Effatha moet spoedig weer
uitbreiding ondergaan
Grote achterstand
ziekenhuisbouw
Benelux bevrijdt groot deel
van de handel
V.S. helpen bij ontwikkeling
atoomenergie
Duits sprekende Drentse
rovers stalen 70 mille
ra®
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
9
MAANDAG 13 JUNI 195!
ONDANKS NIEUWBOUW
Kinderen slapen mannetje-aan-
mannetje in vergaderzaal
ER IS AL WEER een ruimtetekort in het Christelijke Doofstommen In
stituut Effatha te Voorburg. Verleden jaar heeft men een nieuw
schoolgebouw in gebruik kunnen nemen en werd het internaat verbouwd.
Dit was echter niet afdoende. Er heerst nog steeds een nijpend plaatstekort
in Effatha. Het is zelfs zo, dat de vergaderzaal, die men aanduidt als „de
kapel" thans door middel van twee meter hoge muren in drieën is ver
deeld en dienst doet als slaapzaal! Spoedig hoopt men hier verandering in
te brengen.
De administrateur van het instituut
vertelde het een en ander over de uit
breidingsplannen, die men heeft. Binnen
afzienbare tijd wil men een nieuwe gym
nastiekzaal bouwen. Voorts twee nijver
heidsscholen, één voor jongens en één
voor meisjes. En tot slot een tehuis voor
de grotere jongens. Deze uitbreidings
plannen, die dringend nodig zijn, zullen
ongeveer één millioen gulden kosten.
In Effatha zijn op het ogenblik bijna
300 jongens en meisjes, waarvan er ruim
220 intern zijn. Zij komen uit alle delen
van ons land. Bij het onderwijs zijn 45
leerkrachten ingeschakeld.
Drie afdelingen
Het onderwijsschema ls verdeeld ln
drie afdelingen. Als eerste is daar de
„voorschool", die bezocht wordt door kin
deren van drie tot vijf jaar. Dan is er de
buitengewone school voor kinderen van
vyif tot en met negentien jaar en in de
derde plaats een nijverheidsschool. In de
eerste leerjaren worden de kinderen de
grondbeginselen bijgebracht van het lip-
lezen.
Twee keer per dag wordt het kind uit
de klas gehaald en neemt een onderwij
zer het apart. Eerst zijn het onverstaan
bare klanken, die uit het kindermondje
komen, maar het wordt steeds beter.
Totdat de leerling na een half jaar reeds
enkele woordjes kan uitspreken. Daar is
een bewonderenswaardig geduld voor
nodig, zowel van de leerkracht als van
de leerling.
Op het ogenblik heeft men op de school
de beschikking over klassikale gehoor-
toestellen. Elk kind heeft op zijn bank
een apparaatje, dat de klanken versterkt,
die de leraar in de microfoon zegt. De
kinderen kunnen de sterkte zelf regelen.
Tóch zijn deze toestellen veelal niet zo
ideaal als men wel denkt. Alleen doven,
die nog gehoorresten hebben, kunnen er
baat bij vinden. Totaal doven voelen
slechts de trillingen mee.
Waar woon je
Ned. Bachvereniging hield
jaarvergadering
Onder voorzitterschap van jhr mr C. J.
A. de Ranitz, burgemeester van Utrecht,
is in de Burgerzaal van het Naardense
raadhuis de jaarvergadering van de Ned.
Bachvereniging gehouden. Uit het finan
ciële verslag blijkt, dat de uitvoeringen
een tekort hebben opgeleverd van f 8910.
terwijl de algemene onkosten nog een be
drag van f 7963 hebben gevergd. Na aftrek
van contributie, donaties enz. blijft er een
nadelig saldo van f 2183.
De aftredende bestuursleden mevr. M
Th. Moes-Spakler en mej. A. F. van Heel
werden herkozen.
Met behulp van een versterker en
een spiegel wordt het kind articu-
latie-onderwi)i (liplees-onderwps)
gegeven. Dat vergt veel geduld,
zowel van leerkracht als leerling.
vragen. „Waar woon je?In welke
provincie is dat? In welke straat?" Een
dove jongen uit Zeeland keek ingespan
nen naar de mond van de onderwijzer.
