Acoustiek zelden volmaakt
in zalen en kerken
«os
Schadelijke ruimten belemmeren
goede geluidswerking
verrtapjes
VISSERIJ* EN MARKTN1EUWS
1
raii'KP
gkfl
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
7
In Leiden en omgeving
ACOUSTIEK is de Nederlandse vervorming van het Griekse akoustikos,
dat is: „wat met het gehoor te maken heeft". De oorspronkelijke be
tekenis is dus wel zeer ruim. Immers: alles, wat we kunnen horen, betreft
het gehoor, het gieren van een straaljager evengoed als het sjierpen van
een krekel. In de loop der tijden is het begrip „acoustiek" steeds meer
verengd, het heeft zich, als zoveel begrippen, gespecialiseerd. In dit geval
tot twee scherp omschreven gebieden: dat van de geluidsleer in de physica
en dat van de zaal- (en kerk-) acoustiek. Met de laatste betekenis zullen
we ons in dit artikel bezig houden en daarbij vooral denken aan zalen
en kerken in Leiden en omgeving.
In de practijk is het zó, dat de uitdruk
king: „de acoustiek is goed (of „slecht")"
een aantal gunstige (resp. „ongunstige")
eigenschappen van de ruimte, in betrek
king tot het daarin voortgebrachte geluid,
veronderstelt. Het gaat hierbij or
wijze, waarop de betrokken ruimte op dat
geluid reageert. Bij nader inzien blijkt dit
proces ingewikkelder dan het schijnt. Aan
het antwoord van de ruimte op het geluid
is immers reeds een antwoord voorafge
gaan. De snaren van een piano bij'
beeld trillen in de beslotenheid va
klankkast. Deze reageert door de speciale
bouw op die trillingen zo gunstig moge
lijk. Men zou hier dus kunnen spreken
van de klankkastacoustiek. Alle Instru
menten (en dus ook de menselijke stem)
behoeven een dergelijke resonantiebodem,
meer of minder volmaakt geconstrueerd.
Zonder van enige acoustische theorie
ook maar het minste benul te hebben,
wisten we dat reeds als jongens,
sterke gaTendraad. tussen twee stoelpoten
strak gespannen, bracht, bij aantokkelen,
nauwelijks een dof gezoem voort. Diezelf
de draad deed het echter over een diep
sigarenkistje prachtig; na enige oefening
in het variëren van de spanning kon
er al gauw „Opent uwe mond" op spelen.
De aard van de toonproductie mag dan
al even sterk uiteenlopen als er instru
menten bestaan, de klankbodem is toch
altijd noodzakelijk, onverschillig, of die
de vorm heeft van een vioolkast, een trom
of een orgelpijp.
Zo verstérkt, geraken de geluidstrillin
gen dn de veel grotere ruimte van zaa
of kerk. Nu gaat het er maar om, dat deze
even volmaakt reageert als de klankbi
dem van het instrument. Indien dit het
geval is, spreken we van een optimaal
effect. Dat wil zeggen: de toon kón niet
mooier klinken, het rendement is op
hoogst. Deze allergunstigste stand van
ken, komt zelden voor; het tegendeel
veel te méér. ongelukkig genoeg
De architecten van alle tijden hebben
zich, zoals telkens weer blijkt, maar wei
nig met bewustheid op de acoustiek be
zonnen, de gunstige uitzonderingen dóór-
gelaten. Viel deze tooh goed uit, dan
dit vaak meer geluk dan wijsheid, óf het
natuurlijke gevolg van de heersende
bouwtrant. Het gaat niet aan, in dit korte
bestek, uit allerlei perioden voorbeelden
aan te halen. We beperken ons daarom
tot de gothiek en de barok.
Gothiek
De gothische bouwmeester bedoelde
indrukwekkende, mystieke, tot aanbidding
nopende ruimte te scheppen. In het ont
werpen van een al wéér vernuftiger even-
wichtsconstructie van dunne steunribben,
trachtte hij de collega's uit andere steden
te overtroeven. Zo ontstonden vóór en na
archictonisohe wonderwerken, waarin
men zich bij ogenblikken als in een hemel
op aarde kon wanen. Maar met de hoogst
belangrijke factor van het geluid was
daarbij geen rekening gehouden.
Er schijnt een zekere harmonische ver
houding te moeten bestaan tussen de drie
afmetingen: lengte, breedte en hoogte.
Daaraan voldoet het gothische kerk inte
rieur beslist niet: de hoogte is hier tegen
over de beide andere dimensie's oneven
redig opgevoerd, met als gevolg: de be
ruchte nagalm, die geluiden en tonen doet
verwazen en ineenvloeien. Tegenwoordig
wordt dit hinderlijk gebrek met allerlei
kunst- en vliegwerk wel zoveel mogelijk
opgeheven, maar deze verbeteringen be
treffen alleen de uitwerking van de
spreekstem, bijvoorbeeld van de predi
kant, als hij zich tenminste op de kansel
bevindt.
