Restauratieplan voor kerk
Rijnsaterwoude klaar
te
JToren, schip en koor gelijktijdig in- en
uitwendig onder handen
RUCKLE YC
Maatschappelijk aanvaardbaar
om crediet te nemen
L. Kalsbeek sprak voor Chr.
onderwijzersvereniging
55 NIEUWE LEIDSCHE COUBANT
3
DONDERDAG 17 MAART 1955
Houten-kist-tijdperk ten einde
:cht
(Van een onzer verslaggevers)
'o? ARCHITECT VAN DER sterre te Leiderdorp heeft zijn plan voor de
Z., restauratie van de Hervormde kerk te Rijnsaterwoude zo goed als
we-klaar en vanwege het departement van onderwijs kreeg men de mede
deling, dat de minister in principe bereid is in 1956 subsidie te verstrek-
,og.'ken. Verwacht mag dus worden, dat binnen afzienbare tijd met de restau
rs- iratie van deze oude kerk kan worden begonnen. De toren, die eigendom
Iggjis van de burgerlijke gemeente, zal gelijktijdig worden gerestaureerd. Voor
de kerkrestauratie kan men uiteraard rekenen op subsidies van rijk, pro
vincie en gemeente, maar ds Van Soest neemt toch aan, dat de kleine Her
vormde Gemeente zelf voor een totaal van f 50.000 zal moeten zorgen.
^£Er zyn plannen in de maak om ook buiten het dorp velen voor dit werk te
nujfnteresseren.
lam. Rijnsaterwoude moet in de elfde eeuw
•renreeds een kapel hebben gehad. Sinds 1156
er in de beschreven geschiedenis geen
hem sprake meer van een kapel, maar van
iotieeen kerk, ofschoon vóór 1552 niets over
^^de kerk wordt vermeld; in dat jaar werd
ipiftaan de kerkmeestere verlof verleend
en-land te verkopen tot herstel van de kerk
°°inen herbouw van de toren, die tijdens
-een storm was ingestort,
tot 1° "D® Nederlandsche monumenten
oef-van geschiedenis en kunst" deel VII
de(van dr E. H. ter Kuile) wordt met be
entrekking tot de bouwgeschiedenis opge-
op merkt, dat de toren ongetwijfeld kort na
:ool. 1552 is gebouwd. Het koor zou iets ouder
kunnen zijn en van omstreeks 1500 dag
tekenen. Het schip is onmiskenbaar ze-
vent iende-eeuws.
ioc- In het gemeente-archief te Leiden be-
vindt zich een afbeelding, waaruit blijkt,
t te dat de kerk er vroeger wel wat ènders
heeft uitgezien. Men vergelijke de bij dit
ieixt artikel geplaatste foto's.
Thans zijn schip en koor even hoog,
nerj voorheen waren er een lager schip, ver
sierd met kapellen, en een verhoogd
koor terwijl de toren en de traptoren ge-
heel vrij stonden, maar aangezien men
A. met oude gravures wel voorzichtig moet
en zijn en, zonder over andere gegevens te
beschikken, niet te spoedig conclusies
apd) moet trekken, kwam men in dit opzicht
a-is- niet verder dan een vermoeden.
Nu echter is zekerheid verkregen
nis- omtrent de juistheid van de histori-
Imd- sche afbeelding. De heer Van der
Sterre deelde ons mee, dat by het
recente onderzoek der kerk op de
Wil- toren de moet is gevonden van de
H.). dakaansluiting van het vorige schip.
roor Het bleek, dat dit schip ongeveer
M. twee en een halve meter lager is
geweest.
D^i Overzicht
iag(J De kerk van Rijnsaterwoude bestaat
en uit een toren met traptoren. een een-
beukig schip en een iets smaller koor
met driezijdige sluiting. Het schip is de
serie met een draagvermogen van vijf
tien ton per paal, de andere met een
van vijftig ton.
Voorts vraagt het metselwerk de aan
dacht. De toestand daarvan is in het
algemeen niet tegengevallen. Het koor
is iets minder goed; het is ook ouder dan
de rest. Waar nodig zal het metselwerk
worden vervangen. In het koor zijn en
kele ramen dichtgemetseld; deze gaan
Nieuwe leien
Wat het dak betreft is het onderstuk
wijze zal worden gebruikt. Het doop
hek heeft eveneens panelen, verder:
gedraaide spijlen, twee koperen
doopbogen en een koperen arm voor
een lezenaar, alles midden 17e eeuws.
