Jlietaue ITtUtsrijc (ümtranl
Bloedbad in Marokko
Nfationalen richten slachting
aan onder de blanken
Huis op
wieltjes
N
Vanmiddag kwamen drie
ingesloten mijnwerkers vrij
Nog steeds: roken en longkanker
Zes Am. staten zijn tot
rampgebied verklaard
Zeventien doden in het
water en op de weg
M
MAANDAG 22 AUGUSTUS 1955
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie. Redactie Aoonnemenke». en
Advertentie-afdeling: Tel 3144L
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: j 6.40 per Kwartaal;
2,15 per maand: 0.50 per week.
ADVERTENTUSN: 0,18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Zes en dertigste jaargang No 10426
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. I. ENSERINK
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omsfrelten
.ftutmttd H «htklora
tngn bert In Utfcaspoct
ZIE PAGINA S
Fran6 Noord-Afrika zijn Zaterdag/ de tweede verjaar-
ag der verbanning van de nationalistische sultan Ben
oessef, ernstige onlusten uitgebroken, waaibij ongeveer
'000 mensen zijn omgekomen.
CASABLANCA, 22 AUGUSTUS
E BEN zojuist teruggekeerd uit Oued Zem, waar ik verschrikkelijke
taferelen heb gezien, die elke voorstelling te boven gaan. Overal
ag men dood en verlatenheid; burgers, die zich van allerlei soorten
rapens hadden voorzien, zochten in Ge ruïnes van hun woningen, waar-
an de deuren en ramen wijd open stonden. Van tijd tot tijd klonken er
cherpe geweerschoten. Ik ging een mooie Franse villa binnen. De ver-
ielde meubelen lagen op een hoop bij de deur. Ik klom er overheen en
en half-geopende deur van de badkamer zag ik iets dat mijn bloed
eed stollen. Een jonge vrouw, het onderlichaam opengereten, bescherm-
e met haar dode armen een baby. Beiden waren met bloed overdekt.
Lsselijk door deze ellende holde ik de straat op.
Op de stoep van een ander huls
raarvan weinig anders dan een hek-
rerk bij de ingang was overgebleven,
ig de hond van een Fransman met
en schotwond door de kop. Verder-
p werd mij de weg versperd door
en smeulend lichaam. Het
oude Marokkaan, mogelijk
e bediende van een Frans gezin.
Iet lichaam was in de benzine ge
rankt en in brand gestoken, nadat
e man was gestenigd
Dit relaas over de verschrikkingen tn
rans Marokko is afkomstig van de
ranse journalist Eugène Boissonade.
in slaagde, levend uit deze hek-
raketel terug te keren. Drie zijner col-
werden door de opstandelingen
trmoord. Boissonade seinde voorts:
lotseling schoot een groep jonge Fran-
jachtgeweren gewapend
raar beschadigde villa er
loegen op de gesloten blinden. Zij rie-
de bewonere. Een deur ging eer
Voor het laatst in
Haar en
Dit weekeinde hebben oud-gedetineer-
en van de Polizeigefangnis, die wat
ergebracht in het groot-seminarie in
(N.Br.) hun zesde en laatste reünie
shouden. Bij de fusilladeplaats, waar
t vierhonderd gevangenen zijn om-
ekomen, werden kransen gelegd. In totaal
ebben acht- tot negenhonderd gedetl-
eerden, onder wie tal van vooraanstaan-
figuren uit het Nederlandse verze
:e gevangenis gezeten.
Inbrekers keerden
naar school terug
Enkele onbekenden, die zich door
het inslaan van een ruit toegang
hadden verschaft tot een kleuter
school in Apeldoorn, hebben de
teleurstelling dat zg in de katten
niets van hun gading konden vin
den. niet aan de onderwijzeres wil
len laten merken. Alvorens zij on
verrichter zake vertrokken, lieten
zij op het bord een groet aan haar
achter. In grote letters schreven
zij namelijk „daag Heffe juffrouw".
In hun eigen schooltijd hebben zij
waarschijnlijk op school ook niets
van hun gading gevonden...
