ïlictuuo fcihsdic öTourant
Indonesië bereidt grote invasie
op Nieuw-Guinea
voor
t
Weinig instemming met een
beperkte huurverhoging
Lenzen op Parijs
Strijdleus: „Voor de zon opkomt is
Irian
ran ons...
Boelganin reageert gunstig
op Westelijke uitnodiging
Billy Graham
naar Londen
Verwachte stijging kolenprijzen
niet ingrijpend
DONDERDAG 12 MEI 1955
BUREAUX: Steenstra»: 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ti.40 Der kwartaal;
2.15 per maand; 0.50 per week.
ADVERTENT1ÊN: 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting!.
Zee en dertigste jaargang No 10341
Directie: F. D1EMEB
Hoofdredacteur: Dt E DIEMER
CheJ-Fed.: H. W. I. ENSERINK
CHRISTELUK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en OmsfreJcen
„Stantvasttch 1« gbcbleofn
mijn hert ia tcgljcnspoct'
Nederlandse versterking hard nodig
DULLES NIET NAAR WENEN
(Speciale correspondentie)
QP DE EILANDEN Boeroe en Ambon, de
Kei-eilanden en de Aroe-groep in de
Zuid-Mo lukken, op Morotai en Tern ate in de
Noord-Mol ukken worden op het ogenblik
Indonesische marine-, land- en luchtstrijd
krachten geconcentreerd, om over enkele
maanden een massale landing op Nieuw-
Manilla, Mei 1955
Guinea te verrichten. De aanval kan tussen
November van dit jaar en Maart volgend
jaar worden verwacht, daar men in Indone
sische kringen de gunstige moesson wil af
wachten. De Oost-moesson-winden en de
zeer sterke zeestromingen vooral in de
Banda-zee, maken iedere eerdere datum
ongunstig.
De Operasie Irian staat onder commando van generaal-majoor Bambang
Sugeng en kolonel Warouw en gebeurt in opdracht van president Soekarno.
Op Java zijn op het ogenblik overal recruteringsbureaux als paddestoelen
verrezen. In Indonesische legerkringen gewaagt men van tienduizenden
vrijwilligers. Onlangs heeft zelfs een groep van duizend „onderwijzers"
zich vrijwillig gemeld voor het „onderwijs" in Nieuw-Guinea.
in reparatie, t.w.: Solaroe (Tanimbar-
eilanden), Dokabarat en Trangan (Aroe-
eilanden). Daroea. Doelah, Langgoer,
Faan (Kei-eilanden).
Zeer sterke marine-bases zijn thans:
Halong (Ambon), Loehoe en Boaro.
Het inliltratieplan
De Indonesische leger-leiding maakt
thans handig gebruik van een Neder-
De Indonesische naam Irian is een
vinding van de heer Soekarno en bete
kent: Ikoet Repoeblik Indonesia Anti
Nederland.
De president van de Indonesische repu
bliek gaf de strijders van Operasie Irian
de volgende strijdleus mee: ..Sebeloem
mata-hari terbit. atau sebeloem ajam
bekokok. Irian kita poenja!" (Voor de zon
opkomt en voor het eerste hanengekraai,
is Irian van ons).
Laskar-stoottroepen van het Indonesische leger, bestemd voor de in
vasie in Nieuw-Guinea.
Op Ambon bevinden zich op het ogen-
blik meer dan 30.000 man, w.o. stoottroe
pen. oemoeda's en laskars, alle leden van
Soekarno's revolutionaire leger. De bri
gades op Ambon staan onder commando
van kolonel Soekawati. Er wordt op het
ogenblik in Ambon en de andere Zuid-
molukse eilanden zwaar geoefend in het
uitvoeren van landingen en het leggen
van artillerie-gordijnen.
Morotai. de marine- en luchtbasis in de
Noord-Molukken. die in de oorlog tegen
Japan zo'n beruchte naam had, is thans
opnieuw herschapen in een marine- en
luchtmachtvuist.