Het spreekt vanzelf, dat kansel, koor
hek en doophek van de ontsierende verf
laag worden ontdaan. Van walglijke
kleuren zal er na de restauratie geen
sprake meer zijn.
Het schot onder het orgel verdwijnt
ook, zodat de toren zichtbaar in de kerk
komt te staan. Aan de orgelgalerij moet
ook wel wat gedaan worden. Rechts van
de toren, inwendig tussen toren en bui
tenmuur, kan een kerkeraadskamer wor
den gebouwd.
Kist verdwijnt
De schoonheid van het koor zal weer
zichtbaar worden doordat de „houten
kist", die nu kerkeraadskamer en ver-
gadervertrek is, er uit gehaald wordt.
Het koor wordt dus weer geheel vrij. Er
is, naar het oordeel van de architect, eer
prachtige ruimte van te maken.
Als laatste punt van het restauratie'
programma noemen wij de vervanging
van het glaswerk. Dat is zeker niet het
minst belangrijke onderdeel, gezien de
kwaliteit van het tegenwoordige glas.
De conclusie is, dat de kerk van Rijr
saterwoude restauratie behoeft en dat z
dat volledig waard is. De heer Van der
Sterre is van mening, dat door dit her
stel het gebouw weer tot de mooiste
dorpskerken in deze streek zal gaan be-
De kerk van Rijnsaterwoude gaat binnen afzienbare tijd in restauratie.
Toren, schip en koor komen er dan weer verantwoord bij te staan.
Over de toren ontfermt zich de burgerlijke gemeente.
Foto N. van der Horst
De heer Van der Sterre heeft bij het recente onderzoek van de kerk
op de toren de moet gevonden van de dakaansluiting van het vroegere
schip. Deze gravure is dus historisch juist: vrijstaande toren (met
traptoren), laag schip en verhoogd koor. Er moge door deze restauratie
van de Rijnsaterwoudse kerk nog heel wat zijn te maken, de schoon
heid van vroeger, zoals deze gravure laat zien, komt niet terug.
De glorie is inderdaad vergaan!
Foto gemeente-archief Leiden.
cigerflijke kerk; in het koor werd een
kerkeraadskamer getimmerd.
De toren en de muren van het schip
bestaan uit baksteen, het koor is ge
pleisterd. Het onderstuk van de toren is
vierkant, het bovenstuk heeft acht zijden
en wordt gedekt door een korte spits.
Rondbogige galmgaten zijn gevat in spits-
boglge nissen. Bij „vernieuwingen" is
veel van het oude verloren gegaan; zo
zijn verscheidene galmgaten hun nis
kwijtgeraakt.
Het benedenstuk van de toren wordt
gedekt door een kruisribgewelf. De trap
toren ls uitgerust met een gemetselde
wenteltrap. Boven het schip ls een hou
ten tongewelf, het koor heeft ook een
mooi gewelf, met muurstijlen en ro-
setten.
In het schip vindt men een eikenhou
ten koorhek, doophek en preekstoel, al
les dik onder de verf. De koperen kaars-
kronen werden gelukkig niet verkocht.
i- Fundering
Het herstel zal zich in de eerste plaats
moeten richten op de fundering van het
:te- gehele gebouw. De koppen van de hou-
rm, palen zijn verrot. De nieuwe fun-
jnt, dering zal uit betonnen palen moeten be-
eg- staan, die niet geheid kunnen worden in
,ter verband met het labiele evenwicht van
ïw, de kerk. Zou er geheid worden en zou
het evenwicht verloren gaan, dan kon-
de den ernstige verzakkingen het gevolg
tig, l^n" De bet°nPalen, die ongeveer tien
jke meter lang moeten zijn, worden nu in
.et- «rond gedrukt.
De architect heeft berekend, dat er
veertig onder schip en koor moeten ko
men en zestien onder de toren, de ene
SPECIAAL O
KINDER HOESTSIROOP
BtVAT VITAMINE C
I HEERLIJK EN FANTASTISCH GOED
bij de goten het dringendst aan restau
ratie toe. De goten moeten ook vernieuwd
worden. Het dak wordt bedekt door
Oegstgeester dakpannen, die ongeveer
vijftig Jaar geleden zijn aangebracht. Ze
zijn in hun soort wel zeldzaam, m
verfraaien het gebouw allerminst,
moeten dan ook nieuwe leien komen.
