Op bezoek bij een Leidse
conserven f abriek
Onderzoek nut en schade van
zilvermeeuw gewenst
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
WOENSDAG 13 JULI 1955
De machine verdringt de „huisvlijt" en
waarborgt een grotere hygiëne
(Van een speciale medewerker)
Het zal u, evenals ons, vast en zeker opgevallen zijn, dat in deze dagen hier
en daar op straat peulen liggen. Hetzij dat u in de buurt van een conserven-
fabriek bent, hetzij u zich op een straat bevindt, waarover een wagen gegaan
is, op weg van veiling naar fabriek.
We zitten op het ogenblik middenin de erwtentijd. Met, karrevrachten
komen ze bij de tuinders van het land, met karrevrachten worden ze de con-
servenfabrieken binnengereden. Ik ben eens een kijkje wezen nemen bij een
der Leidse conservenfabrieken, n.l. die van de firma Schoondergang-Speet
aan de Middelste gracht.
king werden gesteld. En ze kropen door
de cellen van sla, andijvie, spinazie, erw
ten, en van alle andere voedingsmiddelen»,
de onderzoekers, van universiteiten zowel
als van groenteverwerkende industrieën
en wetenschappelijke land- en tuinbouw-
instellingen, en stelden er de voedings
waarde van vast. En u begrijpt, dat 't hier
dus om 't gehalte ging aan calorieën en de
hoeveelheden vetten, eiwitten, koolhydra
ten, minerale stoffen en vitaminen.
Dé resultaten?
De onderzoekingen hebben aangetoond,
dat blikgroenten niet voor huishoudelijk
toebereide groenten behoeven onder te
doen. Integendeel. Bij het gewone koken
in onze keukens worden de vitaminen A
en C onder aanwezigheid van lucht ver
nietigd, wat bij conserveren niet plaats
heeft. En dan nog wat. Bepaalde groen
ten zijn vérs slechts een bepaald seizoen
verkrijgbaar. De conserven - industrie
zorgt ervoor dat ze op elke dag van het
jaar te eten zijn.
Belangrijke industrie
•industrieën ons land is
De tijd, dat talloze vrouwen en kinde
ren er een stuiver probeerden bij te
dienen met thuis erwten te doppen, is
voorbij. „Uit hygiënische overwegingen"
zo vertelde de heer Schoondergang ons
„laten wij deze werkkrachten aan de .fa
briek komen, waardoor contróle op dit
werk voor ons mogelijk wordt."
En als u een kijkje in de fabriek nt
begrijpt u al dadelijk dat eigenlijk niets
door een mensenhand meer wordt aan
geraakt. Wat wilt u? Als er in deze tech
nische tijd robots zijn, die voor de men:
optellen en aftrekken, machtsverheffen
1 worteltrekken, waarom zouden er dar
:en machines zijn, die voor ons de peul
tjes doppen?
Het productieproces
Dat doppen is gewoon een kwestie var
slaan. Ik .kan u dat niet zo precies uitleg-
maar in een enorme trommel word-
den de nog gevulde peulen met schoepen
de oren geslageh, waardoor ze open
barsten. De erwten knikkeren er
grote kracht uit, vliegen door de m
een net heen en stromen ergens de
machine uit. De peulen kunnen niet door
mazen, en die vinden dan weer een
andere uitweg.
Nee, hanwerk is er niet meer bij. De
6 ton „ruw materiaal", die erin ging, is
keurig geschift in ïVz ton erwten en 3Vz
ton peulen. De peulen gaan naar de boe-
:n. Hun koeien zijn er dol op, zeggen ze.
De boeren, bedoel ik.
De dakloze erwten zijn intussen in een
sorteermachine terecht gekomen, via een
transportband, en worden daar in 6 ver
schillende soorten geselecteerd. En voor
dat de bezoeker goed en wel adem ge
haald heeft, we volgen nu één soort
zijn de erwten in een spoeler terecht ge
komen. Twee vliegen in één klap: ze wor
den daar netjes schoon gespoeld en tege-
vóórgekookt. Als halfzachte dak
lozen snellen ze een ogenblik later om
precies te zijn: na 3 minuten naar de
vulmachine, waar lege blikken geheimzin
nig rond draaien en vijf seconden daarna,
gevuld en wel, met een deksel erop, door
bekwame handen worden opgevangen en
op wagentjes gezet. U ziet, er is geen
hand naar de inhoud uitgestoken.
Maar natuurlijk wemelt het daarbinnen
in dat blik, bedoel ik van bacteriën,
waardoor vroeg of laat de kostelijke erw
ten zouden bederven. Daarom gaan de
gevulde en gesloten blikken eerst nog
r de sterilisatie-afdeling, waar ze een
uur in grote ketels aan een tempe
ratuur van 120 graden worden bloot ge
steld. En ook hier weer twee vliegen in
één enkele klap: de bacteriën zijn dood
Vitaminen
U behoeft zich dus over de hygiëne niet
bezorgd te maken. Maar hoe zit het met
de vitaminen? Je hoort nogal eens zeg
gen, dat blikgroenten minder vitaminen
bezitten dan verse.
