De Nederlandse visserij
vele mogelijkheden
kent
Het is al deux pièces wat de
klok slaat
De staat is geen uitdeler
van lasten
5
WOENSDAG II MEI 1955
OOK VERRE VISSERIJ
Het gaat er vooral omons volk
„fish-minded" te maken
VELE ZIJN de mogelijkheden, die nog voor de Nationale Visserij zijn
weggelegd. In de memorie van antwoord op het voorlopig verslag van
de Nota over de sanering van de Zeevisserij ontvouwen de ministers Mans-
holt en Van de Kieft die mogelijkheden, wijzen ze op de risico's en geven
ze enkele richtlijnen voor de toekomst.
Minister Mansholt concludeert, dat de productie van de loggervloot
voldoende is om de markt van gezouten haring te voorzien. Het is stellig
niet de bedoeling van de regering, de loggervloot uit te breiden, maar om
te komen tot een sanering van het productie-apparaat.
De zetel^ jdie aan de Unie-Verkeer in
zijn oude samenstelling in het Adviesor
gaan toekwam, zal nu worden ingenomen
door een lid, dat de Chr. Bedrijfsgroe
pen Centrale en de R.K. Bond van Trans
portarbeiders „St. Bonifatlus" vertegen
woordigt. Daarnaast is in het Adviesór-
gaan plaats voor een vertegenwoordiger
van de Centrale Bond van Werknemers
De financiële basis van de bedrijven kan
in het algemeen gezond genoemd worden
Bij de handelsbanken is de belangstelling
voor de visserij snel groeiende. Mede dank
zij de onlangs afgekomen regeling va
oorlogsschade is het streven om nieuwe
visserijschepen aan te schaffen toegeno-
De trawlvisserij is echter niet zonder
gevaren. Duitsland bezit een grote
moderne trawlvloot, waarvan het niet
mogelijk is, dat ze in zijn geheel aan de
verre visserij deelneemt. Daarom worden
de schepen ingezet op de haringtrawlvis-
serij in de Noordzee. Ook in Nederland
zouden schepen, die uitsluitend naar d<
verre visgronden gaan. niet rendabel kun-
nen worden geëxploiteerd.
Waar Duitsland reeds met het pro
bleem kampt, dat de verre visserij-
trawlers door hun deelneming aan
de haringtrawlvisserij een bedrei
ging vormen voor het overige ge
deelte van de vloot, kan Nederland
nog kiezen. Een voorzichtig beleid i:
dus geboden.
Uitgebreid bespreekt minister Mansholt
de verre visserij. De regering is bereid
mee te werken aan een proefneming op
dit gebied, welke dan aanwijzingen
kunnen geven over de mogelijkheden ten
aanzien van aanvoer en afzet. Een
betekenis zijn voor de binnenlandse
sumptie, indien deze gepaard gaat met
lager prijsniveau en behoud van kwa
liteit. Alvorens echter intensief
verre visserij over te gaan. moet vast
staan, dat niet, zoals ln Duitsland, de tak
ken van visserij, die op de Noordzee hun
brood verdienen, worden geschaad en dat
de consument genegen is. de verre-visse
rij-vis te gebruiken.
Dit laatste zou kunnen worden bevor
derd, als bijv. het visserijbedrijf er In
slaagt om hoogwaardige, panklare pro
ducten regelmatig in alle delen van het
land tegen redelijke prijzen aan te bieden.
Om het Nederlandse publiek ..fish-min
ded" te maken zullen offers moeten wor
den gebracht.
Hoewel de regering een prijs-garantie
heeft gesteld, is niettemin de belangstel
ling voor de verre visserij in rederskrin
gen matig. Zolang dit zo blijft, zal de re
gering in geen geval hoge investeringen
•in de nieuwbouw van schepen voor de
verre visserij bevorderen. Met reders uit
Scheveningen, Katwijk, en Vlaardingen
worden besprekingen gevoerd over een
proefvisserij op kleine schaal bij de Fa-
/~*EEN RESULTATEN kunnen worden
verkregen, als niet een goed distri
butie-apparaat aanwezig is. Voor een goe
de afzet moet de prijs van vis lager lig
gen dan die van vlees, Ook moet het
Nederlandse volk bekend worden gemaakt
met vis-recepten. O.m. zijn hiervoor gel
den beschikbaar uit de z.g. Moody-Funds.