Voor concerten ls zo'n gothische kerk
In feite ongeschikt. We weten wel. dat
hier de sfeer, het verlangen naar een
soort van liturgische wijding en (niet
het minst!) het grotere aantal zitplaat
sen. bfl de keuze doorslaggevende fac
toren z(jn, doch de muziek is er maar
kwalijk mee gediend. Vooral die wer-
De practische tuinstoel.
ken. waarbij het ongerept bewaren
van de melodische lijnen en daarmee
het transparant blijven van de con
structie. van vitaal belang zijn (dus
óók Bachs Passionen en Hdhe Messe),
moeten van een uitvoering in een gro
te gothische kerk verschoond blijven.
Over het het totale gemis aan enig com-
ort voor de toehoorders spreken we nu
aaar niet....
Barok
Ook de bouwmeester van de barokkerk
of zaal bekommerde zich niet In de eerste
vloeiende wijze in het geheel deed opgaan,
ontstond een voor het klankeffect wel
haast ideale ruimte.
Deze wijze van ruimteconstructie bleef
ook gedurende het rococo en het classi
cisme in gebruik; alleen werden in deze
laatste periode de rondingen beperkt Het
plafond vervlakte, maar de gebogen
gangen bleven. Een voorbeeld hiervan in
Nederland was de oude Rotterdamse Doe
lenzaal, in 1932 (helaas) op last van d<
bouwpolitie afgebroken. De acoustiek var
deze zaal was volmaakt en in geheel
Europa beroemd.
En het Is zeker niet toevallig, dat
een der nieuw gebouwde kerken in de
buurt van Leiden zo'n voortreffelijke
acoustiek bezit. De architect heeft
hier namelijk bewust of onbewust
enkele barokprincipes in toepassing
gebracht.
Met de hand over hand toenemende
stijlloosheid in de vorige eeuw werd de
acoustiek steeds meer van het toeval af
hankelijk. Soms viel het
al tégen. De oorzaak van de slechte ge
luidswerking ligt, behalve in de, vaak
voorkomende wanverhouding tussen
grondvlak en hoogte, voornamelijk i:
schadelijke ruimten, ontstaan door
evenredig ver uitspringende galerijen. Dit
euvel komt nog maar al te vaak voor
de barok
stijl kan leren, is toch zeker wel de orga
nisatie eenheid van de (niet verknipte)
van dichtbij...
plaats om de acoustiek. Maar doordat hij j ruimte. Een illuster voorbeeld was de be-
harmonisohe verhouding van de drie I roemde Liebfrauenkirche (in 1945
dimensie's in acht nam, een zacht gebogen woest), waarin zelfs drie galerijen boven
plafond, met rondingen naar de zijwan- eikaar het ruimtelijk evenwicht niet
den. ontwierp en alle dreigende afsplit- stoorden.
singen (door galerijen bijvoorbeeld) opl Joh. van Wolfswinkel
De schol voor Engeland heeft.? dezi
week ook een forse klap gehad en he
leek er op. of dat de hele week zo zoi
blijven, maar gelukkig haalde de markt
VissezijgoII
Geen florissante week in de
visserij-annalen
De afgelopen week kan moeilijk in de Visserijannalen gebookt worden
als één der meest, florissante van deze zomer. De Maandag begon al heel
vreemd met die 150 kisten braad, die de pufschuit indoken en handelaren,
die al een jaar of veertig meelopen, hebben daarbij het hoofd geschud,
want zulks overkomt IJmuiden gewoonlijk niet. Maar Woensdag schudden
zij wederom dat hoofd, toen de braadjes plotseling tot het duobele waren
opgelopen als gevolg van de schaarste.... Men kan hier toch echt nooit
weten
Zaterdag, vooral voor de goede snurre-
vaadkwaliteiten, weer gezellig op. De
tongen waren inmiddels duur, dank zij
die hardnekkigheid, die de tongenkoers
beheerst en die alleen Zaterdag
de wijn moest doen als gevolg
dertienduizend kilo aanvoer, waardoor
ook de grovere soorten naar beneden
moesten. En nog waren Denemarken
Oostende heel wat goedkoper
Met de haring wil het nog niet erg
vlotten, deze zomer. De gemengde kwa
liteit, die de trawlers op de halvloer
deponeren, gaat er bij de handel r
kieskauwend in, want tenslotte vare:
loggers van Scheveningen een heel
mooiere trekharing naar huis, die
sleepharing van IJmuiden een zware
currentie aandoet. Het gevaar, dat hi
schuilt, is overduidelijk: als volgend jaar
ook de Katwijkse schepen dat grovere
goed meer gaan aanbrengen, zullen de
prijzen voor de haring van de trawlers
zich maar met moeite staande kunnen
houden, lijkt ons.
