Blad
R&uwe R&APstelen
Waar werd oprechter trouw....
natuurlijke levenóbaóió
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
y
p 4
i ivozen aan je nieren en iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniii
Makker, ga nu wild teraas
BEGRIJPEN KINDEREN WEL WAT ZE ZINGEN?
Het is leuk, kin
deren te horen
zingen. Ze kunnen
er, vooral op
school, zo echt in
op gaan, hetzij in
de zogezegde vro
lijke versjes, hetzij
in die van meer
ernstiger aard.
Heerlijk kunnen
ze zitten zwijme
len bij een melo
die met veel
„draaien" en nie
mand beter dan
zij kunnen die
lange „galmen" zo
lekker uitrekken.
U realiseert het
zich misschien niet
zo, maar onderwij
zers en onderwijze
ressen beleven soms
vrolijke ogenblik
ken aan de wijze,
waarop hun pupil
len de tekst van
het te zingen lied
verhaspelen. Als ze
eenmaal aan het
zingen zijn. merk
je dat zo niet. maar
o wee als je vraagt
wat betékent het nu? Dan staan ze met
hun mond vol tanden.
Vroeger werd er veel een liedje ge
zongen over een meisje, dat met een
mandje op stap ging om bloemen te
plukken. Zé plukte de onwaarschijn
lijkheid van het geval drong tot de
meeste kinderen niet eens door bloe
men van alle seizoenen tegelijk: ver-
geetmijnietjes en seringen, margrieten
en dahlia's en ook: rozen, anjelie
ren..". Een klein jongetje maakte daar
steevast van: „rozen aan je nieren" en
hij heeft pas jaren later begrepen dat
het onzin was. wat hij zong
In het chr. schoolblad „Onze Va
catures" signaleert ook de heer W.
Wemelsfelder dit verschijnsel. Hij is
van mening, dat de kinderen de vers
jes speciaal verhaspelen, wanneer ze
die langs min of meer toevallige wij
ze hebben gehoord, dus ze niet op
school hebben geleerd. Dat is dan
speciaal het geval met die liedjes,
spaarden zich van
meesterleer. De
vrolijke baas wist
niet, dat onze dui
nen zich schaar
den, tot tegenweer.
Misschien had hij
't wel
ge-
Wij stellen u de de jury voor
Als u deze regels leest, duurt het nog maar drie
weken, en dan begint de inzendtermijn voor de
linnenwedstrijd: van 28 Maart tot en met 2 April
kunt u uw handwerk (of handwerken) van linnen
inzenden.
mi nog het besluit rcemt.
te doen. zouden we willen
te voegen, want als u iet
wilt u var zelfsprekend i
i hêé1
r meer! Wie
edf.rijd mee
de daa-l bij het woord
a-.radi
ilt maken
het toch wel nodig, dat
U kent de voorwaarden natuurlijk nog" Alle
werken mag u inzenden, het doet
veel. het doet
behoort! Het gaat
welke leeftijdsgroep u
n. dat het handwerk van linnen
prachtige technieken er op dit
In de week na 2 April zal de jury de handwerken beoor
delen en daarna worden de werkstukken zo spoed is mogelijk
teruggezonden, zodat u ze niet lang behoeft te missen.
De jury bestaat uit mevrouw A. Huismanvan Heusden
van het Kunstnijverheidshuis „De Ploeg", mevrouw Ria
van Oerlevan Gorp van Weverij „De Gouden Spin" en
mejuffrouw C. van Tinteren, lerares Kunstnaaldwerk aan
de Huishoudschool Rapenburg 23.
Tot slot nog even ons adres: Nieuwe Leidsche Cou
rant, Steenstraat 37, Leiden, waar we dus uitsluitend in
de week van 28 Maart tot en met 2 April de inzendingen
verwachten.
hoord, mogelijk
was 't hem ook
uitgelegd, maar hij
had 't blijkbaar
nooit begrepen. En
dat zal ook u>el,
het geval zijn met j* \fi
die andere kornuit,] jn
die juichte: Vro
lijk rent door bos
en b eendren, 't
IJzeren pak maar
lustig voort.