Nu héb ik dit aan de heer Schoonder
gang gevraagd, maar eigenlijk was ik daar
bij de duivel te biecht. Ik bedoel: wie
van een conservenfabrikant ver
wachten dat hij zal zeggen: „Die groenten
i mij? Nou, meneertje, véél heb je er
t aan, voor je lichaam". Ik ben dus
ook ergens anders te rade gegaan. Bij de
Amerikanen. Want Amerika heeft op dit
gebied een uitgebreid onderzoek inge
steld. en ik ga u daarover iets vertellen.
En daartoe neem Ik u mee terug naar het
Jaar 1941, toen Wereldoorlog II in al zijn
verschrikkelijke felheid woedde. Hoe
lang zou het duren? Niemand wist het.
Hoe moest het met de voedselvoorziening?
Men kon er geen antwoord op geven.
Amerika, dat er nog fiet beste aan toe
was, maakte zich niettemin eveneens zor
gen over de voedselkwestie. En president
Roosevelt riep een Nationale Voedings
conferentie bijeen om een overzicht te
krijgen van de verschillende voedings
middelen, al of niet geconserveerd.
Er werd een grootscheeps researchpro-
gramma opgesteld, waarbij aan een aan
tal beroemde universiteiten belangrijke
fondsen voor het onderzoek ter beschik-
Deze foto geeft een beeld van
het laatste stadium, dat de
conserven doorlopen. Via de
omlaag lopende band worden
lege blikken aangevoerd, die
door de vulmachine van hun
inhoud voorzien worden. Het
apparaat rechts op de voor
grond zorgt voor het herme
tisch afsluiten der blikken.
van zeer groot belang. Niet alleen uit
voedsel-overwegingen, maar ook uit het
oogpunt van werkverschaffing.
Wilt u cijfers?
Nederland heeft ongeveer 30
venfabrieken, waarin duizenden i
werken om ruim dertig verschillende
soorten blikgroenten te fabriceren. 23.000
Kruideniersbedrijven en 18.000 kleinhan
delaren in aardappelen, groente en fruit
verkopen blikgroenten. De conserven-
industrie is klant van 37.600 kwekers en
tuinders, die hun producten veldvers aan
168 veilingen leveren.
En nu spreek ik nog niet eens van de
andere industrieën, zoals blikfabrieken,
drukkerijen (voor de etiketten), emballa
gefabrieken, enz., die hierbij betrokken
zijn.
En omdat ik met de erwten begonnen
ben, wil ik er ook mee eindigen. Weet
hoeveel geconserveerde erwten er p-
Jaar door ons, Nederlanders, gegeten
worden? Veertien millioen liter! Daarom
draaien er bij de firma Schoondergang
volgende week als het seizoen op volle
gang is 40 a 50 duizend kilo erwten
door de machines. Per dag, bedoel ik. En
komen er op zo'n dag ongeveer 25.000
literblikken in de opslagplaatsen te
staan. Had u dat gedacht?
Fotowedstrijd voor
oud-padvinders
verkenners van het district een fotowed
strijd onder het motto „Het leukste mo
ment in het kamp". He*. i6 dus aan de
jongen^ om uit te maken, wat het leukste
moment was. Bij de beoordeling van het
ingezonden werk zal niet in hoofdzaak op
de fototechniek griet worden, doch meer
op de originaliteit van de foto. Een jon
gen met een eenvoudig boxje heeft dus
evenveel kans op een prijs als de bezit
ter van een duurder apparaat.
Bij voldoende deelneming zal te zijner
tijd een tentoonstelling van het ingezon
den werk worden gehouden. Voor de
groep, waarvan de eerste prijswinnai
is, zal een wisselbeker beschikbaar
den gesteld. De foto's moeten vo
September worden ingezondert aan
secretariaat van de O. P. V., Hooglandse
Kerkgracht 33a te Leiden.
Candidaat A. Elshout
bedankte voor Leiden
Cand. A. Elshout te Rotterdam-Over-
schie heeft het op hem uitgebrachte be
roep van de Geref. Gemeente te Utrecht
aangenomen en bedankt voor 26 andere
beroepen, waaronder dat van de Geref.
Gemeente te Leiden.
Bevorderingen Meisjes-H.B.S.
Aan de HBS
:(jn bevorderd
G..A. Boon Voorburg; L. J. Bremmer,
Leiderdorp; A. C. van Dijk, G. A. de
Graaft, A. E. Groot, T. Hartman, J. K.
Huizinga, R. R. 's-Jacob, Katwijk aan
Zee; W. F. v. d. Kaaden; T. H. C. C. Knott-
5, Oude Wet. G.W. Meerburg; M. G. H.