Uit een statistisch overzicht, aan de me
morie toegevoegd, blijkt, dat Nederland
weinig vis consumeert in verhouding tot
vele andere Westeuropese landen.
Het regelen van de aanvoer via verorde
ningen acht de minister onbereikbaar,
aangezien dit in conflict zal komen met de
levensbeschouwing van vele vissers, die
de Zondagsheiliging wensen te handhaven.
In IJmuiden zal in het daarvoor be
lli
het
Voorstel tot
ontwapening
A LS MEN de Russische ontwapenings-
ri- voorstellen leest, zou men geneigd
zijn te veronderstellen dat er nu een
eind komt aan alle moeilijkheden. Zij
bieden niets minder dan een volledig
verbod van gebruik en productie van
kernwapens en andere wapens voor mas
savernietiging, een aanzienlijke vermin
dering van de strijdkrachten en de wa
pens van het conventionele type en de
oprichting van een internationaal orgaan
van toezicht.
Toch zal er nog heel wat moeten ge
beuren voordat tussen Oost en West over
eenstemming kan worden bereikt over
algemene ont-
wapening. Daar is in
I VtUaardde eerste plaats het
üUxiebl I gevaar,?at bU een
I aanzienlijke vermin-
dering van de strijd
krachten en de con
ventionele wapens en bij het verbod van
het gebruik van atoomwapens het Wekten
numeriek tegenover het communistisch
blok in een zeer nadelige positie komt te
verkeren.
De verdedigirg van het Westen is op
het ogenblik voornamelijk gebaseerd op
het gebruik van atoom- en waterstofbom
men als vergeldingswapens bij een even
tuele Russische aanval. De conventionele
bewapening werd als gevolg hiervan dras
tisch beperkt. Een tweede punt is de
contrfile op de uitvoering van de ontwa
peningsplannen. Wanneer de communis
tische landen bereid zijn hun grenzen
open te stellen voor een internationale
contrble-commiesie die overal waar zij
wil een onderzoek kan instellen, valt er
over hun voorstel te praten. Maar zelfs
een in zeker opzicht beperkte controle die
de Russen tot dusver wilden toestaan,
zal voor het Westen onaanvaardbaar zijn,
omdat dit het enorme risico daaraan ver
bonden. nu eenmaal niet kan accepteren.
Het voorstel om slechts een beperkte
politiemacht van de vier bezettende mo
gendheden in Duitsland te laten zolang
dit land nog verdeeld is. heeft weinig
reële betekenis, temeer daar het bulten
de sfeer van de ontwapeningsbesprekin
gen ligt en West-Duitsland reeds souve-
rein is geworden.
Ook de Dositle van communistisch
China, welk land door de Sowjet-Unie in
de Dlannen wordt betrokken, kan nog
tanleiding tot moeilijkheden geven.
de Scheep-
Het vlootplan
A ANGEZIEN DE OVERHEID kan ïngrij-
pen. behoeft men niet te vrezen, dat
een te sterke aanbouw van schepen te
wachten staat. Evenmin behoeft er vrees
te bestaan, dat in de komende tien jaar
te veel trawlers zullen worden gebouwd.
Voor grote trawlers biedt de Noordzee
slechts beperkte mogelijkheden.
Nederland beschikt over een logger
vloot met een productiecapaciteit van
110.000.000 kg gezouten en 25.000.000 kg
verse haring en voer daar de laatste ja
ren wel bij. Men dient er echter rekening
mee te houden, dat enkele van onze beste
afnemers op weg zijn, self-supporting tc
Vernieuwing' van de loggervloot Is ge
wenst, omdat de schepen te weinig ac
commodatie hebben en slechts zes maanden
van het jaar kunnen vissen. Verwacht
kan worden, dat de beter geoutilleerde
schepen op den duur de oude schepen
zullen verdringen. Onder de thans aan-
Nederlandse vloot
in opbouw
Een kleine indruk van de uitbrei
ding van de Nederlandse vissers
vloot geeft misschien het volgende
Gebouwd werden in de j
i 1950
tot e
t 1954:
Motortrawlert
Motorloggers en overige motor
trawlers 11
Kotters 52
(waarvan 39 in de klasse tus
sen 120 en 239 pk).
Per 1 Januari 1950 stonden op sta
pel of waren aanbesteed:14 grote
motortrawlers. 14 overige motor-
trawlers en motorloggers en 24
motorkotters.
