Teca '55, boeiende expositie
van creatieve huisvlijt
Sinds 1945 is een grote
vooruitgang geboekt
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
ZATERDAG 7 MEI 1955
DE SPANNING GEBROKEN
Vrije tijd geen verveling - Teca
voor deelnemers een stimulans
NA MAANDEN VAN INTENSE VOORBEREIDING van groepen en per
sonen is dan gisteravond in de foyer van de gehoorzaal de tentoon
stelling van producten van creatieve arbeid, georganiseerd ter gelegenheid
van het tienjarig bestaan van de stichting K. en O., geopend. Velen zullen
zich nog de huis vlij ttentoonstelling herinneren, die enige jaren geleden in
onze stad werd gehouden. Een vergelijking valt ongetwijfeld ten gunste van
deze tweede tentoonstelling uit, niet alleen omdat zij grootser is opgezet,
maar ook omdat nu tal van artistieke producten van vrije-tijdsbesteding
de vele stands vullen, die de vorige keer ontbraken. Dat is in de eerste
plaats te danken aan de uitgebreide medewerking, die K. en O. bij de
ontplooiing van haar initiatief mocht ondervinden.
atieve arbeid. De genoemde schoolclub
toont eenvoudige muziekinstrumenten
voor kleuters, boetseerwerk, tekenwerk
en plakwerk.
De stands 28 tot en met 35 vindt men
aan de linkerkant van de zaal. Daar heb
ben een plaats gekregen de Leidse lucht-
vaantclub (modelvliegtuigen en bijbeho
rende materialen), de vereniging voor
handenarbeid (verschillende werkstuk
ken), enkele persoonlijke inzendingen, de
psychiatrische inrichtingen Hulp en Heil
te Leidsohendam (simyrnakleden en -kus
sens door patiënten vervaardigd) en het
Ned. Rode Kruis afdeling Welfare (hand
werktechnieken, vervaardigd door pa-
duiden is de spanning nu
gebroken. Iedereen kan zich nu in een
prettige sfeer op de hoogte stellen van
hun werk.
Dat deze tentoonstelling voor het me
rendeel van de deelnemers bijzonder
aantrekkelijk was is te begrijpen. Er is
bij voorbeeld een groep, die zonder de
Teca toch wel voldoende middelen heeft,
eens naar buiten te treden. Wij denken
aan de filmliefhebbers. Maar er zijn op
deze tentoonstelling ook mensen, die in
de Teca de enige mogelijkheid of een van
de weinige mogelijkheden hebben gezien
hun producten aan de burgerij te tonen.
En dan denken wij aan de modelbouwers
een kleine organisatie, waarvan de Leidse
bevolking tot dusver nog maar schaars
kennis heeft kunnen nemen.
Kortom: deze tentoonstelling biedt alle
voordelen. Ze laat enerzijds zien, dat de
vrije tijd, waarover ieder mens toch in
meerdere of mindere mate beschikt,
waarlijk niet in verveling behoeft te wor
den doorgebraoht, terwijl de Teca ander-
zijds een stimulans voor de deelnemers
zelf zal zijn om op de ingeslagen we/
voort te gaan. Het is te hopen, dat d«
Leidenaars de Teca op haar waard*
weten te schatten en van de thans gebo
den gelegenheid in ruime mate gebruik
zullen maken. Niet alleen om de organi
satoren er financieel üit te laten springen
maar ook om organisatoren en deelne
mers moreel ndet teleur te stellen.
Rondwandeling
Betreden wij de grote zaal, dan zien
we rechts eerst een afdeling van de open
bare lagere school aan de Zuldsingel.
waar activiteiten van kinderen de aan
dacht vragen. Er is een boerderij met
dieren te zien, gemaakt door leerlingen
van de zesde klasse.
De rechterwand bevat acht stands, te
weten individuele inzendingen, werk van
leden en adspirant-leden van de Leidse
schilders- en tekenacademie Ars Aemula
Naturae, producten van arbeidstherapie
van zwakzinnigen, afkomstig van de Dr
imr Willem van den Bergh-stichting te
Noordwijk-Binnen (smyrna. rotan, schel
pen en boetseerwerk), werk van de pa
tiënten van het Rotterdams Zeehospi-
tium te Katwijk aan Zee (eveneens ar
beidstherapie) en artikelen van patiën-
de inrichtingen Endegeest te
De stands 11 en 12 bevinden zich in de
receptiekamers, rechte van de grote zaal.
