Turkije, het land van honderdjarigen de Cultuurtaal nodig in land van honderden talen Het kleine Joegoslavië dicteert 't Kremlin Bureau met vlekken?... Prachtbijts Ctfjrfftw WOENSDAG 25 MEI 1955 HET NEDERLANDS OP NIEUW-GUINEA Klein beetje hulp uit Nederland zou bergen kunnen verzetten 't Verklaard* utlzlcbt Dulles is tegen neutraliteit AAN BEIDE zijden van het ijzeren gor- dijn is men thans bezig, zich een zo goed mogelijke onderhandelingspositie te verschaffen met het oog op de viermo- gendhcdenconferentie. die ongetwijfeld in de komende maanden in Stockholm of waar dan ook zal worden gehouden. In dit licht moet men ook het Amerikaanse besluit zien, waarin wordt verklaard dat aan het neutraliseren van een herenigd Duitsland niet kan worden gedacht. Het is duidelijk, dat Amerika zolang mogelijk aan dit standpunt zal vasthouden, in de eerste plaats, omdat de ware Russische bedoelingen nog duister zijn en voorts, omdat de neutralisatie van Duitsland wellicht nog afhankelijk kan worden ge maakt van de Russische terugtocht uit de Oosteuropese landen. Niet alleen in Washington, maar ook In de andere wereldsteden heerst koorts achtige activiteit. In Moskou, waar de heren Kroesjtsjef en Boelganin zich ge reedmaken voor een nederige pelgrimage naar de afvallige Ti to, zal Jakob Malik, de Russische am- bassadeur te Londen, met minister Molotof confereren. Ook de andere ambassadeurs zullen waarschijnlijk r.aar Moskou rei zen. Dit is gewoonlijk slechts het geval, wanneer belangrijke gebeurtenissen op til zijn. Het centrale thema van de commenta ren in de grote Amerikaanse bladen is intussen, dat de Russen thans bereid zijn, het grote spel te spelen en een hoge prijs te betalen voor de neutralisatie van Duitsland, nl. de evacuatie van de satel lietstaten door het Rode leger. Geen en kele offioiële reactie is nog gevolgd: Dulles bevestigde slechts, dat Amerika thans niets voelt voor de neutralisatie van Duitsland. Niettemin zouden Dulles' medewerkers in Washington toch de vor ming van een neutraal blok in Centraal Europa overwegen. Uit de verklaringen, die Eisenhower in de afgelopen weken heeft afgelegd, wordt over het algemeen opgemaakt dat de president met veel meer soepelheid en optimisme tegenover deze kwestie staat dan het State Department Hij gaf blijk van een zeer grote bereidheid om alle aspecten van een modus vivendl met de Sowjetunie onder ogen te zien Vorige week verklaarde hij zelfs dat Amerika niet langer in zwart en wit moet denken en het zoeken naar vrede niet moede moet worden. Dulles' mededeling betref fende de neutralisatie van Duitsland be hoeft hiermede niet in tegenspraak te zijn, omdat zij deel uitmaakt van het streven naar een zo krachtig mogelijke onderhandelingspositie. dat zijn er nog wel wat trekken van overeenkomst toont met Ger maanse talen dan met Maleise. Hij voegt er echter aan toe dat hij geen paedagoog ia en dus niet kan zeggen, of de kinderer sneller Nederlands zullen leren dan Ma leis. Maar in het algemeen ia men bij de missie optinystisch. Als men na 750 km vliegen over maerai oerwoud en hemelhoge bergen tegenover de gouverneur en z(jn ambtenaren in Meerzicht aan hef Senfantmeer zit, tussen groene heuvels en blauu- water, dan hoort men wel iets anders, Ntet minder ener- (Van onze redacteur mr I. I. Wentink) NIEUW-GUINEA heeft honderden talen, waarvan de meeste onderling in bouw en woordenschat radicaal verschillen. Op Biak en enkele andere gedeelten van het land worden Melanesische talen gesproken en de rest noemt men maar gemakshalve Papoeatalen, hoewel men er nog niet in geslaagd is gemeenschappelijke kenmerken te ontdekken. Er zijn talen, die door tienduizenden gesproken worcen en talen met enkele tientallen sprekers. Men vertelt zeliz van een taal in het zuiden, die dtoor twee mensen nog gesproken werd. maar dat was reeds enkele jaren geleden, zodat