Vorstin Juliana vierde het
lustrumfeest mee
Opvoering van Herakles was
artistiek
succes
De Koningin toonde zich bekoord door
musical show „De zwarte tulp"
Maar waarom toch werden de koren op
vreemde wijze mishandeld?
Dr De Ru sprak over onze
politieke partijen
15 NIEUWE LEIDSCHE COURANT 3 DINSDAG H IUNI 1955
(Van een onzer verslaggevers)
Gekleed in een robe van grijze organza met wit-kanten appliqué's, waar
onder zilverkleurige schoentjes bij tijd en wijle schitterden, kwam H.M.
Koningin Juliana gisteravond de oude, weinig geriefelijke, maar ver-
[rouwde Leidse schouwburg binnen. Vergezeld door burgemeester mr F.
H. van Kinschot en mevrouw Van Kinschot-Dorhout Mees. In het gezel-
AEN-cnaP van H.M. de Koningin bevonden zich verder mr J. C. baron Baud,
- pootofficier in speciale dienst en mevrouw N. Smitt-Avis, Haar particulier
I jecretaresse.
tl
l B«
Dit onverwachte bezoek van de Konin-
bij de schouwburg stond slechts
lig publiek, toen Hare Majesteit daar
inkwam gold de eerste der twee gala-
jOwteMdngen van de musical sh<
irarte tulp", die gisteravond werdeii
Aan de schouwburgingang werd
jare Majesteit verwelkomd door de prae-
s collegii J. de Monchy en door de prae-
s van de lustrumcommissie 1955 mr A.
Mohr. Mej. M. Viëtor bood de Koningin
oemen aan. Alle aanwezigen verhieven
van hun plaatsen, toen de Koningin
:1h:. laats nam op het frontbalcon. Geest-
riftig werd het Io Vivat gezongen.
'Tijdens de pauze verbleef de Koningin
de coulissen. Het collegi
'eëi istrumcommissie werden met hun damea
"mui Hare Majesteit voorgesteld. De Ko-
"1 ingln onderhield zich ongedwongen
;!J2JI ikele speelsters en spelers en medewer-
i de musical show. Zo ook met de
r en dé algemene leidi
r P. Cleveringa en met de schrij-
de muziek, mr Harm Smedes. De
vu oningin bleek door het epressieve spel
dat; a deze naar haar mening uitstekende
how zeer te zijn bekoord. Daaraan kon
ag (t feit. dat noch Zij zelf noch mr Cleve-
inca het werk van Alexandre Dumas,
"a tulipe noire", waarvan „De zwarte
p" een vrije bewerking is. had gelezen
i afdoen. De Koninklijke bezoekster
de regisseur moesten elkaar lachend
1 onbekendheid met Dumas' werk be-
men.
Do vorstin was om half zeven bij het
Hial Itadhuis aangekomen. Daar gaf burge-
ofla *ester lhr mr F' H- van Kinschot
r^fstrumparty. Koningin Juliana woonde
partij eniige tijd als
•echtiirgemeester en mevrouw Van Kinschot
Slow
ij di
In Stadhuis, Schouwburg en Sociëteit
Hoge gasten
Onder de vele andere hoge gasten in
het Stadhuis bevonden zich de commissa
ris der Koningin in Zuid-Holland, inr L.
A. Kesper met zijn echtgenote, de burge
meester van Den Haag, mr F. M. A.
Schokking met zijn echtgenote, de burge
meester van Utrecht, jhr mr C. J. A. de
Ranitz en mevrouw De Ranitz, de burge
meester van Delft, de heer D. de Loor en
mevrouw De Loor, de burgemeester van
Wageningen, mr M de Niet en mevrouw
De Niet. de secretaris-generaal van het
departement van onderwijs, kunsten en
wetenschappen, mr H. J. Reinink en me
vrouw Reinink. dr J. E. baron de Vos van
de wand- en overige versieringen,
gebracht van het Pieterskerkplein, inder
daad min of meer de sfeer van de open-
luchtmarkt deden herleven. Na het
per in het Stadhuis vertrok de Koningin
naar de sociëteit en daar heeft Zij ge
ruime tijd doorgebracht.