Hij antwoordde. Zijn uitspraak was
normaal, maar dat wordt „doven-
spraak" nooit, om de eenvoudige reden
dat de kinderen hun eigen taal niet horei
kunnen.
In een andere hogere klas zaten enkele
jongelui van ongeveer zestien, zevei
jaar. Hier stelde de onderwijzer vragen
als „Hoe wordt ons land bestuurd? Noem
eens enkele personen die het ere-docto-
raat hebben gekregen aan de Technische
Hogeschool in Delft? Wat ls de latynse
uitdrukking voor ere-doctoraat?" Zo zie:
men dat alles gedaan wordt om de doof
stommen een goede ontwikkeling mede
te geven.
Gelukkig zijn doofstommen over
algemeen intelligent. Er ls zelfs een jon
geman, die thans bij een grote oliemaat
schappij werkt en de diploma's Fran«
Duitse handelscorrespondentie in zijn zak
heeft.
De jongens en meisjes kunnen. 1
neer zij dit wensen, ook een vak leren op
Effatha. Jongens kunnen een opleiding
ontvangen tot schoenmaker, kleermaker
of meubelmaker Binnenkort hoopt
ook een cursus instrumentmaken in
leven te roepen. De meisjes kunnen zich
bekwamen in de schone naadkunst.
De groteren van Effatha krijgen ook
catechisatie, en wel van een der onder
wijzers. Voor een predikant zou het te
moeilijk zijn zich bij de kinderen
staanbaar te maken. Vooral de taal
de bijbel is niet gemakkelijk te begrijpen
voor de doofstommen, omdat er zoveel
beeldspraak in voorkomt. De leerlingen
die de lessen gevolgd hebben, doen i
voor zij de school verlaten hebben,
hun geboorteplaats belijdenis.
Goede toekomst
Wat doen nu doofstommen wan
neer zij het instituut, waar zij
mooiste jaren van hun leven hebben
doorgebracht, verlaten hebben?
Alle doofstommen vinden werk,
omdat zij gewaardeerde arbeids
krachten zijn. De een beveelt de
ander aan! Zo belde men van het
Centraal Bureau voor de Statistiek
dezer dagen nog de directeur van de
school op met de vraag of hij nog
leerlingen had die een goede betrek
king zochten
Europese Betalingsunie mag nog
enige tijd leven
Nederland, België en Luxemburg zijn te Parijs tot overeenstemming ge
komen over een gemeenschappelijke vrijmaking van 91 procent van de
Beneluxinvoer. Minister prof. dr. J. Zijlstra verklaarde dit een zeer be
langrijke gebeurtenis te achten, daar nu de deur wordt geopend voor eei
werkelijk gemeenschappelijke handelspolitiek der drie landen.
In een der zittingen van de minister
raad der Organisatie voor de Europese
Economische Samenwerking heeft minis
ter mr J. W. Beyen medegedeeld, aat dt
lijst der vrijmakingen voor 1 Juli za
worden ingediend. De O E.E S had vorig
jaar de Benelux verzocht negentig pro
cent vrij te maken en de Benelux heeft
dus nog meer gedaan dan gevraagd
De ministerraad van de O E.E.S. heeft
besloten de Europese Betalingsunle
één jaar te verlengen, doch tevens
paald dat met ingang van 1 Augustus 75
procent der maandelijkse saldi !n goud
moet worden verrekend. De E.B.U.
echter worden veranderd in een Euro
pees veelzijdig verrekenstelsel zodra eer
aantal leden, die 50 procent van het to
taal der debiteurenquota vertegenwoor
digen. dit wensen. Als dus bijvojrbeeld
Groot-Brittannië. Duitsland en Scandina
vië gelijktijdig tot de inwisselbaarheid
willen overgaan, zal het nieuwe stelsel in
werking treden. De oorspronkelijke Ame
rikaanse bijdrage van de E.B U. en d«
113,1 millioen dollar inwisselbare midde
len "an de E.B.U. zullen in dat geval
overgaan naar het Europese fonds,
uitvoerende raad van de E.B.U. zal vóór
15 Juli voorstellen moeten doen ln ver
band met de oprichting van dit fonds-
Betreffende de verstrekking van leningen
uit dit fonds is de Nederlandse formuli
aanvaard, dat men eerst zal onderzoeken
of een land moeilijkheden heeft in zijr
algemene betaimgbalans, die de handha
ving van het peil der Europese handels
betalingen van dat land in gevaar zouden
brengen. Het Nederlandse compromis
voorstel voor het stellen van veelzijdige
verrekening ls aanvaard als oasis van de
WASHINGTON, 11 JUNI
President Elsenhower heeft heden alle bevriende landen financiële hulp en
technische faciliteiten aangeboden voor de ontwikkeling van atoomenergie.