de laatste twee reeds overleden kunnen zijn. Geen enkele Papoeataai is zo ver-1 de Papoea-talen, die hij breid of zo ontwikkeld, dat zij als lingua franca kan dienen en het gekomen, dat het Maleis langza merhand begonnen is die taak te ver vullen. Nu ligt het voor de hand, dat men die taak wil laten overgaan op het Nederlands, vooral gezien de vij andige houding van Indonesië en de vijandschap, die de bevolking tegen Indonesiërs koestert. Waarom zou men in Nederlands gebied geen Ne derlands invoeren? is de vraag. An deren achten het Engels van meer belang omdat de andere helft van Nieuw-Guinea in Australisch beheer is en het Engels als wereldtaal aan sluiting geeft op een veel groter deel van de wereld. Dit U echter volkomen onmogelijk. Nederland levert niet een» voldoend Nederlandse onderwijzers, laat staai Engels sprekende leerkrachten. F.ven on mogelijk is het om hei Nederlands ti •fluiten bij een bevolking, die gelooft In de vooruitgang met een 19de eeuw» aan doend vertrouwen en die over enkele jaren zelf wel zorgen wil. dat zü Neder- landa leert, als wU het niet doen. Vurigste voorstanders "HE VURIGSTE VOORSTANDERS het Nederlands vindt men in het Zuiden bij de rooms-kathoUeke miiaie. Als men een frisse energieke figuur als de apostolische vicaris mgr H. Tillemana hoort, komt men onder de bekoring deze gedachte. Goed, men zit met Maleise erfenis, zegt hij, maar was geen Nederland* 1n de nieuw te openen gebieden, waar het Maleis nog onbekend is. Een taalgeleerde als dr Drabbe, die voor de missie werkt, ondersteunt dit be toog met aan te voeren, dat de bouw wijsman als ds I. S. Kijne, docent aan de theologische school te Seroei. Deze paedagoog, die dertig jaar lang voor onderwijs en zending in het vroegere Nederlands-Indië. en op Nieuw-Gui nea gewerkt heeft, uit daarbij een mening, die gedeeld wordt door meer personen bij de zending. Hij herinnert er aan, dat op Java op de Hollands-Indische uchool in het derde jaar Nederland» als voertaal werd inge voerd en dat toch de resultaten or doende waren, waarbij men in aanmer king moet nemen, dat men te doen had met een selectie van de beste leerlingen. Zelfs bij het eindexamen van de mulo kwam men voor de gekste fouten te staan. Volgens d» Ktjne is het aantal begaafd» kinderen in Nieuw-Guinea niet groter dan elders. Op de vtrvolgscholen zijn thans 2000 leerlingen, van wie hoogstens 10 pet werkelijk begaafden. Ook in Nederland heeft men de ervaring opgedaan dat met uitbreiding en verdieping van het onder wijs de begaafdheid der kinderen niet vergroot wordt. Dit is een van de naamst» oorzaken dat men in Nederland klaagt over het peil der middelbare echo. len. In Australisch Nieuw-Guinea zijn volgens ds Kijne de resultaten van het Engelse onderwijs slecht. Van het Neder lands spreken van sommige Papoea's moet men zich niet te veel voorstellen: dit is niet veel meer dan het Engels, dat onze vissers spreken. Hij i-s afkomstig uit Nederlands onderwijs in Nieuw-Guinea. De directeur van de L.T.S., de heer H. Nijhuis, corrigeert het werk van een Papoea-leerling. Vlaardingen en kan dit du# wel beoor delen, aldus ds Kijne Honderd jaar geieden heeft de zending reeds overwogen meteen met het Neder lands te beginnen. Men deed dit' echter niet. omdat het Maleis toen reeds aan de Noordkust was ingeburgerd. Hoe zou dit trouwens mogelijk zijn geweest, daar men de hulp van de trouwe Maleis sprekende goeroe* nooit had kunnen missen. giek is de gouverneur en niet minder vurig een voorstander van hel Neder lands. Met een krachtig oebaar rukt hij n das af, omdat een der reisgenoten kort na aankomst geen das produceren n. Met een zucht van uerlichtinp uioroi het voorbeeld gevolgd door de andere tnwezigen. Hierop zet de gouverneur uiteen, dat en eerst een Nederlands sprekende be volkingslaag moet vormen en dat men in zover denkt te zijn, dat men Neder