En dan het komende. Daarin zit
nig optimisme, want België is geen grote
klant voor de thans begonnen week. Bel
gië gaat Donderdag zijn nationale feest
dag vieren en dan is zelfs Oostende
dicht, om van de viswinkels maar niet
eens te reppen. Onder die en de boven
genoemde omstandigheden lijkt een hoge
muts allerminst gerechtvaardigd
deze week.
Zaterdagmarkt
IJmuiden heeft zich Zaterdag geheel
op de loggers en kotters moeten verla
ten: er verschenen geen trawlers, maai
er was wel veel tong, waardoor de prij
zen van de fijnvis gevoelig zakten. De
KW 141 was er met 70 kisten makreel,
350 haring, en 50 wijting, en de KW 176
zette 50 haring in de hal, alsmede 50
wijting, terwijl de KW 24 400 makreel
aanvoerde en de IJM 210 80 schelvis, 50
schol en 30 wijting plus kabeljau<
KATWIJK
Burgerlijke stand
Geboren: Teunis. zn v T Meljvogel en
W Zuijderduijn; Dorothea C E. d v H J
Zanten en D v d Werf; Klaas, z v P v
Duijvenbode en D Brönsema; Cornelis M
H Ouwehand en A den Haas; Hen
driks, d v J J Kaal en J J Schaake; Jo-
z v A v Duijn en M Kuijt; Cornelia
J E, d v N J Sprengers en W Schouwen
burg; Arendje, d v M v d Marei en C
d Plas: Herman, z v H J A de Graaf
Duijn; Arle, z v A Kraaijenoord
W J Meijvogel.
Ondertrouwd: Chr. Matla en R Helle
mond; J Maarssen en H J van Duijn, JJ
C Bernhartson en L E v d Oever.
Getrouwd: B A Rijkhals en L
Oever; N A Heemskerk en J A van Duij-
venvoorde; C van Hoffe en G Vermeu
len; M P de Lange en E W Snijders.
Overleden: C Kulk, 82 jr, wedn. van
A W v d Plas; D van der Plas, 81 Jr. wed.
J de Jong.
KATWIJK AAN DEN RJJN
En maar bouwen
In de afgelopen week zijn de werk
zaamheden begonnen voor de bouw van
de 66 woningen in het Molenblok. Wan-
deze woningen gereed zijn, is het
Molenblok af en kunnen de beplantingen
rond de woonblokken worden afgemaakt
Geslaagd
Onze plaatsgenote mej. P. Kramer be
haalde het diploma voor het onderwijs
n rhytmische gymnastiek aan kleuters.
KATWJJK AAN ZEE
Orgelconcert Nieuwe Kerk
Het programma van het orgelconcert,
morgenavond 8 uur door Wim van der
Panne in de Nieuwe Kerk te geven, ver
meldt werken van Bach, Vivaldi, Men
delssohn. Guilmant, Jan Zwart en Feike
Asma Dit betekent dus. dat Feike Asma
niet zelf naar Katwijk komt
Schoolreis naar Lunteren
De hoogste klas van de Groen van Prin-
tererschool heeft in de afgelopen week
schoolreisje gemaakt. We mogen wel
spreken van een reis, want het bleef niet
en dag beperkt. De leerlingen ver
bleven een paar dagen en nachten in het
acantie-centrum „De Wildwal" te Lun
teren. In deze prachtige omgeving, met
veel bos en hei, hebben de kinderen veel
plezier gehad. Er wei-den verschillende
leuke uitstapjes in de omtrek gemaakt en
uiterst tevreden kwam men na die fijne
dagen weer in Katwijk terug.
Spreegbeurt
Donderdagavond om acht uur spreekt
in de Kapel ds. L. Vroegindewey van
Gameren.
Geref. Gemeente
De. Kieboom van Lisse spreekt mor
genavond om half acht in het kerkgebouw
de Geref. Gemeente in de Remise-
straat.
Hoog en laag water
Dinsdag 19 Juli: hoog water 2,37 en
15.11 uur. laag water 10.50 en 23.23 uur.
In
i uit
Binnengekomen: KW 22, 80, 141, 176,
5. 110, 41, 28, 24, 128, 178.
Vertrokken: KW 52, 51, 85. 159.
Vandaag
De Klaas Wljker was er vanmorgen
met 1280 kisten van 7 Juli. waarvan 1200
gemengde haring en 40 kabeljauwen.
De oudste
De oudste boten zijn nu de Nestor van
6, de Deining van 7 en de Van Hattem,
Claesje Polderman, Wiron II van 8
Juli, de Medan, Allan Water en Antje,
met de SCH 135 en de HD 79 van 9 Juli.
de Herman, Thorina en Eli met de
Tzonne en de Abraham, de SCH 153 en
de 27 van 11 Juli.
