Meuiue £dltsd)c GTmirant
Eiland Ceram door troepen van
dr Soumokil bevrijd
Wat is Iiüii
toekomst?
1
Ontmoeting
aan de Elbe
Groot aantal doden en gewonden
onder Indonesische bezetting
In dit nummer
Regering wil geen verdere
verlaging aanbrengen
DE
Gesprek over
Oostenrijk
ZATERDAG 23 APRIL 1955
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie. Redactie. Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 3144L
Postrekening: S8936.
ABONNEMENTEN: 640 per kwartaal;
2.15 per maand; 0.50 per week.
ADVERTENTIEN: 0.18 per millimeter.
belangrijke korting).
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. I. ENSERINK
CHRISTEUIK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.llMliastlc» l< gMl.utn
«Bn bert la Ir^taspotl"
Zw ®n d.rtigst. jaargang No 1032/
GESLAAGDE AANVAL MET 15.000 MAN
(Speciale correspondentie)
MANILLA. 18 APRIL
slagplaatsen in de lucht had laten
springen en aan de daar aanwezige
vliegtuigen van de Indonesische
luchtmacht zware schade had toe
gebracht, trokken de commando's
zich snel in de bergen terug.
Te oordelen naar de grote vuurgevech-
luchtmacht bombai'deren vanuit
Laha en Namlea de posities van de
RMS strijdkrachten op Ceram
NIET DAN MET ZEER VEEL MOEITE heef! een speciale I Ambon. Het vliegveld Amahay op
i Uiu-ti z. ïi-i i Ceram is door de R.M.S.-strijdkrach-
koerier ons het bencht gebracht dat in de week van ten verwoest en het vliegveld Liang
6 tot 13 April de troepen van Soumokil ter sterkte van I op Ambon werd door R.M.S.-com-
15.000 man de Indonesische bezetters van het eiland Ceram mando's by,verrassir>? *™omen- Na'
dat men de aanwezige benzineop-
neoben verdTeven. De R.I.-troepen leden zware verliezen
aan dooien en gewonden. Enkele dagen geleden werd het
proces der gevangen R.M.S.-leiders in Djokja opgeschort,
omdat o.a. een van de getuigen, dr Th. Pati Radjawane,
toenmalig minister van de dienst volksgezondheid der
R.M.S., met spoed werd teruggeroepen naar Ambon. Men
had zijn medische hulp hard nodig. Dr Pati Radjawane is
nl. chirurg. De drie hospitalen in AmbonAerblanda, Koe-
damali en het Tolehohospitaal, zijn overvol gewonden, die
per schip van Ceram worden afgevoerd. Omdat men een
algehele opstand in Ambon vreest, geschiedt dit transport
des nachts.
Uit alle zuidelijke eilanden heeft
de R.I. thans haar strijdkrachten te
ruggetrokken naar Ambon. Op de
eilandjes zelf bestaat de bezetting
slechts uit detachementen a
Indonesische militaire politie.
Het restant van de R.I.-bezetting
op Ceram heeft zich teruggetrokken
op het schiereiland Honimoea, waar
Dit is de protestantse kerk Batoe
Gantoeng in Ambon, die door
R.I.-militairen in brand werd ge
stoken. Hierdoor hoopte men een
grote controverse te kunnen
scheppen tussen Christenen en
Mohammedanen.
brengen wij u vandaag:
IN HET ZONDAGSBLAD staat
een verhaal over Australië, welk
land meer dan honderd millioen
schapen telt. Om deze dieren te
beheren maken dc herders gebruik
van honden die uitblinken in
scherpzinnigheid, doorzettingsver
mogen en tact. Dat de mieren een
gedisciplineerd millioenenvolk zijn,
is algemeen bekend. Maar toch is
het frappant wat een onzer mede
werkers over de samenleving dezer
intelligente diertjes weet te ver
halen. Het is vandaag St Jorisdag
en daarom vertellen we de legende
van deze onverschrokken ridder,
die eens de bloeddorstige draak
versloeg. Het mooie verhaal „De
witte Mantel", herinnert aan de
luchtgevechten tussen Duitsers en
Engelsen boven ons land, waarbij
velen de dood vonden.