lands kan invoeren. Er is een tekort van tientallen Nederlandse onderwijzers, en ou volkomen verkeerd zijn die in het ,ve gebied te plaatsen en daardoor de sleutelposities te ontbloten. Boven- wat moet de bevolking van die ve gebieden met Nederlands begin- als de taal van bestuur en politie. Maleis is? -Men zou haar in een allermoei lijkste positie brengen. O n^geduld Nederland heersende mening dat maar onmiddellijk op het Nederlands moet overschakelen, wordt door deskun digen te Hollandla afgewezen. Reeds lang de Maleise taal als spreektaal gebrui kelijk, het is de taal van de goeroes en penditas. Men kan deze Maleis spreken den niet plotseling in de steek laten. Ook de radio heelt Maleise uitzendingen nodig, radio Indonesia geeft een uitstekend hoorbaar programma in de Indonesische taal. Voor Invoering van het Nederlands op de volksscholen zijn duizend Neder landse onderwijzers nodig, met verlof gangers mee zelf* 1200, terwijl Nederland tekort heeft van 6000 onderwijzers. Terwijl men slechts 170 Nederlandse leer krachten heeft, waarvan een deel met verlof is. Er zijn er nog tientallen tekort •n de missie heeft zelfs de grootste moei- e één leerkracht voor de vervolgschool krijgen. In deze omstandigheden is de bezetting van de sleutelposities van het hoogste gewicht, totdat men de Papoea's zover heeft, dat zij zelf het Nederlands kunnen onderwijzen. Bij plaatsing van deze enkele leerkrachten op volksscholen zou het Nederlands ook gauw vervluchti gen. Bovendien zou het onderwijs in he» Nederland# op de volksscholen zoveel Inspanning vereisen, dat het onderwijs In de andere vakken, die de Papoea brood nodig heeft (kennis van gezondheid en landbouw) er onder zou lijden. Vele Nederlanders zouden het Neder land» aanmerkelijk kunnen bevorderen als *ij met de nodige tact en voorzichtig heid de bedienden en het personeel 10- veel mogelijk In het Nederland» aanspra- i. Van MarlnesUde hoorden wij een -haal van een man, die geen Maleis kende. Na enige maanden vroeg, men: Kent hij het Malei» al?" doch het «nt- i-oord was: ..Nee. maar de hele boot preekt Nederland»". Inderdaad werd er en zuiver accentloos Amsterdams ge- proken door de Papoea's. Invoering van het Nederlands is ook daarom van groot belang, dat vele kort- verbanders. die mitr drie Jaar blijven. Maleis kennen en omdat vele vak- n. op de zeevaartschool alle, Neder land» zijn. De zending £EER ERNSTIG is de waarschu wing tegen te snelle invoering van het Nederlands en tegen te hoge verwachting van Nederlands onder wijs in het algemeen van een onder- Niet tegen "DIJ DE MISSIE heeft de mening post gevat, dat de zending eigenlijk tegen het Nederlands zou zijn en dat zij een voorsprong op de zending bezit dank zij het feit. dat zij veel later begonnen is, zodat zij niet met een Maleise erfenis zit. Velen der laatsten zullen de eersten zijn, merkte men op. Op een vraag of dit inderdaad niet het geval is en of de missie niet een rk. bovenlaag kweekt De leerlingen moeten ook de internationale vlagseinen kennen. De theorie wordt in practijk gebracht. Dr Scheurer thans voorzitter van de Bond tegen het Vloeken Het jonge vol-k van Nederland aluit zich niet meer aan bij de „Bond tegen het Vloeken"; men staat wel vriendelijk tegenover de doelstelling, maar komt niet tot actie en op deze manier loopt het ledental van de Bond langzaam terug. Dit was de klacht, welke de secretaris van deze bond gisteren tijdens de te Utrecht gehouden jaarvergadering horen. Toch is er niet alleen reden tot klagen, want het werk der organisatie werd. ook in 1954, weer rijk gezegend. Op 86 van de 384 Nederlandse spoor wegstations hangen thans de bekende affiches van'de Bond. Gaarne zou men die op alie stations doen verschijnen, maar de kosten daarvoor zouden veel te hoog worden. Nu kost het reeds f 3000 per jaar. en een verzoek tot reductie werd tijdens de ziekte