Zowel op Ambon, de Kei-eilanden als
Morotai zijn opleidingscentra voor infil
tratie. en invasietroepen, die van Java
en elders uit worden bevoorraad. In de
gehele archipel worden op het ogenblik
de vliegvelden weer bruikbaar gemaakt
en nieuwe aangelegd.
Op Morotai en de andere Noordmolukse
eilanden heeft men de beschikking over
de volgende geheime vliegvelden: Pintoe-
daroeba. Galela, Miti, Kaoe, Oba, Lolo-
bata en Laboea. Op de Zuid-Molukken:
Laha (Ambon). Namloa (Boeroe), Liang
(Ambon). Karioe (Haroekoe), Amahai,
Kairjtoe. Boela (op Ceram die echter aan
de RI kort geleden zijn ontvallen door de
actie van dr Soumokil.
Andere velden die door de guerilla's
van Soumokil werden vernield zijn thans
den met als doel het eiland Misool en de
Radja Ampat eilanden. Deze aanval zou
van Nederlandse zijde slechts kunnen
worden tegengehouden met snel varende
motorschepen en een beweegbare vlieg
tuigeenheid (bv. van een vliegdekschip)
In deze zin heeft ook vice-admiraal
Helfrich zich reeds meerder malen uit
gelaten. Een permanente bezetting voor
zien van artillerie, zal echter het grote
eiland Misool moeten beschermen om
nachtelijke landingen te kunnen neutra
liseren. Inmiddels, zo is ook van de zij
de van het Indonesische persbureau An-
tara bevestigd, is een motorschip dat on
der commando staat van kapitein Ra-
hasia op een voorverkenning in de wa
teren rondom Nieuw-Guinea uit. Bij
redevoeringen en massabijeenkomsten op
Java is reeds te kennen gegeven, dat.
wanneer Nederland Nieuw-Guinea niet
af wil staan. Indonesië andere middelen
ten bate zal nemen om toch in het bezit
te komen van Irian. In deze zin heeft
zich ook de president van de Indonesi
sche republiek uitgelaten.
PREMIER Boelganin van de Sow-
jetunie heeft gisteren in War
schau (tijdens de conferentie van
acht Oosteuropese landen) verklaard,
de uitnodiging Westelijke tot een
conferentie der Grote Vier nauw
keurig te zullen bestuderen. De pre
mier zei te hopen dat er een collec
tief veiligheidsstelsel kan worden
geschapen, waaraan alle Europese
landen en de Ver. Staten deelnemen.
Boelganin zei met nadruk dat het be
leid van zijn land gericht blijft op de
vreedzame samenwerking met alle
volkeren.
WAARSCHUWING
President Eisenhower waarschuwde ln
Washington dat de wereld geen grote
wijzigingen moet verwachten van een
conferentie der Grote Vier. De bedoeling
voorlopig, opheldering te krijgen over
belangrijke kwesties. De regeringsleiders
kunnen hun besprekingen in drie dagen
afdoen, maar de ministers van buiten
landse zaken zouden weken, zo niet
maanden, moeten vergaderen om alle
punten te bespreken.
ONTWAPENING
De reactie op de nieuwe Russische ont
wapeningsvoorstellen is Vrijwel overal
tamelijk gunstig. Vooral Engeland en
Frankrijk menen dat er belangrijke voi-
deringen gemaakt kunnen worden. Ame-
is evenwel van mening dat de voor
stellen niet aan de minimale veiligheids
eisen voldoen.
Generaal Gruenther, de Atlantische op
perbevelhebber, noemde het voorstel van
de Russen aantrekkelijk, maar voegde
hier aan toe: „Het zou niet ln het belang
het Westen zijn, als dit voorstel werd
aangenomen, omdat de atoombom de eni
ge mogelijkheid van het Westen is om d<
huidige communistische meerderheid ln
conventionele strijdkrachten op te hef
fen."
In het algemeen is men het er over
ms dat de Russische voorstellen bedoeld
zijn als tegenhanger van de Westelijke
uitnodiging voor een conferentie van de
Grote Vier.
Eisenhower: ongeschokt
vertrouwen in vaccin
WASHINGTON. 11 MEI
PRESIDENT Eisenhower heeft gis
teren verklaard, een ongeschokt
vertrouwen te hebben in het Salk-
vaccin tegen kinderverlamming, on
danks de geruchten dat het vaccin
juist de ziekte zou veroorzaken.