BLAD ZIJ begint ditmaal met
een artikel over de Franse mode
ontwerper Jean Louzac. Een ver
haal over huishoudelijke werk
zaamheden is eveneens opgenomen.
Margaritha behandelt opnieuw een
belangwekkend probleem en ook
in kleinere bijdragen zullen de
dames iets naar hun gading uin-
Obligatie-emissie Houthandel
Alberts
Het prospectus der obligatielening N V.
Houthandel v'h G. Alberts Lzn en Co-
Middelburg meldt dat de inschrijving 29
dezer geopend wordt op f 1 millioen
3 3'4 pet. 25-Jartge obligaties van f 1000
100 pet met olaim voor niet-uitgelote
obligates der 4 pet lenng 1938 (pro resto
f 180.000). De omzetten zijn in 1955 onge
veer gelijk gebleveD
SüwlS f769
yftWAUTElTSKOFFlE EN THEE-LEIDEN;,
het plaatsje Loki ligt. De Indonesiërs
hebben van dit plaatsje een waar
bolwerk gemaakt, versterkt met ar
tillerie en mortierposities.
Ook in Loehoe verzet de RI zich wan
hopig tegen de felle aanvallen van de
RMS. De Indonesische Korvetten Han-
tua. Patioenoes en de Gadja Mada
(voormalig Tjerk Hiddes) varen zonder
onderbreken in de Ceramzee en in
Straat Manipa om landingen van Sou-
mokil's troepen op Aimibon zoveel mo
gelijk te voorkomen.
Ook Ambon
Vanuit Haroekoe, Saparoea cn Noesa
Laoet zijn echter toch kleine groepen
infiltranten op Ambon geland. Een groep
200 commando's van de RMS is in
zij gevangen genomen en op transport
gesteld naar Ternate (Noord-Molukken).
Ook uil Celebes
Ook uit Celebes vertrekken vrij
willigers. die behoren tot de groep van
kolonel Kaharmoesakar, de leider van de
grote verzetsbeweging in Celebes, naar
Ceram en Ambon. Het is dan ook niet
onwaarschijnlijk dat de grote hoeveel
heden wapens en munitie via de Soela-
eilanden van Celebes uit worden aange-
Op Ternate (Noord-Molukken) is de
stemming radicaal omgeslagen ten gun
ste van de RMS. Men spreekt daar niet
meer van RMS. maar van RMB (Repoe-
bllk Maloekoe Besar), de republiek Groot
Molukken. Een maand terug brandde de
protestantse kerk Batoe Gantoeng in
Ambon geheel af. De RI beschuldigde de
Mohammedaanse groep hiervan. Later
bleek dat dit het werk was van de RI
zelf. met het gevolg dat alle Mohamme
daanse groepen in Ambon en Ternate
zich fel tegen de RI hebben gekeerd. Op
de Zuid-Molukken leven Christenen
Mohammedanen in bepaalde broeder
schappen naast elkaar, die men Pella'
ten die zich tussen 'de RMS en dc RI
hebben ontwikkeld, moet de RMS de laat
ste tijd de beschikking hebben gekregen
over grote hoeveelheden wapens en
nitie.
Tegelijkertijd werden in Saparoea
de RI zware verliezen toegebracht door
de commandotroepen van Arkalan Ma-
toelessi. Een compagnie TNI die aan he'
feesten was, werd overrompeld en sneu
velde tot de laatste man. Kapitein Ma-
toelessi viel echter In handen van de RI
na een klopjacht, waarbij o.a. enkele
pagnieën van de zgn. „bevrijders
Irian" de-elnamen. Als vergeldingsmaat
regel wisten de RI-troepen door list
enkele honderden jongelingen van Sapa
roea gevangen te nemen. Men hees n.l.
de RMS-vlag en riep de bevolking op, de
strijd tegen de RI te steunen. Toen deze
in groten getale kwam opdagen, werd
Strenge maatregelen
Zij die tegenwoordig van Ambon naar
Saparoea willen reizen zijn onderworpen
aan zeer strenge maalregelen. De adspl-
rant-reiziger moet liefst zevèn stempels
op zijn legitimatiebewijs hebben, t.