Feestgedruis
Er heerste een feestelijke sfeer in de
bibliotheek. Mr Mohr. de praeses van df
lustrumcommissie, overhandigde de Ko
ningin een geschenk, een door hemzelf
ontworpen speciale bokaal van ongeveer
dertig centimeter hoog. waarin de woor
den .Lustrum 1955 Leiden" stonden ge-
etst. Het was niet het enige geschenk,
dat de Landsvrouwe zou worden c
handigd. Gistermorgen waren drie volks
dansers en zangers uit Paraguay vi
Parijs per vliegtuig in Nederland aangi
komen. Zij zullen hun groep heet „De
drie uit Paraguay" een tournée door
on® !and maken met een repertoire
volksdansmuziek. De première van
optreden in Nederland gaven ze in Miner
va voor de Koningin. Nadat de leider
het groepje Hare Majesteit een gramo-
foonplaat met opnamen van hun nu
had overhandigd. Met een vriendeliike
glimlach op het gezicht luisterde de Ko
ningin naar hun muziek, in haar hand de
juist ten geschenke gekregen bokaal hou
dend. gevuld me» champagne. Het mid
dernachtelijke uur had reeds geslagen,
toen Koningin Juliana weer naar Soest-
dijk vertrok. Nog lang nadien was de
sociëteit boven en beneden vervuld van
groot feestgedruis.
Achter de
schermen
Toen de Koningin zich gister
avond tijdens de pauze van „De
zwarte tulp" achter de coulis
sen bevond, werd er een in
breuk op het protocol gemaakt.
Niet op het protocol voor het
vorstelijk ^bezoek. Wel op dat
van de schouWbucgbrandweer.
Het is altijd streng verboden
achter de coulissen te roken.
Maar burgemeester jhr mr
Van Kinschot opende kort na-r
dat de Koningin achter de
schermen was gekomen zijn
sigarettenkoker en offreerde
Hare Majesteit een sigaret, die
dankbaar werd aanvaard. Vlug
fluisterde de burgemeester de
vorstin iets toe. Het had ver
moedelijk betrekking op het
rookverbod. Even later staken
ook sommige speelsters en spe
lers, die een zware avond had
den met twee gala-voorstellin
gen, sigaretten op. Veel kwaad
kon het niet. Brandweercom
mandant S. W. Hagedoorn hield
zelf lachend een oogje achter
de schermen.
""pgenda van Leider
Dinsdag
Schouwburg, 9 uur: musicalcomedy
Zwarte Tulp".
21J! Warmond, 8 uur: gemeenteraad.
22-H
Woensdag
Park kasteel Oud-Poelgeest, 2 uur:
'J-'trumfeesten, Siësta, tot slot: demon-
ratie parachutisten.
Chr. school, Hoge Morsweg 12, half
receptie speeltuinvereniging Mors-
Wrtier (tien jaar); ingebruikstelling
jbaan.
Pieterskerk, 8 uur: I.J.E., Eén Heiland
allen, ds G. Toornvliet over: Neemt
het mij niet kwalijk.
Steenschuur 6, 8 uur: De Natuurvriend.
Uiterstegracht lb, 8 uur: Broederschap
oud-padvinders, majoor W. J. van
'oei over „Leger in opbouw".
U® Zijl, 7 uur: nationaal waterpolo-
irnooi.
Ueidse Hout, half 8: nationale avond-
Jdstrijden „Holland".
Hooglandse kerk, half 88 uur:
Pondstilte.
Donderdag
Pomona-terrein, half 8: Leidse Jeugd-
de, zomercursus veld- en terrein-
elen,
■Remonstrantse kerk, 8 uur: Maat-
happij voor Toonkunst, buitengewone
srlingenuitvoering.
