er zo over
met me
kmeer mans
Vikingr
Tweede Kamerlid ds J. Fokkema
25 jaar predikant
BEURSBAROMETERl
Amsterdam was in mineur, doch Uni
lever ging tegen de tendens in
NIEUWE LEIDSCHE COUKANT
9
ZATERDAG 7 MEI 1955
Alles
goed
en wel
(Ingezonden stukken)
Dodenherdenking
Het ls reeds sinds enkele jaren, dat een
kleine groep mensen zich gedrongen voelt
op 4 Mei, aan de vooravond van de be
vrijdingsdag, een stille hulde te brengen
aan hen, die óf schouder aan schouder
6trijdend bij het wederstaan van de vij
and óf door bombardementen of ander
oorlogsgeweld het hoogste offer brachten,
hun leven, voor de vrijheid van anderen.
Het is goed, dat wij ons elk jaar weer
bezinnen en terugzien op wat in de ver
schrikkelijke oorlogsjaren door ons volk
aan offers is gebracht.
Wij mogen dit niet doen om haat te
kweken of aan te wakkeren, doch alleen
maar om het feit, dat wij weer van de
vrijheid kunnen genieten.
En nu, veel is er. dat de mensen van
ons volk van elkaar verwijdert. Verschil
van opvatting op godsdienstig of politiek
terrein ls wel een van de voornaamste
oorzaken, doch op één punt moeten wij
één zijn. Dat ls. dat wanneer wij onze ge
vallenen herdenken alle verschil van op
vatting moet wegvallen.
5 MEI 19 55
O, dure vrijheid,
O, zege, al te wreed
Gewonnen door oceanen leed,
Die overstromen onze blijheid!
In ootmoed, wereld, gedenk
de helden,
Gedenk de millioenen neer-
gevelden.
Geef alle krachten van uw
streven,
Wijd heel uw onverdiend.e
leven,
Zie slechts hun liefde op
uw wegen
En hun gedenken wordt tot
zegen.
Zweer met een onverbreek-
bre eed:
Indien ik ooit uw pijn veraeet,
Indien ik ooit een uur ver
geet uw lot!"
Kniel, mens, fn deemoed
A. Gans
Wanneer ik op de laatste Dodenherden
king terugzie, doet het mij veel leed te
moeten constateren, dat ons volk wat dit
betreft geen eenheid kan opbrengen. Tol
Jaagt het verkeer voort langs hel
n de Steenstraat. Dan ko-
de twee minuten stiltp, in welke tijd
voetgangers, wielrijders en bromfietsers
gewoon hun weg vervolgen over de Bees
tenmarkt, hetgeen m.i. door de bevoegde
instanties voorkomen had moeten worden
Na de twee minuten stilte zag Ik alleen
in politie-officler een ere-saluut bren
gen voor het monument en daarna was er
.iets meer dan alleen rammelende trams
n haastige automobilisten, die toch zeker
een deel uitmaakten van de stille tocht
langs het monument. Mijns inziens dien-
r alle verenigingen en be
langhebbenden bij het monument aanwe-
:ig te zijn om gezamenlijk in de twee ml-
ïuten stilte onze gevallenen te herdenken
tn niet later op de avond.
Na de herdenking bij het monument kan
de stille stoet zich bij de Haarlemmer
straat in twee delen splitsen in de rich-
van de Pieterskerk of in de richting
de R.K. kerk aan de Haarlemmer
straat naargelang de godsdienstige opvat-
ng en overtuiging.
De kerkelijke herdenkingen kunnen
daar om 9 uur beginnen en vrij zijn voor
ieder en niet tegen betaling van zekere
bijdragen. Een collecte kan worden ge
houden om de gemaakte kosten zo veel
mogelijk te dekken. Het is te hopen, dat
volgend Jaar de herdenking beter geor
ganiseerd zal zijn en dat men vooral bij
minuten stilte om 8 uur in groten
getale aanwezig zal zijn bij het monument
de Steenstraat, opdat kerkelijken zo
wel als niet-kerkelljken onze gevallenen
kunnen herdenken.