1) van de burgemeester, 2) de politie,
het hoofd van de legerveiligheidsdien
4) het hoofd Militaire Staf I. 5) het hoofd
plaatselijke veiligheid, 6) het hoofd CPM
(Corps Polisie Militer). 7) vóór afvaart
naar Saparoea stempels van de militaire
en de politiepost in Tolego.
Als de reiziger nog terugkomt, moet hij
dezelfde instanties In omgekeerde volg
orde aflopen.
Bovendien staan in Ambon zeer zware
straffen op het in. bejit hebben van bla
den als De Stem van Ambon, Elsevier en
Mena Moeria. Ook RMS-speldjes en post
zegels kunnen zware straffen en folte
ringen tengevolge hebben.
De scholen
De middelbare scholen zijn zeer sum
mier bezet, daar de meeste jongelui de
a nemen en zich aansluiten bij groe-
van dr Soumokil. Onder leiding van
de RI-kapitein Sapla, wordt op de scho-
•erpllcht militair onderwijs gegeven,
/oor 60 pet uit R.I.-propaganda be
staat. Men heeft er o.a. een „kern" leer
lingen die vooral model moeten zitten,
ceer Indonesische staatshoofden het
eiland met een bzoek vereren
Het aantal dagen dat de leerlingen per
jaar „les" krijgen, is 49. Een bericht van
Indonesische zijde, dat de sitad Ambon
werd verdedigd door Ambonnezen onder
commando van de Ambonnese majoor
Moeskita, blijkt niet waar te zijn. Majoor
Moeskita kwam n.l. naar Ambon om er
te trouwen met de dochter van de toen
malige gouverneur van Ambon, mr J. La-
toeharihari. Daarna keerde hij met zijn
,v naar Djakarta terug, waar ook mr
Latoeharihari woont. Deze laatste stu
deerde voor de oorlog in Leiden af.
Kijken verboden
De gemoederen in Ambon zijn zo ver
hit, dat de plaatselijke militaire comman
dant zelfs heeft verboden, naar R.I.-soI-
datcn te kijken. Degenen die het toch
doen. lopen gevaar afgeranseld te worden.
Dc vissery in Ambon ligt nagenoeg stil.
Schepen mogen alleen by hoge uitzonde
ring uitvaren en dan zijn ze meestal ver
gezeld van een R.I.-militair.
Inmiddels heeft Indonesië Javaanse
ambtenaren naar Ambon gezonden om de
opengevallen plaatsen bij de openbare
bedrijven te vervullen. In het leger heeft
dc compagnieën die eerst uit Atje-
en Sumatranen bestonden, na de
jongste gebeurtenissen in Atjeh, ook ver
en door Javanen.
Dr. Chris Soumokil in zijn hoofdkwartier in Ceram. Op de baretten
ziet men het KNIL-embleem van de parachutisten. De haren zijn wat
langer, schoenen ontbreken, maar hun trouw is onveranderd.
de nacht van 6 op 7 April in prauwen
op het noordelijke gedeelte van Ambon
geland en naderde tot Lateri, dichtbij
de stad Ambon. Het plan bestond om
met 300 burgers die zich in de stad
:ouden meester maken van de belang
rijke militaide posities, de stad Ambon
te ontzetten en zich voorts meester te
maken van het belangrijke vliegveld
Laha. De RMS-commando's staan onder
bevel van een ex-KNIL-sergeant, die
thans dc rang bekleedt van kolonel. Hü
is de rechterhand van dr Soumokil.
Doordat documenten m handen vielen
bij gevangenneming van een Airvbonnese
koerier die op weg was van Tolego naar
Hila, wist de RI honderden burgers van
Ambon te arresteren. Ook kapitein Pa-
pilaja van de RMS en de Nederlander
Granpré Moliere werden door de RI ge
arresteerd. De laatste was in het be
an een radio-zendapparaat. De koe
die in de gevangenis met electrl-
sche middelen tot spreken werd gebracht
thans overgebracht naar Ternate
In Ambon zelf patrouilleren tanks door
de straten Op het ogenblik bevinden
in Ambon tien bataljons infanterie
enige batterijen artillerie.