Moens, Oegstgeest; L. M. Munck, Katwijk
Zee; H. S. Niessen, A. J. de Roode,
E. F. Stolte, M. G. van Tol, F. H. K. M.
Verhoef, Noordwijk; O. M. Vogelenzang,
J. M. Th. Vermolen, E. J. Wassing, Leid
schendam; A. v. Mazijk, Noordwijk.
Afgewezen: 6.
Voorts zijn naar klas II bevorderd:
J. H. D. Arnoldus, H. Broesder, M. A.
Hanson, Leiderdorp; A. Hazevoet,
Oegstgeest; A. M. van der Huyzen, Lei
derdorp; M. K. E. J. Kampman, F. J.
Koet, E. M. van Leeuwen, M. T. v. d.
Linden, M. W. van Linden van de Heu-
vell, Oegstgeest; W. A. Lunenberg, C. A.
Merkens, Nieuwkoop; N. C. E. Moonen,
E. J. Riel, G. A. Schill t.Truus), Wasse-
E. Schmohl, Noordwijk; M. C. Ver-,
lind; N. K. K. de Vries, A. A. M. Zaad-
noordijk, L. C. van der Zaal, Lisse.
Voorwaardelijk bevorderd: 2; afge-
ezen 6.
Eveneens bevorderd naar klas II:
H. J. Bergman, S. B. L. Bonte, Sa6sen-
heim; A. Dinger van Kruiningen, Wasse-
r; I. van Elk, Hazerswoude; E. J. F.
i Hal, S. I. Hemsing, Leidschendam;
W. Hubeek, D. Huigens, Noordwijk;
M. A. Lingsma, A. C. van der Marei, Val
kenburg (Z.H.); C. M. Meerpoel, E. B. J.
Prins (Betty), P. C. Rijling, Voorschoten;
J. F. W. van de Scheur, W. Teyn, J. W.
Vogelaar, Wassenaar.
Afgewezen: 8.
Bevorderd naar klas III:
H. I. Bedeaux, J. J. C. Brandt, B. I.
an Diest, Sassenheim; G. van Dijl,
Oegstgeest; P. L. A. Everstijn, J. R. A.
an Gennep, Wassenaar; J. Goedhart,
Katwijk aan Zee; S. de Gröot, Voor
schoten; S. Hagemans, C. M. Hueting,
Katwijk aan Zee; R. G. S. Jongsma; M.
C. Kocsis (Maritza), J. W. Mensing, Oegst-
V. J. M. E. Niël, Oegstgeest; W. C. I.
Nijeboer, F. M. Ooms, S. E. Reyer, Leid
schendam; P. Smittenaar, L. van der
Staay, L. van der Vliet, Oegstgeest; G. J.
Vogelaar. Wassenaar; C. G. M. Walen
kamp, N. M. Zorgdrager, Voorschoten.
Afgewezen: 6.
Voorts bevorderdw naar klas III:
E. Arentzen. M. Atkins, Leidschendam;
W. E. Bakema. A. M. A. Boeke, Voor
hout; C. M. Bruin, Oegstgeest; M. P. M.
Chorus, Oegstgeest; T. van Elk, Hazers
woude; J. C. Hofstra, C. H. Huigens, K.
J. Key. A. L. Marck, Oegstgeest; C. M.
van den Ouweelen, M. H. Prenen, L. I.
van Royen, Oegstgeest; W. van Schaik,
Voorschoten; Y. Smit, Leidschendam; J.
F. Schill 'Anneke), Wassenaar; E. M. L.
Slangen, M. T. Splinter, B. Tijmstra, D.
A. M. H. Uiterwijk Winkel, M. Warns,
Katwijk aan Zee; J. M. Wolters, A. Bos.
Voorwaardelijk bevorderd: 2; afge-
Eveneens bevorderd naar klas III:
W. H. Andela, Oegstgeest; E. Barrau,
Noordwijk aan Zee; C. C. van den Berg,
Boskoop; W. Blom, Katwijk aan Zee; D.
B. Engels, Wassenaar; E.J. T. Fanoy,
Leidschendam; E. Groenhuyzen, Y. T. v.(
d. Heiden, H. L. A. Koster, Boskoop; R.
H. Postel, J. M. Servaas, G. C. C. Splin
ter, C. M. A. Swaan, M. E. Tappenbeck,
Noordwijk; M, Teyn; G. Uljée, Voor
burg; M. Wassenaar, Voorschoten; L. M.
S. van Weesel, G. J. Westerveld, C. T.
Woltman, Voorschoten.
Voorwaardelijk bevorderd: 1; afge-
Bevorderd naar klas IV A
M. M. P. Aalders, H. van Bellen, Oegst
geest; W. E. Bos, Alphen aan den Rijn;
W. C. G. Burema, E. M. Burgerjon, Lei
derdorp; J. S. C. W. Couwenberg, P. D.
I. Dijk, Leiderdorp; M. de Geus, E. M. H.
de Haan, N. I. Hameter, Voorschoten; B.
C. Hölscher, Oegstgeest; C. S. Hoogen-
doorn, Voorburg; R. Jaarsma, Leidschen
dam; J. H. Overdijkink, Katwijk aan Zee;
T. Raaf, Oegstgeest; W. A. Rijnhart, M.
de Ruiter Zijlker, Oegstgeest; M. E.