De toren vertoont verschillende ste
soorten, tot geglazuurde steentjes
alleen aan de kant van de traptoren is
nog te zien, hoe het vroeger in zijn ge
heel geweest is. Het restauratieplan is
er op gericht, de toren zijn oorspronke
lijke luister te hergeven. Zoals geschre
ven, ontfermt de burgerlijke overheid
zich daarover, hetgeen voor de kerke
lijke Gemeente uiteraard een belangrijke
ontlasting betekent.
Interieur
De inrichting van het interieur
ook anders worden. In het koor hangt
een eikenhouten bord, waarop het vol
gende te lezen staat: „Hulde en Dank
erkentenis der Rijnzaterwoudsohe Her
vormde Gemeente aan Z.M. den Koning
der Nederlanden wegens gedane giften
ter verbetering van haar kerkgebouw
1831". Deze verbetering moet vooral be
trekking op het interieur hebben gehad.
De nieuwe opzet toont een veel eenvou
diger bankenplan, waarbij de banken
langs de muren zijn vervallen en
gelijke zitplaatsenvakken met midden
pad zijn ontstaan.
De heer Van der Sterre verwacht,
dat de scheiding tussen koor en schip
met de zeventiende-eeuwse eiken
houten koorafsluiting blijft bestaan.
Het later aangebrachte schotwerk
(tot aan het gewelf) behoeft niet te
worden ontzien. De preekstoel, waar
van de kuip is versierd met toog-
panelen, behoudt zijn centrale plaats.
Vóór de kansel is ruimte voor de
Avondmaalstafel. Het is niet de be
doeling, het doophek op z(jn huidige
plaats te laten. Wel staal vast, dat
dit fraaie stuk op een of andere
Mannen die
„gezien" zijn
prefereren
BRYLCREEM
r het onderwerp „Genee s-Schep
ping-Evolutie" hield gisteravond de heer
L. Kalsbcek uit Katwijk aan Zee een
belangwekkende voordracht in Rehobotlh
'oor dc Chr. onderwijzersvereniging Het
oheppingsgcbeurcn. zoals dat in Genesis
1 beschreven wordt, is geen feit. dat door
ituurwetinschap onomstotelijk kan
worden aange'oond. aldus de heer Kads-
beek Het is voor de Christen echter een
bounty LaboratorieLtd., Stan
Hamann-kwartet voor Leidse
kunstkring Voor Allen"
Hoogtepunt was Beethovens kwartet
in cis op. 131
Reeds éénmaal beluisterden we l\,et Hamann-kwartet te Leiden en bij die
gelegenheid roemden we in deze rubriek de voortreffelijke hoedanigheden
dit Duitse ensemble. Het concert van gisteravond, dat plaats had i
de leden van de Leidse Kunstkring „Voor Allen" bevestigde ten volle deze
gunstige indruk. Het Hamann-kwartet bestaat uit de heren Bernhard Ha-
mann, eerste viool, Wolfgang Bartels, tweede viool, Fritz Lang, altviool, en
Siegfried Palm, cello.
Allen zijn eminente musici, doch dit
zegt nog niet zo veel; eerst het samen
spel in de ruimste zin des woords be
paalt bij een strijkkwartet de graad van
volmaaktheid. Het Hamann-kwartet on
derscheidt zich door een hoge mate van
homogeniteit in klank en voordracht;
zelfs de instrumenten schijnen met het
oog op de homogeniteit te zijn uitgezocht.
Voorts valt op, dat de voordracht zeer
rustig en beslist is, de grote lijnen wor
den beklemtoond boven het détail, ner
gens valt een nervositeit in het vibrato
Deze kenmerken maken dit ensemble
zeer geschikt voor werken van klassieke
of althans contemplatief-romantische al
lure; in het hoogroman/iische of impres-i
sionnistische domein zouden deze m
at te intellectualistisch blijven.
Het programma vermeldde het strijk
kwartet in e „Uit mijn leven" van B.