A. B. van der HOEVEN
Voorm. sgt Reg. Jagers en
districtssecretaris van de
Ned. Bond van Oud strijders
De vergeten oorlog
Laatst zat' ik in een kring van invloed
rijke personen, onder wie ook enkele
buitenlanders. Het gesprek kwam op de
„vergeten oorlog in Indonesië", waarvan
de Deense journalist Georg Andresen
schreef: De Zuidmolukse tragedie van
twee millioen naar vrijheid en onafhan
kelijkheid hakende Molukkers. van wie
5000 mannen nog kort geleden de meest
gewaardeerde soldaten
Proces te Djokja
voortgezet
Donderdag heeft de krijgsraad
Djokja volgens Pia het proces tegen de
hoogwaardigheidsbekleders der republiek
Zuid-Moluikiken voortgezet. Voor het ge
tuigenverhoor begon, verklaarde ver
dachte Wairisal, op een vraag van de
rechter, dat de verdediger, mr Stoffels,
sinds 1952 contact heeft gehad met de
-republiek Zuid-Molukken. Wairisal "zefd1
tverder. dat hem door mr Stoffels namen,
-dr Nikijuluw in Nederland
werd op te treden als getuige in
oopra-zaak. Volgens Wairisal had
Stoffels die zaak gewonnen door de n
R.Z.M. te gebruiken. Voorts zeide Wairi
sal, dat mr Stoffels het geld
copra verkoop ten bedrage van f 13.000
had gebruikt en slechts f 3000 aan
R.Z-M. had gegeven.
Getuige Katipana. oud-sergeant
het K.N'.I.L-, zeide. dat hij pelotonscom
mandant was geweest van de chef-staf
der R.Z.M.verdachte Samson, en dal
hij in zijn functie eens iemand had ge
dood. die verdacht werd van spionnage
Twee verdachten bevestigden dit. Hij be
weerde, dat hij de zin van de proclamatie
der R Z.M. niet begreep en dat hij nooit
de Indonesische vlag en de portretten
van Soekarno had vertrapt.
Pupella, hoofd der afdeling voorlich
ting der provincie Molukken. beschul
digde dr Soumokil van dictatuur en be
weerde, dat bij de proclamatie van de
R.Z.M. alle geestdrift ontbrak in tegen
stelling tot de proclamatie van de repu
bliek Indonesia. Alle verdachten erken
den, dat zij voor de radio hadden gespro
ken om het volk tot rust te manen, uit
gezonderd verdachten Apituley en Nussy
De teksten waren vooraf door Manusama
opgesteld.
Getuige Katipana vertoeft thans in de
gevangenis te Djokja.
Staking bij Ned. banken
in Djakarta
De deuren van alle Nederlandse ban
ken in Djakarta zijn gisteren gesloten
gebleven wegens een staking van het per
soneel. Noch de factorij (Nederlandsche
Handelmaatschappij), noch de Nationale
Handelstank of de Escomptobamk. kon
den hun normale werkzaamheden uitvoe
ren. omdat de vakbond van bankem-
ployé's besloten had een staking te hou
den tot volgende week Donderdag. Aan
leiding is, een eis van de werknemers
tot loonsverhoging van veertig procent
De stakers posteerden zich voor de in
gangen van de bankgebouwen en staken
daar de nationale vlag en verenigings-
vlag uit Het aantal stakers in Djakarta
bedraagt 1500.
Indonesische betuiging
van onschuld
De Indonesische ambassade te Londen
heeft officieel ontkend, dat de Neder
landse arrestanten in Indonesië mishan
deld zijn. De arrestanten zouden volgens
deze bewering behandeld zijn volgens de
wettelijke voorschriften, dus volgens de
Nederlands-Indische wet, die nog steeds
van kracht is.
in het
de Nederlandse koningin, is
allengs Hollands slecht geweten gewor
den.