Bombardementen
Vliegtuigen van de Indonesische
W.-Duitsland 5 Mei
souverein
WEST-DUITSLAND zal op 5 Mei
zijn souvereiniteit herkrijgen
en vier dagen later formeel tot de
N.A.V.O. toetreden. Dit heeft een
woordvoerder van de regering gis
termiddag in Bonn verklaard. De 5de
Mei zullen Engeland en Frankrijk de
bekrachtigingsoorkonden van de Pa-
rijse verdragen deponeren: de laat
ste formaliteit die noodzakelijk is
voor de Duitse souvereiniteit. Aldus
Ass. Press.
Volgens de Parijse verdragen mag
West-Duitsland o.m. een leger van
500.000 man op de been brengen.
Te Assen werd tegen de Meppeler
winkelier J de W. twee maanden geëist
omdat hij zijn inkomen te laag aan de
belastingen had opgegeven en daardoor
de Staat had opgelicht voor ƒ12.540.
Het belaslingplan-19SS
Enkele voorgestelde maatregelen
zullen vroeger ingaan
(Van onze Parlementsredacteur)
E REGERING is niet bereid harerzijds in het huidige stadium te komen
met verdergaande belastingverlagingen. Tot deze conclusie moet ken
nisneming van de thans verschenen memorie van antwoord op het voor
lopig verslag van de Tweede Kamer inzake het belastingplan 1955 leiden.
De budgetaire positie, zo blijkt het oordeel van minister Van de Kieft en
staatssecretaris dr Van den Berge te zijn, noopt tot een vasthouden aan
een totaal van belastingverlagingen van omstreeks een half milliard. Het
in September vorig jaar genoemde gedrag van maximaal f550 millioen
was gebaseerd op een iets gunstiger prognose dan achteraf juist is ge
bleken. Waarbij voorts uitdrukkelijk verband wordt gelegd tussen het
feit, dat de komende huurverhoging geringer zal zijn dan aanvankelijk
was beoogd, tengevolge waarvan belastingverlaging uit een oogpunt van
compensatie minder dringend is geworden.
Uit de stukken blijkt, dat de regering
alleen op enkele ondergeschikte punten
verlangens uit de Tweede Kamer is
tegemoetgekomen. Het gaat hier
volgende punten:
I Het maximum voor de aftrek van
-*■ lijfrentepremiën voor de inkomsten
belasting, thans bedragende 600, 1200,
1500 of 1800, al naar gelang de tarief
groep, waaronder de belastingplichtige
valt, wordt voor allen verruimd tot 3600
per jaar. Datum van ingang: 1 Januari
1955.
0 De extra-inkomensaftrek voor boven
65-jarigen en invaliden van ƒ624 per
r zal niet in werking treden pas op
1 Januari 1956, maar reeds met ingang
1 Juli 1955. Voor het jaar 1955 zal
die aftrek dus ƒ312 bedragen.
O Ook de datum van ingang van de
aftrek voor ziekte- en "ongevallen
verzekering (voor periodieke uitkeringen
te betalen premieën) wordt vervroegd en
lot 1 Januari 1955.
overdrachts- en liquidatiewinst en de
winst bij overlijden: de datum van in
gang wordt vervroegd tot 1 Januari 1955.
De verlaging van de omzetbelasting
op textielgoederen zal op 1 Juli a.s.
onmiddellijk in de prijzen kunnen door
werken doordat over de op het tijdstip
inwerkingtreden van de wet bij han
delaren aanwezige voorraden textielgoe
deren, welke zij na 31 December 1954
hebben aangeschaft, een teruggaaf van
:etbelasting zal worden verleend.
komstenbelasting behorende inkomsten,
belastingtabel), die thans loopt tot in
komens tot 15.000, zal worden doorge
trokken tot een jaarinkomen van 21.000
met het oog op de stijging van
salarispeil.