Smetana, de Italiaanse Serenade van
Hugo Wolf en het kwartet in cis op. 131
van Beethoven. Deze keuze was stellig
verstandig. Smetana's kwartet draagt,
ondanks het programmatische concept,
een vrij classicistisch karakter, het is
grotendeels breed lyrisch en voert de toe-
F. Verstegen sprak voor Leidse middenstands
centrale
Voor de Leidse Middenstandscentrale sprak gisteravond in de Turk de
directeur van de gemeentelijke dienst voor kasbeheer en credietwezen, de
heer F. Verstegen, over „Aspecten van het gezinscrediet". Voor dit onder
werp was behoorlijke belangstelling, vooral uit de omliggende gemeenten.
Voordat de heer Verstegen het woord kreeg, opende de voorzitter van de
middepstandscentrale, de heer J. C. J. Lambermont, de vergadering en
bracht de heer J. H. v. d. Kloot als secretaris het jaarverslag uit. Hierin
werd gewezen op de goede samenwerking tussen gemeentebestuur
L.M.C. en de prettige verhouding tussen de drie organisaties.
Verder deelde het bestuur mee, dat op
Woensdag 20 April in Leiden een belan-
gen-gesprek tussen middenstand en Ned.
Fabrikaat zal worden gehouden. Dit zal
het eerste belangen-gesprek tussen deze
twee groepen In Nederland zijn. Wanneer
het onderhoud tot bevredigende resul
taten zal leiden, komt er in de week van
311 Juni een Nederlands-Fabrikaat--
week.
De heer Verstegen begon zijn inleiding
over het gezinscrediet met de opmerking,
dat hierover, vooral in de middenstand,
nogal verschillend wordt gedacht. Men
moet dit onderwerp echter uit verschil
lende hoeken bezien, waarvan de twee be
langrijkste wel het economische en het
maatschappelijke aspect zijn.
Door de degelijke Nederlandse aard
heeft het gezinscrediet zich hier in een
traag tempo ontwikkeld. Mede doordat
het maatschappelijke leven ingrijpende
veranderingen heeft ondergaan, houden
velen zich op het ogenblik in gedachten
met dit probleem bezig. Aan de hand van
enkele voorbeelden lichtte spr. dit toe.
Wat kost tegenwoordig een behoorlijke
huisinrichting niet. Kan een jong stel
plotseling woonruimte krijgen, dan moet
dit worden aangegrepen, ook al hebben ze
nog ndet voldoende financiële middelen.
Het consumptieve crediet heeft veelal
een vooroordeel tegen zich, door de
cessen waartoe dit kan leiden. Denken
we aan de vele luxe artikelen di>
op deze wijze kunnen worden ver
kregen. De kwalijke reuk kwam echter
voornamelijk van de banken van lening,
particuliere zowel als gemeentelijke. Deze
pandjeshuizen leidden zeer zeker tot
sociale toestanden. De geldschieterswet
moet in verband hiermedp worden gezien.
Daarna kwamen de Volkseredietbanken
met borgstelling in de strijd tegen het
maatschappelijke kwaad: de woeker.
Hierbij voerden de menselijke gevoelens
de boventoon.
Gewone zaak
Per 1 Januari van dit Jaar werd ook
Leiden verlost van de bank van lening
de Volkscredietbank en kwam de moge
lijkheid van gezinscrediet. De theo~ie
waarop dit crediet is gebaseerd, is de
geldschieterswet. Het wordt maatschap
pelijk algemeen aanvaardbaar geacht
crediet te nemen op in de toekomst
ontvangen loon. Door de maatschappelijke
ontwikkeling is het tegenwoordig ook
de middengroepen een gewone zaak, op
crediet te kopen. Men kan hiervoor c
al terecht. Afbetalingsmagazijnen, spaar
kassen, particuliere financieringszaken
enz. Maar het euvel van de overcredite-
ring In het consumptieve crediet is nog
lang niet voldoende geregeld. De banken
behoeden de zakenman hier wel tegen,
maar doet hij dat dan ook tegenover zijn
cliënt? Gelukkig zijn er vele bonafide
ken, die zich tot deze maatschappelijke
misdaad niet laten verleiden. Al deze ge
noemde instellingen zijn op commerciële
leest geschoeid behalve de gemeentelijke
dienst voor kasbeheer en credietwezen.
Dit komt vooral tot uitdrukking in de
prijs.