Inderdaad, deze tragedie is de zwartste
bladzijde in het laatste en vaak bescha
mende hoofdstuk der historie van onze
vroeger hooggeroemde koloniale- macht,
de Oosterling zich beschermd
wist door het Recht.
Ach, het zou zo gemakkelijk voor Hol
land zijn geweest om zich met ongedul
dig schouderophalen van dit probleem
van een volkje vervelende querulanten
af te maken. Maar onze regeerders zagen
.zich'na een_dvzingen.de uitspraak van de
Hoge Raad gedwongen 5000 bruine dap
peren, die aan onze (al niet meer smet
teloze) vlag trouw bleven, naar ons land
over te brengenwaar zij met
gezinnen in de vroegere Duitse cc
tratiekampen werden geïnterneerd.
Een van de buitenlanders In bovenge
noemde kring, die een en ander natuur
lijk niet uit Nederlands oogpunt bekeek,
merkte op, dat de houding van de
K.P.M., die troepen naar Ambon over
bracht en aldus oorlogshandelingen ver
richtte. wel aanvaardbaar was als een
zuiver commerciële handeling. En de
aanwezige Nederlanders stemden direct
buigend in. beaamden dat standpunt met
in Quite right. Sir, our opinion too".
(Volkomen terecht, meneer, dat is ook
ize mening). De Hollander, die vroe-
:r van zich af kon bijten (had de Ne
derlandse Leeuw niet tanden en klau-
buigt nog steeds voor de rijke
grote broer, die gelijk wil hebben, en dat
„commerciële standpunt" gaat toch ver
boven RechtAch, laten wij daar toch
niet bij stil staan. De nog steeds waar
devolle belangensfeer In Indonesië, dl*
prachtige investeringen aldaar, mogen
toch niet om een kwestie van Recht in
het gedrang komen
W. VINKHUIJZEN
Voorburg Kon. Wilhelminalaan 39
Huren „afromen"
Toen ik een jongen was verkocht onze
melkboer volle melk, eenmaal geroomde
melk en taptemelk. Om van de ene
soort tot de andere 4e komen ging hij
afromen. Zelfs van de taptemelk kon
het bovenste laagje nog wel worden af
geschept en room worden genoemd. Dat
was natuurlijk een goocheltoer, waar de
controleur het niet mee eens was
Telkens als ik lees van huishuren „af
romen" moet ik aan dit voorbeeld den
ken Voordat de huishuren bevroren wer
den op basis van Mei 1940. was er een
crisistijd met meer aanbod dan vraag.
Het gevolg was toen een belangrijke da
ling van de huren. Toen de huren
den geblokkeerd, begon de narigheid
voor de huiseigenaren, die er nog steeds
de dupe van zijn. Ondanks alle gestegen
kosten komen huurverhogingen nog
steeds als een hinkend paard achteraan
De verhuurder blijkt vele plichten te
hebben en weinig rechten.
De regering heeft gemeend voor de
voor-oorlogse huizen huurverhoging te
moeten toestaan, wat naar twee kanten
onrechtvaardig is. Voor de verhuurders
is die verhoging te laag door de belas
tingen en het onderhoud. Voor de
huurders zou er compensatie komen,
maar die kwam vaak daar waar ze
moest zijn. Als de genoten voordelen
in de zakken der verhuurders waren te
rechtgekomen. zou mijns inziens hel
huurvraaestuk reeds voor een groot ge
deelte zijn opgelost Juister was he!
daarom geweest de grond-belasting af te
schaffen-
Het zal onze regering niet gelukken de
beste huizen tegen de laagste prijs
leveren, of wil zij op staatsbezit van
woonhuizen aansturen?
Lisse AFW ACHTER
(Door de redactie sterk bekort.)
iJb
fijl
13
Bromfietsen toch niet
goedkoper
Naar aanleiding van de mededelingen
van het ministerie van financiën over het
vervallen van weeldebelasting deelt de
Ned. vereniging De Rijwiel- en Automo
bielindustrie mede. dat bromfietsen niet
goedkoper zullen worden.