J. Spier, A. M. Tappenbeck, Noord
wijk; A. H. Vaviwer, M. C. Verstelle,
Voorburg; A. L. Wolkers, Oegs'geest.
Afgewezen: 2.
Bevorderd naar klas IV B:
J. W. E. Bakema; A. van den Berg,
Voorschoten; M. J. C. Blind. Oegstfeest; J.
H. E. van. den Burg, Oegstgeest; J. Eps-
kamp; J. M. Ginjaar. Leiderdorp; A. M.
Haarsma, Warmond; J. van Herk; F. E.
Kaiser, Oegstgeest: J. Kuperus; M. Lau-
rentius, Leidschendam; W. F. Moonen; B.
J. Sira; V. G. M. Smeets, Oegstgeest; M.
J. G. Smit; I. M. A. Westen.
Voorwaardelijk bev. 1; afgewezen 1.
Bevorderd naar klas IV A:
E. van den Berg; P. P. Bloem, Koude
kerk a.d. Rijn; B. H. de Boer, Hazerswou
de; A. M. L. Duyverman; J. E. Görtz; S.
Hoek. Noordwijk; A. G. A. Janssen; L.
Janssen: M. .Kleibrink; J. Lammerée; J.
in Linden v. d. Heuvell, Oegstgeest;
G. J. Melse, Noordwijk; C. A. van Muiden.
C. J. B. van der Plaats, Sassenheim; W.
H. de Roock. Noordwijk a.Z.; M. Schou
ten, Voorburg; J. S. Struick. Oegstgeest;
M. J. Swart; J. W. van Veen. Oegstgeest;
K. G. M. van Wiechen, Zoeterwoude; H.
Wijntjes, Oegstgeest; J. C. S. Zaadnoor-
dijk; A. M. Reints.
Afgewezen 1.
Bevorderd naar klas VA:
S. M. von Bose; W. S. W. Brinkman,
Oegstgeest; G. Brouwer; M. de Bruijne,
Leiderdorp; M. J. Callenbach, Oegstgeest,
E. Drees; A. L. Gordon Hasselbach, Was
senaar; L M. Hilarius; N. G. de Jong; C.
D. van der Kamp; J. W. J. Kat; N. de
Kort, Katwijk a.Z.; E. C. D. de Liagre
Böhl; J. D. van der Linde. Waddinxveen;
W. van der Linden, Leiderdorp; M. Lou-
rens; W. Marck; H. A. de Meijer; J.
Monasch, Wassenaar; M. van Syll, Oegst
geest; P. Stigter; A. H. Veer. Leider
dorp; S. M. R. van der Werf, Oegstgeest;
J. A. Arnoldus. Oegstgeest.
Voorwaardelijk bev. 2; afgewezen: 5.
Bevorderd naar klas V B:
A. M. Baldal, Oegstgeest; E. van De
venter; A. G. Duyster, Noordwijk; C. H.
S. E. Hofstede. Oegstgeest; C. Hoogen-
doorn, Zoeterwoude; A. H. Horikx; J.
Laurentius, Voorschoten; E. van Meurs,
Voorburg; A. M. Smeets, Oegstgeest.
Afgewezen: 2.
Bevorderd naar klas VI A:
M. B. Bernard; T. Boersema; S. Bruide
gom, Sassenheim; B. W. Demenint, Oegst
geest; J. Dullemond, Noordwijk a.Z.; M?
E. Engels, Wassenaar; N. Kaay; H. Knib-
be; I. de Kruis; I. M. G. van Kuik, Oegst
geest; H. Kwaadgras; C. E. van Lin-
donk, Nieuwkoop; J. H. Punselie; C. de
Rijke, Sassenheim; 'E. L. de Roode; J. H.
Rovers; L. P. Silver, Wassenaar; A. M.
van der Ster; A. T. Toren, Voorscho-
G. S. A. Veltman; I. Verhoeven; A.
A. Verwer; P. Vigeleyn Nikijuluw, Was-
r; P. van Waveren; A. M. Witte.
Voorhout; W. M. L. Wouters, Voorscho
ten; M. Zeldenrust, Oegstgeest; J. M. v.
Leeuwen, Lisse.
Bevorder naar klas VI B:
I. N. Bakx; E. Batteljee; A. M. Bot;
C. E. Brandt; N. J. Bruin; J. C. Hageman;
D. Hogendoorn, Noordw.; C. de Kier; S.
Knapper, Voorburg; G. S. de Vries; M.
K. Young, Voorschoten.
Waar niet anders vermeld wonen de
bevorderden ln Leiden.
Massale vernietiging van thans
niet te billijken
van de Zilvermeeuw in ons land vele pennen in beweging gebracht.
En niet helemaal ten onrechte. Ik zou hier iets dieper op willen ingaan,
opdat de lezer een betere kijk op en mening over deze actie zal krijgen.