De heer Verstegen behandelde hierna
de gang van zaken bij een credlet-i
vrage, zowel bij de D.K-C. (de naams
andering is al een groot voordeel) als bij
het financieringsinstituut „Rijnland".
De vele vragen, die de heer Verstegen
a zijn uiteenzetting te beantwoorden
kreeg, lagen meer op het terrein van de
uitvoering van de financiering en de con
sequenties hiervan. Er gingen ook stem
men op om de crediet-verlening meer in
gevallen van nood toe te passen dan
het zakenleven te dienen.
Eén behandeling met
schenkt Uw kapsel de
kleur en glans van het'haar
van "sweet seventeen"!
Dit is htt Indola vignet.
Vraag Uw
kapper advies,
hij is de vakman.
hoorder nergens in gecompliceerde sterk
geladen conflicten; Wolf's Serenade
ladt nauwelijks de enorme psychische
geladenheid van zo menig Wolf-lied,
Beethovens magistrale cis-moll-kwaftet is
sterk meditatief van aard.
Reeds in Smetana's prachtige kwartet
iel de altist op door zijn bijzonder
arme timbre en zijn feilloze zekerheid,
de tweede violist voelde zich nog wat on
zeker doch hij herstelde zich spoedig.
Vooral de finale maakte een sterke in
druk, mede door de dramatische opbouw
dit deel. Wolf's Italiaanse serenade
iigenfijk niet meer dan een hors
ivre, van de beste soort overigens,
het werkje voldeed uitstekend als inter-
o tussen de beide grote kwartetten.
Men hield het licht en sprankelend, zon
der pathos (dat hier bepaalde misplaatst
>u wezen).
Het hoogtepunt van dit concert vormde
/enwel Beethovens onvergelijkelijke
wartet in cis. een van 's meesters laatste
:hepplngen. waarin het exstatische
de laatste werken reeds een merkwaardig
rhapsodische vorm heeft.
De eenheid van dit opus wordt
an binnenuit bereikt dan langs uiterlijk-
formele weg. De toehoorder evenals de
executant krijgt in dit Werk vele proble-
op te lossen, doch de moeite en
concentratie worden rijk beloond.
Hamann-kwartet gaf van dit werk
lagistraie vertolking, groots van
ceptie en schitterend van klank. Hieraan
hadden de vier spelers gelijkelijk deel, al
viel de eerste violist wellicht nog het
■est op in zijn zeer zware partij. Het ls
i grote prestatie éen der verhevenste
rken der muziekliteratuur op adae-
quate wijze weer te geven. Dit ensemble
daar stellig in geslaagd. De' w
hulde der toehoorders was dan ook
verdiend.
Wij hopen het Hamann-kwartet nog
menigmaal te mogen beluisteren.
J. van der Veen.
Contactavond Leidse
Vogelvrienden
Gisteravond had in hotel „Bcllevue"
een gezellige bijeenkomst plaats va
vereniging „De Leidse Vogelvrienden".
De voorzitter, de heer A. v. Mook, heette
de talrijke aanwezigen hartelijk welkom
en begon met enige verenigingszaken af
te handelen. Voor de jaarlijkse kascon-
tróle bleken drie gegadigden te zijn, te
weten mevrouw V. d. Klaauw en
heren Hekman en Roozen, terwijl ook
teresse werd getoond voor een door het
bestuur uit te schrijven excursie in de
maand Mei naar het vogeleldorado „De
Beer" op het eiland Rozenburg. Na nog
gememoreerd te hebben, dat er een uit
nodiging voor de leden was binnenge
komen van de zustervereniging te Noord-
wijk om een lezing bij te wonen ovei
tropische vogels, begon de heer Van
Mook aan zijn causerie.
Hij behandelde hierin voornamelijk het
broedselzoen en gaf de leden vele v
devolle wenken betreffende het uitzoe
ken der kweekparen. dc selectie va
vogels Individueel en de verzorging tij
dens het broeden en na het uitkomen der
jonge vogels. Vele facetten, waarvoor
toehoorders nog nader belangstelling!
de dag legden, werden extra belicht
toonde zich zeer erkentelijk v>
het vele, dat in een zo kort tijdsbestek
door de heer Van Mook, die terecht één
der meest deskundige kanariekwekers
van ons land genoemd mag worden, werd
behandeld.