Reeds geruime tijd bestaat er n.l. een
wettelijke regeling (vrijstelling op grond
van artikel 29 van de wet op de omzet
belasting), dat de leveranciers van brom
fietsen onder bepaalde omstandigheden
zijn vrijgesteld van de verplichting op
rijwielen met hulpmotor 15 pet weelde
belasting te be'alen. Deze regeling is op
vrijwel alle in de handel gebrachte brom
fietsen van toepassing. Dientengevolge
heeft de zojuist aangekondigde wijziging
slechts theoretische betekenis en zal deze
geen prijsverlaging van de bromfietsen
ten gevolge kunnen hebben.
Huishoudraad: Regelt
de afbetaling
De commissie van onderzoek naar het
afbetalingswezen van de Nederlandse
huishoudraad heeft minister Zijlstra ver
zocht, afbetalingen en huurkoop gelijk te
schakelen, de afbetalingsperiode niet lan
ger te doen zijn dan de normale levens
duur van het voorwerp en in de wet een
algemeen colportage-verbod op te nemen.
Verder vermeldt het schrijven een ver
zoek. de mogelijkheid tot registratie in de
wet open te laten en dwingende voor
schriften op te nemen ten aanzien van
een gedeeltelijke contante betaling. Voorts
bepleit de huishoudraad voor afbetalings
overeenkomsten een standaardcontract te
doen ontwerpen, in de wet de effectieve
credietprijs te regelen in dien zin. dat de
opslag voor afbetaling in geen geval hoger
mag zijn dan bij het volkscrediet, cn aan
de verkoop op afbetaling de verplichting
op te leggen, bij aanbiedingen steeds te
vermelden: de vontantprijs. de kassa-stor
ting. het aantal, de grootte van de ter
mijnen en de duur er van.
Bij Koninklijk Besluit is ir C. de Cler
met ingang van 1 Juli a.s. benoemd tot
hoofdingenieur-directeur in vaste dienst
bij het ministerie van Wederopbouw en
Volkshuisvesting.
Vraagt prijs en
demonstratie
(Van onze verkeersredacteur)
1EN VROUW van omstreeks vijftig jaar zal haar
J man niet zo gauw meenemen naar een vacantie-
oord, waarvan bekend is, dat er aardige meisjes wo
nen," zegt Mogens Lichtenberg, de directeur van de
Deense Nationale Vereniging voor Vreemdelingenver
keer. Daarom heeft hij zijn districtsvertegenwoordi-
pers geadviseerd, geen afbeeldingen meer van mooie
meisjes in badpak op de folder af te drukken
Dat deze foto's vaak gemaakt worden van meis
jes, die zelf als vacantiegangsters naar dat begerens
waardige oord toekwamen, wordt er wijselijk niet bij
vermeld, zo schrijft het blad van de A.N V.V., waaraan
wij dit ontleenden.
te laten rijden. Op deze ma
nier zal men de reizigers ge
makkelijk de dranken, cho
colade, broodjes, rookwaren
enz. kunnen aanbieden.
/"\P DE Frant Josephs
Höhe te Oostenrijk
wordt (op 2370 meter hoog
te) een nieuwe parkeer
plaats aangelegd. Dat wijst
erop, dat de Oostenrijkse
Groszglockner zich mag ver
heugen in een toeristische
belangstelling, die nog met
het jaar stijgt.
Bronzen Tijdperk aan het
daglicht gebracht. Er zijn
ook menselijke overblijfselen
uit de prae-historie aange
troffen. Naar de geleerden
zeggen, betreft het hier een
even uitzonderlijke rijke als
oude en belangwekkende
vindplaats.