Deze financiële hulp omvat o.a. een bijdrage tot de helft van de kosten voor
de bouw van atoomreactors en de leverantie van splijtbaar materiaal. Deze ver
klaring ls een aanvulling op het atoomprogramma van 1953, dat de oprichting van
een internationaal bureau voor de ontwikkeling van atoomenergie voorstelde.
Indien een enkel land onvoldoende technische en materiële hulpbronnen tot
rijn beschikking zou hebben, kunnen met Amerikaanse steun de hulpmiddelen
van een aantal landen ln een bepaald gebied samengebracht worden.
President Eisenhower deed deze belangrijke mededeling, toen hij de experi
mentele atoomreactor van de universiteit van Pennsylvania in gebruik stelde.
voorstellen, die vóór 15 Juli gedaan
ten worden. Wat de vrijmakingscode be
treft. is besloten dat een land een beroep
mag doen op ernstige moeilijkheden
betrekking tot zijn betalingsbalans. 5
zover bij die moeilijkheden bijzonder
Europese factoren in het spel zijn. die het
noodzaken om de vrijmaking van een
deel van zijn invoer ongedaan te maken
De Britse minister van financiën.
Butler, heeft verklaard, dat Engeland de
tijd nog niet rijp 3cht om te besluiten tot
de inwisselbaarheid van het pond sterling
Zomercursus te Haarlem
int. orgelconcours
Inschrijving is tot 1 Juli
verlengd
Aan het vijfde intern, orgelconcours te
Haarlem is dit jaar een zomercursus
bonden van 9 tot 30 Juli. Prof. N. Dufourq
uit Parijs zal spreken over de geschiede
nis van het Franse Orgel en de Muziek
en Friedrlch Bihn uit Hamburg ove
Noordduitse Orgels. Jeanne Demessieux,
Friedrich Bihn, Anton Heiller en Gaston
Litaize geven orgel- en improvisatie les
sen. Ir Henk Badlngs behandeld de com
positieleer. Prof. G. Leonhardt uit Bazel
spreekt over de organist en het verleden.
Josef Tonnes uit Duisburg bespreekt
Regers werken. Hij speelt voorts in Am
sterdam o.m. de grote fantasie en fuga
over de naam B.A.C.H. Prof. dr A. D
Fokker zal plannen ontvouwen tot verbe
tering der stemming op het gebied van de
orgels. Hennie Schouten zal de geschiede
nis der registratie van de orgelmeesters
bespreken.
Concerten en voordrachten op de orgels
te Haarlem. Amsterdam, Alkmaar. Gouda.
Loenen en Den Haag zulen een en ander
afwisselen.
De termijn voor inschrijving is verlengd
>t uiterlijk 1 Juli. Adres: Adrlaan Pauw
laan 4, Heemstede.
Weer postpakketten naar
Engeland
Postpakketten ln Engeland worden
'aarmogelljk. weer besteld Men dient
echter rekening te houden met veel ver
traging.
De regering der Verenigde Staten
heeft met Nederland voorlopige overeen
stemming bereikt met betrekking tot de
liquidatie van vijandelijk vermogen ter
waarde van 15 millioen dollar, waarop
belde regeringen aanspraak maken.