O De indiening van het wetsontwerp
inzake het weelde, cn het tu6sen-
tarief voor de omzetbelasting (zo laat
nogelijk teneinde een kopersstaking
'oorkömen) zal zodanig worden v
'roegd. dat nog tijdens de mondelinge
behandeling van het belastingplan 1955
de bedoelingen van de regering duidelijk
zullen zijn.
Heks van Buchenwalde leert talen
Het is thans vijf jaar geleden
dat de Ambonnezen bij duizen
den naar Nederland kwamen.
Vandaag was het ook jaar
geleden, dat Nederlanders
Ambonnezen hun eerste ver
bond sloten Daarover is
vanmiddag gesproken tijdens
een betoging in de Haagse
Houtrusthallen. De vraag werd
hier ook gesteld: wat zal de toe
komst brengen voor Ambonne
se kinderen, van wie er zo ve
len hun vaderland nimmer heb
ben aanschouwd
Prijsverlaging
(Van een correspondent)
r1EN VROUW met kat-
groene ogen en rood
haar zit in 'n gevangenis
cel te Aichbach (Duits
land) woordjes te leren
>en Engelse spraak
kunst. Zy hoopt eens vrij
te komen en naar Austra
lië te emigreren.
Ilse Koch, de roodha
rige „heks van Buchen
walde", denkt dat de
Duitse regering haar eens
gratie zal verlenen, of
schoon de Hoge Raad
haar hoger beroep heeft
verworpen.
Zij heeft de sombere
vrouwengevangenis in
Beieren betreden in 1951,
<eroordeeld tot levens
lange gevangenisstraf
wegens wreedheden te
gen gevangenen in het
concentratiekamp der
Haar proces verliep
stormachtig. Zij weigerde
twee dagen lang alle
voedsel, verloor in de
rechtszaal het bewustzijn.
krijste vervloekingen
uit haar cel. Maar een
lange rij getuigen maakte
haar rekening steeds
langer. Zij deelden mee.
dat gevangenen naar
haar luimen werden ge
folterd, geslagen en ver
oordeeld tot opsluiting in
een bunker in het kamp,
waaruit slechts weinigen
levend tevoorschijn zijn
gekomen.
En verder waren er de
.^zingende paarden van
Buchenwalde", waarmee
de ss-bewakers haar
plachten te vermaken.
Het waren gevangenen
die werden gedwongen
te zingen, terwijl zij,
voortgedreven door ge
weerkolven, als paarden
een met stenen beladen
wagen voorttrokken.
Daar was die getuige,
die vertelde dat Ilse aan
wezig was, toen opdracht
werd gegeven, de huid
van een gelatoueerdc
vermoorde gevangene
voor haar te looien.
Zij was luidruchtig
maakte onderweg ri
met de verslaggvers, toen
zij naar de gevangenis
ging.
Maar thans is zij rustig
geworden. Zij is nu 40.
knap en goed gezond en
zij heeft zich aangepast
aan het gevangenisleven.
Frau Stephan praat
niet graag over Ilse,
maar zij deelde mee, dat
de vroegere „heks van
Buchenwalde" Engels en
Italiaans leert „om zich
bezig te houden en haar
geest te scherpen".
Alfred Seidl, Ilse's
rechtskundige raadsman,
onthulde de ware reden
waarom zij Engels leert:
„Zij heeft enkele verre
verwanten in Australië",
deelde hij in een inter
view mede. „Zij vertelde
mij, dat zij Engels wil]
leren omdat zij hoopt dal
-ij eens zal worden vrij
gelaten en dan graag j
daarheen wil emigreren.
Ik heb in lang niet van
haar gehoord, afgezien
van een briefkaart met
de groeten. Zij heeft me
niet verzocht gratie te I
vragen".
Het netto-verlies voor de schatkist vooi
het gehele complex van belastingmaat
regelen wordt door de regering voor hei
dienstjaar 1956 (wanneer dus voor hel
alle maatregelen zullen werken) ge
schat op rond ƒ425 millioen.