Door dat niet ken
nen, niet begrij
pen, had hij de
frisse beemden in
dorre beendre i» j
Groenten hebben we nodig,
vanwege de vitaminen. En vooral
in deze t(jd van bet jsar kan het
lichaam best een beetje, meer
zorg in dat opzicht gebruiken.
Met zou echter een tc kostbare
geschiedenis worden, wanneer we
iedere dag verse bladgroenten
op tafel zouden zetten.
raapstelen nic
appelen, '/2
Nieuwe stof met veel mogelijkheden
Het is net een
raadsel: het is
geen textiel, maar
het kan als zo
danig gebruikt
worden; het is
geen papier, want
het kan gewassen
worden en gestre
ken. Het is een
product, nog niet
zo heel lang ge
leden in Engeland
uitgevonden en
gefabriceerd. Een
bepaalde naam
heeft het nog niet,
maar de meest
uiteenlopende ar
tikelen kunnen er
van gemaakt wor
den.
Het product is
geheel van cellu
lose gemaakt. Het
wordt niet gewe
ven, niet gespon
nen, niet gevloch
ten, maar met
behulp van een,
eveneens uit cel
lulose vervaardigd
bindmiddel, tot
„stof" gemaakt.
Het is dus, zoals
gezegd, geen tex-
Jtiel, maar het
j geldt niettemin
als een uitstekend vervangingsmiddel voor geweven stoffen
j aanmerkelijk minder!
De „handdoek"
en het kost
hebber
slaatje
gebruiken,
vitaminen bcbou.len en in de
tweede plaats hebben wc lang
niet zoveel groenten nodig, als
wanneer we ze koken. Zo'n
stamppot is bovendien vrü ge
makkelijk te maken. En een
combinatie met kaas geeft nog
jes gesneden kaas i
En vele kinderen waren er
tart („hard"!) vol verwacht
te. wie de „koe" of wie de „gat" zou
Jan Ligthart
In dit verband wijst de schrijver op
wat Jan Ligthart, de bekende paeda-
goog. in, 1918 schreef in zjjn publicatie
„Over Opvoeding". Daarin heet het:
„Ik herinner me een meisje, dat een
heel mooi liedje zong, waarin echter een
bijzonder onverstaanbare regel voor
kwam: „De bloemkenskinderen dorre-
cas". Dat meisje ontving een godsdien
stige opvoeding en had daarbij de naam
..Dorcas" geleerd. Die regel luidde: De
bloemkens, kind'ren, dorren ras."
Wat later vervolgt Ligthart: „En
dan herinner ik me een jongen, die
vaak uit volle borst zong: Onze duinen
herschapen
ijzeren paard (de
locomotief) maar
in een pak veran
derd."
Menigeen, aldus
de hcei ï.'emelsfel-
aer, zal soortgelijke
raag niet hoe ze ervaringen kur.nen
rapporteren. Alge
meen bekend is. dat
de kinderen zo licht
J zingen: Kij balsemt da wond'ren en
heelt alle smart. Dit wordt soms met
grote dcvot.e gazongen en toch hebben
de kinderen de fijne beeldspraak van
de eerste regel niet begrepen.
Oók juiste woorden
Maar ook als de juiste woorden van
een lied worden gezongen gaat er vaak
zo veel verloren van de eigenlijke bete
kenis. Zo leerde een kind op de Zon
dagsschool eens een Paaslied, waarvan
de eerste regel was: De morgenstond
Het kind was critisch ingesteld en
vond het maar een raar vers. Wie gaat
nu zingen: „De morgen stor.d naakt!"
Zo kan een kind volgens eigen gevoel
onzin zingen, ook al ontdekken we geen
enkele klankafwijking van de zuivere
(Vervolg op volgende kolom
gerecht.
tekst. En wat
als het zingt:
geen palen" c
stammen op"?