Daar zetelen de vereniging voor experi
menteel radio-onderzoek en de Leidse
amateur-fotograf en vereniging. Zoals be
kend. zal de Veron uitzendingen ver
zorgen, Stand 13 staat voor het podium
van de grote zaal, een pracht stand,
waar ongetwijfeld de bezoekers lang zul
len blijven kijken. Het is de afdeling van
de modelbouwers, die een station hebben
aangelegd met rijdend materieel, terwijl
in een haven de Willem Ruys ligt en
ook de R.K. S. Bavo te Haarlem en en
kele bruggen te bewonderen zijn.
In het midden van de zaal staan de
stands 14 tot en met 27. Ze worden in
genomen door individuele inzendingen,
het Leidse Volkshuis, de Leidse Jeugd-
Actie, de schoolclub Iduna en de Leidse
bond van speeltuinverenigingen. Het
Volkshuis vertoont een aantal producten
van enkele handenarbeidclubs. terwijl
de LJ.A. een afdeling heeft verzorgd in
samenwerking met de jeugdorganisaties,
de clubhuizen, de Leidse bond van speel
tuinorganisaties en de jeugdleiderscur
sussen. Het is een expositie en demon
stratie van door de jeugd, in het kader
van de vrije-tijdsbesteding, verrichte cre-
Een dokter nodig?
De Zondagsdienst der (huisartsen wordt
morgen waargenomen door de dokters
Van Booked, De Graaff. Kors, Masten
broek, Veldhuyzen en Van Wingerden.
Welke apotheek
De avond- nacht-- en Zondagsdienst
der apotheken te Leiden wordt tot vol
gende week Zaterdag 8 uur waargeno
men door apotheek Boekwijt, Breestraat
74, tel. 20552, en de Haven-apotheek. Ha
ven 18, tel. 20085.
tiënten bij langdurige ziekte). In de hoek
van de zaal zit de Teca-Mingon, waar
opnamen worden verzorgd voor uitzen
ding door de radio, zoals interviews
Orkest
In de hal lin'ks zetelt de Ned. jeugd
bond voor natuurstudie. Een suggestieve
inzending van aquaria, terraria en dio
rama's. Rechts in de hal zit K. en O.
zeii. In deze sitand is onder meer opge
nomen een symphonie-onkesti Het bij
wonen van een concert inspireerde de
toen 12-jari.gè Alexander Lange te Was
senaar tot het maken van dit orkest. Drie
Een kijkje bij de stand van de
dr mr Willem van den Bergh-
stichting uit Noordwijk op de
Teca 1955.
Foto N. van der Horst
jaren heeft hij er in de vacantie
gewerkt. De gebruikte materialen zijn:
ijzerdraad, hout, watten, wol en lijm
Tenslotte worden in de kleine zaal
boven voorstellingen verzorgd door de
Leidse Smalfilm-Liga. De films zijn alle
vervaardigd door amateur-cineasten.
Over het algemeen kan onze indruk
van deze tentoonstelling zeer gunstig
zijn. Niet alle inzendingen voldoen
aan de voorwaarde ..creatief". Dat
kon ook niet De beoordelingscom
missies ontmoetten bij hun bezoeken
resultaten van handenarbeid, die der
mate knappe staaltjes van huisvlijt
zijn, dat werd besloten, deze werken
toch te aanvaarden. Welnu, het heeft
die kwaliteit van de tentoonstelling
zeker geen schade gedaan-
De tentoonstelling is vandaag geopend
tot elf uur. Morgen is ze gesloten. Op de
andere werkdagen (tot en met 13 Mei)
zijn de openingstijden, half 3 tot half zes
1 7 tot 11 uur.