Faillissementen
(Van der Graaf en Co.)
Uitgesproken: W. C Koppen, aanne
mer, O v. Noortstr 80, Den Helder, cur.
mr J Bregman; G M. E. en H. A. Wee-
nink. timmerlieden-aannemers, venn. v.
fa. G M. E Weenink en Zn., Zutphense-
straat 11. Vorden. cur mr H. P. v Heijst.
Groenlo; G E M. Hamer, grossier in ma
nufacturen. Nieuwer-Amstel, H. v Bors-
selenkade 42 h/o fa. v Ogtrop en Hamer.
O.Z. Voorburgwal 187. A'dam. cur. mr
B L Burwinkel.
Geëindigd: G. J. Boonstra, exploitant
van draadvorminrlchting, Gouda; G. Ja-
nusch (zich ook noemende G. Schuur
man), Den Haag.
In de krant stond dezer dagen 'n adver.
tentie, waar een nieuw, bekend, zeewaar
dig motorjacht in geheel stalen uitvoering,
dubbele bodem en vijf slaapplaatsen
koop werd aangeboden Het jacht is ge
naamd Evipan. Het einde van een avon
tuurEen Amsterdamse kip (nie
eens een raskip), heeft het geprfs?eer<
een ei te leggen van 150 gram, acht c.m
lang en ruim zeventien cm in omtrek t
De Belgische senaatscommissie van Justi
tie en landbouw komen 23 Juli In Neder
land het probleem der ruilverkaveling
bestuderen. Vijf en twintig Jongelui
alle landen van Europa, de Ver. Staten
en Israël zijn Vrijdag op Schouwen-Dui-
veland become- met heeste1'" kzanm-
heden. 75 Leden van de Nederl. ver
eniging van Modelbouwers nebben me
130 modellen in het maritieme museurr
Prins Hendrik in Rotterdam een exposi
tie ingericht. Dr Paul Julien uit Was
senaar ls voor zijn neeentiende reis naai
tropisch Afrika vertrokken. Dit maal zal
hij in het grensgebied van Kenya en
Ethiopië onderzoekingen verrichten.
Het natuurreservaat „Het Zwin" in West-
Zeeuwsch Vlaanderen ls weer voor het
publiek opengesteld. Een bezoeker van
een bioscoop in Dordrecht viel Vrijdag
tijdens de voorstelling in slaap. Toen hij
om half een wakker werd, bleek hij te
zijn opgesloten Het personeel had hem
niet opgemerkt. Toen hij de deur had
opengebroken was zijn eerste gang naar
de politie, om daar te gaan uitleggen wat
er gebeurd was
Achttien Nobelprijswinnaars uit zes lan
den hebben op de wereld een ber .tp ge
daan, bij een eventuele oorlog geen
atoomwapens te gebruiken. Engeland
heeft de plannen voor een proef met het
Amerikaanse Salk-vaccin tegen kinder
verlamming losgelaten en zal zelf het on
derzoek op dit gebied ter hand nemen.
De toestand van Koning Haakon van
Noorwegen, die met een gebroken dijbeen
In een ziekenhuis te Oslo ligt. gaa. goed
vooruit. Een luchtvloot van Amer.kaan-
se Globemasters hebben de grootste mill
taire luchtbrug in de geschiedenis vol
tooid. Meer dan 7.000 soldaten die vijf
jaar dienst hadden gedaan in het Verre
Oosten, werden van Japan naar de States
overgevlogen. De aflossers van de'e 7.000
gingen op de terugweg weer mee naar
Japan. B(j het baden in de Elbe is VrU
e engezin van man, vrouw en 15-
Jarige zoon in een maalstroom tereihtge-
komen en verdronken. Eén lid van hel
gezin, een 20-jarige jongen, was thuis
gebleven.
Nationale Handelsbank. Twee voor
stellen tot balansherziening op algemene
vergadering verworpen; 'n aandeelhou
der wilde een beeld der Indonesische be
langen op de balans en achtte het beter
geen dividend uit te keren, zo lang de
positie in Indonesië onzeker was; een
andere aandeelhouder wilde hoger divi
dend; dividend bepaald op 8 pet; mi
Chr. P. van Eeghen herkozen als com
missaris. H. J. Knottneru8 herbenoemd
tot directeur.
Sfeer in 'f gezin?
De „Nieuwe Leidsche" ei in/
I OE KEN HOEK
„De triomf der genade in de theo
logie van Karl Barth" door dr G. C.
Berkouwer. 397 blz. Uitgave J. H.
Kok. N.V., Kampen.