Schouwburg, 8 uur: musical comedy
"e Zwarte Tulp".
Stadhuis, 8 uur: gemeenteraad over
ien hanen nieuwe schouwburg,
Jacobazaal Burcht, 8 uur: Gewestelijk
lan foeidsbureau, voorlichting over Nieuw-
lanea.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor volkenkunde, 105
W: Japanse kleurendruk - houtsneden
^'sada (tot 15 Juli), en „Zo zien zij
-61 (de Europeaan gezien door ander»
- r°lken), tot 2 October.
Gravensteen (Vierschaar), 10—5 uur:
'.Leidse universiteit (t.m. 18 Jund).
wkenhal, 9—5 uur: Moderne Belgi-
beeldende kunst (tot 18 Juli).
.Universiteitsbibliotheek, half 10—half
Leven en werken van Piet Paaltjens
f. 22 Juni).
Nachtdienst apotheken
*JOthMk Van Driesum, Mare 110, tel.
Aan de ingang van de schouwburg werden Koningin Juliana bloemen
aangeboden. V.l.n.r.: de burgemeester jhr mr F. H. van Kinschotde
Koningin, de praeses collegii J. de Monchy, mej. M. Viëtor, dame van
de praeses collegii, mej. T. van Haaren, dame van mr A. F. Mohr, ge
heel rechts, de praeses van de lustrumcommissie.
Foto N. van der Horst
Steenwiik. de president-curator met
echtgenote, prof. dr J. N. Bakhuizen
den Brink,, rector-magnificus met zijn
echtgenote en verder mr K. Wiersma, se
cretaris van curatoren, prof. dr A. E. var
Arkel. secretaris van de senaat en mr E
E. Menten, secretaris van de universiteits
raad. allen vergezeld van hun echtgenotes
Tenslotte zagen wij jhr mr W. J. M. var
Eysinga, voorzitter van de universiteits
raad. mr K. P. van der Mandele, voorzit
ter van het college van gecommitteerden
van het Leids universiteitsfonds en mej
mr M. E. Blok. s»udiegenote van H.M. de
Koningin. In de koffiekamer van de raads
zaal gebruikte het gezelschap een apéritief
Souper
Na de gala-voorstelling van ,,De
zwarte tulp" vertrok het hoge gezel
schap weer naar het Stadhuis, waar
een koud souper werd geserveerd. Be
halve de gasten, die eerder op de
avond btf de lustrum-party aanwezig
waren geweest, zaten ook aan de
praeses collegii J. de Monchv met zijn
dame mej. M. Viëtor en de praeses
van de lustrumcommissie, mr A. F.
Mohr met ztfn dame mei. T. van Haa-
Het had eerder in de bedoeling gelegen,
dat H.M. de Koningin een bezoek zou
brengen aan de Griekse markt op het
Pieterskerkplein Maar men stelde weinig
vertrouwen in het weër en zo had men
de Griekse markt verplaatst naar de bi
bliotheek van de sociëteit Minerva, waar
LEIDEN IN HET
HOLLAND FESTIVAL
Vrijdag 17 Juni 20-15 uur Pieterske
HET CONCERTGEBOUW ORKEST
Dirigent EDUARD VAN BEINUM
Programma
L. van Beethoven, Ouverture Coriolanus
A. Bruckner Achtste Symphonie
Prijzen 4—, 3—, 2.-.
KAARTVERKOOP Bespreekbur Kunst
manifestaties Leiden. Breestraat 117, t.o-v.
het Stadhuis tel. 25111 en zover voorradig,
's avonds aan de kerk.
A. de Vries hoofd van de
Driftsiraatschool
Het bestuur van de Geref. Schoolver
eniging heeft de heer A. de Vries, thans
hoofd te Muntendam, benoemd tot hoofd
van de school aan de Driftstraat, als op
volger van de heer C. P. van der Bie,
die met pensioen gaat.