De burgemeester verrichtte gisteravond
issen half 8 en acht uur de opening. Na
dat de heer H. de Wilde als voorzitter van
n O., in het bijzonder dank had ge
bracht aan de commissie, die zich mi
voorbereidingen belastte. De burgemees-
ees er in zijn openingswoord op, dat
deze tentoonstelling er getuigenis van af
legt, dat de vrije tijd op werkelijk zinrijke
kan worden, besteed. Hij sprak zijn
grote bewondering uit voor het werk van
uateur. Het verschil tussen beroeps-
werk en amateurwerk blijkt hier te zijn,
dat het eerste geschiedt in de tijd waarin
beroep wordt uitgeoefend (beroeps-
g) en dat het tweede in de vrije tijd
wordt gedaan. De mening, dat een ama-
een beunhaas zou zijn, wordt door
tentoohstelling wel van haar kracht
ontdaan.
Na de opening, die slechts korte tijd ln
Agenda van Leiden
Zaterdag
Stadsgehoorzaal 211 uur: Teca '55;
half 4. half 5. haLf 6, half 9 en 10 uur:
films Leidse smalfilmliga.
Schouwburg, 8 uur: „Tot Ieders Ge
noegen" met „Huis zonder Vensters".
Pieterskerkhof, 9 uur: Bevrijdingsspel
„De vrijheid is een Assepoes" van Hella
S. Haasse.
Oegstgeest, Oud-P^elgeesrt: week
einde over het bouwen van moderne ker-
Maandag
Stadsgehoorzaal, half 3half 6
11 uur: Teca '55; half 9 en 10 uur: films
Leidse smalfilmliga (kleine zaal).
Station, 2 uur: excursie K. en O. naar
tapijtknoperij *t Paapje te Voorschoten.
Ambachtsschool, 3 uur: huldiging m:
W. de Clercq (40 jaar secretaris).
Snouok Hurgronje-huis, 2 uur: die;
natalis van Catena, rede praeses senatus
3 uurhalf 6: receptie
Doelen, 8 uur: Leidse amateur-fotogra-
feravereniginig, laatste ronde competitie
(Het portret).
Steenisohuur 6. 8 uur: De Natuurvriend.
Dinsdag
Stadsgehoorzaal, hall 3—(half 6
11 uur: Teca '55; half 9 en 10 uur: films
Leidse smalfilmliga (kleine zaal).
Nachtdienst hpotheken
Apotheek Boekwijt, Breestraat 74. tel.
20552, en de Haven-apotheek. Haven 18!
tefl. 20085.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor volkenkunde, 109
uur: Japanse kleurendruk - houtsneden
Kunisada (tot IS Juli).
Prentenkabinet, 26 uur: tekeningen
Jos Goaschalk en Paul Citroen (tot 28 Men
Universiteitsbibliotheek, half 10—half
6: „De vrije letterkunde tijdens de bezet-
tirag" (Lm. 18 Mei)
Viaduct Rijnsb.weg
op 27 Mei open
ln-gebruik-stelling dooi
minister Algeia
De spoorwegwerken te Leiden
zijn thans zover voltooid, dat het
viaduct aan de Rijnsburgerweg op
Vrijdag 27 Mei officieel ir. gebruik
kan worden gesteld. Naar wij
vernemen, zal de ingebruikstelling
.geschieden door de minister van
Verkeer en Waterstaat, mr J. Al-
gera. Het tijdstip van de opening is
half 8 's avonds.
Ere-voorzitter nationaal
dierenpark
De voorzitter van de wereldfederatie
voor Dierenbescherming en voorzitter
van de Ned. vereniging tot bescherming
van dieren, onze stadgenoot mr dr W
Hugenholtz. is benoemd tot ere-voorzit-
'an het nationaal dierenpark t#
Amerongen.
Rode Kruis-wandellochten
Reeds twee maal organiseerde de wan
del- en ontspanningsvereniging Rode
Kruis Korps, afdeling Leiden, wandel
tochten. En met succes. Er werd naar
hartelust getippeld en er -kwam boven
dien geld in het laatje, waardoor zièken
konden worden geholpen. Het mes sneed
jan twee kanten en dat zal ook op
5 Juni het geval zijn De baten zijn
voor de bloedtransfusiedienst van
het Ned. Rode Kruis, afdeling Leiden.