Van ambtenaar tot dominee
Een 62-jarig leven, dat langs wonderlijke
wegen werd geleid
(Van onze Parlementsredacteur)
TN EEN GROTE VILLA aan de Acacialaan te Ede woont het Tweede Ka-
-I- merlid ds. J. Fokkema. Hij is een van de weinige predikanten, die onze
huidige volksvertegenwoordiging kent. Het is helemaal geen wonder, dat
deze dominee politieke belangstelling heeft, met hart en ziel anti-revolu
tionair als hij is. Want zijn leven is langs wonderlijke wegen geleid.
Wanneer men weet, dat het op 11 Mei a.s. 25 jaar geleden is, dat hij
bevestigd werd als predikant der Nederlands Hervormde gemeente te
Sprang (N.B.), maar tevens dat hij op 23 September 1956 zijn 40-jarig
huwelijksfeest hoopt te vieren, is het duidelijk, dat ds. Fokkema pas op
later leeftijd tot het predikambt is gekomen.
komen). In Delft was hij voorzitter van
de A.R. kiesvereniging en van de Chr.
Oranjevereniging. In ZIJderveld richtte
hij een A.R. kiesvereniging op en was
tevens haar voorzitter. Tenslotte is hij
sedert 1945 lid van het algemeen bestuur
de Nederlandse Christelijke Radio
Vereniging.
Als lid van de Tweede Kamer behan
delt hij de zaken van het departement
Maatschappelijk Werk, spreekt hij
kunst en vorming buiten schoolver
band. behartigt hij de belangen van
onderofficieren bij leger cn vloot bene
de geestelijke verzorging, terwijl
ook de volksgezondheid tot zijn terrein
behoort.
Het is nu stil geworden in het gezin
van ds Fokkema. Het echtpaar werd ge
zegend met drie kinderen, maar het is
verdriet gespaard gebleven. De
oudste zoon, bij zijn leven predikant te
Goudswaard, is in het beruchte concen
tratiekamp te Bergen-Belsen om het
leven gekomen. De enige dochter is ge
huwd en de jongste zoon bezoekt een
school te Hilversum. Zo wonen ds Fok
kema en zijn vrouw nu samen in het
grote huis te Ede.
Op de dag vag zijn jubileum, Woens
dag 11 Mei, hoopt ds Fokkema een ge
dachtenis-predikatie te houden in zijn
eerste gemeente, Sprang. Zondag 8 Mei
preekt hij in zijn tweede gemeente, Am
stelveen, terwijl hij op Zondag 15 Mei zal
voorgaan in de Nieuwe Kerk te Delft,
zijn derde gemeente. Aan gelukwensen
zal het hem niet ontbreken. Gaarne voe
gen wij de onze er bij.
\OK BELGIë tobt met
zeestromingen, die op
diverse plaatsen het strand
afknabbelen. Tussen Heist
de Nederlandse grens
heeft men de uitwerking
deze stromingen een
voorlopig halt toegeroepen
door de zich hier bevinden-
golfbrekers te verlengen.
Nu zal er bovendien de
eerstvolgende twee jaar
zand gestort worden, één
millioen kubieke meter. De
filrma, aan wie het werk ge
gund is, heeft bij Knokke
reeds gronden gekocht,
onder een laag dunne
klei tot op grote diepte aan
zienlijke hoeveelheden zui-
zand voorkomen, naar
peilingen aantoonden. Door
pijplijnen zal het zand naar
Heist en Knokke-Het Zoute
worden gebracht.
QP 22 MEI begint de zo-
merdlenst van de mees
te Europese spoorwegmaat
schappijen en dat is voor de
Deutsche Bundesbahnen
aanleiding geweest om in
een aantal Westduitse trei
nen kleine wagentjes van
het formaat van een thee
tafel van wagon tot wagon
vingen vaatwerk uit het
1 19 Juni
slavisc
Luchtvaartmaatschappij
J.A.T. een nieuwe luchtlijn
openen van Wenen via
Klagenfurt naar de bekende
toeristencentra aan de Dal-
matische kust: Rijeka
(Opatija) Split en Dubrov-
nik.