Laten wij beginnen met te vertellen, dat deze verdelgingsactie wordt ge
voerd door de afdeling natuurbescherming van het Staatsbosbeheer. Ver
vooruit werd gezien toen men jaren geleden deze aparte afdeling bij het
Staatsbosbeheer kreeg. Enig in haar soort in ons land en met een kundige
leiding van dr M. Mörzer Bruijns.
Sedert 1939 worden in
kleine schaal zilvermeeuwet
houden" door middel van eieren schud
den. eieren rapen, kalkeieren leggen, gif
tig brood neerleggen, enz. Nimmei heef:
hier iemand bezwaar tegen gehad Men
moet namelijk goed begrijpen, dat, wan
neer de mens terreinen gaat beschermen
hierdoor het overwicht in de natuur ver
stoord wordt. Vooral op de Wadden
eilanden. waar de Zilvermeeuw geen lasl
heeft van zijn natuurlijke vijanden, dt
zee-arend, de vos. e.d., bleek de uitbrei
ding van de Zilvermeeuw-kolonies
te gaan. en wel ten nadele van andere
kolonie-vogels, in het bijzonder de
sterntjes.
Grijpt men door bescherming
terrein in de huishouding van c
in. dan moet men zich ook bewust zijn
van de gevolgen. Dit is men zich wat be
treft de Zilvermeeuw niet geheel bewust
geweest en de Zilvermeeuw breidde zich',
door gemis aan vijanden, door wintervoe-
dering en de veilige bescherming onrust
barend uit. Jammer echter, dat men dit
door nauwkeurige tellingen gedurende
reeks van jaren, nooit
heeft gebracht. Het is altijd t
schattingen gebleven.
Daarbij komt nog. dat in grote kolonies
en aantal individuen (dus niet allemaal!)
_ich te buiten gaan aan het rov»i
nesten, niet alleen van soortgenoten.
van eieren en jongen van visdiefjes,
kluten, berg- en eidereenden, weidevogels
:.d. Anderen beweren, dat vooral de
itejaars zilvermeeuwen zich hieraan te
buiten gaan. De Zilvermeeuw is namelijk
na enkele jarerf geslachtsrijp
draagt dan pas het zuivere volwaï
kleed. Vele Zilvermeeuwen kunnen de
ouderdom van ruim 29 jaar bereiken;
Nederland geringde meeuw wero zelfs
i 27 jaar later teruggemeld!
)f er werkelijk zo'n duidelijke achter
uitgang is van kluten, visdieven, owerg-
sterna. eider- en bergeenden (de laatste
ondanks de grote slachting in de
1954 in de Duitse Bocht), valt nog te
betwijfelen. Daarbij komt nog. dat kluten
a sterns zeer erratisch broeden,
aarom het plotseling ontbreken nog geen
chteruitgang behoeft te zijn.
Een nauwkeurige telling van alle
broedkelonles van slems en kluten
in op* land over een reeks van jaren
zou hier betrouwbare resultaten op
leveren. De grote stern heeft weinig
te duchten van de Zilvermeeuw en het
plunderen van vlsdief-kolonies door
Zilvermeeuwen wordt voornamelijk
veroorzaakt door onrust in de kolo
nies, doordat er steeds mensen door
heen lopen. Hiervan maken de minder
schuwe Zilvermeeuwen gebruik. De
mens is hier dus direct de schuld van
en niet de Zilvermeeuw. In een rusti
ge vlsdi-ef-kolonie zal zich niet gauw
een elerrovende Zilvermeeuw durven
land op I dat het vergif, strychnine, dat op het
„klein ge- ogenblik wordt gebruikt, niet -snel werkt
en hevige krampen veroorzaakt. Bij pu
blicatie van de vernietiging van de Zil
vermeeuwen zal ook de waardering voor
alles wat leeft verminderen. M.i is het
een minder goede reclame voor natuurbe
scherming in ons land. De publicatie had
wetenschappelijk door deskundigen ver
antwoord moeten worden. Hierdoor had
deze kwestie minder verontwaardiging
gewekt en minder pennen in beweging
gebracht.
Jammer zou het ook zijn, als bij deze
grote vernietigingsactie ook de enkele pa
ren Britse kleine mantelmeeuwen, die in
ons land tussen de Zilvermeeuwen broe
den. het slachtoffer werden. In de Zilver
meeuwen-kolonie in Wassenaar bijvoor
beeld. waar reeds een groot aantal werd
gedood (n.b.'deze kolonie werd reeds ja
ren achtereen met de grootste zorg be
schermd. alhoewel het aantal door eieren
schudden en kalkeieren kort werd gehou
den) kunnen de Zilvermeeuwen pertinent
geen schade bij nesten van andere vogel
soorten toebrengen. De onrust in de ko
lonie veroorzaakt alleen maar. dat de
gels zeer verspreid gaan broeden, zo
dat zij minder makkelijk zijn te vinden,
terwijl andere in duindoorns gaan broe
den. waar men moeilijk bij kan komen
Behalve dat de Zilvermeeuw een acsthe-
tisch belang heeft en men er in de steden
veel plezier in heeft, meeuwen te v
in parken en vanuit ramen (ook hierdoor
breidt de Zilvermeeuw zich uit), zijn
ook nuttig als opruimers van onze stran
den, waar ze dode vissen en vogels op
ruimen. Zij zoeken het strand af
mossels en schelpen met inhoud, vette
papiertjes, e.d.