Dit staat zegt niets over de sche
pen, die in deze periode uit de vaart
zijn genomen.
bestede loggers bevinden zich enkele
grote met een motorvermogen tot 600 pk.
Bij de kottervloot is sprake van een ge
zonde groei. Het maximum aantal kotters,
dat rendabel kan vissen, schat minister
Mansholt op 250. Na de op stapel staande
uitbreidingen, zal de vloot nog slechts
222 eenheden tellen. Om de oude scheep
jes van de garnalenvissers te vervangen
komen hoogstwaarschijnlijk tweedehands
vaartuigen beschikbaar. Nieuwe scheepjes
zouden de vissers niet kunnen betalen. Het
is niet gewenst, de garnalenvloot uit te
breiden.
De ministers zijn van oordeel, dat bij
financiering van de scheepsbouw d.m.v.
een crediet van de Herstelbank, een ren
te van 43A pet niet te hoog is.
Op verschillende tijdstippen en op
verschillende typen schepen zullen
onderzoeken worden gehouden naar
accommodatie en voeding, zulks in
verband met de vaststelling van de
sociale voorzieningen voor de zee-
lieden.
©veg. pe taeiNe GEVOEGENS des (-EVEWS
Een kopje leut
en een Spencer
Wist U dat de eerste kof fieboon naar Europa
iverd gebracht door de Oost-Indische Com
pagnie in 1663? Het zal U een zorg wezen Ai
zolang er maar koffie in Uw kopje geurt.
Welk een genot, zo'n kopje leut: een genot,
dat een traditie werd.
Het hoogtepunt voor de koffieminnaar is j?»
het kleintje na het eten. En steek daar nu
eens een Spencer bij op. Dat geeft de fin
ishing touch. Dat is de krul onder de
handtekening. Want goede tabak is de tra
ditie van Virginia en Spencer draagt de
signatuur van de beste experts in Virginia.
(Vervolg van pag. 1)
Richtte de critiek van de heer Hofstra
zich dus niet op het totaal aan belasting
verlagingen, hij meende wel, dat de ver
deling van het belastingbedrag hoe
zeer hij er ook oog voor had, dat ieder
iets van de verlaging meekrijgt niet
in Orde was. Met dc verhouding tussen
de verlaging van de koStprijsverhogende
belastingen (omzetbelasting) en die in
de persoonlijke sfeer (loon- en inkom
sten- en vermogensbelasting) was hij het
eigenlijk niet eens.
Dit haalde hem 't verwijt van dr I
kath.v.) op de hals. dat hij een wi
lijk socialistische belastingpolitiek
ste te voeren, welk odium trouwens ook
minister Van de Kieft opgelegd kreeg.
Want. zo redeneerde dr Lucas, socialis
tische belastinghèffing beoogt de staat te
maken tot beheerder van de algemem
kas, waaruit de individuele burger iets
toegeschoven krijgt op het ogenblik dat
de regering zulks mogelijk acht. Vooral
wanneer de regering een koppeling tus
sen belastingen en huren teweegbrengt,
gaat de staat fungeren als uitdeler var
lasten. En dit is zijn taak niet.
Vóór de heren Lucas en Hofstra had
den reeds de heren Van de Wetering
(c.h.) en Van den Heuvel (a.r.) gespro
ken. Ook zij meenden, dat zowel de eco
nomische positie van Nederland als d(
budgetaire omstandigheden het helemaal
niet nodig maken, strikt vast te houden
de limiet van een half milliard. Lati
deed de heer Weiter (kath. nat.) daar nog
schepje bovenop: hij stak de draak
de opbrengst-ramingen van het de
partement van Financiën. De practijk
heeft geleerd, dat die altijd aan de lage
kant zijn. Daartegenover meende hij, dat
de regering met de ramingen van de nog
te verwachten uitgaven aan de hoge kant
is. Beide factoren samen wettigen vol
ledig de verwachting, dat er nog wel eer
ruime speling voor verdergaande belas
tingverlaging is.
Minder stral
Ook de heer Van Leeuwen *(lib.) wilde
eer geld uit de staatskas in de zakken
in de belastingbetalers laten vloeien:
et name nam hij het op voor de on-
gehuwden. Daartoe heeft hij reeds eer
amendement ingediend, teneinde te be
reiken, dat deze klasse minder „gestraft'
ordt. Ook de heren Welter en Van de
Wetering waren het hier van harte
i. Met name de heer Weiter
daarbij op de vele oorlogsweduwen
onder het ongehuwdentarief vooi
inkomstenbelasting vallen. De
heer Lucas (kath.v.) vond de gedachten
de heer Van Leeuwen sympathiek.
liever zag hij een terugkeer vai
oude tarief van de vennootschapsbelas
ting. hetgeen eveneens bepleit werd door
de heren Van den Heuvel (a.r.), Van de
Wetering (c.h.), Weiter (kath. nat.) en
jVan Dis (s.g.).
