzee", welke be
neden de theoretische waarde verhandeld
werden. De koers der nieuwe aandelen
komt op circa 305"% uit. Claims Stokvis
ste prijs f170. later lager. De conver-
•obligaties 3Schokbeton zullen
goed ontvangen worden. Het voorkeurs
recht werd tegen goede prijs gevraagc'.
Indien de huurder op grond hiervan
om niet doorvoering van de huurverho
ging verzoekt, dient hij naar zijn gemeen
tesecretarie twee ingevulde formulieren,
aldaar gratis verkrijgbaar, te zenden.
Tegelijkertijd betaalt hij vijf gulden. Dit
bedrag krijgt hij terug, als hij wordt vrij
gesteld van de vijf procent huurverho
ging, doch heeft hij verspeeld, indien
zijn verzoek niet is ingewilligd. De ver
huurde!;, van het verzoek in kennis ge
steld, krijgt een maand de tijd om zich te
verweren. Doet hij dit, dan volgt een on
derzoek door de huurcommissie of het
college van B. cn W. Laat hij dit na. zo
wordt over het verzoek van de huurder
gunstig beschikt.
Terwijl zijn verzoek In behandeling la,
betaald de huurder de vijf procent huur-
hoging gewoon door. Tas nadat de
urcommissie een voor hem gunstige
beslissing heeft genomen, behoeft hl) min
der huur te betalen. Als de verhuurder
intussen begonnen is, de gebreken aan
het huls te herstellen, krijgt de huurder
geen verlaging.
Wanneer de verhuurder, op grond van
eigen nalatigheid niet in het genot gesteld
de huurverhoging, de woning gaat
onderhouden, kan hij een verzoek indie-
met de strekking, dat de hnurverho-
hem alsnog ten goede komt.
Ruime keuze
Voor de huurders staan thans vier mo
gelijkheden open om tegen verwaarlozing
de woning in het geweer te komen,
nl. de bovengenoemde procedure d.m.v. de
huurcommissie, een civiele actie voor de
kantonrechter, indien de verhuurder niet
zijn verplichtingen krachtens het
Burgerlijk ^tboek voldoet, inschakeling
Bouw- en Woningtoezicht, indien de
woning in slechte staat verkeert en ten
slotte de mogelijkheid B. en W. te verzoe
ken, de woning onbewoonbaar te verkla
ren of in ieder geval ongeschikt ter be
woning. In dit laatste geval wordt de
huurprijs verlaagd tot het bedrag dat op
31 Mei 1950 gold.
Een en ander over de huurwetswljzi-
glng Is overzichtelijk te lezen ln een bro
chure van het ministerie van wederop
bouw en volkshuisvesting, getiteld „Huur
prijzen en onderhoud". Voor 25 cent zal
de brochure zeer binnenkort In de boek
handel en de postkantoren verkrijgbaar
z(jn.
Geen kaliumlabriek met
sieun van Mekog in
Noorwegen
Het plan om ln Noorwegen een fabriek
te bouwen voor de vervaardiging van
kalium uit zeewater of zoutoplossingen,
zal niet worden verwezenlijkt. De Mekog
te IJmuiden had, in samenwerking met
de Norsk Hydro, een werkmethode voor
deze productie gevonden, maar de om
standigheden ln Noorwegen bleken bij
nader Inzien niet geschikt.
Men onderzoekt nu de mogelijkheid, of
men de werkmethode ln andere landen
kan toepassen.
C.A.O. voor personeel
Omroep goedgekeurd
Het college van Rijksbemlddelaart
heeft gisteren de nieuwe salarisregeling
het gehele omroeppersoneel (pro
grammamedewerkers, technisch, admini
stratief en huishoudelijk personeel) goed
gekeurd. In verband met de zeer lange
duur van voorbereiding bijna vijf
jaar is de toepassing van deze regeling
per 1 Juli 1953 toegestaan.
Van principiële betekenis ls, dat bU ge-
Ikwaardige arbeid geen verschil meer
in beloning tussen mannelijke en vrouwe
lijke medewerkers wordt gemaakt.
De overig» arbeidsvoorwaarden voor
het beroepspersoneel werden in 1951 in
collectieve arbeidsovereenkomst ge
regeld.
Eleclricileit in Utrecht
goedkoper
De Provinciale Utrechtse Electridtelts
Maatschappij zal per 1 September een
tariefsverlaging Invoeren van ongeveer
(ven procent
Bij het inwerkingtreden van de gewij
zigde huur- en belastingwetten vervalt
de vier procent omzetbelasting voor de
levering van electriciteit aan particu-
Het bestuur van de Nederlandse ver
eniging voor koeltechniek heeft de gou
den Kamerlingh Onnes-medaille toege-
kend aan prof. dr H. C. Rudolf Plank te
Karlsruhe.