van minister Al- gera door de minister ad interim afge- TheoJogische School op Seroei, In het geheel niet ongerust. Het aantal begaafde kinderen ln het Zuiden is niet groter dan in het Noorden, En de zending leert de begaafden het Nederlands precies als de missie in het Zuiden. Het is inderdaad waar. dat door de zending met kracht het Nederlands be vorderd wordt en dat men daarvan de aardigste resultaten ziet op de verschil lende onderwijsinstellingen der zending. Tot nog toe ook daar het Nederlands slechts passief en slecht9 enkelen komen tot een actieve beheersing. Een fonds is reeds in Hollandia gevormd om begaafde jongens naar Nederland utt te zenden. Op Nieuw-Guinea wil men voor uitzending van jonge Nieuw-Guineërs naar Neder land een halve ton bijeen brengen. UET ZAL noodzakelijk zijn dat Ne derland de andere helft bijpast. Het is van groot belang, dat Christe lijk Nederland bijdraagt aan dit ini tiatief van zendingskringen. Slechts enkele tientallen onderwijzers uit Nederland zouden de nood van de zending en het Christelijk onderwijs lenigen en een grote vooruitgang be tekenen voor land en volk. Dezen moeten toch te vinden zijn. Er zijn genoeg Nederlandse onderwijzers met idealisme, energie en treklust om dit tekort aan te vullen, Het is de kunst hen te bereiken en in te lich ten. De 36-jarlge V. W. W. uit Bilthoven ls gigteren te Amsterdam veroordeeld tot f 100 boete wegens het doodschieten de hond van jhr A. van Foreest uit Maar tensdijk. Bovendien werd de civiele vor dering van de eigenaar ad f 150 toege- „Verrader" krijgt morgen hoog bezoek (door William Ryan van As®. Pres®) BELGRADO, 24 MEI l, moordenaar, impe rialist, verachtelijke renegaat, onbeschaamde dwerg, bloeddorstige fascist!" Dit waren de scheldwoor den die de Russen tussen 1948 ei Stalin's dood in 1953 op Tito loslie ten. Zij geven thans toe. dat zij hier mee een grote fout hebben begaan. Tito viert 25 Mei zijn 63ste verjaar dag en de Russische leiders bereiden zich voor hem een bezoek te brengen. Wat heeft deze ommekeer veroor zaakt? Welke motieven schuilen ei achter de pelgrimsvaart naar Bel grado van drie der machtigste lieden in de Sowjetunie? Voor zover de buitenwereld kan gaan. heeft de communistische leider Joegoslaven aan de collectieve dictators van het land van 210 millloen egd: Kom me maar opzoeken als gij wilt praten! Wat op het spel staat ts zo belangrijk, dat Rusland partij-secretaris Kroesjtsjef, Boelganin cn vice-premier Mi- koyan stuurt. Het Westen heeft Joegoslavië sinds de KOREA-VRIJWILL1GER WAS 125 JAAR Amerikanen willen naadje van de kous weten (Speciale correspondentie) In het Turkse stadje Kars is het blijkbaar buitengewoon gezond leven. Een dezer dagen plaats hebbende feestelijke gebeurtenis werd bijgewoond door 124 vrouwen en 164 mannen, die de honderdjarige leeftijd reeds waren gepasseerd. De feestelijkheid gold een oude inwoonster, Anne Hat- tum, die officieel tot „moeder der soldaten" werd benoemd, omdat ze in het jaar 1877 als volwassen vrouw aan de zijde van de Sultan tegen het leger der Russen had gestreden. mensen boven de honderd jaar. Zij waren stom verbaasd te horen, dat ze boven de leeftijd vielen. In Mardin meldde zich een man van 125 Jaar. die hemel en de bewoog om de officier er van te o tuigen, dat hU meer waard was dar jongeren. Dc Russisch-Turkse oorlog 1877 had hij als reservist meegemaakt en hy kon aantonen, toen reeds grootva der te zijn. In het dorpje is overigens be kend. dat deze oude krijger ook nu i balen van 100 kilo op zijn nek neemt er dertig minuten mee kan lopen. Tijdens schietoefeningen ln 1954 behaalde hij de eerste prljg. Volgens een statistiek van da Turkse regering wonen er ongeveer 4350 personen in het land, die de hon derdjarige leeftijd Zijn gepasseerd er zich ln een zeer goede gezondheid mo gen verheugen. Rcordhouder was lange tijd Zaro