De onrust in de kolonies zal op den
duur ook vestigingen veroorzaken op
rreinen. waar wij de Zilvermeeuw nog
inder wensen. En het is mij dan ook
enen male onbegrijpelijk, wa
ook in de kolonie te Wassenaar zo'r
gebreide actie wordt gevoerd.
Geen reclame
Prof. dr Rudolf Drost, leider van de
Vogelwarte Helgoland in Duitsland
schrijft in zijn onlangs gepubliceerd arti
kel „Gelenkter Seevogelschutz" („Geleide
zeevogelbescherming") in het Festschrift
gelegenheid van de opening van het
gebouw van de Nordrhein-WestfSiischen
Vogelschutzwarte Essen-Altenhundem
het doden van Zilvermeeuwen en
ook hij komt tot de conclusie, dat het in
derdaad nodig is. Het is alleen jammer.
nu ook de gevolgen niet kan
die het doden van vele Zilver-
over er.kele jaren wellicht te
weeg brengt. Het kon geen kwaad zoals
en in de afgelopen jaren Zilvermeeu-
en doodde.
Nu heeft men deze actie in dit seizoen
groots aangepakt en ik zie met belangstel
ling de gevolgen tegemoet. Men beweert,
breid wetenschappelijk, goed-gefun-
deerd onderzoek over het nut en de
schnde van de zilvermeeuwen zou
hier een beter licht op deze kwestie
kunnen werpen. Men zou b(| de op
het ogenblik vergiftigde zilvermeeu
wen een maagonderzoek kunnen
houden. Déze maaginhouden zouden
ons immers een rader inzicht kunnen
geven in het werkelijke voedsel van
de zilvermeeuwen. Tevens zou het
grote aantal dode zilvermeeuwen een
goede mogelijkheid zyn voor weten
schappelijk onderzoek naar gewichten
en maten e.d. der meeuwen.
Samenvatend zou ik willen zeggen, dat
ik persoonlijk niet tegen het verminde
ren van het aantal zilvermeeuwen ben,
waar dit werkelijk nodig is en op de
wijze, zoals in vóórgaande jaren werd
toegepast. De masale vernietiging van
dit seizoen, de w(|ze van vergiftigen en
de ondeskundige berichting en voorlich
ting aan „het grote publiek" kan ik eoh
ter niet billijken.
Warmond, Juli.
Jaap Taapken.
Agenda van Leiden
Woensdag
Hooglandse kerk, half 88 uur: Avond
stilte.
Rchoboth 8 uur: C.B.P.B.-bijeenkomst.
Spreker dr A. Kuyper, kinderarts te
Oegstgeest
Alexanderstraat—hoek Bernhardkade,
7.30 uur: interkerkelijke samenkomst
Sprekers ds C. van der Weele. Chr. Ge
ref. predikant en de heer Stikkelorum.
Medewerking van Chr. Geref. Zangkoor.
Onderzoek
Of vermenging van vogels van d<
kolonie naar de andere geregeld plaats
heeft, is nimmer bewezen. Een onder
zoek, dat het Staatsbosbeheer hiernaar
doet, zal pas na jaren resultaten kunnen
opleveren. Wel is bewezen, dat zilver
meeuwen zeer plaatstrouw zjjn en ge
woonlijk daar gaan broeden, waar zij
geboren z\jn, en zelfs nog na 20 jaar en
langer op hun geboorteterrein, gedurende
de broedtijd worden aangetroffen.
Zijn er verder niet vele ongecontro
leerde klachten over de zilvermeeu
wen binnengekomen, die ze in een
zwart daglicht stellen? Een uitgc-
Kinderkerk Nathanaël herdacht het
veertigjarig bestaan
Sempre Avanti met Jong en Jolig luisterden
de avond op
In het wijkgebouw Pniël werd gisteravond het veertigjarig bestaan her
dacht van de kinderkerk Nathanaël, met de ouders, oudere kinderen, ge
nodigden en assistenten. De voorzitter van de feestcommissie, de heer C.
Dekker, verwelkomde de aanwezigen, in het bijzonder de voorzitter van
de kinderkerk, de heer W. H. van Heusden, bestuur, de wijkkerkeraad
en de donateurs.
De heer Dekker deelde nog mede, dat
het uitstapje is bepaald op 17 Augustus.