Vaderdag ook in de
oudeliedenhuizen
Twee vertegenwoordigers van de he-
renmodebond zullen morgenochtend ter
gelegenheid van Vaderdag stropdassen
bij de oudeliedenhuizen bezorgen voor
alle mannelijke bewoners. De twee oud
sten van elk tehuis krijgen bovendien
een overhemd. Op deze wijze wil de
bond ook iets voor de oudste Leidenaars
doen. De kinderen van de kleuterscho
len krijgen een luchtballon.
STUDENTEN SPEELDEN TONEEL
OPVOERING tijdens de Lustrumfeesten hebben de studenten hun
-*- keus laten vallen op Euripides' Herakles. De heros Herakles is een
soort Simson-figuur bij de Grieken. Men vertelde twaalf sterke verhalen
van hem, o.a. de bekende geschiedenis, hoe hij de stal van Augias reinigde
door de rivier Alpheias er door te laten stromen. De figuur, symbool van
de krachtmens, heeft Euripides geïnspireerd tot het schrijven van zijn
treurspel.
We kunnen or.® dat wel een beetje in
denken. Niet omdat Euripides een vecht
jas was, integendeel, de Alheners heb
ben hem dat zelfs zeer kwalijk genomen.
Het feit dat een type als Herakles graa-g
zijn eigen boontjes dopt, niet zo gemak
kelijk afgetreden paden gaat en geneigd
is zijn lot in eigen hand te nemen, heeft
Euripides waarschijnlijk aangetrokken.
Deze dichter is ook niet iemand, die
zonder meer rust en vrede heeft met
De Koningin kreeg in sociëteit Minerva behalve de bokaal met inscrip
tie nog een ander geschenk. Drie jonge mannen uit Paraguay, gister
morgen per vliegtuig uit Parijs gearriveerd, boden haar een gramofoon-
plaat met volksdansmuziek uit hun land aan.
Foto N van der Horst-
Stijlvolle uifvoering in passende enscenering
Sempre Crescendo" gal goed
lustrumconcert
Het concert, dat gistermiddag in de Stadsgehoorzaal werd gegeven door
het Kamerorkest van „Sempre Crescendo", maakte deel uit van het Lus
trumprogramma. Ter ere hiervan had men de Stadsgehoorzaal een ander
uiterlijk gegeven: inplaats van de stijve rijen stoelen tegenover een podium
vond men nu een aantal tafeltjes met stoelen er omheen, terwijl het mid
den van de zaal vrijgelaten was voor het orkest. Dit schiep dadelijk een
prettige sfeer, waartoe het optreden van het Kamerorkest in 18de eeuwse
kledij men had een programma gekozen, dat geheel bestond uit werken
an componisten uit die eeuw zeker bijdroeg.
De studenten hadden zich zeker geen nodig had om tot een evenwichtig
lichte taak gesteld. Begonnen werd met
het 5de Brandenburgse concert, in D. van
J. S. Bach. In het eerste deel van dit
concert vervult het clavecimbel de cen
trale functie; de lange cadens werd door
de clavecinist op fraaie wijze geïnter
preteerd: In het tweede en het derde deel
onderscheidden zich de fluitist en de
violist; het orkest ondersteunde de so
lo-instrumenten voorbeeldig.
In het tweede nummer, het concert
r altviool en strijkorkest in G
Ph. Telemann, solieerde de heer A.
Muller. Al heeft de altviool hier een
dominerende rol. toch krijgt het orkest
in het werk van deze Hamburgse mees
ter veel meer gelegenheid zich te ont
plooien dan in het 5de Brandenburgse
concert van Bach, waar het slechts een
begeleidende functie heeft. Het scheen
dat de heer Muller wat zenuwachtig was;
de enigszins aarzelende inzet van het
ste deel werd zijn streek echter spoe-
vaster, wat de toon zeer ten goede
kwam. Het orkest liet zich van zijn
beste zijde kennen en zo werd het re
sultaat een harmonieus geheel. Terecht
werd het laatste deel van dit concert dan
ook gebisseerd.