Aga, die 160 jaren oud werd. HU kon zich nog goed herinneren hoe de wereld op atelten stond over de op mars van Napoleon. Zero was tijdens de Napoleon vanuit Koerdistan naar de Turkse hoofdstad gekomen, waar hij als soldaat en metaelaar een gelukkig leven leidde. HIJ huwde veertien malen en zijn vrouwen schonken hem 48 kin deren. Nooit was Zaro ziek ge weeat. Toen zijn hoge leeftijd bekend ward, werd hij uitgenodigd naar Amerika te 1 Kars vonden het aantal Methusalems, dat bij de plechtig heid aanwezig waa, niets bijzonders. Ze gewoon geraakt, dat ze oud moeten worden en iemand, die hier yoor het bereiken van de 100-jarige leeftijd overlijdt, heeft volgens een oud spreek woord pech gehad. Doch niet alleen in Kars. maar ln vrijwel alle oostelijke provincies van Turkije komen massa's honderdjarigen voor. In he'. dorpje Mar din b.v. woont een 140 jaar oude sjou werman. die nog dagelijks zijn zware werkzaamheden verricht en niet voor de Jongeren hoeft onder te doen. Het bepa len van d« leeftijd geschiedt overigens naar schattingen en overleveringen, want een burgerlijke stand bestond er in die tijd niet. In vele gevallen kan men de leeftijd echter nog nauwkeurig nagaan. Zo stierf twee Jaar geleden in Mardin een metselaar, die 148 Jaar waa geworden. HU had nog meegewerkt aan de bouw van een huis, 115 Jaar geleden, en was toen reed» getrouwd en had een zoon van twaalf jaar. Voor Korea Toen destijds een speciale commissie de Oostelijke provincies van Turkije afreisde om vrijwilligers aan te werven voor de strijd in Korea kreeg men een groot aantal maldingen te verwerken van komen. De eerste dag van zijn verblijf raakte bij onder een auto en moe« in een ziekenhuis worden opgenomen. Vier maanden later waa hij weer terug in z(]n geliefd Turkije. Gezonde levenswijze De Amerikanen willen wel graag het naadje van de kous weten. Waarom ia ln hun land iemand van zeventig jaar oud en versleten en waarom zijn er ln bet Oosten van Turkije zovele bewoner», die op 100-jarige leeftijd nog fit zijn en hele toekomst voor zlcb hebben? Een commissie, bestaande uit wetenschappe lijke onderzoekers is thans in de streek aangekomen om een nauwkeurig onder zoek in te stellen naar de levenswijze der Turken. Gaarne willen ze het geheim van het lange laven in Amerika impor teren. Het onderzoek is nog lang niet afgeslo ten, want de heren maken het zich ba- «iist niet gemakkelijk. Uit wat zij thans reed» hebben vastgelegd is het volgende wel interessant: alle ouden in Turkije blijken jarenlang veel yoghurt, linzen soep. malsbrood, tomaten en eieren te hebben gegeten. De meeaten hunner ken nen nauwelijks vlees sla voedingsmiddel. Vooral in de bergstreken, waar de meeste honderdjarigen wonen, is het gewoonte om zich 's morgens met Ijskoud water te wassen. Sigaretten worden heel weinig gerookt, hoogstens een enkele pijp tabak. Men gebruikt opmerkelijk weinig alco hol. Intussen ls reeds geconstateerd, dat uitsluitend mensen, die hun dagelijks brood met handenarbeid verdienen, bui tengewoon hoge leeftijden bereiken. Per il. die hoofdarbeid verrichten, berei ken zelden een leeftijd van honderd Jaar. Het gebied van de oude Turken be hoort nog tot de zogenaamd niet-ont#lo- ten gebieden. Radio en televisie zijn er vrijwel onbekend en kranten leest men hoegenaamd nooit. Dokters blijkt men niet nodig te hebben. Tot op heden wer den 68 personen boven de leeftijd van honderd Jaar uitvoerig ondervraagd Slechts twee hunner hadden ln hun leven dokter geraadpleegd. tweede wereldoorlog voor meer dan ee milliard dollar aan hulp verstrekt. H> meeste van dit geld is uit Amerika geko men. Amerikaanse diplomaten er waarnemers hebben het moeilijk in Bel grado. Zij weten dat veel van hun gis singen afhangt. Een hooggeplaatste nemer heeft mij gezegd: Tito is een rede lijke gok. Verder kunnen we thans met hem niet gaan. WERELDREVOLUTIE