David Elsenhower, de 7-Jarige klein
zoon van de president, is onlangs ook met
het Salk-vaccin ingëent.
De president erkende wel, dat de rege
ring het vaccin waarschijnlijk te vroeg
voor distributie heeft vrijgegeven.
jon op Nieuw-Guinea, voor zover deze
niet zijn ingeschakeld bij de plaatselijke
politie, dat thans is opgeheven en van
een onderstand moet zien rond te ko
men. De KL- en ex-KNIL-troepen zijn
reeds enige tijd terug in Nederland. Wel
iswaar bevinden zich op het ogenblik
kleine eenheden van de Marine op
Nieuw-Guinea, die als steun in de lucht,
enkele Catalina-vliegboten van Biak, So-
rong en Hollandia uit kunnen optreden.
Het effect dat deze vliegtuigen echter
eventueel zouden kunnen hebben bij
een vijandelijke invasie is voor de RI
practisch te verwaarlozen.
De landingen op de punten die de RI
heeft uitgekozen, op vele plaatsen langs
de Zuidkust kunnen drie vier uur on
gestoord voortgang vinden.
Vroeger, toen de KL-troepen op Nieuw
Guinea aanwezig waren, bestond er een
zg. ketting-verdediging van kleine mili
taire postjes die onderling per radio met
elkander ln verbinding stonden. Deze
ketting-verdediging ls thans geheel ver
dwenen en het grote eiland ligt thans
practisch voor het grijpen.
De hoofdaanval zal 's-nachts geschle-
Huurverhoging
Waanzin achter IJzeren Gordijn
Billy Graham heeft rijn kruistocht ln
Schotland beëindigd en is naar Londen
vertrokken, waar hij Zaterdag een cam
pagne van één week beginnen zal.
Billy noemde het resultaat van zijn
werk in Schotland een schitterend succes.
Hij heeft in zes weken tijds meer dan
850 000 mensen toegesproken en 20 000 van
hen .kozen voor Christus".
Militaire vrachtwagen
reed van een dijk
Twintigjarige soldaat
verdronk
Gisteren ls ln de Ooypolder, aan de
grens van Nijmegen een militaire vracht
auto van een dijk gereden. De chauffeur
die niet bekend was met de verschillen
de bochten op de dijk verloor de macht
over het stuur. De auto kantelde on
kwam boven een sloot terecht. De 20-
jarige soldaat A. van Hilst uit Hilversum,
die ln de vrachtwagen meereed kwam in
het water terecht en verdronk. De
chauffeur kreeg enige beenwonden.
Radio Vr\j Europa te
München heeft weer eens
een paaF ondergrondse
mopjes opgetekend uit
communistische ra£u*
uitzendingen, communis
tische kranten en uit de
mond van zes gearriveer
de uitgewekenen.
Eén ervan betreft een
spreker van radio-W ar-
schau, die in de „maand
van de Pools-Russische
vriendschap" in de vol
gende bewoordingen een
kinderprogramma aan
kondigde:
„Wel. lieve kindertjes,
ik weet dat jullie geen
sprookje wilt horen over
koningen en koninginnen
en kastelen. Wij zullen
jullie daarom vandaag
een nieuw verhaal ver
tellen, een sprookje over
Poolse soldaten, een
sprookje over Pools-Rus
sische vriendschap".
Eveneens uit Polen
komt het verhaal van
twee vrienden die elkaar
voor het eerst sinds vele
maanden in een straat te
Warschau ontmoeten.
„Man", zei de een, „wat
doe je tegenwoordig?"
De ander antwoordde:
,Jk ben vertaler".
„Wat vertaal je?"
„O, onze wetten en re-
geringsdecreten".
„Waarin vertaal je
die?"
,Jn het Russisch".
..Ben je gek? Weer te-
rug in het Russisch?"