Het uitgangspunt van de heer Hofstra
(soc.) was eigenlijk het volgende. De
psychologische gesteldheid van het Ne
derlandse volk vraagt niet naar de hoogte
van de belasting, maar naar een reële
verdeling der inkomsten en naar een
redelijk evenwicht. Hij wilde dan ook
geen verschuiving naar de beter gesitu
eerden en geen verder uiteenrukken van
de groepen.
Daartegenover stelde zich de heer Wei
ter. Hij was blij. dat minister Van de
Kieft. hoewel hij nog geen nieuwe lente
brengt, toch een nieuw geluid laat horen
en oog heeft voor psychologische motie
ven. Zijn partijgenoten, aldus de heer
Weiter, leven met hun gedachten nog in
de rationalistische ijsspelonk, waar mi
nister Van de Kieft al uit gekropen is.
Heftig keerde hij zich tegen de socialisti
sche opvatting, dat een vennootschaps
belasting van 43 pet. nog maar matig te
noemen is.
Gelijk gemeld moet het eigenlijke debat
over de huren vandaag plaats vinden.
Maar de heer Van den Heuvel (a.r.)
kreeg gisteren reeds de gelegenheid het
zijne te zeggen. Verband tussen belas
tingverlaging en huurverhoging zag hij
helemaal niet: het zijn twee ongelijk
soortige grootheden. Maar een goede op
lossing ls in de huidige politieke con
stellatie niet te verkrijgen. Daarom
wilde hij voorlopig niet verder gaan dan
een huurverhoging van '10 pet ovW" de
gehele linie, gecompenseerd door ver
dergaande belastingverlagingen, te vin
den in de omzetbelasting. Hetzelfde
geluid liet de heer Van Dis (s.g.) horen,
terwijl ook de heer Weiter, uitsluitend
van de fiscale kant bekeken, voor een
algemene huurverhoging van 10 pet
pleitte.
Ook dr Lucas (kath. v.) zag geen enkel
verband tussen de huurverhoging en de
verlaging van de loon- en inkomstenbe;
Zaak legen wachtmeester
te Vinkeveen1 uitgesteld1
De rechtbank te Utrecht heeft de zaak
tegen de wachtmeester der rijkspolitie te
Vinkeveen uitgesteld wegens de behande
ling van een door hem ingediend be
zwaarschrift.
wachtmeester had op 31 Juli 1954
23-jarige inwoner van Vinkeveen
klappen met een gummistok gegeven,
de gevolgen
overleden.
lasting. De huurverhoging, zoals die is
voorgesteld, zo redeneerde hij, treft juist.
ïiddengroepen. En deze krijgen he
lemaal geen extra-verlichting van de
belastingdruk: de „bult" in het tarief
blijft onverkort gehandhaafd.
Vandaag hoorden wij over de voorge
stelde huurverhoging meer. Het laat zich
ien, dat het een bevestiging wordt
hetgeen in het voorlopig verslag
stond, dat de heer Van Dis gisteren uit-
ig citeerde: niemand wil eigenlijk
dit „lapwerk".
NCGV-bondsfeesteti werpen
schaduwen vooruit
(Van een onzer verslaggevers)
TTET ZAL NIET zo lang meer duren, over een goede twee weken al, of
-* J- Den Haag zal kunnen zien tot welke staat het Nederlands Christelijk
Gymnastiek Verbond in de 45 jaren van zijn bestaan is uitgegroeid. Met
Pinksteren zullen, zoals wij reeds eerder berichtten, de bondsfeeslen wor
den gehouden. Hieraan zullen duizenden NCGV-ers uit alle windstreken
deelnemen, zodat werkelijk van een grootse manifestatie gesproken zal
kunnen worden.