Tijdens de pauze volgde een geanimeer
de tombola. Een paartje muskaatvinken
werd gewonnen door de heer Spruyt,
terwijl de heer Kriek de gelukkige eige-
weid van een paartje zilverbekjes.
Na de hervatting werd gelegenheid ge
geven tot vragenstellen, waarvan een
dankbaar gebruik werd gemaakt. Aller
lei perikelen, waarvoor amateur-vogel-
kwekers komen te staan, kwamen hierbij
naar voren. Vragen over nestmateriaal,
vochtgehalte in de broedruimte, bevruch
ting der vogels, luisafweer en het v«
der jongen, werden door de heer Van
Mook raar tevredenheid beantwoord.
„De Leidse Vogelvrienden" kunnen
weer op een geslaagde avond terugzien.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Johannes P. z v G A Jas-
perse en C Montfoort; Leonardus, z
Aarts en H van Zutphen; Sylvia W, d v
F Oudshoorn en P C Lardee; Jan, z
Dekker en J L Verkerk; Wilhelmus J, z v
W J Koree en C Devilee
GEHUWD: P J H Jong en J Lotte
P Vogelzang en J C Blok; I Masurel ei
P He Romljn; W Dexel en F Innemee; D
v d Eijk en H Broekman; L J Verhocks
en W Uittenbogaard; J v d Lucht en M
van Teljllngen; D Braggaar en J C Ge-
radts; J N van Bemmel en G Verworst;
K J Gieles en A M L v d Hoek.
OVERLEDEN: J M v d Reijden, wed
van Sleijser. 85 J; L F Kruijt, wednr, 83 J
J F J Delfos, wed van Stoffel, 67 J.
Genesis - Schepping - Evolutie
Agenda van Leiden
Donderdag
Stadsgehoorzaal. 8 uur: K. en O.. Resi
dentie-Orkest, solisten Gré Brouwenstiin
(sopraan) en Ando Foldes (plano).
Turk, half 8: Coöp. Boerenleenbank
Leiden—Oegstgeest, ledenvergadering.
Consultatiebureau Rijnsburgerweg 70.
half 9: Vereniging tot bestrijding der
tuberculose.
Gulden Vlies, half drie: Vereniging
in huisvrouwen, causerie over binnen
hui s*architectuur.
geest: bovenzaal Geref kerk
Mauritslaan. 8 uur: A R. kiesvereniging,
spreker prof. mr I. A. Diepenhorst
Vrijdag
Snouck Hurgronje-huis. Rapenburg 61.
uur: K. en O., cursus „Moderne Ne
derlandse letterkunde" door prof. dr N.
A. Donkersloot.
Rehoboth, 8 uur: Christen-vrouwen-
bond, mevrouw A- M. de Moor—Ring-
nalda over: Op zoek naar schoonheid.
Breestraat 27, 8 uur: Openbare leeszaal
i bibliotheek „Reuvcns", algemene
ledenvergadering.
Stadsgehoorzaal. 7.45 uur: feestavond
personeel lichtfabrieken.
Gulden Vlies. 8 uur: Ned. Rcisvereni-
ging, B. Baancn over Lugano. Venetië
i de Dolomieten.
Hotel Central, 8 uur: Ned. Handels-
hzigersvereniging, afscheid J. de Vries
(provinciaal hoofdbestuurder).
Koor Pieterskerk. 7.15—7.45 uur: Avond-
t ge est, Huize Bijdorp, 8 uur
concert Cornelia Preuyt (violoncel), Ca
therine Gris Ritsema (clavecimbel), Ma
deleine Margot (piano).
Zaterdag
Volkshuis, 4 uur: Engelse film „Kinde-
■n voor de rechter" (18 jaar).
Steensehuur 6. 8 uur: feestavond van
het huisvrouwenkoor.
Burcht. 8 uur: „Door Oefening Beter"
iet „Het nestje van de antiquair".
Oegstgeest, Oud-Poelgeest, week
einde ..De leidinggevende vrouw en het
administratieve beroep".
AlphenaandenRijn: herope
ning Avifauna.
Loxor-theater
Dagelijks half 3. 7 uur en 9 15 uur:
Luther-film.
Nachtdienst apotheken
Apotheek Boekwijt, Breestraat 74. tel.
20552 en de Haven-apotheek, Haven 18.
tel. 20085.