Geen strand meer te zien
Strafvermindering Hamid
bevestigd
Een telegram van Pia bevestigt, dat aan
ultan Hamid II een strafvermindering
maanden is verleend. Hij was In-
iertijd veroordeeld tot tien jaar gevange-
lisstraf en moet hiervan nog ongeveer
jaar ondergaan.
Het Hoge Gezagsorgaan van de
(olen- en Staalgemeenschap zal strenger
oezicht uitoefenen op de aangesloten fir-
n de berekening der heffing van
7 pet op de productie mogelijk te maken,
eze moet in de tweede helft van 1955
83 millioen opleveren.
n vier kinderen, die in dodelijke
oor de furie van de inheemsen
waren weggekropen, kwamen tevoor
schijn.
Ik ontmoette een moeder, die door
de omstanders als een heldin werd
beschreven. Zij was alleen met haar
kinderen thuis, toen de menigte haar
woning bereikte en wist de opstan
delingen met een revolver op een af-
7RANS MAROKKO
a>W
stand te houden, totdat deze tenslotte
afdropen. In de verwoeste zieken
huizen lagen de stoffelijke resten
van: patiënten, die in hun bedden ver
moord waren. De geneesheer-direc
teur stierf op zijn post naast hen.
Lange rijen Marokkaanse gevangenen,
de handen in de lucht en hun kleren be
dekt met bloed, werden onder gewapend
geleide weggevoerd.
Eén van de overlevenden verklaarde,
dat alle Fransen en Fransgezinden in de
stad omgekomen zouden zijn als het
vreemdelingenlegioen niet op het laatste
ogenblik had kunnen ingrijpen. Het
legioen baande zich schietend een weg
door de stad en dempte de opstand.
Hierbij kwamen naar schatting 300 Ma
rokkanen om het leven. Het aantal doden
onder dé Fransen ligt tussen de 50 en de
100
In Kenifra, 50 km verder het binnen
land in, drongen Berbers te paard 'naar
schatting vierduizend) de stad binnen en
plunderden er een deel van totdat zij
verdreven werden door Franse parachu
tisten, die assistentie kregen Van ge
vechtsvliegtuigen.
Kenifra ligt aar. de voet van de bergen
er is slechts via een vrijwel onbegaan
bare v/eg met de buitenwereld verbonden.
De aanvallers hadden de telefoon- en te
legraafverbindingen afgesneden. Ook hier
zijn veel doden gevallen, aan beide zijden
wellicht 100.
In diezelfde tijd vielen ln de provincie
Constantine (Algerië) benden Algarijnen
politieposten aan met bommen en m'trail-
leurs. Het was een goed beraamde op
stand, klaarblijkelijk bedoeld om de
Fransen te verjagen, terwijl een deel van
de strijdkrachten naar Marokko was ge
zonden in verband met de opstand die
daar verwacht werd
In het gebied van Constantine werden
bijna 500 opstandelingen en bijna hon
derd militairen gedood. Het aantal ge
dode rebellen is wanrscbiinlifk nog gmter.
Ook op Khoerigba, 120 km ten Zuid
westen van Casablanca werden aanval
len gedaan. Het vreemdelingenlegioen
gieep ook daar in en verdreef de aanval
lers die meer dan 80 inwoners hadden
gedood. De meeste slachtoffers waren
kinderen.
Gisteravond zijn ongeveer 700 man
Franse troepen met materiaal naar Ma
rokko overgebracht. De Franse militaire
sterkte in Algerije bedraagt naar schat
ting 125.000 man. Een gehele Franse divi
sie werd teruggetrokken uit Europa er
naar Noord-Afrika gestuurd.
KABINET
Intussen heeft sultan Ben Arafa van
Marokko de samenstelling van een nieuw
kabinet aan de Fransen voorgelegd. Het
zou 6terk leunen op de Pasja van Marra-
kesj, de machtige El Glawi, die de groot
ste aanhanger van de sultan is. Men
meent in Casablanca, dat het nieuwe ka
binet geen oplossing kan brengen ln Ma
rokko. omdat het op dezelfde groeperin
gen steunt als de voorgaande kabinetten
In Aix-Ies-Bains (Frankrijk) worden op
hoog niveau besprekingen gevoerd tussen
de Franse en Marokkaanse autoriteiten.
Ook de Franse premier Faurc woont de
besprekingen by.