ie wan,delen kan, wandele! O-p 4 Ji ni
bedragen de afstanden resp. 10, 15 en 25
km. Inschrijvingen gelieve men te richten
aan 'het secretariaat: Hogewoerd 74 A te
Leiden
Prof. dr A. E. van Arkel
naar Moskou
Prof. dr A. E. van Arkel, hoogleraar ln
de anorganische scheikunde aan de rijks
universiteit te Leiden is, blijkens een
mededeling van de ambassade der USSR
te 's-Gravenhage, gisteren naar Moskou
vertrokken om deel te nemen aan de vie
ring van het tweehonderdjarig bestaan
van de universiteit van Moskou. Prof. Van
Arkel is door de rector van de universiteit
van Moskou, prof. A. G. Petrovsky, uitge
nodigd om de Nederlandse universiteit te
vertegenwoordigen. Hij zal ook deelnemen
aan een wetenschappelijke bijeenkomst
B. B.-brandweerwedstrijd
in Leiden
Ter gelegenheid van de nationale ener
gietentoonstelling E '55 zal door de orga
nisatie Bescherming Bevolking op 24 Juni
te Rotterdam een groots opgezette lande
lijke manifestatie gehouden worden: de
B.B.-manifestatie '55. Een belangrijk on
derdeel van dit nationale B.B.-gebeuren
vormen de op die dag te houden wedstrij
den tussen B.B.-eenheden uit alle delen
van het land.
Deze landelijke wedstrijden worden
voorafgegaan door provinciale voorwed
strijden voor de diverse B.B.-diensten en
-onderdelen: de brandweer, reddingsdienst
geneeskundige dienst en de georganiseer
de zelfbescherming. De voorwedstrijden
worden per provincie gehouden en niet
alle in één plaats, maar met een zekere
spreiding; zo valt de A-kring Leiden de
eer te beurt, dat voor de B.B.-brandweer
dienst de provinciale voorwedstrijd in
deze kring gehouden zal worden, en wei
op Zaterdag 14 Mei. van 15—18.30 uur op
de Lammermarkt.
TUSSEN DE BLADZIJDEN
Het verboden lied Poolse verzetsiilm
„Het verboden lied", de film die deze week in Casino wordt vertoond, is
een verzetsfilm. Niet over de Poolse weerstand tegen de nazificering als
zodanig, zoals men wel min of meer had verwacht, maar over de morele
kant van die weerstand. Nog scherper, over het lied als bron t'an verzets-
geest, of liever als uiting daarvan. Over het simpele, maar ware lied, dat
werd geboren uit de nood van de tijd.
paganda gemaakt voor Oost of West.
Daarom zou ook de recensent er zich
van moeten onthouden een bepaald feit,
dat in de film niet wordt belicht.
Een zuivere verzetsfilm ls dit Poolse
werk dus niet. Wel loopt er de lijn der
ervaringen van enkele mensen uit dp
Warschause illegaliteit doorheen. Zoals
het hier ging, ging het in Polen. In het
begin was er alleen maar het zingen
spot- en strijdliederen, maar de w
standslijnen werden steeds scherper ge
trokken naar wapensmokkel en partlsa-
nenactiviteit. En alles culmineerde ginds
in het uitbreken van de grote opstand,
die in de historie bekend zal blijven als
„Het drama van Warschau".
Op 1 Augustus 1944 gaf generaal Bor-
Komorowski het naar de strijd hakende
en voortreffelijk georganiseerde onder
grondse leger opdracht openlijk in verzet
komen. De Russische kanonnen waren
n al in de Poolse hoofdstad te horen.
Slechts met lichte wapens vochten dp
Poolse illegalen tegen kanonnen, vlieg
tuigen en tanks. Drle-en-zestig dagen
lang. Totdat op de laatste dag de Duit
sers de opstand in stromen bloed hadden
gesmoord.
Gelukkig wordt ln deze film geen pro-
Arbeidsbureau Leiden
beslag nam, volgde de rondwandeling.
Om half 9 gingen de poorten van de ge-
>orzaal voor het publiek open. Muziek-
irpsen verzorgden ter gelegenheid van de
opening een stertocht door de stad.
Het geregistreerde aanbod daalde i
periode van 25 t.m. 30 April 1955 opnieuw
•el van 495 tot 460, t.w. 385 als geheel
werkloos ingeschrevenen en 75 bij ob
jecten voor aanvullende werken geplaat-
voor de tiende maal de totale be
vrijding van Nederland is gevierd, is het
een ogenblik aandacht te besteden
net direct na de bevrijding wel zeer
urgente probleem van de werkgelegenheid.