De reis gaat naar Harderwijk en Put
ten. Namens de. feestcommissie bood spr.
de heer Van Heusden een Bijbel in de
De heer C. Dekker, voorzitter van de feestcommissie, overhandigt aan
de heer W. H. van Heusden, voorzitter van de 40 jaar bestaande kin
derkerk „Nathanaël" een Bijbel in de nieuwe vertaling voor gebruik
in de kinderkerk. Foto N- van der Horst
nieuwe vertaling aan. Hij herinnerde er
aan. dat de heer Van Heusden sinds een
half jaar als voorzitter fungeert en zich
volledig voor dit werk geeft.
Namens de wijkkerkeraad sprak ds J.
Groot. Deze bracht de gelukwensen over
en wierp een terugblik op de afgelopen'
veertig jaar, waarin de kinderkerk het
evangelie heeft gebracht. De heer Van
Heusden dankte de assistenten voor het
vele door hen verrichte werk. Hij hul
digde de oudste assistent, de heer Jac.
van Gent, die reeds 41 jaar meewerkt,
ook toen cte kinderksrk van Pnièl nog
alleen stond. Zij is nu samengevoegd met
die van Nathanaël. De voorzitter over
handigde hem een cadeautje.
Deze avond verleende Sempre Avanti
medewerking. Jong en Jolig met de heer
Wim Brugmans als solo-zanger bracht
de juiste stemming er in en ook de zaal
zong dapper mee. Ter afwisseling werd
een dirigeerwedstrijd gehouden. Mevrouw
Sjardijn en de heer v. d. Velden leidden
"en mars en een wals. Na de pauze werd
onder regie van de heer H. v. d. Broek
het stuk „Schoonmama komt logeren"
door de toneelgroep van Sempre AvanU
opgevoerd.
Vaikensmarkt maakt het
halve millioen vol
Het vijfhonderddulzendste vette varken
zal ongeveer eind Augustus op de Leidse
veemarkt aangevoerd worden sedert Lei
den in 1905 overging tot het houden van
een vette varkensmarkt. Het dier zal bij
deze feestelijke gelegenheid met gepast
ceremonieel ontvangen worden-
De heer J. Kukler in
het zilver
Gisteren herdacht de heer J. Kukler het
feit, dat hij 25 jaar verbonden was
het PTT-bedrijf.
Bij ontstentenis van de directeur
het de heer W. E. Tupker, die de jubila
ris thuis kwam bezoeken en namcr
directie waarderende woorden sprak
zijn werkzaamheden, eerst als besteller,
later op 't station, voor het bedienen
de posttreinen. Deze waardering werd
ook tot uitdrukking gebracht door de
dedeling, dat de heer Kukler binnenkort
zijn bevordering tot „eerste klasse'
verwachten. De heer J. Evers voerde het
woord namens het Jublleumfonds en
overhandigde een enveloppe met inhoud.
Uiteraard kwamen ln de loop van de dag
vele collega's hun gelukwensen aanbie
den.
Opleiding interkerkelijke
gezineverzorging
17 Gezinsverzorgsters zijn gisteren ge
slaagd voor het theoretisch gedeelte
de opleiding voor Interkerkelijke gezins
verzorging, Rapenburg 59. De namen der
geslaagde dames zijn: G. van Aalst te
Hazerswoude, C. van Baardwijk te Voor
schoten, J. Baas te Mlddenmeer, A. M-
Boersma te Spanbroek, W- van Braak te
Bovenkarspel, J. Dirckx te Alphen aan
den Rijn, J. M. v. d. Ham te Leiden, G.
Kamp te Wi^denes, G- Keizer te Boskoop,
A- C- Kok te Schoonhoven, W. Korenwin-
der te Mijdrecht, N. Mooy te Alphen aan
den Rijn, N. W- Pieper te Wieringerwerf,
P. Terpstra te Den Burg (Texel), H. M
Ufkes te Breezand, Ph. P. Verblauw te
Hansweert en J. Westhoff te Slootdorp.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Maria, dr van H. Stokkel
en S. Pet; Cornelia A, d v M. de Vreugd
en K. Jonker, Maria W. G., d v A. J. v.
Schagen en G. M. Vink, Franciscus P. M.
N. H. Meiman en A. M. van Boxtel,
Rudolf P. z v P. de Graaf en C. M. Ket-
tenis, Helena A. M. dr v L. H. Bergman
van Leeuwen; Hans, z v A.
Nieuwenhuizen en J. Louwera, Jacob, z
Th. Brandt en E. Verlind, Suzanna, d
S. Tegelaar en S. van E«, Cornelia, d v
J. Heemskerk en D. Kulk, Ivonne, d v
J. M. Stikkelorum en S. Vermond, Yvon-
van Elk en H. M. Cammeraat,
Jan W, z v G. Bonda en R. M. Macalia-
ter, Marianne E, d v J. J. Boetekees en
W. Moll.
ONDERTROUWD: W. de Vfind en H.
Kanbier, M. J. B. van Ettlnger en M. T.
yan Dijk, G. v. Eijgen en G. Heijink, G.
Geukes en J. Hermans, H. G. van Plate-
rink en M. Sommering, G. Bloem en H.