(Men zie ook pag. 5)
Senator en een familie
van schoenmakers
kannse versie van Snieder), in totaal 145
man, is Zaterdagavond in Monnikendam
bijeen geweest Gerrit Snider liep als
kleine ongen uit Monnikendam weg om
het avontuur te toeken en bracht het
Alaska
Alle 145 leden behoorden slech's tot de
tak. die Jannetje Mars uit De Rijp tot
stammoeder heeft. Op de reünie bleek,
dat de. meesten schoenmaker, orthopaedist
of pedicure zijn. Het oudste aanwezige
familielid was de 92-jarige moeder van de
Het enige maanden geleden naar
Amerika vertrokken echtpaar Hordijk uit
Monnikendam, dat voor het verbergen
«an Joodse vluchtelingen tijdens de oor-
log in Amerika een boerderij kreeg aan
geboden behoort ook tot de familie.
Door een boorgang van 37 meter gekropen
Redding buiten verwachting vlot verlopen
T/TANMIDDAG tussen drie en zeven uur zouden de drie ingesloten mijn-
werkers van de Willem Sophia worden bevrijd uit de ingestorte
steengang op de 217-meter verdieping. Het reddingswerk is buiten ver
wachting vlot verlopen en tussen twaalf en vier uur hedenmiddag zou het
laatste boorgat met een doorsnee van 60 cm en een lengte van 37 meter
gereed zijn. Onmiddellijk daarna werd met de eigenlijke redding begonnen.
Deze mededeling werd hedenmorgen ge
daan door de bedrijfsleiding van de Wil
lem Sophia. Er werd enkele uren speling
gehouden voor het mogelijke tijdstip van
de bevrijding, omdat zich nog moeilijk
heden zouden kunnen voordoen. De direc
tie van de mijn vertrouwde er echter op
dat vanmiddag de redding van de drie
houwers een feit zou zijn.
De ploeg die van de 240 meter-verdie
ping schuin naar boven naar de 217
meter-verdieping boort, kwam sneller
vooruit, dan zich aanvankelijk liet aan
zien. Vrijdagnacht kwam de eerste ver
binding, een gat van 14 cm doorsnede
over een afstand van 37 meter tot stand.
Zaterdagmorgen was een tweede gat, met
een middellijn van 27 cm gereed.
Dir gat werd in de loop van de dag
verwijd tot 40 cm. en reeds toen dacht
men er over de drie mijnwerkers doo»
dit gat naar buiten te trekken. Dit bleek
echter te gevaarlijk; raakte een der
ien vast. dan zou de redding van de
ren worden bemoeilijkt en zou ht)
zelf in levensgevaar kunnen komen. De
schouderbreedte van de houwer P
Schoormans is 52 cm.
Zondagmorgen werd begonnen met de
definitieve pijp van 60 cm te boren, dat
13 uur vergen. Bij het boren ls men
en laag harde zandsteen gestoten.
Van de 43 uur, die men nog moest boren.
>u alleen deze laag ca 21 uur vergen.
Een tweede reddingsploeg, de mannen
die een steengang houwen, zullen v
schijnlijk eerst Woensdagmiddag klaar
kunnen zijn. Gistermiddag om twee uur
was de gang 17 meter gevorderd op een
totaal van 36 merer.
Geen teleloon
Voor de ingang van de myn In Spek-
holzerheide stonden voortdurend groep
jes mensen, familieleden, buren en col
lega's de toestand te bespreken. De echt
genoten van de drie mannen waren reeds
herbaalde malen op het bedrOf ontvan
gen om door de directie te worden inge
licht. Zij hebben een telefoongesprek mei
hun mannen gevoerd, maar dit werd niet
herhaald. De intact gebleven telefoon be
vindt zich op 1100' meter afstand van de
mannen. De gang, waarin het toestel is
geplaatst, is volkomen donker en het
zuurstofpercentage in het einde van deze
(rang schytH aanzienlijk verminderd "te
Geen Duitse kunst naar
Nederland
De streekgenootschappen ln de West-
duitse staat Neder-Saksen hebben een
beroep op de bevolking gedaan om geeD
kunstvoorwerpen uit familiebezit of an
tiek huisraad van boerderijen aan rond
trekkende Nederlandse kunsthandelaren
te verkopen. De Nederlanders, zo wordt
gezegd, hebben de laatste tijd, vooral ln
Oost-Friesland en het noordelijk deel van
Neder-Saksen, grote hoeveelheden folklo
ristisch# kunstvoorwerpen opgekocht en
buiten Nederland verkocht
Ihr mr J. J. B. Bosch ridder
van Rosenthal overleden
In Wassenaar is jhr mr J. J. B. Bosch
ridder van Rosenthal, oud-gezant te Bern,
In de leeftijd van 66 Jaar overleden.