In de eerste plaats diende van overheids
regelend te worden opgetreden. De
stroom van terugkerenden moest aan ar
beid worden geholpen, hetgeen met zich
meebracht het scheppen en coördineren
werkgelegenheid. Ook voor de Sleu
telstad, waar, nadat men zich een eniger
mate betrouwbaar beeld van de omvang
het aanbod had kunnen vormen, voor
enkele duizenden (ruim 5000) arbeid moest
worden gevonden, betekende dit een ïn-
;ve en doelbewuste regeling van de
arbeidsmarkt.
thans bereikte aanbodcijfer bewijst
dat in de afgelopen tien jaar de conjunc-
'e en de structurele werkloosheid
vrijwel geheel verdwenen zijn en slechts
vrijvlngswerkloosheid korte werkloos-
ieidsperioden als gevolg van niet ge-
ieel aansluitende werkzaamheid, b.v. m
Ie bouwvakken en seizoenwerkloosheid ln
inkele bedrijfstakken (b.v. conserven- en
loreca-bedrljven) is overgebleven.
Uit het oogpunt van arbeidsmarkt en
werkgelegenheid is derhalve zeer veel
ïitgang geboekt en levert de huidige
stand van het aanbod, evenals vele an
dere factoren, reden te over tot dank
baarheid. Vooral na 1952 is de produc
tiviteit en de activiteit in vrijwel alle
bedrijfstakken sterk toegenomen. Een
vergelijking toont dit duidelijk aan. Op
overeenkomstig tijdstip in 1952, 1953
1954 beliep het aanbod resp. 2180, 1400
en 985. Een dalig t.o.v. de stand van het
aanbod per ultimo April 1955 van resp.
1720. 940 en 525, terwijl het voordelige ver
schil t.a.v. 1945—1955 ruim 4500 bedraagt,
niettegenstaande de natuurlijke groei van
de beroepsbevolking.
Het ls slechts een beeld ln vogelvlucht
doch voldoende om zich te realiseren,
dat er veel, zeer veel ten goede
wijzigd na de bevrijding. Gezien c
houdende vraag om arbeidskrachten,
zowel jeugdigen 16 t.m. 18 jaar
volwassenen, in nagenoeg alle sectoren
van het bedrijfsleven, kan op dit moment
de werkgelegenheid uiterst gunstig v
den genoemd, waarbij men zich echter
bewust dient te zijn van het feit dat de
factoren, die thans de productiviteit bt
palen, zeer uiteenlopen en gecompliceerd
zijn, 'waardoor het uiterst moeilijk is op
langere termijn voorspellingen aangaande
het verloop van de arbeidsmarkt te doen
Het aanbod daalde in de afgelopen pe
riode in vrij belangrijke mate, nl.
tot 75. Ook de vraag nam Iets af
droeg per ultimo April 1955: 330 open
staande aanvragen. Een probleem bleef
zal voorshands nog blijven de voorziening
in het tekort aan huishoudelijk personeel,
Overigens bestaat ln nagenoeg alle bi
drijfstakken, zowel voor jeugdigen als
volwassenen goede tot ruime plaatsings-
Dit feit namelijk, dat de
Russische legers niet verder dan 20 kilo
meter van de buitenwijken der Poolse
hoofdstad stonden en dat zij zelfs geen
poging deden om de bevolking van War
schau te hulp te komen. Wel werden de
opstandelingen via de radio voortdurend
opgestookt. Terwijl men wist. dat zij zon
der hulp der Russische troepen geen
schijn van kans tegen de Duitsers
hadden.
Overal ln de vrije wereld gingen stem
men op, die smeekten Warschau te hel
pen. Maar als men de gehele geschiedenis
van dit drama van Warschau nagaat, rijst
er langzamerhand de vraag van deze
verschrikkelijke strekking: Zijn de dui
zenden helden van de opstand in War
schau niet met cynische opzet door de
Russen aan de Duitse vlammenwerpers
en Stuka's overgelaten? Omdat men zich
zo dacht te kunnen ontdoen van het
meest vrijheidlievende deel van het War
schause volk? Omdat men wel wist, dat
dit volk, zomin als het de Duitse over
heersing wilde slikken, de Russische dic
tatuur zou tolereren? Het enige bezwaar
tegen „Het verboden lied" is, dat aan dit
facet van het Pools verzet helemaal geen
aandacht wordt besteed. Overigens ts dit
film, die de moeite waard is te gaan
(Artistieke film
Pools 1
Meisjes zonder moraal
Huldiging van de heer
W. J. Mulder
De heer V/. J. Mulder, wagenvoerder
lste klasse bij de N.Z.H.V.M. te Leiden,
vierde gisteren zijn zilveren jubileum.