C. Seller, J. W. Braun en M. A. J. Gor
dijn, H. J .A. Welling en B. J. M. Dika,
A. E. Taverne en E. Kooien, W. K. Swa-
gers en W. P. Ouwerkerk, F. C. Verël en
Hardeman, J. M. Stikkelorum en S.
Gordijn, A. N. Blonk en P. M. Hooijmans,
G. Kluivers en C. M. Montanus, P. D. C.
Kriek en A. H. M. van Lint, J. P. L.
Bik en J. M. van Ruiten.
OVERLEDEN: A. W. A. Lacle, man 56
jr, J. J. van Houweling, wed. van Van
Linden, 74 Jr, J. M. van Beelen, hulsvr.
d. Plas, 63 Jr, K. Haasnoot, man
L. C. T. Zandvliet, man 41 Jaar.
Donderdag
Gulden Vlies, 24 uur: intiem afscheid
dr H. Schilp, directeur Chr. kweekschool;
half 56 uur: openbare receptie.
Burcht, 2 uur: feestmiddag verkeers-
brigadiers.
Pomona-terrein, half 8—half 10: Leidse
Jeugd Actie, slotavond zomercursus veld
en terreinspelen.
Vrijdag
Oegstgeest, Irene: 56 uur Ont
spanningsprogramma door leerlingen van
Chr. kweekschool t g-v. afscheid van de
directeur dr H. Schilp.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor volkenkunde. 103
uur: Japanse kleurendruk - houtsneden
Kunlsada (tot 15 Juli), en „Zo zien ztj
ons" (de Europeaan gezien door ander*
volken), tot 2 October.
Lakenhal, 95 uur: Moderne Belgi
sche beeldende kunst (tot 18 Juli),
Nachtdienst apotheken
Apotheek Herdlngh en Blanken, Hoge-
woerd 171, tel. 20502, en apotheek Reijst,
Steenstraat 35, tel. 20136.
Van plat gevallen
Gisteravond om half negen ls het 12-
jarlg dochtertje van de heer Van Meizen
de achterkant van de woning aan
de Nieuwe Beestenmarkt van een vier
meter hoog plat gevallen. Ze kreeg een
zware hersenschudding -en wonden aan
het hoofd. Ze werd door de E.H.D. naar
het A.Z. vervoerd. Er bestaat geen le
vensgevaar.
Zaterdag a.s.
Feestmarkt met gratis
loterij
Wethouder D. van der Kwaak zal Za
terdagmiddag om half een op het bordes
het stadhuis de officiële opening ver
richten van de feestmarkt, die gehouden
zal worden ter gelegenheid van het 35-
jarig bestftan van de centrale vereniging
de markt-, straat- en rivierhandel.
Het marktterrein zal met vlaggen ver
sierd worden en 's-mlddags zal muziek
jor een feestelijke stemming zorgen-
Tijdens deze feestmarkt wordt een gra
tis loterij gehouden met tien hoofdprijzen,
waaronder een rijwiel. Bovendien zijn
ijftig prijzen ter waarde van ongeveer
f 10 ter beschikking gesteld- Wethouder
Van der Kwaak zal om zes uur 's avonds
de trekking van de loterij verrichten.
P.V. „Het Oosrten"
De vereniging van postduivenhouders
„Het Oosten" hield een wedvlucht met
oude duiven vanaf Creil. In concours wa-
53 duiven, die om acht uur met N-O.-
wind gelost werden. De eerste duif be
reikte zijn hok om 15-57-55 uur en vloog
een gemiddelde snelheid van
729,73 meter per minuut- De laatste prijs
winnende duif arriveerde om 17.14 uur,
gemiddelde snelheid 640,39 meter.
De uitslag luidt: A. ter Haar 1, 4; W-
Hartevelt 2. 7, 10; L. Burgers 3; J. Boek
kooi 5, 6, 8, 9, 11, 12, 13; Kampioenen
Midfond 1. J. Boekkooi met 485,6 punten;
W. Hartevelt met 473,3 p; 3. A ter
ar met 451,5 p; 4. L- Burgers met 385.8
p; 5- H. v. d. Vecht met 368 p.
Bij de Marva.
De rechtbank te Den Haag heeft gis
teren de 65-jarlge loswerkman K. aldaar
veroordeeld tot 2 jaar en 6 maanden, om
dat hij schuldig ls bevonden aan het ple
gen van een inbraak in de Haagse Hema
op 4 December van het vorig jaar. waar
bij f 40.000 ia gestolen. De overige ver
dachten werden wegens gebrek aan be
wijs vrijgesproken.
Het credlet van Denemarken bij de
Europese Betalingsunie ls bijna uitgeput,
zodat het land verplicht zal worden zijn
nadelige saldi geheel met dollars te be
talen. De Deense valutareserve bedraagt
slechts f275 min.
De wereldproductie van gewassen
wol wordt voor 1954-1955 geraamd op
1157 (v.J. 1151) min. kg.
Trakan Productie Juni 19.500 kgt