FN PLAATS VAN met een nieuw
deel van zijn „Dogmatische Stu
diën" verraste prof. Berkhouwer theo
logisch Nederland eerst nog met deze
grootse studie over het grond- en hoofd
thema van de theologie van Karl Barth.
Een boek. dat de aandacht onmiddellijk
getrokken heeft en reeds tot uitvoerige
artikelen en beschouwingen geleid heeft.
Zo wijdde piof. dr. K. H. Miskotte twee
uitvoerige artikelen in het kwartaal-
schrift „Kerk en Theologie" aan deze
studie, en kwam zelfs tot de conclusie,
dat Berkouwer „Zonder zich op te drin
genBarth's schildknaap ls". Elders
heeft prof. Van Niftrik. het waarderend,
dat Berkouwer met zo grote eerbied en
liefde voor het oeuvre van de grote Zwit-
schrijft, echter geconstateerd, dat de
Amsterdamse hoogleraar nog geen schild
knaap van Barth is: hij aanvaardt noch
Barth's zondeleer. noch diens opvatting
over de praedestinatie (Barth's „supra-
iapsansme"); hij verwerpt immers diens
interpretatie van het „vere deus' '(het
„Waarlijk-God-zijn" van Christus, alsof
God in Christus Zelf geleden zou heb-
Gods deemoed e.d. termen), ais
ook diens opvattingen omtrent het eeuwi
ge leven igeen voortzetting, doch
eeuwiging"). Hierbij kan ook genoemd
worden Barth's universalisme, dat toch
eigenlijk tot een aannemen van de apo-
katastasis (het herstel van alle dingen
in de zin van zaligheid voor allen)
leiden: het blijft onduidelijk op
welke gronden Barth deze leer afwijst.
Deze opsomming van geschilpunten tus-
en Berkouwer en Barth is verre van
olledig.in deze voortreffelijke studie
komen er veel meer aan de orde. Neen.
de dogmaticus van de V.U. is geen „Bar-
thiaan" geworden. Doch wat Berkouwer
wèl doet. dat is: met een zekere felheid
z.i. onjuiste critiek op Barth (b.v.
de Amerikaanse hoogleraar Van Til)
onvoldoende qualificeren. Hij wil
Barth récht doen en daartoe gaat hij met
grote wetenschappelijke nauwkeurigheid
wat de grote dialecticus geschreven
bedoeld heeft. De omvang van Barth's
werken is groot; slechts weinigen be
heersen deze stof als Berkouwer, vol-
ns Miskotte wel de meest belezene
de moderne theologiegeschiedenis, Ber-
kouwer's imposante boek bevat een ana
lytisch en een critisch deel. Hetgeen niet
betekent, dat in de analyse alle critiek
ontbreekt; nog minder, dat in het criti-
sche gedeelte de analyse nog niet wordt
aangevuld en uitgebreid. Hebben wij goed
gelezen, dan is ons duidelijk geworden,
dat Berkouwer de door Bartlh gecritl-
seerde oude reformatorische theologii
aanvaardt en verdedigt en dat hij de
grootmeester der dialectische theologie
volgt in diens vernieuwingen, die
Barth schier in elke locus der dogmatiek
aanbrengt. De voorzichtige wijze, waarop
Berkouwer daarbij te werk gaat, ls
oorzaak, dat sommigen de scherpte
zyn critiek niet ten volle onderkennen
ïenen te kunnen verklaren, dat
hij sterker is in zijn analyse dan
beoordeling. Al begrijpen wij deze uit
spraak, ten volle onderschrijven kunnen
wij haar zeker niet. De beide hoofddelen
deze studie worden gescheiden door
„Intermezzo", waarin de auteur in
ong. 20 bladzijden voorbeelden geeft uit
:ulk weer. Het assortim
en genoteerd i
Klaagtonen w
ien. In het algemeen
:en zeer bevredigd en
leen plaats. Waspeen
r 20 tot f 41 per 100
kwaliteit tot in de verre
at aangeschreven. De bloem-
n een teleurstelling te bot-
le kwaliteit naar f 14 tot f 1
Prinsessebonen alhoewel iets lager
ing dan vorige week. gingen to<
i deden van f 5 tot f 7. Rabarbo
meer belangstelling dan voorheen
•kocht voor f 11 tot f 15. Andijvie
f 6 tot f 8 per
'aliteit er niet beter op werd (v
gst raakt ten einde), gingen voor
,65 per kg. een mooie prijs. Keuke
1 bleven op dezelfde prijs als ln di
riode en ook ln de vroege aardappelprij-
i kwam zo goed als geen wijziging. D<
nvoer van dit laatste product is niet bij
zonder groot, de prijzen matig. Grote tot 21
drielingen tot f 15 per 100 kg.