In zijn woning. Kalvermarkt 7A, had
hartelijke huldiging plaats. De chef
de vervoersdienst, de heer Th. Hetum,
die vergezeld was van de heer Th. Tho
mas. chef van d» exploitatie te Leiden,
prees de jubilaris om zijn Ijv
plichtsbetrachting en bood 'n enveloppe
met inhoud en een oorkonde aan. Voorts
ontving de jubilaris de zilveren medail
le en het vererend getuigschrift van
Ned. Mij voor Nijverheid en Handel
de zilveren draagmedaille van de N.Z.H.
Mevr. Mulder kreeg een bloemstuk. Ook
het bestuur van het jubileumfond;
verscheidene collega's gaven blijk
hun belangstelling.
Een titel die weer heel wat doet ver-
moeden, doch slechts betrekking heeft
J_ op één meisje, dat door omstandigheden
welke weten we niet zonder geld en
eigendommen plotseling op het filmdoek
van Trianon verschijnt.
Liefdevol wordt ze door een jonge mu
zikant in huis opgenomen, doch haar
aanhankelijkheid schijnt niet zo stand
vastig te zijn als die van de muzikant
Ze vindt nog meer mannen aardig, zo
lang er tenminste wat te halen valt. En
of daarvan nu een ander meisje het
slachtoffer wordt, ach, daar trekken
vrouwen met een dergelijke mentaliteit
zich weinig van aan. Lana Turner speelt
dit wispelturige meisje zeer geraf
fineerd Ze wist zich ook goed
aan te passen aan het slot. als ze
alleen overblijft en in de nevel verdwijnt.
Dat is meestal het einde van de meisjes
zonder moraal. Een heel mooie creatie
is die van Pier Angeli, die het trouwe
meisje speelt, het teleurgestelde. Een
grootse film? Beslist niet. ellenlange, ver
velende dialogen met allerlei nog verve
lender liefdes woordjes. Wél een film die
leert, dat het raffinement uit eigen be
lang doodloopt.
(Toneelmatige verfilming van het lot
in 'n ontrouw meisje).
TTET AANTAL fresco's neemt in de
oudheidkundige schatten van onze
stad maar een bescheiden plaats in. De
Pieterskerk heeft ze en nu is het Gra
vensteen er bij gekomen. Bij restaura
tie woret niet alleen veel weggebro
ken, maar kunnen ook waardevolle
dingen worden ontdekt. De Haagse
kunstschilder Gerhard Jansen, die ook
de vele wandschilderingen in de ka
mer van de kerkvoogdij van de Her
vormde Gemeente (bij de Pieterskerk)
Indertijd restaureerde, kreeg van rijk
en gemeente opdracht de fresco's in
het Gravensteen weer op te halen.
De heer Jansen noemt de schilde
ringen merkwaardig en kunsthisto
risch van groot belang, omdat ze origi
neel zijn, dus niet aan de hand van
een voorbeeld nageschilderd. De heer
Jansen beperkt zijn werk tot herstel
van het vernielde gedeelte der fresco's
en tot het weer levend maken van de
flets-gewcrden kleuren. Het werk zal
wel enkele maanden duren. De heer
Jansen heeft ook in Groningen met
zeer gunstig resultaat muurschilderin
gen opgehaald.
R.R.R.
"I^OLGENDE week Zaterdag zal Lei
den en omgeving deelnemers aan
de R.R.R kunnen zien passeren. De
RÜwielrondrit wordt elk jaar georga
niseerd door ons zusterblad De Nieu
we Haagsrhc Courant. Om twee uur
wordt gestart in het Zuiderpark. Het
parcours van ongeveer zeventig kilo
meter gaat via Voorburg, Voorscho
ten, Zoctcrwoude, Leiden, Oegstgeest,
RÜnsburg (rust ln Flora) naar Kat
wijk aan Zee en vandaar door de
duinen terug naar Den Haag. Honder-
VOOR DE FIJNPROEVERS
den deelnemers gaven zich reeds op,
voor die veertiende Mei, een mooie
oefentocht voor de Laura.