Deze nieuwe luchtverbin-
ding zal worden uitgevoerd
met toestellen van het type
Douglas DC. 3. Eenmaal in
de week zal de K.L.M. op
haar dienst van Amsterdam
naar Klagenfurt aansluiting
op deze toeristische Joego
slavische vliegdienst geven.
Geboren op 1 Februari 1893 in het lan
delijke Friese dorp Arum, als zoon van
het gereformeerde hoofd der Christelijke
school, bezocht de jonge Jan Fokkema
eerst de 3-jarige gemeentelijke H.B.S. te
Harlingen. Daarna volgde hij de 5-jarige
gemeente-H.B.S. te Sneek, waar hij in
1913 eindexamen deed. Toen volgden vijf
jaren militaire dienst, hetgeen waar
schijnlijk mede oorzaak is geweest, dat
ds Fokkema in 1933 werd benoemd tot
:-veldprediker. in welke hoedanig
heid hij na 1939 de troepen bij de Greb-
beberg verzorgde. Toen hij in Juni 1919
de militaire dienst verliet werd hij amb-
bij de Raad van Arbeid, aanvan
kelijk te Sneek, daarna te Goes. Vervol-
gens bekleedde
hij in Leeuwar
den enige jaren
een functie in
het particuliere
bedrijfsleven.
Inmiddels was
hij, op 23 Sep
tember 1916, te
- Kuinre gehuwd
met Elisabeth
de Vries. Reeds
in zijn jeugd
had Jan Fokke
ma lust predi
kant te worden.
Zelfstandig be
kwaamde hij zich in Latijn en Grieks.
Pogingen om in Kampen of Amsterdam
toegelaten te worden tot de gereformeer
de predikantenopleiding mislukten. De
Asser synode, die. de kwestie-Geelkerken
behandelde, gaf tenslotte de doorslag bij
de jonge, toen nog kerkelijk gereformeer
de Fokkema: hij zag hierin een gerefor
meerd formalisme, dat hem niet aan
stond. De beslissing viel: hij ging over
de Nederlands Hervormde Kerk,
hij zich aansloot bij de Gerefor
meerde Bond. In October 1927 werd hij
toegelaten tot de Rijksuniversiteit te
Utrecht, waar hij studeerde onder de
gereformeerde hoogleraren Hugo Visser,
Noordtzij en Van Leeuwen. „Deze drie
hebben hun stempel op mijn theológische
vormiftg gedrukt, vooral Hugo Visser, die
mijn reeds van jongsaf bestaande be
langstelling voor de politiek nog meer
aanwakkerde. Prot. Noordtzij bracht mij
de liefde voor het Oude Testament bij",
aldus ds Fokkema.
Reeds twee jaar later, in December
1929 deed hij kerkelijk voorbereidend
Op 11 Mei 1930 volgde de
bevestiging tot Ned. Herv. predikant te
Sprang, waar ds Fokkema twee en een half
jaar bleef. Hierna volgde vier en een
half jaar Amstelveen en daarop negen
jaar Delft. Inmiddels was hij in 1946 lid
geworden van de Tweede Kamer en in
verband daarmee kreeg hij eervol ont
heffing uit het ambt met de rechten
een emeritus. Van September 1946
Augustus 1950 was hij echter nog v
ganger van de Hervormd-Gereformeerde
Evangelisatie te Zaandam. Hier heeft fiïj
er voor kunnen zorgen, dat deze groep
in kerkelijk verband werd opgenomen.
Tot Augustus 1952 was hij tenslotte nog
bijzonder hulpprediker te Zijderveld:
toen mocht hij, krachtens de nieuwe
kerkorde, ook dit ambt niet meer mei
het Kamerlidmaatschap combineren. Toch
preekt ds Fokkema nog elke Zondag,
vooral veel in de vacante gemeente
Eemnes-Binnen.
In zijn Delftse periode is ds Fokkema
ier jaar lang lid geweest van de ge
meenteraad aldaar en sedert de vorige
•erkiezingen is hij weer raadslid in Ede.