Nieuwe voorzitter te Luxemburg
Krachtige aansporing
van Amerika
De nieuwe voorzitter van het Hoge
Gezagsorgaan der Europese Gemeenschap
voor Kolen en Staal, René Mayer, heeft
zijn ambt te Luxemburg aanvaard. Bij
die gelegenheid heeft de vertegenwoordi
ger der Verenigde Staten. Eisenberg, een
persoonlijke boodschap overhandigd van
de Amerikaanse minister van buitenland
se zaken, John Foster Dulles, aan de
nieuwe voorzitter. Dulles bevestigt daar
in. dat de Verenigde Staten overtuigd
zjjn van de grote waarde der gemeen
schap. die een stoute en daadwerkelijke
stap is in de richting van een Verenigd
Europa, en dat president Eisenhower een
grote persoonlijke belangstelling heeft
voor de gemeenschap als de meest hoop
gevende en tot dusverre meest opbou
wende gebeurtenis voor de éénwording
van Europa. Mayer heeft geantwoord, in
de Amerikaanse boodschap een sterke
aanmoediging te zien. Hooggeplaatste
personen te Washington menen, dat deze
boodschap ten doel heeft Frankrijk aan
te sporen tot grotere steun aan de ge
meenschap. daar velen te Washington on
gerust zouden zijn over de verkoeling
van Frankrijks geestdrift voor de een
wording van Europa.
Dr John wil terug. Volgens berichten
in de Westduitse pers zou de voormalige
spionnagechef dr John, die een jaar ge
leden naar Oost-Duitsland vluchtte, naar
het Westen willen terugkeren. Zijn villa
staat thans onder bewaking van de Oost-
duitse politie.
Luchtvaartsnippets
De Duitse Henschel fabriek te Kassei,
die thans op grote schaal locomotieven
bouwt, heeft het plan zo spoedig moge
lijk tot de vliegtuigbouw terug te keren.
Ook Blohm Voss, Daimler-Benz en
BMW hebben dergelijke plannen.
De BEA heeft in het afgelopen jaar
voor het eerst in de ruim acht jaren van
haar bestaan, een kleine winst gemaakt,
ten bedrage van ongeveer een half mil
lioen gulden; dit resultaat wordt voor
een. belangrijk deel toegeschreven aan
de aantrekkingskracht van Viscounts en
Elisabethans-
Het Belgische blad „De Standaard"
heeft voorgesteld de functie van -lucht-
stewardess voortaan aan te duiden met
het Nederlandser „luchtwaardin".
De Indonesische rijksluchtvaartschool
heeft op 3 Mei de eerste vijftien aldaar
opgeleide verkeersvliegers aan de Ga-
ruda afgeleverd.
De Franse aviatrice Elisabeth Boselll
heeft een record gebroken door met een
Mistral (Franse Vampire) de 2400 km
tussen Parijs en Agadir (Frans Marokko)
af te leggen in 3 uur en 33 minuten.
9 Er is sprake van een zeer geheime
bespreking tussen verschillende regerin
gen met betrekking tot strategische en
commerciële luchtroutes over het Zuid-
pool-gebied.
Plassenschap voor
Loosdrecht
Om de eilandjes ln de Loosdrechtse
plassen te beschermen en in stand te
houden van belang voor de op de
oevers der plassen liggende gemeenten
wordt het Plassenschap Loosdrecht en
omstreken opgericht. Er zullen zeven ge
meenten 'en de "Koninklijke Verbonden
Watersportverenigingen in deelnemen.
Behalve de uitvoering van het ellan-
denplan waarvoor f 2 millioen nodig
is zal gestreefd worden naar het ver
beteren van de toegang en het maken
van een verbinding tussen de Loos
drechtse plassen en de Kortenhoefse plas
„Wije blik".
Kernreactor. Als eerste land ter we
reld heeft Zwitserland van de Ver. Sta
ten een kernreactor gekocht. Het appa
raat zal voor vreedzame doeleinden wor
den gebruikt. De prijs bedraagt 180.000
dollar.
„Zij wilden geen wapens dragen"
Dienstweigeraars maakten negen jaar lang
Zuidoost-Drente onveilig
Negen Jaar heeft het geduurd van
tot 1954 alvorens acht Drentse rover
de omgeving van de Zuidoosthoek
Drente onveilig maakten, door de politie
konden worden gegrepen. Zii stonden
thans 'n Assen terecht. Drie hoofdda
ders. n.l. de 45-jarige koopman Euwe D.
uit Nieuw-Weerdlnge. de 46-jarige Hen
D. en diens 19-jarige toon Jacob D.. wa
ren allen dienstweigeraars, „daar iU geei
wapens wensten te dragen". Toen de po
litie hen arresteerde, waren de gem as
kerde boeven gewapend met twee sten-
guns en een pistool.