Filmavond Tuinbouw
en Plantkunde
Het zijn de bloembollen, die de lente In
luiden. De leden van de afdeling Leiden
.treken van de Koninklijke Neder
landse Maatschappij voor tuinbouw
plantkunde kregen gisteravond in het
V.C.F.-huls een voorproefje van de kleu-
dle het oog weldra weer zullen strelen.
Een prachtige kleurenfilm over tulpen,
narcissen en hyacinten deed verlangen
de tijd, dat men weer kan genieten
de veelkleurige aanblik der bollen
,Als de bollen bloeien", dan ls ook het
grote bloemencorso een evenement, dat
velen zowel uit binnen- als buitenland
de geestgronden trekt. Een door
lopend kleurenfeest is Keukenhof, waar
door aan de hand van de derde film eer
wandeling werd gemaakt.
De verzorging van deze films was Ir
handen van de heer J. Entrop en de heer
den Bosch, bollendeskundlge te
Rijnsburg.
voorzitter, de heer Joh. Jonker,
deelde na installatie van enkele nieuwe
leden mee, dat op de volgende vergadering
enige geluidsfilms over het Invriezen
groeten en fruit, de kruidenteelt en
landwinning zullen worden vertoond.
geloofswaarheid. Genesis 1 is vaak ver
keerd gelezen, zoals trouwens het gchc.'e
Oude Testament. Professor Noordtzij
waarschuwde er in 1927 reeds voor, dat
en het hier beschrevene niet met „wes-
rse ogen" beschouwen moet. De Oos-
rse verhaaltrant is geheel anders.
Toch mag de natuurwetenschap zelf
standig naspeuringen verrichten. Spreker
op enkele uitspraken van mensen,
die zich hiermee bezig gehouden hebben.
Op het gebied van de geologie is men
tot de conclusie gekomen, dat de vaste
cardkorst twee tot drie milliard jaren
bestaat. Ook Christen-gelcerden komen
tot deze slotsom. De vraag komt op: hoe
het eerste leven op deze uitgegloeide,
steriele aarde ontstaan? Dit kan alleen
het werk van de Schepper geweest zijn.
Vroeger leefden op aarde vele andere
diersoorten dan tegenwoordig. Sommige
hebben zich echter gehandhaafd-
De heer Kalsbcek lichtte een en ander
toe met het klassieke voorbeeld van het
dier Eohippus, dat in het Eoceen-t(jdperk
ontstaan is en waaruit door evolutie ver
schillende diersoorten zijn voortgekomen,
•a's het paard, de ezel en de zebra.
Prof. Lever van de Vrije Universiteit
van mening, dat dit evolutieversctoijn-
sel wel eens van groter omvang geweest
kunnen zijn dan wij menen. Hiert>U
hebben zich dan echter zulike overgangen
voltrokken, dat de Christen ook hier
een ingrijipcn van God bespeurt. Dr
A. Knijper heeft reeds in 1899 uiteenge
zet, dat tussen schepping en evolutie geen
tegenstelling behoeft te bestaan. God is
geheel vrijmachtig in de wijze, waarop hij
alles geschapen heeft.
Na het betoog van de heer Kalsbeek
volgde een boeiende discussie.
Voorzitter A Hederik heeft in deze
vergadering de heer A. Lamain herdacht.
(Advertentie).
De Koninklijke Sigarenfabrieken Smit
ten Hove te Kampen vertrouwde ons
alleenverkoop voor Leiden toe van haar
beroemde vooroorlogse merk
JONKER
22 cent per stuk
Zojuist ontvangen
DUNHILL IMPORT CIGARETTEN
20 stuks ƒ1.75
SIGARENHANDEL
C. WALENKAMP
v/h. H. Walenkamp A Zonen.
Prinsessekade 1 Leiden
Haags gerechtshof
Lcldcnaar reed door
Drie maanden gevangenisstraf en
maanden ontzegging van de rijbevoegd
heid eiste de proc. generaal bij het Haags
gerechtshof tegen een 30-jarige bulldozer
chauffeur uit Leiden, die in eerste
stantie was veroordeeld tot een maand
gevangenisstraf wegens overtreding
art. 30 der wegenverkeerswet. Verdachte
reed op een motor in de avond va
April omstreeks half twaalf Rotterdam
uit. Op de Bergweg stalt een bromfietser
de rijbaan over om de weg naar Berkcl
op te rijden. Verdachte reed hem in de
Blank aan. De bromfietser viel zwaa
wond op dc grond, verdachte reed do"ór.