In Sprang was hij voorzitter van de
Schoolvereniging. In Amstelveen van de
Vereniging tot oprichting en instandhou
ding van een gebouw voor Christelijke
Belangen (dat gebouw is er dan ook ge-
(Advertentie).
5 doktoren
waarschuwen tegen
het misbruik van
laxeermiddelen
Al* u geregeld laxeermiddelen all kt la er nu
•en manier om er »an af te komen. 63 van de HO
personen lukte het: u kunt h«t „„l. r„ n el xo.
n de andere n
kvond twee Carter's Le-
elk# avond één. 3e Week
Carter's Leverplllet
londer laxeermiddelen.
Wanneer zorgen, vermoeidheid of te veel et
hel tempo van uw Ingewanden tijdelijk vent
gen, neem dan HJdelUk Carter's Lev. rnlllei
om u weer op gang te helpen. Zo raakt u uw vi
ars
verplUelles. f L20 per flacon.
te. Haal direct Carter
L'i.'4wUnd verkrijgbaar bij apothekers, drogisten, kappers ee de tpeclaelbr
D
Voor velen heeft Venetië een magische aantrekkings
kracht. Geen wonder: hier gaan stedeschoon en histo
rische aantrekkelijkheden samen met de garantie voor
bijna steeds goed weer cn veel natuurschoon in de
onmiddellijke nabijheid.
E SABENA de Bel
gische luchtvaart
maatschappij, heeft in
overweging om op de lijn
Brussel-Antwerpen-Rot-
terdam te voorzien in
tussenlandingen o.a. te
Zeeland, en wel driemaal
per week gedurende de
tyd, dat de tentoonstel
ling E-55 is geopend
(tussen 18 Mei en 3 Sep
tember). Dat geschiedt in
overleg met het helicop-
tersyndicaat van Rotter
dam.
Te veel van
hel goede
IN HET ALGEMEEN gesproken was de stemming op de effectenbeurs
deze week in mineur door het uitblijven van buitenlandse steun aan
onze internationale fondsen. De Amerikaanse markt zond lagere koersen,
o.a. voor Koninklijke, welk fonds dientengevolge enigszins luier in de
markt lag. Slechts Unilever trad op de voorgrond onder invloed van het
prachtig jaarverslag en wist een koerswinst^le behalen.
langen" In hoeverre hier inderdaad
sprake is van een werkelijke bedreiging
der nationale belangen, is moeilijk te be
oordelen Misschien kan het bestuur op
de algemene vergadering wat meer con
crete gegevens verstrekken, want het
feit, da* grote omzetten in de aandelen
de laatste tijd hebben plaatsgevonden,
lykt ons, op zichzelf gezien, niet erg
steekhoudend Zoiets geschiedt wel met
meer aandelen, b.v. na tips. De koers der
aand. V. Nievelt Goudriaan Co stelde
zich aanzienlijk lager.
Ook aand. Stoomv. Mij „Oostzee" wa
ren gevoelig lager wegens het tegenval
lend dividend. Er wordt 15% uitgekeerd
tv.j. 20%), maar dan over het door de
herkapitalisatie vergroot kapitaal.
De omzet van hef margarineconcern be
reikte in het afgelopen jaar een hoogte
bijna f15 3 milliard <v.j. f 13.9 milli
ard). Ook in het lopend jaar gaan de
zaken van Ur.ilever bevredigend, want
het bestuur deelde in het verslag mede.