Nederland blijft baas
op Nieuw-Guinea
De Nederlandse regering staat onver
anderd op het standpunt, dat de souve-
reiniteit over Nieuw-Gulnea de jure en
de facto bij Nederland berust en behoort
te blijven in het belang der Inwoners,
hetwelk een vast beginsel van de Neder
landse politiek behoort te blijven. Dit zal
moeten duren tot de bevolking zelf over
haar toekomst kan beslissen. Ten aan
zien van de Indonesische eisen is een
krachtig en ondubbelzinnig beleid nood
zakelijk. gesteund door consequente maat
regelen ten aanzien van de verdediging.
Aldus wordt verklaard in de memorie
van antwoord aan de Eerste Kamer in
zake de begroting van Nieuw-Guinea.
De redering heeft geen bezwaar tegen
het zenden van parlementaire missles,
zodra de behoefte duidelijk blilkt. Zij
voelt niet voor uitzending op gezettè tijd
stippen.
Ten aanzien van royale steun aan zen
ding en missie is de regering nimmer
schriel geweest.
Nogmaals pleit de regering voor een
geleidelijke en tegen een geforceerde
ontwikkeling, opdat de bevolking niet
ontwricht worde. Hetzelfde wordt ver
klaard ten aanzien van de Invoering van
het Nederlands. Hiervan is de regering
voorstandster, zij het in geleidelijk tempo.
Opnieuw noemt de regering de geld-
sanering gerechtvaardigd en zij wil niet
de status van rijksambtenaar toekennen
aan de ambtenaren op Nieuw-Guinea.
Uitzending van krachten houdt mede ver
band met de huisvestingsmogelijkheden.
Gunstiger regeling voor
rampslachtoffers
Voor een perceel dat de 300 m2 niet
overschrijdt, dus ook een kleiner perceel,
werd ln de watersnood-gebieden tot dusver
1200 aan grondkosten bij herbouw elders
in de gem. toegewezen. Het ministerie
van wederopbouw en volkshuisvesting
heeft hierin in zoverre verandering ge
bracht dat 3 reductie kan worden ver
leend voor elke m2 minder dan 300 m2.
Voor de z.g. geschenkwoningen gelden
speciale oppervlakte-maten. Vervolgens
kunnen huurders rampslachtoffers, die
een geschenkvorming in eigendom over
nemen, de voor elk type bepaalde opper
vlakte grond verkrijgen voor 1700.
mers van het jubileumprogramma! Om
dit vast open te slaan: Zaterdag 28 Mei
zullen na ontvangst de bondswedstrijden
worden gehouden, waarna 's avonds de
ere-avond volgt. Tweede Pinksterdag
worden 's morgens in de hallen vereni-
gingswedstrijden gehouden, 's middag!
•rekt de marswedstrijd de aandacht en
hierna kan mer ote gezamenliyke oefe
ningen op i. Houtrust-veld aan
schouwen.
Logies
De voorbereidingen hiervoor zijn du*
al grotendeels getroffen. Het enige, dat
de heer Van Lummel c-s. nog zorgen
baart 1* de huisvesting. Met enige rim
pels op het voorhoofd vertelde de kring-
Een zo omvangrijk gymnastisch
r.ement vergt natuurlijk een gedegen
ganisatie. Terreinhuur, huisvesting ed.
zijn de problemen waarmee de regelin-gs-
de handen vol heeft en vooral
het festijn steeds nader komt. ls
r de heren, diie -hiermee belast zijn.
genoeg werk aan de winikel.
„Wij zijn nog wel niet helemaal gereed,
AMSTERDAM FASHION WEEK
Weinig opzienbarends
voor komend seizoen
Het is weer zover: de Amsterdam Fashion Week
is begonnen. Inkopers uit binnen- en buitenland speu
ren m de ateliers van de Nederlandse confectionnairs
naar modellen, die voor hun herfst- en wintercollectie
in aanmerking komen. Het is een levendig en ook wel
hartelijk contact; wat nodig is, want de Nederlandse
confectie-industrie heeft ons land het vorig jaar maar
liefst 72 millioen gulden aan buitenlandse deviezen
bezorgd. Niettemin, de exportcijfers dalen, er wordt
meer en meer geïmporteesd alhoewel dat cyfer het
vorig jaar toch altijd nog 35 procent beneden de
export lag.
LJET is kijken en keuren,
wat de inkopers doen,
en hopelijk ls de derde K.
die van het kopen, niet min
der belangrijk. Maar dan
zullen de modellen toch ze
ker aan bepaalde voorwaar
den moeten voldoen. Eén er
van is, dat er de producten
up to date moeten zijn.