Een automobilist zag het ongeluk gebeu-
Hij iiet een passagier achter bij het
slachtoffer en reed de motorrijder ach
terop. hem dwingend terug tckeren.
Verdachte deed net of h-y terug ging maar
maakte prompt daarop rechtsomkeert.
De automobilist had echter het nummer
genoteerd, terwijl de motorrijder boven
dien nog een voetsteun was verloren bij
de aanrijding.
„Ik durfde niet terug te keren omdat
ik geen rijbewijs heb", zei verdachte voor
het Hof. Hij had de aanrijding in eerste
instantie ontkend, maar nu gaf hij alles
toe. Reeds eerder was verdachte wegens
Inbraak veroordeeld. In een rapport stond
dat hij zwaar geestelijk gestoord was
De proc. generaal vond het doorrijden
na een aanrijding, vooral indien iemand
is gewond, zeer ernstig. Dc verdachte
vroeg om een kleine geldboete, met het
oog op zijn vrouw en vijf kinderen.
Arrest 30 Maart.
Oudsie ingezetene
overleden
De oudste ingezetene van Leiden, me
vrouw de wed. M. C. Zirkzee-Rozendaal,
is Dinsdag op de leeftijd van 101 jaar en
2 maanden in het rusthuis Sollglijtt over
leden. Sinds Janliari van dit Jaar werd za
daar verpleegd; vóór dien woonde ze in
bij haar getrouwde dochter in de Mar-
nixstraat no. 12.
Mevr. Zirkzee werd op 6 Januari 1854
te Leiden geboren.
Pr opagandabi j e e nkomst
van wijk 7 B.B.
In Irene te Oegstgeest hield wijk 7 van
de A-kring Leiden van Bescherming Be
volking, omvattend da gemeente Oegst
geest, gisteravond oen contactavond,
waarop ook burgemeester Du Boeuff cn
zijn echtgenote van hun belangstelling
blijk gaven. Het wijkhoofd, de heer A.
P. do l'.ooij, sprak een welkomstwoord
en stelde de heer S. W. Hagedoorn in de
gelegenheid een causerie over het insti
tuut Bescherming Bevolking te houden.
De heer Hagedoorn bracht in het kort
de motttven naar voren, die aanleiding
gegeven hebben tot de oprichting van
de BB. en wees voorts op de noodzaak
van een opleiding. Als het gevaar voor
dc deur staat, dient men voorbereid te
zijn. Na het volgen van een cursus, die
eens in óe veertien dagen gegeven wordt,
kan men deelnemen aan werkelijkheids
getrouwe oefeningen, waar het geleerde
in practl;k gebracht wordt. In samenwer
king met de overheidsdiensten moeten
we lot een goed georganiseerde zelfbe
scherming komen, aldus de heer Hage
doorn.
Oegstgeest slaat in dit opzicht een
goed figuur. Waren de posten vorig
jaar voor 54 procent bezet, thans Is dit
percentage tot 62 gestegen. Dank z(J
de medewerking van de gemeenten
Leiden en Oegstgeest stond voorin do
zaal ren volledig uitgeruste blokwagen
opgesteld, die als demonstratiemateri
aal dienst deed.
De avond werd voccts gevuld met een
viertal films.
(Advertentie)
Lente voor:
WANDEN - VLOEREN
VENSTERS - BEHANGSELS
VLOERBEDEKKING
VITRAGE en
OVERGORDIJNEN
in een uitgebreide collectie bij
JOH. VAN WEEREN ZN
LANGEBRUG 65 LEIDEN tel. 21384
Adjunct-stationschef naar
Haarlem
Dc heer J. Ras, adjunct-stationschef op
het Leidse station, is met ingang van
lApril benoemd tot adjunct-hoofdstati
onschef te Haarlem. Als zijn opvolger is
benoemd de heer J. Schurink, commies
op hét station Den Haag S.S.
Geref. jeugdavond voor
de bollenstreek
In Dc Nachtegaal tc Lisse wordt mor
gen een Jeugdavond voor de hele bollen
streek gehouden van de Geref. jeugdccn-
trale De leiding berust bij ds K. Schou
ten. Het programma is zeer gevarieerd.