Tijdens zijn lange diplomatieke loop
baan is hij werkzaam geweest In Boeka
rest, Constantinopel, Madrid, Rio de Ja
neiro, Stockholm, Londen en Warschau,
in 1940 tot 1951 was hij gezant in Bern
De teraardebestelling zal ln aHe stilte
geschieden.
Tweehonderd doden bijj—
overstromingen .einde dood en verderf hadden ge-
1 zaaid. Volgens de laatste berichten
NEW YORK. 22 Augustus. 10,
I zijn 183 mensen om het leven geko-
PRESIDENT EISENHOWER heeftmen en worden er tientallen vermist,
zes Amerikaanse staten tot ramp- i Verwacht wordt, dat het aantal do-
gebied verklaard, nadat ernstige1 den boven de 200 zal stijgen.
Als rampgebied zijn aangemerkt de sta-
Massachusetts, Connecticut. South Caro
lina, New Jersey, Rhode Island. De scha
de bedraagt milliarden dollars.
Helicopters, allerlei boten en honder
den redders brachten zo veel mogelijk
mensen in veiligheid van daken en heu
vels. In Washington ls een volledig ba
taljon van de genie gealarmeerd; het
6taat klaar om met vliegtuigen te wor
den overgebracht naar iedere plaats waar
bet nodig la
Een zomerkamp bij Stroudsburg (Penn
sylvania) werd door wlldstromend watei
van de aardbodem weggevaagd. Veertig
kampeerders werden door een plotselinge
watervloed ln een stenen gebouw gedre-
Pro-Duitse demonstranten werpen een politiewagen om tijdens be
togingen in Saarland. „De Saar is Duits!" riep de woedende menigte,
die door de politie werd uiteengedreven met waterstralen en traangas-
bommen. Intussen is de rust teruggekeerd, nadat de Europese commissie
voor de Saarverkiezingen (23 October) een beroep op alle partijen deed,
rust en orde te handhaven.
Rood Korea zendt flm.|Hoe kam i* °an dat geld?
vlieger terug
Communistisch Noord-Korea heeft
er in toegestemd, de Amerikaanse
piloot die de vorige week met een
oefenvliegtuig boven de gedemili
tariseerde zone werd neergeschoten,
.;aar Zuid-Korea terug te zenden.
Volgens een officiële bekendmaking
is de andere vlieger die in het toe
stel zat om het leven gekomen. Ook
het wrak zal worden teruggegeven.
lijks een aanwijzing ia,
op. dat teerproducten kanker
echter veroorzaken.
MA DE verontrustende sultaten
medische rapporter
over het verband tutter
roken en longkanker ga
ven niet minder dan an
derhalf millioen Ameri
kanen hi
Sindsdien
weer veel gepubl
waaruit de grote tegen
stelling blijkt tussen de
opvatting der Amerikaan
se en die der Britse ge-
In het laatste rapport
van de British Empire
Cancer Campaign wordt
gezegd, dat er nog steeds
geen bewijs ia dat roken
longkanker veroorzaakt.
Tot nu toe is, ondanks jn een ander
talloze proeven met die- boratorium he,
ren. geen bevredigende muizen gedure
relatie vastgesteld tussen groot gedeelte
verschillend van die in bij muizen en ratten in-
Amerika en wel in die gespoten Nog op ver
zeggen de onder- schillende andere manie-
'zaak en gevolg.
In 1953 rap poi
Amerikaanse onderzoe
kers, dat het hun aelukl
was bij muizen huidkan
ker te veroorzaken, door
de huid gedurende lange
tad in te smeren met de
kunstmatio geproduceerde
'eer uit sigarettenrook.