De „long-torso" blijft ge
handhaafd, hoe dan ook. Met
een plooi- of plissérok, met
een klokrok, met alleen
maar een laag aangebracht
ceintuurtje.
Paars, rose en bleu waren
de voornaamste kleuren.
De schootjes van de deux-
plèces (de deelnemende fir
ma's toonden ieder zes mo
dellen. waarvan minstens
toch één deux-pièces) wor
den heel kort gehouden.
Dooyes toonde een wel heel
kort jasje, waarvan het
schootje bijeen gehouden
werd door een paar koperen
gespjes. Gedistingeerd was
het deux-pièces van Anco:
wijde rok (de petticoats zul
len ook deze winter van pas
komen!) en het Jakje met
een geschulpte schoot.
Tweka was als altijd klas
siek: strakke rokken, los-
vallende of nauwsluitende
jasjes. Daarnaast japonnen,
waarvan één wel bijzonder
opviel doordat de enige
„garnering" bestond uit de
a-symetrische sluiting. Een
voudig maar goed, hetgeen
bijvoorbeeld weer niet ge
zegd kon worden van de nog
jonge confectionnair Bronk-
horst, die te veel ideeën in
één model verwerkt had.
Piller behoorde tot de
weinigen, die werkelijks iets
nieuws en iets „anders"
brachten. Een van zijn deux-
pièces had opzij van het
schootje een loshangende
„lip" met knoop. Uitstekend
1 snit 5
De deux pièces. zoals
deze zich in de komen
de herfst zal handhaven:
nauwsluitend (of wijde)
plooirok: jasje met kort
schootje. Dit ontwerp
werd door Anco ge-
pon met plissérok van De
Groot. Uiterst eenvoudig,
uiterst prétentieloos, maar
heel mooi. N*t a^s trouwens
de rose en blauwe organza
avondjapon van deze firma.
De rokken£pecialist Neu-
garten bracht o.m. een nylon
avondrok (met „bovendek«el-
tje". zoals men ze daar
noemt) met gedrapeerde wij
de zakken. Beperkten som
mige confectionnairs, zoals
Ciro, zich wat het fluweel
betreft, tot de garnering van
kragen en zakklepjes, Herz
bracht een geheel fluwelen
Japonnetje met boothals.
20ALS gezegd, de long tor
so handhaaft zich over
alle linies maar ook naar
Hubert de Givenchy is wel
degelijk gekeken. De wijde
rokken en het platte, tot op
die rok doorgeknoopte voor
schoot inspireerde o.m. Egon
Pfeiffer toen hij een cock
tailjapon liet vervaardigen
van een soort goudkleurige
damast.
Een zandkleurige ratiné
Japon was een creatie van
Noordwijk. Het lijfje eindig
de in vlerkante 6chulpen,
waarop houten knopen wa
ren gezet. Jolo Couture was
ook door Givenchy geïnspi
reerd: een blauw wollen met
zwart japonnetje had
een „voorschootje". Dreese
toonde o.m. een cocktailja
pon van zilverlamé, met
voorpand dat op ingenieuze
wijze was gestrikt, va
knoopt en tegengevoêrd met
wit satijn.
Conclusie: zeer. zeer veel
deux-pièces, zowel in het
sportieve als in het meer ge
klede genre. Weinig opzien
barende nieuwigheden, be
halve dan dat de stoffen,
vooral die welke voor cock-
tall- en avondjaponnen zijn
gebruikt, door een spéciale
print of kunstig Jacquard
weefsel een rijk effect geven.
Een op de A-lijn geïn
spireerde tweedelige ja
pon van Jolo Couture te
Utrecht, vervaardigd van
gemeleerd blauw-rood
kamgaren
maar we schieten al een groot stuk In
de goede richtirvg" vertelde ons de heer
H. H. J. van Lummel, de gemoedelijke
voorzitter van de Kring Den Haag, die.
vooral nu hij -gepensionneerd is, natuur
lijk niet kon blijven toezien hoe Den
Haag dat zou opknappen, maar zélf de
leiding van de organisatie op zich heeft
•genomen.