RIJNSBURG. 16 Juli Bloemcnlust -
Het warme weer van de afgelopen weck deed
te zijn Invloed gelden op de prijzen
nbloemon en van de gladiolen, waai
nvoer steeds toeneemt. Hoewel er
van slechte prijzen gesproken kan
beeld zullen behee
Floks 25—28,
1150—200, scabti - BPIH
urea's wit 85—100. idem blau
?1 80—90. elemuris 10—13, boi
10—13. statice 100—180, (et
prijs), glardia 140—170, riddersporen 12—15
zinnia's buiten gekweekt 70—100, idem I
150-200, lathyrus 30—35, spirea 30—31 k.
- 'etia's 37—40, pel-godetia's 650—700, an..
180—200, leeuwenbekjes 30—35. distels 12
i per stuk. kam statice 55—60, dui
oon 10—15, colvillei 450—500. witte
lalope 20—25, grote
s moeilijk
c piaaisen.
KATWIJK AAN ZEE, 18 Juli Vangstbe-
ichten uit volle zee Croep Sltoh; KW H
antjes KW 70—54 k KW 161—70 k KW
Adeco I: KW 2—70 k KW 3—85 k KW 14-
1 k KW 25-22 k KW 138—45 k KW 47—2 k
VM 75-24 k; groep Adeco II; KW 6—17 k
KW 23—10 k KW 54—5 k KW 147—55 k., thuis-
stomend YM 283—90 k; groep Joh. Parlevliet;
KW 45—40 k KW 127—69 k KW 175—25 k;
C. den Duik: KW 18—34 k KW 83—58 k;
groep M. Parlevliet: KW 130—10 k KW 151—
k K W167—14 kantjes. Gemiddelde vangst;
oor Katwijk 45 kantjes.
KATWIJK AAN ZEE. 18 Juli Afslag van
Duik). KW 151—96 kantjes van
:hip (M. Parlevliet), KW 22—108 kantjes
4 schepen (Joh. Parlevliet). KW 41—691
tjes van 6 schepen (Kennemcrland), KW
110—721 kantjes van 6 schepen (Rljnstroom-
•iand). KW 176—86 kantjes (trekha-
KW 141—103 kantjes (trekharing).
—37 70. groot 32.80—34.40.
KATWIJK AAN ZEE, 18 Juli Afslag: YM
74—384 kantjes van 6 schepen (Adi
5 schepen (Adeco
3 schepen (C. den
schip (m
"alma 60—80.
Irld
olier
Sol ie
TER AAR, 16 Juli Groenteveiling
Doppers 60—100. capdoppers 70—170 stek 30—
blauwschokkers 2—250, tuinbonen 7(
les per 10 kg; kassnijbonen 75—80 stek 10
igurken: basterd 70 grof A 5760 grof
CD 37 E 28 E geel 11 alles per kg; bloei
njers 11 per bos.
ROTTERDAM. 18 Juli Veemarkt t
gevoerd in totaal 1792 dieren, waarvan
koelen 2 60—2.76. 2.44—260 2-
1.60 1 55. 1.50; Overzicht; vett.
~'pl
Vergeefs
Cop/'iflM P. 1 B. 6o» o S6 7/
KW 140-279 kantjes
II), KW 67—54 kantjes
Duik), KW 167—14 kantjes va
"--'■vliet). KW 129—46 kantje
(Sitoh), KW 20-30 kantj.
28—36. steurharing 24.40—27.90.
SCHEVENINGEN. 18 Juli Vangstberich-
87—25
kantjes Sch 200—17 k
75 k Sch 341—10 k Sch 342—75 k n
Sch 402—50 k Sch 56—55 k nog 25 net
159—50 k Sch 105—34 k Sch 3"
120 k halve vleet thuisstom.
40 mijl Sch 32—80 k nog 30
68 k Sch 48—40 k Sch 51 nog 29
Sch 13260 k nog
5ch 189
Sch 262—10
mijl Sch 19 g« I
—40 k Sch 35—40 k Sch 37—65 k Sch 69—25
Sch 246—55 k Sch 254-
itten Sch 133-
angst Sch 25—25 k Sch 30
Sch 37—65 k Sch 69—25 k
h 84—55 k Sch 210—60 k Sch 236—12 k Sch
248—50 k Sch 249—7 k Sch 297—34 k Sch 310-
180 mijl Sch 312—40 k Sch 20 nog 60 mijl Sch
223—60 k halve vleet Sch 79—35" k Sch 186—
'- Sch 284—10 k Sch 361—2 k
k Sch 73 Zaterdag 17 k
k Sch 97 Zaterdag
Sch 103—55 k Sch 12345 k Sch 124—14 k
242—60 k nog 30 netten Sch 275—7 k Sch 14—
||i||f vleet Sch 47 geen vangst Sch 24
D k Sch 325—20 k Sch 333—3 k nog
de historie van andere vormen van „ge-
nade-theologie", die in het licht der H.