Zal Tito ooit weer volledig de Kominform-politiek gaan steunen? Ik heb deze vraag onlangs aan vele bevoegde Joegoslaven gesteld. Eén hunner antwoordde me: Waar ma ken jullie Amerikanen je zorgen over? Menen jullie dat wij een we reldrevolutie willen? Ik kan zeggen: de Joegoslavische regering gelooft niet in een wereldrevolutie. Er zijn twee tegengestelde krachten in de Joegoslavische partij werkzaam. De er naar streven de strenge dog- 'erzachten en het lot van de be volking te verbeteren, de andere znu ver tegenwoordigd zijn door een „pro-Komin formgroep", welke vooral onder de offi cieren veel aanhang zou hebben. Sommige waarnemers schilderen Tlto af als een gematigde, die de wijkingen" beschuldigde leden In bescher ming heeft genomen. Vaak hoort men be- dat Tito zelf proefballonnen heeft opgelaten voor de vorming van een twee de partij naast het socialtstische Volks front, dat door de communisten wordt be heerst. Een liberale koers zou Joegosla vië, dat hulp uit het Westen nodig had, een glans van Westelijke democratie geven. Deze gedachte zou geleefd hebben ln Milovan DJilas, die het vorige Jaar uit het Joegoslavische Politburo werd gesto ten. Velen menen, dat hij oprecht in libe ralisatie geloofde. Hij heeft veel ln het buitenland gereisd en zou onder de indruk zijn gekomen van d» vrijheid in riet- communistische landen en zich toen heb ben afgevraagd, of het strenge Marxisti sche Leninisme wel kon aamengaan met de Joegoslavische samenwerking met het Westen. Jonge Joegoslaven zouden achter hem gestaan hebben. Zelfs indien Tito Djilas gesteund heeft, kunnen de oudere en meer orthodoxe com munisten gemeend hebben dat zij alleen aan de macht konden blijven, indien zij het monolitische karakter van de partij in stand hielden en hun ijzeren greep op de boeren en de Jeugd (de twee grootste oppositie-groepen) onverzwakt handhaaf den. Het is opmerkelijk, dat Djilas ondanks zijn uitsluiting zijn fraaie appartementen in Belgrado behield, benevens zijn auto's en andere voorrechten. Wat hij alleen kwijt raakte waren zijn titels. de PTT. van mening Is, dat in de kan toren geen affiches, vreemd aan da dienst, mogen verschijnen. Men ls doende de ruwe taal welke via de soheepsradio de aether ingaat, te be strijden en gemeentelijke politieverorde ningen tegen godslasterlijke taal te krijgen. In voorbereiding is een Jeugdactie, welke door Prins Bernhard wordt toe gejuicht en verder hoopt men nog dit Jaar te komen tot samenwerking met ae recenaieraad voor Chr. lectuur tegen vloeken en ongepa-.tr taal in boeken. Het aantal subsidiërende gemeenten bedraagt thans 597. Intussen liepen de inkomsten van de Bond terug, zodat men nu een nadelig saldo van ruim f 3000 heeft, doch geluk kig is er nog enige reserve. Dr. G. J Lammer», directeur van de Rijksvoorlichtingsdienst, hield in deze vergadering een rede over „Andere tij den, endere vormen". Aan het einde van de bijeenkomst nam de heer K Kruithof afscheid voor zitter van de Bond. Zyn opvolger la dr. Joh. H. Scheurer te Voorburg. Radio-amateurs uit al Ie delen der wereld houden op hef ogenblik een grote tentoonstelling te Parijs. Daar xgn verscheidene nieuwig heden te zien. Deze meneer luistert .gespannen naar de muziek uit het radio-ontvangtoestel, dat kleiner is dan een doos van tien Senoritas, maar een teer groot golfbereik heeft. Concours van Chr. harmoniecorpsen De Bond van Chr. Muziekverenigingen in Nederland heeft gisteren in Zwijn- drecht een concours gehouden van har monie- en fanfareconp.ocn. De volgende eerste "prijzen werden be- haald: Harmonie-afdeling F „Het Ge- klank dea Konings", Zwljndrecht <288 pnt): Harmonie-afdeling E „Excelsior", De Lier <309 pnt); Harmonie-afdeling F „Honaela Harmonie", Honselersdijk 1306 pnt); Farrfaro-aXdeling B „Crescendo", Sassenheim <300 pnt); Fanfaj-e-afdeling D „Excelsior", Pijnacker <297 pnt), „Vlijt