JjjEN Leienaar kwam aan de V.U.
En dacht: „Wat hebben
we nu?"
Maar eenmaal present,
Verliet hij die tent
Hij vond er die vrijheid te cru.
Bovenstaand gedichtje kwam tijdens het
fik
tafelpra
J. W. Tw
IN HET GRAVENSTEEN
tekent volgens het L.U.B. ook de sfeer
op het Leidse congres: uitstekend.
Champignons
/~\NDER de rook van het vliegveld
Valkenburg groeien in duisternis
en eenzaamheid de millioenen blanke
parapluutjes, voorbestemd om op de
dis te prijken der fijnproevers en lek
kerbekken in ops eigen land en ver
daarbuiten. Via een landelijk slinger
paadje bereikten we. terzijde van .de
grote autoweg (die voor het drukke
snelverkeer eigenlijk veel te smal is!)
het lange complex kweekhuizen met
de lage deuren, waartussen zich het
kantoor van de heer J. P. H. Woltman
bevindt, de eigenaar van „De Win
gerd".
Deze man. die geheel opgaat in zijn
merkwaardig vak. mogen we gerust
de champignon-specialist noemen,
wijde zoon en natuurlijk zijn talrijk
personee' beheerst h(j de kennis
van deze cultuur tot in de perfectie.
Wij, die alleen maar weten dat het
een verrukkelijk eten is, vooral als je
over een gevarieerd aantal recepten
beschikt, stonden wel even raar te
kijken, toen het eerste wat onze gast
heer ons toonde, een enorme schuur
was waarin verschillende porties hoog
opgetaste, rokende paardemest een
penetrante geur verspreidden. Die
damcende geurigheid wordt door de
machine verwerkt, op hopen gelegd,
waarbij de temperatuur oploopt tot
80 graden Celsius, mede doordat steeds
water wordt toegevoegd.
De hoor wordt „omgezet" en Is na
12 dagen klaar, waarna ze wordt los-
geschud en in kisten verwerkt. Deze
kist met de mest gaat naar hetstoom-
huis, waar ze wordt gepasteuriseerd,
hetgeen ook al nodig is om de dier
lijke en plantaardige schimmels er in
te doden Dan komt er een ander
F'oomhuis aan te pas, waar de tempe
ratuur slechts 25 graden Celsius be
draagt en men gaat nu over tot het
„enten", d i. het uitzaaien van het
broed(zaad).
Waar komt dat zaad vandaan? zal
men vragen. Men betrekt het uit labo
ratoria in verschillende landen, o.a.
Zwitserland. Voortdurend arriveren
crote hoeveelheden op „De Wingerd".
Na 14 dagen zijn de zwamdraden (het
mycelium) door de kisten heenge
trokken. Ze komen nu in de kweek
huizen terecht, afgedekt met een
laagje poreuze aarde bij 15 graden
Celsius.
We za/en rijen en nog eens rijen
van die k'sten in de donkere kamers,
waar geen zonlicht mag binnentreden.
Na drie weken verschijnen al de eer
ste champignons en van dat ogenblik
af kan er twee maanden lang geplukt
worden. Export van deze veredelde
weide-champignons heeft ln enorme
hoeveelheden plaats, veel wordt ook
ingeoiikt en men begrijpt dat niet
alleen de heer J. P. H. Woltman zelf,
maar ook zijn zoon Onno, die op de
foto is afgebeeld, het er dagelijks heel
druk mee hebben.
Fries
TTET „Selskip Fryslün to Leyen"
heeft, net als de Groningers in de
Sleutelstad, een eigen orgaan: It
Moanneblèd (het maandblad). Ook
hieruit moge weer blijken, hoe sterk
het leven van de Friese en Groningse
„kolonies" in Leiden is, evenals die
van de Zeeuwse en Gclders-Ovcr-
ijselse. In het laatste nummer van het
Friese maandblad heeft mevrouw
E. de Wit-Bos, de geëmigreerde oud-
secretaresse, geschreven over Canada
en de Canadezen. Er is ook een ge
dicht van Fedde Schurer opgenomen,
een „Gebet by de bifrijlng". Het laat
ste couplet daarvan luidt als volgt:
Hear,
singje Jo
folk
Mei frije minsken, nei Jins b
Lit mei dg frijheit FryslAn
En bliuw üs nei yn alle need en dead.