Na de pauze bracht men eerst het
quintet in Es. voor fluit, hobo, viool, alt
viool en violoncel van Johan Christian
Bach (Bachs jongste zoon) ten gehore,
altijd een moeilijke taak te mu-
zonder dirigent, en wellicht was
de oorzaak van, dat men wat tijd
;pel te komen; vooral de strijkers
schenen in het eerste deel moeite te heb
ben, zich aan te passen, maar zij her
stelden zich gaandeweg. De continuo-
partij was bij een der studenten (men
had nagelaten, de namen der uitvoeren
den te vermelden) die men al eerder als
contrabassist had kunnen beluisteren, in
goede handen. De blazers toonden zich
meesters op hun instrument
Het concert werd besloten met een bij
zonder goede uitvoering van de 4de
Brandenburgse concert van J. S. Bach.
Jaap Stotijn legde hier terecht de na
druk op het concerterende element van
dit werk, de tempi werden uitstekend
volgehouden, ook het zangerige tweede
deel kwam, onder de bekwame leiding
van de dirigent, goed tot zijn recht.
Een ovationeel applaus beloonde diri
gent en uitvoerenden, waarna het laat
ste deel van dit concert gebisseerd werd;
ondanks de ongetwijfeld grote inspan
ning, die er al van de orkestleden ge
vergd was, deed deze herhaling Diet on
der voor de eerste Interpretatie
Men kan dan ook spreken van een
zeer geslaagd concert. Natuurlijk blijft
er steeds iets te wensen over, maar
„Sempre Crescendo" kan over het be
reikte resultaat zeker tevreden zijn. Het
enige, wat we op deze middag gemist
hebben, was de traditionele Inleiding met
het „Io vivat".
4- van der Veen-Wiersma
Dodelijk ongeluk op
Haarlemmerweg berecht
Het dodelijk ongeluk op de Haarlem
merweg te Leiden op de Tweede Kerst
dag van 1953 is naar het zich laat aan
zien thans definitief berecht. En wel
tegen de 42-jarige groentengrossier uit
Rijnsburg, die op die dag met zijn vracht
auto inreed op de heer C. J. Lieverse,
diens zoon en diens 12-jarig dochtertje,
die op de fiets zaten. Deze zaak was
eerst door de rechtbank, toen door het
gerechtshof te Den Haag behandeld
daarna voor een nieuwe behandeling door
de Hoge Raad naar het gerechtshof te
Amsterdam
Het dochtertje van de heer Lieverse
werd bij de aanrijding meters ver door
de lucht geslingerd en was op slag dood.
De heer Lieverse en zijn zoontje liepen
ernstige verwondingen op. De vracht
auto was met grote snelheid op de lin
ker weghelft door de binnenzijde van een
bocht gereden en bij het uitkomen van
de bocht plotseling naar rechts gescho-
In eerste aanleg was de groentengros
sier zowel door de rechtbank als in ho
ger beroep door het hof te Den Haag
negen maanden gevangenisstraf opgelegd
plus ontzegging van de rijbevoegdheid
voor de tijd van vijf jaar. Hiervan eiste
de procureur-generaal veertien dagen
geleden bij de behandeling voor het Am
sterdamse hof bevestiging.
Zes maanden gevangenisstraf en ander
half jaar ontzegging van de rijbevoegd
heid, zo luidt het vonnis van het Am
sterdamse gerechtshof.
en bij -het verleden. Hij is sterk beïn
vloed door het toen opkomende Soph is
me. Hij zoekt zijn- eigen weg bij de
klaring en oplossing van de levensvragen
en gaat de weg van heit verstand, Hij
redeneert en komt daarbij in- botsing met
vele heilige huisjes.