Uit eigen kleutertijd,
schrijver, herinner ik r
zegt de
ik bij het
„Opent uwe mond" steeds
onnozel kind met half geopende
mond voor me zag. De zin: „Eist van
Mij vrijmoedig" was volmaakt inhoud-
GEZIN
Hil£2"CACTEEËN - stekelige schoonheden
De schrijver van het artikel, die
schoolhoofd is. heeft omstreeks de Sin
terklaastijd de onderwijzers var. de vijf
de en zesde klas verzocht, eens een
proef te willen nemen, door de leerlin
gen zelfstandig het bekende liedje: Zie
de maan schijnt door de bomen" te la
ten opschrijven. De resultaten, zegt
hij, stemden met or.ze verwachtingen
overeen, want vooral regel twee lever
de de allerzotste „zinnen". Wilt u een
„bloemlezing"?
Makker staat u wild geraak.
Makkers staat u wil geraads.
Makkers staat je wild gemaakt.
Makkers staat u wil geraast.
Makkers staat uw wild geraade
Makker staat u wilt gedraas.
Maken staat u wil geraad.
Makkerstaartje weet geen raad.
Makje staakje wil geraas.
Makkerraatje wilt geraad.
Makkestaat uw wilt geraas.
Makker stakkie wild geraas.
Makkersstaatje wil geen raas.
Makkerstraandje wil geraad.
Makker stakkie wil geraad.
Makker ga nu wild teraas.
Mak of staak u wil geen raad.
Makkersstraatje wild geraas.
Gehoord:
dat in Amerika (hang heel kleii
schuimrubber cirkeltjes te verkrijgi
rijn. die op eenvoudige wij:
ónder oorknop en óp het
metje geplakt kunnen worder
door hel hinderlijke knellen
oorlellen tot een minimurt
gereduceerd.
Van alle kamerplanten zijn de cac-l
teeën bij vele plantenliefhebsters
wel het meest geliefd. Dat komt)
waarschijnlijk omdat ze niet zo
veeleisend zijn wat de waterbehoefte
aangaat als de meeste kamerplan
ten.
Ook vragen ze enkele uitzonde
ringen daargelaten niet zoveel
plaats in de vensterbank. Voeg daar
nog bij de meestal vrij grillige vo
cn de uitzonderlijk mooie bloemen,
het is te begrijpen dat er heel
bewonderaarsters van de cacteeën
zijn. Men moet er echter wel
zichtig mee omgaan, want de n
cacteeën hebben scherpe stekels,
mige met een gemeen wcerhaakje. die
vrij erge pijn veroorzaken i
aanleiding geven tot min
ernstige ontstekingen.
Veel water hebben de cacteeën niet
nodig, al zijn de eisen, die verschil
lende soorten stellen, nog wel uiteen
lopend. Over het algemeen kan men
zeggen: hoe compacter een cactus is
opgebouwd, hoe minder water ze eist.
Dat betekent dus dat bol- en cylinder-
vormigc minder water nodig hebben
dan' de schijfvormige en deze
minder dan de bladcactussen.
De opvatting, dat het er weinig op
aankomt wat voor potgrond men de
cacteeën geeft, is niet juist. Blad- en
lidcactus zullen het best gedijen in
bladgrond. met wat turfmolm er door,
terwijl andere soorten gaarne blad-
aarde hebben, die vermengd is met
fi.in geweven klei en wat zeer fijn
geklopt kalkpuin. Verpotten is niet
vaak nodig. Neem vooral geen grote
geve men stikstofarme kunstmest,
geen koemest. Na Augustus dient
men de bemesting stop te zetten.
Cacteeën verdragen over het alge
meen wel volle zon, doch ook een
donkerder plekje nemen ze voor lief.
Stof hebben ze niet graag. Neem dat
vaak weg met een zacht kwastje.
Gezien:
Bij de uitgeveremij.
„De Tijdstroom" te
Lochem is van de hand
van dr. A. J. de Leeuw
Aalbers een boekje ver
schenen, getiteld „Kind
en gezin". Het is een
werkje dat, zoals in het
voorwoord gezegd wordt,
tot een verheldering wil
bijdragen daar, waar de
■eigen intuïtie de weg niet
meer weet of het spoor
bijster is geworden.