Uit Hongarije komt het
Op Ambon houden Indonesische militairen dagelijks landings-
Hevige gevechten ten
Zuiden van Saigon
Ten Zuiden van Saigon, de Zuldviet-
oamese hoofdstad, woeden hevige ge
vechten tussen de regeringstroepen
enerzijds en de secten Hoa Hao en
Xoejen anderzijds. De legers beschieten
elkaar met motieren en zware machii
geweren. Volgens het Franse perbureau
A.F.P. staan verscheidene dorpen in
brand en werden reeds tientallen bur
gers en militairen gedood.
In Parijs hebben minister Dulles (V.S.)
en Pinay (Frankrijk) overeenstemming
bereikt over de politiek ten aanzien van
Tuidvietnam: Baj Dai zal in Frankrijk
blijven, het kabinet Diem zal worden
uitgebreid om meer vertegenwoordigend
te doer, zijn voor verschillende stromin
gen en op korte termijn zullen verkie
zingen worden gehouden.
HELICOPTERDIENST VAN
DUISBURG NAAR EINDHOVEN
Met ingang van 5 Juni zal de Sabena
met helicopters, die acht passagiers kun'
nen vervoeren van Duisburg naar Eind
hoven en Brussel een dienst onderhou
den. Het Ruhrgebied zal hierdoor vooi
net eerst sinds de oorlog op een interna
tionaal vliegveld zijn aangesloten.
Groningse advocaat
voor de rechter
In twee jaren steeg zijn
vermogen met twee ton
Gisteren heeft de advocaat en procu
reur mr dr J. H. B. uit Hoogezand-Sap-
pemeer zich voor de rechtbank te
ningen moeten verantwoorden, omdat hij
zich op grote schaal aan verduisteringen
schuldig gemaakt zou hebben. Zo zou hij
f 23.510 aan een faillissement hebben ont
trokken, ruim vijftien mille hebben ver
duisterd uit een erfenis, alsmedè zich
f 7500 hebben toegeëigend bij verkoop var
effecten. Verder werd hem valsheid ïr
geschrifte ten laste gelegd.
In deze zaak warerr niet minder dan der
tig getuigen gedagvaard. Het vermogen
van verdachte, dat in Januari 1951 e?n
negatief cijfer van f 10.000 aangaf, wai
Januari 1953 aangergoeid tot een p<
tief saldo van ruim f 87.000.
Verdachte erkende de feitep in het
gemeen, met uitzondering van het laatste
punt uit de dagvaarding, n.l de oplich
ting van een bank. Vandaag wordt de
handeling van deze zaak voortgezet.
Uit Argentinië komen regelmatig
meldingen binnen vgp botsingen tussen
politie en demonstrerende Rooms-
katholieken-
bericht dat het stelsel van
beloningen voor denk
beelden tot verbetering
van de productie in een
belachelijke vertoning is
ontaard.
Het communistische
partijblad Szabad Nep
heeft de klacht geuit dat
met bijna elk idee een
gratificatie verdiend kan
worden en vertelt o.a.
uan „een wereldschok
kende uitvindingdie
werd aangediend als een
onfeilbare manier om
hooikoorts te genezen.
Mensen die aan hooi
koorts lijden moeten door
hun mond ademen in-
plaats van door hun
Een andere ideeënpro-
ducent heeft onder de
titel: „Verbetering van
het werk in instellingen
t-oor de volksgezondheid"
het voorstel gedaan, de
waterkranen dicht te
draaien als geen water
nodig is en daarvoor een
flinke beloning ontvan-
De chef van het minis
terie van voorlichting
ontdekte op een dag dat
de kruiswoordpuzzles van
de kranten geen propa
ganda voor de volksge
zondheid bevatten. Hij
stelde voor gebruik te
'maken van de volgende
vragen en antwoorden:
„Wat is het belangrijkste
voor de maaltijden?"
Antwoord: „Handen was
sen". „Wat moet men
's morgens het eerst
doen?" Antwoord: Tan
den poetsen". Hij kreeg
1000 forinten.