Sohnft te verwerpen zijn: Marcion, het
antinomianisme, het perfectionisme
het universalisme.
Miskotte qualificeerde Berkouwer's
boek als „een verkorte dwarsdoorsnede"
van Barth's theologie. Inderdaad en
een uitnemend boek om in deze theo
logie te worden ingeleid. Doch een dag
blad is geen theologisch tijdschrift; reden,
waarom wij het bij deze weinige regels
moet enlaten. Een helder geschreven
studie, die ook buiten de kring der vak
theologen gretig bestudeerd zal worden;
een boek, in stijl uitgegeven, waat
oprecht dankbaar voor zijn.
Kerk en Dierenwereld. Documen
tatiemateriaal bijeengebracht door
G. Nieuwenhuijsen, dir. Ned. Ver.
tot Bescherming van Dieren.
Dieren hebben geen ziel te
liezen, maar de mensen wel. Een
ieder, die zich vergrijpt aan de schepse
len. die onze Heiland noemt: kinderen
van hun Hemelse Vader, brengt schade
toe aan zijn eigen ziel. „Dierenbescher
ming is dus tegelijkertijd: mensen be
schermen". Deze gedachte (van ds
Straatsma) behoort tot de vele, dikwijls
verrassende uitspraken, die de heer g.
Nieuwenhuijsen, de directeur van de
Ned. Ver. tot Bescherming van Dieren
(in het zilver) heeft bijeengebracht
in zijn documentatiebundel Kerk en Die
renbescherming. Van overal heeft de sa
mensteller zijn stof bljeengehaald. Hij
laat er een goede 90 predikanten, pas
toors. professoren en andere geestelijke
leidslieden aan het woord over de plaats,
die het dier in de Bijbel inneemt en
over de houding, die de Christen op zijn
beurt weer tegenover dit dier heeft in
te nemen. Het is een fijn boek geworden
met zeer veel verrassende uitspraken;
een dlerentheologie ln het klein, die de
lezers aan het denken zet op een nieuwe
manier en over een onderwerp, dat maar
al te veel over het hoofd ls gezien. Ds
Cornelder uit Wllhelminadorp zegt: „De
liefde doet de naaste (óók het dier) geen
kwaad." Uit deze liefde is de opmerke
lijke bundel geboren.
van de Atlantische Commissie, 104
bli. l'ltg. Ned. Raad der Europese
Beweging, Alexanderatraat 2. Den
Haag.
T\e Atlantische Commissie is een par'.i-
cullere organisatie die zich beijverd
enerzijds bij de regeringen der NAVO-
landen er op aón te dringen de niet-mi-
litalre doelstellingen van de NAVO meer
te verwezenlijken, en anderzijds belang
stelling en steun bij de burgerij wil wek
ken voor de samenwerking in Atlantisch
verband.
In Nederland ls de Atlantische Com
missie ontstaan uit samenwerking tussen
de vereniging voor Internationale Rechts
orde en de Nederlandse Raad der Euro
pese Beweging. De brochure „Het begin
van een begin" draagt op de omslag het
symbool van deze samenwerking, nl de
emblemen van de V.N. (de omlauwerde
aardbol), de Europese vlag en het em
bleem der Atlantische Commissie, een egel
(die niemand kwaad doet. maar zijn ste
kels opzet, wanneer hij belaagd wordt).
De inhoud van dit werkje, de eerste
an een reeks, welke men wil uitgeven,
is voor een leder die belangstelling heeft
het streven naar internationaal of
supranationale samenwerking de moeite
waard, en leert eruit, dat de onwikkeling
der geschiedenis nimmer in een rechte
lijn gaat, maar dat men ondanke perio-
van teruggang tóch een vooruitgang
kan bespeuren. Zij, die geloven in de mo
gelijkheden van een supranationale een
heid, vinden in dit boekje, rijk aan cita
ten, het bewijsmateriaal, dat vele grote
ien hun vertrouwen hierover hebben
uitgesproken. Zij die sceptisch staan
tegenover dit streven zullen na lezing
moeten toegeven, dat „Het begin van het
Begin" naar een Atlantisch* eenheid er
i wellicht kan het hun overtuigen,
zodat zij van passieve toeschouwers ac
tieve medewerkers ter verbreiding van
de gedachte der internationale samen
werking worden.
AKKRUMDIJK I
AMSTELVAART I
APP1NGEDAM
ARENDSKERK IS Taku l
BARUMUN 16 te Son:
BATAVIEI IS to Bru
BATAVIER ID I# 130 i
i n Casablanca
Zaterdag 1'
170 mijl.
Binn.