Ieder ouderpaar zal
zich wel eens afvragen
wat precies de oorzaak
kan zijn van zekere reac
ties van hun kinderen.
De schrijfster van dit
boekje toont in een ge-
dwa'ze voorstellingen uit de kleutertijd makkelijk leesbaar betoog
to gemakkelijk automatisch wor- aan. dat conflicten op
den verdrongen en gecorrigeerd. school en in gezin in ae
meeste gevallen terug te
Of de huidige generatie der Chr. on- voeren zijn tot een schijn-
derwijzers meer begrip heeft voorgaar onbelangrijk gebeu-
soortgelijke moeilijkheden vooral ren in het kinderleven,
bij psalmen en gezangen wil en Het is de vérdienste
kan ik niet beoordelen, zo besluit dc van dit werkje, dat het
Het woord „trouwver
bond" uit regel 3 deed me aan ccn
trouwpartij denken! M.a.w.: eigenlijk
zong ik onzin. En toch besefte ik, dat
dit vers eerbiedig moest worden gezon
gen. Of ik in dat kleuterstadium de laat
ste drie regels verstond, kan ik me niet
meer herinneren. Zo niet. dan ben ik er
wel zeker van. dat ik niet zo heel lang
daarna die prachtige versregels heb ver
staan.
Dit is een voldoend motief om toch
een dergelijk psalmversje aan jonge kin
deren te leren. Als ik critiek heb. dan is
deze gericht tegen mijn onderwijzers in
de hogere leerjaren der L.S., die nim
mer getracht hebben de oetekenis van
de eerste helft van het vers te verduide
lijken. Niemand heeft ooit beseft, dat
Als u goed kijkt, ziet u dat achter deze baan van textiel
papier? twee heren in druk gesprek gewikkeld zijn. Het
nieuwe Engelse product is doorzichtig en soepel, maar
tegelijkertijd stevig.
De nieuwe stof
wordt gemaakt in
diverse breedten
en dikten en is zo
doende te gebrui
ken voor de fabri
cage van kunst
leder, isoleermate
riaal, boekbanden,
kunstbloemen, bin
nenvoering voor
schoenen, zooltjes,
verbandstoffen,
stofzuigerzakken,
ja, wat niet al.
Maar ook de
huisvrouwen kun
nen met deze
nieuwe stof, die
het midden houdt
tussen textiel en
papier, naar harte
lust experimente
ren. Gordijnen,
lampekappen, stof
doeken, handdoe
ken, slopen, ser
vetten, tafellakens,
en zakdoeken kan
men van het nieu
we product ver
vaardigen.
heer Wemelsfelder. Wel weet ik, dat
de psalmberijming, die thans nog al
gemeen in gebruik is, vaak aanleiding
kan geven tot wanbegrip of min of
meer holle klanken. Laat ieder voor
zich uitmaken, of hij tracht deze
vorm van verbalisme zo goed mo
gelijk te bestrijden.
geen vraagbaak wil zjjn,
maar veeleer een steun;
een pogen om ouders er
van te doordringen dat
het voor het begrijpen
van kinderen in hoge
mate noodzakelijk is zich
zelf eerst te begrijpen.
Huisvaders uit zeventien verschillende dorpen uit Zuid-Griekenland
hebben onlangs een open brief gezonden aan koningin Frederika en haar
gevraagd een einde te maken aan het bruidsschattensysteem. „Dit systeem",
zo staat er o.m. in de brief, „is een nachtmerrie geworden voor gezinnen
met dochters."
Het is nl. zo, dat in Griekenland, net als 2500
jaar geleden, de bruidsschat een belangrijk, maar
op het ogenblik vaak het belangrijkste facet is
Gelezen:
France Soir,
achtige) uitspraak
mode-ontwerper
„Het is een ki
te dragen, a
mantel i». H
[N Zweden is een instituut en in plaats daarvan de
voor opinie-onderzoek kleinste uel, het gezin, in
~|dat zich ten doel het middelpunt komt te
de staan van hun belangstel
ling. In dit bericht stond
met dik gedrukte letters:
„Blijkbaar verlangt de jeugd
(in West-Duitsland. M.)