Nu moeten- we oppassen, dat we Euri
pides niet teveel van-uit het Westeuro
pees denken gaan benaderen-, dan if
mogelijk een verkeerd beeld van hem te
krijgen en zitten-we met moeilijkheden.
Men heefit b.v. gezegd: hoe kan iemand
die zich van de goden niets aantrekt,
zijn toneelstukken zo veelvuldig gebruik
maken van- de deus ex machina, v
mee hij de zaken tot een oplossing
brengt.
Stond Euripides zo afwijzend tegen de
goeden? In- de Herakles komt een passa
ge voor, die ons doet vermoeden var
niet. Hij verwerpt al te menselijke eigen
schappen van- de goden. Een god moet
zonder gebreken zijn. Maar, zegt hij, de
goden zijn niet -de schuld van al die
verhalen; de schuld ligt bij de dichters
en zangers. De antipathie van Euripides
richt zich dus veeleer tegen de mei
die over de goden- zulke wonderlijke
dingen verteliep-, dan tegen de goden
zelf.
Euripides is de psycholoog onder de
Griekse treurspeldichters. Hij laat ons
de mens zieni in conflict met zichzelf.
Terwijl Herakles op een tocht door de
onderwereld is, heeft de tyran Lykas
zich meester gemaakt van zijn vrouw
en kinderen. Herakles komt nog juist
op tijd om hen te redden. Het koor ziet
dan in- een droom de krankzinnigheid
neerdalen, die zich plotseling van Hera
kles meester maakt. In waanzin doodt
hij zijn. vrouw en kinderen. Wanneer hij
tot zichzelf gekomen is en zich realiseert
wat hij gedaan heeft, hij zelfmoord
plegen. Theseus weet hem hiervan terug
te houden. Wat er ook gebeuren- mag,
Herakles is verplicht zijn taak in dit
leven hier op aarde te volbrengen.
De Katharsis moge hier dan- liggen in
een wat celebraai evenwicht tussen vraag
en antwoord, de Griekse tragedie heeft
op vele moderne tragedies voor, dat ze
de mens tracht te reinigen.
Onder regie van Ben Groen ier hebben
de studenten er een sobere, stijlvolle op
voering van gegeven, die op hoog artis
tiek niveau stond. Voor een groot ge
deelte kwam dit door de w(jze, waarop
de heer R. A. Nagel, de rol van Hera
kles speelde. Ook de heer J. G. Paarde-
koper, als Amiphitruoon, was heel goed.
Beiden zeiden hun rol voortreffelijk en
hun plastische uitbeelding verdient alle
lof. De heer Nagel speelde zijn rol ech
ter met meer overtuigingskracht. Naar
het eind toe werd zijn spel steeds meer
geladen, en ontroerde het door het zui
vere gevoel. Een prima roL
Bij alle speelsters en spelers was er
een goede harmonie bussen dictie en ge
baar. Lussa viel door een te drukke
gesticulatie wat uit de toon. Ze was
daardoor niet beangstigend genoeg. Wat
minder gebaar en een geladen zeggen
van de tekst was beter geweest. De
mise-en-scène, zo 'belangrijk bij het vrij
statische toneelbeeld, was heel goed ver-
verzorgd, evenals de aankleding van
spelers(s-ters) en het toneel. Men had
een eenvoudig, maar zeer doelmatig dé
cor gebouwd.
Het minet kon ons bekoren de ma
nier waarop de koren gezegd werden.
Wie hier de schuld had laten we in het
midden, .maar door een zéér eenzijdig
Tijdens de pauze van de mu
sical show „De zwarte tulp"
liet H.M. de Koningin enkele
speelsters en spelers aan zich
voorstellen door mr Clever
ga. Op de foto is Hare Majesteit
juist in geanimeerd gesprek
met mr Cleveringa.