Proefkor.Sjn
ER WOONT een duinkonijn te
Vught,
Dat waggelt en steeds geestrijk
zucht.
En wie die kwestie aan wil boren
Die krijgt dan van het dier te
horen,
Dat het, bij een grossier in wijn
Al jaren werkt als proefkonijn.
Havenwijk
Wanneer in de Nederlandse bioscopen
films van Zweedse bodem draaien, be
treft het in vele .gevallen de treurige
lotgevallen van gevallen meisjes. Zo is
het ook in de rolprent Havenwijk, die
deze week in Luxor gaat. Het leed ligt
hier torenhoog opgestapeld en op de be
kende trage, Zweedse manier heeft re
gisseur Bengman er zich doorheen gewor
steld Wanneer hij halverwege is met de
tot wanhoop gedreven fabrieksarbeidster,
kind van ouders die imimer 'met elkaar
overhoop liggen en hun dochter dan maar
opvoedingsgesticht laten gaan,
komt er Ineens een heel ander verhaal
doorheen dwarrelen. Ook dat gaat over
meisje uit het gesticht, dat zich, om
het niet te eentonig te daten worden,
door een louche vrouw laat „helpen" en
prompt overlijdt.
Met heel veel moeite komt er dan nog
een hoopgevend eind aan het eerste ver
haal, maar het kost beslist zelfbeheersing
om het met volkomen overbodige en als
.realistisch" aangeduide fragmenten door
spekte wenk dan 4e consumeren. Mis
schien hebben de Zweden hiermee een
waarschuwing willen geven, maar dan
toch wel volkomen afgestemd op hun
eigen volksaard.
verlopende ellendestroom rond
Zweedse meisjes).
hielde als koopwaar
Met „Liefde als koopwaar" wordt deze
week in Lido zeker geen belangrijke film
toond, maar het verhaal blijkt toch
veel onderhoudender en smaakvoller te
zijn dan men op grond van de smakeloze
titel vermoeden zou. Het verhaal ls wer
kelijk te uitgebreid om hier kort weerge
geven te worden, maar de conflicten, die
Italiaanse professorsvrouw (Gina
Lollobrigida) voor en tijdens haar hu
welijk te verwerken krijgt, zijn op aan
nemelijke wijze in beeld gebracht en de
sfeer, waarin het geheel zich afspeelt, is
gespeend van alle sensatie en huilerig
heid. Maar hiermee is alles toch ook wel
gezegd.
(Aannemelijk verhaal met onsmakelijke
titel).
Gevaren ener wereldstad
Een pretentieloze thriller moet deze
eek in Rex de toeschouwers enige
ipannende ogenblikken bezorgen. Ontel-
'en rukken in het nachtelijke
duister van een Amerikaanse wereldstad
de politie-auto's uit en er wordt heel wat
geschoten. Op wie en wat is niet erg
duidelijk.
(Schietend door de stad).
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Marcus zn v J. Kiel en A
C Jansen; Hendrik J zn v J A Koot en M
J Elijzen; Franciscus zn v F la Grand en
J J Koolmoes; Gerrltje dr v H Spiering
J L Achterhes; Jacobus zn v A Bonte
M W Bonte; Willem zn v D v d Plas
A Vlieland; David E zn v R E Downs
J M A H van Oldenborgh; Cornelia
F dr v W Wesseldijk en L van Wijk; Da
nielle R dr v II Hadders en H J v Voort-
huijsen; Rudy E zn v P Brandt en A M H
Dijk; Neeltje J dr v J van Duij-
venbode en A van den Oever; Nellie dr v
E Willemse en H C Tegelaar; Cornelia dr
J Bekoofj en A M van Velsen; Francois
R E zn v J M E Lekanne gezegd Deprez
A Drijfhout; Roselinda A dr v A J
Eerdmans en P J van Tilborg.
ONDERTROUWD: J M Chaudron en M
Schroef; T C M Lablan» en A G van Goo-