Geleerden van het In
stituut voor Kanker-
research in Engehnd heb
ben getracht deze proe
ven te herhalen. De re
den blootgesteld. In geen
kei geval werd longkan-
vastgesteld. Ove i
ren heeft men. dieren
gespoten. doch steeds
weer waren de resultaten
negotief. Bij herhaling
heeft men alle mogeiake
proeven genomen. in
verschillende laboratoria,
en daarbij is men steeds
weer tot veel minder ver
ontrustende conclusies ge
komen dan in Amerika.
De controverse tussen
de V.S. en Engeland bluft
dus bestaan. Uit de be
richten in Engeland mag
men echter niet conclu-
la_ deren, dot men zonder
men meer de mogelijkheid
ccn verwerpt, dat roken long
hun kanker veroorzaakt Men
■ook slechts: uip hebben
en- r,°0 oeen bewas. W(j krjj-
Indruk, dat wan-
Amerika met zo-
Corruptie wordt aange
pakt in Indonesië
De Indonesische regering overweegt de
indiening van een wetsontwerp, aldut
Pia, waarby leder die buitensporige ryk-
dommen heeft verworven, kan worden
genoodzaakt, aan te tonen, dat hij dei
op wettige wyse verkregen heeft. Kan
men dit niet bewyzen, dan worden de
gelden verbeurd verklaard ten beboi
van de staatskas.
De premier, kolonel Loebis en de pro
cureur-generaal zijn bijeen geweest
maatregelen tegen de corruptie te boni-
Het hoofdparket» had reed6
dergelijke regeling voorgesteld aan
vorige kabinet, doch dit waa daarop nlot
ingegaan.
Deense schoener in
brand
Aan boord van de Deense driemast-
schoener Hans Egede, brak gisteren bijna
twee mijl ten westen van het lichtschip
Noordhlnder, brand uit. De sleepboot
Scaldis uit Vlissingen en de reddingboot
President Wierdsma uit Breskens
assistentie uit, maar het Duitse schip
Latona nam de bemanning van het bran
dende schip aan boord en hielp met blus-
Een Cataiina-vliegboot varj Valken
burg behoefde evenmin hulp te verlenen.
Alle Indonesische cadetten en adel
borsten te Breda en Nieuwediep, in totaal
negen personen, zijn voor hun eindexa-
geslaagd.
wegende, dat muizen mis- veel oroter zekerheid het
schien immuun zijn. heeft v*rbnnd tussen roken en
men de proef herhaald longkanker wèl accep-
met hamsters Ook hier teert. dit voornamelijk
was het resultaat nega- ocbeurt op statistische
tie/. Verder heeft men Oronden.
oeërperlmenteerd met Zeker is. dat deze strijd
.sipareften", waarin de en daarmee een de-
tabak vervangen was door finitieve conclusie nop
fijngehakt sigaretten- steeds niet is uitgevoch-
Vrijheid, weg met de Fransen
en leve sultan Ben Yoessef!"
Dit waren de leuzen voor de
bloedige demonstraties van het
jongste weekeinde, waarbij
honderden mensen de dood
vonden. De menigte eiste de
terugkëër van sultan Ben Yoes
sef, die door de Fransen is af
gezet. De foto werd genomen
in het roerige Khenifra, waar
de massa een bloedbad aan
richtte.
Toen het water steeg, vluchtte men
de tweede verdieping. Het water
bleef stijgen; toen het bij de zolder was,
stortte het gebouw in. Slechts negen men
sen konden worden gered.
In Punam (Connecticut) dreven honder
den vaten magnesium door de straten.
Eén voor één ontploften de vaten met
enorme steekvlammen, die branden vei-
oorzaakten. De fabriek waaruit de vaten
afkomstig waren, vloog later in de lucht.