Foto N. van der Horst
vasthouden aan de maat. met verwaarlo
zing van rhythme, zinsmelodie, enz.,
werd het zeggen eetr dreun. Dat de ver
staanbaarheid daar onder leed was erg.
maar veel erger vonden we. dat het een
volkomen negeren en wegwerken was
van de prachtige lyriek, bijvoorbeeld in
het koor over de jeugd en de ouderdom,
één van de mooiste lyrische gedeelten
uit de Herakles. 't Was nu volkomen
n-iels. We kunnen ons over zoiets slechts
verbazen en het betreuren, dat men ge
meend heeft zó de koren te moeten zeg
gen.
Het pl^It voor de kracht, waarmee al
het andere gebracht werd, dat deze
Lustrum-opvoering een artistiek succes
kon worden.
A. C. BOUWMAN.
FANTASTISCH
die „Fridor" platenspeler
met 10 platen naar keuze.
12.75 per maand
H. G. v. LUIJKEN Breesfr. 97
TELEFOON 20035
Arjos en C.HJ.G.
De ARJOS en de C.H.J.G. hielden gisteravond in het Geref. jeugdhuis
een gecombineerde vergadering. De heer A. Smallenbroek, voorzitter van
de ARJOS, sprak de wens uit, dat deze samenwerking zich zal voortzetten
en leiden tot opheffing van de verschillen, die éénwording van A.R.P. en
C.H.U. in de weg staan. Mr dr C. de Ru was de spreker. In een helder be
toog zette hij uiteen hoe de groei was en de toestand is van „Onze politieke
partijen".
Onze wetgeving kent geen politieke
partijen De voornaamste oorzaak hiervan
dat velen geen gescheidenheid willen
n Maar wie dit doet sluit zijn ogen
de realiteit De afwezigheid van politieke
partijen leidt óf door een éénheidspartij
tot het ontbreken van volksinvloed, öf tot
gebrek aan belangstelling voor de pu
blieke zaak.
De geschiedenis van de politieke par-
jen begint in ons land omstreeks 1840,
toen zich een tegenstelling voordeed tus-
conservatleven en liberalen, hetgeen
hoofdzakelijk een temparamentsverschiJ
Onder Thorbeoke kwam de liberale
richting tot grote bloei, maar pas dertien
jaar na zijn dood, in 1885, kwam het tot
de oprichting van de Liberale Unie. Dit is
nooit een sterk partijverband geweest Al
gauw waren er verschilpunten tussen de
ouderen en jongeren, aristocratisch er
democratisch, over de oplossing van d«
sociale problemen en de houding tegen-
het Christendom. Onderling gekra-
Kantongerecht Leiden
Zondags-chauffeuse reed een
café binnen
Een negentienjarige inwoonster van Noordwijkerhout moest voor de Leidse
kantonrechter verschijnen, omdat zij met een metgezel in een auto een wel
heel opvallend uitstapje had gemaakt. Met grote snelheid was zij op de
Schulpweg op de voorgevel van een café aangereden, en zonder uit te stap
pen er nog doorheen ook. De schade, na de grote verwarring opgenomen,
bedroeg drieduizend gulden.
Zoals gezegd bevond zich nog een
ion in de auto. Toen hij de jongedame
de on-verwachte manoeuvre zag maken
kon hij alleen nog roepen: „Duiken'
ziet. het onheil was al geschied. Neer-
allend puin. versplinterde stoelen en
tafeltjes, rinkelend glaswerk, het bege
leidde onwelluidend deze pogingen
de niet in -het bezit van een rijbewijs
zijnde juffrouw om de moeilijke s
kunst toch in de vingers te krijgen.
De ambtenaar van het O.M. vond cfit
r
N.V. RIJNPLAAT i.o."
van Speykstraat- la.
(Advertentie).
Leiden Telefoon 20982
CARROSSERIE-REPARATIES
.en alle soorten PLAATWERK.
hele geval maar dieptreurlg en eiste 1 25
boete. „Dat kan Ik nooit betalen," riep
de ongelukkige Jongedame uit, een excla
matie, die de kantonrechter slechts het
droge commentaar „Wat niet. die boete
of de drieduizend gulden?" ontlokte. Hij
veroordeelde haar conform.