In de Boerenleenbank te Valthermond
stalen zij f 34.000, in een bank te Emmer-
compascuum f24.000. Hier bedienden de
gemaskerden zich van de Duitse taal,
waardoor de politie op een dwaalspoor
werd gebracht. In 1951 werd een mislukte
Curtis Bennett opnieuw
geweigerd
De Britse advocaat Curtis Bennett heeft
de Indonesische regering opnieuw oi
een visum verzocht teneinde als verded
ger van de heer Jungschlager voor het
landgerecht te Djakarta te kunnen op
treden. Ook dit verzoek is echter door
Indonesië geweigerd, aldus deelde mi
nister m-r J. M. A. H. Luns mede
Opdracht voor Werkspoor
in Australië
Werkspoor te Amsterdam zal de mon
:age van een grote stoomketélinstallatu
met toebehoren bij Melbourne in de Au.«
trallsche staat Victoria monteren. He-
-ontract omvat een bedrag van ruim f H
millioen. Zoals bekend, is Werkspooi
reeds verscheidene jaren met belangrijke
werkzaamheden in Australië bezig, want
toe ook een aantal Nederlandse arbeidei
aldaar is gevestigd.
Zuidpoolexpeditie. Meer dan 300 bi
langstellenden hebben zich aangemeld
voor de nieuwe zuidpoolexpedltie, welke
de overwinnaar van de Mount Ev
Sir Edmund Hillary, volgend jaar z;
dernemen. Hoewel slechts ln totaal 14
geleerden, bergbeklimmen, radio-tele
grafisten en mensen die bekend zijn
het mennen van honden worden ge
vraagd, bevonden zich onder de 300
bailers, boksers, rodeo-experts, een para
chutist en een verzamelaar van etiketten
van bierflesjes
De Amerikaanse Lockheed-vlfegtuigfa-
brieken zullen een verkeersvliegtuig met
schrnefturblnes fabriceren. Het toestel kan
maximaal negentig passagiers vervoi
Het Tsjcchosiowaakse ministerie
Landbouw heeft een beroep gedaan op
alle burgers, bij het werk op de akkprs t<
helpen, aldus radio Praag.
Bét Cóïtudmmuseum, op het ogen
blik voor een gedeelte ondergebracht it)
het museum Bredius aan de Prinsegraeht
in Den Haag, zal binnenkort verhuizen
naar het onlangs aangekochte pand
de Lange Vijverberg.
Bij haar werkbezoek van aanstaande
Woensdag aan de Residentie, zal HM. de
Koningin de volgende instellingen met
haar belangstelling vereren: Haags Her
vormd Rusthuis aam de Goetlijfstraat, De
Juliana kinderbewaarplaats aan de Ko
ningstraat (vandaag geopend), de Ned.
Blindenbibliotheek en het Joods tehuis
voor bejaarden
overval gepleegd op de Boerenleenbank
te Sleen. De bult van de'andere Inbra
ken (waarbij vijf andere personen betrok
ken waren) bedroeg f 10.900.
Tegen Euwe D. werd twaalf jaar en
een maand geëist; tegen Jan P. 2 jaar
en een maand. Hendrik H. 2V4 jaar. Ma
ria E.-Van A. een jaar, waarvan negen
maanden voorwaardelijk, P. C. Van A-
haar echtgenoot drie maanden en H. H
negen maanden. Behalve Euwe D. komen
allen uit Emmen.
Hoe stroomt de
Noordzee
Onderzoek met papier
snippers
Het K.N.M.I. in De Bilt, de Rijkswa
terstaat en de Marine Luchtvaartdienst
bestuderen thans de 6tromingen van de
Noordzee. Een vliegtuig heeft papier
snippers op het water geworpen, d-ie door
een schip begeleid worden en waarvan
uit het vliegtuig foto's zijn gemaakt. Op
die manier hoopt men een denkbeeld ta
krijgen van de grillige stromingen in de
Noordzee
Door middel van met zand verzwaarde
drijvers, die van 4 tot 7 meter onder wa
ter voortzweven, wil men ook de diepere
bewegingen van het zeewater nagaan.