Met terrelmmoellijkheden heef: men
al afgedaan. Zowel over het Houtrustveld
als de hallen heeft men de beschikking
kunnen krijgen, zodat de weersomstan
digheden een geslaagd doorgaan van de
turnfeestelijkheden niet kunnen verhin
deren- Financieel heeft de organisatie de
zaken ook voor elkaar Men heeft f4000
Subsidie gekregen, terwijl men nog een
reservefonds van totaal f3000 kan aan
boren. Dit heeft hét ook mogelijk ge
maakt. dat men de toegangsprijzen voor
de wedstrijden laag kan houden: die va-
n van 30 tot 45 cent. Hierdoor wordt
bereikt, dat de NCGV-ers hun families in
grote getale naar Houtrust kunnen uil-
nodigen: de heren van de organisatie
verwachten, dat de ouders, broers, zus
ters, vrienden en kennissen van de leden
één massale opkomst zullen zorgen,
massaal als de verschillende num-
H. H. J. VAN LUMMEL
600 adressen.
voorzitter ons. dat hU"nog 600 adressen
nodig heeft om de deelnemers, die ge
selecteerd zijn voor de bondswedstrijden
op Zaterdag, tè kunnen onderbrengen.
„Die moeten wel niet zo mociliik zijn te
krijgen, als we ln aanmerking nemen
hoeveel leden de kring Den Haag telt,
maarwe hébben ze nog niet En
het wordt zo langzamerhand toch wel
tijd".
Eén blik op de kalender onderstreept
die bewering. NCGV-ers, wilt U de orga
nisatie helpen ln deze logleskwestle, lT
kunt een briefkaartje schrijven naar het
Lorentzplcin 65 of nummer 119934 draal
en. Als dank verstrekt de organisatie U
dan gratis toegangsbewijzen voor de
Toch is het so
CHINESE „LEIDSTEEN"
338) Over de uitvinding van het
kompa» kunnen we de meest tegen
strijdige opvattingen horen verkondi
gen, want zü wordt aan Chinezen, Fin
nen en Arabieren
wjjl het bovendien
staat dat wij deze
Arabieren zouden hebben ontleend,
omdat het zeer goed mogelijk
de Europeanen het kompas op
en onafhankelijk v
anderen hebben u
gevonden.
Op dit terrein v
vaagheden en i
genstrjjdighedt
kan dot
i een touwtje werd gehangen. De
inezen namen echter niet het N.
richtinggevend aan, maor het Z.,
I in de practijk natuurlijk op hel-
fde neerkomt: desondanks menen
nmigen aan hel feit dal de Chinezen
n leidsteen naar het Z. lieten wij-
i, argumenten Ie kunnen ontlenen
»r hel feil dat de Chinezen het
mpas niet hebben uitgevonden. Dit
nezen alle eer voor
de uitvinding van
het kompas moet
worden nagelaten,
welk hulpmiddel zij
reed» ver vóór de
Chr. jaartelling ge
bruikten
onder een kompai
staan, mogen wi
toch wel opmerken
een bepaalde richting hebben gebruikt,
de Chinezen waren. In hel begin van
omze jaartelling bestreken zij reeds een
stalen naald met magneetijzersteen, zo
dat de naald magnetisch werd en zich
in NZ richting draaide. Uit hun be-
achrijvingen kan voorts worden opge
maakt dat zü op hun zeereizen deze
isald op riet, of op een stukje
water lieten drijven, aodat
hier toch zeer zeker sprake was van
een vloeistofkompas, zü het dan van
primitieve samenstelling.
Echter, vóór de Chinezen hadden
uitgevonden dat zü een ü*«en staaf
door hestrüken met magneetüzersteen
magnetisch konden maken, gebruikten
»y reeds de z.g.n. Jeidsteen", een
magneetüzersteen die een natnurlüke
be
weging r
het N. richtte
r hü
zelfs
eed» 1000 v. Chr.,
naar daarover slaat
liet» met zekerheid
Nu i» het moge-
ijk dat de Arahie-
"""leerden kennen
en dat wü het via het Middel
landse Zeegebied van de Arabieren
hebben, maar er zyn eveneeni irgu-
n voor de «telling
on» heeft bereikt
via de Noormannen die in de Zwarte
Zee handel dreven. De mogelykheid
dat het Testen het opnieuw heeft uit-
gevonden, kan zoals gezegd even
min over het hoofd worden gezien.
Hel i» in ieder geval een feit. dat de
bewegende magneetnaald in 1260 reeds
beschreven werd door Petrus Peregri-
nu» de Maricnurt, maar ala een «peel»
grapje werd beschouwd, dat niet al
te aerieu» werd genomen.
En nu gaan we natuurlek nog even
door op de magneten die ons altyd
dat dit instrt
fascinei
lige kracht.
irheim