Versleten
Uit Rijnsburg kwam een veehandelaar
voor het hekje. Hij had een chauffeur
met een vrachtauto laten rijden, die voor
het verkeer was afgekeurd. De politie had
het vehikel onderzocht. Claxon en rich
tingaanwijzers ontbraken, voet- en hand
rem werkten niet, en de electrlsche dra
den lagen zo raar door elkaar, dat leder
ogenblik kortsluiting kon ontstaan. De
man, die met de auto in Leiden had ge
reden. moest ook nog voorkomen. De
kantonrechter veroordeelde de knecht tol
vier maal f 10 boete, en zijn patroon tol
In totaal f 200 boete. Op verzoek van de
verdachte zal de auto worden terugge-
en met de bepaling: weg ermee, naar
keel en de kieswet van 1917 deden d»
liberalen alle Invloed verliezen. Na de
tweede Wereldoorlog volgde weer een
opleving, zodat we nu de Volkspartij voor
Vrijheid en Democratie kennen.
Oudsfe
Hoewel het liberalisme de eerste poli
tieke richting was,'die een georganiseerd
partijverband kende, is de Antlrevolu-
tionnaire partij de oudste georganiseerd»
politieke partij. De geestelijke vader ij
Groen van Prinsterer, leerling van Bil-
derdijk en aanhanger van het Réveil, dl»
wilde vechten tegen de Godverzakende en
gezagsondermijnende geest van de Frans»
revolutie. Niet de klok terugdraaien, maar
vechten tegen de geest van deze revolutie.
Zijn opvolger, dr A. Kuyper, bleek op
den duur niet de Juiste man om all»
orthodoxe protestanten in één partij t»
houden. Zijn strenge partijdiscipline, zijn
samengaan met Rome, zijn democratisch»
houding en het feit, dat hij leider van de
Doleantie was, leidden tot de afscheiding
A. F, de Savornin Lohman werd
leider van de Vrij-antlrevolutlonnalren.
renigden zich met een deel van de
Christelijk Historische klezersbond en
later met de zgn. Fries-Christelijk Hlsto-
ri9chen. De Chr. Historische Unie draagt,
aldus mr dr De Ru, een typisch Her-
ormd Karakter. Na 1917 ontstaat dan nog
de S.G.P.
R.K. emancipatie
Onder de literator Alberdlngk Thijm en
de priester-dichter dr Schaepman begon
het Rooms-Katholieke volksdeel zich in
tweede helft van de vorige eeuw
en meer te emanciperen. Na samen
werking met de liberalen volgde een
samengaan met de antlrevolutlonnairen.
In 1925 was het amendement-Kersten vol
doende om aan de coalitie een eind t»
maken. De verhouding werd steeds slech
ter, onder meer door het veldwinnen van
de Thomistische wijsbegeerte en het op
treden van Colijn, een ondernemer, ter
wijl bij Rooms-Katholieken de invloed
ui de arbeiders groter werd.
De Partij van de Arbeid heeft een lange
geschiedenis achter de rug, Aanvankelijk
stond de SDAP sterk onder Invloed van
anarchisme (Domela Nleuwenhuts) en
van Marxisme. Steeds rrieer verburger
lijkte de SDAP en tenslotte was de partij
tot mederegeren bereid. Pas in 1939 kwam
die kans. De „doorbraak", een poging om
do in Nederland bestaande partij-leiding
op basis van de godsdienst te doorbreken,
deed de SDAP opgaan in de Partij van
de Arbeid."
Aanvankelijk werd gedacht, dat da
„doorbraak" niet gelukt was, maar men
moet de Invloed van de nieuwe koers in
de Hervormde Kerk zeker niet onder-
schatten.