De nieuwe maatregelen
BEHALVE IN DE HUURWETSWIJZIGING zijn de maatregelen, die ver
band houden met de komende huurverhoging, neergelegd in zes
Koninklijke besluiten en zeven ministeriële beschikkingen. In totaal wor
den de huren van ongeveer 2V4 van de bijna 2Vfe millioen voorradige
woningen verhoogd. Hieronder volgen de voornaamste bepalingen betref
fende de nieuwe huurprijzen.
ijf procent huurverhoging wordt
berekend voor de woningen, voor 27 De
cember 1940 gebouwd. Hetzelfde geldt
'oor woningen, die fn de oorlog met
iverheideteun tot stand zijn gekomen.
Voor de overige woningen uit die tijd ie
de huurverhoging alleen van kracht, ale
de huurprijzen reeds zijn aangepast aan
het vooroorlogse peil.
Van de naoorlogse woningen, zonder
overheidsteun gebouwd, evepale die, voor
-eiker bouw een z.g. halve premie ls ver
leend, zijn de huren vrij.
Omhoog gaan ook de huren van de wo
ningen, gebouwd met overheidsteun
krachtens de Beschikking bijdragen
ningwetbouw 1948 en de Financierings
regelingen woningbouw 1947 en 1948.
Voor de eerste categorie is dispensatie
mogelijk (via een verzoek aan burge
meester en wethouders), indien de huur
al te hoog zou worden.
De overige naoorlogse woningen
krijgen in het algemeen geen verho
ging. Wanneer de huurprijzen van deze
woningen evenwel lager liggen dan de
verhoogde huurprijzen van gelijksoor
tige woningen, kan de verhuurder als
nog bij B. en W. om huurverhoging
Unilever in laboratoria
Rubber-Stichting
Tussen het Indonesische Hoge Commis
sariaat en Unilever worden besprekingen
gevoerd over een aanbod van Unilever, de
laboratoria van de Rubberstichting te
Delft voor drie Jaar te huren en een groot
deel van de uitrusting over te nemen.
Zoals bekend is. nam de Indonesische
regering 15 Juli het besluit de activiteiten
van de Rubberstichting naar Indonesië
over te plaatsen.
Op voorwaarde, dat een voldoende aan
tal wetenschappelijke en technische
krachten bereid is over te schakelen van
rubberresearch op dat van oliën en vet
ten, zou Unilever bereid zijn 150 man per.
soneel ln haar dienst te nemen, ook de
directeur-generaal van de stichting, dr ir
R. Houwlnk
Waarschijnlijk ls de kabinetswisseling ln
Indonesië oorzaak, d-i de beslusing
vertraagd.
verzoeken. Deze zal wanneer verleend.
ook vijf procent bedragen.
Voor onbewoonbaar verklaarde wonin
gen geldt de verhoging niet. De huurprijs
van deze krotten is en blijft gelijk aan
die van 31 December 1950.
Tot ditzelfde peil kannen de haren van
verwaarloosde hulzen worden verlaagd,
Indien die woningen In feite onbewoon
baar zijn, doch nog niet onbewoonbaar
verklaard. De minister van wederopbouw
en volkshuisvesting kan op verzoek van
de huurder de betrokken woning ongs-
schlkt ter bewoning verklaren, met huur-
rlaging als gevolg.
Nieuw ls tenslotte ook de bepaling, dat
vansf 1 September de huurprijs kan wor-,
den verhoogd met 75 pet van 3/3 deel van -
de voor rekening van de verhuurder ko
mende kosten, gemaakt bij de vernieu
wing van centrale verwarming of lift
Thans ligt dit bedrag nog lager.
Onderhandelingen in
Atjeh
Woensdag i» te Djakarta aangekome»
ren zoon van de leider der opstandelingen
in Atjeh Daoed Beureuh; Hasbalah Beu-
reuh geheten. Tezamen met een ambte
naar van het ministerie van voorlichting
heeft hij een maand ln Atjeh vertoefd
om met zijn vader in aanraking te ko
men. Deze verklaarde, dat Ha»balah met
zijn vader heeft onderhandald en dat er
goede hoop ta voor het welslagen der po
gingen om de veiligheid ln Atjeh te her
stellen.
orrespondent van Pia te Medan
verneemt, dat Beureuh zijn zoon een ont-
werp overhandigde voor het herstel der
-eillgheld in Atjeh. Dit plan zou afwijken
zan het programma van gouverneur
Amln van Noord-Sumatra en zou voor da
Indonesische regaring moeilijk aanvaard
baar zijn.
Minister-president Harahap heeft aan
Journalisten medegedeeld, dat hij da
van deze berichten zou onder-
n de minister van voorlichting
ze.rir. dat hij de betrokken ambtenaar
nog niet in Djakarta heeft ontmoet