naar iets dat ze grotendeels
helemaal niet meer kent,
maar dat ze tóch als haar
tuurlijke levensbasis be-
(Sifo),
stelt de instelling
jeugd met betrekking tot
de meest uiteenlopende pro
blemen, statistisch en alge
meen samen te vatten. On
langs werd het eerste on
derzoek op dit gebied gepu
bliceerd. Aan meer dan 1000
jongeren tussen 11
jaar werd gevraagd wat zij schouwt."
wangedrag hun eigen kin
deren onthouden. De hun
kering naar liefde, vrede,
warmte cn gezelligheid lag
in al die cynische kreten
verborgen. Hoe gróót is on
ze verantwoordelijkheid?
Van een gedérailleerd hu
welijk worden de kinderen
de slachtoffers.
N°° deze week maakte
deren hun natuurlijke
die niet meer wel. Vertrouw daar
I EZE opgroeiende kin
deren verlangen r
vader
deren,
blijf
ik het
de liefde geloven.
Moeders, wij hebben van
God specifieke eigenschap
pen ontvangen, om van die
kleine cel (ons gezin) voor
legd van 60 vragen.
De uitslag van dit on
derzoek was voor iedereen
een verrassing. Men veron
derstelde ni. algemeen, dat
de jeugd gezien haar uit
huizigheid zich bewust
van het gezin afkeert. Maar grote organisaties. Goddank!
de meeste jongeren, onder Ik meen dit in de letter-
wie deze enquête gehouden lyke betekenis van het
werd, beweerden dat zij het woord. Want wat werkt
gezinsleven tot hun liefste vervlakkender en geestdo-
gewoonten rekenden of. dender dan het opgaan
drie jonge kin-
een tweejarig ver-
jee. door zijn
Schiphol werd
in hun versierde
Overpeinzingen van Margaritha
Dhr. v. d. St. te R'dam.
kinderen iets heel Ik weet niet, of deze ini-
te maken. Laten wij tialen juist zijn, daar de
ondertekening van uw brief
voor mij niet duidelijk lees
baar was. In ieder geval be
doel ik die heer, die mij
met elkaar gebeden: schreef over het hanteren
van 't woord en over hét
Woord. Nu weet u het wel.
Hartelijk dank voor uw
schrijven en de daarin ver
vatte opbouwende critiek.
dit dan ook met de inzet
van onze hele persoonlijk
heid doen. Op de Vrouwen-
Wereldgebedsdag hebben
normaal
het leven
gezin met vader e
dan. 67 Procent
meisjes rekenden het ge
zinsleven „tot het beste" dat
zouden ónze jon-
moeder gens en meisjes dan óók
an de het leven in de beslotenheid
van het gezin, 't fijnste
inden? Laten wij het ho-
hebben van bij
uitstek huiselijk te zijn, is
ook veel
kennen. De hele uitslag pen. Daar wij, Hollanders,
van dit onderzoek is inte
ressant om te lezen, maai
mij trof het bovenvermelde daar
het meest. Te meer omdat kans op.
ik juist iets dergelijks ge- De jeugd in Duitsland
hoord had over een onder- schreeuwt om huiselijke ge
zoek, dat een Hamburgse zelligheid, omdat zij die zo
professor onder de West- lang ontbeerd heeft. Dat is
duitse jeugd instelde. Daar- erg. Maar erger is nog wat
uit bleek nl. dat de belang- uit dat onderzoek in Zwe-
stelling van de jonge mens den bleek. nl. verbittering
voor groepsvorming afneemt om wat ouders door hun
huis feestelijk ontvangen.
Maarhij deed zo saai,
zo stug. En na een uur was
het (in hóéveel toon-aarden
al herhaalde??) hoge woord
eruit: „Ik wil scheiden, ik
ga met die en die trou
wen" enz. „Doen de kin
deren je dan niets meer?!"
„Niets meer dan andere
kinderen!"
Huiveren wc niet bij zo'n
verschrikkelijke verlooche
ning van eigen vlees en
bloed?" Erger nog: verloo
chening van de kostbare
schatten, die God je als va
der heeft toevertrouwd, om
ze op te voeden voor Hem?