Intussen zakt het water in de rivieren,
het gevaar lijkt geweken. Het Ameri
kaanse Rode Kruis heeft twee millioen
dollar gereserveerd voor de eerste hulp
aan de overstroomd* gebieden
Volgens de laatste berichten is het
dodencijfer (183) als volgt gespecificeerd:
Pcnnsylvanië 93: Connecticut 63; Massa
chusetts 13; Virglna 3; New Jersey 6;
New York 4; Rhode Island 1.
iiiiv'iwmimii
MAZETF ABRIEKEN TE ZEVEN6ERCE
Honderdduizenden naar strand en bos
RELDEN ZULLEN zoveel mensen in Nederland met fraai gebronsde ge-
zichten en armen hebben rondgelopen als deze zomer. Speciaal het
aantal Zondagen met zon schijnt records te hebben gebroken. Langs de
gehele Noordzeekust krioelden dit weekeinde massa's stedelingen, die in
het water verkoeling zochten na een zonnebad. Duinen, bossen en stran
den werden overstroomd door dagjesmensen.
Het massale waterverbruik heeft de zUn: de 24-Jarige
drinkwatervoorziening ln sommige steden
voor moeilijkheden geplaatst. In Zeeuws-
Vlaanderen ls een sproei- en schrob-
'erbod afgekondigd.
Scheveningen heeft dit weekeinde
en half millioen bezoekers ontvangen,
vaarvan een groot deel op Zaterdag- en
Zondagavond.
Het Zandvoortse strand telde naar voor
zichtige schattingen ca 150.000 mensen. De
parkeerruimten waren alle bezet en de
Bloemendaalse zeeweg was gebarrica
deerd door de geparkeerde wagens.
Hoek van Holland was relatief het rus
tigst met toch nog honderdduizend bezoe
kers. Een andere 40.000 Rotterdammers
trokken naar de Kralingse Plas.
De drukte langs de wegen
zucht naar water hebben echter weer
slachtoffers geëist.
Tot nu toe werden niet minder
dan zeven dodelijke verkeersonge
lukken en tien verdrinkingsgevallen
geregistreerd.
Zeven
Het is een trieste lijst dodeiyke onge
lukken op de weg in binnen- en buiten
land. waarbij Nederlanders betrokken
Vier gewonden
Botsing veroorzaakt
dooreen wesp
Een wesp in een personenauto ls jr!
teren de oorzaak geweest van een bot
sing op het Muzeplein in Rotterdam, waar
bij vier inzittenden van een andere auto
erden gewond.
De 26-jarige bestuurster H. S. R. uit
Amsterdam verloor de macht over het
stuur, toen zij angstig naar een wesp
sloeg. Zy kwam hierdoor ln botsing met
een andere wagen, die totaal werd ver
nield. Drie van de vier inzittenden konden
behandeling naar huis tarugkeren; de
bestuurder, de 44-jarlge kolenhandelaar
i de Pol uit Bloemendaal, moest met
een groot Aantal snijwonden worden op
genomen.
De dame die de botsing had veroor
zaakt. liep niet het minste letsel op. Zij
as zelfs niet door de wesp gestoken.
MEER PARATYPHUS
Het aantal gevallen van pa ra typhus ln
G:eseendam en omgeving heeft zich de af
gelopen dagen tot dertig uitgebreid.
waard uit Rotterdam, die bij Frank
fort van een scooter viel (zy was met haar
man en drie-jarig dochtertje onderweg
naar huls); de 76-jarige Th. v. d. Meer uit
Heerhugowaard, die Zondag op de
Kennemerstraatweg ln Alkmaar door een
ziekenauto werd overreden; nog twee be
jaarde mensen, nl. de 71-jarige tuinder G.
Pronk uit Zwaagdijk. aangereden
door een auto, toen hij plotseling de weg
overstak; en de 82-jarige S. Grit uit
S m i 1 d e. op de rijksstraatweg door een
personenauto aangereden. Maar ook weer
jeugdiger personen: de 21-jarige chauffeur
D. Heinsius, die Zaterdag bij de grenspost
We rn hout tussen een rij geparkeerde
auto's liep en door een bus werd gegre
pen; een 39-jarige vrouw uit Delft, die
verpleegd werd in de St Jacobusstichting
te Wassenaar, en Zaterdagmiddag op do
onbewaakte spoorwegovergang achter het
(^le vervolg op pag. 2)
HET WEERIN EUROPA
l*
3 U
inbew. windstil
WEERBERICHT
Weinig verandering
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Droog, ronnlg en
een overwegend
matige wind uit Oostelijke
richtingen.
ZON EN MAAN
Zon 537—10 52. Maan 1238—3131.
25 Aug. EX.