dat de omretten en de winsten tot nu toe
gunstig zijn. In verband met de belang
stelling der Amerikanen voor dit fonds
en de mogelijkheid ener officiële note
ring te New York is het van betekenis
te weten, dat de aandeelhouders de laat
ste jaren slechts 20% van de voor
deling beschikbare winst uitgekeerd krij
gen. Van het vermogen der maatschappij,
hetwelk de aandeelhouders toekomt,
wordt sleohts 2 7% aan dividend voor de
gewone aande'en tot uitkering gebracht
De verhouding tussen winst en dividend
is bij Uniieve' dus buitengewoon gunstig,
veel gunstiger dan bij Philips" Gloeilam
pen. Voorts dient men te bedenken, dat
een fl'nke agioreserve aanwezig is, welke
in de toekomst ruimte laat voor extra
uitkeringen aan de aandeelhouders. Het
ziet er niet naar uit. dat in de eerste tijd
de Unilever een beroep op de kapitaal
markt zal moeten doen. De investeringen,
welke in 1954 het respectabel bedrag van
f350 millioen beliepen, zullen in het
lopend jaar blijkens een mededeling van
het bes;uur zeker niet minder bedragen
Maar het fe't, dat de llqulditeitspositie
eind 1954 zeer gunstig was, wijst ei
dat deze grote in
vesteringen en
vermeerdering
voorraden met eigen
middelen zullen kun
nen worden bekostigd
De beurs reageerde deze week op het
mooie verslae gunstig, tegen de algemene
tendens in De koerswinst bleef overi
gens nog bescheiden.
"yAN SCHEEPVAARTWAARDEN wa
ren enkele soorten gevoelig lager
deze week Het jaarverslag van Van Nie
velt Goudriaar Co bracht een onver
anderd dividend van 15% en een einde
aan de geruchten, welke de grondslag
vormden van de koersstijging der laatste
weken. He' bestuur van deze scheep-
aartmaatschappij heeft het voorstel ge
daan om ae aandelen op naam te doen
stellen en verder de mogelijkheid te
scheppen niet-royeerbare certificaten des
gewenst ter beschikking in de plaats van
aandelen te stellen. Dit voorstel ls ge
motiveerd door de overweging, dat „de
verhouding grote omzetten in aan
delen dei vennootschap ln de laatste tijd.
maken zoveel mogelijk waar
borgen te scheppen tegen het onverhoeds
verkrijgen van een aanzienlijke Invloed
in de maatschappij door buitenlandse be-
Financieel
overzicht
TT ET VERSLAG van Rotterdamsche
1 -*• Llovd toonde een vermindering van
het exploitat;esaldo van f 34 5 millioen
tot f25 5 millioen. De directie klaagde
opnieuw over de sterke stijging der
expl uitgaven. Er wordt een onveranderd
dividend van 9% uitgekeerd.
Binnenlandse industriewaarden hebben
deze week vrij gunstig in de markt ge
legen. De Veren. Machinefabrieken,
voortkomende uit de fusie tussen Stork
en Werkspoor, keron 10% dividend uit.
De koers de' aandelen kon dientenge
volge enigszins stijgen.
Op de vergadering van Bohrmann
Papier weid medegedeeld, dat ook het
eerste kwartaal 1955 zeer gunstig ls ge
weest en men met groot vertrouwen de
toekomst tegemoet gaat. De papier-
Industrie maakt de laatste jaren een gou
den tijd door.
Cultuurwaarden bleven deze week on
geanimeerd gestemd. De kooplust van
enige weken geleden ls tot dusver niet
teruggekeerd. Ver. Deli en H V A. waren
enkele punten lager genoteerd. Amster
dam Ruober was fractioneel lager.
Kon. Hoogovens bleven goed in de
markt hggen en handhaafden de eerder
behaaldj koerswinst bijna geheel. Ook
uit Engeland worden hogere staalprijzen
gemeld tengevolge van grote buitenlandse
vraag.
Van Duitse waarden was o.a. Young-
lentng belangrijk hoger op het bericht,
dat het wetsor.twerp ter aanvaarding der
Londeruc schuldenovereenkomst is inge
diend. Het geduld der bezitters van
Duitse waarden zal eindelijk beloond
Op de emissiemarkt ls een nieuwe
kortlopende obligatielening van de Export
Financiering* Mij aangekondigd, rente
3%. looptijd 7 jaar, koers van uitgifte 99%.
De introductie van 4Vi% dollars Noor
wegen trok deze week vrij veel aandacht.