De regering meent te kunnen aanne-
len, dat op textielgebied de verkoop
prijzen van de fabrikanten met het ge
hele bedrag, waarmee de omzetbelasting
de textielgoederen wordt ver
derd, zullen worden verlaagd.
Ook heeft zij het volste vertrouwen,
dat de vrijstelling van omzetbelasting
de grondstoffen voor margarine in
derdaad een mogelijkheid geeft om to'
prijsverlaging van 8 cent per kg
(2 cent per pakje) te komen.
idieo echter aan de verwachtingen
de reegring, dat de verlaging vai
omzetbelasting bU textielgoederen ei
garine geheel in de fabrikantenprlji
zal doorwerken niet zou worden voldaan,
zal zU niet aarzelen de nodige n
regelen te nemen.
Ten aanzien van gas en electriciteit zal
de regering er eveneens naar streven, dat
de verlaagde belastingdruk aan de
sument ten goede komt. De gemeente
besturen zullen er, naar de regering
meent, bij hun prijzenbeleid van uitgaan,
dat de bedoeling van de maatregel is, dat
zij aan de consumenten ten goede komt.
Paul Boncour niet
naar Den Haag
Mr Duidi Poulin spreekt
in zijn plaats
(Van een onzer verslaggevers)
Mr Paul Boncour. die hedenmiddag
voor de R.M.S-congressisten een rede
voering zou houden, is plotseling met een
Franse ergerlngsopdracht naar Algiers
vertrokken. Dit vertrek staat in verband
emt de voortdurende guerllla-actlvitel-
dle de Fellagha's (nationalisten)
tegen het Franse bewind voeren. Zoels
Zoals bekend weigert Frankrijk, Algeiër
onafhankelijkheid te verlenen. In de
plaats van mr Boncour is de 45-jarige
Franse advocaat en procureur Duido
Poulin vanmorgen per vliegtuig naar Ne
derland vertrokken. Hij arriveerde he
denmiddag op Schiphol en zal de rede
van mr Boncour in de Haagse Houtrust
hallen voorlezen.
Mr Poulin behartigt reeds enkele ja
ren de zaken van de R.M.S. voor de in-
ternationael vereniing voor de rechten
van de mens.
WENEN, 22 April.
IN ANTWOORD op de Russische
uitnodiging van 19 April heb
ben de Westelijke Grote Drie giste
ren in gelijkluidende nota's hun in
stemming betuigd met een gesprek
over beëindiging der bezetting
van Oostenrijk.
De Drie stellen voor, dat de ambassa
deurs van de Grote Vier en Oostenrijkse
vertegenwoordigers op 2 Mei in Wenen
bijeenkomen om voorbereidende bespre
kingen te voeren. Zo spoedig mogelijk na
deze besprekingen zouden de ministers
buitenlandse zaken bijeen moeten
komen om het Oostenrijkse vredesver
drag te ondertekenen.
Intussen zijn dc Russische militairen in
Oostenrijk reeds begonnen met het tref-
irbereldingen voor hun ver
trek, zo seint de correspondent van Reu-
Vrduwen cn officieren te Melk aan
de Donau werd aangezegd dat z(j 31 Mei
klaar moeten zijn voor vertrek. Een
ander gunstig verschijnsel Is dat de Rus-
Maten grote kooplust aan de dag
leggen. ZU vragen vooral om textiel.
keukenbenodigheden en goed
kope horloges.
Winkels dicht
De drie samenwerkende middenstands
bonden hebben hun leden aangeraden, op
30 April en 5 Mei zo mogelijk te sluiten.
Hoewel Koninginnedag op Zaterdag vait,
stellen de bonden voor. in elk geval toch
1 of 2 uur 's middags de winkelo te
sluiten.
De Hilversumse architect W. M.
Dudok is door het American Institute of
Architects onderscheiden met de gouden
n zeldzame onderscheiding.
WEERBERICHT
Enige regen
De Bilt verwacht tot morgen
avond Veel bewolking met
tijdelijk enige regen, overwe
gend matige wind. aanvanke
lijk Zuidwestelijk, later rui
mend naar Noordwest tot
Noord. Tamelijk koud weer.
(Opgemaakt te 10 uur).