Een bejaarde heer zond
het ministerie voor de
volksgezondheid een ont
werp van een „Turks bad
in bed". Het zag er hope
loos uit, maar niettemin
gaf het departement
24.000 forinten uit voor
een model en kreeg de
oude heer een beloning
van 900 forinten. On
nodig te zeggen, dat het
model nooit heeft ge-
•■Si
Dinsdagavond, op
de dag dat West-
Duitsland officieel
was toegetreden tot
de NAVO en daar
mee was opgeno
men in de rij der
vrije volkeren, gaf
de Nederlandse af
gevaardigde jhr.
Van Vredenburch
in Parijs een diner.
Onder de aanwezi
gen was nu ook de
Westduitse dr Ade
nauer. Hier is hij in
gesprek met mevr.
Beyen, de echtge
note van de Neder
landse minister van
buitenlandse zaken.
Minister Zijlstza
(Van onze Parlementsredactie.)
De verhogingen in de steenkolenprijs
mogen niet worden gezien als symptomen
een zich voortzettende ontwikkelings
gang, ls het oordeel van minister Zijlstra
in zijn beantwoording, mede namens zijn
ambtsgenoten Algera, De Bruijn en Suur-
hoff, van vragen, hem door prof. Ger-
brandy gesteld. Minister Zijlstra is voorts
van mening, dat men voor een terugslag
inzake de handhaving van het loon- cn
prijspeil niet behoeft te vrezen.
De verhogingen In de huisbrandsector
beïnvloeden het huishoudbudget met min
der dan 0,2 pet, in de industrie bl()ft voor
ca 70 pet van de te verbruiken kolen de
pr(js gelUk of stijgt minimaal. Bdvendlei
mag worden aangenomen, dat een deel
van de Industrie nog mogelijkheden heeft
om door opvoering van de brandstoffen-
economie de prijsverhoging geheel of ge
deeltelijk te compenseren.
Het ls Intussen niet uitgesloten, dat de
prijzen van de Belgische kolen dezer da
gen iets zullen dalen, waarvan dan ook
Nederland profiteert. Voor de Limburgse
anithraciet uit de mijnen Wllhelmina,
Oranje-Nassau en Laura, zomede cokes
SPANNING IN TWEEDE KAMER STI1GT
Men wil 10 pet or er gehele lijn,
met compensatie
(Van onze Parlementsredacteur)
TT ANMERKELIJK GROTER dan de eerste dag van het huur- en belas-
tingdebat in de Tweede Kamer was gisteren de spanning, loen
speciaal werd gesproken over de beperkte huurverhoging, die door de
regering ie voorgesteld. Minister Witte kreeg er n.l. geen goed woord over
te horen en alle fracties, behalve ce socialistische en de communistische
hebben duidelijk laten weten, dat een huurverhoging van 10 pet over de
gehele linie verreweg de voorkeur verdient. Amendementen van de heren
Van den Heuvel (a.r.) en mr Van Leeuwen (lib.) om dit te bereiken, lig
gen reeds ter tafel.
zonder enige
De heer Andrle9sen (kath. v.) was de
eerste, die wilde weten, welke consequen
ties de regering zou trekken, wanneer
een voorste] tot huurverhoging over de
gehele linie voldoende weerklank tn de
Kamer zou vinden. Hoezeer overtuigd
van de noodzaak van rust op het gebied
van prijzen en lonen, vond hij. dat de
huren ln de prijzenpolitiek mee moeten
tellen en dat de economische positie van
Nederland compensatie van een huur
verhoging van 10 pet door een loonsver
hoging van 2 ct per
schade mogelijk maakt.
Ook de heer Stapelkamp (a.r.) was
allesbehalve van overtuigd zulks
aansluiting op wat zijn ioot de
heer Van den Heuvel een dag eerder ha t
betoogd - dat e<- -verhoging van 10
pet over de g«h«> linie, geboden ln he>
belang van de volkshuisvesting, niet zou
kiinn— -J'- verwezenlijkt. HIJ gaf
echter de voorkeur aan compensatie ln de
vorm van verdergaande verlaging van de
zgn. kostprljsverhogende belastingen
Geen van de sprekers had enige 9
dering voor het feit, dat ministet Witte
na het vernietigende voorlopig verslag
zonder meer het voorstel tot partiële
huurverhoging had gehandhaafd. De heer
Van de Wetering (c.h.) constateerde, dat
volgens dit voorstel in hetzelfde blok de
ene woning wel en de andere geen huur
verhoging zai krijgen. Dat is onrecht
vaardig. zowel voor de verhuurders als
de huurders. En er ls geen sprake
dat de mlnstdraagkrachtigen steeds bul
ten schot blijven. Ook nU zag veel 11e vi
een algemene huurverhoging van 10 pet
al wilde oil voordat hij zijn stem be
paalde. eerst horen, of minister Wtlte
betere arguménten heeft voor zijn be
perkte huurverhoging.