En in onze „verlichte" euw
worden deze gruwelijke
njisdaden aan kinderen
maar zo makkelijk begaan.
Als i k maar gelukkig ben.
als i k maar aan m'n trek
ken kom
moge een herr
besef van de veran
delijkhcid van christelijke karakter niet veranderen
gezinnen en scholen de har- En dat is maar goed cok
ten en zielen van de chris- Als de één de ander naar
tenen over de ganse wereld zichzélf wilde boetseren, zou
het een vrij eentonige be
weging worden. Wél kun
nen we aan eikaars karak-
zelfvedooche- ter schaven en daar helpt
leven zélf ons een
met een^ blij hart handje aan mee. In dit lou-
_i v» terjngSproces pasi zeer ze
ker het elkaar altijd de
ïe rnten d,C U, dScrtms7»8rdn o?°^nlUk
geschonken nllere.r.1 om le ho„n Qf
dan at boos opstuift, geeft
niet. De meeste mensen ver
dragen de waarheid omtrent
zichzelf slecht. Waar echter
wederzijdse liefde is. zullen
we bij deze oprechtheid de
listigheid der slangen, d.i
de tact voegen!
Ontplooi de talenten, die i
zijn
in het eigen gezinsleven en
dan van daaruit naar bui
ten. Dan maken wy er een
kracht-cel van, waarin onze
kinderen energie verzame
len, genoegzaam onder
Gods zegen voor heel
hun verdere leven.
MARGARITHA.
bontmantel
van een huwelyk. Een grote bruids
schat, zo schrijft „Time", is heel wat
meer waard dan een knap gezichtje.
In Saloniki kon onlangs een afgemat
werkstertje eindelijk naar het altaar
gaan, nadat ze zeven jaar lang elke
cent bijeen geschraapt had om de 500
dollar bijeen te garen, die gevraagd
waren als 'bruidsschat.
Een herder, die zijn kudde over de
hellingen van de Olympus pleegt te
voeren, liet zijn verloofde in de steek
omdat haar vadere slechts 600 dollar
S plaats van de beloofde 800 bijeen
ist te brengen. En denkt u nu niet,
dat dit verschijnsel zich alleen maar
voordoet onder de meer primitieve
lagen van de Griekse bevolking!
„Al zou ik dag en nacht werken",
zo klaagde onlangs een Atheens huis
vader. „dan zou ik nog de bruids
schatten voor mijn acht dochters niet
bij elkaar kunnen verdienen". En in
hetzelfde moderne Athene, waar de
huwbare vrouwen de huwbare man
nen in aantal verre overtreffen,
wordt dc man, die uit liefde trouwt,
„een zielige figuur" genoemd.
Het aantal ongehuwde vrouwen
neemt met de dag toe. Vandaar dat
die huisvaders een brief aan de Ko
ningin hebben geschreven, maar het
is zeer twijfelachtig of zij iets aan
de situatie kan verhelpen. De gees
telijkheid, die dit probleem wel ter-
i dege ziet. zegt: Eerst zou de ganse
mentaliteit van het volk moeten ver
anderen. En een Griekse feministe
verklaarde: ..De vrouwen van Grie
kenland zijn nog niet gereed voor de
economische onafhankelijkheid. Zo
lang ze afhankelijk zijn van de man
nen, zijn ze aan hun genade overge
leverd
Liever windbuilen
Het Amerikaanse ..Weather Bureau"
'te vergelijken met ons eigen De Bilt)
overweegt thans om cyclonen en orka
nen voortaan maar geen meisjesnamen
meer te geven. Zoals men zich zal her
inneren waren alle Amerikaanse da
mes, die naar de naam „Hazel" luister
der,. m hun wiek geschoten omdat de
vreselijke orkaan van vorig jaar met
aeze welluidende naam werd aange
duid. Een vrouwenvereniging heeft nu
voorgesteld in het vervolg de namen te
gebruiken van bekende ..windbuilen"
uit de wereldgeschiedenis. En dan wel
in het bijzonder mannelijke windbuilen