Op deze wijze tracht men het hele kust
gebied tot Den Helder te bestrijken.
Het Int. P.E.N.-congres wordt tot 19
Juni te Wenen gehouden; algemeen thema:
Het Theater als Uiting van onze Tijd.
Generaal Giünthei
Sow jet-glimlach is gevaarlijk
De SOWJETUNIÉ voert op het diplomatieke front een „verraderlijke glimlaeh-
campagne" om de nieuwe rol van Wfest-Duitsland in de Westelijke defensie
plannen te torpederen. Dit is de mening van generaal Alfred Gruenther, opper
bevelhebber van de NAVO-strydkrachten ln Europa.
De Sowjetunle zou het doen voorkomen of er een nieuw tijdperk van vrede ls
aangebroken. Gruenther noemde de huidige Sowjetleiders „verraderlijker en knap
per" dan Stalin.
HEF DE BOUW STOP OP"
Woningraad vraagt huizen in plaats
van theaters
DE STICHTING Het Nederlandse Ziekenhuiswezen en de Vereniging
van Katholieke Ziekenhuizen (de twee overkoepelende top-organi-
saties van ziekenhuizen, sanatoria en psychiatrische inrichtingen) heb
ben gemeenschappelijk de regering geschreven, dat een critieke situatie
voor vele instellingen op het gebied der volksgezondheid is of dreigt te
ontstaan ten gevolge van de „bouwstop" in deze sector, die door de
regering in September 1954 werd afgekondigd.
Betoogd wordt, dat zeker een
bouwvolume van f 120 millioen
nodig is om in de eerste behoefte te
voorzien. Aangezien voor 1955
slechts voor een bedrag van f31.mil
lioen mag worden gebouwd, ont
staat er een zeer grote achterstand.
Die achterstand wordt vergroot, door
dat uit deze f 31 millioen in de eerste
plaats wordt bestreden de overloop uit
voorgaande Jaren. Met als gevolg, dat ln
dit jaar met een minimaal aantal nit
objecten een aanvang kan worden
maakt
Arbeiders, die ziekenhuisopname
hoeven, worden minder snel opgent
en keren b(J herstel mitsdien met ve
ging In het arbeidsproces terug. De t
van zusterhuizen, die een ontspan
zou betekenen voor de woonhuizen
tor, staat eveneens stil en kan dus de
woongelegenheid niet gunstig beïn'
den.
Ferd'nand
vermoedt
onraad
ling van het bouwvolume aan de secto:
gezondheidszorg bijzondere aandacht t<
besteden.
Ten slotte wordt een speciale toewij
zing gevraagd boven het bouwvolume
voor 1955 van t 15 millioen.
100.000 Huizen
Op het congres van de Nationale Wo
ningraad te Groningen zei de voorzitter,
de Amsterdamse wethouder A. ln 't Veld,
de indruk te hebben, dat er in verge
lijking met enkele Jaren geleden eer
minder optimistische klank is te verne
men inzake de hoop op een spoedige op
lossing van het woningbouwprobleem.
Velen zouden de productie verhoogd
willen zien, waarbij zelfs een aantal
van 100.000 woningen per jaar wordt
genoemd. De heer In 't Veld achtte
een dergelijk aantal geen utopie, in
dien men in ons land bereid zou zijn
om bijvoorbeeld voor de tijd van vijf
jaar alle andere bouwactiviteiten,
zoals de bouw van schouwburgen,
concertgebouwen, stadhuizen, politie-
bureaux en dergelijke stop te zetten.
De volkswoningbouw is In vergelijking
met dc welvaartsstijging op andere
bieden In ons land ten zeerste achterge
bleven.
Vrouw benadeelde firma
voor 20 mille
De 35-jarige ongehuwde boekhoudster
van een firma in Hilversum heeft over de
laatste vijf Jaar 20 mille verduisterd. Zij
stortte namelijk gefingeerde uitgaven op
haar eigen gironummer en zodra de af
schrijvingsbiljetten binnenkwamen ver
anderde zij deze met een radeermesje
Dan wijzigde zij het gironummer ên zette
daarvoor het nummer van een firma,
waarvoor de storting zogenaamd bedoeld
was De vrouw is voor de rechter te Am
sterdam geleld.