Scheveningen: Sch 399 m>
10 schepen; Sch 3 met 35 last eigen
ffi "3 last van 10 schepen,
6 schepen Sch 302 met
igst, Sch
i r
35 last eigen vangst. Sch 5
„_.l. Sch 305 mei M
Sch 78
•n. Sch 54
plus 1700 kistei
makreel
Sch 141 met 36 las)
150 kantjes en 25 kant-
erse haring
100 kistei
VLAARDINCEN, 18 Juli - Vangstberich-
uit zee - VI 14-2 kantjes VI 53 75
VI 71-75 k nog 27 netten V
89—70 k nog 30
1 Trawler—14.200;
Besommingen
5—14.500 YM 32-
2650 KW 101—10.600
-1700 KW 125—2650 KW
KW 64—3600 KW
KW I.-.KW 107— ;520 KW
79—5770
2290 KW 65—1780 KW 1
YJÏL *>tr1650- ko,,ers: KW 92—1630 KW 72-
1450 KW 210—1650 KW 98-1880 KW 36-1640
KW 133—1500 KW 21—740 KW 68
88—1850
YM 52-
AM 17-9M AM lg—3000 "AM 26-^470 WR?34
-1120 WR 33—1800 TX 14—1700 BU 33—1450.
IJMUIDEN. 18 Juli - Pruzen verse vis van
aterdag - Heilbot 240-215 gr tong 3—246
_rm tong 240—234 kim tong 236—220 kl tong I
272—258 II 240—226 tarbot I 185—152 zalm 9—7
illes per kg; tarbot II 90-72 III 72-65 IV 56
-28 kl griet 27 gr sehol 42—32 grm schol 44
-31 kim Schol 40—31 kl schol I 47—28 II 30-8
char 14—8 bot 8 verse haring 13—10 makreel
16 50—13 gr schelvis 15 grm schelvis 17—12
m schelvis 21-13 kl schelvis I 20—11 II 15
13 wijting 12—8 gr gul 22-16 mld gul 18-14
kl gul 17—9 ham 90 pieterman 25—14 50 kl
rode poon 8 alles per 50 kg; gr kabeljauw 122
-62 gr koolvls zw 44—40 alles per 125 kg.
I Totale
r 3035 kisten.
CLEODORA 1
COTTICA 18 Ply mout
DE RUYTER 1
FRIESLAND 16 te Tyne
GAASTERKERK IS t Shanghai
GANYMEDES 16 440 m h
n NNO Kaap
HASKERLAND 1
HEEMSKERK 1
HELDER 13 v I
HERSILIA 19 v Trinidad a Cu-
tA 16 te Cludsd Trujtllo
13 v Brunsbuttel
INDRAPOERA 17 63 m W
Tjprlok
JELL 13 Margata Roi
L1LIA MARY 16 V R
KEMPHAAN
KENIA 17 F
KORATIA 13
KORENIA 1*
Laspalmaa
KOTA GCDE 16 p
LACH A is v Oatanda n Ann
LARENBERG 16 te Dakar
LANGKOEAS 18 MS m ZZO
b Guardaful n Djeddah
LEUVEHA VEN 18 v R'dam
i n Portaald
LINDEKERK 16 te
LOOSDRECHT 13 v
B imbay
LOENERKERK 16 6
i WZW Gavde
S BOLS n 16 te R'dam
LUCAS BOLS II 18 IJmuiden
MAAS 16 v Lubeek n New
STEADY 15 v Uravlken n
STRAAT MAKASSAR 13 v San
to» n Walvisbaai
STRAAT MALALJCA 16 te
STRAAT MOZAMBIQUE 16
Zuidkaap Formosa n Kobs
STRAAT SOENDA 15 825 m
ZW Sabang n Belawan
STRABO 15 20 m O Gibraltar
TAWALI 16
TELAMON
Pueto Belt
AMES mi
TJIPONDOK I
TROMPENBURGH I
I Noordhlnder va
DORESTAL I
Noordhlnder
ORANJEFONTEIN 13 390 m
WtN Walvisbaai n Kaapsla
ORANJESTAD IS 470 m W1
elrs n Trinidad
OUWERKERK 16 p Saigon i
m ZW Goeree i
VRIJBURGH 13 le Burllngi
WAA 13 v Lattakla n Vol
WAIBELONG 16 tr Atapupt
W ALTON JONES 13 v Mer
WELTEVREDEN I 6te Tip
WESTERDAM IS m W
gel.r I
WICKENBURCH I
VUano n Duinkerken
WILLEM RUYS is V Napels n
WILLEMSTAD 300 m NO Bsr-
bsdos n Engelsnd
WENSDRECHT 13 33 m ZO
Makslla n Suez
WUBBIENA 13 dw Newarp va
n Boston
ZAAN 13 Texel vs n Ramosand
ZEELAND 13 v Leelth n Im-
nlngham
VENBEROEN 13 Saedettte O
ZWERVER 16 V R'dam n Bra-
Soerabala ZIJPE 16 te R'dam