en Volharding", Berkel <289 pnt); Far>- ifare-afdeltng F „Arti et Rellgioso", Haar lem (296 pnt), Regionale-Omroep-Oost wil in de aether De stichting „Reglonale-Omroep-Oost" te Enschade overweegt, indien de aange vraagde zendvergunning nog lang op zich laat wachten, het sein te geven tot een actie ln geheel Ooat-Nederland. De stich ting wordt nu reeds gesubsidieerd door 37 Oostnederlandse gemeenten, terwijl In Overijssel en Gelderland met enige bon derden plaatselijke correspondenten de erste contacten werden gelegd. Tegen de 26-Jarlge vrouw A. M. olt Haaksbergen I» gisteren te Almelo twee geëist wegens h»t plegen van dood slag op haar posgeboren baby. Tegen de fabrieksarbeider N. B., die 'n verhouding had met M. werd wegen» het begraven het lijkje van de baby vier maan den geëist. Toch is het so NOG VEEL UIT TE VINDEN 149) Uit de teleur|e»tel<Je verzuch ting vso man o( jongen, die brweert dat alles eigenlijk sl is nitgevooden, spreekt een sekere dadendrang dis gedrukt wordt door het besef dal h(j niet in vervulling kan gaan. Waarmee we ech ter niet willen beweren dat degeen die de venuchting slankt gelijk heeft Dst «en de hunkering Jet» uit te vinden" niet kan worden voldaan, moet geweten worden aan gebrek aan capaciteiten, onkunde om allee wat om verbetering »ehreeuwt te oversien, feit dat onie mate riële heerhrring vel- tooid sou sijn. Vrijwel elk ding det als nieuwtje in enre samenleving verschijnt, roept mo gelijkheden tot nieu we uitvindingen wekker. Op hetcell- de moment dat de eerate auto geboren werd, ontplooide "k hy a re uittene rrsnsys lemen, koppel ingests- temen, overhrengingwneehsniemen, kortom, honderdtellen onderwerpen waarop de uitvinder ijjn vemuh kon beproeven, openbaarden zich alléén al door het versehjjnen van de verbran dingsmotor. Om nog maar niet eens Ie spreken van de duizenden vindingen en verbeteringen die in de motoren self konden worden verwerkt. Wordt het terrein waarop de gag** digden hun scheppingskracht en verbe- teringsdrang kunnen ontplooien dus hoe langer hoe uitgebreider, het i» een feit det van da toekometigo uitvinder* ln het algemeen meer deskundigheid ssl worden vereist eer sq san het eigen lijke uitvinderehedrljf sijn toegekomen. Wanneer iemand een verbetering wil aanbrengen in een bomokinetisehe kop peling. sel hij om te beginnen torh die nen te weten wet dat voor een ding la •n hoe het precies werkt, wat de nadolan er van sijn en welke voordelen s« biedt. <Van mg is poen concurrentie durfc- len, want ik weet het gelukkig ook niet). Maar tsrsske. Hel eitvinden wordt dus wel wat moeilijk, waar Hat is kat eigenlyk altijd geweest- Velen van om denken dst sjj in de Steentijd het wiel wel even bedden kunnen uitvinden, en dat het daarom jammer is dat anderen ben voor aga geweest. Maar als mgj wrrkolgk sulke geniale capeciteiteo be- ritten, ligt ee momenteel, sender des kundigheid. toch ook nog een heel ter rein braak. U kent de kroonkurken, waarmee allerlei flesjes liroenede sijn afgesloten ee die uitsluitend met degea verwijderen i Welnu, er rak vermoga® Ie dio er ln slaagt ling op de fles aan ie brengen die tnet de hand verwijderd de tegenwoordige een koua die niet laddert, bestaat even eens grote belangstelling, evenals voor een rem die geen slijtage veroorzaakt. Dit sijn eieehta enkels van ditisenden problemen die om een oploaeing vra gen en waarvoor wellicht geen ^rectale vakkennis noodzakelijk is, doch uitslui tend «en geniale inval. Precies alt met het wiel uit de Steentijd. i ens het Kb hier Is nog een pcoble vernuft op te scherpen i we stapeltjes van 10 munten die ieder 10 gram wegen. Eén van de stapelt je* h#- vst eehter 10 munten die vel» sijn en waarvan het gewirht 12 gram per munt Ie. Gevraagd wordt het valae stapeltje aan te wjjaea doer sleehls éénmaal te

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1955 | | pagina 5