Beraad
De tweede KVP-spreker, de heer V.
Vliet, kon zUn stem voor of tegen nog
niet bepalen; ook hij wilde eerst
mlnlstterl61e antwoord afwachten. In be
ginsel stond hij er niet afwijzend tegen
over. jndanks de mankementen en scha
duwzijden, al was hij het met de heer
Andriessen eens dat een algemene huur
verhoging met looncompensatie alleszinj
aanvaardbaar ls Om voor de toekom*
uit de moeilijkheden te geraken zag hij
heil in een vertrouwvol beraad tussen
minister Witte en de Vaste
voor wederopbouw uit de Kamer.
(Zie vervolg op pagina 2.)
de Staatsmijnen worden de prijzen in
de loop van 1955 vanaf 2,30 tot 4.48 per
ton verhoogd. Thans kan nog niet nauw
keurig worden 'gezegd, op welke wijze
deze prijsverhoging per 1 September in de
verbruikersprijs per hl tot uitdrukking
zal komen.
De prijsstijging van de eierkolen zal dit
jaar ln doorsnee 0,30 0,40 per hl be
dragen. Voor een deel van de ln Neder
land gedolven kolen betekent de wijziging
de spoortarieven per 1 Mei J.l. een
verhoging van de vrachtkosten. Voor de
overige kolen brengen deze tarieven waar
schijnlijk geen Ingrijpende verandering in
de vrachtprijzen mee.
Indien onze mijnen meer winst maken,
aldus minister Zijlstra, dan ls deze toe
neming het gevolg van de overgang van
situatie van prijsbeheersing naar die
(de normale) van vrije prijsvorming en
exportmogelijkheid. De bewindsman heeft
zich er van vergewist, dat de prijspolitiek
der mijnen zoveel mogelijk rekening houdt
met de doelstellingen van de regering in
dezen.
Wanneer Nederland in de naaste
toekomst steeds meer uit andere ge
bieden zal moeten betrekken, vindt
dit zijn oorzaak in de stijgende ko-
lenbehoefte.
Fabrieksbrand in
Nijmegen
Zware ontploiling werd
voorkomen
Vanmorgen is ln de fabriekshal van de
N.V. Isometa te Nijmegen, een bedrijf
waar Isolatie-materialen worden gemaakt,
brand uitgebroken. Het kantoor en een
voorraad materialen bestaande uit teer,
asphalt en kurk werden een prooi der
vlammen. Men slaagde er in tijdig een
aantal flessen butaan- en acetyleengas uit
de fabriek te verwijderen waardoor een
ernstige ontploffing werd voorkomen. De
schade wordt op f 60.000 geraamd. Het be
drijf ls tegen brand verzekerd.
West op de lange baan
De commissie van de Verenigde Naties
voor niet-zelfbesturende gebieden heeft
besloten de verdere besprekingen over de
rapportering met betrekking tot Surina
me cn de Antillen uit te stellen tot het
najaar, aangezien verschillende afgevaar
digden de zaak nog eens nader willen
onder de ogen zien en instructie! vragen.
Tijdelijk regen
Tot morgenavond verwacht
De Bilt:
Geleidelijk toenemende be
wolking cn tijdelijk regen.
Matige tot vrij krachtige zui
delijke wind, ruimend naar
zuidwest; minder koude nacht,
morgen hogere middagtempe
ra turen.
(Opgemaakt te 10 uufl
ZON EN MAAN
Vrijdag; Zon 4.53—20.24 Maan 0.58—
10.06. Op 15 Mei L.K.
